Mgr. Gij sen gaat praten met
'verfoeide' Acht Mei Beweging
Rol van ouders beperkt
in geloofsoverdracht
I
Indianen slechter
af dan zwarten
Geestelijk Leven/ Opinie
Zorgen over gezondheid van de paus
li
Spiegels
van andere
culturen
COMMENTAAR
Sr C&idóe Sou/uvnt
21A
Leidse Courant
I VRIJDAG 16 OKTOBER 1992
PARIJS/LONDEN Dat de gezondheid van de paus
er toch niet zo goed voorstaat als na zijn operatie van
een kankergezwel in juli werd beweerd, melden twee
serieuze kranten, de Franse Le Monde en de Britse
Times deze week. De paus is moe en laat de nodige
steken vallen, zo meldt het Franse blad. Het herstel
zou niet naar wens verlopen. Het kankergezwel dat
tijdens een vier uur durende operatie bij de paus werd
weggehaald zou in tegengestelling tot wat beweerd
werd kwaadaardig geweest zijn en al zijn uitgezaaid.
Verder is het programmma van de paus voor komend
jaar opnieuw bijgesteld. Hij zal minder reizen maken
dan was voorzien. The Times wijst op een verhaal in
The Catholic World Report, een in Rome verschijnend
blad dat ook over permanente vermoeidheid bij de lei
der van de RK kerk spreekt. Het blad citeert de Britse
Vaticaan-kenner Peter Hebblewaithe die zegt dat er
binnen de Curie zes kandidaten circuleren voor de op
volging van paus Johannes Paulus II. Daaronder zijn
kardinaal Carlo Martini (65) van Milaan, wiens kwali
teiten door Hebblewaithe hoog worden opgehemeld.
Andere „papabili" zijn kardinaal Pio Laghi (70), pre
fect van de congregatie voor de katholieke opvoeding,
en daarvoor pauselijk nuntius in de VS. In tegenstel
ling tot Martini wordt hij als een conservatief om
schreven. Verder worden in de wandelgangen van de
Curie de namen genoemd van de Nigeriaanse kardi
naal Arinze (60) die als voorzitter van de Vaticaanse
Raad voor de interreligieuze dialoog bij uitstek ge
schikt zou zijn de noodzakelijke dialoog met de islam
te voeren. Tenslotte gaan de namen rond van de Itali
aanse kardinalen Giacomo Biffi en kardinaal Camillo
Ruini en de Belgische kardinaal Godfried Danneels.
De computer is de
logische voortzetting
van de menselijke
ontwikkeling:
intelligentie zonder
moraal.
'Dal van verwoeste gemeenten'
in Jad Vashem geopend
JERUZALEM In Jad Vashem, het monument ter her
denking van de joodse slachtoffers van de Tweede Wereld
oorlog bij Jeruzalem, is na een bouwtijd van tien jaar giste
ren het 'dal van de verwoeste gemeenten' geopend. In aan
wezigheid van president Chaim Herzog en talrijke gasten
uit het buitenland knipte de Israëlische minister-president
Yitzhak Rabin het lint door aan het begin van het doolho
fachtige, tweeëneenhalve hectare grote terrein. Het dal met
zijn ravijnen en kraters symboliseert het verwoeste joodse
Europa. Meer dan 5.000 namen van Europese, maar ook
van Noordafrikaanse steden en dorpen zijn in de rotsen ge
houwen of op reusachtige marmeren gedenktekens gegra
veerd. Zij symboliseren de joodse centra die door de nazi's
bijna volledig zijn vernietigd. Slechts in enkele van deze
plaatsen in Polen, Tsjechoslowakije, Rusland, Griekenland,
Duitsland of op de Balkan wonen op dit moment nog joodse
gemeenschappen
door KLAAS DE JONG
Met veel belangstelling neem ik altijd kennis van
getuigenissen van buitenlanders over ons
Nederlanders. Je leest ze tegenwoordig nogal eens in
krant of boek. Ook vroeger trouwens. Wie
bijvoorbeeld een goede indruk wil krijgen van het
dagelijks leven in ons land in de Gouden Eeuw moet
eens kennis nemen van wat hier rondreizende
buitenlanders daar toen over schreven. Het lijkt mij
voor ons om diverse redenen de moeite waard van het
een en het ander kennis te nemen. Waarom
Het is een bekend gegeven dat dingen die specifiek
zijn vooreen bepaald land of ook vooreen bepaald
tijdperk, die zaken zijn welke de mensen die in dat
land of in dat tijdperk leven, doodnormaal vinden,
terwijl buitenstaanders of de historici het laterjuist
als apart, opvallend kenschetsen. Dat is een eerste
antwoord op de vraag naar het waarom, hierboven
gesteld.
Als voorbeelden zouden kunnen worden genoemd een
aantal zaken kenmerkend voor onze zestiger en
zeventiger jaren: de steeds verdere verfijning (en het
steeds duurder worden) van ons stelsel van sociale
zekerheid, onze ver doorgevoerde democratisering,
onze verdraagzaamheid, in het algemeen: ons 'softe'
optreden op tal van terreinen. Vele buitenlanders
hebben zich daarover verbaasd.
Andere zaken die hun opvallen zijn de geringe
aandacht die wij besteden aan onze taal, aan onze
nationale cultuur, die bijna totale afwezigheid van
nationalisme (hoever wij onszelf weggooien), behalve
wanneer het koningshuis eraan te pas komt of ons
nationale voetbalelftal. Maar verder...
Niet alleen kunnen wij door buitenlandse ogen
onszelf wat beter leren kennen, ze kunnen ons ook
onze opvattingen leren relativeren, ons daarbij een
spiegel voorhouden waarin wij onze beperktheden en
eenzijdigheden kunnen aanschouwen.
Nog eens terugdenkend aan de vreselijke ramp in de
Bijlmer moest ik daar ook aan denken. En dan
bepaal ik mij met name tot de rouwsamenkomst
afgelopen zondag in de RAI in Amsterdam. Iedereen
weet dat de slachtoffers van zeer verschillende
nationaliteiten waren. Dat kwam ook tot uitdrukking
in de RAI. Naast een aantal toespraken was daar wat
door de televisiemensen als een 'culturele
manifestatie' werd aangekondigd. In werkelijkheid
was het een uitdrukking van de manier waarop
mensen van zo verschillende culturen rouw bedrijven
vanuit hun godsdienst. Er waren allerlei rituelen, er
werd veel gezongen, er wprd uit de Koran
gedeclameerd, Hans Bloemendal zong Psalm 23 in
het Hebreeuws. Er is van verschillende zijden op
geattendeerd dat het een grote misser van de NOS
was dat geen van de teksten werd vertaald. Ook niet
wat mevrouw Liberia Peters in hetpapiaments zei, en
wat een onvervalst christelijk getuigenis was.
Waren die vertalingen er wel geweest, dan had het
Nederlandse volk nog weer eens heel duidelijk ervan
kennis kunnen nemen hoe sterk godsdienstig die
mensen uit andere culturen niet alleen zijn, maar ook
hoe ze uit die godsdienst troost en hoop pu tten bij het
verwerken van zulk een groot verdriet.
Zulks in tegenstelling tot een toenemend aantal
allochtone Nederlanders. Als hun vertegenwoordiger
in die culturele manifestatie fungeerde slechts de
Treurmars uit de Derde Symfonie van Beethoven, die
bepaald niet als een christelijk getuigenis kan
gelden. In veel andere, buiten-Europese culturen
neemt niet alleen het aantal christenen toe, men heeft
daar vaak een geloof in het metafysische, het
bovenzinnelijke, dat velen onderons niet meer
plaatsen. Onder invloed van die (dwaze) eenzijdige
verheerlijking van de rede die maar doorgaat. Ligt
ook daar niet een kern van de ontkerstening, de
secularisatie, die wij meemaken, dat mensen niet
meer kunnen geloven in een God die dingen doet, die
wij niet kunnen begrijpen, maar die we gewoon
zouden moeten (kunnen) geloven. Als we op dat punt
eens wat meer naar onze allochtone medelanders
kijken, kunnen we nog heel wat van hen leren. Zij
bezitten iets, wat velen van ons zijn kwijt geraakt,
terwijl er niets voor in de plaats is gekomen. Het was
geen bevrijding, maar een verarming, althans in de
ogen van de mensen uit vele andere culturen Er is
nog een tweede punt. Iedereen heeft kunnen zien hoe
rouwen voor velen een zaak was van een
gemeenschap, van samen met elkaar. Met hoeveel
meer gemeenschap dan bij vele ras-individualisten
onder ons.
Het geheel proberend te overzien moet ik ook steeds
weer denken aan de kale, intrieste
rouwplechtigheden, bijna als aan de lopende band,
die je meemaakt, in die verschrikkelijke crematoria,
die je hier en daar in ons land hebt.
In de RAI werden ons afgelopen zondag spiegels
voorgehouden waarvan ik hoop dat velen er echt in
hebben durven en willen kijken.
BEROEPINGEN
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Urk (deelgemeente
de Bron) R. van Kooten te Soest
(buitengewone wijkgemeente.
Bedankt voor Elim T. Camme-
raatte Wijk bij Duurstede.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te 's-Gravenhage-
Oost J. Korf te Ommoord-Zeven
kamp. Gereformeerde Kerken
Vrijgemaakt Aangenomen naar
Wageningen J.M. Batteau te
Zaandam.
ROERMOND Bisschop
J.M. Gijsen van Roermond
heeft donderdag 22 oktober
een gesprek met een delega
tie van het bestuur van de
Acht Mei Beweging. Gijsen
wil tijdens het gesprek, dat
op zijn uitnodiging plaats
heeft, zijn visie geven op „de
uitingen en het optreden van
de representanten van de
Acht Mei Beweging en de ge
volgen hiervan", heeft hij het
bestuur schriftelijk laten we
ten.
In april dit jaar ried Gijsen de
priesters, diakens en religieu
zen ten sterkste aan de jaarlijk
se manifestatie van de bewe-
Mgr. Gijsen. FOTO: DIJKSTRA
ging, op 9 mei in Utrecht, te
mijden. Laat u niet in met deze
beweging, waarschuwde Gij
sen, want „niemand is op den
duur bestand tegen de verleide
lijke idealen" die er naar voren
worden gebracht.
Gijsen schreef verder dat de op
vattingen van de beweging van
ruim 100 rooms-katholieke or
ganisaties op niets anders kun
nen uitlopen dan op „chaos,
vooral op moreel terrein, of op
de dictatuur van kleine groepen
die zelf invullen waar de mens
recht op heeft". Hij stuurde de
brief ook naar het Acht-Meibe-
stuur en bood aan zijn denk
beelden in een gesprek toe te
lichten.
Namens de Acht Mei Beweging
zullen voorzitter W. Stael-
Merkx, vice-voorzitter G. Oost
vogel en het Limburgse be
stuurslid J. van Soest-Linssen
naar Roermond reizen. De dele
gatie wil vooral de problemen
van Limburgse rooms-katholie-
ken met het beleid van Gijsen
aan de orde stellen. Ook hoopt
zij van de bisschop te vernemen
hoe hij zijn uitnodiging voor
een gesprek kan rijmen met zijn
felle kritiek op het doen en la
ten van de beweging, aldus de
woordvoerder van de beweging.
De woordvoerder van Gijsen
zegt op voorhand geen medede
lingen te doen over de bedoelin
gen van het gesprek. De bis
schop wil zich 'op geen enkele
manier binden of het gesprek
richting geven, zegt hij.
Het bestuur van de Acht Mei
Beweging voert sinds enkele ja
ren geregeld gesprekken met de
bisschoppen Bar en Ernst,
maar deze hebben nog niet tot
een toenadering tot de overige
bisschoppen geleid. De bis
schoppen hebben nog bij alle
manifestaties van de beweging
verstek laten gaan.
Hervormde Kerk:
groot tekort
aan predikanten
LEIDSCHENDAM - Er is een
groot tekort aan predikanten in
de Nederlandse Hervormde
Kerk. Jarenlang zijn „zorgelij
ke opmerkingen" gemaakt over
de werkgelegenheid voor toe
komstige predikanten. Dit jaar
meldt de commissie Beroe-
pingswerk dat hervormde do
minees over hun toekomst niet
hoeven in te zitten. Van de 1764
predikantsplaatsen waren er in
1991 343 onbezet. Een jaar
daarvoor waren dat er 326. In
het verleden dacht de commis
sie dat het aantal predikants
plaatsen fors zou afnemen. Te
gelijk vreesde zij voor een te
grote toeloop van afgestudeer
de theologen. Maar daarvan is
niets uitgekomen, zo blijkt uit
het jaarverslag.
Ondanks het tekort zitten vele
kandidaten en predikanten op
een beroep te wachten. Dit
heeft te maken met de modali
teiten in de kerk, die elk hun ei
gen type predikant willen.
TILBURG Ouders kunnen
in de geloofsoverdracht hoog
stens een voorbeeldfunctie ver
vullen door hun kinderen te la
ten merken, welke betekenis
het geloof voor henzelf in het
dagelijks leven heeft. Maar als
zij daarin slagen, betekent dat
nog niet dat hun kinderen ook
hun godsdienstigheid overne
men. Kinderen volgen gemak
kelijk het godsdienstig gedrag
van hun ouders, maar nemen
de godsdienstige opvattingen
en houdingen van hun ouders
niet snel over.
Tot deze conclusie komt de
godsdienstsocioloog drs. F.W.P.
van der Slik in zijn proefschrift
'Overtuigingen, attituden, ge
drag en ervaringen: een onder
zoek naar de godsdiesntigheid
van ouders en hun kinderen",
waarop hij vandaag aan de Ka
tholieke Universiteit Brabant
is gepromoveerd. Van der Slik
baseert zijn conclusies op een
enquête onder 455 belijdende
rooms-katholieken, ouders en
minstens een van hun kinde
ren, over het geloof, het gesprek
over geloofszaken in het gezin
en de manier waarop kinderen
de betekenis van het geloof voor
hun ouders waarnemen.
Van der Slik achterhaalt twee
verschillende manieren van ge
loofsoverdracht aan kinderen.
In de eerste plaats blijken kin
deren in zeer sterke mate het
religieuze gedrag van hun ou
ders na te volgen. Maar ze ne
men nauwelijks de overtuigin
gen en houdingen van hun ou
ders over.
Daarnaast is de godsdienstso
cioloog een indirectere geloofs
overdracht op het spoor geko
men. De mate waarin ouders
godsdienstig zijn, is van invloed
op dê manier waarop in het ge
zin over het geloof wordt ge
sproken. Op basis daarvan vor
men kinderen zich een beeld
van de betekenis die het geloof
voor hun ouders heeft. En dit
beeld van de godsdienstigheid
van hun ouders is van invloed
op de godsdienstige ontwikke
ling van kinderen. Van belang
is niet, dat de ouders godsdien
stig zijn, maar hoe zij door mid
del van gesprekken met hun
kinderen duidelijk kunnen ma
ken waarom de godsdienst be
tekenis heeft in hun leven,
meent Van der Slik.
Rigoberta Menchu:
Kopten gedood Léden van de
verboden islamitische organisa
tie Jamaa Islamiya hebben giste
ren vier Egyptische christenen
vermoord. Ook vielen zij winkels
van christenen aan en staken zij
een kerk in brand in Tima, 460
kilometer ten zuiden van Cairo.
Het ministerie van binnenland
se zaken deelde mee dat de
veiligheidstroepen „beslist en
hard" zullen optreden tegen der
gelijke provocaties op het mo
ment dat het land de zwaarste
aardbeving uit zijn geschiedenis
probeert te boven te komen.
DEN HAAG „Indianen
moeten vieren dat ze de
komst van Columbus hebben
overleefd". Woorden van de
Guatemalteekse Indianenac-
tiviste Rigoberta Menchu
(33) die vandaag de Nobel
prijs voor de vrede heeft ge
kregen.
Dat de prijs door de Noorse aca
demie in het Columbusjaar aan
deze vertegenwoordigster van
het Maya-volk wordt toegekend
is niet toevallig. Deze is niet al
leen een erkenning van de strijd
die deze vrouw al meer dan
twintig jaar voert, maar tevens
een rehabilitatie van degenen
die sinds Columbus zo zwaar
onder de kolonisatie van La
tijns Amerika hebben geleden.
Rigoberta Menchu is de dochter
van Indianen die generaties
lang werkten en door de uiterst
belabberde werkomstandighe
den vaak ook stiervexl op de
plantages van de blanke groot
grondbezitters in Guatemala.
De Indianen vormden voor de
grootgrondbezitters uiterst
goedkope werklieden die door
het grote aanbod gemakkelijk
te vervangen waren. Ze wonen
in de hoog gelegen onherberg
zame, onvruchtbare streken
van het land. In de jaren z,even-
tig slaagden velen van hen er in
kleine stukjes grond in bezit te
krijgen in de Quiche-provincie
waarbij ze ondersteund werden
door buitenlandse ontwikke
lingswerkers en ook door een
deel van de rooms-katholieke
clerus. Toen de Maya's in de ja
ren zeventig mede onder in
vloed van de progressieve
rooms-katholieke bevrijdings
theologen zich gingen organise
ren in coöperaties greep het Gu
atemalteekse leger hard in. Het
leger maakte keer op keer met
bloedig geweld een einde aan
demonstraties en grondbezet-
tingen. In de Quiché-provinciè
vonden ware slachtingen
plaats, maar erg veel publiciteit
kregen die niet omdat de india
nen als slachtoffers nog maar
door kleine groepen ontdekt
waren en niet over eigen woord
voerders beschikten. De aan
dacht van de (westerse) media
ging nog voornamelijk uit naar
de verdwijningen in Argentinië
en de burgeroorlogen in Nicara
gua en San Salvador. Volgens
recente schattingen van men
senrechtenorganisaties zijn
grofweg een derde van alle
mensen die in Latijns Amerika
op mysterieuze wijze zijn ver
dwenen en vermoord Indianen
uit Guatemala.
In een poging de aandacht van
de wereld op de slachtingen in
Quiché te richten gijzelden de
Maya's op 31 januari 1980 het
personeel van de Spaanse am
bassade in Guatemala-stad. Op
bevel van de toenmalige presi
dent Lucas Garcia werd de am
bassade met gijzelaars en al in
brand gestoken. Negendertig
verkoolde lijken werden uit het
gebouw gehaald. Alleen de
Spaanse ambassadeur wist le
vend uit het gebouw te komen.
De vader van Rigoberta Men
chu die steeds een actieve rol in
het verzet speelde, was een van
degenen die levend werden ver
brand. Daarvoor was al een
broer van haar door het leger
afgemaakt. Na de bezetting
werd Rigoberta van alle kanten
gezocht en als represaille voor
de betrokkenheid van haar fa
milie bij de bezetting van de
ambassade werd ook haar moe
der vermoord. Daarmee waren
al haar directe familieleden in
Loonmatiging
AAN het slot van de nogal merkwaardig verlopen alger
beschouwingen in de Tweede Kamer is een beroep ge
op werkgevers en werknemers om in de komende jaren fg
vooral de lonen te matigen. De oproep, die overigens d in
de volle steun kreeg van het kabinet, is vooral ingeg 'i§
door grote zorgen rond de economische ontwikkeling tie
daarmee verband houdende werkgelegenheid. Matigiiij
de loonkosten betekent al gauw een verbetering van
concurrentie-positie, hetgeen in de jaren tachtig is bew
De export steeg erdoor naar recordhoogte en de weli
groeide. De werkgelegenheid hield daarmee niet gjehe
lijke tred, maar dat kwam weer door de grote instrooii[W
vooral vrouwen die terug wilden keren naar het arbeid |m
ces. Die ontwikkeling plus de steeds verdere automatis
is er de oorzaak van dat de werkloosheid relatief hoog
ook al is de werkgelegenheid optimaal. Aan de loonmat Ji
kwam echter een einde toen overheid de burgers kers
lasten ging opleggen, zoals het kwartje van Kok di,
brandstofprijzen omhoog stuwde. Als gevolg daarvan z C
jaren negentig begonnen met looneisen van een kalibe
we in jaren niet hadden gekend. Vandaar die dramat
oproep van gisteren in de Kamer. Alle hoop is nu geve2
op een centraal akkoord. Vandaag zijn in de Sociaal Ei 3
mische Raad de eerste gesprekken over dat onderwei
gonnen. Er bestaat redelijke hoop op goede afsprakeriiu
nen de SER over loonmatiging, meer werkgelegenhe
beteugeling van de inflatie. Dat zou een goede zaak
Maar in dit verband is van ten minste even groot belan
de overheid ook op lokaal niveau niet de rol van
opdrijver vervult. Een Tweede Kamer die oproept tot
matiging zal zelf de vinger aan de pols moeten houde
het gaat om lastenverzwaring voor de burgers. Andersl
zo'n oproep volstrekt geen zin.
Mist
De Algemene Beschouwingen in de Tweede Kamer he
overigens precies dat opgeleverd wat premier Lubbers
te vuur en te zwaard stond te bestrijden, namelijk: mis
het was de premier zelf die daar de grootste bijdrage ai 'e
verde. Want wat bedoelde de minister-president gisteri0)
precies met zijn uitlatingen over de wao? Dat het ka ,s
wel zou opstappen als de Kamer zou besluiten tot ophee
van de bevriezing van bestaande uitkeringen, of dat
de verantwoordelijke ministers zouden opstappen,
vooral de PvdA hoorde dat in zijn woorden, dat de heleb'
tie hem geen kabinetscrisis waard is? Het wao-vraagsti '1
Lubbers uitermate hoog. Zo hoog, dat hij de Kamer gis
verweet geen haast te maken, geen duidelijkheid te
over haar standpunt. Maar die Kamer zat nu juist te
ten op een signaal over de gevolgen van haar standpunt
signaal kwam er gisteren, maar zo mistig-Lubberiaar^
formuleerd dat het nauwelijks zichtbaar was. De PvdA
het in elk geval uitgelegd als een overwinning. Aan
vriezing van wao-uitkeringen van mensen onder de
kan worden getornd. Brinkman, zo menen de sociaal-ós
craten, bijt in het stof. De CDA-fractieleider zelf moeU1
ren ook dat gevoel een beetje hebben gehad. In een ges
met een van onze redacteuren (zie elders in de krant1
hij alvast een voorschot op de gevolgen, als de PvdA r
daad gebruik maakt van het recht dat ze gisteren vaifye
bers gekregen meende te hebben. Want de PvdA heeff r
de opheffing van de bevriezing wel de steun nodig van ij:
positie. „En winkelen bij de oppositie kunnen wij i
waarschuwde Brinkman. De vraag is echter of de PvdJgf
daar nog veel van aan zal trekken. De sociaal-democia
hebben hun ziel, zaligheid en toekomst afhankelijk genn
van een ombuiging van de wao-plannen, na de ramp!
gevolgen van het junibesluit. Een weg terug is er m
meer. Maar wat precies de uiterste politieke consequi
zijn, blijft verscholen in de dikke wolkenbrij van Lubb(
Rigoberta Menchu.
de strijd tegen het Guatemal
teekse leger omgekomen.
Met tienduizenden andere Indi
anen zocht Rigoberta Menchu
in het begin van de jaren tach
tig een goed heenkomen in
Mexico. De Nederlandse ont
wikkelingswerker Mario Cool-
en die acht jaar lang met haar
samenwerkte, haalde haar in
1981 naar Nederland. Zij sprak
toen vrijwel geen buitenlandse
talen. Door bemiddeling van
Pax Christi kon ze in Genève
gehoord worden door de men
senrechtencommissie van de
Verenigde Naties in Geneve,
Sindsdien is Rigoberta Menchu
uitgegroeid tot de personificatie
van de strijd van de indianen.
Zij blijft zich als een echte Indi
aan in hoge mate vereenzelvi
gen met haar eigen volk, de
Maya's.
De Zuidafrikaanse Anglicaanse
bischop Desmond Tutu en de
vroegere VN-secretaris Perez
de Cuellar steunden bij het No-
belprijscomité haar kandida
tuur. Die heeft ze van meet af
aan verwelkomd als een moge
lijkheid om de aandacht te ves
tigen op de belabberde omstan-
FOTO; BIJEEN
digheden van de Indianen in
Guatemala. Zij maken ruim
zestig procent van de bevolking
uit. Rigoberta Menchu verge
lijkt hun situatie met die van de
zwarten in Zuid-Afika. Alleen
zijn ze slechter af, want in Zuid-
Afrika is de apartheid wettelijk
geregeld „waardoor mensen er
massaal tegen ten strijde kon
den trekken. In Guatemala is er
geen wettelijke rassenscheiding
zodat niemand iets aan deze
schandelijke situatie doet." Vo
rig jaar kon Menchu voor het
eerst in haar geboorteland te
rugkeren door zich aan te slui
ten bij het gevolg van mevrouw
Daniëlle Mitterrand die in
Quetzalmango, de tweede stad
van Guatemala, een grote Indi-
anenmanifestatie bijwoonde.
Wel was het nodig dat ze bij die
gelegenheid een kogelvrij vest
droeg, want al wordt ze nu door
tallozen op handen gedragen,
aan tegenstanders heeft ze ook
geen gebrek.
Rigoberta Menchu vertelde
haar levensgeschiedenis aan
Elisabeth Burgos-Debray - Een
bericht uit Guatemala. Uitgave
Kritak, Leuven 1983.
Uitgave: Westerpers bv (maakt deel uit v.
Kantoor redactie: Apothekersdijk 34, Leiden.
Kantoor advertentie- en
abonnementenafdeling: Stationsweg 37, Leiden
Telefax: 071 -134 941
Postadres: Postbus 112300 AA Leiden.
Hoofdkantoor:
Telefoon:
Telefax:
Postadres:
Alle kantoren zijn op
Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk
071 - 132221, 070-3190 933
070-3906 717.
Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur: J. W. C. Leune (tel 070 - 3190 8
T. Pieters en M. Roso.
Binnen-en buitenland, financiën en economie (tel 070-3190815):
A. van Rijn (chef), drs. R Edens, A. van Holstein, E. Huisman, H. Jansen, drs.l
Leeuwen - Voorbij, R. de Roo u
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): drs. P v
Foto (tel. 070 - 3190 838): M Konvalinka.
Redacties Den Haag en omgeving (tel. 070 - 3190 800), sport (tel. 070 - 3190
en kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): in samenwerking met redactie Het Binnenho
Haagsche Courant
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:
- freelance-medewerkers en -correspondenten In zijn verspreidingsgebied:
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, e
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederls
België. De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs. K.
M. van de Ven en P Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit H. B. ii
(chef), H.B. Bijleveld, drs. J. Feenstra, D.J. Hofland, K Jonker, P Koopman
G. Korevaar, D.W. van Rietschoten, C.P Visser en K. van Wees. Algemeenc
nator: J.A.L.M. Timmers.
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
- de volgende correspondenten in het buitenland: drs. D. J. van den Bergh
(Peking), drs H. Botje (Tunis), A. Courant (Athene), R. Hasselerharm
(Johannesburg), drs. A Heering (Rome), B van Huét (Londen), M. de Koni;
(Washington), F Lindenkamp (Sao Paulo), B. Schampers (Brussel), W. Voor
(Parijs), drs. R. Vunderink (Moskou), W Werkman (Jeruzalem), G. van Wijlï1
(Belgrado), F. Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel).
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London. Vertaalster
M. de Cocq.
Nabezorglng
Telefoon: 071 - 122 248 op ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 u
15.00 uur.
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand 27,00
per kwartaal 79,80
per jaar 312,65
Bij betaling per acceptgirokaart:
per maand
per kwartaal
per jaar
28,20
82,80
318,65
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 141 905 Telefax 071 - 140 68
lefax voor uitsluitend het doorgeven van advertenties (kantoor Rijswijk) 070-
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050
