CELAM-conferentie beslissend
voor lot bevrijdingstheologie
£eidóc 6ou4a/nt
Geestelijk Leven Opinie
Geraakt
'Laatste dictatuur' geen pamflet van overspannene
COMMENTAAR Ei
21A
Leidse Courant
zaterdag 10 oktober 1992
Samen op Weg-kerkorde
mag de kerken in
LUNTEREN De ontwerp-kerkorde voor de Vere
nigde Reformatorische Kerk wordt de komende tijd
in de drie bij het Samen op Weg-proces betrokken
kerken, besproken. Daarmee hebben de hervormde,
gereformeerde en lutherse synodes gisteren inge
stemd. Slechts veertien hervormde synodeleden en
een lutheraan stemden tegen. De provinciale syno
des en de adviesorganen van de drie kerken - de Ne
derlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Ker
ken in Nederland en de Evangelisch-Lutherse Kerk -
wordt gevraagd voor 1 mei volgend jaar op het ont
werp te reageren. In het najaar van 1993 wordt de op
grond van de reacties gewijzigde tekst in eerste le
zing aan de synodes voorgelegd, waarna de classes
(regionale vergaderingen) kunnen reageren. Na de
behandeling in tweede lezing kan de kerkorde op
zijn vroegst op 1 januari 1995 van kracht worden.
Het geeft te denken
dat „huwelijk" alleen
Meldpunt mensenrechten
in Vlaamse RK kerk
BRUSSEL Rooms-katholieke groeperingen
in Vlaanderen hebben een meldpunt opgericht
waar iedereen terecht kan die meent door de
kerk in zijn of haar rechten te zijn aangetast.
Ook wordt er een Vlaamse werkgroep voor
mensenrechten in de kerk opgericht, zo is gis-
teren in Brussel op een persconferentie gemeld rijmt op „gruwelijk"
naar aanleiding van de opschudding die in en „afschuwelijk".
Vlaanderen is ontstaan door de verschijning
van het boek 'De laatste dictatuur. Pleidooi
voor een kerk zonder paus' van priester Rik
Devillé. De uitgever zegt vele brieven ontvan
gen te hebben van mensen die schrijnende ver
halen vertellen over de manier waarop zij door
de RK Kerk zijn behandeld. Devillé wil dat de
kerk opnieuw de bijbel als uitgangspunt
neemt. (Zie ook de bijdrage van M. van den
Berg elders op deze pagina.
A. Roland Holst
Amsterdamse kerken gevraagd
massaal klokken te luiden
AMSTERDAM De Raad van Kerken in Amsterdam heeft de
kerken in de hoofdstad gevraagd zondag de vlaggen halfstok te
hangen en om 12.00 uur de kerkklokken te luiden. De kerken is
verzocht hun leden op te wekken zondag deel te nemen aan de
rouwplechtigheden in de RAI. Ook wordt hun aandacht gevestigd
op de oecumenische herdenkingsdienst die op zondag in het Bijl
mer Sportcentrum wordt gehouden. Deze dienst wordt georgani
seerd door alle samenwerkende religieuze organisaties in Amster
dam-Zuidoost. De Raad heeft predikanten onder meer suggesties
gedaan voor de preek, die volgens het rooster over de tien melaat
sen moet gaan. „Ook dat verhaal gaat over kwetsbare en getroffen
mensen. Ook in hun bestaan is een diep gat geslagen". De Raad
van Kerken in Nederland heeft eerder deze week alle kerken opge
roepen in de zondagse dienst uiting te geven aan „het medeleven
met de rouw van de nabestaanden en voorbede te doen voor allen
die getroffen zijn door deze tragedie". Joodse en islamitische orga
nisaties deden een dergelijke oproep.
door MARINUS V.D BERG
Een bericht in de krant, een verhaal overeen mens,
een ervaring dieje hoort of die je persoonlijk wordt
verteld, kan je een hele tijd bijblijven. Telkens moetje
eraan denken. Als je gedachten en gevoelens niet op
iets anders zijn gericht, keren ze zich spontaan weer
naar dat verhaalnaar die gebeurtenis. Je hoort hoe
een mens geraakt kan worden doorleed, door angst,
door ziekte. Je hoort hoe een leven afkan branden,
hoe de grond onder iemands voeten kan wegvallen.
Je probeert je voor te stellen hoe iemand zich voelt.
Dat is niet gemakkelijk. Je zou iemand willen
steunen, onderdak willen bieden. Je voelt hoe
eenzaam een mens kan zijn die tot in de kern van zijn
wezen is geraakt. Het maakt je stil. Je hoort ook
steeds weer diezelfde vragen injezelfrondzoemen,
als een wesp in een honingpotje: „Hoe is het mogelijk,
hoe kan het, waarom treft het deze mens, waarom
wordt geluk verstoord, waarom mogen mensen niet
gewoon samen oud worden Er ligt niet zomaar een
pasklaar antwoord voorhanden, zoals je in een
winkel een jas vindt die bij jou past, die jou goed zit.
Op de vragen van het leven, is geen antwoord dat
zomaar past. Het antwoord moet gezocht worden.
Niet een algemeen antwoord, maar een persoonlijk
antwoord dat bij jou past. Het is met dat antwoord
als met het werk van een beeldhouwer. Je kijkt naar
een onbehouwen stuk steen. De steen die op je maag
ligt. De steen die je levensweg blokkeert. Je kunt. er
niet om heen. Je kunt haar niet zomaar wegrollen. Je
loopt er bijna te pletter op. Je wilt erbij weglopen,
maar ze ligt er: keihard. De feiten, de dingen die
gebeuren kunnen keihard zijn. Er worden je zelfs
geen instrumenten geleverd, geen hamer of houweel
om met de steen aan het werk te gaan. De
instrumenten moet je vinden in jezelf. Je pijn, je
verdriet,je chaos Je angsten Je wanhoop zijn je
instrumenten. Dat klinkt hard, maarzo hard kan de
werkelijkheid zijn. Er is geen andere weg dan door de
steen heen.
Je gaat met je steen aan het werk. Een moeizaam
werk. Zal er een dag komen waarop je, zoals de
beeldhouwer, de steen gaat liefhebben Misschien
niet. Soms zit er niets anders op dan de steen aan
stukken te slaan om de weg verder te vinden. Soms is
het mogelijk om uit de steen een beeldje te slaan. Er
komt een gezicht te voorschijn of een gestalte. Heel
kwetsbaar of juist heel krachtig. Zo krachtig en broos
als de bronzen beelden van Alberto Giacometti die
deze zomer in Parijs stonden in het Centre
Pompidou. Jij bent die gestalte. Jij bent het gezicht.
Jij zelf opnieuw geboren. Geraakt door het leed, door
het leed heen gekomen. Je leed heeft niet het laatste
woord gekregen, maar is beantwoord doorjouw
weerwoord, door jouw werken en groeien. Dit alles is
een werk vol zweet en tranen, met vallen en opstaan.
Beeldhouwen is een zwaar lichamelijke en geestelijke
arbeid. In die tussentijd, is het goed dat er mensen
zijn die oor hebben voorje, mensen met wie je kunt
delen, de geheimen van het hart ook, dedingen die
niet zo gemakkelijk verteld worden, die heel
kwetsbaar liggen en niet het licht van de
openbaarheid verdragen.
In die tussentijd, kun je dringend behoefte hebben
aan een plek waar je met je kwetsbaarheid veilig bent.
Plekken waar zach tmoedigheid is, aanhoudende
trouw, meezoekende mildheid en ook een spiegel die
je helpt beter te zien: zacht maar wel helder
tegenlicht. Er is veel leed, ook persoonlijk, dat raakt
aan de sensatie - korte tijd praat „iedereen "erover.
Veel leed raakt zoveel dieperen langer dan de korte
duur. Ze wordt pas gelenigd in de tijd, op den lange
duur, op de dag die nog verborgen is.
DEN HAAG 'S'HERTO-
GENBOSCH - De Colombi
aanse stad Medellin en de
Mexicaanse stad Puebla zijn
plechtankers voor de Latijns-
amerikaanse bevrijdingsthe
ologie. Volgende week wordt
in Santo Domingo in de Do
minicaanse Republiek voor
de derde maal in successie
door de Latijns-Amerikaanse
raad van bisschoppen, de CE-
LAM, over de bevrijdingsthe
ologie geconfereerd en net
als in Puebla gebeurt dat in
het bijzijn van de paus.
Het laat zich raden dat Johan
nes Paulus II die zich tijdens
zijn bezoeken aan Latijns Ame
rika vele malen tegen deze the
ologie heeft gekeerd omdat deze
zich zou baseren op het marxis
me, zich opnieuw tegen deze
doctrine zal keren. Wordt Santo
Domingo de doodsteek voor de
bevrijdingstheologie die haar
aanhangers vertalen met de
keuze van de kerk voor de ar
men en verdrukten? De voorbe
reidingen voor de conferentie
die al in 1983 op instigatie van
paus Johannes Paulus ter hand
werd genomen leken daar op te
duiden.
De conferentie van Medellin
(1968) die de radicale omme
keer bewerkstelligde en de be
vrijdingstheologie proclameer
de, bracht de conservatieven in
de kerk al massaal in stelling.
Puebla handhaafde in 1979
evenwel de bevrijdingsleer. De
progressieve vleugel van het
Latijnsamerikaanse episcopaat
haalde daar tot verrassing van
velen de overwinning. Opnieuw
werd gekozen voor een kerk die
zich engageerde met armen en
verdrukten. De progressieven
hadden, al konden zij de organi
satie van de conferentie zelf
niet beïnvloeden, hun werk
goed gedaan. Ze konden terug
vallen op een denktank van pro
gressieve theologen die zich
met klinkende slogans keerden
tegen de uitbuiting en het inter
nationale imperialisme. Boven
al hadden zij de publiciteit sterk
mee. De conservatieven kropen
ondanks de steun van de paus
en diens fulmineren tegen poli
tiek actieve priesters weg. De
overwinning van de progressie
ven werd door sommigen dan
ook wel wel verklaard door de
zwakte van de tegenstanders.
Maar Puebla was in zijn eind
conclusies niet eenduidig. Zo
wel conservatieven als progres
sieven konden er wel iets van
hun gading in terugvinden.
Voor de CELAM-conferentie in
Santo Domingo werden de
voorbereidingen al negen jaar
geleden op instigatie van de
De paus spreekt de openingszitting toe van de CELAM-conferentie in Puebla (1979)
I FOTO:AP
paus in gang gezet. De confe
rentie zou moeten gaan over
nieuwe evangelisatie, menselij
ke waardigheid en christelijke
cultuur. Het zijn trefwoorden
uit het vocabulaire van de Pool
se paus Johannes Paulus II.
Ook in Oost-Europa ziet hij het
als zijn taak de samenleving op
nieuw te evangeliseren na de
ruïne die het communisme
heeft achtergelaten.
De progressieven die ondanks
het conservatieve benoemin
genbeleid van het Vaticaan nog
steeds de meerderheid bezitten
in het Latijns Amerikaanse
episcopaat hebben sindsdien
menige illusie verloren. Het or
ganiseren van armen en ver
drukten blijkt immers vaak
vooral een verbaal, intellec
tueel spel. In ieder geval niet
het panacee om hun positie snel
te verbeteren.
Niettemin, toen het (behouden
de) Celam-secretariaat in 1990
een werkdocument „Elemen
ten ter Overweging" genaamd,
publiceerde, was de kritiek van
de progressieve bisschoppen
niet mals. Het secretariaat had
beloofd de kritiek in een nieuw
document te verwerken, maar
in feite gebeurde er niets mee.
Dat veranderde toen de CE-
LAM een nieuw algemeen se
cretaris kreeg in de persoon van
Raymündo Damasceno, hulp
bisschop van Brasilia. Hij bleek
erg gevoelig voor de kritiek van
zijn collega-bisschoppen en ver
zocht hen hun kritiek op het
eerste document opnieuw ken
baar te maken. Nadat achttien
van de 23 bisschoppenconferen
ties van Latijns Amerika en de
Caraïben opnieuw hadden gere
ageerd, werd een nieuw docu
ment opgesteld, in de wande
ling genaamd, de Secunda Rela-
tio, het Tweede verslag.
De Secunda Relatio is de basis
van het officiële werkdocument
voor Santo Domingo, zo stelt
Mario Coolen, secretaris van de
Nederlandse Missieraad voor
Latijns Amerika. Het ligt in de
lijn van de theologie van de be
vrijding. Gebaseerd op het mo
del van de Vlaamse priester Jo
seph Cardijn gaat uit van de
trits: zien, oordelen en hande
len. Gesproken wordt ook over
de martelaren van Latijns Ame
rika. Een verwijzing naar de
Salvadoraanse bisschop Rome
ro die in 1980 werd vermoord
en door Latijnsamerikaanse ba
sisgroepen is voorgedragen
voor canonisatie ontbreekt
evenwel.
Hoewel het werkdocument de
goedkeuring kan wegdragen
van de progressieven, is het nog
maar de vraag of daarmee ook
(in Santo Domingo de bevrij
dingstheologie in zijn huidige
vorm gehandhaafd zal worden.
Dat hangt vooral ook af van dt
manier waarop de conferentie
wordt geleid. En dat is vooral
een Vaticaanse aangelegen
heid. Naast de vooruitstreven
de Braziliaanse hulpbisschop
Damasceno is een behoudende
prelaat tot secretaris benoemd,
de Chileense bisschop Medina,
nauw bevriend met kardinaal
Ratzinger, de prefect van de Va
ticaanse congregatie voor de ge
loofsleer en een verklaard te
genstander van de bevrijdings
theologie. Als voorzitter is aan
gewezen de Vaticaanse staats
secretaris kardinaal Angelo So-
dano, de tweede man van het
Vaticaan. Die benoeming geeft
aan hoe belangrijk het Vaticaan
deze conferentie vindt die zal
bepalen hoe de leidende rooms-
katholieke geestelijkheid om
zal gaan met wat het Vaticaan
terecht beschouwt als het be
langrijkste overgebleven katho-
BEROEPINGEN
Nederlandse Hervormde Kerk
Aangenomen naar Wezep (toez.)
L.W. Smelt, 1.1. zendingspredikant
te Peru, wonende te Benschop.
Bedankt voor Tilburg C. J.G. Keizer
te Epe; voor Garderen C. van den
Berg té Katwijk aan Zee; voor
Reeuwijk D. van de Streek te Mas
tenbroek; voor Boven-Hardinxveld
J.R. Volk te Katwijk aan Zee; voor
's-Gravenmoer J. Boer te Benthui-
Toegelaten tot de evangeliebedie
ning B.J. van der Graaf, Zandhuis-
weg 6, 8077 TA Hulshorst, tel
03413-2863; Mevr. M.T. Frederiks.
Leidsestraatweg 11, 2341 GR
Oegstgeest.
Toegelaten tot de evangeliebedie
ning en beroepbaar Mevr. I. Hoek,
J.C. Bloemstraat 10, 7552 UK Hen
gelo. tel. 074-
437656; Mevr. J. Hoomoedt-Wesse-
link, Hellingstrjitte 1, 8722 HH
Molkwerum, tel. 05149-1814.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Enschede F.H. Weeda,
predikant te Coevorden voor de
missionaire dienst in Irian Jaya,
wonende te Goor;
te Hardenberg L.J. Oomkes te
Meppel.
Beroepbaarstelling drs. P.J. Mul
der, Veenmos 225, 8265 HX Kam
pen, tel. 05202-22283.
Gereformeerde Gemeenten
Beroepen te Spijkenisse A.J.
Gunst teTholen.
It
i
Het Vaticaan de laatste dicta
tuur noemen, de paus een dicta
tor, dat zal velen te ver gaan.
Natuurlijk worden zulke gelui
den wel vaker gehoord. Je
denkt dat ze komen uit de mond
van hen die de Kerk vijandig ge
zind zijn. Uit de mond van men
sen die een wrok tegen de kerk
hebben. Onlangs stond in de
krant te lezen dat de Duitse bis
schoppen werkers in katholieke
ziekenhuizen met ontslag be
dreigen als ze niet instemmen
met het abortusstandpunt van
de Katholieke Kerk. In de ver
houdingen van het Duitse
staatsrecht en de positie van de
katholieke kerk in Duitsland is
het mogelijk dat de bisschoppen
dit doen. Zo'n bericht doet den
ken aan dictatuur. De benoe
mingen van sommige bisschop
pen in dit land en in steeds
meer landen doet velen het be
stuur van de Katholieke Kerk
vergelijken met dat van Mos
kou in vroegere dagen. Dat de
Kerk een dictatuur is en men
senrechten schendt door het
achterstellen van vrouwen en
door het verplichte celibaat zijn
geen nieuwe geluiden. Toch
ontstaat er heel wat deining als
deze dingen hardop worden ge
zegd en geschreven door een
priester, een pastoor in dit ge
val. En nog wel bij onze zuider
buren in België, die altijd de
naam hebben om zaken zoveel
diplomatieker en minder
scherp aan te zetten dan „de
Hollanders". Maar vergis je
niet. Wie regelmatig in België
komt en goed luistert hoort er
veel kritische geluiden die niet
echt verschillen van wat er in
Nederland te horen valt. Nu
heeft een parochiepriester in
Vlaanderen een boek geschre
ven, dat direct al veel extra aan
dacht heeft getrokken. Het
boek heeft als titel: „De laatste
dictatuur", pleidooi voor een
parochie zonder paus. De
schrijver Rik Devillé zou het
boek samen met een hoogleraar
in het kerkelijk recht presente
ren op een persconferentie en
in het populaire televisiepro
gramma „Beter Weten". Maar
ze verschenen niet. Het is niet
duidelijk waarom niet, maar
volgens de geruchten vanwege
een persoonlijk telefoontje van
kardinaal Danneels, die met
ontslag gedreigd zou hebben.
Roddel of waarheid? Volgens
sommigen gaat de kerk altijd
net iets subtieler te werk. In ie
der geval zal het de uitgeverij
geen windeieren leggen met
deze „rel". Juist die dag had ik
een gast uit België op bezoek en
de volgende dag ging ik zelf
naar België. „Iedereen" sprak
over het boek. Ik kon het niet
nalaten om het te lezen. Dat le
zen was niet zo moeilijk. Geen
droogstoppel-taal, niet hoog
dravend. Het hapt weg als zach
te koek. Maar dan wel een koek
met scherpe steentjes. Soms
heb ik hartelijk gelachen en
veel plezier beleefd aan de
beeldrijke wijze van zeggen.
Toch heeft het boek me ook wel
stil gemaakt en teder. Er is een
bewogen mens aan het woord,
die meerdere delen van het
boek „in woede" heeft geschre
ven. Óp sommige plaatsen cha
otisch en sommige dingen lij
ken me erg bijeengeraapt en
daarop is ook wel het een en an
der af te dingen. Toch doe ik het
boek geen recht als ik het zou
voorstellen als „pamflet van
een overspannene", hoewel die
gedachte bij me opkwam. Er is
allereerst een door het evange
lie geïnspireerd mens aan het
woord. Een mens die ik niet
persoonlijk heb ontmoet, maar
die ik in zijn boek ervaar als een
hartelijk, warm en met mensen
begaan mens. Een warme le
vensechte pastor. Dat komt bij
voorbeeld heel sterk naar voren
als hij schrijft om de zorg voor
mensen in een parochie. Het
boeiendste gedeelte van zijn
boek is het tweede gedeelte dat
gaat over de parochie. Daar ligt
zijn hart. Hij legt het hoofdac
cent dan ook bij de plaatselijke
geloofsgemeenschap, verwij
zend naar de Handelingen van
de Apostelen. Hij is van mening
dat die plaatselijke geloofsge
meenschap zich veel zelfstandi
ger moet opstellen en niet lan
ger afhankelijk moet blijven
van een priester die via het bis
dom wordt gestuurd. Rik Devil
lé schrijft enthousiast, bewogen
met veel aandacht voor de
kwetsbare mens, voor de ar
men, met een vurig pleidooi
voor het sociaal engagement,
kerk in de samenleving. Hij
waarschuwt voor Opus Dei. Je
hoeft het niet in allerlei opzich
ten met hem eens te zijn. Mis
schien is hij soms wel te simplis
tisch, te sloganachtig, te naïef
en te idealistisch en te weinig
Autobelasting 5
HET wordt voor dealers per 1 januari nog een hele i j,
som. Het glanzende blik in de showroom moet straksi r.
dueel beoordeeld worden: is het voertuig in kwestie |j
lend of niet, zuinig of duur in het gebruik en zo ja: in s
mate? Uiteindelijk is het antwoord op al deze vragen il
lend voor het nieuwe prijskaartje: een hogere prijs vo< d
vuilende inefficiënte auto's, een goedkoper tarief vi S
zuinige, schone boodschappenwagentjes.
HET is allemaal het gevolg van de nieuwe autobelasti
die staatssecretaris Van Amelsvoort gisteren naar de n
de Kamer heeft gestuurd. Een wetsvoorstel dat de ;t
branche in alle staten heeft gebracht. „De auto word k
te grazen genomen", luidt het wat verongelijkte mot n
een landelijke advertentiecampagne van Bovag/RAI,
lustratie beeldt de branche bij deze tekst een zwart-i
vlekte auto in een weiland af.
MAAR heeft CDA-staatssecretaris Van Amelsvoort h<
kelijk zo slecht voor met Nederlands heilige koe? Dal
voor zover de particuliere autorijder in het geding is,
mee. Wie een nieuwe auto koopt, betaalt straks geenl
dere verbruiksbelasting, maar een zogeheten BPM
dat gemiddeld drie procent hoger ligt dan het oude
Maar doordat tevens een systeem van kortingen en i
gen wordt ingevoerd, kan een consument door het juis
totype te kiezen per 1 januari nog redelijke kortingei E
wacht slepen.
HET feit dat Van Amelsvoort het milieubelang een b >1
rijker rol wil laten spelen in ons fiscale systeem vet
zelfs lof. De staatssecretaris slaagt er toch maar in de i
van het milieu bij de aanschaf van een auto zwaarde c
ten meewegen. Wie een vervuilende auto met eent
brandstofverbruik wil aanschaffen mag zijn gang i
maar betaalt daarvoor straks via toeslagen die kunnei)
pen tot 3000 gulden wèl een hogere prijs. Een veelbf
nende stap vooruit in de fiscale wetgeving, waar ande
lieu-initiatieven, zoals de eco-tax, eerder in de modd
'lieke continent.
De inzet van de aanhangers van
de bevrijdingstheologie is in
middels ook veranderd. De val
van het communisme heeft de
bevrijdingstheologen niet onbe
roerd gelaten. Rechten geven
aan armen en verdrukten laat
zich niet zo maar afdwingen,
terwijl de nood onder hen on
verminderd groot is gebleven.
De Peruaanse bevrijdingstheo
loog Gustavo Gutierrez heeft
daarom geen tijd meer om con
gressen in Europa af te lopen,
zijn aanwezigheid in de gaar
keukens in Lima vindt hij nü
belangrijker.
Coolen wijst er op dat spraak
makende bevrijdingstheologen
als Boff en Gutierrez zich veel
meer zijn gaan richten op het
probleem van de Afro-Amerika-
nen en indianen wier cultuur
door vijfhonderd jaar kerste
ning in feite is onderge
sneeuwd. In feite ligt hier ook
de kern van een nieuwe belang
rijke controverse met de officië
le rooms-katholieke kerk. De
strijd van indianen en Afro-
Amerikanen tegen ideologische
overheersing kan immers wor
den gezien als een nieuwe vari
ant van de bevrijdingstheolo
gie.
Verder is het zo dat de concrete
aandacht voor de marginalen in
de Latijnsamerikaanse samen
leving heeft geleden onder de
theorie van de bevrijdingstheo
logie. Vele armen en margina
len lijken hun heil te vinden in
de Pinksterkerken en aanver
wante sekten die directe hulp
bieden. Daar ligt een nieuwe
uitdaging aan de rooms-katho
lieke kerk in Latijns Amerika
waar de conferentie in Santo
Domingo althans een begin van
een antwoord op zal willen ge-
EEN schoonheidsprijs verdient de wet echter niet. Fi i
ten die meenden dat met de belastingoperatie-Oort ii
het tijdperk van de eenvoud was aangebroken, zijn v
koude kermis thuisgekomen. Zorgden in de jaren ze'
de koopkrachtplaatjes voor ingewikkelde wetgeving
jaren negentig leidt het milieubelang tot een woud v
lastingregels. De complexiteit van het nieuwe reisb|
forfait (openbaar vervoer wel aftrekbaar, autokost
perkt) was al hemeltergend, de BPM-wet doet daar nii
onder.
OOK is het de vraag of de wet in de praktijk wel aan
gen goede milieu-bedoelingen beantwoordt. Zo zorgt
lastingkorting op zuinige en schone auto's ervoor c
demprijs van nieuwe kleine auto's aanzienlijk lager k
liggen. Dat verlaagt weer de drempel voor de aansch
een tweede auto, waardoor het wagenpark wel eens i
kon groeien dan het kabinet wenselijk vindt. Terech
seren Bovag en RAI ook het feit dat de staatssecret
zijn wet EG-milieunormen hanteert die pas in 19tt
kracht worden en nog moeten worden vastgesteld.
DE felle actie van de staatssecretaris tegen het mi
door particulieren van het grijze kenteken kan het i
belang eveneens schaden. Hier schiet de overheid ind
met een kanon op een mug, zoals Bovag en RAI opn
Om het grijze kenteken voor de particulier onbereik
maken worden straks vrijwel alle kleine bestelbusj
reinwagens en pick-uptrucks als gewone personenau
gewoon kenteken aangeslagen. Bij de vervanging i
wagenpark kan het voor de ondernemer financieel ii
sant zijn grotere bestelbussen aan te schaffen die n
voor een gunstiger tarief in aanmerking komen. Eu
bussen vervuilen en verbruiken doorgaans meer.
DAT het hier niet om kleine bedragen gaat, illustref
rekenvoorbeeld van Bovag/RAI waaruit blijkt dat een!
bestelauto onder het nieuwe regime netto (dus zondi
en met een gewoon kenteken) voor de ondernemer
veertig procent duurder kan worden dan onder hel
regime met hogere btw-aftrek en een grijs kentekei
name het midden- en kleinbedrijf, dat over duizendei
ne transportwagens beschikt (denk aan de koeriers!
ven, bakkers, aannemers), wordt hierdoor ernstig
peerd.
DE Tweede Kamer moet nog maar eens goed naden
zij de staatssecretaris op dit onderdeel wil steunen,
niet veel effectiever het misbruik van grijze kenteke
wettelijk vastgelegde constructie-eisen terug te dringt
deze manier houden ondernemers tenminste de mo
heid hun bedrijfswagens ook werkelijk als zodanig te i
teren en wordt de toch al zwakke economische conjui
niet onnodig geremd.
OVER de Bovag-campagne tegen de milieu toeslagen z
parlement zich echter niet al te druk moeten maker
legge men het oor beter te luisteren bij de ANWB, d
moedig vaststelt dat de nieuwe autobelasting voor i
vriendelijke automobilisten wel eens positief kan i
ken.
rekening houdend met de secu
lariseringskracht. Met al deze
bedenkingen kun je het boek
terzijde schuiven. Maar dat zou
jammer zijn. Er zijn de laatste
paar jaar heel wat nota's en
zelfs een boek verschenen over:
„de vitale gemeente". Er wordt
gesproken over vitalisering van
de parochies. Allemaal in keuri
ge en weloverwogen taal. Die
taal vind je niet bij Rik Devillé.
De vonken springen er af en toe
af. Vonken die schroeien en
brandplekken kunnen geven,
maar ook vuur, warmte, bezie
ling en nieuwe inspiratie. Uit
dagende gespreksstof. Een
mooi bewijs dat de Katholieke
Kerk niet de laatste dictatuur
is, maar een beweging van God
delijke Liefde en Bevrijding,
kan gelegen zijn in de moed om
dit boek serieus te lezen, te
overwegen, te bediscussiëren.
Het is gemakkelijk haar terzij
de te schijven. Het is moeilijker
om de bewogen boodschap van
dit boek ter harte te nemen.
Een boek voor een levendig ge
sprek in de parochie.
Rik Devillé, De Laatste dicta
tuur, pleidooi voor een parochie
zonder paus. Uitgeverij Kritak.
Leuven, september 1992.
Uitgave: Westerpers bv (maakt deel uit vi
Kantoor redactie: Apothekersdijk 34, Leiden
Kantoor advertentie- en
abonnementenafdeling: Stationsweg 37, Leiden
Telefax: 071-134 941
Postadres: Postbus 112300 AA Leiden
Koopmansstraat 9. 2288 BC Rijswijk
071 -132221.070-3190 933
070-3906 717
Postbus 9. 2501 CA Den Haag
Hoofdkantoor:
Telefoon
Telefax:
Postadres:
Alle kantoren zijn op
maandag tot en met
vrijdag geopend van
Directeur/hoofdredacteur: J. W. C. Leune
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 8i
Nabezorging
Telefoon: 071 - 122 248 op ma
15.00 uur.
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand
per kwartaal
per jaar
Bij betaling per acceptgirokaart
per maand 28,20
per kwartaal 82.80
per jaar 318.65
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
t 18.00 tot 19.00 u
27,00
79,80
312,65
