Gevangenen die goed toneel spelen komen sneller vrij Max van der Stoel, een politieke avonturier Gemeenten willen onderzoek naar komst Betuwelijn Binnenland Menselijke fout oorzaak ontploffing bij Diosynth Verwoest pension bood gasten ruim dertig jaar onderdak APELDOORN Een menselijke fout is zeer waarschijnlijk de oorzaak geweest van de ontploffing bij het Apeldoornse bedrijf Diosynth BV, vorige week dinsdag. Bij de ontploffing kwam de 39-jarige operator A. Krey om het leven. Diosynth maakt ba sisgrondstoffen voor de geneesmiddelenindustrie. Tijdens dat proces wordt in zogenoemde gaswassers water gescheiden van salpeterzuur en natriumnitriet. Om de schadelijke stikstof- dampen die daarbij vrijkomen te neutraliseren, wordt water- stofperoxyde in een concentratie van 2 procent toegevoegd. Uit onderzoek van de technische recherche van de Apeldoorn se politie, de arbeidsinspectie en de brandweer is nu vast ko men te staan, dat de ontploffing veroorzaakt werd doordat wa- terstofperoxyde met een concentratie van 35 procent toege voegd is. Wie verantwoordelijk is voor het verwerken van de te sterk geconcentreerde waterstofperoxyde wordt nog uitge zocht. Christina Deutekom gastdocente op Conservatorium DEN HAAG Christina Deute kom gaat gastlessen geven aan ge vorderde zangstudenten van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Het Conservatorium vindt het een bijzondere eer dat „La Deutekom" elke drie weken twee dagen komt doceren. De zan gafdeling van het Conservatorium is overigens aanzienlijk uitgebreid en versterkt. Ook de bekende Amerikaanse zangpedagoge Diana Forlano zal maandelijks een week uit haar nieuwe woonplaats Lon den overkomen om lessen te geven FNV-vrouwen in geweer tegen gewelddadige modereportage AMSTERDAM - Metdepu- blikatie van de modereporta ge „dressed to kill" in het blad Rails zijn de grenzen van het betamelijke over schreden. Dat heeft het FNV-vrouwensecretariaat gisteren betoogd bij de Recla me Code Commissie. De re clame is volgens de vakbond in strijd met de goede smaak en nodeloos kwetsend. In de produktie „dressed to kill" in het augustus-num mer van Rails is te zien hoe een gangsterliefje door een huurmoordenaar achtereen volgens wordt bedreigd, ge boeid, mishandeld en ver moord. Gewelddadige scènes worden gebruikt om heren kleding aan te prijzen. Volgens het FNV-vrouwen secretariaat is de reportage door veel vrouwen en man nen als schokkend ervaren. Het gaat volgens de klaag ster om stereotiepe beeldvor ming. Mannen in bepaalde kleding zijn stoer en vrou wen in bepaalde kleding krij gen een lesje geleerd. De re portage legitimeert naar de mening van het vrouwense cretariaat seksueel geweld tegen vrouwen. De produk tie staat daarmee haaks op initiatieven geweld tegen vrouwen te bestrijden. Rails wordt in de trein verspreid. De redactie werkt onafhan kelijk van de Nederlandse Spoorwegen. Volgens de klaagster heeft NS het FNV laten weten de produktie niet te vinden passen in Rails. Uitgever Multi Magazines ziet de modeproduktie als een karikatuur van een thril ler-film. Volgens de uitgever is het verder niet aan de Re clame Code Commissie over de klacht te oordelen. Het zou hier gaan om een artikel, niet om een reclame-uiting. Uitspraak over zes weken. Bekentenis taximoord BOXTEL De 21-jari ge inwoner van Boxtel die maandag is aange houden omdat hij ver dacht werd van moord op de de 19-jarige taxi chauffeur B. van Beers uit Liempde heeft be kend de dodelijke mes steken te hebben toege bracht. De leiding van het onderzoeksteam kan nog geen uitsluit sel geven over de mo tieven van de dader. De aanhouding werd ver richt dank zij tips. Ontslag geëist van korpschef in Sittard kJE SITTARD De fractie van Groen Links ian B meenteraad van Sittard heeft samen met tfei ontslag geëist van de plaatselijke korpschef nad litie. Volgens Groen Links is die maatreg ua( gend gewenst nu bekend is geworden dat hi culiere Opleidingsinstituut voor Politie- en gingspersoneel (OPB), waarvan Nicoll me lin' naar is, commercieel wordt geleid. Bovendii !n Nicoll ook betrokken te zijn bij een bedrijf d hu puterprogramma's ontwerpt en verkoopt di meer door uitgeverij Kluwer op de markt gebracht. Burgemeester Tonnaer van Sittai pas morgenavond tijdens een interpella P' Groen Links en van D66 zijn visie op de ne\ ver; viteiten van Nicoll, die hij tot nu toe als „et ;ie treffelijke korpschef' heeft gekwalificeerd. ont Wallage dreigt subsidiekraan scholen dicht te draaien DEN HAAG Havo- en vwo- scholen die geen fusie willen aangaan met een lbo-school, moeten daartoe in de toekomst misschien gedwongen worden. Het is niet uitgesloten dat zulke scholen over tien of vijftien jaar geen geld meer krijgen van de overheid. Dat zegt staatssecre taris Wallage (onderwijs) in een interview met het onderwijsblad van de provincie Zuid-Holland. De staatssecretaris is heel opti mistisch over de manier waarop scholen nu zoeken naar samen werking en fusies met elkaar. Het aant&l nieuwe scholenge meenschappen overtreft volgens Wallage de verwachtingen. Maar er zijn nog te veel scholen, vooral havo-vwo-gemeenschap- pen, die het lbo buiten de deur houden. Volgens Wallage staan die scholen onder maatschappe lijk druk van ouders, die niet willen dat hun kinderen met lbo-leerlingen op dezelfde school zitten. Wallage sluit niet uit, dat hij daar in de toekomst krachtig te gen gaat optreden. Voorlopig wacht hij af hoe de situatie zich nu ontwikkelt. Aan de Tweede Kamer heeft hij beloofd volgend jaar de balans van de fusies op te maken. „Het is echter heel goed denkbaar", aldus Wallage, „dat wij met steviger maatregelen moeten komen. Misschien kun nen scholen zonder lbo over tien of vijftien jaar niet meer reke nen op bekostiging". De staatssecretaris reageert hiermee ook op een verontruste brief van de Zuidhollandse gede puteerde Günther, die zag aan komen dat de vorming van scho lengemeenschappen niet goed verliep. Zij vroeg Wallage om de scholen meer geld te geven om het fusieproces mee uit te voe ren, want de fusie-stimulerende maatregelen schieten volgens haar volstrekt te kort. Wallage wijst dat idee af. Het is zeker niet zo dat het op een koopje moet, is zijn reactie. Voor dit proces is 28 miljoen beschik baar. De gedeputeerde kreeg gi- stren overigens steun van de on derwijsinspectie. Die schrijft in haar verslag over 1991 dat de ex tra subsidies voor fuserende scholen veel te beperkt zijn. Ook de onderwijsinspectie pleit daar bij voor financiële straf voor scholen die weigeren te fuseren. UTRECHT - De gedeti neerden zijn uiteraard tegen, de reclassering vindt het niet verstandig, het gevangenis personeel ziet er misschien wel de voordelen van in. Kortom: de wens van de Ka mer om het recht op het ver vroegd vrijkomen van delin quenten te veranderen in een gunst is met gemengde ge voelens ontvangen. Vandaag de dag wordt automa tisch een derde deel van de straf van een delinquent kwijtge scholden. Dat recht op ver vroegde invrijheidsstelling is sinds 1987 wettelijk geregeld. Tijdens het overleg afgelopen maandag tussen kabinet en Ka mer over de plannen van Justi tie voor alternatieve sancties bleek dat de Kamer aan dit recht wil gaan tornen. Gevan genen moeten die snellere vrij lating voortaan maar gaan ver dienen met goed gedrag, zegt een kamermeerderheid van CDA, WD en SGP. De Bond van Wetsovertreders is 'zwaar tegen', zegt een woordvoerder. „Na lang vech ten is dit recht verkregen, wordt dit straks met voeten ge treden, dan roepen we de gede tineerden op de knuppel in het hoenderhok te gooien", waar schuwt hij voor een opstand in de gevangenissen. De gevange nen worden telkens weer op nieuw opgeschrikt met berich ten over bezuinigingen, wijzi gingen en wat al niet meer. De laatste keer zorgde het twee-in- één-cel-voorstel voor de nodige onrust, vertelt hij. „Nog even en dan zijn we terug in de vori ge eeuw, dan hebben we alleen een bak water en een korst brood en mogen we verder niet zeuren". Willekeur De Nederlandse Federatie van Reclasseringsinstellingen rea geert heel wat voorzichtiger. Een zegsman vindt het „niet verstandig" als gevangenen bij wijze van gunst eerder worden vrijgelaten. Hij wijst op „ele menten van willekeur" die in zo'n systeem zouden kunnen sluipen. Bovendien is de onze kerheid waarin de gevangene verkeert over zijn of haar vrij komen, niet goed voor de voor bereiding op de terugkeer naar de maatschappij. Met alle gevol gen van dien. „Als mensen zich niet thuisvoelen in de samenle ving, halen ze meer rottigheid Het personeel van de huizen van bewaring is zo mogelijk nog voorzichtiger. „Nu kunnqn de gedetineerden alles doen wat ze willen, ze worden toch wel eerder vrijgelaten. Misschien dat sommigen zich in de toe gaan aanmeten", aldus een woordvoerder van de AbvaKa bo, de bond waar het meeste ge vangenispersoneel bij is aange sloten. „Wij bemoeien ons er niet mee, het gaat hier om een puur poli tieke discussie", meldt een woordvoerder van de Neder landse Vereniging voor Recht spraak. Rechters houden er bij het wijzen van het vonnis geen rekening mee dat de delinquent automatisch strafvermindering krijgt, vervolgt hij stellig. En verwijst daarmee een bewering van staatssecretaris A. Kosto „de rechter legt de laatste tijd hogere straffen op en vol gens mij ligt er een relatie met de vervroegde invrijheidsstel ling" naar het rijk der fabe len. De Coornhert-Liga, de vereni ging voor strafrechthervor ming, juicht alternatieve straf fen in plaats van gevangenis straf of geldboetes toe. Aange zien het nieuwe voorstel van de Kamer bedoeld is om gedeti neerden langer in de cel te hou den, is de vereniging hier niet zo van gecharmeerd. Toneel spelen Tijd om de deskundige aan het woord te laten. J. A. Janse de Jonge, docent strafrechtweten schap aan het Pompe-Instituut te Utrecht, duikt even de ge schiedenis in. Voor 1987 wer- laten bij wijze van gunst. En in derdaad gold goed gedrag plus vele spijtbetuigingen als criteri um. „Men geloofde toen nog dat het nette gedrag van een gedeti neerde iets zei over zijn of haar gedrag in de toekomst". Toen bleek dat gevangenen heel goed toneel konden spelen, werd dat komst een wat ander gedrag den gevangenen eerder vrij ge- Werd een gedetineerde voor 1987 eerder vrijgelaten, dan hield de reclassering vaderlijk toezicht op het leven buiten de gevangenispoort. De voorwaar den die aan die vrijheid werden gesteld gingen ver. Zo mocht een ex-gevangene met een drankprobleem bijvoorbeeld niet in een kroeg komen, zelfs niet om een potje te biljarten. „Zo dicht zit de reclassering niet meer op de gedetineerden. Toezicht houden lijkt me tegen woordig volstrekt onmogelij k Janse de Jonge, die ook zitting heeft in de commissie van toe zicht van het Utrechtse huis van bewaring, vindt het voor stel „stoer klinken", maar in de praktijk onuitvoerbaar. Goed gedrag is een volstrekt onbe trouwbaar criterium, de reclas sering heeft het te druk met al ternatieve sancties en met zich zelf, en de rechters zullen hun vonnissen aanpassen, dus min der straf gaan opleggen, somt hij op. „Uiteindelijk is de gede tineerde de dupe. Er is niets vervelender dan niet te weten wanneer je vrijkomt". Prinsjesdag rustig verlopen Na afloop van de traditionele rit met de gouden koets door Den Haag laat het koninklijk gezelschap zich nog even zien op het balkon van het paleis op het Noordeinde. Van links naar rechts: prins Constan- tijn, prins Willem-Alexander, koningin Beatrix en prins Claus, prinses Margriet, prins Johan Friso en Pieter van Vollenhoven. Prinsjesdag is dit jaar zonder incidenten verlopen. De Haagse politie had bijstand gekregen uit Zeeland, Dordrecht en Rotterdam. Achthonderd man politie was op de been. De enige demonstratie werd gehouden door een handjevol studenten, dat protesteerde tegen het plan van minis ter Ritzen van onderwijs om het recht op studiefinanciering te koppe len aan de studieprestaties. Met een namaak-Ritzen op een draag baar en pamfletten en dropjes uitdelend gaven ze blijk van hun onge noegen. FOTO:ANP Blaasjesziekte varkens verspreidt zich snel (Vervolg van de voorpagina) II DEN HAAG Een paar gasten van 'Hotel Vogel' aan de Scheep makersstraat in Den Haag woonden al tweeëndertig jaar in het pension. Sommigen omdat ze de huur niet meer konden betalen, anderen waren net ont slagen uit de gevangenis of heb ben een tijdje in een psychiatri sche inrichting gezeten. Ma Vogel, een struise roodhari ge dame, zwaaide de scepter in haar hotel. Haar zoon Jackie Mulder (30) was de eigenaar van het ruim dertig kamertjes tel lende pension. Mevrouw Vogel, door haar gasten vaak liefko zend 'Moeder Ans' genoemd, be gon dertig jaar geleden haar pension met honderd kamers boven de Poeldijksestraat. Door persoonlijke en financiële om standigheden, zoals ze het zelf noemt, was de familie gedwon gen het nieuwe logement aan de Scheepmakersstraat te begin nen. Middelpunt van de aan el kaar gekoppelde panden aan de Scheepmakersstraat vormde een grote gemeenschappelijke ruimte. Rond de zaal lagen op verschillende etages kleine ka mertjes, van elkaar gescheiden door dunne wandjes. Door het pand liepen kruip-door, sluip- door, gangetjes en steile trapjes. De inrichting van de hokjes was schamel: het waren vaak de eni ge aardse bezittingen die de be woners nog hadden. Verbou wingswerkzaamheden werden veelal in eigen beheer uitge voerd. Naast de eetzaal lag een keuken, waar iedere avond op kookstellen werd gekookt. Iedere week kregen de vaste be woners een deel van hun uitke ring of toelage uitgekeerd. De huur werd daar vanaf gehaald. AMERSFOORT - De blaasjes ziekte onder varkens blijkt zich snel over varkenshouderijen in heel Nederland te verspreiden. Dat blijkt uit mededelingen van het ministerie van landbouw. Volgens woordvoerder Marian Oeneman van het ministerie is gistermiddag een tweede trans port Nederlandse varkens door een Italiaanse veterinaire dienst besmet verklaard. De varkens kwamen uit verschil lende delen van Nederland; Zuidholland, Limburg en Gel derland. Bij een eerder transport naar Italië, begin deze maand, werd de blaasjesziekte geconstateerd bij varkens die uit 32 bedrijven uit een gebied tussen Harder wijk, Apeldoorn, Arnhem, Wa- geningen en Amersfoort afkom stig waren. Sinds 8 september geldt een vervoerverbod voor varkens en mest in dit gebied. Uit een voorlopig veterinair on derzoek is gebleken dat de haard van de ziekte in vier var kenshouderijen in de regio rond Ede ligt. Daar was eerder dit jaar de ziekte al gelokaliseerd, waarna een vervoerverbod werd ingesteld. Dat verbod was net drie weken geleden opgehe- De blaasjesziekte is op zich ta melijk onschuldig. Mensen lo pen bij consumptie van dieren die de ziekte hebben, geen ge vaar. De varkens kunnen zich in de regel na de ziekte herstel len. Volgens een woordvoerder van een veterinaire dienst moet de ziekte toch bestreden wor den omdat de groei van de die ren erdoor wordt belemmerd. Max van der Stoel is een voorstander van duidelijke taal. DEN HAAG - De benoe ming van mr. Max van der Stoel (68) tot Hoge Com missaris voor de Minderhe den bij de Europese Confe rentie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (CVSE) vormt een logisch sluitstuk van zijn carrière die in het teken van de men senrechten stond. Hij gaf hoogst ongebruikelijk voor een bewindsman de voorkeur aan duidelijke be woordingen boven diploma tieke geheimtaal en joeg daardoor menig dictator de gordijnen in. Het Griekse kolonelsregime ontzegde hem in 1969 de toegang, toen hij als rappor teur van de Raad van Europa een vernietigend rapport had geschreven over de mensen rechtenpolitiek. In 1974,toen Griekenland weer een demo cratie geworden was, werd hij er door een geestdriftige me nigte onthaald, terwijl zijn nieuwe collega George Mavros zei: „Wij ontvangen u niet al leen als een vriend, maar als een held van de democratie, wiens naam een deel is gewor den van onze moderne ge schiedenis". In de hoofdstad Athene werd een plein naar hem genoemd, in Saloniki een straat. „Van der Stoel is een politieke avonturier", reageerde het Tsjechoslowaakse partijblad Rude Pravo in 1977 op het feit dat minister Van der Stoel van buitenlandse zaken het tij dens een bezoek aan Praag had gewaagd Jan Patocka te ontvangen. Patocka was woordvoerder van de pas op gerichte dissidente organisa tie Charta '77. De beweging eiste de verwerkelijking „van wat onze regering samen met vier en dertig andere staats hoofden in Helsinki plechtig heeft ondertekend", waaron der de vrijlating van politieke gevangenen als de schrijver Vaclav Havel. In de Akkoor den van Helsinki waren in 1975 de mensenrechten vast- De Tsjechoslowaakse regering noemde zijn gesprek op 1 maart 1977 met Patocka „een daad die geen precedent heeft; die indruist tegen alle interna tionale gedragsregels en de hoffelijkheid die een gast te genover het gastland in acht moet nemen". Maar Van der Stoel reageerde: „Het is een heel ernstige zaak als mensen in het gedrang komen die niets anders doen dan zich op de slotakte van Helsinki be roepen. Het zou uiterst beden kelijk zijn wanneer ik deze kwestie niet had aangesne den." Patocka overleed enkele dagen later, nadat hij dagen lang was verhoord door de po litie, aan de gevolgen van een hersenbloeding. Waarschuwen De CVSE-conferentie be (C in juli tot de aanstelling een dergelijke function „Mijn belangrijkste ta iai legt Van der Stoel uit, „w t, 'early warning'; prevent ns diplomatie. Het gaat er ni de eerste plaats om klac te rapporteren in situatief' reeds uit de hand gelopen maar om minderheidspri j men op tijd te signalerei escalatie te voorkomen". De commissaris wordt daarom mee belast inforn ;s te verzamelen over natio minderheden. Zo spoedig gelijk dienen de rol van d< trokken partijen, de aard de spanningen en de moge consequenties voor de in het CVSE-gebied te woflj geanalyseerd. De commiss heeft het recht elk aangt r ten land te bezoeken en met iedereen te spreken di wenst, teneinde een beeld van de situatie te Reputatie Van der Stoel heeft een veel zijdige carrière achter de rug. Hij was staatsecretaris van buitenlandse zaken onder Luns en twee maal minister. Van 1983 tot 1986 was hij Ne derlands ambassadeur bij de Verenigde Naties. Sindsdien maakt hij deel uit van de Raad gen. Hij wordt geacht op van State. In 1990 werd zijn alarm te slaan, wanneer naam nog genoemd als Hoge Commissaris voor de Vluchte lingen bij de Verenigde Na ties, maar de keus viel op een Deen. In 1991 werd hij be noemd tot Minister van Staat. Begin dit jaar rapporteerde Van dèr Stoel, als hoofd van het eerste mensenrechten- team van de Verenigde Naties dat sinds de Golfoorlog een be zoek bracht aan Irak, dat de mensenrechten er „op grote schaal" werden geschonden. Zijn rapport, over de positie van Kurden in het noorden en shi'iten in het zuiden, droeg bij tot het vliegverbod dat on langs op basis van VN-resolu- ties voor het zuiden van Irak ergens in Europa een drei de situatie voordoet, zoda conferentie zich kan bera op maatregelen. Het nut is overduidelijk, afbraak van de Muur h niet geleid tot een eensge Europa van Atlantii Oceaan tot de Oeral. Het Van der Stoel veronderstelt dat zijn reputatie op het ge bied van de mensenrechten heeft meegespeeld bij de be slissing hem aan te wijzen als de eerste Europese minderhe den-commissaris. „Vermoede lijk heeft dat er wel iets mee te maken. Ik beschouw de voor dracht door de twaalf landen van de EG in elk geval als een gelegd, waarvan de uitvoering eer en als een blijk van ver- lele met name in het Oostblok tot dan toe te wensen over liet. trouwen". De benoeming wordt een feit, wanneer de tionalistische conflicten, sinds 1918 leken te zijn o wonnen, zijn in alle hevigl je opgerakeld. Volkeren, driekwart eeuw min of n vreedzaam samenleefden, vechten elkaar op leven dood. „Recente studies ben uitgewezen dat er acht en veertig potentiële nische brandhaarden in Ei pa zijn", constateert de n we commissaris. En Joegoslavië? Met spijl t zijn stem zegt Van der St is< „Helaas is het daarvoor1 laat. Het conflict daar wasi 1 te voorkomen. Daar vind di bemiddeling plaats, door r Europese Gemeenschap ei t Verenigde Naties. Het hoort niet tot de taak var isc Hoge Commissaris dat over te doorkruisen". ALBLASSERDAM - Een groot deel van de gemeenten in Zuid-Holland langs het door het kabinet gekozen tracé voor de Betuwelijn, gaat niet zonder meer ak koord met aanleg van de goe derenspoorverbinding. Vier van de twaalf gemeenten willen eerst een onderzoek naar de financiële haalbaarheid en de rentabiliteit van de spoor verbinding van Rotterdam naar het Duitse Emmerich. Naast de gemeenten Zwijn- drecht, Hendrik Ido Ambacht, Papendrecht en Sliedrecht zei ook burgemeester Van Wouw van Hardinxveld-Giessendam het toe te juichen als zou wor den afgezien van aanleg van de Betuwelijn. Dit bleek gisteren tijdens de eerste hoorzitting die de Raad van de Waterstaat or de bezwaren van instanties en besturen te horen tegen de voorgenomen aanleg van de Betuwelijn. De standpunten van de vijf ge meenten bleken een verrassing voor gedeputeerde Jansen van de provincie Zuid-Holland. Die meldde aan het begin van de hoorzitting dat de gemeenten, op uitzondering van Sliedrecht, achter het standpunt van GS staan voor aanleg van de Betu welijn. Volgens gedeputeerde twijfel heeft over de noodzaak van aanleg van de Betuwelijn, Jansen van Verkeer is de aanleg wil dat de spoorverbinding zo- van de goederenlijn al opgeno men in het streekplan zuid. Vol gens hem is wachten op goed keuring door het kabinet van de tracéwet niet nodig. Ook met de bestaande mogelijkheden als streekplan en bestemmings plan kan de Betuwelijn worden De provincie die geen enkele veel mogelijk ondergronds zal worden aangelegd. Vrijdag be slist Provinciale Staten van Zuid-Holland over de Betuwe lijn. Een groot deel van de gemeen ten wil dat bij aanleg van de Be tuwelijn wordt uitgegaan van een maximaal toelaatbare ge luidsnorm voor wegverkem' dba). Uitgaan van de norm voor treinverkeer dba) is volgens de gemeei sturen niet van toepassin V dat er over de spoorverbi M vooral goederen zullen w ei vervoerd en daarmee me 61 waai wordt veroorzaakt d k personenvervoer. Bove r zullen de treinen met hoj in quentie, om de vier a vijfi ten, passeren. M

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 4