IN EN OM DE KAS
Glastuinders rondom Den Haag
maken kennis met het Noorden
Land en Tuinbouw I Kerkdiensten
Tomaat gezakt op nationale groenten-top-10
Aanvoerders houden
Info-beurs bij VBA
Begrip voor
bezuinigen
op onderwijs
CBT: Kwaliteit vair1
tomaat moet 'bove
kwantiteit' komen
Aanvoerders bij de Bloemenvei
ling Aalsmeer (VBA) die hun
produkt zelf vervoeren, kunnen
zich binnenkort bij de veiling
oriënteren op de mogelijkheden
en voordelen die collectief ver
voer biedt. Daartoe presente
ren zich de twaalf collectief ver
voerders uit de omgeving van
Aalsmeer onder VBA-dak op
maandag 28 september en don
derdag 1 oktober gezamenlijk
op een Info-beurs Collectief
Vervoer in de Bloemenveiling
Aalsmeer (VBA). Op maandag
28 september is het Cultra-par-
keerterrein decor van de Info-
beurs Planten. Donderdag 1 ok
tober ligt het accent op het ver
voer van bloemen. De lokatie is
dan de veilinghal nabij tribune
C/D. Op beide dagen is de Info-
beurs geopend van 's middags
vier tot 's avonds tien uur. De
Bloemenveiling Aalsmeer wil
met deze Info-beurs de kwekers
Het Hoger Agrarisch Onderwijs
is onaangenaam verrast door de
bezuiniging van ruim een mil
joen gulden, die het Ministerie
van Landbouw, Natuurbeheer
en Visserij voor 1993 aankon
digt. Deze bezuiniging wordt
gehaald door een korting toe te
passen op de rijksbijdrage die
de hogescholen jaarlijks van het
ministerie ontvangen. Het bud
get van het Hoger Agrarisch
Onderwijs is nog steeds stijgen
de, omdat het aantal studenten
ook toeneemt. Omdat echter
het Hoger Agrarisch Onderwijs
gelijk wordt behandeld met het
vergelijkbare overige Hoger Be
roepsonderwijs kan voor de be
zuiniging begrip worden opge
bracht.
en collectief vervoerders gele
genheid bieden om met elkaar
in contact te komen. Enerzijds
op verzoek van het collectief
vervoer, anderzijds als direct
betrokkene wil de Bloemenvei
ling de discussie over collectief
vervoer versus eigen vervoer en
het directe belang van de aan
voerder verder aanzwengelen.
De Stichting Promotie Glas
tuinbouw Noord-Nederland
houdt op dinsdag 22 september
in het Westland een informatie
avond over de glastuinbouwge
bieden rond Emmen, Hooge-
zand-Sappemeer en Sexbierum.
Glastuinders rond Den Haag
zijn daarvoor uitgenodigd in de
Rooszaal van zalencntrum De
Leuningjes in Poeldijk.
De voorlichtingsavond maakt
deel uit van de Noordelijke pro
motiecampagne die eind vorig
jaar is ingezet en die reeds en
kele glastuinders uit het westen
van het land heeft aangetrok
ken. De mondelinge informatie
door gespecialiseerde adviseurs
uit de betreffende gebieden
wordt ondersteund door de ver
toning van een pas utigebrach-
te videofilm over het wonen en
werken in de Noordelijke glas
tuinbouwgebieden. In een drie
tal informatiehoeken zijn de
nieuw gevestigde tuinders uit
de Noord-Nederlandse gebie
den met gezinsleden aanwezig
om de bezoekers over hun erva
ringen en over de kwaliteit van
het leven en werken in deze
tuinbouwgebieden te vertellen.
Toekomst
Glastuinbouw in het Noorden
heeft toekomst. Het is een aan
trekkelijk gebied voor tuinders
uit de randstad die geen ruimte
hebben om uit te breiden. Maar
er zijn nog wel maatregelen no
dig ter versterking van de con
currentiepositie van de Noorde
lijke tuinders. Dat blijkt uit een
onlangs gepubliceerd onder
zoek van het Noordelijk Agra
risch Innovatiecentrum in Gro
ningen.
In het rapport staan aanbeve
lingen ter versterking van de
glastuinbouw in het Noorden.
In het noorden zijn drie glas-
tuinbouwconcentraties: bij Em
men, in Hoogezand-Sappe-
meer/Menterwolde en in Sex
bierum. Er zijn recent al initia
tieven ondernomen om de glas
tuinbouwsector in het Noorden
verder te versterken, zoals de
oprichting in 1991 van de Stich
ting Promotie Glastuinbouw
Noord-Nederland. Maar vol
gens de onderzoekers zijn er
nog meer maatregelen denk
baar.
Enkele minder positieve pun
ten voor de glastuinbouw in het
Noorden zijn het gebrek aan
uitbreidingsmogelijkheden in
Hoogezand. Ook is er minder
specialisatie dan in Emmen
waar de glastuinders zich rich
ten op komkommers. De onder
zoekers komen met diverse
aanbevelingen, zoals omscho
lingsprojecten voor Noordelijke
werknemers of beperking van
het aantal teeltsoorten per ge
bied. Ook zouden tuinders in
het Noorden onder gelijke voor
waarden leningen moeten kun
nen afsluiten als collega-tuin
ders in het westen.
De Nederlandse vleestomaten leden onder de toenemende
rentie van België en Frankrijk.
FOTO;
iva/
rse
De tijd dat de tomaat met stip
steeg op de groenten top-10 is
voorbij. Natuurlijk behoort de
tomaat met een koperspercen
tage van 86% in 1991 nog steeds
tot de toppers in het Nederland
se groente-assortiment, maar is
wel in tijd van zeven jaar van de
derde naar de vijfde plaats ge
daald.
Circa dertig procent van de
huishoudens kocht in 1991 wei
eens vleestomaten en cherryto-
maten trok ruim acht kopers,
zo heeft de afdeling Markton
derzoek van het Centraal Bu
reau van Tuinbouwveiligen
(CBT) vastgesteld. In 1991
kochten iets minder Nederlan
ders tomaten dan in 1990. Dit
had vooral te maken met het
hoge prijsniveau in 1991. Ook
de gekochte hoeveelheid werd
hierdoor negatief beïnvloed. Op
basis van hoeveelheid hadden
tomaten in 1991 een aandeel
van 7,1% in de totale verse
groenten-aankopen. Toen was
het aandeel van de ronde to
maat in de totale tomatenaan-
kopen niet minder dan 94%.
Slechts 5,5% van de huishoude
lijke aankopen bestond uit
vleestomaten en de overige to
maten stelden met 0,3% nog
weinig voor.
Nederlandse assortiment toma
ten bestaat uit de gewone ronde
Volle vracht tomaten voor de veiling.
tomaat, de vleestomaat en de het assortiment. De gewone
cherry- of kerstomaat. Soepto- ronde tomaat is veruit het be-
maten en de langwerpige Itali- langrijkste met een aandeel van
aanse pomodoro completeren 87% in de totale huishoudelijke
I FOTO: L.N. KRUL
aankopen van tomaten. Vlees
tomaten hadden in 1991 een
aandeel van 11,5% en slechts
0,7% van de aankopen bestond
uit cherrytomaten.
Hoewel tomaten overal in het
land behoren tot de toppers in
het groenteassortiment zijn er
toch enkele opvallende regiona
le verschillen. Grote kopers van
tomaten vinden we vooral in
het zuiden van ons land. De to-
matenaankopen liggen hier
zo'n 13% boven het landelijke
gemiddelde. Dit is des te opval
lender als men bedenkt dat de
totale groentenaankopen in de
3 zuidelijke provincies ca. 10%
onder het landelijke gemiddel
de liggen. Vleestomaten maken
ook een relatief groot aandeel
uit in de consumentenaanko
pen van tomaten in het zuiden
van ons land. In het noorden
van het land wonen de kleinste
kopers van tomaten. Hier lig
gen de consumentenaankopen
ca. 35% onder het landelijke ge
middelde.
Het kopen van tomaten is niet
sterk gebonden aan de leeftijd
van de huisvrouw of de gezins
grootte. Het aandeel van de
vleestomaat in het tomatenas-
sortiment neemt wel toe naar
mate de huisvrouw ouder is. Bij
de 65-plusser bestond in 1991
16,5% van de tomatenaanko-
pen uit vleestomaten tegen
8,6% bij de huishoudens waar
van de huisvrouw jonger is dan
30 jaar.
De tomaat is in het afgelopen
seizoen met name op de Duitse
markt zo in het gedrang geko
men dat maatregelen nodig
zijn. Volgens het Centraal Bu
reau voor Tuinbouwveilingen
in Nederland (CBT) is een ding
duidelijk: kwaliteit moet boven
kwantiteit komen.
De positieve prijsvorming bij to
maten in het begin van de jaren
negentig als gevolg van on
der meer de hereniging van
Duitsland is er de oorzaak
van dat in de landen om ons
heen steeds meer sprake was
van teeltuitbreidingen van dit
produkt.
Dat gebeurde in Engeland,
Frankrijk, België en Duitsland.
Maar dit jaar groeide dank zij
het mooie weer ook de produk-
tie in Italië en Spanje. Die gro
tere Zuideuropese oogst zat de
afzet van de Nederlandse to
maat op de verse markt danig
dwars, waar dan nog bijkwam
dat de tomaten het in de moes
tuinen ook heel goed deden.
Zestig procent van de huishou
dens in Duitsland beschikt over
zo'n tuin.
De Nederlandse vleestomaten
hadden intussen te lijden onder
de toenemende concurrentie
van België en Frankrijk. Waar
dan nog bij kwam dat de kwali
teit ervan minder goed was dan
anders. Zachte vruchten kwa
men veelvuldig voor. De ronde
tomaten werden er de dri
het groeiende Nederlau
bod van fijne vleestomj
komstig uit de tussenty
Kleine groei
Tot de val van de
Duitsland was er
slechts sprake van eei
groei van de afzet van
Het marktaanbod stabi
zich in feite rond de 370 J,^
kilogram tomaten per^
1990 nam de import
land, als gevolg van de
kelinen daar, met 40 nu
logram toe, wat gemid 611
halve kilogram torna:
persoon betekende. Eei
ter nam Duitsland
twintig miljoen kilogn
op.
Noodgedwongen r e
Door de grote afhanki
van Nederland van dt
markt is dit jaar nood jjQ]
gen meer naar Duits
stuurd, wat ten koste
de prijs. Nederland als
leverancier kampte
ook met het grootste
Ook de afgelopen weke
afzet moeizaam, hetgei
ting kwam door de gr<
draai. In augustus haa 1
dertig miljoen kilogra
ten de minimumprijs n
ndt
hei
ud>
R.K. VIERINGEN
LEIDEN - O.L. VR. HEMELVAART/ST.
JOZEF: za. 19.U., zo. 11 u. Hoogmis.
H. LEONARDUS: za. 19 u. Euch. vie
ring: zo. 10.30 u. Euch.viering.
H. MIDDELARES: za. 19 u. Euch. vie
ring: zo. 9.30 u. Hoogmis. (Elke eerste
zondag van de maand: euch.viering
11.00, de overige zondagen om 9.30
uur).
Lof.
H. ANTONIUS VAN PADUA: za. 19 u.;
zo. 10.00 u
H. PETRUS: za. 19 u. Euch.viering: zo.
10u. Euch.viering.
O.L. VR. ONB. ONTV.: za. 19 u„ zo.
10.30 u. Hoogmis, 12.15 uur.
OUD KATHOLIEKE KERK: zo. 10 u. Eu
charistieviering.
Elk weekend zondag 10 uur, behalve
2e weekend in de maand, dan zaterdag
19 00 uur en zondag geen dienst.
AARLANDERVEEN - HEILIGE PE
TRUS EN PAULUS: za. 19 u.; zo. 10.30
u. Hoogmis.
TITUS BRANDSMAKAPEL: zo. .9 u.
Hoogmis, 12 u.
ALPHEN AAN DEN RIJN - H. PIUS: za.
19 u: zo. 9 en 10.30 u.
H. BONIFATIUS: za. 19 u.; zo. 9.45 u
11.30U.
DE HEILIGE GEEST KERK (De Bron):
za. 19 u.; zo. 9.30 u. en 11 u. (Vanaf 5-7
t/m 9-8 zondag één viering om 9.30
uur).
BOSKOOP - ST. JAN DE DOPER: za.
17.30 u. (de Stek), 19 u. (Kerk); zo.
10.30 uur (Kerk)Zomertijd 10.00 uur.
HAZERSWOUDE. - H.H. ENGELBE
WAARDERS: za. 19 u.; zo. 10.00 u„
11.30U.
HAZERSWOUDE RIJNDIJK - BER-
NARDUSKERK: zo. 9.00 uur, Bernar-
duskoor.
HET ANKER: za. 19 u., Parochiekoor:
zo. 10.30 u, Volkszang.
HILLEGOM - ST. JOZEFPAROCHIE:
za. 19 u. Ned. liederen; zo. 10.00 u.
H. MARTINUS: za. 19.00 uur; zo. 10
HOOGMADE - O.L. VR. GEBOORTE:
za. 19 u.; zo. 9.15 u.
KATWIJK AAN DEN RIJN - H. JOHAN
NES DE DOPER: za. 19 u. Eucharistie
viering; zo. 09.30 u. Eucharistieviering
met parochieel koor.
LAURENTIUS GEMEENSCHAP (Chr.
Tuinbouwschool): zo. 11.00 u. Hoog
mis.
BUITENKAAG - JOHANNES EVAN
GELIST: za. 19 U-; zo. 10.00 u. LANGE-
RAAR - H.H. ADRIANUS: za. 19 u„ zo.
9.30 en 11.30 u. (Zomertijd 9.30 uur).
LEIDERDORP - DE MENSWORDING:
za. 19 u. Eucharistieviering; zo. 10 u. en
11.30 u. Eucharistieviering.
LEIMUIDEN - ST. JAN DE DOPER: za.
19 u.; zo. 10.00 u. Hoogmis.
LISSE - ST. AGATHA: za. 19 u. Euch.
viering; zo 10 u. Hoogmis (kinderne-
vendienst); 11.30 u. H. Mis.
DEP. POELPOLDER: za. 19 u. Euch.
viering; zo. 10.30u. Euch. viering.
MARIAKERK: za. 19 u. H. Mis; zo. 9 u.
Stille Mis, 10.15 u. Hoogmis.
H.H. ENGELBEWAARDERS (Beek
brug): za. 19u.;zo. 10.00 u.
NIEUWKOOP - O.L. VR. HEMEL
VAART: za. 19 u.; zo. 9 u„ 10.45 u.
NIEUWVEEN - H. NICOLAAS: za. 19
u.;zo. 9u 11 u.
NIEUW VENNEP - MARIA ONB.
ONTV.: za. 19 u.; zo. 10 u.
NOORDEN - ST. MARTINUS: za. 19 u.
Avondmis; zo. 9 u., 10.30 u. Gezongen
Mis.
NOORDWIJK BINNEN - ST. JEROEN:
za. 19 u. H. Mis; zo. 9.30 u. Hoogmis,
11.00 Eucharistieviering
NOORDWIJK AAN ZEE - MARIA TER
ZEE: za. 19 u. Euch.viering; zo. 10.30 u.
Euch.viering.
NOORDWIJKERHOUT - ST. VICTOR:
za. 19 u.; zo. 9.30 u. Hoogmis, 11 u.
ST. JOZEF: za. 19 u., zo. 9 u., 10.30 u.
OEGSTGEEST - ST. WILLIBRORD:
za. 19 u.; zo. 09.00 H. Mis en 10.30 u.
Hoogmis.
OUDE ADE - ST. BAVOKERK in Rijp-
wetering: za. 19 u. in Oude Ade; zo. 9 u.
in Oude Ade, Hoogmis; 10.30 u. H. Mis
in Rijpwetering.
OUDE WETERING - JAC. DE MEER
DERE; za. 19.00 uur, zo. 10.30 uur.
ROELOFSARENDSVEEN ST. PETRUS
BANDEN: za. 19 uur; zo 9.30 u. Hoog
mis. MARIA PRESENTATIE: za. 19 u.;
zo. 11.00 u, Hoogmis.
RIJPWETERING - O.L. VR. GEBOOR
TE: Avondmis in Oude Ade, zo. 9 uur.
Hoogmis in Oude Ade; 10.30 u. H. Mis
in Rijpwetering.
SASSENHEIM - ST. PANCRATIUS:
za. 19 u.; zo. 9.30 Hoogmis en 11 u.
STOMPWIJK - H. LAURENTIUS: za.
19.30 u. Eucharistieviering (geen zo
mertijd). zo. 10.30 u. H. Mis.
VOORHOUT. ST. BARTHOLOMEUS-
KERK: za. 19 u; zo. 9.30 en 11 u.
VOORSCHOTEN - H. LAURENTIUS:
za. 19 u.; zo. 11.00 u. (zomertijd). Win
tertijd: za. 19 u. en zo. 11.30 u.
H. MOEDER GODS: 19 u.; zo. 10 u. (Zo
mertijd 9.30 uur).
WARMOND - ST. MATTHIASKERK:
za. 19 u.; zo. 9.00 en 10.30 u.
WASSENAAR - ST. WILLIBRORD: za.
19 u.; zo. 9.30 en 11 u.
DE GOEDE HERDER: za. 17 u., zo.
10.30 u.
ST. JOZEF: za. 19 u. Eucharistieviering
met zang, zo. 10.00 Eucharistieviering
met zang. Elke eerste zaterdag van de
maand zal er op zaterdagavond om
19.00 uur i.p.v. de gebruikelijke Eucha
ristieviering een Woord- en Gebeds
dienst worden gehouden.
WOUBRUGGE - GOEDE HERDER:
zo. 10.30 u.
ZEVENHOVEN - HEILIGE JOHAN
NES GEBOORTE: za. 19 u. H. Mis; zo. 9
u. Hoogmis, 10.45 u. Stille Mis.
ZOETERWOUDE-RIJNDIJK - MEER
BURGPAROCHIE: za. 19 u. Misviering;
zo. 10.30 u.
ZOETERWOUDE - ST. JAN'S ONT
HOOFDING: za. 19.30 uur. Zo. 9.30 u.
(Om de zaterdag in één van de kerken).
CHR. DIENAARKERK: za. 19.00. zo. 10
PREDIKBEURTEN
LEIDEN - Hervormde Gemeenten:
Hooglandse Kerk: 10.00 u. ds. J. Nau-
ta; 11.45 u.: Oec. studentendienst.
Oude Vestkerk: geen dienst.
Marekerk: 10.00 u. ds. G. F. Smaling;
17.00 u. ds. G. H. Abma, Gouda.
Maranathakerk: 10.00 u. ds. F. D. Roo-
ze.
De Regenboog: 9.30 u. ds. A. Alblas;
11.15 u. ds. A. Alblas en pastor Th. A.
M. Scholtes.
Bethlehemkerk: 10,00 u. ds. G. H. v.d.
Bom, H.A.
Bevrijdingskerk: 10.00 u. ds. L. C. Riet
veld.
Vredeskerk: 10.00 u. ds. H. E. Schou
ten.
Haagse Schouwkerk: 11.00 u. dhr. H. J.
Damstra, kand.theol.
Eglisg Wallone: 10.30 u. pasteur D.
Ribs.
Acad. Ziekenhuis: 10.00 u. ds. M. A.
Schaap-de Vries, Voorschoten.
Diaconessenhuis: 10,30 u. ds. H. B. van
'tHof.
Scheppinkskerk L'dorp (kapelzaal):
10.00 u. dhr. B. Grandadam. Dienst
voordoven.
LEIDEN *- Gereformeerde en andere
Kerkgenootschappen: Vredeskerk:
10.00 u. ds. H. E. Schouten.
Bethlehemkerk. 10.00 u. ds. G. H. v.d.
Bom, H.A.
Hooglandse Kerk: 10.00 u. ds. J. Nau-
ta; 11.45 u. Oec. studentendienst.
Oude Vestkerk: geen dienst.
Maranathakerk: 10.00 u. ds. F. D. Roo-
ze.
Bevrijdingskerk: 10.00 u. ds. L. C. Riet
veld.
Groenhoven: 10.00 u. ds. A. Verdoorn.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17.00 u. drs.
G. L. Born, Amersfoort.
Ger. Kerk Vrijgem.: 10.00 en 17.00 u.
geen opgave.
Doopsgez./Rem. Kerk: 10.00 u. ds J-
Brüsewitz, Vredeszondag.
Bapt. Gem.: 10.00u. Samenkomst.
Evang. Luth. Kerk: 10.15 u. ds. W. F.
Jense.
Nieuw Apost. Kerk: 9.30 en 17.00 u.
Evang. Gemeenschap: 9.00 en 10:30u.
Ev. S. v. Groningen.
Leger des Heils: 10.00 en 17.00 u. Sa
menkomsten.
Zevende-Dag-Adventistenzaterdag
10.00 u. Bijbelstudie; 11.00 u. Predika^
tie.
Evangelie Centrum de Bethlehemkerk:
10.00 u. Evang. J. P. H. Zijlstra.
Zendingsgroep „Jeruel": 17.00 u. Sa
menkomst.
Pinkstergem. Oude Vest: 10.00 u. dhr.
J. Eikerhout.
AARLANDERVEEN - Herv. Gem.:
10.00 u. ds. J M. D. v.d. Berg, H.A.;
19.00 u. Ds. D. Driebergen, Katwijk.
Geref. Kerk: 10.00 u. ds. H de Moor,
Waddinxveen; 18.30 u. Ds. K. Santing,
Alphen.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 16.30 u. ds. J.
van Amstel.
TER AAR - Herv. Gem.: 9.30 u. ds. J.
K. Vlasblom; 18.30 u. ds. B. A. Dubbel
dam, Zwammerdam.
Geref. Kerk: 9.30 en 18.30 u. ds. N. de
Reus, H.A.
ABBENES - Herv. Gem.: 9.30 u. ds. J.
W. Roodenberg, H.A.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: Opstandingskerk: 9.30 u. ds. M,
P. C. Lourens, Steggerda.
Adventskerk: 9.30 u. ds. P. C. 't Hooft;
17.00 u. ds. J. W. v.d. Gronden, dienst
voor en met verstandelijk gehandicap
ten.
Kruiskerk: 9.30 u. dhr. G. J. Terlaak.
Kerk en Zanen: 9.30 u. ds. D. C. Peters.
Geref. Kerken: Maranathakerk: 9.30 u.
ds. P. Wilschut, H.A.
Salvatorikerk: 9.30 u. ds. K. Santing,
H.A.; 18.30 u. ds. P. Wilschut.
Bapt. Gem.: 10.00 u. Ev. J. Leidekker;
18.30 u. ds. H. van Dorp, m.m.v. Le
Shaddai.
Leger des Heils: 10.00 en 19.00 u. Sa
menkomsten, behalve laatste zondag
v.d. maand, dan 10.00 en 15.30 u.
Volle Evang. Gem.: 10.00 u. dhr. A. v.d..
Hoorn.
ALPHEN NOORD - Herv./Geref. dien
sten: Goede Herder: 10.00 en 18.30 u.
ds. R. H. Nieuwenhuis.
De Bron: 9.00 u. mevr. R. Rijken-v.d.
Berg - vicaris; 10.30 u. ds. J. Huize
bosch.
Ashramcollege: 10.00 u. ds. N. Hoog-
endijk.
Driehoorne: 19.00 u. ds. Jvan Dok.
Herv. Gem. Sionskerk: 9.30 u. kand. Q.
v.d. Brink; 18.30 u, ds. J. Ouwendijk;
Oudhoornseweg: 10.00 u. ds. A. Jonk
man, Alphen.
BENTHUIZEN - S.O.W. Gem. „De
Hoeksteen": 10.00 u. ds. T. v.d. Hoe
ven, R'woude.
BODEGRAVEN - Herv. Gem.: Dorps
kerk: 9.30 u. ds. C. v.d. Scheur; 18.30 u.
ds. A. L. v. Zwet.
Salvatorkerk: 9.30 u. ds. L. Terlouw;
18.30 u. ds. T. Poot.
Bethlehemkerk: 9.30 u. ds. J. Muller;
18.30 u. drs. W. H. Th. Moehn.
Geref. Kerk: 9.30 u. ds. T. Zoutman, vre
deszondag, m.m.v. kinderkoor „de An
dantino's"; 18.30 u. ds. H. J. Douwes
(Maassluis, ontmoetingsdienst m.m.v.
koor „Excited").
BOSKOOP Herv. Gem.: Dorpskerk:
9.30 en 18.30 u. ds. K. J. Jansen, H.A.
De Stek (Herv./Geref.): 9.30 u. ds. R. de
Reuver, H.A.
Geref. Kerk: 9.30 en 17.00 u. ds. J. A.
van Hooijdonk, H.A. Chr. Geref. Kerk:
9.30 u. ds. M. J. Oosting; 17.00 u. ds.
W. Quak, Ridderkerk.
HAZERSWOUDE - Herv. Gem.- 9.30
en 18.30 u. ds. J. B. Alblas, opening
winterwerk.
Geref. Kerk: ds. J. Cziria, Rijnsburg;
17.00 u. ds. A.C.Poley.
HOOGMADE - Herv. Gem.: 10.00 u.
ds. v. Dok, Alphen, vredesweek.
DE KAAG - Herv. Gem.: 9.30 u ds. Q.
H. B. ten Voorde, Katwijk.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: Dorpskerk: 10.00 u. ds. Z. de
Graaf; 18.00 u. ds. J. Boogaard, R'dam.
Ontmoetingskerk: 10.00 u. ds. J. Kat-
tenberg, Leiden; 18.30 u. ds. Z. de
Graaf, Jeugddienst.
De Rank: 10.00 u. ds. N. van Egmond,
Utrecht.
Geref. Open Hofkerk: 9.30 u. ds. Heen
eman; 18.30 u. ds. van Breevoort.
KATWIJK AAN ZEE - Herv. Gem.:
Oude Kerk: 10.00 u. ds. W. J. Gorissen;
18-OOu. ds. C. v.d Berg.
Nieuwe Kerk: 10.00 u. ds, J. Vroeginde-
weij; 18-OOu. ds. W. J. Gorissen
Ichtuskerk: 10.00 u. ds. P. J. Stam jr.;
18.00 u. ds. J. Vroegindeweij.
Pnielkerk: 9.30 u. ds. C. v.d. Berg;
18.00 u. ds. W. J. J. Glashouwer.
Maranatha Centrum: 10.00 u. ds. W. J.
J. Glashöuwer; 18.00 u. ds. W. Chr. Ho-
vius.
Kapel Overduin: 14.f5 u. dhr. E. J.
Bergman.
Geref. Kerk: Triumphatorkerk: 9.30 u.
ds. J. v. Breevoort; 17.00 u.: ds. G. J.
Mink, VLOK.
Vredeskerk: 9.30 u. ds. G. J. Mink;
17.00 u. ds. G. F. Heeneman.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: 10.00 u. ds. J. A. Tielkemeijer,
Vredeszondag; 19.00u. Kand. K. Ouds
hoorn, Kampen, gem. jeugddienst.
Geref. Kerk: 10.00 u. mw, L. J. Koning-
Éolet, Gouda; 19.00 u. kand. K. Ouds
hoorn, Kampen, SOW Jeugddienst
Herv.kerk.
LEIDERDORP - (Herv./Geref. dien-,
sten) Dorpskerk: 10.00 u.en 18.30 u.
ds. G. Stegeman.
Scheppingskerk: 10.00 u. J. J. v.d.
Born, H.A., vredesweek; Kapelzaal:
10.00 u. dhr. B. Grandadam, dienst
voor doven.
LEIMUIDEN - Herv. Gem. en Geref.
Kerk: 09.30 u.: mevr. ds. M. W. de Mik,
gez. startzondag in Ger.kerk, plm. 15 u.
afsluiting van deze dag.
LISSE - Herv. Gem.: Grote kerk:
10.00 u. ds. D. Driebergen, Katwijk;
19-00 u. Jeugddienst.
Pauluskerk: 10.00 u. ds. J. Verdijk.
Geref. Kerk: 10.00 u. dhr. P. J. van Mid
den; 19.00 u. geen dienst. Jeugddienst
GHJL grote kerk.
Chr. Ger. Kerk: 10.00 en 16.30 u. ds. J.
van Dijken.
Geref. Gem.: 10.00 en 16.00 u. Lees-
dienst.
Ned. Geref. Kerk: 10.00 u. Leesdienst,
br. J. Bos; 19.00 u. ds. A. W. Vos.
NIEUWKOOP - Herv. Gem.: 9.30 u.
dhr. E. J. Bergman, Katwijk; 18.30 u.
prof. dr. A, v.d. Beek, Valkenburg.
Geref. Kerk: 9.30 u. dr. C. M. Wigmans,
Alphen.
NIEUWVEEN - Herv. Gem.: 9.30 u.
kand. R. Schipper, Utrecht; 18.30 u. ds.
P. Baane, Alphen, opening jeugdwerk.
NIEUW VENNEP - Herv. Gem.: 9.30
u. ds. B. C. de Gelder, Lisse; 19.00 u.
ds. J. Tj. W. Quack, Berkel Rodenrijs.
Geref. Kerk: 9.30 u. drs. J. D, Kraan;
19.00 u. ds.G. Rang.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 16.30 u. kand.
A. van Maarl.
NOORDWIJK - Herv. Gem.: Grote
Kerk: 10.00 u. ds. D. Keuning; 17.00 u.
kand. L. D. Burger, Waddinxveen;
19.00 u. ds. J. J. Kuiper.
Kerk aan Zee: 10.00 u. ds. G. J. Ruiten
burg, Jeugddienst; 19.00 u. ds. G. J.
Ruitenburg.
De Rank. 10.00 u. ds. J. R. Volk, Kat
wijk.
Geref. Kerk: Hoofdstraat (Buurtkerk):
10.00 u. ds. J. J. Kuiper; Herv.kerk,
Hoofdstr.; 19.00u.ds.G. J. Ruitenburg.
Vinkenlaan: 10.00 u ds. B. J. Roosjen;
Herv.kerk, Voorstr. 19 u. ds. J. J. Kui
per.
Stichtingskerk: 11.00 u. ds. Christ, Kat
wijk.
Sole Mio: 9.00 u. ds. C. B. Schuurman,
Katwijk.
Evang. Ontm.centrum „De Ark": 10.00
u. Samenkomst, spreker J. v. Duin;
19.00 u. spreker: Joh. v. Arkel.
NOORDWIJKERHOUT - Herv. Gem.:
10.00 u. ds. J. Rinzema, Jeugddienst
m.m.v. Singing United.
OEGSTGEEST - (Herv./Geref. dien
sten) Endegeest: 10.00 u. ds. ds. L. H.
C. Friederich.
Mauritskerk: 10.00 u. ds. H. R. Plomp
en pastor G. Kester, Oec.dienst van
Schrift en Tafel.
Groene Kerk: 10.00 u. ds. G. J. de
Bruin, S. O. W. dienst.
Pauluskerk: 10.00 u. ds. R. E. Da Costa,
Jeugddienst m.m.v. Stichting Kerk en
Theater.
Gemeentecentrum: 10.30 u. mw. ds. C.
Lems, R'dam; 19.00 u. ds. H. R. Plomp,
Catechismusdienst.
Acad. Ziekenhuis: 10.00 u. ds. M.
Schaap-de Vries.
Genootschap der Vrienden (Quakers):
Alleen 1 e zondag v.d. maand dienst om
10.30 u.
Ned. Geref. Kerk: 8.45 u. ds. W. Janse;
16.00U. ds. H. Winkelhoff, A'veen.
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Herv. Gem.: 9.30 u. ds. M. B. Heijting.
Geref. Kerk: 9.30 u. dr. L. J. Koffeman,
Amersfoort; 19.00 u. ds. J. W. v.d. Lin
den, Zoetermeer.
Remonstrantse Gem.: geen.
RIJNSATERWOUDE - Herv. Gem.:
9.30 u. dr. G. G. de Kruyf; 19.00 u.:
Kand. J. Henzen.
RIJNSBURG Herv Gemeenten: Gro
te Kerk: 9.30 u. ds. J. Esbach; 17.00 u.
ds. D. H. van Niel.
Bethelkerk: 9.30 u. ds. D. Verboom.
Gereformeerde Kerken: Petrakërk: 9.30
u. ds. Cziria; 17.00 u. ds. Terpstra.
Immanuelkerk: 9.00 en 10.30 u. ds.
Terpstra; 17.00u. ds. Ribberink.
Maranathakerk: 9.30 u. ds. Ribberink;
17.00u.ds. Cziria.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. Leesdienst;
16.00 u. ds. C. Westerink, Baarn.
SASSENHEIM - Herv. Gem.: 9.00 en
10.00 u. dhr. J. W. Hoffenaar; 19.00 u.
ds. R. Biewinga.
Geref. Kerk: 8.45 u. ds. K. E. Bras in
R.K. kerk; 19.00 u. ds. R. W. Biewinga in
Herv. kerk.
Chr. Geref. Kerk: 10.00 en 17.00 u. ds.
E. E. Slofstra, Noordwijk.
Ned. Prot. Bond Sassenheim/Lisse:
10.00 u. mevr. I. Hasselbach, Koude-
VALKENBURG Z.H. - Herv. Gem.:
10.00 u. dr. C. Vermeulen en ds. I. Pad
mos; 18.30 u. ds. A. Christ, Ridderkerk.
Geref. Kerk: 10.00 u. drs. I. Padmos en
dr. C. Vermeulen, gez.dienst Herv.kerk;
18.30u. drs. I. A. Padmos.
VOORHOUT - Herv./Geref. Kerk:
10.00u.C.J.de Jong.
VOORSCHOTEN - Herv. Gem.: 10.00
u. ds. E. Boer-Hessel; 19.00 u. ds. J.
Schaap in 't Kruispunt.
Geref. Kerk 't Kruispunt: 10.00 u. ds. J.
Schaap „Ontmoeting" (Herv./Geref.):
10.00 u. ds. B. Ledegang; 19.00 u. ds.
J. Quick-Vermeij, Alphen.
WARMOND - Herv. Gem.: 10.00 u. ds.
J. M.de Klerk.
WASSENAAR - Herv, Gemeente:
Dorpskerk: 10.00 u. ds. A. C. J. Jon
kers, Den Haag; 16.30 u. ds. C. N. van
Dis.
Kievietkerk, Samen-op-weg diensten:
ds. W. de Braber,
mw. drs. A. Kelder.
ior de maand sep-
10.00 u. ds. J. Visser.
Messiaskerk, Samen-op-weg: 10.00 u.
drs. J. F. Abma, A'dam.
Dorpscentrum: 9.30 u. ds. W. van Laar,
Vlaardingen.
Geref. Kerk: Zijllaankerk: 10.00 u. drs.
J. F. Abma, A'dam, S.O.W.-dienst in de
Messiaskerk; 17.00 u. ds. C. v.d. Wou-
de.
Kievietkerk, Samen-op-weg diensten:
10.00u.ds. J. Visser.
Ned. Prot. Bond: 10.30 u. ds. F. H. Foc-
kema Andreae.
WOUBRUGGE - Herv Gem.: 9.30 u.
ds. J. J. Roodsant; 18.30 u. ds. T. H.
v.d. Hoeven, R'woude, gez. Jeugd
dienst in Geref.k.
Geref. Kerk: 9.30 u. ds. A. H. van Oude-
nallen; 18.30 u. ds. T. v.d. Hoeven, gez.
dienst Geref. kerk.
Ned. Prot. Bond: 10.30 u. drs. M. Roos.
ZEVENHOVEN - Herv. Gem.: 9.30 u.
ds R. v. Mourik, Nieuwkoop.
Geref. Kerk: 9.30 en 19.30 u. dr. R.
Fernhout, H.A.
ZWAMMERDAM - Herv. Gem.: 9.30 u.
ds. B. A. Dubbeldam; 18.30 u. K. J.
Vlasblom, Ter Aar.
Geref. Kerk: 9.30 u.
Vriezeveen; 18.30 u.
Liturgisch rooster voi
tember:
Agathakerk:
19/20 september: za.
nieviering; zo. 10.00
ring.
ring.
Kerkelijk Centrum Poelpolder:
19/20 september: za. 20.00 u. Eucha
ristieviering met kindenwoorddienst; zo.
10.30 u. Communieviering.
26/27 september: za. 19.00 u. Gezins
viering; zo. 10.30 u. Communieviering.
DIENSTVERLENING
ARTSEN - Leiden: Groep 1: Alke-
ma, Baars, Groeneveld, Janssen, Van
Leeuwen, Maris, Van der Meer, De Rui
ter, Van Schie, Tan, Verhage: za. dr.
Van Leeuwen tel: 218661 en zo. dr. Van
Schie, tel: 177100 Groep 2: Bergmey-
er, Nering Bögel, Van Gent, Taytel-
baum, Pufkus, Van Luyk, Klaassen,
Rus, Kruis, Middendorp en De Lange:
za. G. Nering Bögel tel: 124403 en zo.
dr. Rus, tel: 132500 Groep 3: Boels,
Lely, W. de Bruyne, J. de Bruyne, Hui-"
bers, Jurgens, Delver, Fogelberg en
v.d. Muysenbergh: za. dr Huibers tel:
125820 en zo. dr Jurgens, tel: 125820
Groep 4: Bénit, Horn, Lahr, Lodder,
Nieuwenhuis, Van Rijn, Van Winger
den, Paulides J, Zaaijer en R. Zaaijer,
De Kanter: za. dr. Paulides tel: 311414
en zo. dr. A. van Rijn tel: 06-52712732.
Groep 5: De Lorm, Wiersma, Crul,
Kooijman, De Jong, Prince, Reinders,
D. Hammerstein en A. Hammerstein:
za. dr. Wiersma tel: 318311 en zo. dr.
Kooijman tel: 06-52708618 Oegst-
geest: za. en zo. dr. J. de Haan tel:
170605 Leiderdorp: za. dr. Lands
meer, tel. 413913 en zo. dr. M. Lesuis,
tel. 894343. Beide dagen spreekuur op
Florijn 10,12.30-13.00. «Voorschoten:
za. dr. Mejer, tel: 613032 en zo. dr. Plat-
teel, tel: 615417 Warmond - Voor
hout: za. en zo. huisartsenpraktijk
Oosthout, Anijsweg 38, Voorhout tel:
02522-30697 Noordwijk: za. drs. Van
der Lugt/Barnhoorn tel: 12405 en zo
Gezondheidscentrum te: 19300 Kat
wijk - Rijnsburg - Valkenburg:
Groep 1: Dijk, Henneman, Ten Hove,
Lodder, Meewisse, Pool, Schonen
berg. Za. en zo. dr. Lodder tel: 14600
Groep 2: Bergman, H. Van Duyn, L.
Van Duyn, Hueting, Moolenburgh, Tim-
mers: za. en zo dr. Moolenburgh tel:
13222 Groep 3: Van Delft, Priester,
Rietbroek, Verhage, Van der Water: za.
en zo. dr. Verhage tel: 21818 Kaag -
Abbenes- Nieuw Vennep: tel: 02526-
72850 Sassenheim: za. en zo. dr.
Muller, tel: 13344 Alkemade - Hoog-
made: Praktijken Saeys, Van Mierlo,
Beekhuis, Brock/Roelen: za. en zo. dr
Saeys: 01713-12217 Alkemade - Lei-
muiden - Rijnsaterwoude: Praktijken
Glansbeek, Lardenoije en Van Blooijs:
za. en zo. dr. Lardenoije tel: 01721-
8269, alarm 01721-9620 Alphen:
groep 1: za. dr. Klein Haneveld tel:
72170 en zo. dr. Luining tel: 76677
groep 2" za. dr. Hoogendoorn, tel:
22425 en zo. dr. Nijssen tel: 06-
52705741 groep 3: za. dr. Plag tel:
43896 en zo. dr. De Jong-van Leeuwen
tel: 322833 groep 4: za en zo. dr. Vlet
ter 25640. Hazerswoude-Koudekerk:
za. en zo. dr. Van Buuren, tel: 01714-
12020 Benthuizen - Boskoop: za. en
zo. dr. Harderwijk tel: 01727-17540
Langeraar - Nieuwveen -Ter Aar -
Woubrugge: za. dr. Van Sprang, Ter
Aar tel: 01722-3333 en Zo drs. Jansen-
/Zandstra Ter Aar tel: 01722-2811.
Nieuwkoop - Noorden - Zevenhoven:
za. en zo. dr. Boonstra, Dorpsstraat 84,
Nieuwkoop, tel: 01725-79301 Hille-
gom: eigen huisarts bellen.
HOMEOPATHISCHE ARTSEN LEI
DEN Waarneemregeling voor Kos
ter, Juffermans, Hibbeln, Ruff-Medve-
dovsky: za. en zo. dr. Juffermans, via
dokterstel: 071-122222.
TANDARTSEN - Leiden - Leiderdorp
- Oegstgeest - Warmond: za. en zo dr.
J. Pels tel: 896896 Alkemade - Lei-
muiden: eigen tandarts bellen voor
12.00 uur. Leidschendam: Voor
spoedgevallen tel: 3.974.491 Bollen
streek: za. en zo. dr. Hofman tel:
02520-16219 Katwijk: za. en zo. dr.
Van Tol, tel: 72865.
APOTHEKEN - Leiden - Leiderdorp -
Oegstgeest - Voorschoten: za. en zo.:
Apotheek De Aloë, Levendaal 161Lei
den tel: 120502; Apotheek Boehmer,
Florijn 21Leiderdorp, tel: 894400; Apo
theek Hofland, Thorbeckeweg 3, Voor
schoten, 762877. Alkemade: Apo
theek Alkemade, Weteringlaan 1Oude
Wetering 01713-19100 (Noordwijk) -
Katwijk - Rijnsburg: za. en zo. Katwijk-
se apotheek, Princestraat 3, Katwijk
01718-12755. Leidschendam/Voor-
burg: Panter Apotheek, Prins Bern-
hardlaan 214 Voorburg, tel: 3864883
Noordwijkerhout: Spoedrecepten tel:
73511 «Sassenheim: 02522-10169.
WIJKVERPLEGING - Leiden -
Noordwijkerhout - De Zilk - Voorhout:
tel: 071-122222. Bollenstreek: Wijk
verpleging gezondheidscentrum, tel:
02522-14147. Hillegom: Opgave via
het antwoordapparaat, tel: 02520-
16217. Leidschendam: Kruiswerk
Vlletstreek, tel: 3455300. Oegstgeest:
kruisvereniging, tel: 071-177444.
DIERENARTSEN - Leiden: groep 1:
Van der Wouw, Koster, Vestjens: za. en
zo. dr. Vestjens tel: 120241 groep 2:
Hekerman, Helder, Roest: za. en zo. dr.
Roest tel: 890405. Leidschendam: ei
gen dierenarts bellen. Bollenstreek:
eigen dierenarts bellen Katwijk:
Spreekuur van 11.00 - 12.00 uur bij dr.
Snel.
APOTHEKEN - De avond- en nacht
diensten van de apotheken in de regio
Leiden worden waargenomen door de
apotheken die ook weekenddienst heb
ben.
STICHTING KRUISWERK LEIDEN -
Centraal kantoor: Schuttersveld 1Voor
Informatie: tel.: 071-120144 tussen
08.30-17.00 uur. Uitleencentrale ver-
pleegartikelen: Burggravenlaan 250,
telefoon 071-121894. Geopend: dage
lijks 13.30-17.00 uur, donderdag 13.30-
19.00 uur.
ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI
ZEN LEIDEN Ongevallendienst elke
dag Academisch Ziekenhuis behalve
van dinsdag 13.00 u. tot woensdag
13.00 u. (Diaconessenhuis poliklinie
ken tel 155543, afdeling S.C.U. tel
Sp
ij
175639) en van vrijdag 13.00
terdag 13.00u. (Elisabeth-ziel ik<
De Geneeskundige Dienst
verhuisd van de Roodenburgi
Leiden naar de Cronesteinka
Leiden.
VERENIGING BESCHERMIN We
BOREN KIND - Hulpverlenu
gewenste zwangerschap vo
en kind. Bel tel. 071-896
897762; 033-620244 (dit la<
mer is dag en nacht bereikbai
BEZOEKUREN ZIEKENHUIZ
aconessenhuis: Bezoekuur
van 14.30 tot 15.15 uur en
19.45 uur. Kinderafdeling dat
10.30 tot 19.00. Niet meer dar
zoekers per patiënt. Op de
special care kan men terecht
tot 11.00 uur en van 19.00 tot
Voordat de laatste twee afdefaeï
zocht kunnen worden dienl
worden overlegd met de dien
verpleegkundige.* Sint Eliss
kenhuis: Volwassenen dag
14.00-14.45 u. en van 18.30
klasse-afdelingen ook 11.1
Kraamafdeling: Naast de no
zoektijden alleen voor kraag],
van 19.30-21.00 u. Gynaeco
loskunde/urologie van 14.00
van 18.30-19.30 uur. Kindefau
ouders zijn de gehele dag
van beiden kan, indien m<
of haar kind blijven slapen. Vi
tjes, zusjes en andere bezoe nn
bezoektijd van 15.00
CCU (hartbewaking) dag. vfi9
14.30 u. en van 19.00-19.30 u rj<
care: dag. van 14.00-14.45
19.00-19.30 u. Sport-Medisc
centrum: Spreekuur ma. 19."
in het St. Elisabeth-ziekenhui
geest: Di. en vr. 13.00-14.
11.00-12.00 u. en 14.00-15.0D
klasse: de gehele dag.
niek: Jongerenteam: z
17.00 u. Opname: werkdag
17.45 u.; za. zo en feestdi
11.30 en 14.00-16.30 u. T
D: dag. tot 21.00 u. met
van behandeltijden en etensti va
Academisch Ziekenhuis: Vopn
tiënten (behalve kinderen)
zoekuren als volgt: Dagelf
15.00 u. en 18.30-19.30 u.
zoekuur afdeling verloskuni 61
19.00 u. De Praematurenafdf is'
ouders en familie is na overle
tiënten doorlopend bezoek
Bezoek aan ernstige patiën
neer aan ernstige patiënte
pend bezoek wordt toegesta
hoofdverpleegkundige hiervo 'r.
le kaarten verstrekken. Kin t
zalen voor peuters, kleuters
kinderen 15.15-17.00, bab
boxenafdeling: volgens afsfp
het verpleegkundig hoofd,
den kinderafdelingen: vooro
opgenomen kinderen na ov
verpleegkundig hoofd. Voor; ei
zoekers van kinderen: Keel-,
oorheelkunde en neurologi
15.00 en 18.30-19.30. Ooi
en heelkunde: 14.15-15 00
19.00. Rijnoordziekenhuis
14.30-15.15 u. en 18.30 0(
Kraamafdeling: vaders, brc
zusjes zijn de gehele dag v
overleg met het hoofd van d
Kinderafdeling 14.30-15.30
leg met de verpleging zijn h
dere bezoektijden mogelijk. 0]
zijn de gehele dag welkom
met het hoofd van de afdeling
CENTRALE REGISTRATIE
VANG (Koornbrugsteeg 2,25jbe
den, tel 254810.) Informal
aanmelden voor kinderopvi
den. Geopend: ma t/m vr dat
ANTI-DISCRIMINATIE
MELDPUNT LEIDEN. Ketelbi
10. Ma. t/m vr. telefonisch
van 10.00 tot 16.00 via 0
Spreekuur ma. 13.00-15.0
18.80-20.30.
EK lï
