21
Katholieke
Ouderenbond wil
verzorgingsverlof
voor terminale
thuiszorg
Geestelijk Leven Opinie
Drewermann en Kuitert favoriet in studentengemeenten
BEROEPINGEN
Invloed ouders problematisch bij schaalvergroting onderwijs
COMMENTAAR
nT CetdócSomont
Idoor
FRIEDA PRUIM
-
Ook een hartinfarct is
een teken van leven.
Karei Jonckheere
AMSTERDAM Eugen Dre
wermann en H. M. Kuitert wor
den intensief bestudeerd in Ne
derlandse studentengemeen
ten. In vijf van de dertien ge
meenten is de Duitse theoloog
en psychotherapeut Drewer
mann onderwerp van gesprek,
terwijl in zes gemeenten een ge
spreksgroep over 'Het alge
meen betwijfeld christelijk ge
loof van Kuitert wordt aange
boden.
Dat concludeert Kees Dekker in
het oktobernummer' van het
maandblad van het 'Landelijk
Overleg Studentengemeenten
na bestudering van de pro
gramma's van de studentenge
meenten in de HBO- en univer
siteitssteden Leiden, Delft,
Groningen, Enschede, Arnhem,
Utrecht, Nijmegen, Den Haag,
Deventer, Eindhoven, Maas
tricht, Amsterdam en Zwolle.
De Lutherse bisschop Hansel-
mann klaagde gisteren in Dres
den over het feit dat Drewer-
manns visies op een aantal es
sentiële punten niet in overeen
stemming met de bijbel zijn.
Anderzijds erkende Hansel-
mann dat Drewermann zich in
spant „het evangelie voor onze
tijd uit te leggen". Hij maakt de
bijbel toegankelijk en heeft
daarom veel aanhangers in in
en buiten de katholieke kerk.
Met zijn interpretatie van de
bijbel bereikt Drewermann ook
mensen, die voordat ze zijn ge
schriften lazen geen affiniteit
hadden met de kerk of het
christelijk geloof. Hij behandelt
problemen „die mensen in deze
tijd bezighouden". Hansel-
mann vindt het dan ook „zinvol
om over de kerkelijke grenzen
heen met Drewermann in ge-
In de studentengemeenten aan
Nederlandse universiteiten
wordt verder ook veel aandacht
besteed aan de dialoog met de
islam, de positie van vrouwen
en meditatie.
Het boek 'De dingen hebben
hun geheim' van de Delftse fysi
cus Van den Beukei werd vorig
jaar door de studentenpastora
ten van Enschede en Kampen
gezamenlijk bestudeerd. Den
Haag, Utrecht, Amsterdam en
Maastricht buigen zich in na
volging van hen over de relatie
tussen geloof en antuurweten-
schap. Ook filosofie heeft de
aandacht van de studenten,
met name in de technische uni
versiteitssteden. Delft leest
Martin Heidegger, Maastricht
buigt zich over Rousseau, Gro
ningen verdiept zich in Blaise
Pascal en Nietzsche is behalve
in Groningen ook in Enschede
en Eindhoven onderwerp van
In de meeste studentengemeen
ten staan verder kookgroepen,
Taizé, abdijen, milieugroepen
en groepen voor homo's en les-
biënnes op het programma.
Ook zijn er veel mogelijkheden
om naar het buitenland gaan,
bijvoorbeeld naar contactge
meenten in de voormalige DDR.
Id
i
DEN BOSCH - Familiele-
den, vrienden of buren
moeten betaald verlof krij
gen voor de verzorging van
een stervende. Dat staat in
het rapport 'Verzorgingsver
lof dat de Unie Katholieke
Bonden van Ouderen KBO
morgen aanbiedt aan de Vas
te Kamercommissies voor
WVC en Sociale Zaken.
Elke dag sterven er in Neder
land 350 mensen. Uit een on
derzoek van het Nationaal Cen
trum voor Geestelijke Volksge
zondheid blijkt dat de meeste
mensen thuis, in de eigen fami
liekring, willen sterven. Vol
gens het onderzoek, dat in op
dracht van de KBO werd uitge
voerd, gaat die wens bij gebrek
aan voldoende thuiszorg maar
in één van de tien gevallen in
vervulling.
Het gaat om een intensieve
vorm van thuiszorg, waarbij de
aanwezigheid aan het ziekbied
van een stervende in principe
24 uur is vereist. De KBO wil
daarvoor een betaald verzor
gingsverlof van maximaal zes
weken onderbrengen in de Al
gemene Wet Bijzondere Ziekte
kosten (AWBZ). Ze denkt daar
voor aan een financiële vergoe
ding op bijstandsniveau.
Volgens woordvoerder Arno
Heltzel van de KBO betreft het
hier geen alternatief voor be
staande vergoedingen voor
thuiszorg, maar een aanvulling
op de eerstelijns gezondheids
zorg. Die zorg houdt normaal
gesproken aan het eind van een
werkdag op, aldus de KBO, ter
wijl de zorg in de avonduren en
de nacht voornamelijk op de
schouders van familie en vrien
den .valt.
Op dit moment kan, een deel
van die zorg alleen worden
waargenomen door mensen die
niet buitenshuis werken. Voor
anderen die hulp aan een ster
vende willen bieden, rest geen
andere mogelijkheid dan zich
bij zijn of haar werkgever ziek
te melden, schrijft de KBO in
een samenvatting van haar rap
port 'Verzorgingsverlof. Hoe
wel iemand die wordt gecon
fronteerd met de laatste levens
fase van een dierbare, moeilijk
in staat is te werken, wordt op
deze wijze een oneigenlijk
beroep op de ziektewet gedaan,
aldus de KBO.
De opvattingen van de KBO
worden door een geval uit de
praktijk minstens voor een deel
bevestigd. Ruud Reijnders, con
rector van het Prisma College
in Utrecht, heeft vorige week
zijn moeder begraven. Haar
sterfproces heeft ruim vijf we
ken geduurd, waarvan de laat
ste drie weken in het zieken
huis. Samen met zijn drie zus
ters heeft hij zijn moeder in die
laatste weken intensief bijge
staan. Hij vindt het voorstel
van de KBO een perfecte rege
ling. „Ik ben in mijn werk rede
lijk flexibel, dus ik kon eerder
weg als dat nodig was. Het ge
volg is wel een achterstand in
mijn werk, die ik nu in mijn
herfstvakantie moet zien in te
lopen. Mijn zusje, een fysiothe
rapeute, heeft regelmatig onbe
taald verlof moeten opnemen,
dat heeft haar dus dik geld ge
kost."
Reijnders vindt dat het voorge
stelde verzorgingsverlof niet al
leen voor de thuiszorg moet gel
den, maar ook voor familie met
een terminale ziekenhuispa
tiënt. „Mijn moeder had kanker
Terminale zorg zou thuis gegeven moeten worden.
en kon de laatste weken vrijwel
niets meer naar binnen krijgen.
Als we 's avonds kwamen, dan
stonden er zes bekertjes water
op haar nachtkastje. Het ver
plegend personeel- had die er
wel netjes neergezet, maar tijd
om mijn moeder te helpen dat
water ook op te drinken, was er
niet."
Tenslotte wijst Reijnders op
nog een ander probleem. „Men
sen met kleine kinderen kun
nen moeilijk de zorg voor hun
stervende ouders op zich ne
men. Een vergoeding voor kin
deroppas zou dus ook in zo'n
verlofregeling moeten worden
opgenomen."
Het idee voor een verzorgings
verlof is niet nieuw. Denemar
ken gaat binnenkort een wette
lijke regeling voor verzorgings
verlof invoeren die de financiële
problemen volledig onder
vangt. Maar ook landen als
Noorwegen, Oostenrijk, Zwe
den en Zwitserland kennen een
wettelijk kader waarin de fi
nanciële vergoeding voor thuis
zorg door familieleden al ge
deeltelijk is geregeld.
In Nederland werd het idee ge
ïntroduceerd door het WD-Ka-
merlid M.M.H. Kamp en door
diverse organisaties opgepakt.
Dat resulteerde in een vraag
van de KBO Zuid-Holland aan
de Wetenschapswinkel van de
Erasmus Universiteit Rotter
dam een onderzoek in te stellen
naar de juridische basis voor
zo'n verzorgingsverlof. Het on
derzoek toont aan dat de be
staande sociale wetgeving in
Nederland geen ruimte biedt
voor een vergoeding of loonder
ving voor vrijwillige thuisver
pleging. In de bestaande CAO's
is tot nog toe geen enkel verzor
gingsverlof expliciet geregeld.
Als mogelijke oplossing wordt
het afsluiten door werknemers
van een vrijwillige verzekering
bij een bedrijfsvereniging aan
gedragen, maar het onderbren
gen bij de AWBZ vinden de on
derzoekers de meest voor de
hand liggende regeling.
De Protestents Christelijke Ou
derenbond in Nederland
(PCOB) onderschrijft de plan
nen van haar katholieke colle
ga's van harte. „Mensen willen
graag een waardig einde binnen
de familiekring. Juist in die mo
menten komen vragen over ge
loofszaken aan de orde die je
niet direct aan vreemde be
roepskrachten in een verpleeg-
of ziekenhuis voorlegt," zegt
H.J. Homans, bureaucoördina
tor van de PCOB, in een reactie.
„Dat betekent een extra belas
ting voor familieleden of naas
ten die deze eindzorg op zich
nemen. Verzorging in een ver
pleeghuis brengt vaak veel
meer kosten met zich mee dan
thuiszorg. Ook wij pleiten daar
om voor een kostenvergoeding,
bijvoorbeeld in de vorm van ex-
t;ra belastingaftrek.
F.C.J. Kalfsbeek, plaatsvervan
gend directeur van de Landelij
ke Vereniging voor Thuiszorg
(LVT), vindt het voorstel van de
KOB op z'n zachtst gezegd
merkwaardig. „Wij pleiten al
jaren voor meer middelen uit de
AWBZ voor thuiszorg. Met het
honoreren van dit initiatief le-
FOTO: DIJKSTRA
gitimeer je het chronische te
kort aan thuiszorgers. Welis
waar gaat het om een extra
voorziening, maar die gaat on
herroepelijk ten koste van de
thuiszorg. Ik ben er dan ook be
paald niet gelukkig mee."
Ook de fractiespecialist van de
PvdA Gerrit-Jan van Otterloo
is geen voorstander van een be
taald verzorgingsverlof. „In het
algemeen vind ik het een prima
idee dat mensen de keuze heb
ben om thuis te sterven en daar
verzorgd te worden. Alleen is
het de vraag of je dat via de
AWBZ of een cao moet vergoe
den. In beginsel valt het voor
stel buiten de zorgverzekering.
Zelfben ik een voorstander van
een flexibele verzekering, waar
bij de verzekeraar een vergoe
ding voor verzorginsverlof in
zijn verzekeringspakket aan
biedt. Bij een AWBZ-vergoe-
ding creëer je al snel een zwart
of grijs circuit in de thuiszorg,
en dat moeten we beslist niet
hebben."
Nederlandse vlag gehesen bij
herdenking profeet Mohammed
AMSTERDAM Tijdens een herdenkingsbijeenkomst in Am
sterdam ter ere van de geboortedag van de islamitische profeet
Mohammed is zondag naast de Turkse vlag de Nederlandse vlag
gehesen en prees voorzitter Hamdi Mert van de Islamitische Stich
ting Nederland ons land als „land van vriendschap en ontwikke
ling". De voorzitter van de 109 verenigingen tellende stichting
riep bij deze gelegenheid de Turkse moslims in Nederland op in
harmonie met de Nederlandse samenleving te leven. Diezelfde op
roep deed hij tijdens eerdere bijeenkomsten in Amersfoort, Apel
doorn en Arnhem. Mert benadrukte verder dat de Turkse gemeen
schap niet onderling verdeeld moet raken. „Alle Turken buiten
Turkije moeten Turkije en de Turken goed vertegenwoordigen",
zei hij.
Wenen krijgt nieuwe synagoge
WENEN De Oostenrijkse president Thomas Klestil heeft zon
dag een nieuwe synagoge geopend in Wenen. Hij noemde de syna
goge bij die gelegenheid „een teken van de consolidatie van de jood
se gemeenschap in Oostenrijk". Het is de eerste synagoge die sinds
1924 is gebouwd in Wenen.De synogoge zal tevens dienen als ont
moetingscentrum voor sefardische joden, die 500 jaar geleden de
landen rond de Middellandse Zee en met name Spanje ontvlucht
ten. Velen van hen leven nu in het zuiden van de voormalige Sow-
jetunie. Zo'n 5000 sefardische joden,'afkomstig uit de Sowjetunie,
wonen momenteel in Wenen. In totaal telt de joodse gemeenschap
in Oostenrijk 7.123 leden.
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Katwijk aan den Rijn drs.
A. van der Ploeg, kandidaat te Goes; te
Boven-Hardinxveld M Baan te Nijkerk.
Bedankt voor Nieuwland en Oosterwijk
J.H. Lammers te St. Philipsland; voor
Terwispel(SOW)(part-time) Mevr.A.E.J.
Schutmaat, kandidaat te Utrechtl.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Middenmeer drs. P. Mons-
ma te Metslawier.
Aangenomen naar Hendrik Ido Am
bacht J. van Dalfsen te Rotterdam-
2
Er is kennelijk nogal wat aan de
hand met de toekomst van ons
onderwijs. Want kort na elkaar
publiceerden eerst de Tweede
Kamerfractie van de PvdA en
daarna een CDA-werkgroep
daarover een notitie. Beide
houden zich met name bezig
met de vergroting van de auto
nomie in het onderwijs. Bij de
PvdA betekent dit vooral meer
beleidsruimte voor de lokale
overheid, terwijl het CDA meer
denkt aan maatschappelijke de
centralisatie, dat wil zeggen
naar de scholen, c.q. de school
besturen. Vorige week kwam de
GDA-notitie uit die als titel
droeg; 'De school aan de ouders'
(let wel: niet van de ouders.). Zij
is gemaakt door een werkgroep
onder voorzitterschap van par
tijvoorzitter Van Velzen. Op
vallend is dat de schoolbesturen
in de werkgroep ruim waren
vertegenwoordigd, terwijl er
geen enkele onderwijsgevende
in zat. De notitie heeft als cen
traal thema dat de schoolbestu
ren (zowel van openbaar als bij
zonder onderwijs) meer auto
nomie moeten krijgen. Vooral
ook waar het de bevordering
van het beleid met betrekking
tot de kwaliteit van het onder
wijs betreft. En daarbij moeten
de ouders er meer bij betrokken
worden, meer invloed krijgen
ook. Om te beginnen zou elke
school een soort program aan
de ouders moeten presenteren
waarin zij haar onderwijsaan
bod formuleert, 'waaronder ook
voor zover aanwezig de elemen
ten van de levensbeschouwelij
ke identiteit'. Als een ouder zijn
kind aan een school toever
trouwt maakt die als het ware
een afspraak met hem: 'Dit
gaan we doen, daar kunt u ons
aan houden en op aanspreken.'
Waar ik deze gedachte al ettelij
ke malen in deze krant heb ge
propageerd is het niet verwon
derlijk ik dat haar toejuich. De
invloed van de ouders wil men
niet alleen vastleggen in derge
lijke afspraken maar ook in een
grotere deelname van ouders
aan schoolbesturen. De werk
groep vindt dat 'het diverse be
sturen tot eer zou strekken,
wanneer zij bijvoorbeeld de
helft van de bestuurszetels zou
inruimen voor ouders uit de be
trokken scholen'. Zij gaat zelfs
nog een stap verder en beveelt
aan (wil dit echter niet voor
schrijven) om als bestuursvorm
voor een bijzondere school niet
de stichtingsvorm maar de ver-
enigingsvorm te gebruiken. Ak
koord. Maar dan blijft bij mij
wel de vraag hoe dit alles moet
worden gerealiseerd in het ka
der van de steeds maar verder
voortwoekerende schaalvergro
ting. De werkgroep maakt daar
in het kader van de autonomie-
vergroting wel een aantal kriti
sche opmerkingen over, maar
zij zou dat veel scherper hebben
moeten aanzetten. Want juist
hier ligt één van de grootste be
dreigingen van de autonomie
van bijzondere scholen. Merkt
de werkgroep ook niet (terecht)
op, dat bestuurlijke schaalver
groting (dus meer scholen per
schoolbestuur) ook zal leiden
tot meer bureaucratie? Hier ligt
een algemeen kenmerk van
deze notitie: men kiest welis
waar voor een meer eigen koers
voor openbaar en bijzonder on
derwijs, maar men ontkomt ook
niet aan de tijdgeest.
Men geeft zelfs eerlijk toe dat
de uitleg die men geeft aan het
begrip 'kwaliteit van het onder
wijs' mee bepaald is door die
tijdgeest. De notitie legt dus
sterk de nadruk op de eigen be
paling van kwaliteit en identi
teit, die samen met elkaar ver
bonden zijn. Waarbij men de
overheid veel meer op een af
stand wil houden. En men geeft
ook duidelijk aan hoe. Dé nota
biedt vele zeer bruikbare sug
gesties. Een vraag mijnerzijds
daarbij is hoe men denkt over
de identiteit van de openbare
school. Men heeft het over de al
gemene toegankelijkheid van
die school en over de gewenste
neutraliteit. Maar hoe die te re
aliseren? Ik heb zo'n idee dat de
werkgroep met dat openbaar
onderwijs in het algemeen toch
een beetje in haar maag zit.
Vroeger, tijdens de School
strijd, propageerden de drie
partijen waaruit het CDA is
voortgekomen: 'De vrije school
voor heel de natie'. Dat wil zeg
gen dat het onderwijs zoveel
mogelijk bijzonder moest wor
den.
'Tenzij de ouders in gebreke
bleven,' dan zou er een openba
re school moeten komen. In na
volging daarvan leefde in het
CDA bij een vorige onderwys-
werkgroep de opvatting dat we
bij een zo ver doorgevoerde de
mocratisering van ons land nu
wel toekonden naar een 'verbij
zondering' van de openbare
school. Daar komt deze werk
groep weer op terug. Zij ver
werpt ook de instelling van een
apart lichaam per gemeente als
bevoegd gezag voor het open
baar onderwijs (het onderwijs-
schap), gekozen door de bevol
king, een idee van staatssecre
taris Wallage, en opteert even
als de PvdA-notitie voor een ge
meentelijke commissie als be
voegd gezag. Daarin zouden ou
ders ruim vertegenwoordigd
moeten zijn. Er wordt daarbij
echter als ik het goed heb een
fout gemaakt. Dié bedoelde
commissie is er nu nog een ex
artikel 61 van de Gemeentewet,
benoemd dus door de gemeen
teraad. Men is tegen zo'n on-
derwijsschap onder meer om
dat men denkt dat die door zo'n
verkiezing een eenzijdige sa
menstelling zou kunnen krij
gen. Laat er nu echter een nieu
we Gemeentewet komen. Die
ligt bij de Eerste Kamer. Artikel
61 is vervangen door artikel 87
en 89. Het CDA geeft ook aan
dat ze zo'n nieuwe commissie
wil ex artikel 87 en 89. Echter,
wat staat er in het voorstel: 'de
leden worden rechtstreeks ge
kozen door de ingezetenen...'
We konden zo op den duur toch
wel eens bij zo'n onderwijs-
schap terecht komen. Waarbij
ik wel wil opmerken dat het tijd
is dat het begrip 'openbaar on
derwijs' tot zijn reële proporties
wordt teruggebracht. Het is na
melijk niet bedoeld als een
school voor hen die niet voelen
voor onderwijs op een bepaalde
manier levensbeschouwelijk ge
kleurd. Zij die dat willen kun-
nén gemakkelijk een algemeen-
bijzondere, ofbijzonder-neutra-
le school oprichten. Nee, de
openbare school is vooral be
doeld als 'vluchtheuvel-school',
voor hen die, om welke reden
dan ook, nergens een school van
hun gading vinden. De overheid
is verplicht hun toch onderwijs
aan te bieden: de openbare
school, algemeen toegankelijk.
In deze notitie stelt het CDA
zich heel open op tegenover het
openbaar onderwijs. Men heeft
ook (terecht wel) geen bezwa
ren meer tegen een wat realisti
sche overschrijdingsregel bij de
financiële gelijkstelling tussen
openbaar en bijzonder onder
wijs. Toch blijft de vraag liggen:
is voor ouders die niet confes
sioneel gebonden onderwijs wil
len en daar ook invloed op wil
len uitoefenen de openbare
school met de uiteindelijke zeg
genschap bij de gemeente wel
de juiste oplossing? Men denke
ook aan die ouders uit Leeuwar
den die er tegen zijn, dat 'hun'
openbaar gymnasium opgaat in
een brede scholengemeen
schap. Het is van tweeën één: of
men geeft toe dat op de openba
re school uiteindelijk geen 'ou
derzeggenschap' bestaat, of
men gaat toch over tot een
steeds verdergaande verbijzon
deringvan de openbare school.
Ik denk dat de consequentie
van de geschiedenis en de huidi
ge maatschappelijke ontwikke
ling de laatstgenoemde oplos
sing is. Als het dan maar geen
algemeen bijzonder onderwijs
wordt met de voorrechten van
openbaar onderwijs
(De auteur is oud-staatssecreta
ris van onderwijs en columnist
van deze krant.)
Communist zonder berou
DE tweestrijd tussen Boris Jeltsin en Michail Gorbai
wordt ook voortgezet in het buitenland. Gorbatsjov ma!
van zijn verblijf in Duitsland waar hij de begrafenis,
oud-bondskanselier Willy Brandt bijwoonde gebruil
de Russische president frontaal aan te vallen. Zijn 1
schap kwam hierop neer: Jeltsin is totaal onbekwaam, i:
durende de acht maanden van zijn bestuur heeft hij het
naar de afgrond gevoerd. Het is tijd dat hij opstapt en pl
maakt voor andere mensen die orde op zaken stellen,
batsjov beweert dat het geen kwestie van personen is,
tweestrijd tussen hem en Jeltsin. Dat is het natuurlijk
Dat is zo sinds 1987, vanaf het moment dat Jeltsin de j
leges en de corruptie van de leidende nomenclatura b
aan te vallen tot de smadelijke uitdrijving in 1991 van
batsjov, de president van de Sovjetunie, uit het KremlinI
MAAR vanzelfsprekend gaat het niet om de persone
leen. Het gaat ook en vooral om datgene waarvoor I
mannen staan. Jeltsin heeft de jongste vijfjaar conseq
gestreden tegen heel het ideologische gedachtengoed
politieke en economische systemen waarvoor GorbatsjJ
secretaris-generaal van de CPSU en als erfgenaam val
nin en zijn opvolgers garant stond. Jeltsin vocht voor d|
ralistische democratie, voor de scheiding der machten]
de vrije-markteconomie, voor het recht der volkeren om
beschikking. Gorbatsjov is de communist gebleven dielj
tijd geweest is. Hij vocht voor het behoud van het ecoij
sche systeem, van het politieke machtsmonopolie val
partij en de nomenclatura, en voor de instandhoudinj
de USSR de volkerengevangenis als staatkuq
constructie. Het Russische hooggerechtshof dat zich
uitspreken over de wettelijkheid van Jeltsins verbod vj
Communistische Partij, heeft Gorbatsjov opgeroepen a
tuige. Gorbatsjov weigert, met het argument dat zijn o
ping een politieke wraakactie van Jeltsin is. Het gaat e
helemaal niet om de persoon van Gorbatsjov. Hij moe|
niet verantwoorden voor de mensen die nog tijdens del
dat hij aan het hoofd van de CPSU stond verdwenen]
Goelag Archipel of die stierven in Afghanistan. Het ga
leen om de partij, de organisatie waarvan Gorbatsjo
jaar voorzitter geweest is. Wanneer men een oordeel vd
len over de partij, is het toch normaal dat de voorzitte
die partij gehoord,wordt.
GORBATSJOV weigert echter een getuigenis af te lel
Alsof hij helemaal niets te maken heeft met <^e partij. H
niets zeggen ten gunste van de partij, maar ook nielj
kwade. Hij weigert zijn eigen beleid aan het hoofd vi
partij te rechtvaardigen. Hij doet het integendeel vo
men alsof de zaak van het gerecht, dus het Russisché
tegen de partij een ongehoorde schande is. Nochtans
Gorbatsjov zes jaar lang aan het hoofd gestaan van de
ste misdadige organisatie aller tijden. De mensen die
zeven decennia van communistische heerschappij om
ven werden gebracht, worden tussen 60 en 80 miljo
schat. Die organisatie heeft honderden miljoenen men
de meest afschuwelijke slavernij gestort. Zij heeft he
het pre-revolutionaire Rusland dat goed op weg v
moderne wereld in te stappen zo grondig geruïnee!
de Russen nu niet weten waar en hoe te beginnen ol
land her op te bouwen. De CPSU ten slotte heeft sederl
de wereldrevolutie gepredikt en een onverbiddelijke f
gevoerd tegen de vrije wereld. Dan is het toch wel ge:
vaardigd, zou men denken, dat de voorzitter van die
gehoord wordt en dat hij tekst en uitleg verschaft ai
Russische volk. In plaats daarvan zegt Gorbatsjov
buitenland de democratisch gekozen Russische
dent Boris Jeltsin de wacht aan. Gorbatsjov is met a
woorden een communist zonder berouw.
Overschie.
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt
Beroepen te Kralingscheveer/Krimpen
aan den IJssel E.A de Boer te Pretoria-
(Vrije Geref.Kerk te Zuid-Afrika); te Sie-
gerswoude-Frieschepalen J. Wesse-
ling te De Lier i.c.m. Maasluis.
Gereformeerde Gemeenten
Bedankt voor Rotterdam-IJsselmonde
A. Bacte Bodegraven; voor Aagtekerke
en voor Meliskerke M. Golverdingen te
Ridderkerk-Slikkerveer.
Uitgave:
Kantoor redactie.
Kantoor advertentie- f
abonnementenafdeling: Stationsweg 37, Leiden.
Telefax: 071 -134 941
Postadres: Postbus 112300 AA Leiden.
Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk
071 - 132221, 070-3190 933.
070-3906 717
Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Hoofdkantoor
Telefoon:
Telefax;
Postadres:
Alle kantoren zijn op
maandag tot en met
vrijdag geopend van
Directeur/hoofdredacteur: J. W. C Leune (tel. 070 - 3190 8
T. Pieters en M. Roso.
Binnen- en buitenland, financiën er
A. van Rijn (chef), drs. R. Edens, A.
Leeuwen - Voorbij, R. de Roo.
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): drs. P v,
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka.
Redacties Den Haag en omgeving (tel. 070 - 3190 800), sport (tel. 070 - 31S
en kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): in samenwerking met redactie Het Binner
Haagsche Courant
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied;
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie,
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nedei
Belgiè. De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H Leber, drs K. S
M. van de Ven en P. Vogels. De parlementaire .redactie bestaat uit H. B. ir
(chef), H B. Bijleveld, drs. J. Feenstra, D.J. Hofland, K. Jonker, P. Koopmi
G. Korevaar, D.W. van Rietschoten, C.P. Visser en K van Wees Algemeer
nator: J.A.L.M. Timmers.
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus,
- de volgende correspondenten in het buitenland: drs D J van den Bergh
(Peking), drs. H. Botje (Tunis), A. Courant (Athene), R. Hasselerharm
(Johannesburg), drs A. Heerïng (Rome), B. van Huèt (Londen), M de Kc
(Washington), F. Lindenkamp (Sao Paulo), B. Schampers (Brussel), W. Vc
(Parijs), drs. R. Vunderink (Moskou), W. Werkman (Jeruzalem), G. van Wi
(Belgrado), F. Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel).
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve ve
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London. Vertaais
M. de Cocq.
Nabezorglng
Telefoon: 071 - 122248op ma. t/m v
15 00 uur.
n 08.30 tot 17.00 uur.
n 18.00 tot 19.00 uur, op z
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand 27,00
per kwartaal 79,80
per jaar 312,65
Bij betaling per acceptgirokaart:
per maand 28,20
per kwartaal f 82,80
per jaar 318,65
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 -141 905 Telefax 071 -140
lefax voor uitsluitend het doorgeven van advertenties (kantoor Rijswijk) 071
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050