>yrie en
sraël eens
lp punten
Duits dialect
als voertaal
Panic wil erkenning klein-Joegoslavië
Buitenland
Toren
van Pisa
op helling
gebouwd
Mitterrand regeert
door ondanks ziekte
I!
A I ET
Leidse Courant r\
donderdag 17 september 1992 i tf
panse blauwhelmen
k naar Cambodja
[(YO - Drie Japanse marineschepen met
boord meer dan 400 soldaten en 23 voer-
;en zijn vandaag naar Cambodja vertrok-
Het is de eerste keer sinds de Tweede
den
het
Malariabesmetting
bedreigt VN-militairen
PHNOM PENH - Zeker 385 VN-militairen in
Cambodja hebben verleden maand malaria op
gelopen. Volgens een woordvoerder van de
15.000 man sterke VN-vredesmacht in Cambod-
eldoorlog dat Japanse soldaten buiten de ja zijn drie militairen sinds de operatie in maart
n landsgrenzen worden ingezet. Enkele begon aan de ziekte overleden. Veertig landen,
tallen demonstranten protesteerden te- waaronder Nederland, hebben troepen geleverd
lei het vertrek van de Japanse blauwhel- aan de vredesmacht.
die zich in Cambodja zullen aansluiten Met name in het noordelijke deel van Cambodja
de VN-vredesmacht. De eerste Japanse is de kans op besmetting door een steek van de
ipen worden op 2 oktober in Cambodja, malariamug groot. De militairen hebben het ad-
^vacht. In totaal zal Japan circa 1700 man vies gekregen zo weinig mogelijk van het li-
ren voor de VN-vredesmacht. Het Japan- chaam onbedekt te laten en te slapen onder
irlement stemde afgelopen juni in met de klamboes. De meeste medicijnen halen weinig
die zending van troepen naar het buiten- uit, omdat de malariamug tegen de meeste daar-
[mogelijk maakt. van resistent is.
Opnieuw leider
maffia gearresteerd
MARSEILLE De Franse politie heeft
gisteravond op het vliegveld van Mar
seille de Calabrese maffia-leider Domi-
nico Libri gearresteerd.
De 58-jarige Libri werd al jaren in bin
nen- en buitenland gezocht wegens
moord en lidmaatschap van een crimi
nele organisatie. De voorman van de Ca
labrese N'dragheta is de derde van de
twintig meest gezochte Italiaanse maf
fia-leiders die de afgelopen weken zijn
aangehouden.
Giuseppe Madonia, de tweede man van
de Siciliaanse maffia, en Carmine Alfie-
ri, de peetvader van de Napolitaanse Ca-
morra, gingen hem deze maand voor.
Ruimtelichaam ontdekt
zes miljard km van de zon
BOSTON Amerikaanse astronomen hebben een
voorwerp ontdekt waarvan wordt aangenomen dat
het het verst weg is van alles wat tot nu toe in ons
zonnestelsel is waargenomen. Het ruimtelichaam be-
Onlusten in Wismar
WISMAR Rechtsradicalen hebben gis
teravond in Wismar opnieuw geprobeerd
een centrum voor asielzoekeres aan te val
len. Het ging om naar schatting 30 tot 40
extremisten. De oproerpolitie slaagde er
rond middernacht in de toestand in de
vindt zich op een afstand van ongeveer 6,4 miljard ki- hand te krijgen. De onruststokers hadden
lometer van de zon. Volgens de eerste gegevens heeft
het voorwerp, met het uiterlijk van een komeet en
met een zwakke lichtuitstraling, een omvang van on
geveer 200 kilometer en bevindt het zich op 1,6 mil
jard kilometer buiten de planeet Pluto. Het werd voor
het eerst gezien op 30 augustus jongstleden door twee
onderzoekers van het observatorium Muana Kea op
met stenen en brandbommen gegooid. Nie
mand werd gewond. Zeven extremisten
werden aangehouden. De twee voorgaande
nachten was het in Wismar eveneens geko
men tot een treffen tussen rechtse jonge
ren en de politie. De politie deed gisteren
invallen bij mensen die verdacht worden
onderzoekers van het observatorium Muana Kea op mvanen dij mensen cue veraacnt woraen
het eiland Hawaii nmet behulp van een telescoop met van aanvallen op centra van asielzoekers.
i qo TAr. ..mtonooLon. Daarhii ziin zeven mensen gearresteerd en
een diameter van 189 centimeter. De wetenschap- Daarbij zijn zeven mensen gearresteerd en
pers hopen dat hun ontdekking een beter begrip kan is een grote hoeveelheid nazistische propa-
opleveren over het ontstaan van kometen. ganda in beslag genomen.
XANDRIE/WASHING-
N - Israëlische en Syri-
onderhandelaars heb-
gisteren vorderingen ge
el bij enkele veiligheids-
I agstukken langs hun ge-
jnschappelijke grens.
j bespreken de notie van
gheid tussen Syrië en Israël
dit is een van de gebieden
rin we in principe algemene
eenstemming hebben", al-
de Israëlische onderhande-
Itamar Rabinovich. Hij
(de hieraan toe dat de de
nader moeten uitgewerkt.
Syrische onderhandelaar
'ii'c'ijvaffiq al-Allaf zei dat er
n je mogelijkheid is het eens te
den over veiligheidsregelin-
j die voor beide partijen
Izakelijk en wettig zijn".
nelijk hadden de verklarin-
betrekking op de Golan-
gvlakte, die Israël in 1967
J0 jyrië veroverde en in 1981
|Vjexeerde. De Israëlische pre-
r Yitzhak Rabin liet onlangs
schemeren dat zijn rege-
misschien bereid is tot ge-
*'0j lelijke teruggave van de
ilische functionarissen
iden zich ondertussen ver-
fd over een onverwachte
noeting tussen de Syrische
ident Hafez Assad en de
.'af( itische president Hosni
ajr arak. „Dit is beslist een po-
f teken", aldus een Israëli
zegsman. Egypte is het
e land dat een vredesver-
tandmet Israël heeft gesloten
Wctioneert achter de scher-
als bemiddelaar tussen Is-
en de Arabische buurlan-
Israëlische onderminister
buitenlandse zaken Yossi
in, die in het weekeinde be
en in Cairo voerde, zei
Washington dat Egypte hulp
beloofd bij het afwenden
we
van de anti-Israëlische resolu
ties die Arabische landen tradi
tioneel op de jaarlijkse ope
ningszitting van de Algemene
Vergadering -van de VN indie
nen.
Beilin liet ook blijken dat Israël
bereid is water bij de wijn te
doen inzake de bezwaren om de
PLO als gesprekspartner te
aanvaarden. Beilin merkte op
dat zijn regering bezig is een
wet in te trekken waardoor het
Israëlische burgers verboden is
contacten met de PLO te leg
gen. „Ik zeg niet dat we direct
met de PLO in Tunis moeten
gaan praten", aldus Beilin.
Maar hij erkende dat er indirect
met de PLO wordt gepraat door
de contacten die met „PLO-ge-
zinde" Palestijnen in het on
derhandelingsteam bestaan.
Ook zei hij dat „wie er ook als
leider wordt gekozen, deze zijn
volk zal vertegenwoordigen".
Beilin benadrukte dat Israël be
reid is de Palestijnen werkelijke
zeggenschap over hun leven te
geven en niet van plan is hun
woningen te annexeren zodra
de periode van zelfbestuur af
loopt. In Washington wordt ge
praat over een interim-periode
van zelfbestuur voor de 1,7 mil
joen Palestijnen in de bezette
gebieden die vijfjaar zou duren.
Na het derde jaar zouden met
Israël besprekingen beginnen
permanente status
Nieuwe gewassen
Arbeiders maken landbouwgrond vrij. In Homestead (Florida) zijn ze begonnen met het planten van nieuwe
PISA Het geheim van de
scheve toren van Pisa is op
gelost. De toren is gebouwd
op een ondergrondse helling
aan de rand van een dichtge
slibde geul.
De verrassende ontdekking is
gedaan tijdens de werkzaamhe
den ter versteviging van de ba
sis van de toren.
Daarbij is tevens gebleken, dat
de toren tot in de achttiende
eeuw aan de voet van een heu
veltje heeft gestaan, dat vervol
gens is geëgaliseerd. Pisa, dat
nu tien kilometer van de kust
ligt, was in de Romeinse tijd een
natuurlijke haven. Net als Ve
netië bestond Pisa uit een groot
aantal eilandjes die door kana
len en geulen van elkaar waren
gescheiden. In latere eeuwen is
een groot deel daarvan dichtge
slibd, zodat in het jaar 1173,
toen met de bouw van de toren
werd begonnen, het oppervlak
een egale aanblik bood.
Een paar jaar later, toen men
nog maar tot de helft was gevor
derd, bleek de de bedrieglijk
heid daarvan. De toren begon
gevaarlijk te verzakken en de
bouw werd gestaakt. Toen in de
loop van de volgende eeuw de si
tuatie stabiel leek, besloten de
Pisanen alsnog hun toren af te
bouwen, dan maar scheef.
De ontdekking van de onder
grondse geul levert nieuwe pro
blemen op bij de restauratie
van de toren. „Onder de toren
heeft zich een solide voetstuk
gevormd van harde aarde die
nu de helling dreigt, af te glij
den", zegt Piero Pierotti, do
cent middeleeuwse architec
tuur aan de universiteit van
Pisa.
„Als we geen maatregelen ne
men om dat te verhinderen, zal
de toren steeds dieper dalen en
uiteindelijk instorten".
Bij het vervolgoverleg in Was
hington heeft niet alleen Syrië
van Israël de toezegging geëist
dat het zich terugtrekt uit bezet
gebied. Ook de Palestijnen zijn
met een dergelijke eis gekomen.
De Palestijnse onderhande
laars maakten dinsdag duide
lijk dat ze van Israël verwach
ten dat het zich terugtrekt uit
Oost-Jeruzalem, de Westoever
en de Gaza-strook, als onder
deel van een algehele vredesre
gelingvoor het Midden-Oosten.
BELGRADO De premier
van klein-Joegoslavië, Milan
Panic, heeft gisteren na te
rugkeer van zijn bezoeken
aan Moskou en Peking ge
zegd te zullen proberen rest-
Joegoslavië lid te maken van
de Verenigde Naties.
„We hebben de instemming van
Rusland en China en zullen met
de Franse en Britse regering
hierover praten. Bovendien bid
ik om steun van de Verenigde
Staten", aldus Panic. De Vere
nigde Staten en de belangrijk
ste Europese landen willen
rest-Joegoslavië schrappen als
lid van de Verenigde Naties om
dat zij vinden dat de combinatie
Servië-Montenegro niet de na
tuurlijke opvolger is van het
voormalige Joegoslavië. Panic'
besluit kan tot meningsver
schillen leiden tussen Washing
ton en Moskou.
De gevechten in Bosnië hebben
zich in de aanloop naar de nieu
we ronde van vredesonderhan
delingen tussen moslims, Ser
viërs en Kroaten, morgen in
Genève, alleen maar verhevigd.
Het opperbevel van het Bosni
sche leger beschuldigde de Ser
vische strijdkrachten van nieu
we offensieven op alle fronten.
Ook werden nieuwe luchtaan
vallen gemeld en een nieuw ge
val van „etnische zuiveringen".
Volgens de VN weigerden Ser
viërs rond Jajce en Bihac nog
steeds hun zware wapens onder
VN-toezicht te stellen.
Minister van buitenlandse za
ken Hans van den Broek zal
morgen naar New York reizen
om de Algemene Vergadering
van de VN bij te wonen, die
Aanstaande dinsdag zal de mi
nister de Vergadering toespre
ken. Tijdens de zitting van de
Algemene Vergadering zal on
der meer het plan van de secre
taris-generaal Boutros Boutros
Ghali ter sprake komen om een
troepenmacht voor preventieve
crisisbeheersing te vormen.
fjllonrace over
eaan van start
EIGOR Vijf ploegen bal-
aarders zijn gisteren in
gor in de Verenigde Staten
stegen voor de eerste bal-
1 redstrijd ooit over de Atlan-
h'ie Oceaan. De vijf deelne-
de teams komen uit Neder-
Duitsland, Groot-Brittan-
9 België en de Verenigde Sta-
yaar pe vjjf identieke, uiterst
ern6) ballonnen, met de
Feis aan bevestigde gondels ste-
ran J op met elk drie beman-
ndeli gleden aan boord voor de
lesbe 0 kilometer lange tocht
r Europa. De tocht zal naar
itting drie tot vijf dagen du-
De winnaar is de ballon die
feerste een bestrate weg in
e|ot-Brittannië of het Euro
vasteland passeert. Eén of
van de ploegen zullen
doorvliegen in een po-
lange-afstandsrecords te
Verwacht wordt dat
vanis nu heersende winden de
vrai tuigen zullen blazen naar
i Foundland en vandaar
ker Europa. De wedstrijd is
ganiseerd door de Chrysler,
othe nsatlantic Challenge, die de
°P teams selecteerde. De drie
fami erlandse bemanningsleden
Evert Louwman, Gerhard
n Monique Wil-
zich
vol
de i ssen verlaten Cuba
die
'ANA De legerbrigade
i de voormalige Sovjetunie,
sinds 1963 in Cuba is gesta-
ip ïeerd, gaat het eiland verla
ad Volgens een officiële ver-
;oe ring heeft, na het verdwij-
van de Sovjetunie, „de aan-
igheid van deze militaire
ons nationaal
[n ödgebied geen zin meer",
militairen en hun families
en gefaseerd terugkeren.
is de bedoeling dat midden
lend jaar alle oud-Sovjetmi-
en uit Cuba weg zijn. De
ide telt 2800 man van wie
irca 2150 inzetbaar zijn.
PARIJS De Franse presi
dent Mitterrand, die zoals
gisteren bekend werd ge
maakt aan prostaatkanker
lijdt, is ondanks verwoede
speculaties over zijn politie
ke toekomst niet van plan af
te treden.
„Ik zie niet in waarom ik dat
zou doen. Want ik heb niet de
indruk dat men bij mij een her-
senlob heeft weggehaald. Al
thans, de .operatie was niet in
die omgeving. Ik ga nu nog en
kele dagen rusten. Halverwege
de volgende week ga ik weer
aan het werk", zo verklaarde
hij bij de uitgang van het Parij-
se ziekenhuis, waar onder meer
te horen viel dat de president
„enkele vrienden" op bezoek
had gekregen, een boek had ge
lezen en de rest van de tijd „in
de lucht staarde".
De bekendmaking van de ziekte
geschiedde in opdracht van de
Franse president zelf. Hij wil
geen geheimzinnigheid rond
zijn opname in het ziekenhuis.
Veel Fransen achten dat een
dappere daad. Ex-minister Ber
nard Tapie zei de openheid van
Mitterrand zelfs te zien als
„een bewijs van de grote open
heid van geest van de president.
Het is er het zoveelste voor
beeld van dat hij de Fransen
nooit voorliegt". Volgens pro
fessor Bernard Debré, de uro
loog van het Cochin-zieken-
huis, behoeft Mitterrand niet
met chemische middelen te
worden behandeld. „Hij krijgt
eenvoudige medicijnen die op
geen enkele manier zijn werk
beletten. De overlevingskans
van een persoon met prostaat
kanker is groot", aldus de hoog
leraar, die tevens kamerlid is
van de gaullistische oppositie
partij RPR.
Hoewel heel veel Fransen de
plotselinge opname van presi
dent Mitterrand verdacht von
den, was er gisteren, toen het
nieuws bekend werd, toch een
golf van verbazing. Het lako-
niek gestelde medische bulletin
van de presidentiële dokter
Claude Gubler stelde onder
meer „dat duizenden Fransen
te maken hebben met dergelij
ke problemen". Volgens des
kundigen is prostaatkanker een
van de minst gevaarlijke vor
men van kanker. Het meest
zichtbare gevolg van de bekend
making was .dat de Parijse
beurs in enkele minuten twee
procent daalde. Later herstel
den de koersen zich om uitein
delijk in de plus te eindigen.
Ondanks de geruststellende
woorden van president Mitter
rand wordt er toch druk gespe
culeerd over een mogelijk ver
vroegd aftreden. Zeker wan
neer de Fransen zondag voor
het Verdrag van Maastricht
stemmen lijkt een afscheid
Mitterrand verklaarde al
tijd de Europese constructie tij
dens zijn tweede regeerperiode
als zijn belangrijkste opdracht
te beschouwen op z'n plaats.
Volgens sommige waarnemers
zou de Franse president, wiens
imago momenteel erg slecht is,
geen beter moment kunnen
wensen om terug te treden en
op die manier vervroegde presi
dents- en kamerverkiezingen te
provoceren. Daardoor zou het
verwachte verlies van de socia
listen mee kunnen vallen, om
dat door het debat rond Maas
tricht de conservatieve opposi
tie als erg verdeeld naar buiten
is gekomen.
Zondag wordt in Frankrijk een referendum
gehouden over de akkoorden van Maastricht. Het
is een nieuwe belangrijke graadmeter voor de
appreciatie door de Europese burgers van wat in de
Limburgse hoofdstad afgesproken is. Onze
correspondenten in Europa beschrijven deze week
wat 'Maastricht' onder de aan hun zorgen
toevertrouwde volkeren teweeg heeft gebracht.
Vandaag deel 4.
van de Limburgse hoofdstad
doorgaans kommervolle gezich-
van het ziekenhuis in Parijs bedankt president Mitterrand een meisje dat hem bloemen
BONN Maastricht: je
moet er geweest zijn om er
over mee te kunnen praten.
Iedere Duitser heeft nu zo
langzamerhand wel van
Maastricht gehoord, en de jo-
viaal-deftige Süddeutsche
Zeitung was zelfs zo vriende
lijk om de lezers te vertellen
dat de klemtoonjDp de tweede
lettergreep van de stads
naam moet liggen en niet op
de eerste. Het is de schuld
van de Engelsen dat vrijwel
heel Europa nu over Maas
tricht praat.
Maar hoeveel Duitsers zijn er
nieuwsgierig geworden door
die opgedrongen naamsbekend
heid ooit geweest? De kleine
schare fijnproevers rond het
drielandenpunt niet meegere
kend; die weten al sinds jaar en
dag wat er in Maastricht te ha
len en te koop is. Kennen van
horen zeggen is iets heel anders
dan het kennen van zelf zien en
ervaren.
Helsinki, Wenen, Rome. Stuk
voor stuk roemruchte steden
die hun naam bijna achteloos
leenden aan akkoorden, verdra
gen en clubs. Sinds kort hoort
nu ook Maastricht in dat rijtje
thuis, want er gaat werkelijk
geen dag voorbij of in de Duitse
politiek duikt het verdrag van
Maastricht op. De naam alleen
al is voldoende om iedere Duit
se krantelezer, radioluisteraar
en tv-kijker duidelijk te maken
waar het om gaat: problemen!
Want hoe zorgeloos de door
snee-Maastrichtenaar ook door
het alledaagse leven pleegt of
probeert te gaan, in politiek
Duitsland veroorzaakt de naam
ten.
Voor de doorsnee-Duitser is
Maastricht een stad geworden
waar je klaarblijkelijk vóór of
tégen moet zijn. In mijn naaste
omgeving kan ik nog wel enkele
correcties aanbrengen en ver
tellen dat niet de stad, maar de
politici de problemen opgeroe
pen hebben toen ze probeerden
ze op te lossen. Datje eenvoudig
niet tegen Maastricht kunt zijn,
en dat heel Nederland ervóór is,
waarbij ik dan gemakshalve
maar verzwijg dat die voorkeur
meer de terrassen van het Vrij
thof, de Markt en het Onzelie-
vevrouweplein betreft dan de
gemaakte Europese afspraken.
Maastricht was slechts het de
cor, en dan nog niet eens het
goede. Tegen de natuurlijke
operette-achtergrond van de
stad had immers een veel licht
voetiger Europees spel zonder
grenzen opgevoerd moeten
worden.
Sporadisch ben ik in kranten en
weekbladen (foto)reportages
tegengekomen, waarin de stad
aan de lezers wordt voorge
steld; uiteraard positief. Maas
tricht wordt steevast aangepre
zen als een romantisch-aan-
trekkelijke, vooral on-Holland-
se stad, waar een Duits dialect
als voertaal geldt en de mark
net zo betrouwbaar is als de in
heemse gulden.
Of de stad er garen bij spint, is
de vraag. VW, promotion- en
soortgelijke deskundigen zullen
moeten oogsten, wat de politici
onbedoeld gezaaid hebben. Op
de klassieke standaardvraag
van elke Duitser of het 'billig
und gemütlich' is, heb ik een
standaardantwoord gevonden.
Thuis is altijd billiger en het is
er net zo gemütlich als altijd er
gens anders.
