Slachtoffer en dader tegelijk
De thuislozen-voorzitter wil geen medelijden
Organisaties willen
veiliger glaswol
Bacteriën ingezet bij opruimen nucleair afval
Binnenland
UTRECHT Er moeten zo snel
mogelijk wettelijke normen komen
voor glas- en steenwol om schade
aan de gezondheid te voorkomen.
Dit schrijven vier milieu- en consu
mentenorganisaties en de Industrie
bond FNV gisteren aan de ministers
De Vries (Sociale Zaken) en Alders
(Milieubeheer). Mensen die in aan
raking komen met vezels uit glas- en
steenwol hebben vaak last van irri
tatie van huid en slijmvliezen, aldus
de briefschrijvers. In de VS wordt
het isolatiemateriaal op grond van
dierproeven beschouwd als waar
schijnlijk kankerverwekkend. De
vijf organisaties willen dat de toe
passing van glas- en steenwolvezels
dunner dan 0,005 millimeter wordt
verboden. In Nederland wordt glas-
en steenwol behalve in de bouw veel
gebruikt in de tuinbouw, als vervan
ger voor grond. Iedereen die met het
materiaal werkt doet er goed aan
een stofkapje en handschoenen te
dragen, en een overall die na de
werkzaamheden goed wordt gewas-
DEN HAAG/BIRMINGHAM
Terwijl ministers deze
week in Parijs bij elkaar kwa
men om een nieuw internatio
naal verdrag op te stellen over
de bestrijding van de chemi
sche en nucleaire verontreini
ging van de ^ftlantische
Oceaan, waren wetenschap
pers van de Universiteit in
Birmingham bezig met het
testen van een nieuw middel
waarbij bacteriën worden ge
bruikt om radioactief urani
um uit het water te halen.
De testen, die worden uitge
voerd door een team van on
derzoekers van de afdeling
biologische wetenschappen,
zijn het resultaat van tien jaar
lang onderzoek naar een bac
teriesoort met de naam Citro-
bacter.
Dr. Alistair Dean, werkzaam
aan de Universiteit van Ox
ford, ontdekte in het begin
van de jaren tachtig dat deze
bacteriële soort gebruikt kan
worden als een biologische
vuilnisbak, omdat zij metalen
als koper en lood uit oplossin
gen kan halen en kan opslaan.
Bovendien lijkt het erop dat de
bacteriën, die de metalen aan
hun buitenkant opnemen als
kleine naald- en korrelvormi-
ge kristallen, bestand zijn te
gen hoge concentraties van
deze soms giftige metalen.
Een recent onderzoek van dr.
Lynne Macaskie en haar colle
ga's heeft uitgewezen dat de
betreffende bacteriën net zo
werkzaam zijn als het gaat om
het verwijderen van radioac
tief uranium, americium en
plutonium uit water. Mogelijk
zullen de bacteriën nu binnen
afzienbare termijn gebruikt
gaan worden in de nucleaire
industrie.
Door het gebruik van bacte
riën bij het verwijderen van
stoffen als uranium uit ver
vuild water hopen de weten
schappers radioactieve mate
rialen bij elkaar te brengen zo
dat deze gemakkelijker en vei
liger vervoerd kunnen wor
den. Tegelijkertijd is het mi
lieu erbij gebaat als er meer
radioactieve stoffen uit af
voerbuizen van nucleaire sta
tions worden gehaald.
Macaskie zegt dat zij en haar
team nu werken aan een plan
om de onderzoeksresultaten
zodanig om te vormen dat ze
in de industrie kunnen wor
den gebruikt. „Je kunt deze
bacteriële cellen bundelen in
patronen die als stoppers aan
het eind van een afvoer ge
plaatst kunnen worden", al
dus Macaskie. „Met de huidi
ge methoden kunnen vaak de
laatste kleine restjes niet uit
het water gehaald worden".
;i
Volgens Macaskie kum™,
patronen enkele nic[0
achter elkaar gebruik]
den voordat ze moete?
den vervangen.
Als het gaat om radio;
metalen kunnen de bai
veilig opgeslagen w
Bacteriën die geladen zi at
niet-radioactieve, econt ]el
waardevolle metalen a ,r
voorbeeld koper, kunrj],
bewerking worden
bruikt.
(c) The p
Steeds vaker plegen incestslachtoffers zelf zedendelicten
Eerst slachtoffer, dan dader. Niet zelden draaien jongens die
seksueel misbruikt zijn, de rollen om als ze in de tienerleef
tijd zijn: dan worden ze zelf de dader en jongere zusjes of
buurkinderen het slachtoffer. Internaat Harreveld legt zich
sinds enkele jaren als enige instituut in Nederland toe op de
behandeling van deze gecompliceerde problematiek. Met suc
ces, zo lijkt de eerste (zeer voorzichtige) conclusie. Des te
vreemder, aldus de directie van Harreveld, dat de opvang nu
in gevaar dreigt te komen door gebrek aan duidelijkheid van
WVC. Kamerleden en kinderrechters zijn inmiddels in actie
gekomen.
seksueel misbruik ervaren in
het verleden en dat later omge
zet in daderschap. Het is een
verschijnsel dat altijd op de loer
ligt en van generatie op genera
tie kan overgaan", aldus het
sombere beeld dat Rein de
Graaf schetst, coördinator van
de unit Atlantis. Hij heeft er
tweeëntwintig daders onder
zijn hoede, in leeftijd variërend
van 16 tot 21 jaar. Allemaal
hebben ze één of meer ernstige
zedendelicten gepleegd: aan
randingen, incest of verkrach
ting. Jeugdige zedendelinquen
ten, zoals ze officieel heten.
Kinderrechters maken sinds
enkele jaren gretig gebruik van
de mogelijkheid hen een behan
deling in Harreveld te laten on
dergaan; een alternatief voor
het simpelweg achter slot en
grendel zetten of op hoop van
zegen terugsturen naar huis.
HARREVELD Jeroen (20)
is jarenlang door zijn vader
misbruikt. Toen ze ontdekte
wat er gaande was scheidde
zijn moeder en hertrouwde.
Ook de nieuwe stiefvader
misbruikte Jeroen jarenlang.
Jeroen zit nu twee jaar in in
stituut Harreveld. Door de
kinderrechter geplaatst.
Niet vanwega.zijn incestver-
leden, maar omdat hij samen
met zijn broer een achtjarig
meisje heeft verkracht.
Het verhaal van Jeroen staat
niet op zichzelf. In unit 'Atlan
tis' in jongerentehuis Harre
veld in het gelijknamige Ach-
terhoekse dorpje lijken de le
vensgeschiedenissen van de be
woners verdacht veel op elkaar.
Jongens, ernstig misbruikt in
hun vroege jeugd, die een zwaar
seksueel delict plegen op een
leeftijd dat ze zélf macht over
iemand kunnen uitoefenen.
Het tot nu toe meest schokken
de voorbeeld van dit repeterend
gedrag vormt de 13-jarige jon
gen uit Enschede, die met meer
dan tweehonderd kinderen uit
de buurt ontucht pleegde.
Kluwen
„Meer dan de helft van de jon
gens die hier zitten, heeft zelf
In de gemiddeld twee tot drie
jaar dat deze jongens in Atlan
tis verblijven, proberen de be
handelaars de kluwen van pro
blemen te ontwarren. Want het
daderschap is niet los te zien
van het slachtofferschap. Maar
dat betekent niet dat de behan
delaars meehuilen met hun
klantjes. „We zien ze in de eer
ste en belangrijkste plaats als
dader", zegt De Graaf. „Vaak
gebruiken ze hun slachtoffer
schap als excuus voor hun da
derschap. Zo van: 'ik kan er
niets aan doen, want ik ben zelf
ook misbruikt. Het overkwam
me gewoon'. Wij draaien dat
om: eerst verantwoordelijkheid
nemen voor watje gedaan hebt,
daarna pas aandacht voor wat
je overkomen is. Anders wordt
het een vicieuze cirkel en zeg
gen ze het over dertig jaar nóg".
De aanpak van Harreveld is
hard, en dat moet ook, vindt De
Graaf. De jongens zitten bij el
kaar in een aparte afdeling van
Harreveld, geheel afgescheiden
van de andere internaatjonge
ren. De Atlantisklanten zijn,
naast een individuele therapie,
verplicht deel te nemen aan een
groepstherapie. „Daar moeten
ze bijvoorbeeld, heel expliciet,
aan de anderen vertellen wat ze
gedaan hebben. Onderling spa
ren ze elkaar ook beslist niet.
En ook wij confronteren de jon
gens voortdurend met wat ze
gedaan hebben".
Gehoorzamen
De methode die Harreveld han
teert betekent niet dat er geen
aandacht is voor het slachtof
ferschap van de jongens. Al was
het alleen maar omdat De
Graaf en zijn collega's er voort
durend mee worden geconfron
teerd. „Jongens die misbruikt
zijn, vertrouwen geen enkele
volwassene. Maar ze zijn wel zo
murw geslagen dat ze gewend
geraakt zijn om volwassenen al
tijd te gehoorzamen", weet
Rein de Graaf. „Het gevolg is
dat een jongen hier braaf doet
wat groepsleiders van 'm ver
wachten, maar ondertussen
geen steek verandert".
Pas als het wantrouwen tegen
over de groepsleiding ver
dwijnt, is er iets bereikt, denkt
De Graaf. Dat dat heel lang kan
duren, weet hij uit ervaring:
„We hebben hier een jongen ge
had die elke ochtend naakt in
de badkamer ging staan in af
wachting van de groepsleider.
Gewoon om te testen of deze
iets met hem zou doen. Want
dat is het idee dat hij van vol
wassenen heeft: die pakken je".
Hand-in-hand
In de eerste maanden van hun
verblijf hebben de jongens huis
arrest. Daarna mogen ze lang
zamerhand opnieuw kennisma
ken met de buitenwereld. Har
reveld noemt dat de hand-in-
hand-begeleiding, want bij elke
stap buiten het terrein van het
internaat houdt een begeleider
een oogje in het zeil. Uit veilig
heidsoverwegingen, maar ook
uit behandelingsoogpunt. „Eén
keer naar het zwembad en het
kan weer mis zijn. Vaak is spra
ke van een drang tot seksueel
misbruik die ze ineens over
spoelt. Aan ons om uit te zoe
ken waar dat moment ligt", al
dus De Graaf.
Het duurt minstens twee tot
drie jaar voor een Antlantispu-
pil weer alleen over straat mag.
Harreveld hoopt ze in die tijd de
normen en waarden te hebben
bijgebracht „waardoor ze besef
fen wat ze andere mensen heb
ben aangedaan. Dat ze andere
mensen voortaan zullen respec
teren en in staat zullen zijn een
normale relatie op te bouwen.
Maar ook: dat ze zelf iemand
zijn en dat ze het misbruik dat
ze zelf hebben ervaren een
plaats in hun leven hebben ge
geven. Er afscheid van kunnen
nemen, als het ware, en verder
gaan." Dat verdergaan is be
langrijk, want bij de jongens be
staat vaak de neiging om in de
slachtofferrol te blijven han
gen, aldus De Graaf. „Het is na
tuurlijk machtig interessant
om maar over je problemen te
blijven praten. Op een gegeven
moment zullen ze moeten kie
zen. Wij zeggen dan: wat wil je
worden: een vent of een pa
tiënt?"
Harreveld is het enige instituut
in Nederland met zo'n specifie
ke opvang voor daders/slachtof
fers. Deze categorale behande
ling heeft volgens directeur
Toine de Beer grote voordelen:
internaten zitten meestal niet
te wachten op dit soort jongens
omdat ze öf het pispaaltje van
de overige bewoners worden öf
zelf een nieuw slachtoffer gaan
zoeken onder de hun medebe
woners.
Harreveld kan de toeloop van
pupillen inmiddels niet meer
aan: „We hebben een afdeling
met 22 plaatsen, die allemaal
bezet zijn. Bovendien hebben
we permanent een wachtlijst",
aldus De Beer.
In Atlantis hebben nu 45 jon
gens de complete behandeling
doorlopen. Van hen heeft er één
opnieuw een zedendelict ge
pleegd. Resultaten die op z'n
minst hoopvol stemmen, vin
den directeur De Beer en unit
coördinator De Graaf, hoewel
ze niet te vroeg willen juichen.
„Wantje kunt natuurlijk nooit
voor honderd procent zeker
zijn", zegt De Beer. „Bovendien
kunnen we nu alleen nog maar
oordelen over een relatief kort
tijdsbestek. Wel houden we con
tact met de jongens die hier ge
zeten hebben en we hebben van
het ministerie van WVC nu sub
sidie gekregen voor onderzoek
naar de effecten van de behan
deling op lange termijn".
Voor De Beer is die subsidiever
strekking een teken dat WVC
de behandeling in Harreveld de
moeite waard vindt. Het ont
breekt bij WVC echter aan me
dewerking rond de rechtsposi
tionele regeling voor de jongens
die er opgenomen worden,
vindt hij. Doordat Harreveld
onder WVC valt, een ministerie
dat alleen open inrichtingen
kent, is opsluiten van de jón
gens niet mogelijk. Terwijl dat
r volgens De Beer juist harde
Directeur T. de Beer van het jongerencentrum Harreveld in het gelijknamige dorpje in de Achterhoe ,ed
I FOTO: PER nc
De vaste kamercommissif
justitie en de werkgroep ki"Jc
rechters hebben zich inmjj1*
met de kwestie bemoeii
kinderrechters zijn blij n
mogelijkheid pupillen in Ihe
veld te plaatsen, zo schreA
onlangs in een brief aan
ter Hirsch Ballin, onder
omdat 'een aanmerkelijke
van de door Harreveld b!r'
delde jongeren zonder d^
handeling vroeg of laat
TBS-circuit terecht zal ko''e
maar diezelfde kinderre(je'
willen wel de garantie c'
maatschappij tegen deze
quenten beveiligd word
dat kan Harreveld op di
ment eigenlijk niet garant
De Beer hoopt dat het pit
van de kinderrechters het
digde effect heeft op
Haag'. „Want ik weet niej
lang ik voor de huidige sil
nog de verantwoording
noodzaak is. „Ze mogen de eer
ste tijd van de behandeling niet
van het terrein af, maar voor
opsluiting hebben we geen wet
telijke grond. In feite zijn we af
hankelijk van de bereidwillig
heid van de jongens om binnen
te blijven".
In de Harreveldse praktijk be
tekent het dat de soms zwaar
gestoorde jongens het terrein
kunnen verlaten als ze dat wil
len, terwijl niemand ze tegen
kan houden. Volgens Rein de
Graaf legt deze situatie een
zware druk op de afdeling. „Als
een jongen zegt: ik ga vanmid
dag het dorp in, mag je de deu
ren niet voor z'n neus op slot
draaien. Dus moet je, om pro
blemen te voorkomen, een be
geleider met hém meesturen.
Maar als dat tot gevolg heeft
dat er op de afdeling dan te wei
nig mensen overblijven, kom je
voor een onmogelijke afweging
te staan. Daar komt nog bij dat
de jongens precies weten wat
hun rechten zijn en juist op mo
menten dat het heel druk is
aankondigen dat ze op stap zul
len gaan". Dus moet de leiding
machteloos toezien hoe soms
gevaarlijke jongens alleen de
straat op gaan. „En als dat ge
beurt ga ik na een paar uur de
politiekorpsen in de omgeving
bellen of er een delict is ge-
Prijs
Overheveling van de 22 behan-
delplaatsen naar het ministerie
van justitie, dat wel gesloten
opvang kent, lijkt de enige logi
sche oplossing, maar dat blijkt
niet zo simpel te zijn. Een geld
kwestie, vermoedt De Beer.
„Gesloten opvang kost natuur
lijk meer, maar dat is de prijs
die de maatschappij moet beta
len voor de opvang van dergelij
ke delinquenten.
AMSTERDAM De voor
zitter van de Larfdelijke Ver
eniging van Thuislozen heeft
het druk de laatste dagen. De
buitengewone verschijning
van Rob Dekker (40) eind voj
rige week in het NOS-jour-
naal bracht veel kijkers in
vervoering. Kijkend in alle
richtingen behalve die van de
camera gaf Dekker commen
taar op de dramatische pen-
sionbrand in Den Haag.
Daarbij lieten elf mensen het
leven. Dat de brand-onveilig-
heid jarenlang bekend was
en al die tijd werd gedoogd,
was een slechte zaak, meldde
Dekker (die toen nog niet
wist dat de brand waar
schijnlijk is aangestoken
door een rancuneuze be
woonster).
Bij de balie van de Amsterdam
se Moseshuis waar zijn bestuur
één dag in de week een kantoor
heeft, treffen we Dekker aan.
Het blonde haar in een kuif
recht overeind, net als op de te
levisie. Gepoetste schoenen on
der een ongestreken visgraat
broek, een kleurige blouse die
langs de knoopsgaten af en toe
zijn imposante buik blootgeeft
en daar overheen een korte ny
lon jas met een enigszins smoe
zelige boord. Alles behalve de
keurige voorzitter van een cha
ritatieve instelling, maar inder
daad de formele representant
van thuislozen.
Er is veel werk aan de winkel
voor zijn vereniging die de posi
tie van de thuisloze wil verbete
ren. „Maar arme sloebers zijn
het niet! Dat soort meelijwek
kende woorden geldt vooral
voor mensen die totaal ver
waarloosd zijn".
De voorzitter heeft het verzoek
om samen wat opvangtehuizen
te bekijken nogal grondig geho
noreerd. Dekker zette welhaast
een reis door Nederland op
touw. „Omdat iedereen de laat
ste dagen naar de voorzienin
gen in Amsterdam is wezen kij
ken gaan we nu eens ergens an
ders heen". Dekkers reisplan
begint in Utrecht waar we een
collega-bestuurslid zullen op
pikken, gaat vervolgens via
Helmond naar Tilburg en ein
digt in Rotterdam. Uiteindelijk
gaat Dekker akkoord met een
bescheidener opzet; zonder col
lega en zonder Helmond.
Bolide
Al voordat we Amsterdam uit
rijden, praat Dekker honder
duit over de vereniging, de dak
en thuisloze en het imago van
de zwerver. „Vroeger kozen de
meesten ervoor. Vandaag de
dag ligt dat anders. Steeds meer
buitenlanders, jonge mensen,
drugsverslaafden, psychiatri
sche patiënten... mensen die er
gens anders worden opgevan
gen, komen in het circuit". Ook
voor Dekkers Landelijke Vere
niging van Thuislozen is dat
een probleem. „Van de onge-'
veer dertigduizend thuislozen
zijn er bijna tweehonderdvijftig
lid van onze vereniging. En
daar zit dan ook nog veel ver
loop in. Eigenlijk worden alleen
mensen lid die een kans hebben
uit het wereldje te komen. De
rest bereiken we moeilijk. De
postbode komt wel iedere dag
langs het derde bankje in het
park, maar hij bezorgt er niet.
Daar verander je niqts aan. Bo
vendien hebben wé* geen geld
voor brieven sturen. En veel
mensen die we vragen lid te
worden, ontkennen dat ze
thuisloos zijn. Ze schamen zich
Huurschuld
Net als Dekker zelf, want over
één ding is hij terughoudend:
zijn eigen verleden. Als voorzit
ter moet je natuurlijk weten
wat het is om thuisloze te zijn
en aan die profielschets voldoet
Dekker ruimschoots. Ooit was
hij zelf thuisloos. „Huur
schuld", is Dekkers verklaring
voor zijn thuisloos levensinter
mezzo. Hij moet nog drie jaar
250 gulden van zijn bijstand
apart leggen voor de schulden
die hij uit die tijd heeft overge
houden. Meer dan „ik weet wat
het is" wil Dekker niet kwijt.
„Ik heb familie die dat allemaal
niet weet. Wij zijn thuis niet zo
familieziek. Toen ik er destijds
uit kwam, heb ik me voorgeno
men om iets voor de mensen te
doen die er nog in zitten. In de
situatie, bedoel ik".
Dekker weet heel goed dat zijn
verschijning op het NOS-Jour-
naal niet onopgemerkt is geble
ven en iedereen nieuwsgierig is
-Rob Dekker,
voorzitter van
de Landelijke
Vereniging van
Thuislozen:
„Het zijn geen
arme
sloebers".
FOTO
DIJKSTRA
naar 'die man van het nieuws'.
„Nu komt de pers naar me toe,
het is hartstikke druk. Maar
dat houdt weer op, zo gaat dat
bij nieuws toch? Ik heb in Am
sterdam een goede relatie met
de pers. Vooral met het ANP;
hun berichten komen toch bij
alle kranten binnen?" Onlangs
nog ging er een persbericht uit
van zijn vereniging, nadat per
soneel van het Amsterdamse
vervoerbedrijf een metrosta
tion 'schoonveegde'. De ge
sprekken tussen het vervoerbe
drijf en de Landelijke Vereni
ging van Thuislozen die daarop
volgden, waren onbevredigend
voor Dekker. De adjunct-direc
teur van het GVB had hem en
Dekkers delegatie te verstaan
gegeven dat het vervoeren van
A naar B zijn werk is, maar dat
hij volhardt in het voornemen
de metrostations in de toe
komst 's nachts af te sluiten.
Dekker: „Ik begrijp wel dat die
man dat wil, maar ik heb hem
op de consequenties gewezen.
Dat veel mensen daardoor de
straat op worden geschopt, be
doel ik". Een brief van Dekker
ligt al bij het college van B W
van Amsterdam. „Daar mogen
ze nu met de billen bloot'
Onlangs nog was één telefoon
tje van de voorzitter voldoende
om het Leger des Heils in En
schede de rentezegels van een
bewoner uit te laten betalen. De
man had immers werk verricht.
Afspraak
Tilburg nadert, het eerste reis
doel. Het is zaak eerst het sta
tion te vinden. Daar vandaan
kent Dekker de weg. De entree
van de voorzitter bij Huize
Poels, een opvanghuis voor
dak- en thuislozen, verloopt on
gelukkig. De beroepskrachten
met wie hij een afspraak had ge
maakt, zijn er niet. „We zijn
ook eerder dan ik had afgespro
ken", excuseert Dekker zich.
Hij besluit maar gewoon naar
'De Pollepel' te wandelen, het
project dat hij wil laten zien. Bij
deze voorziening kunnen dak
en thuislozen tegen een bedrag
van vijf gulden vijftig een com
plete maaltijd eten. De voorzie
ning trekt dagelijks 80 bezoe
kers. Als we de ingang naderen,
moet Dekker zich een weg ba
nen door een meute wachten
den. Het is even voor vijf uur 's
middags, het openingstijdstip.
„Moet jij niet achter aanslui
ten?", zegt een norse man die
zich een plekje vooraan heeft
bemachtigd. Maar Dekker
baant zich excuses mompelend
een weg. Als hij vooraan staat,
opent het personeel net de
deur. Dekker is binnen.
Beroepskracht Piet zegt hem
niet te kennen. „Ik ben hier
toch al wel eens eerder ge
weest", zegt, Dekker en stelt
zich ook aan Piet voor. Terwijl,
de eerste twintig eters zich in
de zaal te goed doen aan de
^maaltijd, leggen Dekker en Piet
uit waarom de Pollepel elders
navolging verdient. Dekker:
„De mensen kunnen hier goed
eten voor weinig geld en ont
moeten wat mensen. Voor de
thuisloze is dat heel belang
rijk". Piet: „Een groot deel van
onze klanten zou het thuis niet
redden als ze hier niet konden
eten. Zelf zeg ik altijd: het eten
is meegenomen, de contacten
zijn belangrijker. Sommigen
komen om vijf uur en gaan om
acht uur weg. We zijn 365 da
gen per jaar open. Zéker op zon
en feestdagen; juist dan hebben
de mensen je nodig". Nadat
Dekker heeft bepaald dat de
chauffeur alvast de auto haalt
en zulks is geschied, stapt hij in
voor de laatste etappe naar Rot
terdam. Het wordt laat, de
avond is begonnen als we daar
aankomen.
Mijnheer Dekker
In Rotterdam moet Dekker op
nieuw vaststellen dat we te
vroeg zijn. In geen velden of we
gen is een beroepskracht van
'Wonen, Werken, Leven' te be
kennen. Wel wacht in de keuri
ge woonkamer John op ons. „U
bent mijnheer Dekker? Ik wist
dat u zou komen". John is ex-
drugsverslaafde, met een ver
vaarlijk klinkende aandoening
aan de luchtwegen. Het praten
kost hem veel moeite. „Maar
dat is geen probleem. Ik heb
ooit een ongeluk gehad waar
door ik nu last van de luchtpijp
heb. Maar als ik te moe ben,
praat ik gewoon even niet".
John moest onlangs zijn (bege
leid) zelfstandige woning elders
in de stad voor enige tijd verla
ten. „Ik viel een beetje terug",
zegt hij. John gebruikte weer te
veel drugs, maar is inmiddels
aan een methadonprogramma
begonnen. Vrijwillig laat hij
zijn urine controleren. „Dat is
een afspraak met het huis. An
ders mag ik hier niet wonen".
Voor John is de stok achter de
deur dat de begeleiders hem in
de gaten houden. Het leven in
'Wonen, Werken, Leven' biedt
een beetje houvast. „De rest ligt
televisie te kijken op hun slaap
kamers, ze hebben het niet zo
op dit soort bezoek", verklaart
John de rust in de woonkamer.
In Rotterdam alleen al 2
300 illegale pensions bel*
'Pensionhouders' gevenL
klein kamertje aan de bew'
die daar vervolgens nietT
gen doen, zorgen dagelijk®"
een schamel hapje maar pp
intussen wel de volle bijsti
uitkering in. „Hele vieztfj
standen, die mensen zijn q
geld uit en de thuisloze b|
omdat hij niet beter wee
vendien hebben ze vaak
andere mogelijkheid", g
Dekker. Hij ziet projecte
'Wonen, Werken, Levene
een mogelijkheid om de thB1
zen perspectief te biedeiw
moet die mensen niet alldr
antwoordelijkheid ontné,
Dat doe je met niemand, f
ken, ook al is het een beetje]
iedereen. Meestal betakfc
900 gulden voor onderdal
ding en bijkomende zake!],,
medische verzorging. Hq
ze misschien 300 gulden
maand voor zichzelf over.
ze dan een beetje werken p:
ze iets bijverdienen".
,1b;
Buitenland
Rob zit goed in de huiski
van Wonen, Werken, Leveige
wacht samen met John ojor
ter, die later naar het
komt en hem naar de treifhf
brengen. Dekker heeft nop
een en ander te besprekeiKj
als de reis die de twee late
jaar maken naar Engj
waar zij een congres bezoe a
Onlangs waren ze samen 1
Straatsburg voor een confpt
tie over armoede. Alles ojl
nodiging, meldt Dekker
We regelen de financiering
zijn treinreis naar Amstefc
en gaan uit elkaar. „Ik zot,
erg fijn vinden als je in dè l|
zou zetten dat de mensel
kunnen worden van onze li
niging. Alleen thuislozen, L
Mensen die 's ochtends niepz
ten waar ze 's avonds zulle] tt
pen, zeg ik altijd". En hol
men ze aan een krant?
lozen kennen als geen andfen
sociale kaart van Nederlaijac
weten heel precies waajl e
moeten zijn om iets te krijg
