Kate, een zuster
met diploma 's
Kennis en ervaring gaan nooit met pensioen
Vestdijk
wordt in
Duits
vertaald
C3
LENORE SMITH
Morgen
if,
«1 V.
MENSEN
LEIDSE COURANT ZATERDAG 3 OKTOBER 1992
ioor Hans Piët
ang dat ze de rest van haar
carrière zal moeten slijten
I als verpleegster, is Lenore
Smith niet. „Als je een vol
gend personage overtuigend genoeg
ïeerzet, zal het publiekje opnieuw
net veel liefde in de armen sluiten.
Natuurlijk blijven er altijd mensen
lie zich mijn rol in 'The restless
•ears' dat in de Nederlandse versie
loor RTL 4 wordt uitgezonden als
Goede tijden, slechte tijden') herin
ieren. Aan het begin van mijn loop-
iaan speelde ik daarin Dian Alberts,
laar slapeloze nachten over type-
:asting heb ik nooit gehad", zegt de
ictrice die de verpleegster Kate Wel-
ings speelt in de Australische serie
Flying doctors'. Vanaf vandaag is
lie reeks weer bij de VARA op tv te
ien.
,enore, die samen met haar levens-
>artner Christopher Stollery (hij
peelt piloot John Johnson) even in
Nederland is, heeft een warme uit-
traling. Zij oogt op aanraak-afstand
lovendien een stuk aantrekkelijker
an op het scherm. „Christopher en'
k hebben twee maanden uitgetrok
ken om Europa te bekijken. Niet dat
fve dat van plan waren, maar toen de
Uitnodiging kwam om de Zilveren
'Doordat we volledig op
elkaar waren aangewezen,
werden we een hecht team.
Maar het mooist waren de
twee laatste series. Het was
de periode dat ik, buiten
beeld, verliefd werd op
Christopher'.
Televizier Tulp in ontvangt nemen,
dachten wij: Europa is zo ver weg, we
kunnen er maar beter direct wat
rondkijken".
Lenore zette haar rol van Kate zó
overtuigend neer dat ze in eigen land
door de Vereniging van Verpleeg
sters werd benaderd om in een aan
tal voorlichtingsfilmpjes op te tre
den. Lenore: „Dat heb ik gedaan.
Tijdens die opnamen kwam ik ook op
de intensive-care van het ziekenhuis
terecht. Dat vond ik behoorlijk ang
stig omdat ik op dat moment werd
geconfronteerd met te vroeg geboren
baby's, maar ook met een 16-jarige
jongen, die net een hart-operatie
achter de rug had. Emotioneel ben je
daar niet op voorbereid, zeker niet
als je altijd televisie-verpleegster
bent geweest. Toch ben ik door de ja
ren heen behoorlijk gediplomeerd
geworden. Ik weet bij voorbeeld
waar verpleegsters het over hebben
wanneer bepaalde behandelingsme
thoden worden besproken. Tijdens
het filmen stonden dokters en ver
pleegsters aan de zijlijn klaar om
ons, wanneer nodig, te assisteren.
Vooral in het begin waren er veel
scènes waarin medische handelin
gen werden verricht. Bovendien
word je een snelle leerling wanneer
een groot deel van het kijkpubliek
uit verplegend personeel bestaat".
Gestopt
'Flying doctors' is in Australië in
middels gestopt. De laatste opnamen
van de zes jaar geleden als mini-serie
gestarte reeks waren rond Kerstmis
vorig jaar. Lenore: „De serie werd
deels betaald door de BBC en die zat
niet echt op nog meer afleveringen te
wachten. Ze heeft nog genoeg mate
riaal tot 1996. Er is nog wel een spin
off gemaakt met onder anderen mijn
televisie-zus Penny en het hotel-
echtpaar Vick en Nancy, maar die is
inmiddels ook gestopt. Of er nog ooit
nieuwe afleveringen van de 'doctors'
Bernardo Bertolucci
Sportverkiezing
bij Mies Bouwman
M
i-T Aies Bouwman zal in een extra
en bijzondere aflevering van 'In de
hoofdrol' bekendmaken wie de beste
sportman, sportvrouw en sportploeg
van 1992 worden. Die sporters staan
dan tegelijkertijd centraal in het
programma van Mies, die afgelopen
zaterdag nog achter de schermen
actief was bij het Gouden TeleVizier-
gala. De speciale 'In de hoofdrol'
wordt woensdagavond 23 december
uitgezonden. Het is voor de 42ste
keer, dat de AVRO deze
sportverkiezing organiseert.
Bertolucci filmt
in Kathmandoe
De
e Italiaanse filmregisseur
Bernardo Bertolucci is in de
Nepalese hoofdstad Kathmandoe
begonnen met de opnames voor zijn
nieuwe produktie 'Little Buddha'
De film speelt zich af tegen een
moderne Amerikaanse achtergrond,
maar grijpt tevens terug op het het
leven van de Indiase prins
Siddhartha Gautama, de
grondlegger van het boeddhisme.
De hoofdrollen worden gespeeld
door Keanu Reeves 'Bill and Ted's
excellent adventure' en Chris Isaak
'The silence of the lambs'Het
scenario is geschreven door Mark
Peploe en Rudy Wurlitzer en de
produktie is in handen van Jeremy
Thomas, die eerder met Bertolucci
samenwerkte in 'The last emperor'
en 'The sheltering sky'.
'Little Buddha' wordt onder meer
opgenomen in de Kathmandoe-
vallei, de laaglanden van Zuid-
Nepal, waar Buddha is geboren, en
de bergstaat Bhutan. Ook wordt
gefilmd in het Amerikaanse Seattle.
Paragnost voorspelt
zijn eigen sterven
De
e bekende paragnost Cor
Heilijgers uit Apeldoorn is op 72-
jarige leeftijd overleden. Heilijgers
was vanaf 1950 bij een groot aantal
gevallen van vermiste personen
betrokken. Hij schreef ook drie
boeken over parapsychologie,
waaronder het dit jaar uitgekomen
'Visies van een paragnost'.
Al op tienjarige leeftijd zou de
paragnost voorspeld hebben dat hij
op 72-jarige leeftijd ging sterven. In
april zei hij in een interview met de
Apeldoornse Courant: „Op 7 maart
D.
SWART
Zodra mensen mij omstandig
gaan uitleggen waarom, hoe en in
welke mate ik een verhandeling
zou moeten schrijven over een
onderwerp dat niet mij, maar kun
ter harte gaat en zij er óók nog bij
vertellen wat er zo leuk aan is,
krijg ik de neiging om in valsheid
het tegenovergestelde te doen van
wat van mij verwacht wordt,
daarmee voor eens en voor altijd
afrekenend met het vermoeden
dat ik een verzoeknummer ben.
Ik ben dan ook tegen
werelddierendag.
Ik hou al niet zo van feesten en
gedenkdagen, die ons structureel
door kalenders als thema's
worden opgedrongen en dus
helemaal niet van commerciële
mottodagen, waaraan wij bij het
afscheuren van wéér een
kalenderblad herinnerd worden,
omdat we ze anders over het
hoofd zouden zien.
Vaderdag, moederdag, dierendag,
ze kunnen me als dagen gestolen
worden, omdat, ze één voor één
getuigen van een liederlijk
fragmentarisme en bedacht en in
tact worden gehouden door
mensen, die van een
gelijkwaardig verdeelde aandacht
nog nooit hebben gehoord. Al die
dagen hebben hun betekenis
ontleend aan een slecht geweten,
dat zodoende op deze wijze, één
keer per jaar en pijlsnel, binnen
vierentwintig uur kan worden
afgekocht.
Morgen is het werelddierendag;
een om duistere redenen geheel
van andere dagen geïsoleerd
hoogtepunt voor met name de
hond, die als autonome
tegenprestatie eerst zesendertig
seconden móói moet gaan zitten,
voordat eindelijk zijn bot de
kamer doorklieft. Zoek!
En daar gaat Bello, die zich
godzijdank niet verplaatst in de
gevoelens waarmee de worp
wordt begeleid, want anders zou
I hij met kalme onverschilligheid
j denken: krijg de kolere maar. Hij
zoekt! Waarachtig hij zoekt op
zijn eigen dag het bot, waarvoor
hij eerst in een onhandige
houding tot zesendertig moest
tellen.
foto Dijkstra
Lenore Smith en Christopher Stollery aan de wandel in Amsterdam.
komen, is een vraag die ik niet kan
beantwoorden".
Lenore heeft geen spijt van al die ja
ren 'Flying doctors'. Door de kwali
teit van regie en acteren werd de se
rie binnen de industrie, maar ook bij
de kijker, hoog aangeslagen. Lenore
kreeg twee onderscheidingen als
beste actrice. Bovendien had ze een
prima werk-relatie met Robert
Grubb (dokter Geoff Standish). „We
vonden het heerlijk om met elkaar
samen te werken, stopten om die re
den, ook zonder de camera, veel tijd
en energie in de karakters en hielpen
de schrijvers bij het ontwikkelen van
onze personages".
Met de komst van nieuwe schrijvers
veranderde de inhoud. De actie
maakte uiteindelijk plaats voor een
meer soap-achtige aanpak. „Toch
heb ik veel dierbare herinneringen.
Zo heb ik echt genoten van het sei
zoen dat ik ging trouwen met Geoff
en de romantiek van het scherm
droop. Met elkaar gelachen hebben
we vooral toen Liz Burch (dokter
Chris Randallnog in de reeks zat.
De eerste vier jaar had het filmen
veel weg van een schoolreisje. De op
namen werden gemaakt in Miniyip.
een dorpje op zo'n vier uur rijden
van Melbourne. Doordat we volledig
op elkaar waren aangewezen, wer
den we een hecht team. Maar het
mooist waren de twee laatste se
ries". Lachend: „Het was de periode
dat ik, buiten beeld, verliefd werd op
Christopher".
ben ik 72 geworden, het is nu bijna
zover. Ik heb een gezonde geest, die
huist in een ongezond lichaam. Ik
lijd aan gewrichtsslijtage en
bloedvatvernauwing; de benen
willen niet meer. Dat irriteert me.
Maar ik ben klaar voor de dood; die
geen eind is, maar een nieuw begin.
En ik zal er beslist geen zin in
hebben in dit tranendal terug te
komen".
In zijn laatste boek laat Heilijgers
weinig heel van de paranormale
wetenschap. „Er schuilt veel kaf
onder het koren en vaak worden
mensen met pure onzin
geconfronteerd".
Oh Michael! Flauwvallende fans, afgesloten straten
en een kwart van de politie van Boekarest op de been. Dat
beeld bood de Roemeense hoofdstad toen Michael Jackson
daar een concert gaf in het kader van zijn 'dangerous'
wereld tournee. Het enige optreden van de megaster in
Oost-Europa wordt vanavond integraal door Veronica
uitgezonden.
Constantijn voldoet
belastingschuld
D e vroegere koning Constantijn
van Griekenland heeft zijn oude
belastingschuld voldaan. Het
Griekse parlement stemde in met
een wet die regelt dat de voormalige
monarch, die in 1967 het land
verliet, zijn schuld mag betalen door
een miljoen dollar contant te
voldoen. De rest moet worden
betaald door overdracht aan de staat
van een stuk grond en een
buitenhuis met een gezamenlijke
waarde van 2,4 miljoen dollar.
f «sm
j^r'
eoactie
oke Korving
Het woord 'oud' neemt Wout van Door
nik zelden in de mond. De oprichter van
Gilde, de organisatie die mensen van bo
ven de vijftig of ouder stimuleert hun
kennis en ervaring door te geven, heeft
het min of meer uit zijn woordenschat
verbannen. Want wat is oud?
Neem nu de Amsterdammer van in de
tachtig die studenten rondleidde door de
hoofdstad. Hij zette er zo stevig de pas in
dat de jongeren hem halverwege de
wandeling vroegen even te stoppen.
Toch spreekt ook Van Doornik van de
Informatiemarkt voor Ouderen. Hij
moet wel; de aanduiding is niet door
hem bedacht voor de bijeenkomst die
jaarlijks in de Nieuwe Kerk in Amster
dam wordt gehouden. Gilde is daar dins
dag en woensdag weer present. Met
ruim honderd andere instellingen en
clubs staat de organisatie klaar om be
zoekers te ontvangen.
De laatste
Deze tiende informatiemarkt is tevens
de laatste. De Stichting De Nieuwe Kerk
stopt met het evenement nu in het hele
land dergelijke markten zijn. „Je hebt
jezelf dan overbodig gemaakt", zegt
Sandra Rottenberg van de stichting.
Ouderen zijn volgens haar beslist niet
van het programma geschrapt. „We blij
ven iets voor deze groep doen, alleen in
een andere vorm
Van Doornik noemt het verdwijnen van
de markt een verlies. Het initiatief mag
foto Jacques Zorgman
'Ik vind het een wonderlijke verspilling van kwaliteit om mensen zo
maar te negeren', zegt Wout van Doornik.
dan navolging hebben gekregen, maar I met die van de Nieuwe Kerk, zegt hij.
hij is niet onder de indruk van deze eve- Voor bezoekers is deze markt een bron
nementen. Ze zijn niet te vergelijken van informatie. Van Doornik: „Veel
mensen hebben geen flauw idee van de
voorzieningen die er zijn, zoals op cultu
reel- en sociaal terrein". Volgens hem
zijn ze evenmin op de hoogte van wat er
aan aanbod is om kennis op te doen. „Ze
kunnen naar de middelbare school, uni
versiteit of een opfriscursus volgen in de
basis-educatie. Maar er zijn bij voor
beeld ook studiebijeenkomsten voor
mensen van boven de vijftig; de moge
lijkheden zijn echt gigantisch".
Gilde wil de leemte vullen nu de markt
ophoudt te bestaan. De organisatie, die
inmiddels ook een vrijwilligerscentrale
runt, heeft het plan begin volgend jaar
in Amsterdam een adviesbureau te ope
nen voor tijdsbesteding. „Mensen kun
nen bij ons binnenlopen voor een ge
sprek; wij proberen dan boven tafel te
krijgen welke richting iemand op zou
moeten gaan".
Andere steden zullen snel volgen, ver
wacht Van Doornik. Met Gilde, in 1984
in de hoofdstad opgericht, is dat ook ge
beurd. Inmiddels dragen in tachtig
plaatsen vrouwen en mannen hun ken
nis en ervaring over aan anderen. In het
buitenland is het initiatief eveneens
overgenomen. Zo zijn er Gildes in onder
meer Duitsland, Frankrijk en Engeland.
Van Doornik heeft psychologie van het
ouder worden gestudeerd. Als sociaal-
gerontoloog was hij indertijd betrokken
bij de cursus 'Pensioen in zicht'. Hij ont
dekte niet alleen dat de mensen die naar
de cursus kwamen steeds jonger wer
den, maar dat zij zich ook steeds later
oud gaan voelen. „Wie nu uit het ar
beidsproces stapt is gemiddeld 55, ter
wijl je voor je tachtigste absoluut nog
niet tot de ouderen behoort. Er is een
nieuwe levensfase ontstaan, waarin
mensen actiefin de maatschappij willen
blijven. Op de cursussen kregen wij er
geregeld vragen over; wij stonden dan
met de mond vol tanden".
Als er geen taken zijn voor de groep van
tussen de 55 en tachtigjaar, dan moeten
we die gaan creeëren, vond Van Door
nik. Zo onstond Gilde. „Er is een hoe
veelheid aan kennis bij deze mensen. Zij
kunnen ervaringen doorgeven uit hun
beroep of hobby, maar ook wat levens
omstandigheden betreft. Een vrouw die
een gehandicapt kind heeft grootge
bracht, kan een jong gezin in dezelfde
omstandigheden vertellen hoe zij dat
heeft gedaan".
Volgens Van Doornik zou ook de samen
leving deze groep meer mogelijkheden
moeten aanreiken. „Het maatschappe-
lijk isolement is voor de meesten een on
verteerbare situatie. Ik vind het een
wonderlijke verspilling van kwaliteit
om mensen zo maar te negeren. Want
wie zich ontkend voelt, komt in het me
disch circuit terecht; je bent dan eerder
oud dan nodig zou zijn".
De Informatiemarkt voor Ouderen in de
Nieuwe Kerk in Amsterdam is dinsdag
en woensdag van tien tot vijf uur geo
pend. De toegang is gratis.
Waar slaat dat nu op,
werelddierendag, als de kat des
huizes vindingrijk wordt verrast
met drie ons soepvlees en
vervolgens op 6 oktober geacht
wordt weer genoegen te nemen
met zo'n ordinair blik, waarvan
hij na driejaar ongeneesbaar uit
zijn bek gaat stinken? Wat is er zo
leuk aan voor het konijn, dat
onder aanmoediging en groot
genoegen van volwassenen één
keer per jaar door die gemene
kleuters uit zijn kooi wordt
getrokken, vervolgens aan één
poot omhoog wordt getild onder
het zingen van: er is er éénjarig,
en dus onderwijl rochelend
doodsangsten uitstaat en
eenmaal veilig doch spastisch
terug achter de tralies ter
compensatie twee blaadjes
ongewassen sla extra krijgt
toegefrommeld, inclusief luis.
Mijn dieren doen niet mee aan
werelddierendag. Ik evenmin. Wij
hebben die flauwekul niet nodig.
Onze verstandhouding is nog
nooit aan een kalender gebonden
geweest. Die van mij vreten
gewoon in vreugde elke dag de
oren van mijn kop, maar zij
krijgen wel elke dag een hand. Ik
krijg er ook uit dankbaarheid één
terug. U ook. Maar alleen
morgen.
