a
Pamfletten roepen
Serviërs in ons land
op tot bomaanslagen
Binnenland
Personeel inrichting moet
leren omgaan met agressie
ELSEVIER
d0ENE
Limburg geniet voorkeur
bij 'weg in eigen land'
Geld voor regionale
aidsbestrijding
SOMALIË
WORDT MET
UITSTERVEN
GIRO 6108
Bosnische moslims
krijgen aparte opvang
li
Lange rokken in najaarscollectie Rob Kroner
I
duinrell
UIT DE WEEKBLADEN
Huisterroristen
hu
H^DETIJD
LEIDSCHENDAM Limburg staat bovenaan het lijstje
van Nederlanders die in eigen land op vakantie gaan. Dat
blijkt uit het zojuist gepubliceerde Provinciaal Imago On
derzoek 1991, waarin wordt vastgesteld dat het aantal
binnenlandse vakanties van 7,4 miljoen in 1986 steeg naar
10,4 miljoen in 1991, een stijging van 41 procent. Het ei
gen land als vakantiebestemming is voor Nederlanders
steeds aantrekkelijker geworden, doordat zij er meer over
weten. De voorkeur van de meeste Nederlanders gaat na
Limburg uit naar Gelderland. Groningen is duidelijk het
buitenbeentje. Slechts 2 procent zegt daar een vakantie
door te willen brengen. Ook Flevoland is met 4 procent
niet erg populair. Voor het onderzoek, dat is verricht in
opdracht van het Nederlandse Bureau voor Toerisme
(NBT), het ministerie van economische zaken en een aan
tal VW's werden ruim 3600 Nederlanders ondervraagd.
Proces verbaal tegen
chauffeur lekkende auto
AMSTERDAM - De rijkspolitie in Ouder
kerk aan de Amstel heeft gisteren proces-ver
baal opgemaakt tegen de chauffeur van de
vrachtwagen die dinsdag op de rijksweg A9
een zeer giftige chemische vloeistof verloor.
Het leidde urenlag tot een verkeerschaos rond
Amsterdam. Ook tegen de transportonderne
ming waar de chauffeur voor reed is proces
verbaal opgemaakt. Aan de hand van een on
derzoek is volgens een woordvoerder van de
rijkspolitie vastgesteld dat verschillende bepa
lingen van de Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen
zijn overtreden. De chauffeur' had geen ver
voersdocument bij zich, er was geen zoge
noemde afzendersverklaring, de chemische
stoffen zaten in een niet gesloten verpakking
en de lading was niet goed vastgemaakt.
UTRECHT - Het bestuur van het Aids Fonds
stelt een half miljoen gulden beschikbaar om de
aids-bestrijding op plaatselijk en regionaal niveau
te stimuleren. Het geld is bestemd voor kleinere,
experimentele projecten. Het fonds ziet de
500.000 gulden als een 'overbruggingsbudget'.
Het moet, nu de aids-bestrijding is overgeheveld
naar de gemeenten en provincies, ruimte schep
pen voor het bijstellen van prioriteiten en het vrij
maken van gelden voor de aids-bestrijding. Het is
de bedoeling dat het budget personen, instellin
gen en lagere overheden ertoe brengt vernieu
wende activiteiten te ontplooien op het gebied
van de zorg en op dat van de preventie van aids.
Het Aids Fonds wil vooral projecten stimuleren
waarmee (sub)doelgroepen beter worden bereikt.
Antroposofische psychiatrische
kliniek geopend in Bilthoven
UTRECHT In Bilthoven heeft de eerste
antroposofische psychiatrische kliniek in
Nederland gisteren haar deuren geopend.
Het centrum is genoemd naar prof. dr. B.
Lievegoed die zelf de openingshandeling
verrichtte. De kliniek biedt ook reguliere
psychiatrische zorg en wil daarmee een
brug slaan tussen de antroposofische en re
guliere geneeskunst. Lievegoed is een ze
nuwarts die deskundig is op het gebied van
de antroposofische psychiatrie. Bij de ope
ning zei hij dat „genezing berust op ont
moeting, ontmoeting van wezens met el
kaar". De kliniek kent zowel een besloten
als een open gedeelte. Er zijn 24 plaatsen,
vooral voor acute opname en kortdurende
klinische behandeling. Er zijn acht plaatsen
voor deeltijdbehandelingen een polikliniek.
DEN HAAG De afgelopen
week zijn er in ons land pam
fletten verspreid, waarin
Serviërs worden opgeroepen
„de vijanden van hun land"
ook buiten het voormalige
Joegoslavië te bestrijden. De
Binnenlandse Veiligheids
dienst (BVD) neemt de zaak
ernstig op. Zij heeft alle poli
tiekorpsen geadviseerd extra
waakzaam te zijn.
De vlugschriften, die gesteld
zijn in de Servokroatische taal,
zijn afkomstig van het zogehe
ten Servische Bevrijdingsleger
in het Buitenland. Er staat on
der meer in: „We zullen de Ser
viërs wreken die zullen sneuve
len tijdens bombardementen
van de EG, de NAVO, de Vere
nigde Staten of de dronken hor
den van Jeltsin. Pak dynamiet,
TNT en zoek ze op in hun stin
kende nesten. Zoek ze op als
een levende bom. Wees een ka
mikaze en volg het voorbeeld
van onze vroegere helden".
Mede omdat met 'ze' ook (gewo
ne) Nederlandse burgers be
doeld kunnen worden, hebben
de WD-kamerleden Wiebenga
en Dijkstal minister Dales van
binnenlandse zaken schriftelijk
gevraagd actie te ondernemen.
Volgens de liberalen moet alles
in het werk worden gesteld om
te voorkomen dat de aangekon
digde bedreigingen werkelijk
heid worden. De verspreiders
van de pamfletten dienen te
worden opgespoord en berecht
wegens opruiing.
Het weekblad De Groene Am
sterdammer maakte gisteren
melding van een vertrouwelijke
notitie over terrorisme aan de
fensieminister Ter Beek. In dit
stuk, geschreven door c
deur Waltmann, lid van de de
fensiestaf, wordt Ter Beek ge
wezen op de mogelijkheid van
aanvallen van de Serviërs met
Scud-raketten op buitenlandse
steden.
„In het geval van militaire VN-
interventie overweegt Belgrado
terreuraanvallen uit te voeren
tegen diverse Westerse doelen,
zoals Rome, Wenen, Boedapest,
Sofia, Tirana, Zagreb en de
kerncentrale in Krsko (50 km
ten noord-westen van Zagreb).
Met uitzondering van Rome en
Wenen liggen al deze doelen
binnen het bereik van Joegosla
vische Scud-raketten", aldus de
notitie die is gedateerd op 10
augustus.
Volgens een woordvoerder van
Defensie is de notitie van Walt-
mannn vooral gebaseerd op uit
latingen van Radovan Karad
zic, de leider van de Serviërs in
Bosnië.
Cabaretprijs voor
Youpvan't Hek
AMSTERDAM - Cabaretier
Youp van 't Hek heeft de onder
scheiding De Hofnar gekregen
die wordt toegekend door de Ver
eniging van Schouwburg- en
Concertgebouwdirecties in Ne
derland (VSCD). De onderschei
ding De Nar gaat naar cabaretier
Bert Visscher. De uitreiking van
de prijs, een bronzen beeldje, is
op 21 september in theater De
Kleine Komedie in Amsterdam.
HELP!
Goes
444444858 ABN-AMR0
Stichting Hulp Somalië
Idoor
HANS LEBER
DEN HAAG De ruim 300
Bosnische moslims die dezer
dagen in Zeewolde aanko
men, zullen daar nog enkele
weken verblijven. Er wordt
gedacht aan een vierde 'tijde
lijk opvangcentrum' ergens
in het land om de mannen en
hun families die ook naar
Nederland worden overge
bracht onder te brengen.
Opname in een van de drie be
staande centra is uitgesloten in
verband met mogelijke conflic
ten omtrent het 'deserteren'
van de groep. De Bosnische
moslims vallen onder de algehe
le mobilisatie voor dat land die
bepaalt dat alle mannen vanaf
18 jaar zich voor werk- of ge
vechtsdoeleinden beschikbaar
moeten stellen. Gevreesd wordt
dat de groep in de bestaande
centra een „onvriendelijke be
handeling" (justitiewoordvoer-
der) zullen krijgen, vooral van
vrouwen wier mannen nog wel
in Bosnië vechten.
De groep in Zeewolde heeft al
gevochten in Bosnië, maar is de
laatste weken op drift geraakt.
Volgens de WVC-woordvoerder
hebben de mannen nogal wat
meegemaakt en was het hoog
tijd dat zij uit het grensgebied
tussen Bosnië en Kroatië wer
den weggehaald. „Van de 1500
mannen lopen er al 1200 te
dwalen in Kroatië, dat is geen
goede zaak natuurlijk," aldus
de WVC-woordvoerder.
Tot vanochtend is op de minis
teries beraadslaagd of de groep
mannen onder bijzondere voor
waarden in Nederland moet
worden opgenomen vanwege
hun militaire achtergrond.
Maar volgens een justitie-
woordvoerder is onduidelijk ge
bleven of de mannen deel uit
maakten van het reguliere Bos
nische leger en kunnen zij der
halve niet als deserteurs wor
den beschouwd. Nederland be
roept zich bovendien op het ver
zoek tot opname van het hoge
commissariaat voor de vluchte
lingen van de Verenigde Naties.
Dit betekent volgens de woord
voerder dat Nederland geen in
ternationale volkenrechtelijke
bepalingen overtreedt en partij
zou worden in het conflict. „Het
is een puur humanitaire zaak
om die mannen hierheen te ha
len," aldus de woordvoerder.
Bom blijkt kermisbootje
Medewerkers van de Explosieven Opruimings
Dienst (EOD) buigen zich over een metalen kermis
bootje dat in eerste instantie voor een bom uit de
Tweede Wereldoorlog werd aangezien. Omdat het
voorwerp langs de rails ten zuiden van Rijswijk werd
aangetroffen, veroorzaakte het enige paniek. Het
treinverkeer werd stilgelegd en omwonenden ge
waarschuwd. Na ruim een uur ontdekte de EOD dat
het om schroot ging. foto: Stephen evenhuis
DEN HAAG Het omgaan met
agressie van patiënten van psy
chiatrische ziekenhuizen zou
een vast onderdeel moeten zijn
van het onderwijs aan het ver
pleegkundig personeel. Tot deze
aanbeveling komt de Genees
kundige Inspectie voor de Gees-
telijkê Volksgezondheid in een
rapport over agressie in alge
meen psychiatrische ziekenhui1
Volgens het rapport, waarvoor
de inspectie in 45 psychiatrische
ziekenhuizen onderzoek^ deed,
werden in het eerste half jaar
van 1991 6714 agressieve han
delingen gemeld, waarbij 1696
patiënten en 2299 personeelsle
den waren betrokken; In 2,5
procent van deze gevallen moest
het personeelslid zich laten be
handelen bij de EHBO. Ander
half procent meldde zich ziek.
Als oorzaken voor de agressie
ziet de inspectie onder meer het
onvermogen van patiënten zich
goed te uiten, waardoor zij ook
onvoldoende begrepen worden.
De patiënten klaagden ook over
de grote groepen waarin zij ver
keren en het gebrek aan priva
cy. Verpleegkundigen menen
dat agressie ook aan een slechte
samenwerking in het team kan
liggen. De inspectie doet de aan
beveling in elke instellling een
beleid te ontwikkelen voor het
vermijden en hanteren van
agressie, zowel van de zijde van
de patiënten als van de mede
werkers. Ook moet er een regis
tratie van incidenten worden
opgezet, zodat het beleid in ver
gelijking met andere ziekenhui
zen kan worden geëvalueerd.
Spanningen, irritaties en agres
sieve incidenten moeten regel
matig onderwerp van gesprek
zijn tussen patiënten en mede
werkers. Bij de aandacht voor
agressie in het onderwijs aan
het personeel dient in ieder ge
val niet de nadruk te liggen op
het aanleren van vecht- en ver-
dèdigingstechnieken, aldus de
aanbevelingen in het rapport.
(ADVERTENTIE)
De Amsterdamse couturier Rob Kroner begeleidt persoonlijk een mannequin in bruidstoilet, tijdens de
presentatie van zijn najaarscollectie. In de schouderpartij van de jurk zijn annemonen verwerkt.
foto:anp
AMSTERDAM - Gedurende
de show van Rob Kroner in zijn
Amsterdamse salon regent het
pijpestelen. Echt weer om een
najaarscollectie te tonen, die
trouwens deze keer ook heren-
costuums bevat.
Met een zwart-wit geruit wol
len pakje, voorzien van een vlot
jasje met rond weggesneden
voorpanden wordt de show geo
pend. Gevolgd door een zwart
wit ruitjasje met een zwarte
pantalon. Zwart-wit en zwart
met goud komen steeds weer te
rug. Nieuw zijn mooie lange
rokken die geheel bestaan uit
loshangende lange wapperende
panden, gecombineerd met een
getailleerd kort jasje met accen
ten op de schouder. Er bungelt
zelfs een grappig klein kwastje
van de schoudertop naar bene
den.
Naast die geheimzinnige wap
perende en flapperende rokken
blijft de superminirok gehand
haafd. Gemaakt van stijve dik
ke zwarte zijde die in keurige
brede plooien enigszins uit
staat. Daarop wordt van dezelf
de stof een ingetogen topje ge
dragen dat tot de heupen reikt.
Een nappaleren body oogt
streng als harnasachtige over-
japon.
Attractief zijn korte klokkende
mantels van veelkleurige wol
len structuurstoffen voorzien
van speelse rugplooien. Hoewel
zwart bij de damescollectie on-
verbiddellijk de toon aangeeft is
er bij de herenpakken gedurfd
met kleur gewerkt. Lang niet
iedereen verschijnt in een dia-
mantblauw zijden jasje op de
zaak tenslotte. Misschien ook
wel, maar een paars colbert met
groen met lila gilet en noncha
lant geknoopte shawl en camel
overhemd is toch weer andere,
meer buitennissige koek!
Verbazingwekkend genoeg
wordt daarnaast een sober don
kergrijs costuum met wit over
hemd getoond. En bij de avond
kleding voor de vrouw zweeft
een zwart pakje voorbij met een
kort jasje wat in de taille geslo
ten is en een deel van een trans
parante zwarte avondblouse
onthult.
Verder lange rechte zwarte zij
den halterjaponnen met goud
kleurige details. Na een zwart
brocaat met gouddraad doorwe
ven minijurk verschijnt einde
lijk een oudroze topje met zil
verkleurig dessin. Wel weer ge
combineerd met een golvende
wijde lange zwarte rok.
De finale is een strapless avond
toilet van zandkleurige dikke
zijden stof. En op iedere schou-
derpunt prijkt merkwaardig ge
noeg een compleet boeket paar
se en roze bloemen. Iedereen
kijkt stomverbaasd maar het
zal nu natuurlijk wel stukken
makkelijker lukken om de
'bloemetjes buiten te zet-
1
1
Da's Splash. Nieuw
en niet voor softies!
\Z-~-Attraktiepark
2242 JP Wassenaar. Tel: 01751-40260
I dl yoghurt, 2 eet
lepels mayonaise, 1-2 eetle
pels citroensap, 2 theelepels
citroenrasp en 2 eetlepels ge
hakte peterselie. Meng alles
in een kom en voeg naar
smaak aan deze citroen
yoghurtsaus wat suiker, pe
per of zout toe. Lekker als sla
saus bij avocadosalade, of bij
gebakken vis.
Nog 24 andere avontuurlijke
yoghurt-recepten vindt u in het
boekje 'Men neme... yoghurt'.
Zend een briefkaart met uw naam
en adres naar Het Nederlands
Zuivelbureau, Postbus 30. 2280 AA
Rijswijk, onder vermelding van
yoghurt
Hirsch Ballin, écht roomser
dan de paus, licht in VN zijn
missie voor meer zedelijkheids
besef in Nederland toe. HP/De
Tijd constateert dat Nederland
in Europa het belangrijkste
produktie- en handelscentrum
van de namaakindustrie is.
Volgens Elsevier willen de hui
dige kinderen niet vooruit, en
HN bevat een reportage over
ouderen die door hun kinderen
worden mishandeld. In De
Groene van deze week springt
een portret van Rijk de Gooyer
het meest in het oog.
„Als tabak nu voor het eerst op
de markt zou verschijnen, zou
het onmiddelijk worden verbo
den". Dit zegt Klaas Knol,
hoogleraar kindergeneeskun
de. Hij pleit voor het afschaffen
van reclame voor tabak. Fijn
tjes herinnert hij eraan dat in
1990 in heel Europa het bron
water Perrier uit de handel
werd genomen omdat het ben
zeen bleekt te bevatten. „Ta
baksrook bevat meer benzeen
dan ooit in Perrier aanwezig
was". In de VS gaan maar wei
nig mensen naar de stembus.
Een artikel over het waarom.
Veel Amerikanen zijn van me
ning dat het moeilijk is gewor
den om je 'gewoon' Amerikaan
te noemen. Je telt alleen maar
mee als er iets aan wordt toege
voegd: ras, klasse, sekse, leef
tijd, of afkomst. Pas nu wordt
duidelijk dat de bestaande eco
nomische, politieke en culture
le regimes en systemen hele
maal op de blanken georiën
teerd waren. Zij moeten nu de
macht gaan delen, en dat ver
eist vooral goed kunnen luiste-
Het kind de huisterrorist. Een
reportage over oudermishan
deling. Gegevens ontbreken
goeddeels, maar het gebeurt op
grote schaal. Bekend is dat alle
mishandelende kinderen
zoons zijn, de ouders (of een
van hen) zwak of ziekelijk zijn,
en gezinshiërarchie ontbreekt.
En er zijn twee types: de gefru
streerde puber en de driftkik
ker zonder vriendjes.
De krant mag dan ooit een me
neer zijn geweest wiens woord
heilig was, tegenwoordig heeft
bijna iedere lezer een eigen me
ning. Kranten en weekbladen
worden overstelpt met inge
zonden brieven. Meestal over
heerst bij de briefschrijvers
('nog net geen psychisch ge
stoorden, maar wel halve ga
ren') oprechte verontwaardi
ging of waardering. Er zijn
zelfs mensen die het als hun
beroep zien om redacties te be
stoken. „Het klinkt theatraal,
maar zelfs voor een nieuw hu
welijk zou ik dit niet laten
schieten".
Hoe voelt het wanneer je je va
der een luier om moet doen, als
je je moeder moet voeren ter
wijl ze vieze liedjes zingt of als
je vader te kennen geeft dat hij
met jou, zijn dochter, naar bed
wil? Drie vrouwen vertellen
over hun dementerende ouder.
Goed lezen, want dementie is
een geruisloze epidemie. Bin
nenkort heeft een op de drie
gezinnen te maken met een de
menterende ouder of schoon
ouder.
Parfum-, kleding- en horloge
fabrikanten verliezen jaarlijks
wereldwijd 120 miljard gulden,
drie tot vijf procent van de to
tale wereldhandel, aan het na-
maakcircuit. In Nederland
hebben we het er maar druk
mee, want voor Europa is Ne
derland het belangrijkste pro
duktie- en handelscentrum.
Maar de bedrijven pikken het
niet meer en hebben de Stich
ting Namaakbestrijding in het
leven geroepen. De strijd zal
echter lang duren, want Ne
derland is een luilekkerland
voor criminelen, en onze rech
ters hebben geen flauw benul
van mode.
Elsevier constateert in het om
slagartikel dat kinderen niet
vooruit willen in het leven. Met
name is dit het geval bij kinde
ren van ouders die zelf na hard
werken stegen op de maat
schappelijke ladder. Hun
kroost hangt lusteloos voor de
televisie en haat school. „Ik
mis bij mijn kinderen de diep
gang, de gedrevenheid van
mijn generatie, alles moet leuk
zijn, ze zien niet in datje moet
investeren. Ze zijn comfort ge
wend, maar het idee dat ze dat
later zelf moeten verdienen,
schudden ze van zich af', zegt
een ouder. Jan Pronk, minister
van ontwikkelingssamenwer
king, voert altijd en overal oor
log. Hij was als enige Neder
landse minister tégen deelna
me aan de Golfoorlog, nu pleit
hij als eerste Nederlandse mi
nister volmondig vóór militai
re interventie in Joegoslavië.
Ook wil hij een verhoging van
het defensiebudget, terwijl de
PvdA juist zo lekker bezig was
met het slopen van die begro
ting. Vreemde hersenkronkels
derhalve? Nee, de PvdA-ideo-
loog is juist opmerkelijk consis
tent. Hij vindt en zegt no|
steeds hetzelfde als aan het be-|
gin van zijn politieke carrière.
Nederlandse lifters zijn er dooi
de OV-studentenkaart nietl
meer, maar hun plaats wordt
ingenomen door buitenlandse,
met name Oosteuropese. Een
verslaggever van Elsevier nam
een dag lang lifters mee, met
als resultaat een zuur ruiken-
vier. De maffia is in Europa p
niet alleen Italiaans van snit,
want de clans in Italië worden
vanuit Duitsland van
voorzien. De opdrachtgevers
zitten op Sicilië, maar de kil
lers, de dieven en de dealers lo
pen in Duitsland rond. Ook de
vreemdelingenhaat bij de oos
terburen komt aan bod, even
als de mogelijke alleengang
van Duitsland in Europa
mocht Frankrijk 'nee' zeggen.
Herman van Veen, de clown,
viert deze maand zijn 25-jarig
jubileum. Hij is tevreden over
zijn carrière, maar niet over
het leven: „Over het algemeen
vind ik het een kolerezooi'
Ook in De Groene aandacht
voor de rellen in Duitsland.
Een vader, moeder, leraar en
ambtenaar jeugdzaken weten
het echt niet meer. „Het lijkt
allemaal verdacht veel op hel
begin van de jaren dertig: soci
ale onzekerheid, incompetent! c
politici".
Een uitgebreid portret van
Rijk de Gooyer (66). Voorna
melijk bekend om zijn schur-
krollen: gestapo's, SS'ers,
gangsters, lustmoordenaars.
Opmerkelijk om te lezen wat
hij verder allemaal heeft ge
daan en meegemaakt in zijn le
ven. Streng gereformeerde
wortels, moeilijk opvoedbaar
kind, Wehrkampf, binnenland
se stoottroepen in de oorlog,
buikschot, toekomstig direc
teur van een broodfabriek, ver
slaggever, cabaret, toneel, on
begrepen vader. Acteren is het
gemakkelijkste wat er is: „Je
doet gewoon iemand na die je
kent". In twee artikelen aan
dacht voor de Nederlandse po
sitie inzake het voormalige
genoeg, maar volgens De Groe
ne gebakken lucht. Praktische
bezwaren te over: geen ge
schikte helikopters, niet ge
noeg vrijwilligers en de aange
wezen militairen zitten in
Cambodja. CDA-kamerlid De
Kok: „Ik ben er wel blij mee
dat we niet door ons eigen en
thousiasme gedwongen wor
den tot grotere stappen".
Minister van justitie Hirsch
Ballin („ik heet Ernst") wordte*
in een vraaggesprek met VN
stevig aan de tand gevoeld,
maar blijft glansrijk overeind.
Hij vindt dat Nederland een te
nonchalant land aan het
den is. De maatschappij moet
weer zedelijkheidsbesef bijge
bracht worden, is zijn credo.
Alleen dan kan criminaliteit en
fraude beteugeld worden. En
hij zegt dat niet alleen omdat,
hij minister van justitie is.
„Het zit dieper". Roomser dan
de paus, maar oprecht én inte-|
ger. De lastigste, maar ook de
meest vastberaden, inventiefs
te en ondernemendste arbei
ders van Nederland hebben
het niet gered: sinds eind vorig
jaar is sigarettenfabriek BAT
in Amsterdam dicht. Twintig
jaar lang hebben ze gevochten.
Twee keer eerder kon het lot
worden afgewend, maar in
1989 niet meer. De produktie
werd verplaatst naar Brussel.
Nu blijkt dat ze daar het werk
niet aankunnen. De arbeiders
hadden het voorspeld, maar de
druiven zijn er niet minder r
zuur door.
Verder in VN een schitterend
portret van maar liefst acht pa- -
gina's over de aardappel, ge- ji
teeld op de veengronden van
Groningen en Drenthe. Red
den de boeren het, is de grote
vraag. Concurrentie uit Oost-
Europa en het EG-landbouw-
beleid zijn de grote angsten
