B
lieten stoelen
poor terrassen
aiet verplicht
Leidse politie gaat heling aanpakken
Financieel
fundament voor
ouderhuis AZL
Leidens strijd
tegen vrouwelijke
onzedelijkheid
Goed op tijd
Ccidóc öomo/nt
Meiden
fantasie
de beste
groep
B2
Maradona
voelt zich
weer
tiener
B3
Jaarboekje 1992
'Gemeentelijke recepties worden niet drooggelegd'
EN OMGEVING
LEIDSE COURANT WOENSDAG 16 SEPTEMBER 1992
gemeenteraad stelt Marktennota vast
EIDEN De horeca-on-
■rnemers in Leiden hoeven
bang te zijn dat ze ver-
icht rieten stoelen voor
n terras moeten aanschaf-
i. Er zal met hen worden
rerlegd over het terrasmeu-
lair en de verplichting
ordt niet opgenomen in een
rrasverordening.
aadsbreed was de steun giste-
n voor een amendement van
strekking op de Marktenno-
Het college van burgemees-
wethouders protesteerde
et en nam het wijzigingsvoor-
el ook over. Dat was eigenlijk
enige wezenlijke verande-
l in de nota, die gisteren
lor de gemeenteraad werd
stgesteld. Zij ging daarmee
ider meer akkoord met uit-
eiding van de zaterdagse wa-
nmarkt naar Aalmarkt en
iille Rijn en een antiek- en cu-
isamarkt op de Hooglandse
irkgracht. Als er onvoldoende
langstelling bestaat bij de
loplieden, zal de laatste markt
ch beperken tot de Nieuw-
raat en het plein voor de
Doglandse Kerk. Het meest
istreden punt uit de nota, de
rschuiving van de koopavond
n donderdag naar vrijdag,
>rd er eerder uitgehaald en
niet voor het eind van dit
ar aan bod komen,
irantwoordelijk wethouder
'Walenkamp (economische
ken/CDA) wist een confron-
tie pver twee twistappels te
rmijden. De marktkooplie-
hebben tot nu toe fel gepro-
steerd tegen het voorstel om
de Nieuwe Rijn marktkra-
en af te wisselen met terras-
n. Ook eisten zij altijd een
MONIQUE R0S0
goede vervangende plek voor de
kooplieden die nu een onderko
men hebben in de zogeheten
'blauwe tram' op de Hoog
straat. In de nota werd voorge
steld om de kramen af te bre
ken, een voorstel waar iedereen
overigens juichend mee instem
de. De partijen verschilden on
derling slechts van mening over
het tempo waarin dat moest.
Toen Walenkamp echter be
loofde de kiosken zo snel moge
lijk af te breken, maar daarbij
ook de zorgvuldigheid ten op
zichte van bestaande rechten
zoals standplaatsvergunning
en huurcontracten - in acht te
nemen, kreeg hij groen licht.
Over de opstelling op de Nieu
we Rijn zou hij opnieuw met de
kooplieden in overleg treden,
zodat dat punt evenmin een
struikelblok vormde.
Prijsvraag
In de Marktennota werd ook
het Stadhuisplein genoemd als
toplokatie. Daarvoor zou een
herinrichtingsplan moeten
worden ontworpen, want er ge
beurt nu te weinig mee. Een
opnieuw raadsbreed ge
steunde motie pleitte voor het
uitschrijven van een prijsvraag
onder de Leidse bevolking. Dat
werd overgenomen door het col
lege van b en w.
Amendementen zorgden er te
vens voor dat het terras op de
Visbrug mag blijven staan, en
dat zal worden onderzocht of er
ook culturele markten kunnen
worden gehouden tijdens de La-
kenfeesten. Groen Links
woordvoerder J. Laurier:
„Daar valt veel meer van te ma
ken dan de huidige langgerekte
braderie. Je zou kunnen den
ken aan een Indische markt en
een Noordafrikaanse markt".
Commissaris Molenaar brengt samen met medewerker van het Bureau Voorkoming Misdrijven, A. Kuijt de eerste poster aan in een mupi aan
het Stationsplein. foto: wim van noort
Idoor
JUDY NIHOF
LEIDEN Een gloednieuw
fietsje voor 75 gulden? Wie
niet bezwijkt voor een derge
lijk koopje, moet wel heel ste
vig in zijn schoenen staan.
Zelfs al kun je op je vingers
natellen dat het om een ge
stolen exemplaar gaat. Ach,
waarom niet, wordt gedacht,
en de koop wordt in een mum
van tijd gesloten. Met pu
blieksacties en strenge con
troles wil de Leidse politie
heling op een grootschalige
manier aanpakken.
Over de consequenties van het
kopen van gestolen goed blijken
steeds minder mensen na te
denken. Ze beseffen niet dat je
als koper van gestolen spullen
net zo strafbaar bent als de dief.
In navolging van landelijke
anti-heling-campagnes vond de
Leidse politie dat er wat heling
betreft een mentaliteitsveran
dering moet komen.
De Leidse actie tegen heling
ging gisteren van start met het
plaatsen van in totaal veertig
posters in mupi's door de hele
stad heen. Deze moeten het pu
bliek er op wijzen dat de kopers
van gestolen waar niet vrijuit
gaan. Komt de politie erachter,
dan loopt de heler namelijk de
kans op een straf van maximaal
vier jaar gevangenisstraf of een
boete van 10.000 gulden, staat
op de posters te lezen. De goed
kope videorecorder of de leren
jas voor een prikkie kan iemand
dus duur komen te staan.
Exacte cijfers over heling in
Leiden zijn niet bekend, maar
woordvoerder van de politie
A. Kuijt stelt dat er in Leiden
'flink' wordt geheeld. „Het ge
beurt op straat, in de kroeg, in
winkels en er wordt zelfs dief
stal op bestelling gepleegd", al
dus Kuijt. De mensen worden
volgens hem steeds makkelij
ker. „De mensen beseffen niet
dat heling zo strafbaar is als
wat. Ze denken alleen aan het
voordeel dat ze er uit kunnen
slepen".
De Leidse. politie wil iets doen
tegen heling en heeft daarvoor
sinds kort medewerkers kun
nen vrijmaken. Deze worden
betrokken bij zowel de publiek
sacties als de controlewerk
zaamheden. Een belangrijk on
derdeel van de publieksacties is
bijvoorbeeld het geven van
voorlichting op scholen en orga
nisaties. Met name scholen
voor voortgezet onderwijs krij
gen veel aandacht. „Uit onder
zoek blijkt dat met name mid
delbare scholieren gevoelig zijn
voor heling", legt Kuijt uit. Ver
der wil de Leidse politie groot
scheepse controles gaan uitvoe
ren op rommelmarkten, in
tweedehandszaken en audioza-
ken. Deze controles worden om
de zoveel tijd herhaald.
Het uiteindelijke doel van de ac
ties rond heling is de verminde
ring van inbraken en diefstal.
Het helen moet zo onaantrek
kelijk worden dat de dief straks
zijn gestolen goederen niet
meer aan de man kan brengen.
„Als we geen gestolen spullen
meer kopen, zit er geen handel
in heling. Zonder heler geen
steler", aldus Kuijt.
eiden op pad
'oor Sarajevo
EIDEN De week voor 3 ok-
ber zal in Leiden worden ge-
illecteerd voor Sarajevo. Het
ild zal worden besteed aan hu-
anitaire hulp voor de inwo-
irs van de al maandenlang be-
gerde stad in het voormalige
legoslavië. Dat beloofde bur-
;meester Goekoop
'ond tijdens de raadsvergade-
PvdA-raadslid C. de Boer
oeg hem of Leiden een initia-
ef kon ondersteunen van de
aconie van de hervormde
eente in Leiden. Die wilde,
ider leiding van dominee
ronkers een actie of inzame-
ng starten. Volgens Goekoop
istond er een natuurlijke ver-
)ndenheid tussen zijn stad,
e maandenlang door Span
arden werd belegerd, en Sara-
vo. Hij vond het dan ook voor
hand liggen dat aan de voor
rond van het feest waarmee
OH dden zijn bevrijding viert,
'it wordt aan degenen die
ie bevrijding nog niet hebben
paai logen meemaken,
te
u£ fethouder: 'Glazen
lap Lakenhal geen
ervanging vleugel'
LEIDEN Als een 'finan
ciële eerste paal'. Zo om
schreef voorzitter J. de Jong
van de stichting Familiever-
blijf Kinderkliniek AZL gis
teren de cheque'van 64.000
gulden die hij in ontvangst
kon nemen. Dat geld moet
een eerste fundament bieden
voor de stichting van een Ro
nald McDonaldhuis in de
Leidse Boerhaavelaan, op
een steenworp van het Aca
demisch Ziekenhuis. Het
huis moet in mei 1993 open
gaan.
Het gisteren overhandigde geld
is bijeen gebracht door het Prof.
Van Gelderenfonds. Een fonds
dat ingesteld is om 'extraatjes'
te financieren voor de kinder
kliniek die niet door de over
heid worden betaald. In totaal
is inmiddels een ton bijeenge
bracht, maar er is 2,5 miljoen
gulden nodig voor de aankoop
en inrichting van de twee kapi
tale panden aan de Boerhaave
laan. De huizen zijn nu nog van
het Academisch Ziekenhuis dat
ze in eerste instantie zal verhu
ren.
Het werven van het benodigde
geld gaat de komende tijd echt
beginnen. De stichting Familie-
verblijf heeft de medewerking
van de Kamer van Koophandel
om bedrijven aan te schrijven.
Zij kunnen donateur worden of
een ruimte sponsoren. Daar
naast blijven ook 'kleine' parti
culiere giften en donaties wel
kom. Aanstaande zaterdag pre
senteert Ivo Niehe op RTL4 een
televisieprogramma waarmee
geld wordt geworven voorde
Ronald McDonaldhuizen (de
'Ronald McDonald Awards').
Het Leidse initiatief komt daar
bij ook aan de orde.
Behalve voor. de stichting van
het ouderhuis is ook geld nodig
voor de exploitatie. De gebrui
kers betalen 25 gulden per dag.
De werkelijke kosten liggen
rond de honderd gulden. Daar
om zijn volgens penningmees
ter P. Brommelcamp op termijn
de donateurs erg belangrijk. Hij
onderstreept overigens dat de
kosten van het verblijf relatief
nog beperkt blijven omdat de
hedoeling is dat het huis behal
ve door één betaalde huismees
ter wordt gerund door ongeveer
70 vrijwilligers.
Vijfde
Het Ronald McDonaldhuis in
Leiden wordt het vijfde in zijn
soort in Nederland. Andere
staan in Amsterdam, Utrecht,
Groningen en Nijmegen. In
deze huizen kunnen ouders in
de buurt van hun ernstig zieke
kinderen verblijven die zijn op
genomen in het ziekenhuis. In
de Kinderkliniek van het AZL
gaat het onder anderen om pa
tiëntjes die aan leukemie lijden
Met het overhandigen van een symbolische cheque is een 'financiële' eerste paal geslagen voor het Ro
nald McDonaldhuis. Voorzitter P. Koningsveld-Beets van het Prof. Van Gelderenfonds overhandigde de
cheque aan J. de Jong, voorzitter van de stichting Familieverblijf Kinderkliniek AZL. foto: tejo ringers
en beenmergtransplantaties
ondergaan.
Het bestuur van de Stichting
Familieverblijf Kinderkliniek
AZL presenteerde, gisteren te
vens de inrichtingsplannen
voor de panden aan de Boerhaa
velaan. De bedoeling j.s dat er
dertien tweepersoons- en drie
eenpersoonskamers komen. Op
de begane grond komt boven
dien een kamer die per rolstoel
is te bereiken. Verder komen er
gemeenschappelijke ruimtes,
zoals een huiskamer, een keu
ken en mogelijk een biblio
theek. De opzet is dat de tijdelij
ke bewoners elkaar kunnen
ontmoeten, maar ook dat hun
privacy is gewaarborgd. Hoewel
er een mogelijkheid is tot verde
re uitbreiding, wordt voorals
nog ervan uitgegaan dat de pan-
LEIDEN Wellicht tot grote om de gemeentelijke recepties op een vraag van SP-raadslid
C. Vergeer, die informeerde
naar een uitspra5tk die De Vree-
ze vrijdag zou 1, ebben gedaan
op het jubileumcongres van de
150-jarige drankbestrijdingsor-
vreugde van regelmatige bezoe- in één keer droog te leggen",
kers van gemeentelijke recep- bekende wethouder S. de Vree-
ties, wordt er voorlopfjj nog wel ze-(volksgezondheid/PvdA) gis-
alcohol geschonken. a teravond. „Ik denk dat sommi
gen dan last krijgen van afkick-
ben gezegd dat op recepties
geen alcohol meer zou worden
geschonken. Daarmee zou ein
delijk invulling wordenjegeven
aan de nota 'Water bij d'e wijn',
die de gemeente zelf opriep tot
LEIDEN Leiden heeft
lang geworsteld met de vraag
of prostitutie reglementeerd
moest worden toegestaan, of
simpelweg moest worden
verboden. In deze kwestie
kwamen liberalen en conser
vatieven lijnrecht tegenover
elkaar te staan in de Leidse
gemeenteraad. Naarmate de
negentiende eeuw vorderde,
schoot de Victoriaanse hou
ding ten aanzien van seksua
liteit ook hier wortel.
Uit de bijdrage van D. Noordam
in het vandaag verschenen
Leids Jaarboekje 1992 blijkt dat
de houding tegenover prostitu
tie en seksualiteit in de loop van
de vorige eeuw steeds afwijzen
der werd. De strijd tegen de ver
wilderde zeden van vrouwen
kreeg nu en dan zelfs het karak
ter van een kruistocht.
Daarmee was Leiden weer te
rug naar de periode van de late
Middeleeuwen tot de Franse
bezetting toen prostitutie en
bordeelhouden strafbaar wa
ren. Regelmatig werden in de
zeventiende eeuw vrouwen
daarvoor voor de rechter ge
sleept. Vanaf 1750 was er zelfs
een forse stijging van het aantal
processen voor zedendelicten.
Moralisme
Het Leidse moralisme was op
vallend in de periode van de
verlichting waarin werd uitge
gaan dat mensen zelf verant
woordelijk zijn voor hun daden.
Prostitutie en bordelen kwa
men dan ook niet voor in het
eerste Nederlandse wetboek
dat dateert uit 1809. Alleen
wanneer minderjarigen tot
prostitutie werden gedwongen
was dat strafbaar. Wel nieuw
was de introductie van het de
lict 'openbare schennis der eer
baarheid'.
Dat opende de deur naar regle
mentering van prostitutie. Zo
lang die zich niet op straat af
speelde, hoefde niet te worden
opgetreden. Invoering van een
bordeelverordening werd ver
sneld door de Franse bezetting.
De Franse wet omschreef
nauwkeurig prostituees zich
aan te houden hadden. Hoeren
en bordeelhouders moesten
zich melden bij de politie, wijzi
gingen in het personeel moes
ten worden doorgegeven, pros
tituees moesten wekelijks me
disch gekeurd worden.
Met het vertrek van de Fransen
kwam een einde aan de regels
en aan de inperking van de ver
spreiding van geslachtziekten.
In een garnizoensstad als Lei
den was dat duidelijk merk
baar. Koning Willem I was
daarover zo verontrust, dat hij
gedeputeerde staten in 1816
vroeg om bij de gemeentebestu
ren aan te dringen op plaatselij
ke reglementen.
Verordening
In Leiden duurde het tot 1846
voordat er een bordeelverorde
ning kwam. In 1818 wilde het
college van burgemeester en
wethouders nog niet verder
gaan dan optreden tegen 'onbe
tamelijk zwemmen of baden in
stads- of singelgrachten' ter be
schermingvan de goede zeden.
Een plaatselijke commissie
boog zich in 1852 over de kwes
tie van de verspreiding van syfi
lis. Een jaar later kwamen er re
gels die voorschreven dat hoe
ren zich moesten inschrijven en
laten keuren. Elke openbare
vrouw was verplicht een boekje
te tonen waarin haar medische
toestand stond vermeld. De
keuring gebeurde twee keer per
week in het Ceciliagasthuis.
Het medisch toezicht had ef
fect: het percentage garnizoen
soldaten met syfilis daalde van
10,2 in 1850-1852 tot 7,9 in
1860-1862, en verder naar 4
procent in 1873.
Discussie
De rol van de overheid werd ter
discussie gesteld vanaf 1877.
Volgens raadslid Le Poole droeg
medische keuring niet bij tot
verbetering van de moraal. Zijn
voorstel om de keuring te
schrappen werd van tafel ge
veegd, maar twee jaar later
kwam het wel tot een confron
tatie. Dat leidde tot heftige de
batten in café's, sociëteiten, ro
kerige zaaltjes en op straat.
In 1879 werd de Vereeniging te
gen de Prostitutie opgericht,
die een van de invloedrijkste
pressiegroepen zou worden. De
tegenstanders van gereglemen
teerde prostitutie zagen het
'Congres tegen het kwaad' in
1889 als een kroon op hun
werk.
Inbraak in pizzeria Uit een pizzeria aan de Lange Mare in Lei
den zijn tussen maandagavond en gisterochtend een videorecor
der, een CD-speler, een versterker en tientallen CD's gestolen.
Toen de eigenaar gisterochtend zijn zaak wilde openen, zag hij dat
de ruit was ingeslagen en een groot aantal spullen was verdwenen.
Zowel thuis als op reis zal dit handig opvouwbare quartz
wekkertje u zeker goed van pas komen. Ondanks het
bescheiden formaat heeft het -
een. groot aantal functie
mogelijkheden. Het wordt
van u na het opgeven
van een nieuwe abonnee.
Deze nieuwe lezer krijgt
de Leidse Courant de eerste
twee weken gratis bezorgd.
^ioteer als nieuwe"aémin^e ingaande:
den groot genoeg zijn.
Penningmeester Brommel
camp: „De praktijk leert dat dit
soort huizen altijd vol zijn. We
hebben de capaciteit afgestemd
op de omvang van de Kinderkli
niek. Maar als een dergelijke
voorziening er is zijn mensen
ook geneigd ze te gebruiken.
Dan kan uitbreiding nodig
zijn".
Dhr./Mevr.:
Voorl.:
Straat:
Postcode/plaats:
Telefoon:
(voor controle bezorging)
I Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
Daarna wordt het abonnementsgeld betaald per:
O maand (automatische betaling) f 27,00
O kwartaal (automatische betaling) f79,80
O kwartaal via acceptgiro f 82,80
Stuur als dank het reiswekkertje naar:
holhoudende dranken worden
geweerd tijdens vergaderingen,
maar nog wel geschonken op re
cepties. De wethouder va^f
volksgezondheid beloofde ech
ter om de alcoholloze drankjes
Postcode/plaats:
Stuur deze bon in een open envelop - postzegel niet nodig - naar de
Leidse Courant, antwoordnummer 998, 2501 VC Den Haag. JNZ
INFORMATIE ZONDER SENSATIE
