Columbus ontdekte ook tabak
Kleuren kiezen voor Cutex
Vandaag De Dag
Antenne en
draaiplateau
Grijze haren weg
Tijd door Disney
Swatch automaat
Kleine zakdoekjes
Leidse Courant
donderdag 22 oktober 1992
Tempo, bekend van de papieren zakdoekjes, heeft iets
nieuws bedacht; een klein pakje zakdoekjes speciaal
gemaakt voor vrouwen. Uit marktonderzoek is gebleken
dat vrouwen het fijn vinden om een pakje zakdoekjes bij
zich te hebben, maar de gangbare pakjes blijken te groot
voor de doorsnee damestas of damesbroekzak. Het
nieuwe pakje Tempo beauty, is bijna de helft kleiner.
Zoals de gewone zakdoekjes zijn ook deze kleintjes
milieuvriendelijk vervaardigd.
Eerst zagen we alleen magnetrons met
draaiplateau, daarna kwamen de
exemplaren met de weggewerkte
antenne zodat de opwarmruimte
volledig kon worden benut. Maar toen
die antenne toch niet optimaal bleek te
voldoen, te veel plekjes onverwarmd of
I bevroren liet, keerden de meeste
merken snel terug naar het
draaiplateau. AEG brengt nu de
Micromat magnetronovens waarin
beide systemen zijn gecombineerd. Dit
tandemsysteem zorgt volgens
fabrikant AEG voor een optimale
verdeling van de energie. En dat
betekent gelijkmatiger ontdooien,
verwarmen en koken. De antenne
brengt de snelle microgolven tot in alle hoeken van het
toestel; het platte (geheel verzonken) plateau - dat
zonodig kan worden uitgeschakeld - draait de
levensmiddelen er nog eens gelijkmatig door.
Overigens heeft AEG een serie (ondiepe) magnetrons
uitgebracht die lekker makkelijk op ooghoogte in
bestaande keukenkastjes kunnen worden ingebouwd.
Tabak zou een genezende werking hebben. Een blaadje op de pijnlijke buik deed
wonderen. Europa maakte 500jaar geleden kennis met een andere ontdekking van
Columbus. De schatkisten overal in de wereld profiteren er nog steeds van.
dam is een voorbeeld van een hele
gedurfde stad," aldus Jacqueline
over haar woonplaats, waar ze elk
weekend terugkeert.
„Ik kan me natuurlijk niet op elke
modestijl apart richten," aldus Jac
queline. Ze haalt drie grote borden
tevoorschijn waarop stukjes stof,
mode-foto's en plukjes garen in ver
schillende kleuren met elkaar zijn
gecombineerd. „Uit alles wat ik ver
zamel, heb ik voor dit najaarseizoen
drie trendstijlen gecreëerd: Natural
Colours, Colours of Fruit en Colours
of Light".
Als de borden klaar zijn, vergelijkt
Jacqueline de kleurtjes van het be
staande assortiment met die op de
borden. „Kijk," wijst ze. „De Meu
ren van deze twee borden hadden we
al in de collectie, alleen bij de 'Co
lours of Light' miste ik een aantal
tinten. Ik heb toen de stukjes stof in
de gewenste Meuren aan het lab ge
geven en zij hebben er cosmetica-
tinten bij gemaakt".
Genspireerd vertelt ze hoe ze op het
idee kwam van het centrale thema
van de Autumn Lights lijn, de naam
waaronder de consument de nieuwe
cosmetica-tinten in de winkel tegen
komt. „Ik kwam tot de ontdekMng
dat alle Meuren op het bord voorko
men in een vlam. Onderin lila en
blauwe tonen, bovenin rood, geel en
oranje. Het contrast tussen donker
en licht, dat sluit aan bij de contrast
rijke mode van deze herfst".
Vuurwerk
Met vuurwerk, fakkels en een zelf
uitgevoerde magische show heeft
Jacqueline haar creatie aan de Euro
pese Product Managers gepresen
teerd. Ze is ervan overtuigd dat de
nieuwe Meurtjes het goed gaan
doen. „Ik heb ontdekt dat parelmoer
goed verkoopt en dat lila en koraal
erg in de mode zijn. Dat moet dus
goed gaan," concludeert ze beslist.
Het blijft altijd een gok, geeft ze toe.
„Van de drie nieuwe Meuren lopen
er wellicht twee wel en één niet".
In de zestien landen van Europa ver
koopt Cutex verschillende Meuren.
„In Scandinavië doen roze tinten het
goed, in Middeneuropa verkopen we
veel bruine en groene Meuren, ter
wijl men in Zuideuropa knalMeuren
zonder parelmoer wil. Dat heeft al
les met het licht te maken".
Primeurtjes
Hoewel het merk qua Meurtjes niet
echt trendsettend is, heeft het, sinds
Warrens ontdekMng van de nagel-
riemverwijderaar en de vloeibare
nagellak, al aardig wat cosmetica-
primeurtjes op haar naam gebracht.
Geheimzinnigheid is dus geboden,
zeker waar het 't bereidingsprocedé
van de beroemde nagellak betreft.
„Exclusieve merken als Dior maken
hun nagellakken niet zelf. Alle na
gellak komt bij een paar grote fabrie
ken vandaan. Onze recepten zijn
dan ook geheim. Er zijn maar een
paar mensen in Düsseldorf die de fij
ne kneepjes kennen".
De nieuwe flacon, waar Jacqueline
om vroeg toen ze bij het bedrijf bin
nenkwam, is er inmiddels. Het merk
introduceerde ter ere van haar tach
tigste verjaardag een eigentijdse
look en durfde de bekende nagellak
flacon te vervangen door een luxere
fles met een donkerblauwe dop.
De collectie is uitgebreid het huis
brengt in Europa 116 nagellakMeu-
ren op de markt en het assorti
ment is door de samenstelling ge
schikt voor een diversiteit aan 'sma
ken'. Dat is ook het uitgangspunt
van de vrouw die de Cutex Meuren
voor Europa bepaalt.
„Ik werk voor het publiek. Als een
vrouw een nieuwe jurk heeft ge
kocht, wil ik dat wij een kleurtje na
gellak en lipstick hebben die daarbij
past".
De tabaksindustrie kan weer even
glimlachen. Het mag dan bijkans on
mogelijk zijn gemaakt reclame voor
het roken te maken, er zijn van die
momenten dat niet negatieve aan
dacht - weliswaar tandeknarsend
gadegeslagen door de nicotinehaters
- even oogluikend wordt toegestaan.
Columbus is in dit geval de schuldi
ge. Want, niet alleen ontdekte hij bij
toeval 500jaar geleden Amerika, ook
de komst van tabaksprodukten naar
Europa kan op het conto van de be
roemdste ontdekMngsreiziger aller
tijden worden bijgeschreven.
Een van de gevolgen is een tentoon
stelling in het prestigieuze Tropen
museum onder de titel '500 jaar ta
bakscultuur'. De tabaksindustrie
blij en heeft daar sÜm op ingehaakt
door de jaarlijkse week van de sigaar
dit keer in het teken te stellen van
Columbus. Inboorlingen zouden Co
lumbus bosjes gedroogde bladeren
hebben aangeboden, maar de we
reldreiziger schonk weinig aandacht
aan deze geste want hij had meer
aandacht voor specerijen en edelme
talen. Op 6 november 1492 maakte
Columbus in zijn logboek melding
van rokende inlanders: 'Veel man
nen, die een bepaald soort blad in
hun handen hadden en rook tot zich
namen. Dit gebeurde door het blad
op te rollen en aan één kant aan te
steken'. Columbus vond het maar
vreemd en beschouwde het verwek
ken van walm uit bladeren als een
van de heidense gebruiken van de
pas ontdekte inboorlingen.
Op zijn tweede reis moest Columbus
op last van de paus een aantal mon
niken meenemen. Een van deze
geestelijken sloeg het gebruik van de
gedroogde bladeren nauwkeurig
gade. In een uit 1497 daterend
schrift vertelt hij dat 'men een pijp
gebruikte met twee buisjes, voor elk
neusgat een. De roker snoof de walm
door de buisjes op en kwam volgens
de waarnemers in een staat van ver
voering'.
Hoe lang er al door de mens wordt
gerookt, is een nauwelijks te beant
woorden vraag. De oudste bekende
afbeeldingen van rokende Maya-In
dianen gaan terug tot 300 jaar na
Christus. De oudste sporen van het
gebruik van tabak zijn vorig jaar ge
vonden door archeologen bij de mon
ding van de Amazone-rivier in Bra
zilië. De pijpen die werden gevon
den, waren ongeveer 2000jaar oud.
De leiders van de ontdekkingstoch
ten stonden meestal afkeurend te
genover het gebruik van tabak. Al
leen matrozen en soldaten probeer
den het wel eens, maar dat moest
dan in het geheim gebeuren. Het
toegeven aan dergelijke gewoonten
werd streng gestraft. Desondanks
brachten Spaanse zeelui tabak mee
naar hun vaderland en werden door
hun landgenoten met grote ogen ga
degeslagen. Men dacht nogal eens
dat de roker in brand stond.
Jean Nicot
Aanvankelijk zag men tabak in Eu
ropa alleen als geneesmiddel dat vele
kwalen zou kunnen verhelpen. De
door Marja Eestermans
'Just for men' is een nieuw haarMeurprodukt voor
mannen. Dit artikel is speciaal ontwikkeld voor ijdele
mannen die van hun grijze haren af willen. De haarverf,
die natuurlijk ook door vrouwen kan worden gebruikt,
werkt binnen vijf minuten grijze haren weg. De
producent hoopt een gat in de markt te vinden door dit
produkt 'alleen voor mannen' te bestempelen. 'Just for
men' is verkrijgbaar in de basisMeuren blond,
donkerblond, bruin en zwart. Met deze Meuren worden
alle kleurschakeringen afgewerkt. De inwerktijd is
immers kleurbepalend. Het produkt kost 19,75.
Lorus, de bekende uurwerkfabrikant, is ook
aangestoken door de Disney-rage. Lorus brengt nu
Mokken, wekkers en horloges op de markt waarop
bekende Disney-figuurtjes de tijd aangeven. De wekkers
zijn verkrijgbaar vanaf 32 en de horloges vanaf 49.
Pursers van vliegtuigen weten erover
mee te praten. Nog voor het vertrek
worden ze al belaagd door mensen die
de exclusieve Swatch automaat
horloges willen kopen. Vaak moet men
nee verkopen, ze zijn gewoon niet aan
te slepen. De nieuwste versie werkt
zonder batterij, milieuvriendelijk dus.
Het horloge windt zichzelf op
natuurlijk wijze op. Zoals dat trouwens
vóór het batterij-tijdperk ook het geval
was. Als je de Swatch afdoet, blijft 'ie
nog 47 uur doorlopen. En is het nodig,
dan kan het horloge gewoon met de
hand worden opgewonden. Er zijn zes
modellen in conventionele,
nonchalante en design-uitvoeringen.
Franse ambassadeur aan het hof te
Lissabon, Jean Nicot, zond in 1559
een paar tabaksplanten en gedroog
de bladeren naar het Franse hof van
Hendrik 11 en Catharina de Medici
met een lovend verslag van de heil
zame werking ervan. Hij adviseerde
Catharina een aftreksel van de bla
deren te drinken om van haar chro
nische migraine af te komen. De vor
stin liet weten dat zij inderdaad van
haar verlammende hoofdpijnen
werd bevrijd en maakte de naam van
Nicot onsterfelijk door het wonder
kruid Nicotiana te noemen, een
naam die later zelfs de wetenschap
pelijke benaming werd van de plant:
Nicotiana Tabacum.
Toen het verhaal eenmaal de ronde
deed, bleek er geen houden meer
aan. Overal in Europa werd tabak
aangeplant ter bestrijding van alle
mogelijke ziekten.
Dat het roken van tabak uiteindelijk
toch in zwang raakte, was te danken
aan Engelse kolonisten die uit Virgi
nia terugkeerden; de Amerikaanse
staat waar volop tabak werd ver
bouwd én gerookt. De Engelsen ke
ken vol bewondering naar hun be
reisde landgenoten en vooral naar de
manier waarop de rook door de neus
werd uitgeblazen. In Londen ging
het roken al snel tot de goede toon
behoren. Roken bleef echter een
voorrecht, want tabak was erg duur.
Ook toen waren er al felle tegenstan
ders. Om misbruik van tabak tegen
te gaan gaf Jacobus 1, koning van
Engeland van 1603 tot 1625, een in
het Latijn gesteld schrift uit met de
titel 'De rookhater'. De koning ont
kende dat tabak een geneeskundige
kracht zou hebben. Bovendien vond
hij het roken een gevaar voor de En
gelse natie, waardoor de standvas
tigheid van de Engelse mannen ze
ker achteruit zou gaan. Maar, zoals
vaker het geval is, de onderdanen
wilden niet luisteren.
Belasting
Karei 1, de zoon en opvolger van Ja
cobus, was een heel ander type man
die er een schitterende en dus geld
verslindende hofhouding op na
hield. Om dat te kunnen betalen
werd er belasting op tabak inge
voerd. De Engelsen mochten voort
aan zoveel roken als zij wilden en het
geld stroomde binnen.
Rond 1800 deed de sigaar in heel
West-Europa zijn intrede en werd
het roken in alle geledingen popu
lair. In alle landen zagen de overhe
den dat er uit tabak hoge inkomsten
te trekken waren. Er waren landen,
zoals Nederland, die er nog meer
geld aan wensten te verdienen en de
fabricage zelf ter hand namen. Ne
derland liet het over aan het particu
lier initiatief. De consumptie in ons
land lag ver boven dat in andere lan
den. Niet in de laatste plaats door de
kwaliteit, beweren de kenners.
De Nederlandse sigaar is volgens
diezelfde deskundigen nog steeds
een topper. Het karakter van de Ne
derlandse sigaar wordt namelijk ge
kenmerkt door een melange van
overzeese tabakssoorten uit Brazi
lië, Havana, Java en Sumatra. In
1991 werden er 1370 miljoen sigaren
geëxporteerd met een waarde van
314 miljoen gulden, naar meer dan
100 landen. Met een produktie van
480 miljoen sigaren voor de eigen
Nederlandse rokers is de Nederland
se sigarenindustrie de tweede in
grootte ter wereld. In Nederland
wordt door zo'n 80.000 mensen siga
ren gerookt. Per week rookt de ge
middelde sigarenroker 11 a 12 siga
ren. Op dit moment zijn naar schat
ting 100 miljoen mensen in de we
reld voor hun levensonderhoud af
hankelijk van tabak.
Ontwikkelingslanden
Vooral de ontwikkelingslanden zijn
in hoge mate afhankelijk van de ver
bouw van tabak. Dat varieert bij
voorbeeld van 5,7 procent in Brazi
lië, 22,5 procent in Argentiniïe, 26,3
procent in Zaïre tot 41,3 procent in
Haïti. Belangrijker nog is dat de
meeste overheden de belastingin
komsten van tabak niet kunnen mis
sen. In Nederland kwam vorig jaar
op deze wijze 3 miljard gulden bin
nen. Maar volgens diezelfde over
heid én levensverzekeraars kosten
de nadelige effecten van het roken
handen vol geld.
In hét Tropenmuseum in Am
sterdam is tot 9 oktober van het vol
gend jaar de expositie '500 jaar Ta
bakscultuur' te zien. Het museum is
elke dag geopend: op werkdagen
van 10 tot 17 uur, op zaterdagen,
zon- en feestdagen van 12 tot 17 uur.
Gesloten op 25 december, 1 januari,
30 april en 5 mei.
De Newyorkse apotheker Northam
Warren deed in 1916 een uitvinding
waar veel vrouwen hem nu nog
dankbaar voor zijn. De creatie van
vloeibare nagellak maakt voorgoed
een eind aan het tijdrovende Meuren
van de nagels met poeders en pas
ta's.
Inmiddels is het cosmeticamerk van
de ondernemende apotheker uitge
groeid tot één van de bekendste 'hui
zen' ter wereld. En het is een Neder
landse vrouw die de fascinerende
maar moeilijke taak in handen heeft
de Meuren en produkten te creëren
waar Europa op zit te wachten, elk
seizoen weer.
„Toen ik binnenkwam bij Cutex, zei
ik: „Jullie zijn wel eens aan een
nieuw nagellakflesje toe". Jacqueli
ne Stad (32), Product Development
Manager bij het internationale cos
meticamerk in Düsseldorf, lacht bij
de herinnering aan de geschokte re
actie die ze met haar opmerMng te
weegbracht bij haar gloednieuwe
baas. „De mond werd me meteen ge
snoerd. De faam van dat bekende
flesje uit 1916, met de lange witte
steel, daar dreef Cutex op".
Jacqueline nam zeven jaar geleden
de marketing van Cutex Nederland
op zich, toen ze als Product Manager
in dienst kwam bij Kuypers Co,
een bedrijf dat verschillende cosme
ticamerken in Nederland op de
markt brengt. „We kregen nieuwe
Meuren aangereikt en bepaalden
hoe dat het beste op de Nederlandse
markt kan worden gebracht. Welke
doelgroep is geschikt, en tussen wel
ke merken past ons merk het beste".
Droombaan
Enkele jaren werkte ze elders, maar
-hield altijd contact met haar vroege
re werkgever. „Mijn hart lag nog
steeds bij de decoratieve cosmetica".
foto Marianne Michielen
Jacqueline stad bepaalt bij Cutex de nieuwe make-up
kleurtjes voor elk seizoen. Een collage van foto's, kleuren,
stoffen en materialen helpt haar daarbij
Toen de Cutex-fabriek in begin 1991
op het punt stond van Monaco naar
Düsseldorf te verhuizen, kreeg Jac
queline een telefoontje of ze niet te
rug wilde komen. „Ik werd gevraagd
voor de produktontwikkeling. „Dat
was precies waar ik altijd van ge
droomd had: Meuren uitzoeken".
Haar werk heeft een artistiek karak
ter, maar de marketing-achtergrond
komt goed van pas. „Ik Mjk wat de
mensen willen, wat er goed ver
koopt. Duurdere merken zetten
trends en hebben visagisten aan het
werk. Wij gaan bij het bepalen van
de nieuwe produkten uit van de mo
detrends en de verkoop van de be
staande collectie," vertelt Jacqueli
ne. „Het assortiment passen we aan
de cosmetica-trends aan. Als eye-li-
ner in is, zorgen we dat er drie Meu
ren van zijn. Als de blushers het niet
goed doen en we hebben twaalf Meu
ren in ons assortiment, doe ik er drie
weg".
Behalve de verkooptrends zijn de in
ternationale modetendenzen van
belang bij het bepalen van de Meur
tjes lipstick, nagellak en oogscha
duw. „Ik kan dus niet achter mijn
bureau blijven zitten en dat vind ik
heel prettig".
Bij mode-instituten en op stoffen-
beurzen in New York, Milaan, Parijs
en Londen probeert Jacqueline er zo
vroeg mogelijk achter te komen wel
ke Meuren, stijlen en materialen het
gaan maken in het komende seizoen.
Ook in de Meding van mensen op
straat vindt ze inspiratie. „Amster
Archieffoto
Inboorlingen zouden Columbus bosjes gedroogde bladeren hebben aangeboden, maar de wereldreiziger had meer
aandacht voor specerijen en edelmetalen.