Moslims in Bosnië zijn
speelbal machtspolitici
Geestelijk Leven/ Opinie
Zilverpapier
voor Afrika
Marokkaanse imams oriënteren zich op Nederland
COMMENTAAR
21A
Leidse Courant
i zaterdag 5 september 1992
Bijna geen joden
meer in Sarajevo
ZAGREB Bijna alle joden
zijn uit Sarajevo gevlucht. Van
de ruim duizend joden zijn al
leen diegenen achtergebleven
die met een niet-jood zijn ge
trouwd. Dit meldt het kerkelijk
Kroatisch persbureau KIS. De
joodse burgers zijn naar de ha
venstad Split gevlucht om van-
daaruit naar Israël te reizen.
Vaak moesten ze onderweg bij
Servische posten tussen de vijf
tig en vijfhonderd gulden voor
de doorreis betalen. Het valt te
vrezen dat er na de burgeroor
log geen joden meer in Bosnië-
Hercegovina zullen wonen.
Hongersnood gevolg van
schending mensenrechten
WASHINGTON - Hongersnood zoals die zich in de jongste ge
schiedenis manifesteert, is grotendeels het gevolg van „stelselma
tige schendingen van mensenrechten", luidt de conclusie van een
onlangs vrijgegeven rapport van de Amerikaanse mensenrechten
groep Human Rights Watch. In het rapport wordt bestreden dat
burger- en politieke rechten luxe zaken zijn die veel landen in de
Derde Wereld zich eigenlijk niet kunnen veroorloven.
Human Rights Watch noemt enkele voorbeelden van hongersnood
die voorkomen hadden kunnen worden als in de betrokken landen
minder autocratische regimes aan de macht waren geweest: de
hongersnood in China van 1958-61, die in Sudan in 1984 en in
1990, en de rampen in Etiopië in het afgelopen decennium. De or
ganisatie spreekt in dit verband van „onnodige hongersnood" die
kon ontstaan omdat in genoemde landen regimes aan de macht
waren die een beleid voerden waarvoor zij geen enkele verant
woording behoefden af te leggen.
Niets is hopelozer dAn
een.i
vreugde.
Kardinaal Meisner wil ontslag
voor abortusvoorstanders
KEULEN Kardinaal Joachim Meisner wil dat kerkelijke mede
werkers die voor abortus zijn, worden ontslagen. De aartsbisschop
van Keulen schrijft dit in een brief aan de Werkgroep 'christenen,
samenleving en staat'. Bij abortus gaat het volgens mgr. Meisner
om het fundamentele mensbeeld van het christendom. Het katho
lieke geloof kan alleen katholiek blijven als het in de wereld wordt
uitgedragen en niet als het alleen in de sacristie verscholen blijft.
In de brief verdedigt Meisner zijn kritiek op de houding van CDU-
parlementariërs die voor abortus zijn. Het is volgens hem onaan
vaardbaar dat „een maatschappelijke organisatie zich christelijk
noemt en vervolgens onchristelijk handelt". Bij het abortuswet
sontwerp gaat het niet een „typisch katholiek onderwerp", maar
om „de algemeen christelijke, ja menselijke overtuiging dat de
mens vanaf het allereerste begin recht op bescherming door de sa
menleving heeft". Hierbij kan men zich niet verschuilen achter
een beroep op het eigen geweten.
door MARINUS V.D. BERG
In mijn kinderjaren leerde ik om het zilverpapier van
de chocolade, die we af en toe kregen, te bewaren. Het
zilverpapier had waarde en kwam ten goede aan de
„arme kindertjes in Afrika In de parochie was een
missienaaikring. Mijn niet-getrouw de peettante was
een bezielend lid. Mijn moeder was ook lid, hoewel'ze
werk genoeg in huis had. Eenmaal per jaar was er
een tentoonstelling met verloting: de opbrengst was
voor de missie in Afrika. Er was in de parochie ook
een familie die geld stortte in een speciaal fonds. Met
dat geld kon een zwarte jongen uit Afrika voor
priester studeren. Hij deed na zijn wijding een
plechtige H. Mis in onze parochiekerk. Hij was de
eerste kleurling die ik in mijn leven zag.
Nu schrijf ik dit niet om die tijd te bespotten. Dat zou
te gemakkelijk zijn. Ik moest er aan terugdenken op
de tentoonstelling „Kings of Africa" die enkele
maanden in Maastricht te zien was. Die
tentoonstelling, waarin een heel andere wereld te zien
was dan de wereld van mijn opvoeding en de wereld
waarin ik nu leef, opende mij nog eens weer de ogen.
Ik zag een wereld van vooral schitterende
houtsnijkunst. Ik leerde op die tentoonstelling over
de Afrikaanse koninkrijken en hun opvatting over
democratie. Een opvatting die de inbreng van de
gemeenschap heel serieus nam. Ik werd me op die
tentoonstelling er nog eens bewust van hoe eenzijdig
ik vroeger geïnformeerd ben.
Afrikanen werden me voorgeschilderd als
„primitieven wat er op neerkwam dat ze geen
menselijke waarden en normen kenden. Afrikanen
moesten bekeerd worden tot de ware weg. Zo werd ons
geleerd. Dat neem ik mijn opvoeders niet kwalijk,
maar het doet me wel met andere ogen kijken naar de
veroveraars, de kolonialisten, naar de
slavenhandelaars. Al die lui die er baat bij hadden
om Afrika af te schilderen als een samenleving van
„wilden En de Kerk heeft zich vaak wat al te
gemakkelijk door hen laten verblinden. Rondkijkend
op deze werkelijk schitterende tentoonstelling, kon ik
natuurlijk niet anders dan denken aan de haast
dagelijkse televisiebeelden over Somalia. Er zijn twee
berichten die me verwarren. Allereerst de
afschuwelijke beelden van hongerende en stervende
mensen van alle leeftijden. Berichten over een-
hongerende die zijn kleding opeet. En de berichten
over de bendes die voedsel roven, die de weerlozen met
geweld overvallen.
Vooral deze laatste berichten kunnen voedsel geven
aan de oude vooroordelen uit mijn opvoeding. Ze
kunnen me doen zeggen: „Kijk, maar: het zijn
primitieven, het zijn mensen zonder beschaving, het
zijn wilden Het is moeilijker om te zien dat ook de
gewapende bendes bestaan uit mensen in nood,
opgejaagden die niet meer in staat zijn om een
samenleving op te bouwen waar menselijke
waardigheid heerst. Toch heeft hun eigen
geschiedenis een lange traditie van menselijke
waardigheid, die ingrijpend is verstoord door „de
hebzucht" de heilige kopkracht) uit de zogenaamd
beschaafde wereld. Het is in deze dagen moeilijker
om aandacht te vragen voorde vluchtelingen uit
Somalië dan uit het voormalige Joegoslavië. De
tentoonstelling is schitterend maar ze wordt tekort
gedaan als je alleen maar kijkt als
„kunstliefhebber". De ware kunstliefhebber ziet niet
alleen „dingen" maar ook de mensen.
DISK moet samenwerken met
islamitische organisaties
AMERSFOORT - Het be-
drijfspastoraat DISK moet
gaan samenwerken met islami
tische organisaties. Dat is nood
zakelijk omdat een belangrijk
deel van de nieuwe onderklasse
van de bevolking islamitisch is.
Dat zei dr. T. Salemink, docent
geschiedenis van kerk en maat
schappij aan de Katholieke
Theologische Universiteit van
Utrecht, gisteren te Amersfoort
bij de viering van het twintigja
rig bestaan van DISK (dienst in
de industriële samenleving
vanwege de kerken).
Volgens Salemink wordt Euro
pa in de komende 25 jaar steeds
meer een multi-culturele sa
menleving. Hij voorspelt dat
vooral moslims in de onderlaag
van die samenleving terecht
zullen komen. Salemink: „De
christelijk sociale beweging in
Europa zal jn de islam geen
aartsvijand moeten zien, maar
een bondgenoot in de strijd voor
gerechtigheid".
Salemink zag in zijn jubileum
rede een reeks van oude en
nieuwe uitdagingen voor DISK.
Bij de oude uitdagingen die aan
dacht blijven vragen, noemde
Salemink onder meer de ar
beidsomstandigheden in bedrij
ven en instellingen, de wao-
kwestie en de positie van vrou
wen. Een nieuwe uitdaging ligt
volgens hem op het gebied van
de sociale problemen van de
rest van de wereld, omdat „Ne
derland definitief een onder
deel wordt van de wereldecono-
Gevolg van deze mondialisering
is dat DISK moet samenwerken
met andere kerkelijke en chris
telijke organisaties, zoals Justi-
tia et Pax en de Raad van Ker
ken. Verder noemde hij het be-
drijfspastoraat in de landbouw,
de sociaal-economische voe
dingsbodem voor racisme en
„de tevreden middenklasse, die
weinig behoefte heeft aan een
ethiek en een politiek die in
gaan tegen haar eigen belang"
als gebieden waarop DISK de
komende jaren actief dient te
zijn.
Salemink sprak in zijn rede ook
van een derde functie van
DISK, naast het presenteren
van de industriewereld in de
kerken en het presenteren van
de kerken in de wereld van de
industrie. DISK moet kritisch
functioneren in de publieke dis
cussie over sociaal economische
kwesties. „DISK moet niet al
leen het publieke debat via een
actie onder druk zetten, niet al
leen het geweten mobiliseren,
maar ook het debat van journa
listen, politici en wetenschap
pers zelf actief beïnvloeden",
aldus Salemink.
Inwoners van Sarajevo bekijken de ruïnes van de Magribia, de oudste moskee van de Bosnische hoofdstad, die door de Servische milities in
puin is geschoten. B fotO:AP
DEN HAAG - In de strijd in
het voormalige Joegoslavië is
naast de verschillende volke
ren Serviërs, Kroaten,
Bosniërs, Montenegrijnen,
Slovenen en Macedoniërs
in de berichtgeving steeds
sprake van 'moslims'. In de
gevechten nemen ze een
aparte positie in. Een positie,
die vooral nu het strijdtoneel
van Kroatië naar Bosnië is
verschoven niet te benijden
valt.
Moslims worden massaal opge
sloten, uit hun huizen gedreven
of in koelen bloede vermoord.
Zij zijn een speelbal geworden
van Servische en Kroatische po
litici, die Bosnië willen opdelen
in een Servisch en Kroatisch
deel en daarin is voor de Musli-
manen geen plaats.
De islam is op de Balkan van
een ander gehalte dan in de
Arabische wereld öf Turkije. De
Ottomaanse Turken, die de is
lam meestal op vreedzame wij
ze in Zuidoost-Europa hebben
verspreid, vormden bijna overal
een minderheid. De moslims
leefden in nauw contact met de
christenen. De Ottomaanse
staat zélf was geen islamitische
theocratie, maar een samenle
ving waarin christenen en jo
den hun eigen, autonome ge
meenschappen kenden. Islami
tisch religieus fanatisme was op
de Balkan een incidenteel ver
schijnsel.
Muslimanen
In de loop van de negentiende
en de twintigste eeuw zijn veel
Turken uit de nieuw gevormde
christelijke Balkanstaten naar
Turkije getrokken. Alleen in
West-Thracië (Griekenland) en
Bulgarije is er een omvangrijke
Turkse bevolking blijven be
staan. In Albanië, Bosnië, Koso
vo en de Sandzjak (Zuid-Servië)
zijn de moslims nakomelingen
van de autochtone Slavische of
Albanese bevolking.
De geslamiseerde Slaven in
Bosnië worden ook wel Musli
manen. Of de Muslimanen nou
Serviërs of Kroaten zijn, is niet
van belang. Zoals de Serviërs
orthodox zijn en de Kroaten ka
tholiek, zo zijn de Muslimanen
moslims. Tot voor de Tweede
Wereldoorlog beschouwden ze
zichzelf in de eerste plaats als
leden van de islamitische ge
meenschap en pas daarna als
een apart volk. De pogingen van
Benjamin Kallay, de Oosten
rijkse gouverneur van Bosnië
aan het einde van de negentien
de eeuw, om een Muslimaanse.
natie te vormen, hadden niet
veel succes. Ook tijdens de jaren
tussen beide wereldoorlogen, in
het onafhankelijke Joegoslavië,
was er geen sprake van een
Muslimaans nationalisme: de
'Moslim Organisatie van Meh-
met Spaho zette zich vooral af
tegen de religieuze discrimina
tie van de Muslimanen.
Landgenoten
Zowel de Serviërs als de Kroa
ten beschouwen de Muslima
nen als hun respectievelijke is
lamitische volksgenoten. De
Muslimanen zélf hebben het al
tijd beter kunnen vinden met
de Kroaten dan met de Ser
viërs. Dat bleek onder meer tij
dens de Tweede Wereldoorlog,
toen de Muslimanen systema
tisch door de Serviërs werden
vervolgd. Toen na die oorlog
Serviërs en Kroaten het niet
eens konden worden over of de
Muslimanen nu Serviërs of
Kroaten waren en Bosnië bij
Servië of Kroatië behoorde,
hakte Tito in 1961 de knoop
door en gaf de Muslimanen de
status van een apart volk, met
zijn eigen federale republiek:
Bosnië.
Ongeveer veertig procent van
de Bosniërs was Muslimaans.
Dertig procent was Servisch en
twintig procent Kroatisch. Ter
wijl in het verleden door de gro
te verzuiling van de Balkan-sa
menleving de diverse etni
sche groepen hadden hun eigen
sociale, culturele en politieke
instellingen en liepen elkaar
niet in de weg geen ernstige
conflicten voorkwamen, waren
na de Tweede Wereldoorlog
zelfs gemengde huwelijken
geen uitzondering meer. Dit'
was mede een gevolg van de at-
hestische opvoeding in het com
munistische Joegoslavië, waar
door de religieuze tegenstellin
gen minder belangrijk werden.
Protest
Tegen de veronachtzaming van
het (islamitische) geloof protes
teerde in het begin van de jaren
zeventig de jurist Alija Izatbe-
govic met zijn Moslim Declara
tie. Hoewel deze Declaratie
voor het grootste deel volkomen
legaal gepubliceerd was, werd
de auteur in 1974 tot vele jaren
gavangenisstraf veroordeeld.
Tegen het einde van de jaren
tachtig werd Izetbegovic de lei
der van de Partij voor Democra
tische Actie, die vooral de be
langen van de moslims verde
digde.
Toch was deze partij geen fun
damentalistische partij: ze be
riep zich niet uitdrukkelijker op
de Koran dan de christen-de
mocratische partijen in West-
Europa op het Evangelie. Ove
rigens ging dit veel Muslima
nen nog te ver: de vice-voorzit-
ter van de Partij voor Democra
tische Actie, Abdil Zufikarpa-
sic, scheidde zich af en stichtte
de Moslim Bosnjakken Organi
satie, die de nadruk legde op de
etnische verwantschap van de
Muslimanen met de Bosnische
Kroaten en Serviërs.
Toen Joegoslavië uiteenviel
probeerden de Serviërs, die een
omvangrijke minderheid vor
men in Bosnië, nieuwe grenzen
de islamitische gemeenschap
een centrale rol. Abaida: „Van
hem wordt verwacht dat hij
zegt wat verwerpelijk, accepta
bel of wat onverenigbaar is met
het geloof. Maar hij moet ook
kunnen omgaan met vragen
over passende huisvesting, hoe
islamieten in Nederland huwe
lijken voor hun dochters
moeten regelen en dat soort
dingen. De imam is een soort
geestelijke rots waaraan men
zich kan vastklampen".
AMSTERDAM Veertien Ma
rokkaanse geestelijke leiders
(imams) die in Amsterdam wer
ken, volgen vanaf 8 september
een cursus 'Oriëntatie op Ne
derland'. Het doel van de cur
sus is kennis van de Nederland
se samenleving en cultuur te
verwerven.
Deze week werd in het stadhuis
van Amsterdam het eerste cur
suspakket uitgereikt aan Omar
Bouyejrar, imam van de groot
ste Marokkaanse moskee van
Amsterdam. De cursus is opge
zet door de Unie van Marok
kaanse Moslim Organisaties in
Nederland (UMMON) in sa
menwerking met de Stedelijke
Marokkaanse Raad (SMR) van
Amsterdam. De cursus duurt
dertien dagdelen. Onderwer
pen die aan de orde komen zijn
onder meer sociale en religieu
ze bewegingen, racisme en dis
criminatie, opvoeding en onder
wijs, en de werking van het Ne
derlandse rechtssysteem.
Met 'Oriëntatie op Nederland'
is een bedrag gemoeid van veer
tigduizend gulden. De helft
daarvan wordt betaald door het
ministerie van wvc. Voor de an
dere helft van het bedrag is nog
niemand gevonden. A. Abaida,
secretaris van de SMR: „Wij ho
pen op een subsidie van de ge
meente Amsterdam. Verder
gaan we fondsen aanschrijven.
Met de subsidie van wvc kun
nen we in ieder geval van start
gaan". De imam vervult binnen
Boter op het hoofd
de dertiende parlementaire enquête, waartoe de Twe1"
Kamer deze week besloot, moet aan het licht brengen o
zogeheten werknemersverzekeringen (Ziektewet, Wet O]
Arbeidsongeschiktheid, Werkloosheidswet en de Toe,"
genwet) op juiste en doelmatige wijze zijn uitgevoerd,
voorzitter van de enquêtecommissie werd gekozen de Pv ei
'er Flip Buurmeijer. Het is de vraag of de commissie
daarmee een dienst heeft bewezen. Het CDA behoudt
nog immers altijd het recht voor ook Buurmeijer op te
pen om als getuige gehoord te worden. In dat geval is
PvdA'er wettelijk verplicht terstond af te treden als vooi a'
ter van de enquêtecommissie.
IS er een andere reden dan politieke nijd voor deze houd
van het CDA? Helaas wel. Het is geen geheim op het
nenhof dat Buurmeijer zich al vele jaren en tamelijk int
sief bemoeit met de vormgeving van de sociale zekerh
„Hij heeft boter op z.'n hoofd", zei onlangs CNV-voorzit
Anton Westerlaken. Buurmeijer erkent dat hij grote bel,
stelling heeft voor sociale zekerheid maar ontkent dat]
ooit het woord heeft gevoerd in de Tweede Kamer oveJ
werknemersverzekeringen. Heeft de PvdA-fractie dat
goed uitgezocht? Hoe is dan te verklaren dat Buurmeijei
10 september van het vorig jaar een motie indiende, wa^
hij uitsprak dat herziening van dei uitvoeringsorganisE
van de sociale zekerheid „dringend gewenst" was? En
kon hij dan bij die gelegenheid als argument aanvoeren
het anders onmogelijk was het aantal arbeidsongeschik
voldoende terug te dringen?
HET is heel goed voorstelbaar dat ook de enquêtecomn
sie straks zal willen weten hoe haar voorzitter aan deze
langwekkende opvattingen kwam. Was het bij de speciae
ten in de Tweede Kamer wellicht allang bekend dat de e
voering van bepaalde sociale wetten zeer veel te wen
overliet? Wisten zij wellicht ook dat de keuringsartsen
de Gemeenschappelijke Medische Dienst hun wao-ei
steeds verder verlaagden en dat op het laatst zelfs een jo
werknemer, onder de dertig jaar, al voorgoed de waoaI
mocht, als hij niet goed overweg kon met zijn baas? Zo
waarom hebben zij dan over dit soort misstanden niet 121
hard aan de bel getrokken?
DEZE en andere vragen kunnen waarschijnlijk alleen gi
beantwoord worden door ook Buurmeijer op te roepen
onder ede te getuigen. En dat kan inderdaad betekenen
de PvdA'er tussentijds moet aftreden al voorzitter, we
door de enquêtecommissie schade zal oplopen. Schade di(je
voorkomen was geweest, als Buurmeijer zo verstandig \oj
geweest zich terug te trekken als kandidaat.
Resten van kerkje onder
Domplein ouder dan gedacht
tussen de Joegoslavische repu
blieken te forceren, met de be
doeling alle Serviërs binnen de
grenzen van een Groot-Servië
te verenigen. De Serviërs in
Bosnië verklaarden zich onaf
hankelijk en zuiverden 'hun'
territoria van niet-Serviërs. De
uiteindelijke bedoeling van de
Serviërs is Bosnië të verdelen
tussen Servië en Kroatië. Ook
de meeste Kroaten zijn daar'
voorstander van. Er zijn im
mers maar weinig gebieden
waar Serviërs en Kroaten sa
menleven, zodat het niet zo
moeilijk is om een grens uit te
tekenen, wanneer de Muslima
nen, die zowat overal voorko
men, buiten beschouwing gela
ten worden.
Beslecht
Het is zeer waarschijnlijk dat de
oorlog in Bosnië op deze manier
zal worden beslecht. De Musli
manen zullen dan 'hun' staat,
Bosnië, verliezen en gedoemd
zijn om als minderheid in Ser
vië of Kroatië te leven. In dit ge
val is het ontstaan van een 'isla
mitisch front' in Joegoslavië
niet uit te sluiten.
Ook de Albanese moslims in
Kosovo voelen zich immers
door de Serviërs onderdrukt.
Ook dreigt voor het eerst
het gevaar van een islamitisch
fundamentalisme, in de hand
gewerkt door de (financiële, mi
litaire, morele en diplomatieke)
hulp die landen als Iran en Sau-
di-Arabië bereid zijn aan de
Muslimanen te geven. Daarom
moet het Westen er met de
grootste zorg op toezien dat als
Bosnië inderdaad wordt ver
deeld, de Muslimanen alle mo
gelijke nationale en religiezue
vrijheid blijven genieten.
(De auteur is docent geschiede
nis van de Balkan aan de Ka
tholieke Universiteit van Leu
ven en werkt voor de BRT-Ra-
dio.)
UTRECHT De resten van
het kerkje onder het Utrechtse
Domplein blijken ouder te zijn
dan tot dusverre was aangeno
men. Tot die conclusie komen
archeologen bij een nieuw on
derzoek, waarbij zij gebruik
maakten van oude opgravings-
gegevens, zo is gisteren bekend
gemaakt.
Het gaat om de zogeheten Heili
ge Kruiskapel die dateert uit
695 en is gesticht door Sint Wil-
librord. De archeologen waren
er steeds van uitgegaan dat de
kapel in de tiende eeuw was ge
bouwd.
Tussen 1826 en 1829 is
kerkje grotendeels gesloi
Tijdens opgravingen in de
riode van 1929 tot 1938
funderingen en enkele mu
gevonden. Bij dat onderzee
zijn de resten van het kerkje^ 1
spaard gebleven. fl
Tijdens de Open Monumeri#/
dag op 12 september is in
Archeologisch en Bouwhisti
sche Centrum een tentoonsei
ling ingeruimd over de nieilir
vondst. Ook zijn er dan v< e
werpen uit de Romeinse tijd
de vroege Middeleeuwen
£eidóe 6ou4a/nt
Uitgave' Westerpers bv (maakt deel uit v;
Kantoor redactie: Apothekersdijk 34, Leiden
Kantoor advertentie- en
abonnementenafdeling: Stationsweg 37, Leiden.
Telefax: 071 - 134 941
Postadres: Postbus 112300 AA Leiden.
Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk.
070-3190 933.
070 r 3906 717
Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Hoofdkantoor:
Telefoon:
Postadres:
Alle kantoren zijn op
maandag tot en met
vrijdag geopend van
08.30 tot 17.00 uur.
Directeur/hoofdredacteur: J. Leune
Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers.
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808): L. van Koot.
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel. 070 - 3190815):
A. van Rijn (chef), drs. R. Edens, A. van Holstein, E. Huisman, H. Jansen, drs
Leeuwen - Voorbij, R, de Roo.
Sport (tel. 070 - 3190 826): in samenwerking met sportredactie Sijthoff Pers.
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): in samenwerking met kunst- en rtv-redactie Sijthoff
Pers.
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): drs P van Velthoven.
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef) en S. Evenhuis
Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T. Kors.
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied;
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, e
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederland el/
België De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs. K. Swiers,'
M van de Ven en P. Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit R. in 't Hout
(chef), H Bijleveld, D, Hofland, P Koopman, D. van Rietschoten en K. van Wee
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
- de volgende correspondenten in het buitenland: drs. D. J. van den Bergh
(Peking), drs. H. Botje (Tunis), A. Courant (Athene), R Hasselerharm
(Johannesburg), drs. A. Heering (Rome), B. van Huët (Londen), M. de Koninck
(Washington), F, Lindenkamp (Sao Paulo), B. Schampers (Brussel), W. Voordoi
(Parijs), drs. R. Vunderink (Moskou), W Werkman (Jeruzalem), G. van Wijland
(Belgrado), F, Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel).
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve vertaal- ei
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London. Vertaalster: drs"0
M. de Cocq.
n 08.30. tot 17.00 uur
Nabezorging
Telefoon: 071 - 122 248 op ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 uur, op za. van 1
15.00 uur.
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand 27,00
per kwartaal 79,80
per jaar 312,65
Bij betaling per acceptgirokaart:
per maand 28,20
per kwartaal 82,80
per jaar 318,65
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 -141 905. Voor uitsluitend h
geven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 -140 680.
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050
