"RK kerk had weinig
begrip voor indianen"
Hagacantare zingt Requiem
voor Afrika op Kerkendag
HELP
HELPEN
Geestelijk Leven/ Opinie
Twee maanden geëist tegen
evangeliste Jenny Goeree
Baby symbool voor toekomst verwoest Kroatië
COMMENTAAR a„i
I A
Leidse Courant
i vrijdag 18 september 1992
Steeds meer
allemaal
hetzelfde
Een van mijn favoriete sprookjes is dat van 'De nieu
we kleren van de keizer.Men zal het kennen. Het ver
haal van een keizer die naakt door de straten van zijn
hoofdstad schrijdt waarbij alle burgers, elkaar na
pratend, zijn prachtig nieuw gewaad prijzen. Alleen
dat kleine jongetje spreekt de waarheid: de keizer is
naakt. Waarom houd ik zo van dit verhaal Omdat ik
altijd grote bewondering heb voor mensen die, wan
neer iedereen zegt dat iets zwart is, rustig durven vol
houden dat het wit is. En later nog gelijk blijken te
hebben ook. Mensen die, wanneer iedereen zich door
de trend van het moment laat betoveren, daar niet
aan mee doen.
Komt het doordat ik geschiedenis heb gestudeerd
Geschiedenis die je de trends van het verleden leert,
die je leert te relativeren waar mensen en masse ach
teraan hollen Want ze zijn er altijd geweest de mo
des, de rages, de trends. Maar ik heb het gevoel, dat in
de huidige tijd misschien wel meer mensen zich er
door laten meevoeren dan ooit tevoren. Wat dat be
treft hebben wij een samenleving met een merkwaar
dig soort tegenstelling.
Aan de ene kant lijkt zij steeds pluriformer, multicul-
tureler te worden. Aan de andere kant neemt de uni
formiteit toe, blijken de massa-media in staat de
mensen in grote menigten tot hetzelfde gedrag, de
zelfde opvattingen te bewegen.
Er is ons bijvoorbeeld aangepraat dat het niet ver
standig is om veel geld op zak te hebben Bijna ieder
een heeft nu wel een of ander pasje 'makkelijk om mee
te betalenMaar o wee als dat gestolen wordt. Nogal
wat mensen zijn daardoor heel wat meer geld kwijt
geraakt.
Toen de huizen van menigeen verzadigd waren van
langspeelplaten, werd ons de compact disc aange
praat, die veel mooier zou zijn. En nu liggen daar
miljoenen duur betaalde platen in die huizen, onge
bruikt. En de CD wacht al weer op een vervanger.
Er is een tijd geweest dat veel media van linkse snit
waren. Zij verbreidden meningen waar je met goed
fatsoen bijna niet tegenin kon gaan: over misbruik
van sociale voorzieningen mocht niet worden ge
praat; in het communistische Oost-Europa ging het
zo slecht nog niet; harder aanpakken van de crimina
liteit mocht niet: je kon beter de oorzaken opsporen.
En zo zijn er ook in het huidige tijdsgewricht talloze
zaken te noemen. Een daarvan is de wet van het dyna
mische, van de beweging, van de verandering: echt
leven zou vooral zijn dat je de moed hebt om regelma
tig te veranderen. Vroeger vond men dat helemaal
niet. Ik heb bij dit alles nog steeds grote bewondering
voor dat kleine jongetje dat ook daarbij zijn vinger
opsteekt en de echte waarheid zegt.
Vroeger was de pluriformiteit van onze samenleving
als het ware gebundeld in zuilen. Daarbinnen dacht
men ongeveer gelijk. En de opvattingen van 'de lei
ders werden jarenlang braaf gevolgd.
Er zijn nu andere 'opinion-leaders'Men spreekt wel
van een door de technocratie gestuurde samenleving.
Die werkt met onontkoombare vanzelfsprekendheden
- zoals, dat alles op zijn tijd nu eenmaal moet veran
deren - en als kenmerk heeft wat men 'instrumenteel
denken' noemt. Dit houdt in, dat men niet meer
vraagt naar het waarom van iets, - van die verande
ring bijvoorbeeld - maar slechts naar het 'hoe'. Men
onderwerpt zich als het ware gewoon aan wat ande
ren als 'onvermijdelijkhebben bedacht.
Bij dit ales speelt de reclame, spelen de media, met
name de televisie een belangrijke rol. En ook de zoge
naamde middenklasse. Daar zit kwantitatief het
meeste geld en die is dus het belangrijkst voor de re
clame. De (aangekweekte) smaak van die midden
klasse bepaalt vaak op verschillende terreinen de
trend. De zogenaamde intellectuele elite krijgt daar
door veel minder invloed dan vroeger.
Ik denk dat het een heel belangijke taak van het on
derwijs is om jonge mensen zo op te voeden, te begelei
den, dat ze het vermogen ontwikkelen om uiterst kri
tisch te reageren op die trends, op die uniformiteit, op
die massale beïnvloeding. Dat men hen leert zelfstan
dig voor zichzelf, een mening te vormen. Ook om de
moed te hebben anders te zijn, als het kan ook eens als
het jongetje dat zijn vinger opsteekt.
Om dit te bereiken moet er flink tegengas gegeven
worden tegen een ook heel belangrijke ontwikkeling,
namelijk dat er steeds minder vanuit ideologieën
wordt gedacht, ook omdat er weinig 'grote bood
schappen' meer zouden zijn. Waarbij veel mensen
met hun opvattingen niet verder komen dan het be
vorderen van het welbegrepen eigenbelang. Wat weer
wordt gestimuleerd door het sterk pragmatische den
ken dat je allerwegen tegenkomt.
Dat tiert ook in het onderwijs welig, en wordt door de
overheid niet weinig bevorderd. Kwaliteit van onder
wijs wordt dan versmald tot meetbaar rendement.
Het onderwijs wordt steeds meer gezien als een mid
del om de economie op peil tehouden.
Gelukkig komt hiertegen steeds meer verzet. Onlangs
ook heel duidelijk vanuit de universitaire wereld,
waar men de degradatie meemaakt van wetenschap
beoefenen naar pragmatische beroepsopleiding. Een
samenleving kan niet zonder zelfstandig denkende
mensen, bestand tegen de uniformering door de
trend. Het onderwijs zal zich snel weer af moeten
wenden van die trend van het moment zoals hierbo
ven beschreven.
We hebben meer mensen nodig die niet alleen weten
hoe ze iets moeten doen, maar ook waarom. En het is
ook heus geen slechte zaak wanneer mensen die het
over dat 'waarommet elkaar eens zijn zich aaneen
sluiten in scholen of maatschappelijke organisaties.
Het zal de kwaliteit van onze samenleving ten goede
komen.
ARNHEM „Jenny Goeree is een typische aanhangster van de
orenmaffïa. Zij behoort tot het soort fanatici die veel narigheid ver
oorzaken in deze wereld," aldus procureur-generaal mr. A.J. Hul-
senbek. Hij eiste gisteren voor het gerechtshof in Arnhem tegen de
evangeliste een gevangenisstraf van twee maanden. Jenny Goe-
ree-Manschot zou als redactrice van het blad Evan in nummer 25
joden hebben beledigd. Ook eiste mr. Hulsenbek de tenuitvoerleg
ging van nog eens twee maanden celstraf, die Goeree in maart
1989 als voorwaardelijke straf kreeg opgelegd door het gerechtshof
in Leeuwarden. Het gerechtshof doet 1 oktober uitspraak.
door KLAAS DE JONG
DEN HAAG Het Haags Philharmonisch
koor Hagacantare zingt morgen onder lei
ding van dirigent René Verhoeff op de oecu
menische Kerkendag in Amersfoort in de Jo-
riskerk (13.00 uur) het requiem van de Fran
se componist Gabriël Fauré, dat op grond van
zijn vredige, intieme karakter ook wel „het
wiegelied van de dood" wordt genoemd.
Voor deze gelegenheid is het stuk omgedoopt tot
requiem voor Afrika. Verhoeff: „We willen op een
ingetogen wijze stilstaan bij de reikwijdte van de
problemen in Afrika waar vier miljoen kinderen
dreigen voor het einde van het jaar van honger
om te komen. We willen door bijzondere aan
dacht voor dit probleem te vragen die „wiege-
lie3d van de dood" omvormen tot een „wioege-
lied voor het leven".
Aan het concert verlkeent medewerking de bari
ton Bernard Kruysen en de sopraan Ellen Schu
ring. Het orgel wordt bespeeld door Anton den
Boer. Hagacantare was eerder scuccesvol opge
treden met dit Requiem tijdens een tournee door
Turkije vorig jaar.
Zeg nooit dat u
iemand kent alvorens
u een erfenis met hem
Johann Kaspar Lavater
(Vervolg van de voorpagina)
UTRECHT De bisschop
pelijke brief over Latijns-
Amerika staat in het teken
van de Columbusharden-
king. Op 12 oktober is het
vijfhonderd jaar geleden dat
Christoffel Columbus Ameri
ka ontdekte.
Dat feit zal internationaal her
dacht worden, maar de bis
schoppen wijzen iedere vorm
van triomfalisme af. Door de
komst van de Spanjaarden in
1492 stierven miljoenen men
sen, werden de indianen hun
grond afgenomen, en werd hun
religieuze en culturele erfgoed
massaal vernietigd. Daarmee
werden de oorspronkelijke be
woners van Amerika groot on
recht aangedaan, aldus de bis
schoppen. „Dat onrecht kwam
niet alleen van Spanjaarden of
Portugezen. Waar onze voorva
deren heersten, in Noord-Oost
Brazilië, Suriname en de Antil
len, was de situatie niet wezen
lijk anders."
Ze voegen er aan toe, dat de in
dianen ook van de kerk soms
veel hadden te lijden. „Ook de
katholieke kerk had weinig be
grip voor andere godsdiensten.
Men was vanuit het geloof de
overtuiging toegedaan dat het
evangelie noodzakelijk was
voor het eeuwige heil van alle
mensen." Maar eveneens wij
zen de bisschoppen op de vijf
eeuwen van opbouw en evange
lisatie, van verzet tegen on
recht en profetisch getuigenis,
van toewijding en naastenlief
de. „Ondanks grote tekorten
kan Amerika nu met recht een
christelijk continent worden
genoemd".
Uit handen van kardinaal Si-
monis ontving bisschop V. Cor
ral van Riobamba in Ecuador
het eerste exemplaar van de
brief van de Nederlandse bis
schoppen. Deze toonde zich
zeer verguld met de door de Ne
derlandse collega's opgebrachte
solidariteit met de armen in
zijn continent. Ook N. Roozen
van Solidaridad, de interkerke
lijke actie voor Latijns-Ameri-
ka, complimenteerde de bis
schoppen met hun brief, die
„vanuit het gezichtspunt van
de slachtoffers" is geséhreven.
Vanwege de bijzondere relatie
van de RK kerk in Nederland
met Midden- en Zuid-Amerika,
gezien de duizenden missiona
rissen die daar in het verleden
gewerkt hebben, hebben de bis
schoppen gemeend een brief
aan Latijns-Amerika te moeten
wijden. „Op dit moment zijn er
in die gebieden nog meer dan
duizend Nederlandse missiona
rissen werkzaam. Ook lopen er
vele contacten via allerlei orga
nisaties voor ontwikkelingssa
menwerking".
De bisschoppen wijzen ook de
Vaticaan zegt ja
tegen Maastricht
VATICAANSTAD - Drie da-
gen voor het referendum in
Frankrijk heeft het Vaticaan
zich voor 'Maastricht' uitge
sproken. Ratificatie van het
Verdrag is „een zeer belangrij
ke toetssteen voor de EG-staten
op weg naar eenheid'genoemd,
zo schrijft gisteren de Osserva-
tore Romano. Het dagblad geeft
immer het officiële standpunt
van het Vaticaan weer. De
Rooms-Katholieke Kerk heeft
sinds de Tweede Wereldoorlog
bij herhaling voor de opbouw
van Europa gepleit. De identi
teit van het nieuwe Europa is
gebaseerd op de gemeenschap
pelijke culturele en spirituele
erfenis van het Christendom.
Slechte huisvesting moskeeën hindert moslims
DEN HAAG De slechte
huisvesting van moskeeën
belemmert de integratie van
moslims in de Nederlandse
samenleving. Er moet daar
om financiële ondersteuning
komen voor de verhuizing
van islamitische gebedshui
zen naar geschikte ruimten.
Dit schrijft het Inspraakorgaan
Turken in Nederland (IOT),
een samenwerkingsverband
van zeveri landelijke organisa
ties van Turkse migranten, aan
de Nederlandse regering. De
meeste van de ongeveer 300
moskeeën zijn gesticht zonder
enige financiële ondersteuning
van de overheid.
Moslims hebben doorgaans hun
toevlucht moeten zoeken tot
goedkope, vaak onveilige pan
den. In veel gevallen zijn het
rijtjeshuizen in oude wijken,
niet goed geschikt voor grote
groepen mensen en slecht geï
soleerd. Als gevolg hiervan
wordt door omwonenden vaak
bezwaar gemaakt tegen de mos
kee.
Het gaat daarbij niet om argu
menten tegen het belijden van
de islam zelf, aldus het In
spraakorgaan, maar om klach
ten over de drukte tijdens ge
bedsuren, geluidsoverlast, par
keerproblemen en de „rom
mel" die de bijbehorende mos-
UTRECHT - „Waarom ge
beurt dit? Welke schuld heb
ben dode lichamen, wat heb
ben verwoeste gebouwen
verkeerd gedaan? Hoeveel
mensen moeten er sterven
voordat er iets veranderd?"
Woorden van Iva Cuvalo (22),
een van de 75 deelnemers aan
de vierdaagse internationale
Pax-Christi-jongerenconferen-
tie 'Worlds Moving Together'
die deze week in Utrecht wordt
gehouden. Gisteren praatten de
conferentiegangers over 'het
overwinnen van geweld'. Vier
forumleden vertelden hun ver
haal: een Amerikaanse uit Los
Angeles die de rassenrellen van
het afgelopen voorjaar mee
maakte, een Zuidafrikaan uit
Soweto, een Filippijn en Iva.
De gelukkige maanden uit het
leven van Iva zijn op de vingers
van één hand te tellen. Het wa
ren er precies drie: tussen april
1990, toen het communisme in
Joegoslavië viel, en augustus
1990, toen de oorlog in dat land
uitbrak. „Voor de buitenwereld
leek het communisme mis
schien te werken in Joegosla
vië, maar in werkelijkheid was
dat absoluut niet zo. Er was
geen vrijheid, we mochten niet
doen en laten wat we wilden.
Als iemand mij vijfjaar geleden
gevraagd had of ik gelukkig
was, had ik ja gezegd. Als je dat
niet deed, bracht je jezelf en je
familie in gevaar."
De val van het communisme be
vrijdde Iva en haar landgeno
ten. „Het was een wonder",
vertelt ze. „We waren eindelijk
vrij en mochten ervoor uitko
men dat we Kroaten zijn." De
vreugde was echter van korte
duur. Al snel begonnen de on
lusten tussen Sërviërs en Kroa
ten. „Wij hadden in het begin
niet door dat het zo'n ver
schrikkelijke oorlog zou wor
den. Maar op het moment dat
mijn broer werd doodgescho
ten, begreep ik dat het echt was.
Toen begreep ik dat het niet zo
maar om een paar gevechten
ging, maar om een oorlog."
Iva vertelt haar hele verhaal. Af
en toe lijkt ze te emotioneel om
door te gaan, maai- telkens ver
mant ze zich. Regelmatig windt
ze zich zodanig op, dat confe
rentiegangers haar kalmeren.
Ze laat zich echter niet van de
wijs brengen.
„Mijn leven is door de oorlog to
taal veranderd. Vrienden raken
gewond, vluchten of sterven.
Veel steden worden bijna alleen
nog maar bewoond door vrou
wen en kinderen, omdat alle
mannen gedood of aan het
vechten zijn. Over veel andere
steden hebben we helemaal
geen informatie. Iedereen praat
over Sarajewo, maai; wat ge
beurt er in de steden daarom
heen? Niemand weet het. Ik
kan niet vertellen wat er alle
maal met je gebeurt als je dit
soort dingen meemaakt, als je
ziet welke ellende er is ont
staan. Het enige wat er dan
door je hoofd spookt is: waar
om?"
Ook in oorlogstijd gaat het le-
rol van Nederland bij de slaver
nij en de slavenhandel. „Als na
tie van zeevaarders en kooplie
den heeft ons land aan deze
gruwel fortuinen verdiend".
Verbijsterd vragen zij zich in
hun brief af hoe een 'christelij
ke natie' iets dergelijks kon la
ten gebeuren. Een zeer pijnlijke
geschiedenis, met de les voor ie
dere christen om vanuit het
evangelisch geloof steeds kri-
tisch te staan tegenover heer
sende systemen en opvattin
gen".
De bisschoppen keren zich in
hun brief tegen een mogelijke
verlaging van het ontwikke
lingsbudget. „Ondanks bezui
nigingen in eigen land, mogen
wij -nooit dulden dat om deze re
den de hulp aan arme landen
wordt verminderd.
De bisschoppelijke brief is te
verkrijgen bij het Secretariaat
van het R.K. Kerkgenootschap,
Postbus 13049, 3507 LA
Utrecht. Tel. 030-334244.
Vrijwillig moeten fü
VRIJWILLIG samenwerken of anders dwing ik u daa L
In deze ene zin zijn de uitlatingen van staatssecretaris jeno'
lage van onderwijs, deze week gedaan over het lagei iten
roepsonderwijs, het beste samengevat. Hij kondigt dege
nieuw dwangmaatregelen aan voor lbo-scholen die op| dooi
termijn niet willen opgaan in brede scholengemeenst' ;Uj8r
pen. Het hoogste bestuurlijke adagium vanuit Zoeten
luidt immers dat de basisvorming alleen gedijt in grote J
de scholengemeenschappen. Een aparte lbo-school LC1
mavo) past niet in dat concept. Om de weerstand vanvi oe'k i
CDA'ers in de Eerste Kamer tegen de basisvorming geui
nemen, beloofde Wallage dat elke fusie tussen lbo en au t en
opleidingen zou plaatsvinden op basis van vrijwillig) iom§
Het CDA vreesde namelijk dat een fusie van lbo-scholen,ovef
brede scholengemeenschappen die eigenlijk geen behi -
hebben aan beroepsonderwijs zou leiden tot het einde
veel beroepsonderwijs. Vandaar dat die clausule ove A
vrijwilligheid is opgenomen. 11
MAAR nu vreest de staatssecretaris kennelijk dat diefu
niet naar zijn bestuurlijke wens tot stand komen. Hij dj
daarom alsnog de fusie af te dwingen ook al betreft het
scholen die volledig voldoen aan de minimumnorm van
leerlingen. Hij wil die maatregelen al volgend jaar nei
Dat betekent dat lbo-scholen van nu af het zwaard van)
lage boven het hoofd hangt. Vrijwilligheid met de drei;1 je
van dwangmaatregelen mag immers niet serieus meer
willigheid heten. De recente uitspraken van de staatss!
taris zijn hem dan ook bijzonder kwalijk te nemen en wi jfe
op een verdacht stukje bestuurlijke onbetrouwbaar! .w,
Wallages uitlatingen zijn ook inhoudelijk te laken, omds
dreigt met een forse aantasting van de onderwijsvrij Pjm
De staatssecretaris kan praktisch gezien alleen fusiei e]
dwingen door middel van het bekostigingssysteem. L
voor zijn diverse verfijnde technieken mogelijk, zoals hei
an 7
ictg"
ste
nadelen van onwillige scholen bij nieuwbouwplannen.
de bewindsman maakt het al meteen bont door in één!
met het verstrekkendste middel te dreigen, namelijk v
dige beëindiging van de bekostiging van zo'n school. Da
tekent dus stopzetting van de financiering, ondanks hel
dat de school voldoet aan de instandhoudingsnormen.
Omwille van het welslagen van de basisvorming |p
Wallage wordt een stukje onderwijsvrijheid opgeofferd,
school zal gedwongen worden tot samenwerking inch ,us r
het opgeven van eigen bestuurlijk gezag. Of het dan gaal j g
de dwang van een fusie tussen een protestantse met een beti
tholieke onderwijsinstelling of tussen een bijzondere lam,
een openbare scholengemeenschap of zelfs tussen t erda
scholen met vrijwel identieke grondslagen, het is in alle tem
gevallen in strijd met de vrijheid van onderwijs. Het
overigens niet alleen staatssecretaris Wallage te verwij
dat hij met dwingende fusiemaatregelen dreigt. Het zijn
de provinciebesturen die op fusiedwang aansturen. Zo
de vier noordelijke provincies als nu ook Zuid-Holland p
sen de staatssecretaris tot de gewraakte uitspraken i r(je
herhaaldelijk aan te dringen op aanvullende stimulai in
tot fusies. Dat zijn merkwaardige aanmoedigingen die
tenleden en gedeputeerden medeplichtig maken aan hel
dergraven van vrijheden die in het geheel niet in het ge;
behoren te zijn. Uil
RODE KRUIS
DEN HAAG GIRO 6868
keewinkel oplevert.
Het verzet tegen de vestiging
van een moskee, dat in veel ge
vallen gepaard gaat met vernie
lingen en uitingen van racisme,
is volgens het IOT ook veelvul
dig afkomstig van het welzijns
werk, dat bezwaar maakt tegen
de in moskeeën georganiseerde
sociaal-culturele activiteiten.
Maar ook winkeliers, huiseige
naren en gemeentebesturen la
ten zich niet onbetuigd. De
moslims vinden verder dat het
met de godsdienstvrijheid voor
de moslims veel minder gesteld
is dan die voor de christenen in
Nederland. Het duurt jaren
voordat imams uit het buiten
land een woning krijgen.
ven echter gewoon door, vertelt
de Kroatische: „In de schuilkel
ders heeft mijn schoonzus een
baby gekregen. Dat was voor
mij een symbool van leven voor
de toekomst. Deze baby is te
jong om de oorlog te begrijpen
en zal er dus niet van weten.
Wij zullen niet in staat zijn deze
oorlog te vergeten, kleine kin
deren wel. Wij kunnen hooguit
vergeven. Hier op de conferen
tie heb ik gepraat met Tsjechen
en Slowaken. Ik heb ze op het
hart gedrukt dat ze niet moeten
gaan vechten. Dat lost niets
op."
Ondanks alles is Iva niet hope
loos. „Nu is Kroatië een be
droefd land. Maar als je over vijf
jaar komt kijken, is het weer
een mooi land. Wij zullen het
herbouwen, dat zit in ons ka
rakter. En over tien jaar is het
een prachtig en rijk land. We
houden van ons land. Dat is niet
verkeerd of nationalistisch. Je
mag toch ook van je moeder
houden?"
mT CeidócSomoiit
Uitgave: Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Per:
Kantoor redactie: Apothekersdijk 34, Leiden.
Kantoor advertentie- en
abonnementenafdeling: Stationsweg 37, Leiden.
Telefax: 071 - 134 941
Postadres: Postbus 112300 AA Leiden.
Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk.
071 -132221070 - 3190 933.
070-3906 717.
Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Hoofdkantoor:
Telefoon:
Postadres:
Alle kantoren zijn op
maandag tot en met
vrijdag geopend van
08.30 tot 17.00 uur.
Directeur/hoofdredacteur: J. Leune.
Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers.
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808): L. van Koot.
Binnen- en buitenland, financiën er
A. van Rijn (chef), drs. R. Edens, A
Leeuwen - Voorbij, R. de Roo.
Sport (tel. 070 - 3190 826): in samenwerking met sportredactie Sijthoff Pers
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): in samenwerking met kunst- en rtv-redactie Sijti
Pers.
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): drs. P van Velthoven.
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef) en S. Evenhuis.
Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T, Kors.
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied;
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, e
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in NederlandJ
België De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs. K
M. van de Ven en P. Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit R. ir
(chef), H. Bijleveld, D. Hofland, P. Koopman, D. van Rietschoten en K.
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus,
- de volgende correspondenten in het buitenland: drs. D J van den Bergh
(Peking), drs. H. Botje (Tunis), A. Courant (Athene), R. Hasselerharm
(Johannesburg), drs. A. Heering (Rome), B. van Huët (Londen), M de Koninclfl
(Washington), F. Lindenkamp (Sao Paulo), B. Schampers (Brussel), W. Voordo#
(Parijs), drs. R Vunderink (Moskou), W Werkman (Jeruzalem), G. van Wijlandll
(Belgrado), F. Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel).
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London Vertaalster::
M.de Cocq
n 08.30 tot 17.00 u
15.00 u
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand
per kwartaal
per jaar
Bij betaling per acceptgirokaart:
per maand
per kwartaal
per jaar j
i 18.00 tot 19.00 u
27,00
79,80
312,65
28,20
82,80
318,65
Het abonnementsgeld dient v
e worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 141 905 Voor uitsluitend hetdoff
geven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 140 680.
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050
