'Soms houd
ik mijn
hart vast'
BVD gaat corruptie bij
ambtenaren onderzoeken
Twee gevangenen in cel
hooguit voor paar dagen
Strenge controle op huursubsidie
Miljoenennota
TEKORT AAN CELLEN
4! c
Leidse Courant
dinsdag 15 september 1992
Verklaring tegen
discriminatie
De Tweede Kamer krijgt vol
gende maand van minister Da-
les van binnenlandse zaken een
'algemene verklaring tegen ras
sendiscriminatie' toegestuurd.
Alle betrokken organisaties en
de politieke partijen hebben al
hun handtekening onder de
verklaring gezet. Dit schrijft de
minister in het eindrapport
over het minderhedendebat.
In de verklaring worden voor
oordelen, intolerantie en discri
minatie veroordeeld.
Dales kondigt verder aan dat
volgend jaar een actie start die
zich richt op de schooljeugd.
Doel is het voorkomen van ra
cisme. De activiteiten zullen
zich vooral richten op voor de
jeugd belangrijke organisaties
en instellingen als scholen,
jeugdorganisaties en sport
clubs.
Verkoop huurhuis
wordt makkelijker
Woningbouwcorporaties krij
gen meer vrijheid om hun wo
ningen te verkopen. Staatsse
cretaris Heerma van volkshuis
vesting wil af van de regel dat
de corporaties eerst goedkeu
ring nodig hebben van het ge
meentebestuur.
Wel moeten de sociale huisba
zen. nieuwe verkoopplannen
no^ als 'besluit van aanmerke
lijk belang' melden bij de ge
meente.
Voorts gaat de staatssecretaris
de corporaties verplichten om
voor de verkoop van huurwo
ningen criteria op te stellen aan
de hand waarvan zij beoordelen
of en in welke mate zij tot ver
koopacties overgaan.
Overigens loopt het nog steeds
geen storm met de door Heer-
ma al lang gepropageerde ver
koop van huurwoningen. Om
dit proces een beetje sneller op
gang te krijgen start VROM
binnenkort voorlichtingscam
pagne.
Heffingen leiden
tot besparingen
De invoering van energieheffin
gen in Europa zal een grote bij
drage leveren om de doelstellin
gen van het besparingsbeleid
(twee procent per jaar) van de
regering voor de periode tot de
eeuwwisseling te halen.
Deze prognose is gebaseerd op
de in de tweede helft van de ja
ren negentig stijgende prijzen
voor energie in de EG als direct
gevolg van regulerende heffin
gen.
TNO heeft berekend dat het
technisch mogelijk is tussen
1986 en 2015 veertig procent op
het energieverbruik te bezuini
gen. De helft is bij de huidige
energieprijzen commercieel
rendabel.
De bijdrage van duurzame
energie schoon, betrouw
baar, betaalbaar aan de be
hoefte zal de komende kwart
eeuw tot acht procent (thans
een procent) beperkt blijven.
Extra geld
voor RAVO
De Raad voor de Volkshuisves
ting krijgt meer geld toebe
deeld.
Terwijl vorige week het kabinet
nog besloot om sterk te bezuini
gen op de adviesorganen, waar
onder de RAVO, stelt staatsse
cretaris Heerma volgend jaar
120.000 gulden extra beschik
baar. De RAVO staat in '92 nog
in Heerma's boekhouding voor
vier ton.
De reden voor het hogere bud
get voor zijn adviesorgaan is
tweeledig: hogere lonen en een
zogenoemde prijsbijstelling.
Kamer en Dales
leggen ruzie bij
De Tweede Kamer en het kabi
net hebben na een lange reeks
van jaren eindelijk een oplos
sing gevonden voor de slepende
controverse over de begroting
van het parlement.
Dit keer heeft minister Dales
van binnenlandse zaken voor
het eerst in jaren geen tussen
tijdse bezuinigingen doorge
voerd, die de Kamer vervolgens
steevast in het debat over de be
groting terugdraaide.
De begroting van het parlement
wordt door het kabinet vastge
steld nadat de Kamers zelf een
raming hebben goedgekeurd.
Dit jaar heeft Dales voorafgaan
de aan dat kamerdebat een
brief gestuurd waarin zij het
kabinetsstandpunt weergaf.
Naar aanleiding daarvan heeft
de Kamer de begroting bijge
steld, zodat ingrepen van het
kabinet achterwege konden
blijven.
Topambtenaren
vliegen uit
De mobiliteit van topambtena
ren moet zowel nationaal als in
ternationaal worden vergroot.
Het ministerie van binnenland
se zaken heeft een geautomati
seerd bestand opgezet. Hierin
staan gegevens van topmana
gers bij de rijksoverheid die in
aanmerking komen voor een
andere gelijkwaardige of hogere
functie.
Via een nieuw behandelmodel weten asielzoekers
al binnen een maand of ze een kans hebben te
worden erkend als vluchteling. Een procedure die
wereldwijd bekend is geworden.
door Gus Korevaar
eh Dick var Rietschoten
Een diepe denkrimpel trekt
over het voorhoofd van staats
secretaris Aad Kosto van justi
tie als hem de vraag wordt voor
gelegd of er eigenlijk wel iets
nieuws in zijn begroting voor
volgend jaar staat. „Nee, nau
welijks", luidt na enige secon
den zijn conclusie.
„De minister en ik borduren
stevig voort op zaken die al
eerder zijn aangekondigd of in
gang zijn gezet. Een begroting
met nieuws komt steeds minder
„Het hele jaar door worden im
mers wetsontwerpen en nota's
uitgebracht en passende maat
regelen bedacht voor acute pro
blemen. Geen weldenkende be
windsman spaart dergelijke za
ken nog op voor Prinsjesdag,
zoals vroeger vaak het geval
was".
„Het enig nieuwe dat ik te mel
den heb, is dat ik collega Pronk
van ontwikkelingssamenwer
king meer wil betrekken bij het
terugkeren van vluchtelingen
naar hun eigen land", zegt Kos
to. „Het moet dan gaan om een
land dat na een grote chaos in
een fase van wederopbouw ver
keert, een land waar een ellen
dige tijd is afgesloten na een
burgeroorlog of een dictatuur.
De mensen die uit zo'n land als
vluchteling naaf Nederland
zijn gekomen, kunnen we aan
bieden terug te gaan om te hel
pen met de wederopbouw. Met
financiële hulp van Jan Pronk
kunnen we daar bepaalde pro
jecten voor op poten zetten. Zo
koppelen we remigratie aan
ontwikkelingshulp. Misschien
is dat binnenkort bij voorbeeld
in Ethiopië mogelijk".
De samenwerking met Pronk
kan volgens Kosto ook preven
tief werken. Door ontwikke
lingsprojecten ter plaatse kan
werk worden geschapen. In ruil
daarvoor moeten de regeringen
van die landen dan toezeggen
de emigratie naar Nederland
tegen te gaan. In de begroting
kondigt Kosto proefprojecten
aan in Roemenië, Iran, Marok
ko en Ethiopië.
Asielzoekers
Kosto toont zich ingenomen
met de 'opvallende trend' die de
laatste tijd waarneembaar is in
de aantallen asielzoekers die
zich in Nederland willen vesti
gen. „Er melden zich veel min
der mensen dan eerder werd
verwacht. Zoals het er nu naar
uitziet zal dit jaar het geschatte
aantal van 20.000 asielzoekers
niet gehaald worden. We den
ken uit te komen op ongeveer
14.000. Nog niet zo lang gele
den ging het verhaal dat er
enorme stromen buitenlanders
uit Oost-Europa en Afrika in
aantocht waren
Toch blijft de begroting ook
voor volgend jaar uitgaan van
20.000 asielaanvragen. Niet al
leen het beschikbare geld, maar
ook de omvang van het perso
neel bij de Vreemdelingen
dienst blijft daarop afgestemd.
Kosto: „Daar ben ik eerlijk ge
zegd erg blij mee, want zo heeft
het kabinet meer armslag om
ex-Joegoslavische ontheemden
op te vangen. Bovendien kan nu
ook de achterstand in de behan
deling van asielaanvragen wor
den weggewerkt. Ik durf toe te
zeggen dat we daar in januari
mee klaar zijn".
De bewindsman wijst op een
aantal oorzaken voor de ver
mindering van het aantal asiel
verzoeken. „We zijn gestart
met het nieuwe behandelmo
del, waardoor asielzoekers al
binnen een maand te horen
krijgen of ze al dan niet een
kans hebben als vluchteling te
worden erkend. Men hangt dus
geen maanden of zelfs jaren
meer in de procedure. Elke
asielzoeker krijgt nu zo snel
mogelijk te horen of hij mag
blijven of wordt teruggestuurd.
foto Stephen Efj(
'Geen weldenkende bewindsman spaart oplossingen voor acute probleem op tot Prinsjesdag', meent staatssecretaris Kosto.
Die nieuwe procedure bij ons is
inmiddels al wereldwijd bekend
geworden".
„Aangenomen mag worden dat
buitenlanders die van plan wa
ren in Nederland hun heil te
zoeken, er nu maai- van af zien
zodra ze vermoeden dat ze
kansloos zijn en binnen korte
tijd weer het land uitgezet drei
gen te worden. Tot voor kort
konden kanslozen, zoals dege
nen die alleen om economische
redenen naar Nederland kwa
men, het hier rustig een jaar
uitzingen. Dat was nog wel aan
trekkelijk. Nu gaat dat niet
meer op. Ons beperkende
vreemdelingenbeleid begint
eindelijk door te werken".
Probleem
Een apart probleem vormt nog
steeds het grote aantal illegale
vreemdelingen in Nederland.
Hoeveel het er precies zijn weet
Kosto niet. De schattingen va
riëren van 50.000 tot 100.000.
Ook tegen deze groep zal het
komend jaar strenger worden
opgetreden. Overigens kan niet
elke illegaal die gesnapt wordt
onmiddellijk het land worden
uitgezet.
De staatssecretaris: „Als ie
mand geen papieren heeft
waaruit blijkt welke nationali
teit hij bezit, is uitzetting
enorm lastig. Zelfs als overdui
delijk is dat het om bij voor
beeld een Marokkaan gaat, lukt
het niet de betrokkene naar zijn
vaderland terug te sturen. De
Marokkaanse overheid erkent
namelijk geen illegaal in het
buitenland verblijvende land
genoten zonder identiteitspa
pieren. Zo'n Marokkaan is dus
in z'n eigen land niet welkom.
Bij veel andere landen speelt
hetzelfde probleem. Gelukkig
komt er binnenkort een zware
delegatie van Marokkaanse re
geringsambtenaren naar Den
Haag om met ons over dat pro
bleem te praten".
Gevangenissen
Het gebrek aan gevangeniscel
len in ons land blijft Kosto zorg
baren. „Het blijft een ver
schrikkelijke situatie dat er
soms voor bepaalde verdachten
gewoon geen cel beschikbaar is.
We proberen dat uit alle macht
te voorkomen. Kort voor de zo
mervakantie hebben we dan
ook besloten om de al geplande
bouw van nieuwe gevangenis
sen te versnellen en enkele be
staande oude gebouwen tijde
lijk als gevangenis in te richten.
Dit levert per saldo 600 extra
cellen op. Meer kunnen we op
dit moment echt niet doen".
Vooral de drugshandel zorgt
voor steeds meer gevangenen in
Nederland. Kosto: „Vanouds
ligt Nederland op een kruis
punt van handelsroutes. Dit is
mede geografisch bepaald. Zo
als de cacao hier wordt overge
slagen, zo worden er ook heel
veel drugs vervoerd. Het bete
kent dat wij veel meer dan an
dere Europese landen in staat
zijn drugskoeriers op te pakken
en drugslijnen op te rollen.
Maar soms houd ik daarbij m'n
hart vast. Als ik bij voorbeeld in
de krant lees dat er in Rotter-'
dam zeven personen zijn opge
pakt wegens drugshandel, denk
ik: prachtig, maar die lieden ne
men in één klap zeven cellen in
beslag. Als er maar voldoende
„Wat me werkelijk het|rin
diepst raakt en me hetferh
bezig houdt is de jusj
jeugdbescherming", bekejhg
„Ik zie zoveel narigheid I
lende bij jongeren die thupn
verwaarloosd, mishandèjai
seksueel misbruikt. Ing
moeilijk opvoedbare en jbiji
nele jongeren ook die doijin
kanalen van de hulpverfche
zijn heengegaan en daijg i
uit dat er in ons land maaikel
celruimte beschikbaar blijft
voor andere criminelen".
In november begint de bouw
van een grote nieuwe gevange
nis in Lelystad. Een bouwpro
ject met een bijzonder tintje,
omdat het gaat om een pand dat
niet van justitie is. „Het is ei
gendom van enkele bedrijven,
die voor de bouw ervan geld be
schikbaar hebben gesteld", legt
Kosto uit. „Het is de bedoeling
dat de rijksgebouwendienst buiten de boot zijn gevalla98(
deze gevangenis van die bedrij- „Een onderzoek wees of,
ven gaat leasen. Het leasecon
tract wordt afgesloten voor
twintig jaar. Daarna neemt
Justitie de gevangenis over".
Jeugdhulpverlening
Staatssecretaris Kosto staat re
gelmatig in het centrum van de
publieke belangstelling. Als er
weer heibel is over vluchtelin- jeugdhulpverlening, dat
gen of over een ontsnapping justitie en WVC wordt ini
van een zware 'vuurwapenge
vaarlijke' crimineel uit een ge
vangenis, wordt vooral hij daar
op aangesproken. Toch voelt de
PvdA-bewindsman deze onder
werpen niet als de zwaarste last
op zijn schouders drukken.
zevenduizend zwerfjoi
rondlopen, zonder dak
hun hoofd, zonder maat st\
pelijke binding, zondei i
komst. Zevenduizend! Da
ik echt van geschrokken,
staat er zo machteloos
over. Het hele systeen
gen, is een onoverzichtel k
heel. Het is allemaal z
brokkeld. Hét liefst zou
dat gebied met een bordi
ser het hele bord willen st 7
vegen en volkomen blan
nieuw willen beginnen'"
JUSTITIE
De Binnenlandse Veiligheids
Dienst gaat de komende tijd een
'oriënterend onderzoek' uitvoe
ren naar corruptie bij de over
heid. Minister Dales van bin
nenlandse zaken kondigt dit in
haar begroting aan.
Volgens de minister is het van
belang dat de burger 'vertrou
wen heeft in de integriteit van
het bestuur'.
„Die integriteit zal actief
moeten worden gewaarborgd
en gehandhaafd. Dat vraagt
permanente waakzaamheid",
schrijft Dales.
De BVD gaat onderzoeken hoe
het zit met 'vormen van syste
matische corrumpering of ma
nipulatie van personen op sleu
telfuncties bij overheid en
bedrijfsleven'.
Dales relativeerde tijdens een
mondelinge toelichting op haar
begroting overigens de omvang
van corruptie sterk. „Het valt
in Nederland reuze mee. De
dreiging is 'heavy', maar de
schade is nu al niet zo omvang
rijk", aldus Dales.
Er is volgens haar zoveel van
bekend dat de BVD al weet in
welke hoek nader onderzoek
moet plaatsvinden. Het gevaar
is het grote belang van de geor
ganiseerde misdaad bij het ver
strekken van vergunningen en
vestigingen.
„Er is aanleiding om te onder
zoeken wat precies de zwakke
plekken zijn", aldus de
Ook minister Hirsch Balli ie\
justitie onderstreepte ophc
beurt tijdens de toelichti la
zijn eigen begroting de
zaak 'bijzonder scherpe
dacht' te geven aan de gi
niseerde misdaad en het
komen dat deze groepen
dringen in de econom i
overheidsdienaren
ren'. Binnenkort stuurt If dt
Ballin over de bestrijd»
de zware criminaliteit eei ler
naar de Tweede Kamer,
gens hem is er een 'omze n
tien miljard in wapen- en< 5
handel en het illegale groi
cuit. [eh
Ze hadden het de afgelopen
maanden al diverse malen laten
doorschemeren, maar nu heb
ben minister Hirsch Ballin en
staatssecretaris Kosto van jus
titie het verlossende woord ge
sproken: twee gevangenen in
één cel hebben we liever niet.
Alleen mensen die maar een
paar dagen gevangen hoeven te
zitten (zoals illegale vreemde
lingen die op hun uitzetting
wachten of personen die een
boete niet hebben betaald) kun
nen in noodgevallen samen in
een cel worden gezet, zodat er
elders ruimte vrij komt. Voor
alle andere gevangenen is de
'celdeling', waar de Tweede Ka
mer het afgelopen vooijaar we
gens het cellentekort op aan
drong, volgens de bewindslie
den ongewenst. „De veiligheid
van het gevangenispersoneel en
van de gedetineerden zou dan
niet meer gegarandeerd kun
nen worden", schrijven ze in de
toelichting op hun begroting. In
één van de nieuwe gevangenis
sen die de komende jaren zullen
worden gebouwd (onder meer
in Lelystad en Rotterdam),
wordt een aantal cellen ge
schikt gemaakt voor twee per
sonen.
Bij de criminaliteitsbestrijding
stijgt volgend jaar de aanpak
van fraude naar een hoge plaats
in de top-tien. Er is ruim 20 mil
joen uitgetrokken om de con
trole op belastingfraude en uit
keringsfraude te versterken,
niet alleen bij particulieren
maar ook bij ondernemingen en
criminele organisaties.
Ook het voorkomen van mis
daad krijgt meer aandacht. Bin
nenkort wordt begonnen met
een algemene 'heropvoeding'
van de samenleving. Via scho
len, sportverenigingen en ande
re maatschappelijke organisa
ties moet met name de jeugd
meer besef van normen waar
den worden bijgebracht
zal er via televisie en a^ini
media een beroep op
worden gedaan om hun 11 1
ren meer te wijzen op go ®ti
kwaad. Volgens de staats idi
taris zal de rode draad if (st
campagne het aloude s[
woord moeten zijn: 'Wat g ®e
wilt dat u geschiedt, doe dl
een ander niet'.
Om de veiligheid in woo
plexen te verhogen willen gj
windslieden in samenwf
met woningcorporaties
beroep op werkloze hui1
doen om assistent-huismf»
te worden.
Binnenkort presenteert
ter Hirsch Ballin een we ta,
werp dat een snellere i ne
van schulden mogelijk
maken. Het gaat daarbij
voorbeeld een vorderin#1
een bedrijf op een klant
voorstel maakt onder meffk'
'incasso-kort-geding' moj
VOLKSHUISVESTING
Mensen die individuele huur
subsidie ontvangen, zullen het
komend jaar onderhevig blijven
aan een strenge controle. Mis
bruik of het 'per ongeluk te veel
aanvragen' van huursubsidie
hoopt het ministerie van
VROM daarmee tot een mini
mum te beperken.
Staatssecretaris Heerma van
volkshuisvesting zal doorgaan
met een zogenoemde integrale
inkomenscontrole, opdat te
hoge uitkeringen terugvloeien
naar de huursubsidiepot. De af
gelopen jaren zijn hierdoor
reeds tientallen miljoenen gul
dens 'terugverdiend'.
Als gloednieuwe voorwaarde
voor het krijgen van huursubsi
die wil Heerma stellen dat men
ingeschreven moet zijn in het
bevolkingsregister. Een huur
der die daarin niet staat opge
nomen, maakt straks geen kans
meer op huursubsidie.
Tijdens de toelichting op zijn
volkshuisvestingsbegroting
voor '93 bleek dat Heerma in
het duister tast over het effect
van deze nieuwe regel. Op de
vraag hoeveel huurders, die
niet staan ingeschreven in het
bevolkingsregister, momenteel
wel huursubsidie ontvangen,
antwoordde de CDA-bewinds-
man: „Ik hoop dat het nul gul
den is". Heerma vertelde geen
enkel idee te hebben hoeveel
geld aan deze groep huurders
wordt uitgekeerd.
Opvallend was dat de staatsse
cretaris ook niet kon aangeven
waarom het stellen van deze
nieuwe voorwaarde nu opeens
is bedacht. „Weet ik niet", ver
telde hij.
Controle
Momenteel voorziet de wet op
de individuele huursubsidie
erin dat de gemeenten bij wie
men direct of via de huisbaas
huursubsidie aanvraagt wor
den geacht een passende con
trole op de uitkeringen te doen.
Als het aan Heerma ligt, kan
het geen kwaad wanneer de ge
meenten zich op een iets strak
kere wijze van die taak kwijten.
Volgend jaar mag Heerma ruim
foto Fotobureau Dijkstra
Voor een nieuwe bungalow hoeft niemand te rekenen op huursubsidie. De grens
ligt bij 910 gulden in de maand.
2,2 miljard gulden aan huur
subsidie verdelen onder circa
950.000 mensen, die te weinig
inkomen hebben om hun huur
(mits niet hoger dan 910 gul
den) zelf te kunnen betalen. Ge
middeld komt dat neer op een
uitkering van 2300 gulden per
jaar. De maximale subsidie per
maand bedraagt 275 gulden, of
wel 3300 gulden per jaar.
De kans is groot dat Heerma
van die 2,2 miljard gulden weer
een aanzienlijk bedrag zal over
houden, omdat de verwachte
groei van het aantal huursubsi
die-aanvragers redelijk binnen
de perken blijft. Weer overhou
den, want ook in de periode juli
'91 tot juli '92 (het kalenderjaar
voor de huursubsidie) was er
sprake van een veel tragere toe
name dan aanvankelijk ge
pland. Dit heeft ertoe geleid dat
Heerma op zijn begroting '92
een bedrag van 44 miljoen
gulden minder aan huursubsi
die uitgeeft; niet 32.000, zoals
was verwacht, maar slechts
drieduizend nieuwe huurders
kregen huursubsidie in het af
gelopen kalenderjaar.
Voor Heerma is er nog een fikse
opsteker op het gebied van de
huursubsidie. Van het kabinet
heeft hij de geruststellende me
dedeling gekregen dat de voor
genomen bezuinigingen in de
sociale zekerheid zullen worden
gecompenseerd. Daar had de
christen-democraat vorig jaar
al nadrukkelijk om verzocht.
In de praktijk komt het op het
volgende neer: als de Tweede
Kamer volgend jaar besluit om
minder geld uit te geven aan
WAO, AOW en Algemene Nabe
staandenwet, zullen de huur
ders die hieruit een uitkering
ontvangen meer huursubsidie
nodig hebben om rond te ko
men. Het kabinet heeft nu
reeds besloten dat Heerma deze
voorspelbare extra aanslag op
de huursubsidiepot mag com
penseren met een bedrag dat
tot '97 kan oplopen tot 166 mil
joen gulden.
Voorwaarde is natuurlijk wel
dat de Tweede Kamer akkoord
gaat met een verlaging van
WAO, AOW en Algemene Nabe
staandenwet.
