De trage schoonheid van Virgin
Gorda
Slager Gouon en
zijn droomkasteel
81 sswRI992 I Zaterdag Reizen
MAAGDENEILANDEN De Maagdeneilanden vallen al eeuwen onder het gezag van de Britse kroon, maar de band Wordt
losser. Ook de oude tradities verdwijnen. Nog altijd krijgt de Britse vorstin volgens een twee eeuwen
oude afspraak twee zakken zout, maar de rode telefooncellen zijn al uit het landschap verdwenen. En
in de eens zo rustige haventjes leggen steeds vaker exclusieve jachten aan. Bericht uit een bijna
verloren paradijs.
door Michel van Egmond
Plotseling staat hij naast ons. In de
schaduw van een palmboom wordt
vervolgens het -gecompliceerde be
groetingsritueel afgewerkt. High-fï-
ves, low-fïves en alle andere denkba
re variaties op de traditionele hand
druk worden in slow motion uitge
voerd.
Hij straalt de rust uit die zo kenmer
kend is voor Virgin Gorda en de an
dere 39 eilanden die tezamen de Bri
tish Virgin Islands vormen. Zijn
dreadlocks worden gevangen gehou
den door een zelf gebreide muts, een
zonnebril houdt zijn ogen verbor
gen.
Hij verkoopt t-shirts op het vrijwel
verlaten stuk strand. 'That's my
shop', zegt hij met een trage hoofd
knik richting het touw dat hij tussen
twee palmbomen heeft gespannen.
Daar hangt zijn koopwaar, uitge
stald voor het handjevol bezoekers
dat de moeite heeft genomen langs
een smal pad tussen de rotsen af te
dalen.
We vragen hoe de zaken gaan. Van
daag heeft hij nog niets verkocht,
misschien dat het morgen beter
gaat. Het gebrek aan klandizie deert
hem in elk geval niet. 'Yeah mon, no
problem', grijnst hij. Met deze, on
der de plaatselijke rastafari's zeer
populaire, uitroep worden de grote
en kleine problemen van alledag la
chend weggewuifd. Virgin Gorda is
er tenslotte de plek niet naar om je
druk te maken. In deze oase van rust
laat je alles op je afkomen en heb je
vrede met de wending die het leven
neemt.
Ook op Tortola, met 10.000 bewo
ners het dichtstbevolkte eiland, is
'laid-back' het sleutelwoord. Het
handjevol toeristen dat hier jaarlijks
voet aan wal zet is zó klein in getal,
dat zij nog geen stempel op de gang
van zaken heeft kunnen drukken.
En dus is het dagelijks leven in en
rond Roadtown, de hoofdstad van
het eiland, tot op de dag van vandaag
vrijwel onaangetast gebleven. De
buschauffeur stopt nog steeds voor
een praatje als hij langs de kant van
de weg een kennis ziet lopen, de au
torijlessen worden ook nu nog op het
pleintje voor dq markt gegeven en ie
dere eilandbewoner twijfelt nog
steeds aan het nut van verkeerslich
ten. De dag dat de eerste knipperbol
op Tortola wordt geïnstalleerd is nog
ver weg.
Onontdekt gebied
Het authentieke karakter van de ei
landengroep doet het plaatselijke
bureau voor toerisme trots spreken
over 'nature's little secrets'. Toch
zijn de Maagdeneilanden niet alleen
voor het massa-toerisme onontdekt
De extravagante luxe van de jachthaven van Tortola vormt een schrille tegenstelling met het achterland.
gebied. Ook de gemiddelde Engels
man heeft geen idee waar hij de Bri
tish Virgin Islands kan vinden. Niet
zo gek, omdat de band tussen de ei
landen en het moederland steeds
losser wordt. Er is weinig British
meer te ontdekken aan The Virgin
Islands, of het moet de verjaardag
van koningin Elizabeth zijn, die tra
ditioneel in het plaatselijke cricket
stadion wordt gevierd. Dan wordt de
Union Jack uit de motteballen ge
haald en trekt iedereen - van de gou
verneur tot de vrijwillige brandweer
- in een langgerekte sliert door de
stad.
Of de jaarlijkse overdracht van twee
zakken zout, afkomstig van Salt Is
land. De afspraak die twee eeuwen
geleden werd gemaakt - eens per jaar
moeten twee zakken zout aan het
Engelse hof worden aangeboden als
dank voor het exploiteren van de
zoutmijnen - wordt nog steeds in ere
gehouden. Het feit dat Salt Island te
genwoordig slechts wordt bewoond
door een hoogbejaard Brits echtpaar
doet daar niets aan af.
Toch hebben veel tradities de tand
des tijds niet doorstaan. Zo kwam
men een aantal jaren geleden tot de
conclusie dat de karakteristieke
knalrode Engelse telefooncellen aan
de rand van een tropisch regenwoud
wel erg schril afstaken tegen de om
geving.
Nog meer dan in de traditionele in
grediënten zand, zee en zon ligt de
ware schoonheid van de Maagdenei
landen in haar bevolking en onder
de zeespiegel. Het is dan ook typisch
voor deze archipel dat de grootste
trekpleister zich op de zeebodem be
vindt. De boeien die voor de kust van
Salt Island liggen voeren duikers
naar het graf van de RMS Rhone, het
postschip dat in 1865 in Engeland te
water werd gelaten en
twee jaar later haar ge-
weldadige en voortijdi
ge einde vond op de klip
pen van Salt Island.
Het paradepaardje van
de Royal Mail Steam
Packet Company bleek
niet bestand tegen de
orkaan die in 1867 door
de Carribean woedde en
daar een ravage aan
richtte. Een kleine vijf
honderd mensen kwa
men om het leven door de windhoos,
die alle eilanden in het gebied bin
nen afzienbare tijd schoonveegde.
Toen de wind was gaan liggen ble
ken op Tortola nog precies achttien
huizen overeind te staan en waren
zo'n vijfzeventig schepen verloren
Eén passagier, een Italiaan, over
leefde de ramp en ook een handjevol
Britse bemanningsleden spoelde, na
uren in het water te hebben, gedob
berd, op de verschillende eilanden
aan.
Jaren later bleek de natuur echter
niet alleen te hebben genomen. Het
wrak van Rhone, dat met het ver
strijken van de tijd op de zeebodem
een nieuwe schoonheid had aange
nomen, groeide uit tot een bede
vaartsoord voor duikers en snorke
laars. Als een gift van de zee en de
wind ligt het tot op de
dag van vandaag voor
de kust van Salt Island.
De legenden op de eilan
den zeggen dat het wrak
van de Rhone niet het
enige kostbare over
blijfsel uit vervlogen tij
den is. Zo zou de schat
van Norman, een piraat
uit de zeventiende
eeuw, zich nog altijd op
of rond het naar hem
genoemde Norman Is
land bevinden. Norman en zijn colle
ga's waren lange tijd de enige (tijde
lijke) bewoners van de Britse Maag
deneilanden. Nadat eerst de Ara
waks en de Caribs, twee indianen
stammen uit Zuid-Amerika, voet
aan wal hadden gezet, was Colum
bus in 1493 de eerste Europeaan die
zich op de Virgin Islands meldde. In
de daaropvolgende eeuw verhuisde
het merendeel van de Indianen naar
Guadaloupe, Domenica, Martinique
en St. Lucia om zich daar bij grotere
gemeenschappen te voegen. De ach
tergebleven indianen werden gevan
gen genomen door de Spanjaarden
en als slaven aan het werk gezet in
de koper, zilver en goudmijnen in de
andere delen van de Nieuwe Wereld.
De Maagdeneilanden bleven vrijwel
verlaten achter, en waren bijna twee
eeuwen lang een niemandsland tus
sen de nederzettingen van Caribs en
de Spanjaarden.
Piraten
Daarna trokken horden ontdek
kingsreizigers en avonturiers door
de straat, die later naar een van hen
werd vernoemd: Sir Francis Drake
Channel. Veel interesse hadden ze
niet voor het woeste, heuvelachtige
gebied. Voor piraten waren de Maag
deneilanden echter een paradijs.
Met de bescherming van de zee
rondom, een goed uitzicht op de
'prooi' en de heuvels als vluchtplaats
oefenden de eilanden een onweer
staanbare aantrekkingskracht op
hen uit. Onder hen bevond zich ook
Edward Thatch, de man die onder
het pseudoniem Blackbeard de we
reldzeeën bevoer, en naar wie
Thatch Island werd genoemd.
Avonturiers uit vele landen legden
tegelijkertijd een claim op de eilan
den. Ook de Nederlanders doken in
1
Vroeger was Henri Alain Gouon slager, maar vijftien jaar geleden werd hij
'verliefd op een kasteel'. Dat er toen nog uitzag als een bouwval, maar
inmiddels omgetoverd is tot een soort droomkasteel. Henri zelf voelt zich als
een 'markies zonder beurs'.
door Beatrice Keuhen
Biefstukjes worden gekruid, stukjes
appel geschikt op een bed van bla-
'derdeeg en gele room. Kasteelheer
Henri Alain Gouon van Le Castel du
Verger goochelt met zijn ingrediën
ten. 'Le marquise sans
bourse', zoals Gouon
zichzelf noemt, geniet
er van om zijn gasten te
verwennen. En piet te
vergeten zichzelf. ,,Ik
houd niet van water, ik
prefereer wijn", lacht
de grijsaard ondoor
grondelijk. Hij schenkt
zichzelf een vin blanc
in, fatsoeneert de
zwartfluwelen strik om
zijn paardestaart.
Vijftien jaar geleden
kocht de Fransman het R^van
zeventiende eeuwse
kasteel in Saint Chris-
tophe du Ligneron, gelegen tussen
La Roche sur Yon en Challans in de
West-Loirestreek, de Vendée. „Het
was lefde op het eerste gezicht", zegt
Gouon, zijn armen ten hemel strek
kend. Het was een bouwval, een
wrak. Jaren achtereen reisde hij met
zijn vrouvy Colette van Parijs, waar
hij slager was, naar de ruïne om de
boel op te knappen.
Langzaam aan verrees een droom-
paleisje aan de D 948 waar het goed
toeven is. Elk hoekje, elk gaatje is
opgefleurd met een of
andere lieflijke compo
sitie. Vier jaar geleden
ging de slager met pen
sioen. Met Colette be
sloot hij zijn levensda
gen te slijten in le Castel
du Verger, op 25 kilo
meter afstand van de
Atlantische Oceaan.
De 'markies zonder
beurs' trachtte de
bouwval zoveel moge
lijk in oude staat te her
stellen. Dat is hem gro-
mjFi tendeels gelukt. Je
en Anker waant je als gast, te
midden van de gelam-
brizeerde verblijven, in de zeven
tiende eeuw. Alleen de apparatuur
in de keuken verraadt het heden.
Antiekmarkten werden afgestruind
op zoek naar meubels en serviesgoed
in stijl. De stoffering aangepast. Ze
ven slaapvertrekken, elk in eigen
kleur, doen koninklijk aan. Voor een
overnachting betaalt de gast rond de
85 gulden.
Het kasteel werd vermoedelijk ge
bouwd in 1639. Rond 1700 kwam het
in handen van de familie Mauclerc
de Marconnay. Tot 1865 bleef het ei
gendom binnen de familie. Madame
Mauclerc de Marconnay, die in dat
jaar kinderloos stierf, liet het kasteel
na aan haar nicht Aimée de Baudry
d'Asson. Hoe de geschiedenis vervol
gens verliep kan Gouon niet vertel
len.
Waar je in een museum alleen maar
mag kijken naar herinneringen uit
een rijk verleden, in le Castel du Ver
ger eet, slaap, telefoneer, baad je te
midden van een weelderig klimaat.
Het kasteel doet huiselijk aan, het
lééft. Vooral door de manier waarop
Henri en Colette met hun gasten
omgaan: op een gastvrije, vrijblij
vende manier. Zo je wilt, vertellen ze
al dan niet tijdens het koken of de
afwas over de restauratie van hun
droom. Leidden ze je rond over het
zes hectare grootte terrein waarop
ook een boerderij, twee torens en
een achttiende eeuwse kapel staan.
Le Castel du Verger, het droomkasteel van Henri Alain Gouon.
In een boog boven de ingang van de
Saint Chapel hangt gekleurde ker-
misverlichting. Binnen staat de ver
zameling heilige beelden van Gouon,
de zoveelste hobby van de Frans
man. Gipsen engelen omarmen el
kaar op een vies gelig tapijtje waarop
ook de Heilige Maria, Sint Vincent
en Jeanne d'Arc staan. Gebrand
schilderde ramen hangen aan flar
den uit hun sponningen. Menig ver
zoek diende Gouon in bij de overheid
om geld te krijgen voor de renovatie.
Tot nog toe zonder resultaat.
In de tuin drapperen frambooskleu-
rige hortensia's de afrastering van
het gazon, waar gietijzeren tuin
meubels staan. Het zwembad is in
'winterslaap'. In de toren bij de in
gang heeft de markies een klein ap
partementje gebouwd. Op de begane
grond een klein zitje en een douche,
op de eerste verdieping een slaapver
trek. Nee, verwarming is er niet.
Gouon: „Het is een excellent nest
voor jonggehuwden"
Terug in Le Castel du Verger kom je,
via de keuken, in het tweede droom-
torentje. „Oehoeoe, oehoeeoe. Je
suis le phantome", imiteert de mar
kies de kasteelgeest terwijl hij gebo
gen de smalle wenteltrap betreedt.
Langs planken ingemaakte jam en
vruchten, langs een nest met koe
rende duiven, beland je in een ro
mantisch blauwkleurig slaapver
trek. Iets hoger, vanaf het platdak
van de vijftig meter hoge toren heb je
een wijds uitzicht over de West-Loi-
restreek. Volgens Gouon kun je er
prima naakt zonnen. Hij wijst kir
rend naar de kerktoren van Saint
Christophe du Ligneron. „En de pas
toor geniet mee...".
Weer beneden in de eetzaal met zijn
geboende parket, koperen kroon
luchters en blauwgeschilderde bal
ken, knispert het haardvuur. In an
tieke kasten tegen okergele behang
staat verzilverd en glazen servies
goed opgestapeld. Gribouille, de
oude terriër, ligt met een gelukzalige
snuit in diepe rust. Pas later op de
avond, als de gasten klaar zijn met
dineren en zijn baas op de jacht
hoorn blaast schrikt de hond wak
ker. De gast, voor wie het hemelse
stuk appeltaart net iets te veel is,
krijgt het de volgende dag
zijn ontbijt. Want Gouon h(
van eten weggooien. I
Voor wie wil, onthulde de i
zonder beurs' onlangs hel
van zijn Gateaux du Ver-
overheerlijke appeltaart. H\
het recept: leg in een taartvo
le plakken bladerdeeg. Smt
dun laagje marsepein ovew
rangschik daarop schijfjes
de taart een klein half uur
oven op 240 graden celcius. i
dens het bakken een stevig i
van: een scheut Calvados, t i
water en suiker. Strijk het v
de taart als deze uit de oi'.
Een tip van de kasteelheer: s I
taart als 'ie warm is.
Het leven op de Maagdeneilanden is klei
en nog steeds zorgeloos.
het begin van de zeventiende eeuw
op en vestigden zich daar samen met
onder meer Engelsen en Fransen.
Op datzelfde moment bepaalde
Charles I echter dat de eilanden
Brits waren en enkele jaren later, in
1672, verdreef de gouverneur Sir
William Stapleton de laatste Hollan
ders van het eiland dat zij Leeward
Island hadden genoemd. De archipel
was vanaf dat moment Brits grond
gebied en in die situatie is tot op de
dag van vandaag nog geen verande
ring gekomen.
Nu is Tortola een eiland vol contras
ten. Wie voet aan wal wil zetten
moet zich eerst een weg banen tus
sen de powerboats en luxe jachten.
Eenmaal aan land is het snel gedaan
met de glitter en glamour. Een taxi
rit van tien minuten is voldoende om
in de heuvels van Tortola kennis te
maken met een andere wereld. Hier
heeft de klok stil gestaan.
Aan de rand van de dichtbegroeide
bossen staan huisjes die in niets
doen denken aan de luxe villa's die
her ep der langs de kust zijn opge
trokken. De paar mensen die hier le
ven bewegen zich voort op ezels in
plaats van in snelle sportwagens en
hebben totaal geen binding met de
mensen in de dorpen of langs de
kust.
Wie tussen die eenvoudige huisjes
staat en zijn blik langs de luxe jach
ten in het azuurblauwe
glijden, begrijpt waarom
bewoners hun hechte geme
liever niet verlaten. Zij bes€
dit deel van de Caraïbische r
exclusieve speeltuin van een
vol gelukkigen is.
Schoonheid
Het is dan ook niet toevallig
ter Stuyvesant Travel, een
weinige reisorganisaties di
chipel in haar folder heeft
men, haar reisprogramma
bied voor een groot deel op
afspelen. De schoonheid vai
tish Virgin Islands is tensl 3
best vanaf het water te bew<
De Peter Stuyvesant Tra
Marlin Windsurftoer was
dan ook een schot in de r<
vloot van zo'n twintig zeili
aangevuld met een horde
amateursurfers, zeilde ee
lang van eiland naar eiland
de deelnemers zo in staat k
nemen van de verborgen g(
in dit deel van de Caraïbean.
De Maagdeneilanden geven
heimen niet direct prijs en
zorgt ze een mysteriëus k
Dat het zich slechts openli
aan hen die er enige moe
over hebben om van haar
heid te genieten.
VENDÉE
