Geen hoop meer voor Cotgrave
Spanningen afgeslankte
Russische vloot lopen op
Buitenland
NAVO-overleg over nucleaire strategie Kameraden worden meneren
elly en Bastian kozen
)or eenzaam afscheid
Franse jeugd zamelt rijst in
Europese
socialisten
sluiten
de rangen
ivarten mogen in
ibinet Zuid-Afrika
^PSTAD - Het Zuidafrikaanse blanke
lenient heeft gisteren wetgeving aange-
nen waarbij voor het eerst in de geschie-
lis van het land zwarten minister kunnen
fden. Met het goedkeuren van amende-
nten op de grondwet werd door afgevaar-
jjen in de afzonderlijke kamers voor blan-
l kleurlingen en Indiërs de verplichting
ptrokken dat iemand die in het'kabinet
fdt opgenomen binnen 12 maanden lid
L worden van het parlement. In rege
lkringen werd erop gewezen dat presi-
it De Klerk niet zal trachten een persoon
fchet zwarte ras in zijn regering op te ne-
L voor een nieuwe grondwet is overeen
komen bij de Codesa-besprekingen.
'Donaudam desnoods
voor Veiligheidsraad'
BUDAPEST Hongarije stapt des
noods naar de VN-Veiligheidsraad om
de ingebruikneming van de omstreden
Gabcikovo-dam in de Donau te voorko
men, zo heeft de Hongaarse president,
Antall, verklaard. Om steun tegen de
opening van de dam te winnen stuurde
Antall een brief naar de presidenten
Bush, Mitterrand en Jeltsin en de
bondskanseliers Kohl en Vranitzky van
Oostenrijk. De Slowaakse autoriteiten
stelden de voor gisteren vastgestelde
opening van de dam verrassend uit.
Hongarije en Slowakije spraken kort
daarna af voor het geschil over de dam
bemiddeling van de EG in te roepen.
GLENEAGLES - De defensie
ministers van de NAVO hebben
gisteren in het Schotse Glenea-
gles een tweedaagse conferen
tie geopend over de gevolgen
van het thans een jaar oude be
sluit om het nucleaire arsenaal
van het bondgenootschap dras
tisch in te krimpen. Hoewel het
zwaartepunt van de ontmoe
ting op de nucleaire strategie
ligt, besloten de ministers na af
loop van de ochtendzitting hun
militaire adviseurs te verzoe
ken onderzoek te doen naar de
wijze waarop de NAVO een
krachtiger rol als vredesbe
waarder in Europa kan vervul
len. De ministers van buiten
landse zaken van de NAVO be
sloten in juni dat hun troepen
en materieel ook buiten het ver-
dragsgebied kunnen worden in
gezet. Tot nu toe heeft de Con
ferentie over Veiligheid en Sa
menwerking in Europa (CVSE)
nog niet om die inzet gevraagd.
In Gleneagles praten de defen
sieministers ook over hun aan
bod aan de VN om 6000 solda
ten naar Bosnië-Hercegovina te
sturen voor de bewaking van
hulptransporten. Een hoge
Duitse functionaris zei dat de
NAVO begin december 5000
militairen in het gebied rond
Sarajevo gestationeerd wil heb
ben. De manschappen worden
geleverd door Groot-Brittan-
nië, Frankrijk, Canada en
Spanje. De Duitse minister Vol-
ker Ruehe beloofde ongeveer 67
miljoen gulden aan logistieke
steun, maar sloot deelname van
Duitse soldaten aan het project
uit. De Duitse grondwet staat
immers vooralsnog niet toe dat
Duitse soldaten buiten NAVO-
gebied worden ingezet. De mi
nisters zullen zich in Glenea
gles ongetwijfeld buigen over
plannen van de EG om de ko
mende jaren gestalte te geven
aan een eigen defensiebeleid.
PEKING De aanspreektitel „kameraad" raakt
uit in China. De communistische gewoonte wordt
verdreven door de meer westerse benadering van
„meneer" en Juffrouw". Het officiële Economi
sche dagblad meldde vandaag dat steeds minder
Chinezen het onder de communistische revolutie
favoriete „kameraad" gebruiken. „De politieke
associaties zijn te sterk", schrijft de krant. „Me
neer" en Juffrouw" die ooit werden gebannen als
restanten van het feodalisme, beleven een ware
opmars in de nieuwe Chinese etiquette. Volgens
het dagblad begon deze in het zuiden, maar rukt
het verschijnsel nu op naar het noorden.
Nog een verandering: de Chinese politieke rode
vaandels moeten aanzienlijk langer worden. De
twaalf Chinese tekens waarmee de oude ideologie
kon worden omschreven hebben plaats moeten
maken voor 25 tekens.
Idoor
CASPER P0STMAA
IBastian en Petra Kelly vormden jarenlang een paar.
FOTO: EP/
ANS WIJNANDS
[N - De 45-jarige op-
tster van de Duitse Groe-
Petra Kelly, is met een
iol van dichtbij doodge-
ten. De dader, haar 69-
e levensgezel en politie-
eestverwant, de oud-ge-
,al Gerd Bastian, heeft
ma zichzelf met een
ot door het hoofd van het
en beroofd.
itiekBonn heeft met ontzet-
i op de volgens de poli-
[- vrijwillige dood van de
le oud-politici en oud
motief voor de klaarblijke-
tevoren overeengekomen
ile zelfmoord is niet be-
De politie heeft althans
brieven of andere docu-
len gevonden die de op-
ibarende daad kunnen ver
en. Het tweetal leefde sinds
ele jaren zeer teruggetrok-
in een bungalow in een wijk
Bonn. „Vriendelijke, rusti-
ïensen die soms weken ach-
:n op reis warénaldus bu-
Omdat ze al sinds enige tijd
meer van Petra Kelly en
levensgezel gehoord had-
waarschuwden familiele-
omwonenden, die vorige
hl het huis binnengingen en
lijken ontdekten. Volgens
en moet het tweetal enkele
en dood in hun huis gelegen
ben.
bestuur van de Groenen
ft gisteren een recente brief
Gerd Bastian gepubliceerd
waarin hij de Duitse regering
fel aanvalt op de volgens hem
veel te tolerante houding tegen
over het extreem-rechtse ge
weld van de laatste tijd. Vooral
linkse politici hebben de ver
diensten van de omgekomen
Groenen-politici geprezen.
Petra Kelly werd in Gunzburg
geboren. Als kind verhuisde ze
met haar stiefvader naar de
Verenigde Staten, waar ze een
briljante studente politieke we
tenschappen bleek. Na haar af
studeren werkte ze enige tijd in
het bureau van Edward Kenne
dy alvorens naar de EG-com-
missie in Brussel te verhuizen.
Daar ligt de wortel van haar be
trokkenheid bij de vredes- en de
anti-atoombeweging. Tot 1979
was zij lid van de SPD, aanslui
tend richtte zij met enkele
geestverwanten de Groenen op.
Van 1983 tot 1990 heeft ze voor
die partij in de Bondsdag geze
ten.
Haar levensgezel Gerd Bastian
maakte als zestienjarige de
laatste oorlogshandelingen
mee. In 1956 meldde hij zich bij
de kersterse Bundeswehr. Hij
maakte er carrière; hij werd ge-
neraal-majoor en divisiecom
mandant, maar waarschuwde
in die functie begin jaren tach
tig voor een toekomstig atoom
slagveld in Duitsland. Hij keer
de zich nadrukkelijk tegen het
NAVO-dubbelbesluit en aan
vaardde prompt de consequen
ties van die opzienbarende hou
ding. Hij bood zijn ontslag aan
en werd actief binnen de Groe
nen, welke partij hij wegens
meningsverschillen in 1987
verliet.
COTGRAVE Een bizar
beeld gisteren in het mijn
werkersgehucht Cotgrave,
nietig in de schaduw van
Nottingham. Op de autora
dio raast de politieke crisis
over de voorgenomen slui
ting van mijnen nog met on
gekende pathetiek ('Major
verwart leiderschap met
waanzin') voort, maar op de
plaats des onheils heerst dof
fe verslagenheid.
De emotie ontstijgt zelden het
niveau van berustend gemop
per en vervalt af en toe in lange
zwartgallige stilten. Zelfs de
theatrale opwinding waarmee
de backbenchers van de Con
servatieven medelijden met de
mijnwerkers suggereren, kon
niet voorkomen dat in Cotgrave
de klap ten volle is aangeko
men. Iedereen beseft het, over
negentig dagen is het definitief
afgelopen.
Eén van de tien
Ondanks het snelle bochten
werk waarmee minister Mi
chael Heseltine gisteren zijn
politieke loopbaan trachtte te
redden voorlopig niet 31
maar 10 mijnen dicht gaat
aan Cotgrave dit compromis
voorbij, want ze is een van de
tien. En dus meer dan ooit een
terminale patiënt. De middag-
ploeg heeft het er moeilijk mee
en aarzelt voor het eerst sinds
jaren om in de schacht af te da
len. Het is geen vorm van pro
test, maar ze is gewoon even de
draad kwijt.
„Moeten we nu naar beneden of
niet?", vraagt een mijnwerker.
Niemand die antwoordt. Er is
zelfs geen manager of directeur
die nog een opdracht geeft. Cot
grave is stuurloos, al een beetje
aan het sterven. Het verzet te
gen de uiteindelijke dood is op
gegeven. Staken zat de mijn
werkers van Nottinghamshire,
verenigd in de Unie van Demo
cratische Mijnwerkers (UDM),
toch al niet zo erg in het bloed.
In 1984, toen Arthur Scargills
National Union of Minewor-
kers (NUM) Groot-Brittannië
in een lange bange winter stort
te, zorgde de gematigde UDM
van Roy Lynk voor net voldoen
de kooltjes op het vuur.
Stammen
Sindsdien behandelen beide
vakbonden elkaar alsof het vij
andige stammen zijn. Tot giste
ren. Want in de kantine van de
Cotgrave-mijn geeft menig
mijnwerker toe nu meer sympa
thie voor Scargill te voelen dan
voor Lynk, die zich als vorm
van protest heeft opgesloten in
de oude Silverhill-mijn, veertig
kilometer verderop. Het tragi
sche is dat niemand echt zit te
wachten tot Lynk weer boven
komt. Alleen zijn vrouw die
vindt dat de gekwetste vak
bondsleider een ridderorde aan
de koningin moet terugsturen.
Maar vader komt maar niet
thuis. „Lynk heeft de laatste
dagen een hoop vrienden verlo
ren", gromt een oudere mijn
werker in Cotgrave. „Scargill
had gewoon gelijk toen hij al ja
ren geleden waarschuwde dat
de Conservatieven een geheime
lijst hadden met nog te sluiten
mijnen".
„Lynk kan het beste net zo lang
in die mijn blijven tot hij stikt",
valt een collega bij. Maar on
danks dat broeit er geen verzet,
slechts bitterheid. Iedereen kan
zelf uitrekenen hoe de toe
komst eruit zal zien als het gro
te wiel van de mijn niet meer
draait. Achtenveertig pond in
de week, daar moeten de mees
ten het mee doen; gezinnen zijn
bij dat vooruitzicht wanhopig.
Menig mijnwerker ziet in ge
dachten de deurwaarder al aan
kloppen. En als iemand over
Kerstmis begint, kijken de
meesten strak naar buiten.
Kerncentrale
Cotgrave is geen oude mijn; niet
eens dertig jaar in gebruik. En
dat steekt de jongens in de kan
tine nog het meest. „We hebben
verdomme gedaan wat That
cher wilde. Kolen produceren
zonder subsidie, we zijn nu de
goedkoopste van Europa en dan
nog worden we aan de kant ge
zet. Terwijl de kerncentrale al
les krijgen wat wij niet mochten
hebben. Miljoenen subsidies en
een gegarandeerde markt".
Want ook dat laatste kunnen de
kolenmijnen vergeten. De Con
servatieven hebben de mijnen
overgelaten aan het vrije-
marktprincipe door de afne
mers van kolen de elektrici
teitscentrale te privatise
ren. Die kiezen dus voor de
die komen uit Polen (lage kos
ten), Duitsland (zwaar gesubsi
dieerd) en Colombia. „Waar",
merkte een Labour-woordvoer-
der op, „de kolen met behulp
van kinderarbeid worden gedol
ven... Dat was in Groot-Brittan
nië honderd jaar geleden al ver
boden".
Britse mijnwerkers hebben meer
evechten bij
ederlands'
tófdkwartier
EZ - De VN-vredesmacht
H een serie pantserwagens
uurd om medewerkers van
vluchtelingenorganisatie
ile Verenigde Naties te eva-
dat ongeveer 40 kilo-
er ten noordwesten van de
Sarajevo ligt, moet
hoofdkwartier van de Ne-
andse transporteenheid ko-
1 die komende maand naar
»ië vertrekt.
verblijf in Vitez, waar een
"grijke opslagplaats van de
vluchtelingenorganisatie
IHCR) is gevestigd, is te ge-
dijk geworden. Tussen
atische en Bosnische eenhe-
eerst gezamenlijk de
Is controleerden, zijnzwa
lrechten uitgebroken. De
!urtenissen in Vitez volg-
°P signalen van groeiende
jongen in de Kroatische-
m alliantie die het steeds
vereende krachten tegen
arviërs heeft opgenomen.
I gebied kwam gisteren
a' een konvooi van twintig
f VN-militairen onder
Eén raket vloog tussen
rp™"voertuigen door. Ook
,vnik en Novi Travnik
Kroaten en mos-
fvochten.
Warm onthaal
De 68-jarige vluchteling Bezhaz laat zich het bord warme eten in de Georgische hoofdstad Tbilisi goed
smaken. De Abchaziër werd uit zijn vaderland verdreven door etnische separatisten.
FOTO: AP
Desioot gisteren de
8e'hulp over land naar Bos-
onbepaalde tijd op te
i wegens beschietingen
lvN-konvooien.
PARIJS De kinderen op de 74.000 Franse scholen hebben giste
ren 6000 ton rijst ingezameld voor hun leeftijdgenoten in het door
hongersnood en oorlog getroffen Somalia. Met de actie hoopt men
de Somalische jeugd een maand lang te eten te kunnen geven. Aan
de actie werd onder meer belangeloos meegewerkt door de Poste
rijen, de Franse spoorwegen en de organisatie van Franse reders.
Een Franse boerenorganisatie hekelt het initiatief. Volgens hen
zou voor evenveel geld negen keer zoveel Frans graan naar het
land gestuurd kunnen worden.
Foto's vermiste
Amerikanen ontdekt
WASHINGTON - Amerikaan-
se functionarissen hebben in
Vietnam duizenden foto's ont
dekt van Amerikaanse soldaten
die in de Vietnamoorlog om het
leven zijn gekomen. Ook zou
den er foto's zijn gevonden van
Amerikanen die tot op heden
als vermist te boek staan.
SEVEROMNORSK - De
eens zo machtige Sovjetmari
ne heeft het moeilijk. In Se-
veromnorsk, ten noorden
van de Arctische cirkel, zijn
stakingen uitgebroken in de
drastisch afgeslankte en
steeds minder gedisciplineer
de Russische vloot. De vrou
wen van de zeelui demon
streren tegen de hoge prijzen
van het steeds geringere aan
bod van voedsel en consump
tiegoederen.
Het vlaggeschip van de noorde
lijke vloot, het vliegdekmoeder-
schip Admiraal Koeznetsov, ligt
in een droogdok in Severom-
norsk en het op een na grootste
vliegdekschip is te koop en gaat
waarschijnlijk naar China of
Iran. Een derde van het schip is
niet eens meer afgebouwd. Er
varen geen schepen van de Rus
sische marine meer op de Indi
sche Oceaan of de Middellandse
Zee.
Onlangs begon de bemanning
van een fregat van de kust
wacht te muiten. De Ukrainse
kapitein klaagde over onder
drukking door Russische offi
cieren. Ook de zogenaamd mo
derne torpedobootjager Admi
raal Vindogradov, die van de
Golf tot Vladivostok wordt in
gezet om de sancties tegen Irak
te bekrachtigen, kan de proble
men waarmee de Russische
vloot kampt niet meer verhul
len.
Amerikaanse, Britse en Franse
zeelui kregen toestemming het
schip te bezoeken. De bezeten
geheimhouding van de rode
vloot heeft plaatsgemaakt voor
openheid en een gebrek aan
geld voor brandstof en salaris
sen. „De Russische zeelui zijn
allemaal heel aardig, maar ze
weigerden in Bahrayn mee te
gaan dineren omdat ze zich dat
niet konden permitteren", al
dus luitenant Scott Sigler uit
Dallas.
Hoewel geprobeerd werd de
eerste Amerikaanse soldaten
die de vrijheid kregen een Rus
sisch schip te bekijken een posi
tief beeld voor te spiegelen,
kwamen de etnische spannin
gen aan boord van de Admiraal
Vindogradov al snel aan de op
pervlakte. Een Russische luite
nant beval een groepje sjofel ge
klede islamitische matrozen uit
Tasjkent met barse stem in te
rukken voor ze hun grieven
konden spuien.
Om de etnische verdeeldheid te
maskeren moeten de man
schappen van de vloot een eed
van trouw afleggen, niet zoals
voorheen aan het moederland,
maar aan het 'otjetsjestvo', het
oude Russische woord voor 'va
derland'. De hamer en de sikkel
zijn verdwenen en vervangen
door de blauw-witte vlag met
het St. Andreaskruis die 300
jaar geleden voor het eerst werd
gehesen door de oprichter van
de keizerlijke vloot, tsaar Peter
de Grote. De nieuwe vlag wordt
evenwel niet voetstoots door de
manschappen aanvaard. „Veel
van hen ervaren het verande
ren van de vlaggen als vernede
rend", aldus kapitein Aleksan-
der Dontsjenko. „Onze grootste
overwinningen waren die onder
de rode vlag".
Het geldgebrek van de Russi
sche vloot uit zich ook in de le
vensomstandigheden van de
340 manschappen aan boord.
Deuren werden dichtgeslagen
voor de neus van al te nieuws
gierige bezoekers. De armzalige
kwartieren, de vette worst voor
de officieren en de rode kool
voor de matrozen waren niet
voor de ogen van het publiek be
stemd. De Admiraal Vindogra
dov stak jammerlijk af bij de
drie goed geoutilleerde wester
se oorlogsschepen die vlakbij la
gen. „Het is droevig", zei een
officier van het Franse schip
Georges Leygues. „Volgens ons
hebben ze niet eens de midde
len om hun wapensystemen
goed in te zetten".
The Times
Idoor
BERT SCHAMPERS
DEN HAAG/BRUSSEL -
De Europese socialisten, nu
verenigd in een federatieve
unie van socialistische partij
en, zullen volgende maand
op hun congres in Den Haag
besluiten tot de oprichting
van een Europese partij.
De huidige voorzitter van de
unie, de Belgische socialist Wil
ly Claes, zal de eerstkomende
twee jaar die functie ook bekle
den bij de nieuw te vormen par
tij. Tijdens een perslunch in
Brussel noemde Thijs Wölt-
gens, fractieleider van de PvdA
in de Tweede Kamer en vice-
voorzitter van de unie van soci
alistische partijen, het besluit
een goede stap naar Europese
partijvorming.
Op dit moment hebben alleen
de christen-democraten een
echte Europese partij, de Euro
pese Volkspartij (EVP). Opmer
kelijk is dat de Europese socia
listen, christen-democraten en
federatie van liberalen een
Vlaamse voorzitter hebben:
Wilfried Martens (EVP), Willy
De Clercq (liberalen) en Willy
Claes (Europese socialisten).
Volgens Thijs Wöltgens werd
het tijd dat de socialisten" ook in
Europa de krachten zouden
bundelen. Met het oog op de
Europese eenmaking en het
Verdrag van Maastricht moet
de partij meer cohesie tot stand
brengen binnen de socialisti
sche familie.
Mini-top
Zo komen, in navolging van de
christen-democraten, voortaan
ook de socialistische regerings
leiders en ministers vooraf
gaande aan elke Europese Top
bijeen om de agenda door te ne
men en hun gemeenschappelijk
standpunt te bepalen.
Om lid të kunnen worden van
de nieuwe Europese partij gel
den drie criteria. De partijen
moeten behoren tot een lidstaat
van de EG en lid zijn van de So
cialistische Internationale.
Voorts mogen zich ook partijen
aansluiten van landen die het
EG-lidmaatschap hebben aan
gevraagd bij de Europese Com
missie en daarover een positief
advies heeft gekregen. Dat be
tekent bijvoorbeeld, dat nu al
Oostenrijk en Zweden welkom
zijn, terwijl Finland nog moet
wachten totdat het groen licht
krijgt van de Europese Com
missie voor toetreding tot de
EG.
Met het oog op de Europese ver
kiezingen komt er een mani
fest, een soort partijprogramma
voor de Europese socialisten.
De stemprocedure binnen de
nieuwe partij wordt aangepast
aan die van de Europese Raad.
Dat betekent dat de partij met
een gekwalificeerde meerder
heid beslissingen zal kunnen
nemen over zaken waarvoor de
EG deze stemprocedure al han
teert.
De socialisten vormen de groot
ste fractie in het Europees Par
lement. Vandaag werd die frac
tie nog met twintig leden uitge
breid tot 199, door de toetre
ding van de Italiaanse PDS, de
ex-communisten van Achille
Ocheto. De PDS maakte tot nu
toe deel uit van de fractie Vere
nigd Links in het parlement.
Honecker moet
ondanks ziekte
terechtstaan
BERLIJN Erich Honecker,
de vroegere staatschef van de
DDR, moet op 12 november te
rechtstaan. Hij zou medeschul
dig zijn aan de dood van twaalf
mensen die bij vluchtjibgingen
bij de toenmalige Berlijnse
Muur zijn doodgeschoten. Hoe
wel zijn hersentumor de laatste
tijd in snel tempo de grootte van
een tennisbal heeft aangeno
men, acht het Berlijnse hof Ho
necker in staat althans de ope
ning van zijn proces mee te ma
ken. Of hij het einde van de on
getwijfeld lang durende ge
rechtsprocedure haalt is hoogst
twijfelachtig. Prof. Schneider,
die op verzoek van justitie de in
Berlijn gevangen zittende Ho
necker regelmatig onderzoekt,
heeft gezegd dat deze nog hoog
uit anderhalf jaar te leven
heeft.
is ook
plezier