£cidóe 0ouuuit
1
10%
PvdA: wao leidt niet
tot crisis in kabinet
Schuitje kool
(D Hulshoff
A2
A3
A5
Ontvoerd Turks
meisje bevrijd
Nobel-vredesprijs voor Menchü
Egyptenaar levend
onder puin vandaan
FNV voelt nietsvoor 'nullijn'
C3
)A soepeler tegenover
lenbaar onderwijs
Albert Heijn
moet fors
bezuinigen
KORTING
[~Ï4 Dagen Gratig
Eisen Denemarken zetten EG-top onder zware druk
£cid£e6ou4a/nt
VRIJDAG
46 OKTOBER 1992
24 PAGINA'S
in drie katernen
Mgr. Gijsen gaat
iten met 'verfoeide'
cht Mei Beweging
lieu nog steeds de
grootste zorg
oor Birmingham is
risistop' een feest
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv). Directeur-hoofdredacteur: J.W.C. Leune.
84ste jaargang no. 25470. Losse nummers 1,50.
Morgen half tot zwaar bewolkt en
enkele buien, in de westelijke
kustprovincies mogelijk met ha
gel en onweer. Minimumtempe
ratuur van 4 graden tot om het
vriespunt. Middagtemperatuur
ongeveer 9 graden. Wind uit
zuidwest tot west, zwak tot matig
rond kracht 3.
DEN HAAG - De Haagse politie heeft van
nacht omstreeks één uur een einde gemaakt
aan de ontvoering van een 16-jarig Turks meis
je. Ze werd vorige week maandagochtend op
weg naar school door vier mannen ontvoerd.
De politie bevrijdde haar uit een woning in de
Bakhuizenstraat. Het meisje werd gisteravond
laat naar dat huis gebracht, waarschijnlijk ter
voorbereiding van een gedwongen huwelijk. Er
zijn vannacht nog geen verdachten aangehou
den omdat de politie-actie allereerst was ge
richt op het in veiligheid brengen van het meis
je. Voorlopig is zij elders ondergebracht. De po
litie is nu op zoek naar ten minste drie verdach
ten onder wie de kandidaat-bruidegom, een 23-
jarige man uit Den Haag.
OSLO De Guatemalteekse activiste voor
Indianenrechten Rigoberta Menchu heeft
de Nobel-vredesprijs gewonnen, zo heeft het
Noorse Nobelcomité vandaag bekendge
maakt.
Menchü kreeg de prijs „uit erkentelijkheid
voor haar inzet voor sociale gerechtigheid
en etno-culturele verzoening, gebaseerd op
eerbiediging van de rechten van inheemse
volkeren". Aan de prijs is dit jaar een geld
bedrag verbonden van 6,5 miljoen Zweedse
kronen (2 miljoen gulden). De 33-jarige In
diaanse ontvluchtte Guatemala in 1981 na
dat haar vader, moeder en broer door veilig
heidstroepen waren gedood. Zij woont in
ballingschap in Mexico. Menchü heeft ge
zegd het geld te willen besteden aan haar
werk voor de rechten van de Guatemalteek
se Indianen, die 53 procent van de 9 miljoen
inwoners van het Middenamerikaanse land
uitmaken. En al zal de toekenning van de
prestigieuze Nobelprijs niet onmiddellijk de
situatie van de Indianen in haar vaderland
verbeteren, er kan wel een symbolische wer
king van uitgaan. Want hoe is het anders te
verklaren dat de machthebbers in Guatema
la niet graag zagen dat Menchü de prijs zou
krijgen? Jorge Serrano, de evangelische pre
sident die zegt op te komen voor de mensen
rechten, en het leger probeerden een tegen-
kandidate naar voren te schuiven: een soci
aal werkster die zich inzette voor blinden en
doofstommen.
Pagina A2: Indianen slechter af dan zwar
ten Zuid-Afrika
CDA'er: studiebeurs
naar prestatie
DELFT Studenten aan universiteiten
moeten in de toekomst niet meer alle
maal dezelfde beurs krijgen, maar be
loond worden „naar prestatie". Universi
teiten moeten de mogelijkheid krijgen
zelf te beslissen over de verdeling van
studiebeurzen. Dat zei het CDA-kamerlid
Van de Camp gisteren bij het eerste lus
trum van de Agrarische Hogeschool
Delft. Van de Camp toonde zich tevens
voorstander van een regeling waarbij
mensen met havo alleen nog naar het hbo
kunnen, en niet meer eerst naar het mbo.
„Als blijkt dat ze dat niet kunnen, komen
er maar wat minder hbo'ers". De door
stroming van mbo naar hbo moet wel blij
ven, aldus Van de Camp.
CAIRO Reddingswerkers in de Egyptische
hoofdstad Cairo hebben afgelopen nacht een 37-
jarige man levend onder het puin vandaan ge
haald. De man, die getuige was geweest van de
dood van zijn moeder, vrouw en dochter, had 81
uur onder het puin gelegen, maar had alleen
maar een gekneusde enkel opgelopen. Reddings
werkers hadden de hoop al opgegeven nog over
levenden van de aardbevingsramp van maandag
te vinden. Het nieuws van de reddingsactie werd
gemeld door de Egyptische televisie, die daar
voor de reguliere uitzendingen onderbrak. De
Egyptische autoriteiten gaan er echter niet van
uit dat nog meer overlevenden worden gevon
den. Het officiële dodental bedraagt inmiddels
518.
DEN HAAG - De PvdA gaat
ervan uit dat het conflict met
het CDA over de wijziging
van de wao niet zal leiden tot
een kabinetscrisis.
PvdA-staatssecretaris Ter Veld
van sociale zaken en verschei
dene PvdA-kamerleden zien
het pleidooi van premier Lub
bers, gisteren op de slotdag van
de algemene beschouwingen,
om een 'open discussie zonder
blokkades' te voeren over de
wao als het groene licht voor de
PvdA-fractie tegen bevriezing
van lopende uitkeringen te
stemmen.
Volgens vice-fractievoorzitter
Leijnse van de PvdA heeft de
premier gisteren de druk van de
ketel gehaald door een even
tueel opstappen van het kabi
net buiten de discussie te hou
den.
Fractievoorzitter Brinkman en
verscheidene andere CDA-ka-
merleden achtten het daarente
gen niet uitgesloten dat het ka
binet alsnog met een crisis
dreigt als de Kamer kenbaar
maakt dat zij tegen bevriezing
van de lopende uitkeringen wil
stemmen.
In het kabinet wordt momen
teel gedacht aan een compromis
tussen kabinet en PvdA. De uit
keringen van de huidige
wao'ers boven de vijftig jaar
worden in het onlangs inge
diende wetsvoorstel ongemoeid
gelaten. Het kabinet zou bereid
zijn die leeftijdsgrens te verla
gen.
De discussie in het parlement
laaide gisteren onverwacht op
door een interruptie van GPV-
Peter Schat komt
fantasie tekort
iSTELIJK LEVEN/OPINIE
NENLAND
TENLAND
D-ENTUINBOUW.. i
NOMIE
EN/REGIO
IS7VERLENING
KDIENSTEN
RT
VICE
DEN HAAG De vakcentrale
FNV voelt er niets voor de aan
gesloten bonden te vragen hun
looneisen voor 1993 te beper
ken tot het inflatiepercentage.
Hierdoor zouden werknemers
in de marktsector er niet in
koopkracht op vooruit gaan.
„De bandbreedte van looneisen
zal ergens tussen de 2,25 en 4,5
procent liggen", stelt vak
bondsvoorzitter Johan Steke
lenburg in een interview met
onze krant. Wel is de kans op
een centraal akkoord volgens
de vakbondsvoorzitter iets toe
genomen „nu de werkgevers
onder druk van de economisch
slechtere situatie wat inschik
kelijker zijn".
Of de lonen gematigd worden
hangt volgens de FNV-voorman
in belangrijke mate af van de
bereidheid van werkgevers
meer werkgelegenheid te creër
en. De tegenvallende conjunc
tuur is op zich nog geen reden
om bij de loonvorming flink gas
terug te nemen, vindt hij. „De
vergelijking die het kabinet met
1982 maakt, toen de werkloos
heid elke maand met 15.000
steeg, slaat nergens op".
Pagina A7: Stekelenburg: „Ik
zie nog geen economische cri-
fractievoorzitter Schutte. Die
vroeg de premier het bevriezen
van de uitkering voor de huidi
ge wao'ers los te maken van de
overige maatregelen tot terug
dringing van de arbeidsonge
schiktheid. Een dergelijke split
sing zou zijns inziens de politie
ke spanningen rond het wets
voorstel wegnemen.
Lubbers vond een dergelijke
splitsing „staatsrechtelijk,
maatschappelijk en politiek on
wenselijk". Hij zegde de Kamer
echter toe geen blokkades op te
zullen werpen indien bevrie
zing van de lopende wao-uitke-
ringen wordt tegengehouden
door de Kamer. Hij noemde dat
een „zaak van democratie, ook
al kan er een situatie ontstaan
waarvoor één van de bewinds
lieden geen verantwoordelijk
heid meer kan nemen
Daarmee wekte hij de indruk
dat hij er in ieder geval geen ka
binetscrisis voor over heeft. De
premier meent dat de discussie
is uitgekristalliseerd en dat zo
snel mogelijk besluitvorming
moet plaatsvinden. „Het kabi
net is niet uit op een conflict en
vindt het dan ook van het aller
grootste belang dat de discussie
binnenkort in alle openheid
plaatsvindt".
Premier Lubbers wond zich gis
teren zichtbaar op over de zijns
inziens overbodige debatten
over de wao. Tot grote ergernis
van de Kamer noemde Lubbers
de langdurige discussies over de
wao 'teleurstellend'. Hij wil nu
snel een beslissing van de
Tweede Kamer.
Pagina A4 Lubbers is wao-de-
batten meer dan zat
OS VAN WEES
HAAG - De regeling dat
)ijzonder onderwijs recht
op dezelfde gemeentelijke
agen als het openbaar on-
ijs mag van het CDA wor-
:hristen-democraten heb-
iltijd gehamerd op handha-
van de zogeheten over-
jdingsregeling, maar ge
nu toe dat er in sommige
llen spraké is van onbillijke
ordeling van bijzondere
len.
i vanmorgen gepresenteer-
scussienota „De school aan
uders" stelt het CDA dat
ienten de kans moeten
en extra geld uit te trekken
ilde doelgroepen of
jiteiten in het openbaar on-
'js, zonder dat de bijzonde-
cholen daar automatisch
ïeeprofiteren. „Onbillijke
[llen" moeten van de over-
fijdingsregeling worden uit-
pten.
JCDA vreesde in het verle-
dat elke concessie op dit ge-
zou leiden tot een ver-
king van de positie van het
(confessioneel) bijzonder on
derwijs.
In de nota ontvouwt een werk
groep onder leiding van CDA-
voorzitter W. van Velzen een
visie op een school met meer
zelfbeschikking, en de rol die de
ouders daarin moeten hebben.
De opvatting van de werkgroep,
die werd geadviseerd door de
CDA-fractiewoordvoerders
Hermes en Van de Camp, toont
nogmaals aan dat de starre hou-
cfing die de christen-demoéra-
ten decennia lang innamen
over de overschrijdingsrege
ling, inmiddels van de baan is.
De werkgroep houdt wel vast
aan het uitgangspunt dat
„openbare en bijzondere scho
len in gelijke gevallen gelijk be
handeld dienen te worden".
Geld voor verlichting, verwar
ming, schoonmaken van scho
len dient gewoon doorberekend
te worden. Maar de regeling
dient zo aangepast te worden
„dat alleen die bedragen van
openbare scholen meegerekend
worden die in 'normale omstan
digheden' voorkomen", zo stelt
de werkgroep.
Pagina A3: „Oudercommissie
moet gemeente controleren"
Beschaafd debat
De drie Amerikaanse presidentskandidaten hebben vannacht een beschaafd tweede tv-debat gehouden,
waarin zij reageerden op vragen van kiezers. Verrassingen ontbraken en het ziet er niet naar uit dat presi
dent Bush zijn forsé achterstand op zijn rivaal Clinton heeft kunnen verkleinen.
Pagina A5: Clinton oppermachtig in tweede tv-debat
ZAANDAM Albert Heijn
is gedwongen flink te snoeien
in de kosten om de winst op
peil te houden. Het perso
neelsbestand (40.000 werk
nemers) wordt ingekrompen.
Reden is de verslechterende
koopkracht, waardoor de prijs
concurrentie extra wordt aan
gewakkerd. Een woordvoerster
van de supermarktketen wilde
vanmorgen niet zeggen hoeveel
de kosten omlaag moeten en
hoeveel banen worden ge
schrapt. In het personeelsblad
Ahold Flitsen van de moeder
maatschappij van de super
marktketen zegt economisch
directeur H. Bosma dat alle be
drijfsonderdelen de opdracht
hebben gekregen met minder
middelen hetzelfde werk te
doen. Volgens de woordvoerster
zullen er geen gedwongen ont
slagen vallen. Men denkt de in
krimping via natuurlijk verloop
te kunnen verwezenlijken.
Voorts zal de omvang van het
assortiment kritisch worden
bezien. Ook veranderingen in
het assortiment worden be
perkt. „Dat spaart uren en dus
kosten"-, aldus commercieel di
recteur K. Dorsman van Albert
Heijn.
Bosma benadrukt dat Albert
Heijn het onder de huidige om
standigheden nog „heel goed"
goed doet. De groei neemt wel
iswaar wat af, maar de concur
rentie scoort op dat punt duide
lijk slechter. Daardoor steeg het
marktaandeel van Albert Heijn
dit jaar van 26,1 tot 26,8 pro
cent. Ook heeft het bedrijf de
kostenstijgingen van dit jaar
nog kufïnen opvangen. Met een
aanmerkelijke verslechtering
van het economische klimaat in
het vooruitzicht (Bosman: „Het
gaat regenen en in die regen
zullen we ook de wind nog tegen
krijgen".) kan Albert Heijn ech
ter niets anders doen dan de te
ring naar de nering te zetten.
„Anders zijn er straks onvol
doende middelen beschikbaar
om te investeren in de toekomst
van het bedrijf', aldus Bosma.
ADVERTENTIE
Voor u is oktober
woonmaand. En bij
Hulshoff Wonen
vindt u daarvoor de
meest uitgebreide
collecties meubelen,
gordijnen en tapijt.
Een verrijking van
uw woongenot. En
om uw woonwensen te on
dersteunen geven wij op uw
aankopen vanaf
f 2000.- 10% kor
ting in de vorm van
kadobonnen (van
enkele merkproduk-
ten geldt dit alleen
voor eigen model
len) die u altijd bij
ons kunt verzilveren.
Wat let u nog uw woonideeën
vorm te geven?
Bloemkoolkweker Jongerling uit Noord Scharwoude heeft vast
en zeker in de verste verte niet vermoed, dat de manier waarop
hij op 29 juli 1887 zijn schuitje met kool aan gretig biedende
Amsterdamse handelaren aanbood, nog eens zou leiden tot het
veilingsysteem waarvan de tuinbouw nu al weer vele jaren
gebruik maakt om de produkten af te zetten. Vandaag daarover
meer in 'In en om de~kas\ de land- en tuinbouwrubriek van de
Leidse Courant. Dat alles in verband met het 75-jarig bestaan
van het Centraal Bureeau van Tuinbouwveilingen in Nederland.
Tweemaal gratis in uw bus als u een 14-daags proefabonnement
neemt.
ntrole van
jjtwonende
udenten
'NINGEN De Informati
ebank in' Groningen gaat
'oleren of „uitwonende"
mten daadwerkelijk niet
bij hun ouders wonen. Te-
gaat de bank bij 93.000
Ienten na hoeveel zij in
0 hebben bijverdiend. De in-
lenscontrole zal naar ver
ging 75 miljoen gulden op-
de adrescontrole 15
gulden. Alle 356.000
;nten die een „uitwon en-
iurs" ontvangen, krijgen
in 12 en 25 oktober een
waarop hun woonsituatie
l§t vermeld. Voor 15 novem-
1 moeten zij antwoorden of
*e gegevens kloppen.
I -
Geen krant ontvangen Bel tussen
18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur. telefoonnr.071-
122248 en uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
Kinderen in Lima
Slapende kinderen behoren tot het vaste straatbeeld in de Peruaan
se hoofdstad Lima. Ook in de rest van het Zuidamerikaanse land zijn
honderdduizenden kinderen dakloos. Zij blijven verstoken van hulp
van de overheid en zoeken eikaars gezelschap om geld te verdienen
en 'veilig' de nacht door te brengen.
FOTO EPA
anders denken over wonen
Den Haag: Spui. Rijswijk: Winkelcentrum In de Bogaard Leiden: Nieuwe Rijn
Rotterdam: Mariniersweg hk Hoogstraat Leidschendam: Winkelcentrum Leid-
senhage Hilversum: Groest. Zwolle: Weversgildeplein Voorschoten: produktie-
en distributiecentrum.
Ik wil de Leidse Courant 2 weken lang, gratis en
vrijblijvend, ontvangen.
O een proefabonnement van 5 weken. Ik hoef voor
slechts 3 weken te betalen, t.w. f. 19,50.
direct een definitief abonnement.
De eerste 2 weken krijg ik de krant gratis.
Daarna wil ik betalen per:
maand f. 27,00 (met automatische betaling)
O kwartaal f. 82,80.
ivr: Voorl:
I Straat:
I Postcode/Plaats:
BIRMINGHAM - De speciale
EG-topconferentie die vandaag
in het Engelse Birmingham
wordt gehouden, lijkt ruw te
worden verstoord door de eis
van Denemarken dat aan dit
land ontbindende clausules
worden toegestaan zodat het op
de essentiële onderdelen het
Verdrag van Maastricht niet
hoeft uit te voeren.
De top van de twaalf staatshoof
den en regeringsleiders was be
doeld om een begin te maken
met het herstel van het zwaar
geschonden vertrouwen in het
Europese eenwordingsproces.
Maar Deense eis roept nieu
we twijfel op of het verdrag ooit
nog geratificeerd zal worden.
Ratificatie door alle twaalf lid
staten is een voorwaarde om
het Verdrag van Maastricht in
werking te laten treden. Ge
beurt dat niet, dan valt de EG
terug op het oorspronkelijke
Verdrag van Rome uit 1957,
aangevuld met de Europese
Akte van 1986. Tot nu toe heb
ben alle lidstaten officieel
steeds vastgehouden aan
„Maastricht" en hebben ze ge
weigerd in te stemmen met her
onderhandelingen. Het verdrag
was immers al een compromis
en bij heronderhandelingen zal
iedereen opnieuw zijn wensen
op tafel leggen, waarmee een
doos van Pandora wordt geo
pend, zo luidt de redenering. De
meerderheid in het Deense par
lement wil echter geen genoe
gen nemen met verklaringen
die aan het verdrag worden toe-
Premier Poul Schlüter van de
Deense minderheidsregering is
daarom gedwongen in Birming
ham aan zijn EG-collega's een
boodschap te brengen die
„Maastricht" geheel onderuit
kan halen. De eisen betreffen
immers de kern van het ver
drag: de toekomstige ene Euro
pese munt, het gezamenlijk de
fensiebeleid en het justitie- en
politiebeleid.
Pagina A5: Voor Birmingham
is 'crisistop' een feest
I Telefoon:
l
(voor controle op bezorging)
071 313677
I Of deze bon opsturen in een
I open envelop - zonder postzegel -
naar Leidse Courant,
Antwoordnummer 998,
^2501 VC Den Haag
■niinuniHluullllll