'Je moet niet te veel dromen
'Grote Prijs
geeft een
streepje voor'
Cultuur
HET TALENT MARIE-LAURE BERAUD:
Geven
om
cultuur
die
je
lief
is.
'Liefde, aandacht
en klinkende mun
Het Gemini Ensemble
pleit voor grootvader
Antiquairs weigeren
fusie wegens reputatie
61 Leidse Courant
I donderdag 24 september 1992
Prix Italia voor
programma KRO
Hilversum De KRO heefteen
Prix Italia gewonnen voor het
programma 'Nadir en Zenit',
dat op 12 september werd uitge
zonden op Radio 4. De Italiaan
se prijzen voor radio en televi
sieprogramma's worden jaar
lijks toegekend in drie catego-
riën. De KRO won in de radio
prijs in de categorie muziek.
In 'Nadir en Zenit' improvise
ren zangeres Greetje Bijma en
componist Louis Andriessen
(vleugel en synthesizer) op tek
sten uit 'Taalfiguren 2' van de
dichter Sybren Polet. Het pro
gramma werd opgenomen in
een leeg Shaffy-theater in Am
sterdam. Volgens producent
Louis Houët stond er 'geen noot
op papier'. Beide kunstenaars
lieten zich, op basis van de voor
af bestudeerde teksten van Po-
let, 'inspireren door het mo
ment'.
De KRO zal 'Nadir en Zenit'
wordt opnieuw uitzenden op
zaterdag 3 oktober (22.00-
23.00, Radio 4), in het program
ma 'Camera Obscura'.
Tevreden bezoekers
openluchtmuseum
Arnhem De bezoeker van het
Nederlands Openluchtmuseum
(NOM) in Arnhem is over het
algemeen tevreden over het
aanbod. Het museum krijgt als
rapportcijfer gemiddeld een 8,2.
Dat blijkt uit een onderzoek
van studenten van de Land
bouwuniversiteit uit Wagenin-
gen over de maanden april, mei
en juni van dit jaar.
De directie van het Arnhemse
museum had om een dergelijke
enquête gevraagd. Het aantal
bezoekers liep in de jaren tach
tig zeer sterk terug. Reden
waarom na de privatisering
twee jaar geleden voor een nieu
we, modernere aanpak werd ge
kozen.
Uit de onderzoeksgegevens
blijkt nu dat de meeste bezoe
kers de vernieuwingen waarde
ren, al merken veel mensen nog
steeds op dat de presentatie in
het museum 'actiever en dyna
mischer' zou kunnen.
Roofdrukken van
Gabriel Marquez
Bogotó De Colombiaanse po
litie heeft niet alleen haar han
den vol aan drugsbestrijding,
ook illegale drukken van Nobel
prijswinnaar Gabriel Garcia
Marquez verschaffen haar
werk. In opslagplaatsen in Bo
gota en Medellin zijn duizenden
illegale exemplaren gevonden.
De roofdrukken zijn gemaakt
door een internationaal opere
rende organisatie, die niet al
leen Latijns-Amerika, maar Eu
ropa en de VS bedient. In het to
taal is voor 1,6 miljoen gulden
in beslag genomen aan boeken
en drukapparatuur. Er zijn
twee arrestaties verricht.
Expositie Plan
Zuid van Berlage
Amsterdam „Het Plan Zuid
in Amsterdam is het mooiste
voorbeeld van overheidsbe
moeienis met het stadsuiterlijk
in de Europese geschiedenis".
Dat zei conservator B. Bakker
van het Gemeentearchief Am
sterdam gisteren bij de presen
tatie van de tentoonstelling
'Berlage en Amsterdam Zuid',
die van 25 september tot en met
21 november in het archief is te
Op de tentoonstelling zijn tien
tallen ontwerpen, tekeningen,
foto's en kunstvoorwerpen bij
eengebracht uit verschillende
archieven. De meeste tekenin
gen zijn nooit eerder getoond.
Met het oog op het behoud en
herstel van Berlages schepping
wordt op 26 oktober in de RAI
een congres gehouden onder de
titel: 'Een toekomst voor Berla
ges Amsterdam Zuid'. Doel van
het congres is onder meer om fi
nancieringsbronnen te vinden
voor de hoogst noodzakelijke
woningverbetering.
Eerste radioprijs
RVU toegekend
Utrecht De eerste RVU Ra
dioprijs is gewonnen door Inès
ten Berge, studente aan het
HICO te Zwolle. De prijs, 1000
gulden en een contract bij de
RVU voor het maken van een
documentaire, is gisteren tij
dens een rechtstreekse radio
uitzending aan haar uitgereikt.
In de documentaire 'Henriëtte
is back in town' portretteert
Ten Berge een 66-jarige trans-
seksueel, enkele dagen voor
haar definitieve operatie.
De RVU Radioprijs is een jaar
lijkse aanmoedigingsprijs voor
t eindexamenkandidaten radio
van de Nederlandse scholen
voor de journalistiek.
Lezingenreeks over
mystiek en kunst
Amsterdam 'Hogere sferen'
heet de lezingenreeks over mys
tiek en kunst, die in oktober en
november in De Balie in Am
sterdam gegeven wordt. Cen
traal staan alchemie, Gnosis, de
Kabbala en de hermetische filo
sofie in de kunst.
FILMDAGEN
door Hans Piët
Brussel „Ik ben een laat
bloeier, denk ik. Muziek is altijd
een deel van mijn leven ge
weest, maar ik was al zesen
twintig toen ik bedacht dat je
ook zangeres kon worden.
Daarvoor was ik beeldend kun
stenaar. Ik teken en schilder
abstract werk. Bovendien stu
deerde ik talen aan de universi
teit van Parijs. Met mijn hoofd
in de boeken zul je mij echter
niet meer vinden. Dat was zo
vervelend. Maar de combinatie
van tekenen, schilderen en mu
ziek spreekt mij nog steeds heel
erg aan", zegt Marie-Laure Bé-
raud, die met 'TURbigo 12-12'
een opmerkelijk album afle
vert.
De Franse zangeres, die mor
genavond in het Amsterdamse
Paradiso optreedt, werd drieën
dertig jaar geleden in Lyon ge
boren en kwam via Parijs in
Brussel terecht. „Aan mijn
laatste verhuizing liggen per
soonlijke redenen ten grond
slag. Daar wil ik verder niets
over kwijt".
Even later blijkt dat ze na flink
uit de band te zijn gesprongen
in Parijs, waar ze een flat deel
de met een vriendin, gewoon
was uitgekeken op de Franse
hoofdstad. „Ik werd er door op
geslokt. Het leven was er veel te
Bovendien kreeg ze ruzie met
Pierre Bourgogne, de man met
wie ze het grootste deel van de
composities voor 'TURbigo 12-
12' schreef. „Wij dachten ver
schillend over hoe de plaat uit
eindelijk zou moeten klinken.
Hij wilde hem een Engels tintje
geven, maar ik ben een Frangai-
se. Waarom zou ik mijn wortels
verloochenen? Bovendien had
het materiaal dan een muzikale
gedaanteverwisseling moeten
ondergaan en daar voelde ik
niets voor".
Puur toeval
„Dat ik ooit met Pierre Bour
gogne aan de slag ben gegaan,
was puur toeval. Ik logeerde
een paar dagen bij mijn ouders
in Lyon en verveelde mij. Mijn
broer zei: ik heb een vriend die
muzikant is, waarom ga je niet
eens met hem praten over de
gedichten die je hebt geschre
ven. Het klikte meteen. We
hebben ontzettend veel plezier
gehad samen, ook omdat we de
hele onderneming niet serieus
namen. Dat kwam pas later".
Marie-Laure Béraud: 'Ik meen dat ik de mensheid wat verhalen heb te vertellen"
„Hoe het nu verder moet, weet
ik niet precies. Ik ben geen mu-
zikante, hoewel ik hard studeer
op gitaar en piano. Voor de vol
gende plaat zou ik het liefst sa
menwerken met Chaz Jankei,
die eerder Ian Dury van muziek
voorzag. Hij is verantwoorde
lijk voor de produktie van mijn
debuut en een vreselijk aardige
man".
Zonder ooit een noot op een po
dium te hebben gezongen,
kreeg Marie-Laure haar platen
contract. Ze wist de Franse ves
tiging van BMG te overtuigen
met een geluids-cqssette waar
op een ruwe versie van 'Les im
mortelles' was te horen. „Het
ging zó gemakkelijk... Maar de
realiteit ben ik daardoor niet
uit het oog verloren. Ik weet in
middels datje in deze industrie
niet te veel moet dromen. Je
moet vooral met beide benen op
de grond blijven staan, hoewel
mijn passie voor muziek nog
even hevig is als tijdens de eer
ste teksten die ik schreef'.
„Mijn ouders kijken met ge
mengde gevoelens naar mijn
veroveringen in muziekland, al
zijn daarmee wel hun .grootste
zorgen uit de weg geruimd.
Vooral mijn vader is heel trots
op mij, al zegt hij dat alleen te
gen zijn vrienden en kennissen.
Lange tijd heb ik absoluut niet
geweten wat ik precies met
mijn leven wilde. Geld verdie
nen vind ik trouwens nog
steeds niet belangrijk, ergens
bij horen ook niet".
„Nadat ik na drie jaar die uni
versiteit wel had gezien en op
stapte, werd ik door mijn ou
ders overladen met goede advie
zen om hogerop de maatschap
pelijke ladder te komen. Dat
doen waarschijnlijk alle vaders
en moeders, dus ik neem ze
niets kwalijk. Volgens mij ligt
het in de aard van ouders om
hun kinderen te onderschatten.
Die van mij hadden het liefst
gezien dat ik onderwijzeres was
geworden. Ik hield het echter
bij tekenen en schilderen, dat ik
zie als een perfecte vorm van
yoga omdat ik daarmee bezig
kan zijn zonder mijn hersens te
hoeven gebruiken. Echt heel
ontspannend. Maar, muziek
speelt momenteel de belang
rijkste rol in mijn leven".
Plannen
„Ik ben inmiddels volop plan
nen aan het maken voor mijn
volgende plaat. Het liefst ging
ik voor het opnemen ervan naar
India, om daar typische Euro
pese instrumenten te laten sa
menspelen met traditionele in
strumenten uit dat land. Ik
denk dat het samenvloeien van
die klanken een echt avontuur
wordt en dat is precies wat de
luisteraar nodig heeft. Ik be
doel, hoe vaak word jij nog ge
grepen door wat er uit de radio
POP
Zeshonderdenzesenzestig ingezonden bandjes van
evenzovele popbands, waaruit er 121 werden
geselecteerd. Vanaf morgen gaan die 121 formaties
via zestien voorronden, twee halve finales en een
finale de strijd aan om de Grote Prijs van
Nederland. Een talentenjacht die het succes met
250% kan doen toenemen, aldus een onderzoek.
Rotterdam De strijd om de
Grote Prijs van Nederland, een
jaarlijkse talentenjacht voor
popgroepen in Nederland, be
gint morgen in Zaandam met de
eerste van zestien voorrondes.
De negende editie van de prijs
telt 121 deelnemers.
Inzet van de muzikale strijd:
5000 gulden van het ministerie
van WVC (voor de nummers
twee en drie respectievelijk
3000 en 2000 gulden), een be
ker van anderhalve meter, gro
tere bekendheid dankzij de aan
dacht van de radio en de ge
schreven pers en deelname aan
een speciale cd die wordt uitge
bracht.
De animo om mee te doen aan
de prijs was dit jaar groter dan
ooit. Een selectiecommissie van
drie leden heeft niet minder
dan 666 ingezonden demo
bandjes van amateurpopmusici
beluisterd en uiteindelijk de
121 deelnemers geselecteerd.
Aandacht
„Originaliteit, technische vaar
digheid en samenspel zijn de
drie criteria die daarbij werden
gehanteerd", vertelt Robin
Groenveld van One Only Pro
ductions in Rotterdam. Hij or
ganiseert sinds 1990 de Grote
Prijs. „Ik sta er persoonlijk voor
in dat bandje nummer één net
zoveel aandacht kreeg als band
je nummer 666".
Deelnemen aan de Grote Prijs
van Nederland kón het leven
van de amateur-popmusici ver
anderen, zo leert de geschiede
nis. Een groep als Loïs Lane
haalde ooit de finale, eindigde
niet eens als eerste maar werd
wel bekend. Een andere groep
die landelijke roem vergaarde is
Tröckener Kecks.
„De Grote Prijs is een manier
voor groepen om in de picture te
komen", meent Groenveld.
„Het is voor Nederlandse ama
teurbands vreselijk moeilijk om
aan optredens te komen. Alleen
al het feit dat zij meedoen aan
de prijs, betekent dat zij inte
ressanter worden voor pro
grammeurs".
Onderzoek
Het nut van de Grote prijs voor
de groepen blijkt ook uit weten
schappelijk onderzoek naar het
effect van deelname. Kees
Spruit, student empirisch-theo-
retische sociologie aan de uni
versiteit van Utrecht, komt in
zijn doctoraalscriptie 'Een ver
klaring voor succes' onder meer
tot de conclusie dat finalisten in
de Grote Prijs hun succes met
gemiddeld 250 procent zagen
toenemen.
Groepen die de voorrondes
doorkwamen maar sneuvelden
in de semi-finales, hadden 25
procent meer succes. Het suc
ces van de groepen die alleen
aan de voorrondes deelnamen,
bleef volgens onderzoeker
Spruit nagenoeg gelijk.
„Bands die het goed doen in de
Grote Prijs hebben dus in vele
opzichten een streepje voor op
de bands die het niet zo goed de
den", wakkert Spruit de strijd
lust nogeens aan.
Archieffoto
Loïs Lane, een van de groepen die via de Grote Prijs van Nederland naar het
succes sprong.
Negatieve effecten van deelna
me aan de Grote Prijs zijn er
volgens de aankomend socio
loog niet.
De Grote Prijs van Nederland
werd in 1981 opgezet door mu-
ziekkrant Oor, de stichting
Popmuziek Nederland (SPN)
en de VARA en werd onderge
bracht in een stichting.
In 1989 werd geen wedstrijd
uitgeschreven omdat, in de
woorden van Groenveld 'de lol
er een beetje af was'. Hij werd
uiteindelijk in 1990 door de
stichting benaderd om de prijs
nieuw leven in té blazen en een
landelijker uitstraling te bezor
gen.
Voorrondes
Voor het oog van een vaste jury
van zeven deskundigen zullen
de zestien voorrondes in zalen
verspreid over het hele land
worden afgewerkt. De jury
kiest uiteindelijk zestien win
naars, maar wijst ook acht zoge
noemde 'runners up' aan; groe
pen die te goed worden bevon
den om betrekkelijk roemloos
in de voorronde te sneuvelen en
toch naar de volgende ronde
gaan.
In drie semi-finales met een
nieuwe jury worden uiteinde
lijk de zes finalisten geselec
teerd die op zaterdag 12 decem
ber in het Amsterdamse Para
diso om de Grote Prijs strijden.
De finale heeft wederom met
een nieuwe jury plaats.
Hoewel de Grote Prijs dus ook
volgens de wetenschap zijn nut
heeft, denkt Groenveld dat de
Nederlandse groepen moeten
blijven opboksen tegen wat hij
noemt de 'Nederlandse menta
liteit'. „Wat uit Engeland of de
Verenigde Staten komt, is bijna
per definitie goed. Muziek van
eigen bodem, dat kan bijna niks
zijn. Het is niet anders", ver
zucht de organisator.
„Natuurlijk zitten er bij de 121
deelnemers acts die minder
goed zijn. Aan de andere kant
denk ik soms: Hoe is het moge
lijk dat zo'n groep aan de Grote
Prijs meedoet om het te ma
ken", aldus Groenveld, die ove
rigens zelf eens als tweede is ge
ëindigd met de groep Many
More.
Prins
Bernhard
Fonds I Anjer
Cuiiuurjundi voor j fondsen
foto Patrick de Spiegelaere.
komt of door wat je bij MTV te
zien krijgt? Het is zo'n een
heidsworst geworden, al blijven
er uitzonderingen".
Zo ben ik geen Queen-fan, maar
met 'I'm going slightly mad'
stal Freddie Mercury mijn hart.
Wat éen fantastische melodie.
Ik hou van simpele notenreek
sen, die blijven namelijk langer
in het hoofd van de luisteraar
hangen. Wat de tekst betreft
moet het een afgerond verhaal
zijn".
„Een van de redenen waarom
ik voor muziek heb gekozen, is
omdat ik meen dat ik de mens
heid wat verhalen heb te vertel
len. En daarin kun je alleen ori
gineel zijn als je bereid bent, je
ziel bloot te leggen. Ik bedoel:
'ik hou van jou, waarom hou je
niet van mij', is al genoeg op pa
pier gezet. Bovendien moet je
voorkomen dat het te gezocht
wordt, daar heeft niemand wat
Utrecht Lof voor minister
d'Ancona (WVC) weerklonk
gisteren tijdens de opening van
de twaalfde Nederlandse Film
dagen in Utrecht. Bestuurs
voorzitter R. Haks sprak zijn
onomwonden waardering uit
voor het Kunstenplan van de
minister, waarin zij meer geld
uittrekt voor de bevordering
van de Nederlandse film.
„De Nederlandse film krijgt
liefde, aandacht en klinkende
munt. Het heeft wel erg lang ge
duurd, maar we zijn verduveld
blij met wat de minister in gang
heeft gezet", zei hij.
Tijdens zijn openingsspeech
ging Haks tevens in op de op
schudding die is ontstaan rond
het nieuwe reglement dat be
paalt of een film wel of niet kan
deelnemen aan de competitie
van de Nederlandse Filmdagen.
Een film mag voortaan niet
meer meedoen als hij eerder op
televisie te zien is geweest. Dat
betekent dat produkties als 'Op
afbetaling' van Frans Weisz of
'Het zakmes' van Ben Sombo-
gaart niet in aanmerking kun
nen komen voor een Gouden
Kalf.
Een beslissing die door deze re
gisseurs zo onrechtvaardig
werd bevonden dat zij geen toe
stemming meer wilden geven
voor de vertoning van hun werk
tijdens het festival.
Haks: „Het uitsluiten van deze
produkties was een pijnlijke be
slissing, die ten koste is gegaan
van filmmakers die wij zeer
waarderen, maar wij denken er
goed aan te hebben gedaan".
De Speciale Bestuurspriji
eerste Gouden Kalf van he
tival, ging gisteren naar
van Taalingen, de directeu
de Nederlandse Bioscoop!
vanwege zijn betrokkenhe
de film- en bioscoopwere
zijn werk voor het Prodi
fonds voor de Nederlandse
De Filmprijs van de
Utrecht, die is bedoeld voc
beginnende filmmaker dii
prestatie van artistiek b
heeft geleverd, werd ovei
digd aan Niek Koppen,
kreeg deze prijs voor zijn
mentaire 'Siki' over de leg
rische Senegalese bokser
ling Siki die op mysterieus
ze in New York om het le
gekomen.
Tijdens de opening waren
ren twee korte films en eei
ge speelfilm te zien: resp [ga
velijk 'Een zondagmiddi
het park' van Mart Domii rgr
'Gezellig' van Joost Wiem
'De drie beste dingen in h n(
ven' van Ger Poppelaars.
Van de vertoonde films
Joost Wiemans produktii
meest op: een bizarre verti
over een grootvader die ti erl
een verjaardagsfeestje s
terwijl grootmoeder doet
er niets aan de hand is,
omdat het 'gezellig' moetij
ven.
De Nederlandse Filmdage
ren tot 2 oktober en tonen
alle Nederlandse films di
afgelopen jaar zijn gemaal
der meer retrospectievei
Kitty Courbois en Adriaai
voorst.
lee
nd
KLASSIEK
PEPIJN, DEN HAAG
het Gemini Ensemble met een
Hendrik Andriessen-concert
doorAdriaan Hager
Het Theater Pepijn is in een
nieuw jasje gestoken. De verf
kwast is gehanteerd, de verou
derde stoelen zijn vervangen
door felrode zetels en de ballon
lampjes die een sfeerrijke bij
drage leverden aan de intimi
teit zijn verdwenen.
En: de akoestiek heeft aan hel
derheid gewonnen. Dat bleek
gisteravond bij het 479ste Zin
gende Zolderconcert, het eerste
in het seizoen waarin het 40-ja-
rig jubileum van De Zingende
Zolder gevierd zal worden. Met
dit concert werd een bijdrage
aan de viering van het honderd
ste geboortejaar van componist
Hendrik Andriessen.
Het programma in Theater Pe
pijn werd uitgevoerd door het
Gemini Ensemble. Die naam is
te danken aan de vier Van der
Grintens die van het ensemble
deel uitmaken: twee tweelingen
uit één gezin. Een extra bijzon
derheid is wel, dat de vier klein
kinderen van Hendrik Andries
sen zijn. Terecht zou men bij
deze componist kunnen spre
ken van Andriessen de Veelzij
dige. Hij heeft zich op tal van
compositorische terreinen be
wogen, maar juist in de puur
heid van zijn kamermuziek
toont hij zo overtuigend zijn
muzikale karakter en pei
lijkheid. Het is niet alle
grote mate van diversiteit
tensiteit die boeit, het zij
aspecten als gedegenheid
manschap, geladenheid ei
digheid die de aandacht g
gen houden. Steeds weer
Andriessen een
petto.
In het strijkkwartet 'In sti
tico' (1957) spreekt hij pit
ge taal, in de 'Canzone' C
spreidt hij charmante kla
ten toon, in de
(1942) toont hij zich de m|
cus bij uitstek, in de 'Roi
sche liederen' op tekstei
Pierre Kemp weet hij zichj
ricus en het strijkkwarl
pensiero' (1961) steunt oj
dramatische ondertoon.
Het Gemini Ensemble,
tal van Europese landen
getreden, werd in 1972
richt. Ter gelegenheid vt
'geboorte' schreef Andri
het 'Divertimento a cin
Het is met dit meeste
werk als met tal van con
ties die in dit eeuwfeest te
hore werden gebracht: Ant
sen was een componist di
royaal verdient dat ook na
zijn werken op grote
worden uitgevoerd. Dat
de leden van het Gemin
semble, die ook op deze
op hoog niveau musice<
zulke overtuigende pleitl
gers heeft gevonden is bj
der verheugend.
Jc
w
Amsterdam De plannen voor
een fusie tussen de twee oudste
kunst- en antiekverenigingen
in Nederland zijn van de baan.
De leden van de tachtig jaar ge
leden opgerichte Vereeniging
van Handelaren in Oude Kunst
(VHOK) hebben een stokje ge
stoken voor het samengaan met
de Vereniging Nederlands Anti
quairs Genootschap (VNAG).
Ze doen dat uit vrees voor het
verliezen van de eigen identi
teit en aantasting van 'de met
zorg opgebouwde reputatie in
binnen- en buitenland'. Dat
bleek gistermiddag tijdens een
persconferentie van de VHOK
en de in 1968 opgerichte VN AG
in Amsterdam.
De fusieplannen vloeiden voort
uit de grote veranderingen die
de kunst- en antiekwereld te
wachten staan in een verenigd
Europa.
Zo krijgen de Nederlandse han
delaren in de nabije toekomst te
maken met een vergaande libe
ralisering van de in- en uitvoer,
grotere internationale concur
rentie, andere rechtsvormen en
fiscale verplichtingen, alsmede
onderzoeksmethoden en wijzi
gingen in het aan- en verkoop
beleid.
Met name de leden van de
VHOK verzetten zich echter te
gen een samensmelting van de
verenigingen.
Niet alleen menen ze
vereniging krachtig en tei
kundig genoeg is om zelfsfc
de belangen van de leden t
ven behartigen, de afw
wordt ook ingegeven doi
vrees voor een al te zakelijl
nadering van de kunsthan
Idealen
De hoge leeftijd en de id
die de VHOK koestert wo
aldus de vereniging, 'i
een belemmering ervaren
handelaren 'nieuwe stijl
met moderne marketing
nieken en zakelijke princij
markt naar zich toe willen
ken.
De VHOK is nimmer bezv
voor de druk die in dat vei
op haar is uitgeoefend. K
handel is niet alleen gek
dienen, niet alleen cultuv
waren, maar ook cultuur b
ven'.
De onlangs opgerichte N
landse Vereniging van K
handelaren is voor de V
geen alternatief omdat 'de
een zeer gevarieerde grot
den omvat met op sommij
bieden tegengestelde b
gen'.
De VHOK benadrukt dat
het afwijzen van de fusi<
drukkelijk geen waardeoo
wordt uitgesproken ove
VNAG.
I
