Afscheid lijkt
op nieuw begin
k
Maria Verheij schrikt van haar boek in etalage
E
^ieuw
ezicht in
o^laamsche
'ot
C3
Haarhuis
in vijf
sets
onderuit
C5
VENGEANCE
Re
E
M
JAN D.
SWART
Polio
LEIDSE COURANT ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1992
iuis ou Moulin
g T" engeance was al gestopt,
101 liet zich op veler verzoek
overhalen tot een uitge
breide afscheidstoernee
,nu plotseling weer springle-
?oor de Nederlandse hard-
ir irmatie dreigt dan ook een
neer verwacht dilemma: met
noed doorgaan of vasthouden
oorspronkelijke plan dat
t in een gedenkwaardige zwa-
in het laatste weekeinde van
muzikanten, die op 8 oktober
ard in Den Haag aandoen,
afgelopen weken aan hun
imen gaan twijfelen door de
tende ontvangst van het 'sou-
lbum' The Last Teardrop '84-
handzame verzamel-cd (met
nieuwe nummers) verkoopt
r dan gehoopt, maar wat ei-
nog belangrijker ié: 'Hilver-
behoorlijk gecharmeerd van
'Hoe je het ook wendt of
keert, voor Nederland waren
wij de top. Dat je daar geen
stuiver aan overhoudt, of
beter gezegd alleen maar
schulden, dat moet je maar
als een van de lessen voor
de toekomst beschouwen'.
de bijna gelijknamige single. En
daaraan heeft het Vengeance in het
verleden maar al te vaak ontbroken.
Grote man Arjen Lucassen, gitarist
en voornaamste componist, durft de
hardnekkige Gooise desinteresse als
een van de hoofdoorzaken van Ven
geances commerciële falen te be
stempelen. „Als we hier één keer een
redelijke hit hadden gescoord, zou
alles toch anders zijn gelopen. Fi
nancieel hadden we dan veel minder
ellende gekend, in het buitenland
zouden er ongetwijfeld meer deuren
zijn geopend, kortom in allerlei op
zichten zou er heel wat meer speel
ruimte zijn geweest. Maar helaas, we
kwamen er op de radio nooit door.
Tot nu dus, met 'As The Last Tear
drop Falls', dat wel ineens volop
wordt gedraaid, waardoor we op de
valreep weer met een soort luxe pro
bleem worden geconfronteerd. Ie
dereen begint plotseling te roepen
dat we niet mogen ophouden, terwijl
we zelf al met nieuwe projecten bezig
zijn".
Vengeance heeft in negen jaar tijd
best iets bereikt, zeker voor Hol
landse hardrockbegrippen, stelt Ar
jen Lucassen. De opsomming van
successen bevat onder meer een ca
talogus van vijf albums, enkele rele
ases in de Verenigde Staten, drie
tourneès door Duitsland, optredens
Archieffoto
Vengeance In afscheidsbezetting v.l.n.r. bassist Jan Bijlsma,
zanger Ian Parry, gastdrummer Ernst van Eee en gitarist
Arjen Lucassen.
in Engeland, Frankrijk en Italië.
„Dat alles maakt dat we een jaar of
vier, vijf redelijk van onze hobby
hebben kunnen leven en daarop mag
je best trots zijn. Hoe je het ook
wendt of keert, voor Nederland wa
ren wij de top. Datje daar geen stui
ver aan overhoudt, of beter gezegd
alleen maar schulden, dat moetje
maar als een van de lessen voor de
toekomst beschouwen. Ik bedoel, op
hetzelfde niveau opereren, maar dan
in Amerika, dat is wel meteen 'kas
sa', dat zie je aan Guns N' Roses".
Het zijn zeker niet alleen externe
factoren geweest die het leven van de
groep stilaan hebben verzuurd. Ven
geance heeft zelf in de loop der jaren
ook een hele reeks (beleids)blunders
gemaakt. Als gevolg daarvan zag
zanger Leon Goewie het een kleine
driejaar geleden al niet meer zitten
en stapte op. Die doffe dreun is de
band in feite nooit meer te boven ge
komen, erkent Arjen) Lucassen, zij
het in bedekte termen, omdat hij
Goewie's Britse opvolger Ian Parry
als zanger zeker niet minder hoog
aanslaat.
„Maar, Leon was nu eenmaal ons
uithangbord. Met hem hadden we
het nodige krediet opgebouwd, had
den sommige maatschappijen blind
getekend. Daar staat echter tegen
over dat de komst van Ian, met wie
op vocaal gebied technisch veel meer
mogelijk was, voor de nodige verse
impulsen heeft gezorgd. Op een ge
geven ogenblik hebben we allemaal
ook echt geloofd dat we eindelijk
zouden doorstoten", reconstrueert
de rijzige Hagenaar het jongste ver
leden.
„Achteraf zegje, we hebben veel te
vroeg gejuicht, maar op het moment
dat we naar een nieuw platencon
tract moesten uitzien, zag alles er
gewoon heel goed uit. De persoonlijk
manager van The Scorpions, Uwe
Block, kwam zelf naar ons toe en be
loofde dat hij ons wel aan een inter
nationale deal zou helpen. Nou, dat
hebben we gemerkt. Al met al heb
ben we een jaar lang op die vent ge
wacht. Zelf heb ik ook nog een ver
mogen gespendeerd aan faxen naar
Amerika. Het eind van het liedje is
geweest dat ik een, fax van wel vijf
meter van hem ontving, zijnde een
contract dat zo listig was dat we er
nooit akkoord mee konden gaan
Die 'lelijke miskleun' zou geen blij
vende schade hebben veroorzaakt
als Vengeance zich aan het thuis
front niet al te arrogant zou hebben
gedragen. „Dat we zelf niet eens veel
wilden investeren in een demo, om
dat onze kwaliteiten toch wel vast
stonden, zegt denk ik wel genoeg",
aldus Lucassen met spijt in zijn
stem. „We gingen ervan uit dat in de
busirress de naam Vengeance al voor
zich sprak, niet beseffende dat daar
ook negatieve kanten aan zaten".
«r
Kardinaal Danneels
Kardinaal Danneels
ontkent spreekverbod
He Belgische kardinaal Danneels
ontkent dat hij een persconferentie
over het boek 'De laatste dictatuur'
van de rebelse Vlaming Rik Devillé
heeft verboden. De priester
schrijver liet het van de week op het
laatste moment afweten op een
perspresentatie. De kardinaal zou
hem een spreekverbod hebben
opgelegd. Danneels weerspreekt dat
en zegt dat hij het boek over de
overheersende rol van de paus in de
rooms-katholieke kerk op de dag van
het verschijnen zelfs nog niet had
gelezen. Inmiddels heeft hij dat wel
gedaan. De kardinaal vindt de
inhoud 'onaanvaardbaar'. 'De
laatste dictatuur' is volgens
Danneels theologisch en kerkelijk
een zeer gebrekkig epistel, vol met
fouten. In een gesprek moet volgens
de Belgische aartsbisschop blijken in
welke mate de schrijver zich
identificeert met het boek. Devillé
zelf zwijgt in alle talen. De
provocerende titel is bedacht door
uitgeverij Kritak in Leuven. Devillé
wilde zijn boek aanvankelijk
'Parochie zonder paus' noemen,
maar dat lag volgens de uitgever
commercieel niet zo goed.
Devillé bekritiseert de
hiërarchische, niet-democratische
opbouw van de kerkgemeenschap.
Hij vindt dat die bijna middeleeuwse
structuur niet meer past in een
samenleving die gekenmerkt wordt
door individualisme, persoonlijke
vrijheid en democratie. Het
gesuggereerde, maar door het
aartsbisdom ontkende spreekverbod
voor de auteur, is volgens sommigen
precies die vorm van
machtsoefening die Rik Devillé in
zijn boek afwijst.
Jeugdherinneringen
van Pieter Verhoeff
'egisseur Pieter Verhoeff heeft
bij de VPRO zijn
jeugdherinneringen ingeleverd.
Het gaat om een script dat de
werktitel 'De vuurtoren' heeft
meegekregen. Pieter Verhoeff heeft
juist de VPRO gekozen om zijn
vroegere belevenissen in Friesland
op televisie te brengen, omdat hij
lang in vaste dienst was bij deze
omroep. De winnaar van
verschillende Gouden Kalveren,
onder meer voor de speelfilm 'Van
geluk gesproken', leverde daar in
1990 nog het programma 'Jiskefet'
af, dat hij zelf omschreef als 'een rare
combinatie van buitengewone
.-I*.
foto AP
Toch nog. Het heeft eventjes geduurd, maar van de week
zijn Glenn Hicks uit Boise (Idaho) en Dorothy Gill uit Alice
Springs (Australië) getrouwd. Het stel had vijf maanden
vaste verkering tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen
Hicks als soldaat was gestationeerd in Australië. Daarna
verloren ze elkaar uit het oog. Totdat Dorothy een brief
schreef aan de burgemeester van Boise met de vraag:
'Waar zit toch dat oude vriendje van mij?'
precisie en nonchalante speelsheid'.
Bovendien schreef hij het werk op
verzoek van de VPRO. Het wachten
is nu op een financiële bijdrage van
het Stimuleringsfonds voor
Culturele Omroepprodukties voor
met het opnemen kan worden
begonnen. Aardig detail is dat het
verhaal in de Friese taal wordt
opgenomen en later met
Nederlandse ondertiteling wordt
uitgezonden. Dat laatste gebeurt
overigens niet eerder dan najaar
1993.
Naar bed met het
Britse parlement
ngelands beroemdste prostituée
Lindi St. Clair heeft van de week
voor opschudding gezorgd op een
receptie, tijdens welke haar
autobiografie 'It's only a game' werd
gelanceerd. In dat boek legt ze haar
hele ziel en zaligheid bloot. Zo
beweert ze naar bed te zijn geweest
met meer dan tweehonderd Engelse
parlementsleden. Namen noemen
doet ze niet, 'want ze houdt van haar
mannen en wil hen geen pijn doen'.
Met de opbrengst van de
autobiografie hoopt St. Clair een
enorme belastingschuld te kunnen
betalen.
Het dringende verzoek van Maria Ver
heij is om de clou van haar verhaal niet
te onthullen. Het is aan de lezer om uit
te vinden met wie Manna een gelukkige
toekomst opbouwt. Haar roman 'De
rode cirkel' zit vol aanwijzingen, zegt ze.
Een beetje opletten en dan kan aan het
slot niemand ontgaan wie Manna's ge
liefde is. „Er zijn veel mensen die het
twee keer lezen. Eerst om te weten wie
het is, vervolgens om te kijken of ze de
aanwijzingen ontdekken". Lacht: „Het
boek heeft 85 pagina's. Als je het twee
keer leest, is het best nog een pil".
Met 'De rode cirkel' maakt de Voorburg-
se Maria Verheij, net zeventien, haar
debuut. Haar roman die zojuist is ver
schenen, prijkte in april nog als manus
cript op haar literatuurlijst. Maria, nu
studente politicologie aan de universi
teit van Amsterdam, was toen leerlinge
van het Haagse Gymnasium Haganum.
Een zelfgeschreven boek op de lijst zet
ten, mag dat? Met die vraag kwam Ver
heij eind 1991 bij haar docent Neder
lands. 'Als het kwaliteit heeft, vind ik
het goed', antwoordde drs. R.B. Kareis.
Zo'n vier maanden later leverde ze het
manuscript bij hem in. Nu is 'De rode
cirkel' in vrijwel elke boekhandel te vin
den. Maria: „Dat moet haast wel; er zijn
er zoveel van besteld. Het ligt zelfs in
sommige étalages. Als ik het zie, schrik
ik me echt rot".
Fantasie
De zeventienjarige Manna is op zoek
naar de perfecte liefde en vindt die uit
eindelijk. Fantasie en werkelijkheid
wisselen elkaar af in 'De rode cirkel'. Of
zoals Maria het zegt: „Er zijn twee ver
haallijnen; een speelt in het heden, de
ander in de toekomst. De hoofdpersoon
droomt, eigenlijk is zij helderziend; haar
foto Maurice Nelwan
'De rode cirkel zit vol aanwijzingen', zegt Maria Verheij.
droombeelden worden werkelijkheid".
Manna ontwikkelt zich tot een meisje
dat zeer wijs is voor haar leeftijd. Zij sig
naleert zaken die haar generatiegeno
ten meestal ontgaan. Maria: „Iemand
vroeg me laatst of ik door het vele na
denken niet met mezelf in de knoop
raak. Maar het zijn de gedachten van de
hoofdpersoon, niet die van mij". Ze
voegt er in een adem aan toe dat de moe
der in haar boek - een wat tuttige, hypo
criete vrouw - ook niet haar moeder is.
„Veel mensen dachten dat zij beledigd
zou zijn, maar ze weet gewoon dat zij het
niet is. Dat kan ze zien aan bepaalde ei
genschappen. De moeder in mijn boek
heeft trekken van mij bij voorbeeld en
van nog veel meer mensen".
Uitgevers meldden zich prompt toen in
april bekend werd dat een 16-jarige
gymnasiaste met eigen werk op de lite
ratuurlijst stond. Maria koos Amber,
naar haar idee de meest serieuze. De an
deren vond ze te commercieel. „Het ging
niet om mijn boek, maar om mijn leef
tijd. Zo van: 'jij bent zestien, nu moeten
we het boek uitgeven, dan maken we er
veel geld mee'. Of het goed was, speelde
geen rol".
Zinnen
Aan het boek is nu veel aandacht be
steed, zegt ze. Henk Figee van uitgeverij
Amber redigeerde 'De rode cirkel'. „Aan
het verhaal is hij niet gekomen", haast
Maria zich te zeggen. „Er is alleen geke
ken of zinnen goed lopen, of erbij voor
beeld in één regel niet drie keer het
woordje 'dat' zou staan. Er is niets ver
anderd zonder dat ik het heb gezien'.
De studente kijkt uit naar recensies.
Voor kritiek is zij niet bang. „Natuurlijk
is het jammer als het boek gekraakt
wordt. Maar recensenten hebben dat
recht; ze moeten er wel goede redenen
voor hebben". Als ze wordt opgehemeld,
is dat leuk en tegelijkertijd een belas
ting, zegt Verheij. Bij een volgende ro
man wordt dan teveel van haar ver
wacht. De mooiste kritiek die ze kan
krijgen? Maria: „Dat het boek redelijk
goed is en dat het een belofte inhoudt.
De weg zou dan voor mij open zijn om
een tweede boek te schrijven".
Van Maria Verheij had je kunnen ver
wachten dat zij Nederlands was gaan
studeren. Psychologie had al evenzeer
in haar lijn gelegen, zo blijkt uit 'De rode
cirkel'. „Als je een boek wilt schrijven,
heb je geen studie Nederlands nodig.
Psychologie is interessant en het is leuk
om bepaalde dingen op te zoeken, maar
ik zou het niet willen studeren. Je kunt
er niets wezenlijks mee, vind ik".
Politicologie biedt haar meer mogelijk
heden, zegt ze. „Je kunt met die studie
veel kanten op, zoals ontwikkelings
werk, milieu en internationale betrek
kingen". Maria denkt dat haar toe
komst in ontwikkelingswerk ligt. „Ik
zou in de Derde Wereld kleine projecten
willen opzetten. En dan geen plannen
bedenken achter een bureau, er écht
heengaan. Daar valt weinig mëe te ver
dienen, maar dat maakt me niets uit".
Zij constateert even later nuchter dat ze
nog van gedachten kan veranderen.
Het boek heeft Maria Verheij intussen
een contract opgeleverd. Voor het dag
blad Trouw schrijft ze een wekelijkse co
lumn op de jeugdpagina Zanzibar. Een
enkele mede-student is daar van op de
hoogte. Over 'De rode cirkel' heeft ze
met geen woord gerept. „Waarom zou ik
het vertellen? Het is toch niet van be
lang voor mensen? Stel dat ze het weten,
dan zouden ze misschien anders tegen
me aankijken. Nu vinden ze me aardig
of niet".
Ideeën
Een tweede roman valt niet snel van
Verheij te verwachten; zij wil eerst af
stand nemen van haar eerste werk. „Er
wordt door de uitgever geen druk op me
uitgeoefend. Als ik pas over vijfjaar met
een nieuw boek kom, is het ook goed.
Maar bepaalde situaties die me interes
seren, schrijf ik wel op. Die ideeën gooi
ik in een grote schoenendoos. Dan heb
ik toch al iets voor een volgend ver
haal".
De rode cirkel is verschenen bij uitgeve
rij Amber en kost 24,50 gulden.
Cr is deze week bij ons thuis
werkelijk geen dressoirkastje
onbespied gebleven om te weten
te komen wanneer we voor 't
laatst waren gevaccineerd tegen
polio.
Uit de gekste hoeken werden
mappen en dozen te voorschijn
getoverd en die werden
vervolgens ook allemaal
onprotocollair uitgeschud boven
het aanrecht, want we zochten
maar één ding en dat was dat
boekje met de verlossende
keurstempels.
Ook wij wilden op onze beurt elk
risico uitsluiten pardoes tegen
het virus aan te lopen, wat mijn
inziens ons goed recht was als u
zou weten waar en temidden van
wie we wonen.
Tot goed begrip van de
verwarring moet u weten dat
ikzelf ben opgericht in het
voorjaar van 1946, negen volle
maanden na de bevrijding, in
vreugde verwekt door twee
mensen van wie de enig
overlevende me deze week bij
hoog en bij laag bezwoer dat ik in
het kader van een nationale
prikactie reeds in 1957 de eerste
te pakken had, maar uit de
veelheid aan opinies begreep ik
dat een tweede wellicht toch safer
zou zijn.
Nu is mijn administratie één
grote vuilnisbelt en als zodanig
óók nog een gevaar voor een goed
huwelijk, want ik schudde al
zoekend tot overmaat van ramp
brieven uit m'n archief die ik
volgens mij beter had kunnen
vernietigen. Sommige raakten
zodoende niet eens de grond.
Maar goed, uiteindelijk bleek
iedereen gelukkig stevig in het
harnas te zitten. Zelfs ik, dankzij
een vergeten cocktailtje van
difterie7tetanus en polio aan de
vooravond van een bezoek aan
een onderontwikkeld werelddeel
en zodoende wandelen wij
iedereen in ons dorp weer met
optimisme tegemoet zonder
terstond iemands geloofsvisie in
twijfel te trekken. Want dat ga je
wel krijgen, merkte ik. Dat is des
mensen. Per slot van rekening
schuift vijfennegentig procent
van de bevolking de mouw
omhoog, omdat vijf procent daar
door diep geloof vanaf ziet.
Nu moet men tijdens zo'n
beginnende epidemie wel
oppassen om mensen scheef te
beloeren op basis van hun
opvattingen, zoals men ook niet
moet oordelen over wat uzelf niet
begrijpt of verkondigd hebt
gekregen. Ik lijk nu de dominee
zelf wel, maar ik bedoel dit:
voordatje het weet heb je er in
Nederland een mensentweespalt
bij en vooreerst wilde ik dat
voorkomen.
Maar tegelijkertijd kan ik er met
alle respect voor
geloofsovertuigingen met m'n pet
niet bij, dat sommige mensen in
polio bij een kind een zonde zien
en deze dus ook maar op advies
van de verkondiger van Gods
woord berustend over zich laten
afroepen. In dat geval begon ik
toch maar, over de
verantwoordelijkheid van de
dominee heen, in naam des
Vaders een eigen gesprek om voor
alle zekerheid die preek nog eens
te checken. Men kan mij veel wijs
maken, maar als ik nu, waar u bij
bent, bij wijze van spreken, in
gebed zou gaan met de man
hierboven, en vergist u zich niet
in de keren dat ik dit met ontzag
en groot succes deed, en ik zou
hem vragen wat wijsheid is, polio
of niet, dan geef ik u zijn
antwoord op een brieije.
