,-C.
Oh, hoe
vrouwelijk
is het
mannenpak
Heren bekennen kleur
De vrouw wil een
eigen fietsbroek
Vandaag De Dag
genwijze
)de
3Wt
kous
c i
Leidse Courant
donderdag 10 september 1992 i
nnenkleding voor vrouwen. Mariene Dietrich
Greta Garbo kon je er in uittekenen. Maar de
rren bleven er op en top vrouwelijk in uitzien,
un favoriete kleding is deze winter helemaal
terug in het modebeeld.
ïnig 'wezigheid van jaren is het
jak weer terug in het mode-
Niet dat we in de tussenlig-
jaren geen broeken hebben
ie j ren. Alleen die manlijke versie
ntalon en blazer, die was even
it
i
wen een broek dragen vindt
normaal, hoewel onlangs
n nink in het zuiden des lands zijn
eid' elijk personeel nog verbood
-Jitg nge pijpen op het werk te ver
in. En mode of geen mode,
spijkerbroeken, van welk
of peperduur merk dan ook,
ar in de ban gedaan.
Ie aijen hebben trouwens wat het
van kleren op het werk be-
Ma ltijd problemen gehad. In een
art je studie van dr. Francisca de
verschenen in het boek Sekse
toor) over de geschiedenis van
le vrouwelijke als mannelijke
broi jrbediende worden daar op-
lijke anekdotes over verteld.
cks.
woo te dragen. Meisjes moesten
op christelijke scholen in de
hun lange broek omwisselen
rint »n rok als ze het lef hadden de
e, k te trotseren.
He [en van het huidige broekpak
i zijaigenlijk pas sinds 1967, toen
nse ontwerper Yves St. Lau-
«jdens zijn haute couture pre-
e broekpakken showde in een
n al eep en als smoking. Voor die
hadden
irtig jaar geleden was het alle
in verboden op hun werk een
min of meer afschafte) pyjama's
voor vrouwen ging maken. Hij werd
daarbij geïnspireerd door de Russi
sche balletten van Diaghilev, die
toen zo in de mode waren in Parijs.
Vrouwen droegen toen voor het
eerst broeken in het openbaar en,
wonder boven wonder, het werd ge
tolereerd. Begin jaren twintig was
het vooral de sportkleding die yoor
een belangrijke stap voorwaarts
zorgde. Hadden vrouwen eerst al
leen maar mogen toekijken, nu ze
zich ook echt zelf met sport gingen
bezighouden leek het vanzelfspre
kend dat ze een broek of een kort
rokje (vooral bij het tennis) aantrok
ken.
Skikleiding
Bekende Franse ontwerpers als Mo-
lyneux, Schiaparelli en Patou ont
wierpen broeken voor vrouwen om
in te sporten. Vooral de lijn in skikle
ding was revolutionair, en werd in
1924 en 1928 in respectievelijk Cha-
monix en St. Moritz tijdens de Olym
pische Winterspelen gedragen.
De grote doorbraak werd echter te
weeg gebracht door een vrouw. Gie
chelend trok Gabrielle Chanel sa
men met een vriendin de kleren van
een bevriende Engelse hertog aan,
een lange broek, een overhemd en
een tweed jasj e, om de manlijkste on
der de vrijetijdsbestedingen te gaan
beoefenen: vissen. Mademoiselle
Chanel vond het uitstekend passen
en zo bracht zij in haar winkel in
Deauville haar nieuwste vrijetijds-
kleding, marine lange broeken en la
ter ook witte broekpakken, losse
vesten en lange
Vrouwen zijn nu eenmaal anders
gebouwd dan mannen. Dus is het
eigenlijk niet meer dan logisch dat
er ook speciale sportkleding voor
vrouwen wordt gemaakt.
Margit Heitlager ontdekte een gat
in de markt.
doorRia Schuurhuizen
emaft wel
iker n gedra-
bi aar waren
:h uitzon-
rijkfcn en bij-
d ging het
lerirh geëman-
rint e, voor-
iklevende vrouwen óf filmster-
uite
1850 bijvoorbeeld droegen
ïooii iloomer en een paar van haar
nnen pofbroeken (het woord
ooi er' komt daar nog vandaan),
ie werden zo belachelijk ge-
dat ze het maar opgaven; de
:and negeren deed hun strijd
it feminisme geen goed.
irah Bernard en George Sand
t, en de broek aan nog voor de
jokqste eeuw was begonnen. Veel
jng kregen ze niet. Dat ge
pas na de eeuwwisseling,
bekende Parijse ontwerper
'oiret (de man die het corset
De trend is:
zachte en
soepele stoffen
truien. Gemak
kelijk zittende,
comfortabele
kleding, zoals
wij ze nu nog
kennen.
Twee
filmsterren van
voor de Tweede
Wereldoorlog Mariene Dietrich en
Greta Garbo, droegen ook bij tot de
popularisering van het mannenpak.
Ze hulden zich in mannenkleren en
brachten de wereld in vervoering
met de sexy uitstraling van deze kle-
ding.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog
droegen vrouwen broeken omdat ze
allerlei manlijk werk moesten doen;
het was geen mode maar noodzaak.
Gevolg van dat 'moeten' was dat na
de oorlog vrouwen blij waren dat ze
zich vrijwillig in rokken konden hul
len (New Look van Dior). De broek
verdween weer een beetje naar de
achtergrond. Dat min of meer broek-
foto Mac Maggie
Mannenkleding was voor de oorlog al favoriet hij sterren. Na kort uit de gratie te zijn
geweest is het broekpak weer terug in het modebeeld. Uit de collectie van Mac Maggie.
loze tijdperk duurde eigenlijk tot de
jaren zestig. In die nieuwe, econo
misch snel veranderende tijd ont
dekten vrouwen de broekpakken
van Courrèges en Cardin. En ze ga
ven dat kledingstuk vervolgens niet
meer op.
Na het echte mannenpak uit 1967
van Yves St. Laurent bleef het stren
ge broekpak in de jaren '70 in de
mode. Het was de tijd van zwart en
leer, van brede schouders, van Mon
tana; een tijd waarin vrouwen wil
den bewijzen dat ze meetelden in de
mannenwereld en dat op redelijk
agressieve wijze duidelijk wilden
maken.
Het broekpak maakte de entree voor
vrouwen in de manlijke zakenwereld
ook gemakkelijker. Zo vielen ze niet
te veel uit de toon en conformeerden
zij zich dus eigenlijk aan de traditio
nele mannendracht. De korte en de
zeer korte rok van de jaren tachtig
maakten duidelijk dat vrouwen gin
gen dragen wat ze zelf wilden: sexy
en uitdagende kleren, maar ook nog
keurige mantelpakken.
Nu we in de jaren negentig zijn be
land en vrouwen hebben bewezen
dat ze zich kunnen meten met man
nen, is de tijd aangebroken dat vrou
wen zich weer vrouwelijk mogen kle
den. Daarmee kan de terugkeer van
het broekpak jn tegenspraak lijken,
maar niets is minder waar.
Het nieuwe broekpak in manlijke
stoffen en in manlijke kleuren is su
per vrouwelijk. De stoffen zijn zacht
en soepel, ook al hebben ze die man-
nenoptiek. De manlijke kleuren wor
den zacht door de prachtige witte
blouses die in de broekpakken wor
den gedragen. Het broekpak anno
1992 is vrouwelijker dan ooit en
vrouwen drukken daarmee precies
uit wie ze zijn. Zichzelf, zich metend
op het hoogste niveau mét mannen,
als zakenvrouwen, als managers.
Maar tegelijkertijd zijn ze zich dui
delijk bewust van hun eigen sekse.
Vrouwen die sporten. De laatste ja
ren hollen ze, zij aan zij met de man
nen, net zo hard mee. En in de sport
school tillen ze misschien wat min
der gewicht, ze staan niettemin hun
mannetje. Ingegeven door de trend
naar gezonder leven heeft de aero
bic- en fitnessrage, overgewaaid uit
Amerika, in Nederland een behoor
lijke vlucht genomen. Ook hier gaan
steeds meer vrouwen naar een fit
ness-school om wat aan hun lijf te
doen. Individuele duursporten als
hardlopen, fietsen en de triathlon
trekken eveneens meer vrouwelijke
beoefenaren.
Bij sport bedrijven hoort passende
kleding. Aan sportkleding voor vrou
wen moeten bijzondere eisen wor
den gesteld. Neem nu een fietsbroek
voor mannen. Dragen vrouwen 'em
dan gaat zo'n broek met allerlei na
den en een groot zeemleren binnen-
stuk na een aantal uren op een smal
zadeltje wel irriteren.
„Het gekke is, dat er wel fietsbroe-
ken voor vrouwen waren, maar dat
ze nauwelijks ergens te koop waren.
Vrouwen hebben daar toch geen geld
voor over, dachten fabrikanten,
agenten en detaillisten. Ik geloofde
daar niets van en ben uiteindelijk ge
woon een winkel in dames-sportkle-
ding begonnen", aldus Margit Heit
lager.
Onzin
Sinds enkele maanden heeft ze een
gezellige ruime winkel aan de Am-
stelveenseweg in Amsterdam. „Dat
vrouwen daar geen geld aan uit wil
len geven, is onzin. Ik weet nu wel
beter. Ze gaan hier echt voor honder
den guldens aan kleding de deur uit.
Maar dat komt ook omdat ze hier de
kledingstukken vinden waar ze al ja
ren naar op zoek zijn", aldus de ex-
Voorburgse.
Nog even over die fietsbroek, er is
een naadloos exemplaar voor vrou
wen waarin het zeemleer zo is aan
gebracht dat het prettig zit. Boven
dien is de broek voorzien van een
stukje badstof dat elke irritatie weg
neemt. De broek is een groot succes,
zo zelfs dat ook mannen hem willen
hebben. In de winkel is een ruimte
ingericht waar kinderen kunnen
spelen en een aparte hoek met sport -
ondergoed.
Een goede bh is een absolute must
voor een sportende vrouw. Evenals
goede schoenen. Ook daarvan vindt
men bij Ladybug (Lieveheersbees
tje), zoals Margit Heitlager haar
winkel heeft genoemd, een uitge
breide sortering, om te lopen, te fiet
sen en aan aerobic en fitness te doen.
Want dat is namelijk de sport waar
de meeste vrouwen, individueel, aan
meedoen. En daarvoor is ook specia
le kleding. Misschien niet zo'n ver
eiste als fietskleding, maar wie de le
otards bij Ladybug heeft gezien weet
wel beter.
„Natuurlijk vinden vrouwen het ook
leuk om er goed uit te zien tijdens
het sporten en dat kan met deze kle
ding natuurlijk fantas.tisch, maar bij
het merk Gilda Marx, waarvan ik in-
foto Gilda Marx
De sportkleding van Gilda
Marx zit precies op de goede
plaatsen strak.
middels de agent voor Nederland
ben geworden, zie je pas hoe belang
rijk ontwerpen en stoffen voor zo'n
klein stukje textiel zijn".
Gilda Marx is het merk op het gebied
van aerobic-kleding in de Verenigde
Staten. Mevrouw Marx gaf al aero
bic-lessen voordat Jane Fonda er
ooit van had gehoord en na een aan
tal jaren begonnen die katoenen
pakjes die en nat werden én na ver
loop van tijd gingen lubberen en op
kropen, haar zo te vervelen, dat ze
begon met het ontwerpen van nieu
we aerobic-kleding.
Wereldwijd concern
Haar bedrijfje is inmiddels uitge
groeid tot een wereldwijd concern.
De kleding is speciaal voor het vrou
welijk lichaam ontworpen en de stof
fen zijn zo soepel dat ze het lichaam
precies omvatten daar waar het
moet.
De collectie van Gilda Marx - zo mooi
dat bepaalde 'stukken' gewoon als
dagkleding worden gebruikt- is er in
twee verschillende stoffen, een ka
toenen en een lycra. Margit Heitla
ger gelooft vooral in de lycra. „Waar
om katoen nemen, het verbleekt na
zoveel keer wassen, het verkleurt
door de zon en je wordt er natter in.
De lycra van Gilda Marx absorbeert
het transpiratievocht veel beter en
blijft veel langer mooi".
Het is de bedoeling dat de collectie
van Gilda Marx in meer zaken in Ne
derland verkocht gaat worden. „Ik
denk daarbij aan gespecialiseerde
sportzaken en niet aan de aerobic
clubs. Daar wordt te weinig aan
dacht aan de kleding geschonken,
men doet het er maar zo'n beetje by.
Verder denk ik er aan om de sport-
bh bijvoorbeeld aan lingerie-zaken
te gaan verkopen".
:hting Eigenwijze Mode, die
1 n doel stelt een positieve bij-
e leveren aan de verbetering
levenspositie van al die men-
jeha i in de mode-branche werk-
d all ijn of werkzaam zouden wil-
i. Oi i, organiseert al sinds 1988
elijks in Café Zochers in het
Rotterdam haar Modekafee.
e jaifegenheid van het vijfjarig be
er op dinsdag 15 september
uur een grote manifestatie,
men veel belangstelling ver
in vhs dit keer besloten een tent te
in het park.
zoa t programma staan onder
jeen inleiding van Ben van
ocent aan de Hogeschool voor
>gen isten in Maastricht over 'de
en e ipstanding van de kous'.
itend is dan de opening van
is dl senexpositie, die de Stichting
e lil irjjze Mode eveneens ter gele-
bi d van het vijfjarig bestaan or-
>p di srt.
het vormgevers hebben gehoor
uges ti aan de oproep om 'iets' met
te doen.
n he
uurl ositie is van 17 tot 25 septem-
;1 coi zien bij boekhandel Van Gen-
Rotterdam, daarna verhuist
jar Dordrecht, Amsterdam,
ih ei foort en Groningen.
s6 het bijzondere Modekafee in
jd 'k (entrée tien gulden) zal ver
aantal performances gege-
intei orden door diverse ontwer-
de a
fkle<
Peter van Holland noemt zich liever kleding-
architect dan ontwerper.
Van shockeren houdt hij niet, wel van kleine,
vernieuwende details. Kleur is zijn sterke kant.
foto Peter van Holland
Flaneren op de markt in Rotterdam. In een vrolijk geruit colbertje van Peter van Holland.
doorRia Schuurhuizen
„Lollig toch", reageert Peter van
Holland op de vraag hoe het gesteld
is met de herenmode in Nederland.
De 48-jarige Rotterdammer ziet er
opgelucht uit in zijn pand in Roosen
daal. Hij is er namelijk in geslaagd,
na het echec met Van Gils bij wie zijn
kleding werd vervaardigd, een nieu
we compagnon te vinden in wie de
banken ook zoveel vertrouwen heb
ben, dat hij nu zelfstandig kan door
gaan met zijn herenmodecollectie.
„De mode is toch veel kleuriger ge
worden. Dat mannen zo massaal die
felgekleurde colberts zouden oppik
ken, had ik eerlijk gezegd niet ver
wacht. Terwijl ik toch de eerste was,
en daar ben ik best een beetje trots
op, die drie jaar geleden al met een
fel rood jasje kwam".
Ook de herenmode voor de komende
winter bekent kleur. Nog wel vaak
gecombineerd met een grijze panta
lon, maar dat gaat volgens Peter van
Holland voor volgend jaar zomer ook
veranderen. „Niet zulke felle kleu
ren als voor de colberts, maar wat af
gezwakt zodat het hele mooie combi
naties worden. En verder blijft het
natuurlijk een beetje hetzelfde. In de
herenmode heb je niet zoveel moge
lijkheden als bij dames, daarom
noem ik mezelf ook kleding-archi-
tect en geen ontwerper of stilist. Je
moet het in de herenmode zoeken in
kleine details".
Hij laat een jasje zien uit de nieuwe
zomercollectie, waarvan de boven
kant van de zakjes aan de ene kant
wat breder is dan de ander. Daar zit
ten de verschillen, zegt hij. „Zo kom
je toch steeds weer met iets nieuws
en dat moet ook, want er moet wel
verkocht worden".
Kleding-architect Peter van Holland
is zeer commercieel ingesteld.
„Daarom wil ik mezelf ook geen ont
werper noemen, dat vind ik meer
iets watje voor jezelf doet. Ik wil kle
ding maken die kwalitatief goed is
Peter van Holland:
'Leeftijd heeft er
niets mee te maken'
en toch voor een redelijke prijs in de
winkel hangt. Dat lukt me vrij aar
dig. Op die kwaliteit en op de pas
vorm let ik heel erg, ik ben niet echt
makkelijk wat dat betreft".
Colberts van Peter van Holland zijn
in heel Nederland en België te koop
in herenkledingzaken en kosten ge
middeld 350 gulden. „En dat pro
beer ik zo te houden, daar bereik ik
dan een groot publiek mee. Daarom
doe ik ook niet zoveel aan reclame;
dat kost verschrikkelijk veel geld en
uiteindelijk moet dat toch worden
doorberekend aan de consument. En
ik wil die prijs niet hoger maken dan
echt nodig is. Wel kleed ik een aantal
mannen die regelmatig op de televi
sie verschijnen en dat heeft heel veel
invloed. Als ze iemand een leuk jasje
zien dragen en jouw naam staat op
de aftiteling, dan is dat de volgende
dag in de zaken merkbaar".
Taboe
Hoewel Peter van Holland een dui
delijke vooruitgang ziet in de manier
waarop mannen zich kleden in Ne
derland, is er toch ook nog heel wat
te verbeteren. Maai' dat komt ge
woon omdat het in Nederland nog
een taboe is om van jezelf te houden.
Om 's morgens in de spiegel te kij
ken en te zeggen: ziezo, ik zie er goed
uit.
Peter van Holland: „En kijk eens
naar de schoenen die mannen dra
gen. Dat valt me vooral op in een
vliegtuig. Daar zitten toch veel za
kenmensen. Wat een slechte, goed
kope schoenen! Maar het zal beter
gaan, je ziet nu al dat jongens veel
meer after shave en zo kopen. Dat is
denk ik het begin".
Shockeren hoeft voor hem niet. „Ik
vind het leuk wat mannen als Gaul-
tier doen, moet ook kunnen, maar ik
met mijn Rotterdamse nuchterheid
maak gewoon goede kleren, waarin
toch wel steeds iets vernieuwends is
te vinden. En die kleuren zullen ze
ker blijven, het leuke is ook dat het
helemaal niet zo is, dat alleen jonge
mannen die gekleurde jasjes dragen,
het heeft niets met leeftijd te maken,
maar met durven".