Paco Rabanne ziet
wat wij niet zien
Het gezicht van
Marks Spencer
Paco Rabanne, mode-ontwerper en parfumeur.
Maar bovenal filosoof. Reïncarnatie, occultisme en
religie zijn z'n stokpaardjes. 'Ik ben de profeet Daniël'.
Trend/C2
Drijvend
wandelen
in het
zwembad
Heerlijk,
die drukte
van de
grote stad
Het tere
groen
van
varens
Foto /C5
De gewone
kiek wint
het op
Photokina
ANDAAG DE DAG
LEIDSE COURANT DONDERDAG 24 SEPTEMBER 1992
door Frank Hitzert
aco Rabanne keert die
ochtend terug van een
korte wandeling langs
de Amsterdamse
grachten. Hij is som
ber.
„Ik heb zojuist de aar
de gesproken; ik sta in
goed contact met de
vier elementen. Ik
de dat het water onder Amsterdam
loog komt. Het zal deze stad verslin-
zoals Parijs door het vuur zal wor-
vernietigd. En ik zag de junks en de
ks in hun kleding van de wanhoop.
Ie is de laatste weergave van een be-
iving en in die zin realiseert deze ge-
itie zich dat zij de derde gongslag,
e beide wereldoorlogen, niet zal
•leven".
Ie profetieën komen nu bij elkaar en
etuigen van het einde der tijden zijn
it moment op aarde aanwezig; ko-
Nebukadnesar van Babel bij voor-
d in het lichaam van Saddam Hoes-
en de profeet Daniël, die het omval-
yan het gouden beeld met de lemen
en het rollen van de steen voor de
ing verklaarde, in het lichaam van
zilvergrijze coiffure is het enige
tpuntje op een dasloos pak dat ver-
zo zwart is als de nacht. „Gelijk de
de heilige vogel yan de goden van
die aan de vooravond van oorlogen
r de aarde werd gestuurd en met
gekras talloze doden aankondigde,
jk de raaf, de fetisj van Merlijn de
enaar, die de sleutel bezat die
jang verschafte tot de plaats waar
eheimen der natuur lagen verbor-
Gelijk de raaf, de eerste vogel die
de duif de ark van Noach verliet
Jia te gaan of de aarde weer boven
water uitstak. Mijn echte naam is
4ncisco Rabaneda-Cuervo. Cuervo is
ans voor raaf'.
o Rabanne alias de profeet Daniël in
de bijbelvaste Bask zijn laatste le-
noemt voor hij eindelijk het gódde-
licht bereikt. Het moet voor hem
hectische tijd zijn geweest, want
Rabanne was eerder hoer onder
ewijk XV en de Egyptische priester
oetanchamon heeft vermoord,
n herinneringen gaan terug tot
00 jaar voor Christus",
ntmoeten de man, die als mode
erper en parfumeur toch voora-
nieuwe symbolen van verganke-
eid creëerde, in de ontbijtzaal van
Amsterdams hotel. Maar we heb-
elkaar ongetwijfeld vaker gezien,
ent monnik geweest. En priester,
het laatst in Polen. In Krakóv. Ga
een en u zult veel herkennen. In uw
ige leven geniet u van .de lichame-
geneugten; proeven van wat u in
vorige levens heeft gemist. Maar
isgemaakt hebben we, meen ik,
eerder. Er ontstaat bij mij een
van een Japanse tempel. Moet de
tste eeuw zijn geweest".
Charlatan
aco Rabanne een charlatan? Hij
t niet de indruk. Beantwoordt geen
ent aan het stereotiep van de zelf-
oegzame modekoning die de wereld
n handpalm meedraagt. Is eerder
togen, bescheiden, nederig haast,
chreef een boek: 'Trajectoire,
vie a l'autre'Het werd vorig jaar
n woonplaats Parijs gepresenteerd
eze maand volgde de Nederlandse
ing: 'Trajecten, van het ene leven
et andere'. Reïncarnatie, occultis-
n religie zijn de thema's, gebaseerd
ïgen, veelal onthutsende ervarin-
die teruggaan tot zijn zevende le-
sjaar. Paco Rabanne, in 1934 gebo-
het Baskische dorp Pasajès de
Pedro, de Passage van de Heilige
us, maakte toen zijn eerste astrale
en bereikte 'het universum van vre-
cht en totale stilte',
rom nu pas, vijftig jaar na het be-
van mijn zoektocht naar de ultieme
heid, mijn ervaringen op schrift
foto Maurice Nelwan
Paco Rabanne: 'Ik heb mij dikwijls afgevraagd waarom juist ik die
tekens uit het hiernamaals mocht ontvangen'.
gesteld? Weet u, ik was bang alleen te
staan, bang belachelijk te worden ge
vonden. Ik heb mij dikwijls afgevraagd
waarom juist ik die tekens uit het hier
namaals mocht ontvangen. Maar on
dertussen ken ik talloze mensen die de
zelfde ervaringen hebben als ik. Dat ge
voel, die kennis, wil ik delen. Niet om
dat ik geld en publiciteit nodig zou heb
ben dat heb ik genoeg niet omdat
ik een goeroe wil zijn, niet omdat ik een
nieuw geloof wil verkondigen. Wat ik
wil, is mensen slechts enthousiasmeren
om goed naar de oertrilling te luisteren,
want die is in alles aanwezig'
„Ik ben blij met de reacties op mijn
boek, die over het algemeen bijzonder
positief zijn. Werkzaam in een wereld
waarin glitter en glamour de overhand
hebben, leren mensen mij opeens ken
nen als een serieus man, als een filo
soof. Zowel uit eenvoudige als uit we
tenschappelijke hoek krijg ik bijval.
Slechts uit modekringen ontvang ik
nauwelijks reacties, maar daarin bewe
gen zich voornamelijk jaloerse, narcisti
sche lui. Bovendien zit tweederde aan
de drugs".
Paco Rabanne ging in 1951 architec
tuur studeren aan de Ecole des Beaux-
Arts in Parijs en schreef zich in voor de
lessen van Auguste Perret, de uitvinder
van het gewapend beton. Om zijn studie
te betalen, tekende hij maquettes voor
de ateliers van Beaux-Arts en ontwik
kelde gaandeweg ook interesse voor
mode-ontwerpen. Eind 1964 hield Ra
banne zijn eerste modeshow met twaalf
experimentele, ondraagbare jurken van
metaal, die hij onder de knetterende
muziek van Pierre Boulez door zwarte
mannequins liet presenteren". De show
veroorzaakte een schandaal, zijn naam
was gemaakt.
Symbolisch
Later, bij het analyseren van de zijns in
ziens 'nooit onschuldige modegrillen',
groeide het besef dat kledifig uitdruk
king geeft aan existentiële problemen.
„Alles is symbolisch. Wezen en schijn
zijn onlosmakelijk met elkaar verbon
den, zoals de microkosmos met de ma
crokosmos. Naarmate het probleem er
ger wordt, wordt de kleding provoce-
render, met als uiterste de mode van de
punks".
De couturier noemt het de profetische
gaven van mode. „De lengte van de rok
wordt langer in economische crises, de
vrouwelijke coiffure hoger bij politieke
instabiliteit. Na de Eerste Wereldoorlog
leefde het Westen in de euforie van de
wilde jaren, de kleding was licht en su-
perkort. Toch vielen de rokken bij Jean
Lavin in 1927 opeens tot op de enkels.
Twee jaar later was het Zwarte Donder
dag. De beurskrach en internationale
crises waren het gevolg. Na de optimis
tische toekomstvoorspellingen van de
Club van Rome in 1950 werd de mode
opnieuw korter en korter met als eind
resultaat de minirok van de jaren zes
tig. Maar in 1967 lanceerde Christian
Dior zijn beroemde kozakkenmantels.
Kort daarop begon de oliecrisis".
Maar kleding is in de optiek van Raban
ne slechts één onderdeel van de schakel
van symbolen, die thans mag duiden op
het ons wachtende onheil. „Vulkanen
die tot uitbarsting komen, aardbevin
gen, bosbranden waarvan niemand de
oorzaak kent; het is de aarde die zucht,
steunt en kreunt. De aarde roept om
hulp, wil het juk afwerpen. En haar
grieven zijn des te heviger, omdat zij nu
op weg is naar een periode van trillings
verandering die h?iar op een hoger ni
veau moet brengen. De wet van de evo
lutie van de kosmos wil dat alles wat
leeft, zich verheft. Voor de mens bete
kent dat, dat hij van Homo Sapiens een
Homo Spiritualis fcou kunnen worden.
Het is dat keerpunt waarop we thans
zijn aangeland".
Universele impuls
„Loop ik over de kades van de Seine,
dan zie ik dat de bomen al bezig zijn
hun flessegroen in te wisselen voor iets
zilverkleurigs. In de mijnen zien geolo
gen kristallen uit de grond komen en de
vogels tjilpen 's ochtends harder dan
ooit. Ze voelen de universele impuls.
Dat noem ik de apocalyps, wat in feite
niet meer is dan wedergeboorte; op weg
naar een hoger trillingsplan. Alleen de
mens kan niet volgen, zijn trillingen
zijn te laag. Daarom zijn zielen zoals ik
teruggekeerd op aarde om op dit histo
risch zo moeilijke punt het gevecht aan
te gaan. Alles duidt op de ondergang,
een vreselijke explosie die aan alle leven
een eind zal maken. De mens kan nog
steeds kiezen tussen goed en kwaad,
tussen de apocalyps en de ultieme ex
plosie. Maar de tijd dringt. Op basis van
de profetieën hebben we hooguit nog
tien jaar te gaan. Maar een mens kan in
vijfjaar veranderen, kan de oerklank
hervinden die ons met de kosmos ver
enigt. De mens heeft dat in zich, zelfs de
goden kunnen daarop geen invloed uit
oefenen. Maar heb ik hoop? Ik zou
graag hoop willen hebben. Als ik om mij
heen kijk en hier langs de grachten de
wanhoop zie, dan vrees ik echter het
ergste. Nee, ik geloof er niet in. Ik ben
somber".
doorRia Schuurhuizen
Topmodellen behoren tegenwoordig tot
de rijken der aarden. Ze zijn nog niet
doorgedrongen tot het exclusieve rijtje
van rijkste vrouwen
ter wereld, maar ze
verdienen wel vor
stelijke bedragen.
Zeker in vergelij
king met veel van
hun seksegenoten.
Voor modeshows
krijgen ze onge
hoorde bedragen,
voor foto-sessies al
evenzeer en als ze
ook nog eens exclu
sief optreden voor
een of ander cosme-
tica-huis, dan kun
nen ze er vorstelijk
van leven.
Wat ze daarvoor
doen is 'uitstraling
geven'. Met hun ge
zicht, hun lijf en
hun manier van lo
pen geven ze een
kledingstuk of een
produkt een dusda
nige meerwaarde,
dat het door vrou
wen over de gehele
wereld grif wordt
gekocht.
Linda Evangelista is
een van die succes
volle topmodellen.
Deze Amerikaanse
van 1.77 meter lang
is nu 27 jaar en
heeft een gemiddeld
jaarinkomen van
2,5 miljoen dollar.
Ze woont afwisse
lend in New York en
Parijs en heeft een
aantal merkwaardi
ge voorliefdes. Zo
speelt de gracieuze
Linda hartstochte
lijk accordeon. Ze
houdt zich fit en
mooi met dansen en
mediteren, maar eet
daarnaast moeite
loos pizza's, ham
burgers en frites
mèt. Ze rookt stevig
en plopt regelmatig
de kruk uit een goed
flesje wijn. Volgens
al evenveel verdie
nende collega's als
Claudia Schiffer,
Cindy Crawford,
Naomi Campbell en
Christy Turlington
is zij absoluut de
beste mannequin
ter wereld.
Opdrachtgevers
staanvoor haar in de
rij. Zo werd ze enke
le maanden geleden
I benaderd door Marks Spencer.
Het Britse warenhuis is fors bezig uit te
breiden in Europa en daarom zag men
een reclame-campagne voor de nieuwe
I herfst- en wintermode mét Linda Evan-
beeld wel zitten.
W aar schij nlij k
werd het model
- nog bijkomend
van een jetlag-
op het verkeerde
moment gewekt,
want nog voor er
definitief over
prijzen werd
ï-l overhandeld liet
de Amerikaanse
- op dit moment
met een rood
kort kapsel - we
ten dat ze voor
minder dan
30.000 gulden
niet eens uit bed
komt. In welke
bewoording dat
gesprek verder
is verlopen laat
zich raden, want
van de jongeda
me is bekend dat
ze kan vloeken
als een bootwer
ker.
De foto's zijn
niettemin ge
maakt. De kle
ren waarin Lin
da Evangelista
werd vereeu
wigd zijn zelfs
tot en met zon
dag te zien op de
modeshows die
tijdens de Da-
mesbeurs in het
Congresgebouw
worden gegeven.
En voor dat alles
heeft Marks
Spencer - hoe
wel er geen be
dragen zijn be
kend gemaakt -
ongetwijfeld
flink met pon
den gewapperd.
Nu maar af
wachten of de
uitstraling van
Linda inderdaad
kan zorgen voor
de beoogde ima
ge-verbetering.
In ieder geval is
het model weer
een stukje dich
ter bij haar uit
eindelijke doel
gekomen; nu zo
verschrikkelijk-
veel verdienen
dat ze later nooit
meer hoeft te
werken.
foto Marks Spencer
Linda Evangelista, 27-jarig
topmodel met een gemiddeld
jaarinkomen van 2,5 miljoen
dollar.
eindredactie peter van der hoest vormgeving kltty stijnman