YD heeft nog
veel weerzin
gen het CDA
De 'C' van CDA staat niet ter discussie
7
Opinie
BRIEVEN VAN LEZERS
THOUT
k
'e t nu nog rechtser wor-
ndj )eze hartekreet slaakte
)ls menigmaal ten tijde
eerste kabinet-Lub-
s voorzitter van de
:en regeringsfractie moest
VVD'er, die op het Bin-
31'6 ürore had gemaakt met
1111 onderwerpen als een
Rechtspositie voor weg-
jongeren, steeds verder
hts overhellen.
01
;e ere 'jonge hond' in de
e<) gelederen zal dezer da
te' ens aan die Nijpeliaan-
!Sh jchting teruggedacht
Ik doel op Robin Lin-
ïit Dronten, die hoewel
is al bijna tien jaar in
de Kamer zit. Op 16
1982 maakte de
wetenschappelijk
•ker van de WD-frac-
mtree in de toen nog
ro:iankjes en werd daar-
;te' jongste Nederlandse
itariër aller tijden.
ve is verschafte hem een
roodwill, die nog groter
m hij lang niet zo 'yup-
eek te zijn als hij eruit
lin ontpopte zich snel
vakkundig kamerlid
grote kennis van za-
ion hij ook zonder al te
-1??] eite de eerste woord-
jrïj' van de WD worden
belangrijke gebied van
aken en werkgelegen-
jelopen dinsdag bleek
lopulariteit in de eigen
ineens scherp ge-
meeste andere leden
namen het
in dank af dat hij een
van CDA-collega Ali
•Pel had afgeschoten,
fkkend", had Linscho-
ilan genoemd om men-
:n bijstandsuitkering
leren via de compu-
iden van de Rijks-
ior het Wegverkeer
izit van dure auto's en
inier vast te stellen of
inkomsten hebben.
|des
jet dan maar zo door
medewerkers van de
ienst sommige van hun
in een Mercedes of
tn arriveren, waarna ze
in bijstandsuitkering
ivragen?", wilde een
geïrriteerde fractie-
in Linschoten weten,
er inderdaad de schijn
de WD-woordvoerder
was met de PvdA'er
oots, die onmiddellijk
had geprotesteerd te-
'grove inbreuk'
op de privacy van bur-
fochelijke argumentatie
n in de WD-fractie. De
fliberalen waren het roe-
is met Doelman-Pel dat
^liies op haar plan zwaar
c jtken waren en dat daar-
dij discussie over het be-
rma van uitkeringsfraude
opij flink dreigde te worden
l Robin was het er
;er ook mee eens dat
van sociale voorzie-
istreden moet worden,
•om die vreemde reac-
ïem?
moest Linschoten snel
leren. De pers had hem
begrepen, voerde hij
term 'lachwekkend'
5|chts betrekking gehad
•e Heit dat het CDA het idee
eerl grote klok had gehan-
veijoor deze voorgenomen
il zo duidelijk open-
afff maken had Doelman
fraudeur in
tijdjl gesteld het kenteken
t mli dure auto op de naam
otejmand anders te laten
i. „Daarmee is het ef-
v0'p de maatregel bij voor-
minimaal", aldus Linscho-
zich was hij natuurlijk,
'ekerde hij, een warm
^clfoder van elke maatregel
kan worden
werkelijk recht heeft
g :iale uitkering.
:htr
goed voorbeeld daarvan is ook
de reactie op de wao-ingreep
waartoe het kabinet vorig jaar
zomer besloot, onder hevige
druk van CDA-fractieleider
Brinkman. De liberalen zullen
het echt wel een goede zaak ge
vonden hebben dat er eindelijk
ernst gemaakt werd met het te
rugdringen van het aantal ar
beidsongeschikten. Maar hun
reactie was zo omslachtig gefor
muleerd dat er bij het grote pu
bliek eigenlijk maar één ding
bleef hangen: de WD was het
eens met de PvdA dat de 'be
staande gevallen' in de wao ont
zien moesten worden.
Als gevolg daarvan kon het
CDA, in het bijzonder fractielei
der Elco Brinkman, gaan strij
ken met de eer. En dat terwijl
juist de WD-achterban, veelal
afkomstig uit de hard werkende
middenstand, zich al vele jaren
groen en geel had geërgerd aan
die honderdduizenden 'aanstel
lers' in de wao die op kosten van
de gemeenschap hun dagen vul
len met vissen, biljarten, in de
moestuin werken, het huis ver
bouwen en andere aangename
De eerlijkheid gebiedt te zeggen
dat de wao-strategie van de
WD waarschijnlijk niet alleen
voortkwam uit de behoefte
CDA-ideeën te bestrijden. Frac
tieleider Frits Bolkestein en de
zijnen (onder wie Robin Lin
schoten) hebben vermoedelijk
gedacht dat het ook heel slim
was een1 zodanige opstelling te
kiezen dat zij de PvdA aan een
meerderheid zouden kunnen
helpen wanneer deze partij zou
besluiten in de Tweede Kamer
tegen de 'bevriezing' van de be
staande gevallen in de wao te
stemmen. Op die manier zou
het kabinet-Lubbers/Kok dan
misschien net dat duwtje krij
gen wat het nodig had om kra
kend ineen te zijgen.
Nadeel
Maar mijns inziens weegt dat
strategische voordeel niet op te
gen het propagandistische na
deel van een 'slappe' houding
tegenover een in de eigen ach
terban als schandalig ervaren
toestand. Daarmee raken we te
vens aan de kern van het pro
bleem, dat ervoor zorgt dat de
vraag waarom Robin
r-jiddellijk in de media
joepen dat elke mogelijk-
y ior een betere controle
u%orden aangegrepen? Ik
die houding werd in
door weerzin tegen het
immige WD'ers zijn in
jaar van de eerste twee
■ten-Lubbers zo gefrus-
ian|geraakt door de als arro-
ervaren 'overheersing'
christen-democratische
jenoot, dat zij niet altijd
staat zijn tot een goede
e afweging.
afkomstig is van het
het per definitie slecht,
deze liberalen. Een
WD steeds weer electorale
dieptepunten meemaakt. De
partij wil rechts en liberaal
(anti-CDA) tegelijk zijn; zij wei
gert in te zien dat dit een con
tradictio in terminis is, een in
nerlijke tegenstrijdigheid.
Zoals Hans Wiegel in de jaren
zeventig heeft aangetoond, is er
maar één plaats voor de WD in
het politieke spectrum van Ne
derland: ter rechterzijde. Dat
komt vooral door de uitdijing
van de collectieve sector in de
jaren zestig en zeventig die ui
teraard veel geld kost. Sinds
dien is de gemiddelde WD-aan-
hanger in slechts twee politieke
doeleinden echt geïnteresseerd:
verlaging van belasting en ver
laging van sociale premies.
Bolkestein, die zichzelf -waar
schijnlijk meer als liberaal dan
als rechts beschouwt, heeft
daarvan zelf het bewijs gele
verd. De WD kwam pas weer
een beetje uit het electorale dal
vanaf het moment dat haar lei
der zich ging afzetten tegen de
etnische minderheden, met
name de islamitische Turken
en Marokkanen.
Dat was niet zozeer, denk ik,
omdat veel Nederlanders in
eens extreem rechtse sympa
thieën hadden ontwikkeld,
maar omdat zij er weinig meer
voor voelden nog langer men
sen te moeten ondersteunen
('doodknuffelen') die volgens
hen heel goed voor zichzelf kun
nen zorgen.
Dat gevoel geldt inmiddels niet
alleen meer de allochtone maar
ook de autochtone minderhe
den, met name de minima. Het
bestrijden van fraude met soci
ale uitkeringen is tegenwoordig
'in'; het koppelen van de uitke
ringen aan de lonen is 'uit'. Als
de WD daar niet voldoende op
inspeelt, maakt zij ook bij de
verkiezingen van 1994 geen
schijn van kans tegen het CDA.
(De auteur is chef van onze par
lementaire redactie).
Waarom heeft het CDA een ver
nieuwd Program van Uitgangs
punten (PvU) geschreven, zal
de lezer zich na recente krante-
berichten misschien afvragen.
Wat is er vernieuwd en wat is er
gebleven, is ook een vraag die
kan opkomen. Als lid van de
commissie Steenkamp, die het
nieuwe ontwerp-PvU heeft ge
schreven, geef ik een antwoord
op beide vragen.
Het huidige Program van Uit
gangspunten van het CDA
kwam tot stand in een periode
dat KVP, ARP en CHU aan het
fuseren waren. Intussen be
staat het CDA al weer meer dan
tien jaar. In deze periode is de
wereld sterk veranderd. We le
ven in een tijd die gekenmerkt
wordt door nieuwe kansen,
maar ook door nieuwe bedrei
gingen. Zo kwam er een einde
aan de Koude Oorlog, maar ko
men er elders in de wereld nieu
we brandhaarden. Heel recent
zijn we daar bijvoorbeeld in het
oude Joegoslavië mee gecon
fronteerd. In Nederland veran
derde de samenstelling van de
bevolking sterk, zowel naar op
bouw (meer ouderen), als naar
herkomst (migranten, vluchte
lingen). Mensen weten en kun
nen ook meer dan vroeger, door
technologische ontwikkelin
gen, die elkaar nog steeds snel
opvolgen. De belangrijke pro
blemen van deze tijd, zijn ande
re dan we zestien jaar geleden
konden voorspellen. Er is kort
om een periode van nieuwe
kansen, maar ook van nieuwe
vlagen aangebroken. Vragen
waar de politiek voor staat. Het
CDA meent een eigen antwoord
te hebben en te moeten formu
leren op de uitdagingen van
deze tijd. Dit antwoord is neer
gelegd in het nieuwe ontwerp-
PvU. Er zijn toekomstgerichte
oplossingen voor de problemen
van deze tijd aangegeven. We
kijken daarbij voorbij de gebrui
kelijke horizon van vier jaar,
voorbij de grenzen van Europa
en zelfs van deze eeuw.
Evangelie
De commissie heeft als volgt ge
werkt. We hebben eerst de rea
liteit van vandaag de dag beke
ken. Hoe ziet de wereld eruit?
Wat zijn de vragen voor de eerst
komende tien tot vijftien jaar?
Vervolgens hebben we de
grondslag en uitgangspunten
van het CDA bevestigd in een
taal die past bij vandaag. Daar
na hebben we de óp ons afko
mende problemen en mogelijk
heden geconfronteerd met onze
kernbegrippen (solidariteit, ge
rechtigheid, eigen verantwoor
delijkheid, rentmeesterschap).
Dit om tot oplossingen te ko
men. U zou kunnen zeggen dat
het in het ontwerp-PvU voort
durend gaat om een dialoog tus
sen onze principes en de werke
lijkheid.
Waar zijn die principes, de uit
gangspunten of de politieke
overtuiging dan op gebaseerd?
Het CDA is een partij op grond
slag van de Heilige Schrift. De
bijbel is dus de basis voor de uit
gangspunten. Het CDA is en
blijft dus een partij die de inten
tie heeft steeds te zoeken naar
de betekenis van het Evangelie
voor het politiek handelen. Het
gaat dus om de vraag wat de be
tekenis van de'C'is voor het po
litiek handelen. Een poging om
die vraag opnieuw op hoofdlij
nen te beantwoorden, is gedaan
in het nieuwe ontwerp-PvU
(het gaat dus niet om een ver
kiezingsprogram
Wat is er dan veranderd? De
vraag wordt wel gesteld of de
grondslag van het CDA niet
verruimd kan worden, zodat
ook aanhangers van andere re
ligies, bv. hindoes of moslims,
zich in de partij beter thuis
kunnen voelen. De commissie
was en is van mening dat de
grondslag niet verruimd moet
worden. De huidige formule dat
ieder die het PvU onderschrijft
welkom is en aan de uitgangs
punten gehouden kan worden,
leek ons ook voor de toekomst
een goede regeling. Het gaat
dus niet om de geloofsvraag,
maar om de vraag of men het
politieke antwoord dat het CDA
geeft op de oproep van de bijbel
wil delen. In de praktijk blijkt
dit antwoord door veel joden,
moslims en hindoes te kunnen
worden gedeeld. Verschillende
mensen voelen zich thuis in een
partij als het CDA en zij zijn al
lemaal welkom! Selectie van
kandidaten voor gemeentera
den, provinciale staten en Eer
ste en Tweede Kamer vindt dan
ook plaats op basis van de poli
tieke overtuiging. De vraag of
mensen herkenbaar christen
democraat zijn, is dan aan de
orde. Uiteindelijk wordt die
vraag natuurlijk door u als kie
zer beoordeeld.
Ten opzichte van het oude pro
gram zijn i
kernbegrippen hetzelfde geble
ven. De vragen van deze tijd
waarop die worden toegepast
zijn echter wel wezenlijk anders
dan in het vorige program. Dit
betekent dat de antwoorden,
zeker in lange-termijnperspec-
tief gezien, ook anders zijn dan
in het verleden. Zo heeft de
commissie er bijvoorbeeld be
wust voor gekozen niet volgens
de traditionele indeling in be
leidsvelden van buitenlandse
zaken, binnenlandse zaken, so
ciale zaken etc. te werken. Er
wordt uitgegaan van een the-
magewijze aanpak om verkoke
ring tegen te gaan. Vijf thema's:
democratie als verworvenheid
en opdracht; veiligheid en
recht; werk en welzijn; milieu
en rentmeesterschap; naar een
cultuur van verantwoordelijk
heid, worden beschreven.
Keuzes
Ik hoop dat het nieuw ontwerp-
PvU binnen het CDA in alle ge
ledingen uitgebreid besproken
zal wórden. Een indringende
discussie over het hele program
is geboden. Met name ook over
de nieuwe oplossingsrichtin
gen. Een discussie moet aller
eerst natuurlijk om het demo
cratisch proces recht te doen.
Maar ook om het bewustwor
dingsproces te activeren m.b.t.
een nieuwe missie en verant
woordelijkheid van de politiek.
Het gaat immers om een appèl
vanuit de politiek aan de over
heid om de goede keuzes te ma
ken voor de toekomst. Het gaat
om principiële keuzes, die ten
diepste teruggaan tot de mense
lijke persoon, haar waardig
heid, haar roeping en haar om
gang met de schepping. Deze
uitdagingen vragen meer dan
pragmatisme antwoorden. Uit
gangspunten van gerechtig
heid, gespreide verantwoorde
lijkheid, solidariteit en rent
meesterschap zijn daarbij de
bakens naar de toekomst. Sa
men zijn we als mensen mach
tig om grote uitdagingen aan te
gaan, dichtbij huis en wereld
wijd. Hopelijk neemt iedereen
daarbij zijn eigen verantwoor
delijkheid op, ook in de discus
sie die we nu met elkaar over
het nieuwe ontwerp-PvU gaan
voeren. Een discussie die op de
Partijraad van 15 mei 1993 af
gerond zal worden. Op die dag
zullen de wijzigingsvoorstellen
die de leden inbrengen worden
besproken. Tot die tijd zal er
naar ik hoop ook in de gemeen
telijke afdelingen en kamer
kringen (en niet slechts in de
krant) levendig over het gehele
Program van Uitgangspunten
worden gediscussieerd. Ieder
kan daarbij zijn of haar per
soonlijk standpunt inbrengen.
Dit geldt voor elk lid ongeacht
zijn of haar positie binnen de
partij. Tot op het moment van
vaststellen van het vernieuwde
PvU, blijft het 'oude' natuurlijk
van kracht. Kortom, alle ruimte
dus om met elkaar van gedach
ten te wisselen, zij het dat een
punt niet ter discussie staat:
onze christelijke identiteit!
(Ank Bijleveld-Schouten is lid
van de Tweede Kamerfractie
van het CDA. Vanuit die functie
droeg zij bij aan het Program
van Uitgangspunten van de
commissie-Steenkamp).
Europa krijgt
longontsteking
Idoor
JAN VAN OMMEN
Duitsland is verkouden en Eu
ropa stevent op een longontste
king af. Het kon ook niet an
ders, omdat de zelfingenomen
Duitse regering èn oppositie te
lang hebben gehoopt uit de los
se pols een tweede Wirtschafts-
wunder van de grond te kunnen
tillen. Overigens hebben bijna
alle Duitse politici rond de ver
kiezingen in 1990 precies dat
beloofd, wat de Duitse bevol
king graag wilde horen: gouden
bergen. Uit electorale overwe
gingen werd de Oostduitsers de
'kool' en de Westduiters de
'geit' beloofd. Maar nu loopt het
mis en 'kloppen' neo-nazi's aan
de deur van het bouwvallige
Duitse huis: 'Wer da?'
Dat het referendum in Frank
rijk volgende week met een
driewerf 'oui' zal worden beant
woord lijdt geen twijfel. Maar
ook al omarmen alle Fransen
volgende week 'Maastricht' ^ls
ware het de laatste kans voor
vrede en voorspoed in Europa,
dan nog is de EG niet gered. Er
loert een veel groter gevaar
voor Europa en dat ligt niet in
Parijs, Kopenhagen, Brussel,
Den Haag of Londen, maar in
Bonn. Het eventueel fiasco van
de Duitse hereniging zal een
ramp zijn voor de toekomst van
Europa. Bondskanselier Kohl,
en hij niet alleen, heeft van
twee walletjes willen eten. Af
gelopen week heeft de bonds
kanselier moeten erkennen dat
er door hem, zijn partij en de re
geringscoalitie met de liberale
FDP inschattingsfouten zijn
gemaakt wat betreft de finan
ciering en het tempo van de
Duitse hereniging. Maar zoals
het een raspoliticus betaamt,
schuift hij de schuld zonder
blikken of blozen door naar de
toch al verdoemde DDR-over-
gangsregering, die onder lei
ding van minister-president
Modrow over de hereniging van
1990 heeft onderhandeld. De
pot verwijt de ketel. Ook Kohl
heeft enkele waarheden ver
zwegen en erger nog ver
zuimd iets te ondernemen toen
de haarscheuren in het Duits-
Duitse huis steeds meer het
aanzien van onoverbrugbare
kloven kregen.
Dat de DDR een enorm leeg vat
is, is doorgedrongen tot de poli
tici. Zij hoopten tegen beter we
ten in dat het Oostduitse vat
vanzelf vol zou lopen, zonder
dat het welvaartsniveau in het
Westen wezenlijk zou zakken.
Een duidelijker bewijs voor het
failliet van Kohls bondskanse
lierschap en de Duitse politiek
als geheel is er niet te geven nu
de discussie zich heeft toege
spitst op het asielbeleid. De idee
dat, als de asielstroom nu maar
opdroogt en de toelage van de
asielzoekers drastisch inge
perkt wordt, de wassende on
vrede onder de Duitse bevol
king weg zal ebben, is een ge
vaarlijke illusie. Extreem
rechts gebruikt de asielzoekers
alleen als middel. Door deze de-
sastreuse vorm van politieke
metaalmoeheid bij Kohl c.s.,
waar overigens ook veel andere
internationale politici aan lij
den, staat de toekomst van Eu
ropa op het spel. In plaats van
te zeveren over samenwerking
moet de EG juist haast maken
met verregaande samenwer
king en alle delen van Europa
als Europees beschouwen.
(De auteur is redacteur voor
onze krant)
De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden brieven en bijdragen
(maximaal 250 woorden) eventueel in te korten dan wel te weigeren. Ano
nieme inzendingen verdwijnen in de prullenbak. Brieven dienen te wor
den ondertekend en voorzien van naam, adres en telefoonnummer. Ze die
nen geadresseerd te worden aan de hoofdredactie van deze krant, postbus
9,2501 CA Den Haag.
Delft Instruments
In de krant van 1 september
1992 troffen wij in de berichtge
ving over onze halljaarcijfers
steeds een foutieve zinsnede
aan: nadat zij tijdens de
Golfoorlog het handelsembargo
tegen Irak had omzeild
Daarom vragen wij uw aan
dacht voor het volgende:
Delft Instruments heeft twee
prototypen van door haar Belgi
sche dochteronderneming ont
wikkelde en gefabriceerde
warmtebeeldcamera's geëxpor
teerd in respectievelijk decem
ber 1989 en april 1990. Dat was
dus ruim voor de Golfoorlog en
voor de instelling van het han
delsembargo tegen Irak. Ook
werden op 2 augustus 1990,
eveneens ver voor de instelling
van het handelsembargo, alle
leveranties aan Irak door ons
bedrijf stopgezet. In december
1990 is nog een prototype van
een warmtebeeldcamera voor
demonstratiedoeleinden in Jor
danië naar Jordanië verstuurd.
Al deze zaken vonden plaats
met de vereiste Belgische ex
portvergunningen. In de betref
fende apparatuur zaten echter
enige onderdelen van Ameri
kaanse herkomst, waarvoor
was verzuimd een herexport
vergunning aan de Amerikaan
se overheid te vragen. Dat was
reden voor de Amerikaanse
overheid om de, inmiddels op
geheven, sanctiès tegen Delft
Instruments in te stellen. Het
zal u dus duidelijk zijn dat noch
van illegale export, noch van
omzeilen van het handelsem-
Delft Instruments,
Nicolett Meijer,
DELFT.
Splotsz
Naar aanleiding van een zeer
negatieve bijdrage van Frank
Buurman en/of Rudolf Kleijn
moeten wij toch weer reageren.
De financiën. FB/RK hebben
het over tonnen subsidie. Een
grove leugen. Splotsz is een le
ningvan 259.000 gulden aange
gaan en heeft ongeveer 40.000
gulden eigen geld in de nieuw
bouw gestoken. De gemeente
heeft 30.000 gulden gesubsi
dieerd (twee gulden per inwo
ner). Overige subsidies (Julia
na-, Anjer- en Madurodam-
fonds) totaal 54.000 gulden. Dit
brengt de totale investering op
383.000 gulden. Of zouden FB/
RK de jaarlijkse subsidie van
1000 gulden bedoelen?
De kleuren. Nog zo'n leugen.
Een groot zwart gat, plafond en
muren zwart gekalkt, schrijven
FB/RK. Okee, het plafond is
zwart. Van de muren is slechts
15 procent zwart. De rest is wit
(10 procent), lichtgrijs (55 pro
cent) en de lambrizering grijs
met groen en roze (20 procent).
Dit frisse groen en roze komen
door het hele gebouw terug. De
kleuren zijn dus niet bewaard
voor viaducten en schoolmu
ren, een grove beschuldiging
•van de tot in de grond bevoor
oordeelde schrijver(s).
Het aantal Splotsz'ers, al dan
niet met linkerhanden. Kijk, als
wij daar zelf op onze fotocollec
tie mee spotten en je ziet de iro
nie daar niet van in, tsja. Feit is
dat er 54 mensen in een
Splotsz-T-shirt rondlopen, als
dank voor hun medewerking.
Overigens waren er op de recep
tie 100 belangstellendèn, vrij
dag 180, zaterdag 220 en zon
dag ook 220.
Maai'de angst van FB/RK
stopt niet bij Splotsz. Ook An
neke S. (Groen Links) en Henk
T. (ex-PPR) worden genoemd.
M.i. zat Anneke geen ongemoti
veerde bezwaarschriften te be
handelen, maar ongemotiveerd
bezwaarschriften te behande
len, wat ik ook zou doen gezien
de inhoud daarvan. En de sneer
naar Henk begrijp ik niet eens,
dat zal wel een oude vete zijn.
Toch nog wat positiefs voor FB/
RK:
Dank voor het compliment van
de opwindende slip, jullie heb-
Het hoofdkantoor van Delft Instruments in Delft.
ben toch nog enige smaak, kom we terecht heel trots op (mo-
eens langs (vette knipoog). gen) zijn. Ondanks beperkte
Dank voor de opmerking 'meest middelen, maar met veel inzet,
luxueuze jongerencentrum van Dank aan diegenen die de 'door
Nederland'. Alleen kan ik dit in een cateringbedrijf vervaardig
de rest van het stuk niet plaat- de' hapjes hebben klaarge-
sen. En och, luxe is het niet, maakt. Ja, ook dat was zelf-
maar wel heel mooi, iets waar werkzaamheid.
FOTO: HANS DE BAKKER
Tot slot willen we iedereen uit
nodigen om met de kermis eens
te komen kijken hoe het nou
echt geworden is, zodat je zelf
kunt beoordelen wie er gelijk
heeft.
Bestuur Splotsz,
Fret Koek (voorz.).
