Nederland schept toch nog verwachting op Buchmesse Redeloze brei Student Filmacademie wint een Gouden Kalf 'Na elk North Sea stopt de jazz hier ook opeens' Een concert van twintig minuten Anton Wachter in het Duits Cultuur OPPSTIT JAPANS! BUN APPCTjT 0 UITETEN c i Leidse Courant zaterdag 3 oktober 1992 i Drie concerten Osvaldo Pugliese Rotterdam De nestor van de 'klassieke tango', Osvaldo Pu gliese (86), geeft met zijn Or- questa Tipica drie concerten in ons land. Pugliese start op 6 ok tober in Rotterdam (Night- town), 7 oktober wordt opgetre den in Amsterdam (Carré.) en 8 oktober in Tilburg (Noorder- jligt). Aan alle concerten wordt mee gewerkt door het Argentijnse danspaar Vanino Roberto. In Carré (waar Pugliese in 1989 samen met Astor Piazzolla een legendarisch geworden concert gaf) is bovendien het Neder lands/Argentijnse Sexteto Ca- nyengue te gast. Theater-instituten gaan een fusie aan Amsterdam Vier instellin gen op het gebied van theater, dans, mime en poppenspel gaan fuseren tot een nieuwe organi satie voor professioneel the ater. De nieuwe instelling, het Theater Instituut Nederland, zal per 1 januari 1993 werk zaam zijn. De vier instellingen hebben daartoe gisteren een overeenkomst getekend. Directeur van het nieuwe insti tuut wordt dr. Dragan Klaic. Hij is nu nog directeur van het Nederlands Theater Instituut, één van de fusie-instellingen. De drie andere partners zijn het Instituut voor de Dans, het Nederlands Mime Centrum en het Nederlands Poppenspel Instituut. De vier instituten zijn in een aantal panden naast elkaar aan de He- rengracht in Amsterdam geves- jtigd. Sjaljiapinjr. (87) overleden Rome De van oorsprong Rus- isische acteur Feodor Sjaljiapin jr., die het bekendst werd door zijn rol als grootvader in de film 'Moonstruck' uit 1987, is naar gisteren bekend werd op 17 sep tember overleden. Hij is 87 jaar j geworden. j Sjaljiapin, zoon van de legenda rische Russische bas, begon zijn loopbaan in Italië als acteur in stomme films. Pas na zijn tach tigste kreeg het Amerikaanse filmbedrijf belangstelling voor Ihem. Zo 'debuteerde' hij in 'The name of the rose' (1986). Na dien was hij te zien in onder |meer 'Stanley Iris' en 'Inner circle'. Hulp Russische bibliotheken Amsterdam - Het Internatio naal Instituut voor Sociale Ge- schiedenis (IISG) in Amster- Idam gaat de komende twee jaar leen hulpprogramma voor Rus sische bibliotheken en archie ven uitvoeren. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschap pelijk onderzoek heeft daarvoor een bedrag van 700.000 gulden beschikbaar gesteld. Het belangrijkste onderdeel van de hulpactie is de redding de bibliotheek van het voor Instituut voor Marxis- me-Leninisme in Moskou. Daarin zijn de belangrijkste so ciaal-historische collecties ter wereld ondergebracht, zoals het Lenin-archief en het archief van de Komintern, de Derde Communistische Internationa le (1919-1943). IISG-woorvoer- der Sanders verwacht dat de Nederlandse reddingsoperatie een aantal nieuwe feiten aan het licht zal brengen. .Een tweede project waaraan het IISG zich gaat wijden is het Memoriaal-archief in Moskou. Dit archief is door Sacharov op gericht en bevat de dossiers van naar schatting 30.000 kamps- llachtoffers. Passepartout Jvoor Ca Dance Den Haag: Voor het festival (moderne dans Ca Dance, dat ;van donderdag 12 tot en met za- 1 Iterdag 28 november wordt ge- jhouden in het Korzo theater, pijn tot 19 oktober passe-par- jtouts verkrijgbaar. Met deze (kaarten heeft men toegang tot alle voorstellingen en lezingen. Het is voor het eerst dat voor dit (festival passepartouts worden (verkocht. ,,We hebben gemerkt 'dat dit festival een zeer doelge richt publiek trekt, dat zoveel mogelijk voorstellingen wil bij lwonen. Vandaar dat we dit jaar net passepartout introduce ren", aldus Eric Korsten van Theater aan de Haven, mede organisator van het dansfesti- Val. De kaarten kosten 75 gul den en zijn te reserveren bij het Korzo theater. Daar kan men Pok terecht voor de program makrant van het festival. A.s. woensdag Uit bijlage THEATER door Jan-Hendrik Bakker Frankfurt Nederland en Vlaanderen hebben zich giste ren op de Frankfurter Buch messe gepresenteerd als de or ganisatoren van het komende 'Schwerpunkt'. 'Nederland en Vlaanderen - midden in de we reld', gaat het heten, met de na druk op de openheid van onze cultuur. Literatuur, schilder kunst, dans, toneel en muziek zullen vertegenwoordigd zijn. De presentatie trok gisteren veel publiek, zoveel, dat de di recteur van de Buchmesse, Pe ter Weidhaas, zich genoodzaakt zag zich te verontschuldigen voor de krappe accommodatie. „Maar dit hebben wij nog niet eerder meegemaakt". De Stichting Frankfurter Buchmesse 1993 had het pro fessioneel voorbereid en vooral voorzitter Ary Pais wist de zaal nogal te amuseren. Met gepaste soepelheid ving hij de voor Ne derland pijnlijke vragen over de krappe financiering van de ma nifestatie op. Pijnlijk waren die vragen voor al, omdat geen land tot nu toe zo weinig heeft besteed als Ne derland en Vlaanderen, althans daar openlijk een discussie over heeft gevoerd. En dan zijn die landen ook nog met z'n tweeën, op zich al een uniek verschijn sel. Pais: ,,We doen het onge veer voor de helft van het bud get waar het huidige themaland Mexico het voor doet". Waarna het weer even duurde voordat het de buitenlanders duidelijk werd dat het in het totaal 'maar' om vijf miljoen gulden gaat, waarvan Brussel en Den Haag de kosten ongeveer delen. Overigens verwacht Pais nog eens 'enige miljoenen' aan sponsorgelden. Bovendien zijn elders op de WVC-begroting ge financierde instellingen ook voor Frankfurt 1993 ingezet, zodat, volgens een hoge ambte naar bij het ministerie, in wer kelijkheid de begroting bestaat uit 'acht a negen miljoen'. Wissel-expositie Het Nederlands taalgebied, dat 21 miljoen sprekers telt, zal vol gend jaar proberen zich zo le vendig mogelijk te presenteren. In de centrale tentoonstellings ruimte van de Frankfurter Messe komt een expositie die per dag gaat wisselen. Zo zullen de literatuur, het wetenschap pelijk boek, de jeugdliteratuur en de strip elk hun eigen dag krijgen. Forumdiscussies en le zingen zullen het dagthema be geleiden. Ook komt er een 'Nacht van de poëzie', buiten het beursterrein. In de Alte Oper brengen Neder- foto Patrick de Spiegelaere Als Hugo Claus de Nobelprijs wint zijn alle zorgenvoorbij. land en Vlaanderen voorts mu ziek en dans. In het Theater am Turm en het Mousonturm ko men Nederlandse theatervoor stellingen, een bloemlezing van vijf hedendaagse Nederlands talige toneelschrijvers is boven dien in voorbereiding. Welke gezelschappen naar Frankfurt zullen komen is nog niet duide lijk. Zeker is wel dat in de Kunsthalle van Frankfurt een grote tentoonstelling komt van 17de-eeuwse schilderkunst uit Nederland en Vlaanderen. De aankondiging van dit laatste voornemen bracht een lichte opwinding teweeg onder de bui tenlandse pers, want de Neder landse en Vlaamse schilder kunst van de Gouden Eeuw is wereldberoemd, met zijn Rem brandt en Rubens. Of we mis schien ook schrijvers hadden van internationale bekendheid, vroeg een Duitse verslaggever. Nou, dat zou nog wel eens mee kunnen vallen, antwoordde het Vlaamse betuurslid Guido Ver- haegen, ,,en wellicht hebben we nog een verrassing in petto die onze literatuur volgend jaar met één klap wereldberoemd zal maken". Verhaegen doelde natuurlijk op de mogelijkheid dat Hugo Claus dit jaar, als eer ste Nederlands-talige auteur, de Nobelprijs voor de literatuur krijgt. Uit de zorgen Mocht Hugo Claus inderdaad de Nobelprijs krijgen, dan is de stichting in één klap uit de zor gen en kan zij volgend jaar naar Frankfurt deze trofee meene men. Mexico, dat dit jaar the maland is, heeft ook met veel vertoon Octavio Paz, Nobel- prijswinaar uit 1991, in stelling gebracht. Paz opende de Buch messe met een beroep op de uit- gevérswereld de verjonging en vooruitgang van de literatuur niet te blokkeren door alleen te investeren in geheide winstob jecten als bestsellers. Wordt Claus het niet, dan blijft het probleem dat Nederland en Vlaanderen een schrijversstal aan het internationaal publiek moet voorstellen, dat deze paar den niet, of hoogst zelden, heeft zien rennen. Harry Mulisch is verreweg nog de bekendste naam, vooral na de Oscar-be kroning van de verfiling van 'De aanslag'. Het is nu eenmaal het lot van een betrekkelijk klein taalgebied als het Neder landse. Vandaar dat de stich ting in plaats van grote namen, de unieke culturele positie van de Nederlandse letterenwereld wil uitbuiten. Vlaanderen en Nederland zijn voor het Engelstalige boek het belangrijkste exportland en ook Frans en Duits wordt bij ons in het origineel gelezen, hield Pais zijn gehoor voor. In dat licht be zien wordt verwacht dat ons land veel eer in zal kunnen leg gen met het symposium dat hier volgend jaar georganiseerd wordt over de kwestie van het internationale auteursrecht, een onderwerp dat met het na derbij komen van de Europese integratie steeds meer aan dacht krijgt. SCHOUWBURG, RIJSWIJK Nieuw Symbolistisch Theater: 'Een antieke soap-opera'. Met Petar en Eva Mandich. Herhalingen: onder meer op 8 oktober Rotterdam (Zuidplein), op 9 oktober Zoetermeer (Stadstheater), op 18 oktober Spijkenisse (Stoep), op 20 oktober Gouda Schouwburg), op 29 oktober Vlaardingen (Stadsgehoorzaal) en op 31 oktober Leiden (Schouwburg). door Bert Jansma Twee uur lang aankijken tegen een aantal toneelpersonages met een soort papier-maché- koppen in Humpty Dumpty- formaat in wat 'Een antieke soap-opera' heette. Wat dat moge zijn bleef net zo onduide lijk als de beweegreden van het impresariaat om de twee in Ne derland woonachtige Joegosla- ven Petar en Eva Mandich ('Das neue symbolische The ater Amsterdamhier een com plete tournee te laten maken. Met een collage van muziek en een met Duits besmet Neder lands op de geluidsband, mime den de twee acteurs zich door een redeloze brei van door el kaar gehusselde scènes uit de klassieke literatuur van toneel, theater en muziek: 'Madame Butterfly', 'Salomé', 'Carmen', Sinatra, de schone Blaue Do- nau. Ze waren er allemaal in hun 'schone tempel van de ero tiek'. Al bleef mysterieus waar- In de verte leek het dat het de Joegoslaven ging om een- spot prent op alles,' opgedirkt met speelse theatereffecten. Knullig Maar het resultaat was voor pa rodie te knullig, voor parafrase, te onbeholpen en als theater te dom. Een soort antiek aange- klede zeep die je voortdurend uit je handen glipt. Het vage* luchtje ervan herinnert aan I matige circusnummers en pau- ze-acts in prehistorische nacht clubshows. Maar die waren kor- ter. Een Japanse ziet haar dikbuiki ge minnaar veranderen in een Suzuki (of een Toyota, ook dat bleef onduidelijk), de mooie blauwe Donau kreeg iets met een schuimbad en de vertel- stem laat weten hoe spiritueel' het allemaal is. Al moeten die. twee Joegoslaven zich tussen maskers en attributen in het zweet hebbengewerkt, het bleef verkrampt humoristisch' en theatraal volkomen onge- kund. a.s. woensdag uitbijlage Informatie over advertenties V 070-319.02.60. Utrecht 'Kyodai makes the big time' van Ian Kerkhof is uit geroepen tot de beste Neder landse film van het afgelopen jaar. Ian Kerkhof, een tot Ne derlander genaturaliseerde Zuidafrikaan, studeert nog aan de Nederlandse Filmacademie. De jury stelde gisteravond tij dens de slotmanifestatie van de Nederlandse Filmdagen het werkstuk van Kerkhof met al gemene stemmen te hebben ge kozen en daar 'hardstikke blij' mee te zijn. Wel tekende de jury aan, dat bij de speelfilms een gebrek aan wezenlijke thema's opvalt. De Nederlandse film kan volgens de juryleden niet buiten Alejan dro Agresti, Ben Sombogaart en Frans Weisz. Zoals bekend vielen de films van deze regis seurs buiten competitie omdat ze eerst op televisie waren ver toond. Beste actrice 'Kyodai makes the big time' le verde nog een Gouden Kalf op, namelijk die voor de beste actri ce: Janneque Draisma. De jury was ook in deze toekenning unaniem. Eerder waren in de categorie 'beste actrice' geen nominaties gegeven, iets wat nooit eerder in het twaalfjarig bestaan van de Nederlandse Filmdagen was voorgekomen. Alex van Warmerdam werd vanwege zijn 'De noordelingen' (ook kandidaat als beste film) bekroond met het Gouden Kalf voor de beste regie. De in 'De noorderlingen' spe lende Rudolf Lucieer kreeg de prijs voor de beste acteurspres tatie. 'Best gelukt' Veel van de 28 bekeken docu mentaires waren volgens de jury zó volwassen dat ze het waard zijn om door een groot publiek gezien te worden. 'Le venslied' van Froukje Bos, werd uit al die goede werkstukken gekozen als 'de best gelukte'. Het Gouden Kalf voor de beste korte film ging naar 'Memorias sin batallas y otros muertos' van Nathalie Alonso Casale. Volgens de jury is het bijzonder dat er een debuut is, waarin de maker een balans vindt tussen haar leven en de filmische mid delen die daar iets over uit drukken. De Speciale Prijs van de Jury, werd gedeeld toegekend aan de overleden Adriaan Ditvoorst en Thorn Hoffman. Acteur Hoff man heeft met een documentai re film over zijn vriend en film maker Ditvoorst zijn regiede buut gemaakt. Een Gouden Kalf was er ook voor Paul Verhoeven. Hij kreeg de Cultuurprijs 1992, die jaar lijks naar een persoon of instan tie gaat die zich verdienstelijk heeft gemaakt voor de Neder landse filmcultuur. Het laatste Gouden Kalf, de Vakprijs 1992, werd uitgereikt in de categorie montage en ging naar Ot Louw. De Grolsch Filmprijs (15.000 gulden), die dit jaar voor het eerst werd uitgereikt aan een aanstormend talent, ging naar regisseur Mare de Cloe. Hij is onlangs afgestudeerd aan de Gerrit Rietveld Academie. foto ANP De van Zuidaf rikaanse afkomst zijnde Ian Kerkhof toont vrolijk zijn Nederlandse paspoort, terwijl hij van minister d'Ancona (WVC) het Gouden Kalf krijgt voor de 'beste film'. PIANIST JASPER VAN 'TH0F POP door Bert Jansma Den Haag - Op de Duitse jazz- podia is hij bekender dan hier. Hij speelde jarenlang overal in Europa, maar Nederland zat voor hem op slot. Vijftien van zijn twintig jaar als 'beroeps' musiceert hij op topniveau met solisten als Archie Shepp, Al- phonse Mouzon, Bob Malach en Charlie Mariano, maar in Ne derland viel er weinig brood te verdienen. Met zijn openings concert van het jazzseizoen in het theater Pepijn zet pianist Jasper van 't Hof morgen weer z'n voet tussen de deur. „Een tijd lang heb ik me er al leen maar over verbaasd dat er hier zo weinig voor me toe doen was", zegt Van 't Hof. „De laat ste jaren heb ik daar tegen ge vochten". Hij liet zich nogal eens laatdun kend uit over de intellectuelen uit de Nederlandse jazzscene, over het wereldje van de subsi die, en over jazzjournalisten. „Opgegroeid met Coltrane, en nooit verder gekeken", stelde hij. Zelf bleef hij zich interna tionaal oriënteren, haalde bij zijn groep Pili Pili Afrikaanse muzikanten binnen, speelde ly rische soloplaten op de vleugel, keyboards in fusion, rock en meer naar de popmuziek ge richte jazz. Zelf schat hij dat hij inmiddels op zo'n vijftig platen te horen is. Drummer Begin dit jaar kwam hij terug bij zijn jeugdvriend drummer Dries Bijlsma, en om zich heen formeerden zij een nieuw kwar tet met bassist Eric van der Westen en tenorsaxofonist Dick de Graaf. „Ik wilde weer met een akoestische, meer op jazz gerichte combinatie werken. Moeilijk om daar een goede drummer bij te vinden. Wil je een rock roll-drummer dan moet je bij Cesar Zuiderwijk zijn. Voor een echte jazzdrum- mer kom je bij Aldo Romano". Hij speelde met beide, maar koos voor Dries Bijlsma voor de 'akoestische fusion' die hij in z'n hoofd had. Op het komende Delta Jazz-festival in Den Haag zal Van 't Hof te horen zijn met weer twee buitenlanders, de Noren Palle Daniels en John Kristensen (bas en drums). „Ik vind het prachtig die oplei dingen lichte muziek aan de conservatoria", zegt Van 't Hof, die zelf in Utrecht les geeft. „Ik ben nog van een generatie die het zelf moest leren. Je liep met zakboekjes rond waarin je van vrienden en kennissen akkoor denschema's overnam. Heb jij 'Sophisticated lady'? Dan heb ik 'Prelude to a kiss'. Muzikan ten van nu hebben het allemaal keurig geleerd, maar er ont breekt vaak iets aan. Een inten siteit van beleven, oprechtheid. Je eigen logica in je muziek creëren. Het is van: gooi er een kwartje in en het komt er zon der mankeren uit. Als een auto maat, zonder muzikale diep gang". Get down Met het nieuwe Jasper van 't Hof Kwartet heeft hij een eer ste cd opgenomen (die in Pepijn wordt gepresenteerd) bij een nieuw klein jazzlabel, Hill Street Jazz Studio, een com pleet digitale opnameruimte binnen het NCRV-complex. 'Get down' is de titel van die cd. Van 't Hof is opgegroeid met dat elk jaar. Maar als dat weer afgelopen is, houdt de jazz ook opeens op". Belediging Archieffoto Het nieuwe kwartet van Jasper van 't Hof, met v.l.n.r. saxofonist Dick de Graaf, drummer Dries Bijlsma, Van 't Hof en bassist Eric van der Westen. 'Bitches brew' van Miles Davis, heeft Joe Zawinul van Weather Report op een voetstuk staan („een geweldenaar in klank kleur") en heeft nog altijd zijn bedenkingen tegen de Neder landse jazzwereld: „Amateuris tisch! Wij muzikanten zijn stak kers dat we daaraan zijn over geleverd. We zijn compleet af hankelijk van liefhebbers en idealisten. Er is geen professio nele aanpak. Het is een misver stand dat er geen publiek voor jazz in Nederland zou zijn. Het North Sea Jazz Festival bewijst „Ik scheld niet meer zo op sub sidie. Ik denk dat elke kunst subsidie verdient om nieuwe impulsen te ontwikkelen. Maar het is belachelijk om als jazz musicus vijftig jaar oud te wor den met subsidie. Dan wordt het een soort ww. Het geld komt in hetzelfde kliekje te recht en in plaats dat subsidie deuren opent, doet ze die juist dicht. Dankzij podiumsubsidies kunnen we met deze nieuwe groep die tournee doen. Maar ik ben nu al met jazzpodia-met-lef aan het uitvinden hoe het de volgende tournee zónder kan. Dan houdt' een podium als Pe pijn geld over voor nieuwe mu zikanten. Je kan een publiek best laten betalen voor wat het wil horen. Je creëert anders nooit een jazzpubliek. Ik speel de in jazzclub Dizzy in Rotter dam en daar stond een bord bui ten: Gratis toegang. Dat is een belediging voor een muzikant". NIGHTT0WN, ROTTERDAM House of Pain, bestaande uit Everlast (rap), Danny Boy (rap) en dj Lethal (draaitafels). door Erik Quint Twintig minuten nam het op treden van de Amerikaanse rapgroep House of Pain in be slag. Welgeteld zeven hip hop- stukken werden in die tijd bx-al- lerig gebracht door het trio dat zich beroept op Ierse wortels. Die korte set - geen record ove rigens, want de obscure punk- groep Brian Brain deed het ooit in het Haagse Paard in een kwartiertje af - was inclusief de hit 'Jump around' echter ge noeg. Hip hop is al lang niet meer lou ter de sociaal-culturele spreek buis voor zwart Amerika. Zo kwam de latino-rap uit de scene rond Kid Frost de laatste paar jaar in Californië, waar veel mensen uit Mexico en midden- Amerika wonen, sterk naar va ren. Het Iers-Amerikaanse be wustzijn waar het trio rond rap-; per Everlast zo trots op is uit zich echter enkel in loze kreten over 'shamrocks' en elfjes. De raps van House of Pain (de naam is Iers bargoens voor ge vangenis) hebben namelijk wei- nig relevantie. Maar daar is de funky hip hop van het trio niet minder aanstekelijk door. Zon der echt te irriteren, want daar is de muziek te vrolijk voor, rap pen Everlast en Danny Boy uit sluitend over de geneugten van het leven. Hoewel Everlast ooit deel uit maakte van het zwaarwichtige Rhyme Syndicate rond Ice T, refereert hij met het ouderwet se 'freestyle'-rijmen en de mod dervette breakbeats vooral naar de branieschoppers van de Beastie Boys. Mede door het gesampelde pia noriedeltje uit Bob Earls 'Harlem shuffle' deed 'Jump around' een goed gevuld NighJ- town schudden, maar na twin tig minuten bleek de teleurstel-, ling bij veel fans groter als de kortstondig Frankfurt De gerenommeer de Duitse uitgeverij Suhrkamp wil alle acht delen van Simon Vestdijks 'Anton Wachter'-cy- clus gaan uitbrengen. Zij zal dat doen in haar serie 'Moderne klassieken'. De uitgever heeft Vestdijk bij het Duitse publiek al geïntroduceerd als 'de Marcel Proust van de Nederlande lite ratuur'. De verkoop van het eerste deel, 'Sint Sebastiaan', is inmiddels rond. De weduw£ van de schrijver, Mieke Vestdijk, reageerde gis teren zeer verheugd op het nieuws: „Dit vind ik echt prach tig. Vestdijk behoort tot de Eu ropese klassieken en ik probeer buitenlandse uitgevers er van te overtuigen dat hij inderdaad met Proust en Thomas Mann vergelijkbaar is". Volgens mevrouw Vestdijk zijn er binnenkort ook contracten te verwachten met Franse en En gelse uitgeverijen. Bij het Brit se Quartet Book verschijnt dit najaar 'The garden where the brassband played', een verta lingvan 'De koperen tuin'. Behalve voor Vestdijk is er bij de Duitstalige uitgevers op de Buchmesse in Frankfurt ook veel belangstelling voor andere Nederlandse klassieken. Zo zal voor het eerst in de geschiede nis Nescio's 'De uitvreter' ver kocht worden; aan het Zwitser se Ammann Verlag. De grote aandacht voor de Ne derlandse literatuur schrijven de uitgevers toe aan het feit dat ons land volgend jaar thema- land van de Buchmesse zal zijn. De uitstraling daarvan is nu al duidelijk waarneembaar, me nen z«. A.s. woensdag Uit bijlage

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 19