Pikken van de baas
C
(f
Manden geven
warmte aan
het interieur
Wonen/C2
2Ê
Pennen, wc-papier, computers, alles wordt het
kantoor uit gesleept. Stelen van de werkgever:
volgens bedrijfsrecherchebureau Hoffmann een
miljoenenbusiness. En een onderschat probleem.
Tamtam
klinkt
weer op
Seinpost
Boek/C2
Een
taalgids
om te
lachen
Trend/C3
Mooi
kaal is
niet
lelijk
Design/C3
Reis door
de fifties
in Pakhuis
Amerika
Vandaag de Dag
LEIDSE COURANT DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1992
tf*
door Frank Hitzert
Koffie, thee, suikerzak
jes, plastic bestek,
mayonaise, schoon
maakmiddelen en na
tuurlijk veel, heel veel
wc-papier: het Neder
landse bedrijfsleven is
deze zomer op tal van
campings weer na
drukkelijk aanwezig
geweest. De familie Doorzon speelt
mooi weer met spullen van de baas. Die
zelf van niets zegt te weten, of gewoon
geen zin heeft om alle artikelen te tel
len. Want wat kost het nou helemaal?
„Dat kost een baas met honderd werk
nemers zo'n 20.000 gulden per jaar, af
hankelijk van de soort van zijn bedrijf',
zegt Gerd Hoffmann sr., directeur van
het gelijknamige bedrijfsrecherchebu
reau in Amsterdam, dat de afgelopen
maand zijn dertigjarig bestaan vierde.
„Gaat het om een onderneming die bij
voorbeeld ook in gasflessen handelt,
dan kunnen de kosten stijgen tot wel
60.000 gulden of meer. Want ook gas
flessen doen het goed op de camping. En
tja, je nodigt je vrienden uit voor een
borrel, vindt dat het restaurant in
Spanje weer veel te duur was en dus in
je na je vakantie ook het statiegeld voor
die gasflessen".
Mijn en dijn
Werkend Nederland heeft volgens de
bedrijfsrechercheur steeds meer moeite
onderscheid te maken tussen mijn en
dijn. De baas knijpt ondertussen een
oogje toe, omdat hij de sfeer op de werk
vloer met prikbordmemo's over paper
clips en pennen niet al te zeer wil ver
pesten. Of heeft er gewoon geen idee
van dat zijn medewerkers er een du
bieuze handel en wandel op nahouden.
„Soms heeft hij een vermoeden en
vraagt z'n boekhouder om nota's. Bij
mij is een directeur bekend die argwa
nend was geworden en toen alle reke
ningen van de afdeling inkoop is gaan
tellen. Hij kwam tot de conclusie dat
het verbruik van toiletpapier in de rus
tige zomermaanden was gestegen tot
drie rollen per dag per werknemer.
Toen wist hij 't ook: een onderschat pro
bleem".
Gerd Hoffmann zegt geen paniek te wil
len verkopen. „In die zin ben ik immers
net de dokter die louter zieke patiënten
op spreekuur krijgt". Maar dat het met
de moraal van werkend Nederland be
paald niet de goede kant opgaat, daar
van is hij wel degelijk overtuigd.
Hoffmann kent ondertussen zijn pap
penheimers. Zo adviseert hij zieken
huisdirecties de komende winter eens
nauwlettend de stroom gipsverband in
de gaten te houden. „Nee, niet voor de
wintersport. Gewoon, voor Sinterklaas
surprises. Wantje pakt een cadeau te
genwoordig toch niet meer in oude
kranten? En diezelfde ziekenhuisdirec
ties zouden komend voorjaar eens
moeten volgen wat er met hun hoofd
en mondkapjes gebeurt. Ik weet het
wel: die worden straks weer gebruikt in
huis. Voor de grote voorjaarsbeurt".
Plezierige dagen
Kerstmis, ook zo'n piek: dan slaat de
fax-apparatuur in menig bedrijf op hol.
„Dan wens je je kennissen die je de afge
lopen zomer op een zonnig strand hebt
ontmoet, plezierige dagen. Je tekent er
een mooie kerstboom bij, schrijft nog
even een lekker recept, of een mooi
kerstlied. En je voegt er aan toe dat ze
toch vooral eens naar Den Haag moeten
komen, mooie stad nietwaar? En dus
faxje er een folder achteraan. Ons bu
reau heeft eens een onderzoek gedaan
bij een bedrijf waar de faxrekening rond
de kerstdagen liefst 50.000 gulden had
bedragen; zonder dat er ook maar één
zakelijk bericht was uitgegaan".
Maar het kan nog grover. „Denk maar
eens aan een voedingsmiddelenbedrijf
waar het personeel de tijdens het trans
port ingedeukte sperziebonen tegen
een gereduceerde prijs mag kopen.
Maar opeens zijn de bonen op. Dan
neemt er dus iemand een vorkheftruck
en vervolgens hoor je een daverende
klap. Dan is de personeelsvoorraad aan
gevuld".
„Diepvrieskippen zijn ook razend popu
lair, want elke caravan heeft tegen
woordig wel een koelkastje. We hebben
eens een man betrapt die zo'n kip in z'n
broek probeerde mee te nemen. Tja, de
mens is vindingrijk geworden".
Dit alles heet 'het oneigenlijk gebruik
van bedrijfsfaciliteiten'. Dat klinkt lie
ver dan het is. Strafbaar blijft het. „Het
is stelen", zegt Hoffmann. „En de
werknemer weet echt wel dat het niet
mag, ook al ontkent hij dat wanneer hij
is betrapt. Kopietjes maken voor de
sportvereniging, koffie stapelen in je at
taché-koffertje: het gebeurt allemaal
net even na werktijd, of wanneer de
chef net even niet in de buurt is".
En misschien zou het niet eens zo'n
vaart lopen als al die spullen alleen voor
privé-gebruik waren bestemd. Maar
volgens Hoffmann is er zo langzamer
hand een heuse handel in bedrijfsgoe
deren ontstaan waarin het gewin voor
op staat.
„Vaak wordt de boel bewust ernstig ge
tild. Zo nemen wij de laatste tijd een le
vendige handel in gestolen laptops en
notebooks waar; die gaan vooral rich
ting Oost-Europa. Van het een komt nu
eenmaal het ander; en dikwijls begint
het allemaal thuis. Dan zit een mede
werker van een bedrijf thuis met vrien
den en kennissen aan de borrel, de
vrouwen staan te kletsen in de keuken
en de gastheer nodigt zijn gezelschap
uit naar boven te gaan. Hij heeft sinds
kort namelijk zo'n mooie laptop. Goh,
zegt er een, die zou ik ook wel willen
hebben, zou je iets voor me kunnen re
gelen? En als je dan net beneden hebt
verteld hoe belangrijk jij bent in je be
drijf, dan zegje om de egotrip te voltooi
en dus ja. En zoiets werkt als een olie
vlek en die is uiteindelijk uiterst kost
baar. Neem de sportkantine; Ome Wil
lem is toch zo'n achtenswaardig lid met
zo veel clubliefde, hij kan wel iets rege
len met grote korting".
Ome Willem draagt het geld niet af,
maar steekt het in eigen zak. „Vaak
ook", weet Hoffmann uit ervaring,
„omdat de man nog wel eens wat wil.
Vroeger had je het loonzakje waardoor
je nog wel eens iets kon achterhouden.
Maar tegenwoordig worden salarissen
giraal overgemaakt, de vrouw weet pre
cies wat er binnenkomt. Dank zij de ge
stolen spullen van de baas heeft de man
toch z'n zakcentje".
„Zo is laatst in de meubelbranche een
aardige zaak aan het licht gekomen.
Een vrouw had een tafel besteld die
keurig aan de deur werd afgeleverd.
Maar ze was niet tevreden en stuurde
de tafel terug. Op het bedrijf keken ze
foto Jacques Zorgman
vreemd op. Ten eerste klopte de prijs
van de tafel niet en ten tweede was die
bezorgd in een regio waar het bedrijf
normaal nooit actief was. Later bleek
dat een medewerker en een chauffeur
onderling afspraken hadden gemaakt.
Op die manier hadden ze hun eigen be
drijf maandenlang opgelicht".
Dit soort voorbeelden publiceert het 38
medewerkers tellende bedrijfsrecher
chebureau, met 2500 relaties, maande
lijks in een periodiek met tips voor het
bedrijfsleven, dat volgens Hoffmann
veel alerter zou moeten zijn. In het ka
der van het jubileum heeft Hoffmann
intussen een preventieprijs ingesteld,
die, 30.000 gulden groot, volgend jaar
augustus voor het eerst zal worden uit
gereikt.
„Bedrijven en instellingen kunnen zelf
genoeg doen om dit soort praktijken te
voorkomen. Maar ze denken nog te
vaak, dat het zo'n vaart niet loopt, of
dat het om peanuts gaat. Maar veel pea
nuts maken de zak vol. En dat in een
tijd dat bedrijven de mond vol hebben
over kostenbeheersing".
Intussen wordt echter ook de dief ge
wiekster. Hoffmann heeft al een nieuwe
trend gesignaleerd: in gezinnen met
twee auto's worden de onderdelen van
een nieuwe lease-wagen geregeld ge
ruild tegen die in de oude privé-auto.
te i>?t
doorRIa Schuurhuizen
Hadden we vroeger niet meer manden
in huis Het naaimandje, het stofdoe
kenmandje, de wasmand en de bood
schappenmand.
Op een gegeven ogenblik verdween de
mand uit het interieur, dat wit en koel
werd. Maar nu gezelligheid weer een rol
gaat spelen in de inrichting van het
huis, keert ook de mand weer terug. Na
het plastic en kunststof
voelt men steeds meer be
hoefte zich te omringen
met natuurlijke materia
len, die warmte geven aan
het interieur. Bij de bloe-
menspeciaalzaak zijn
mandjes op dit moment
'vaas' nummer een. Maar
ook de mand als krantebak
mag weer.
Manden hebben al vroeg in
de historie een rol gespeeld. In het oude
Egypte werden al kunstige manden ge
vlochten. In het graf van Toetancha-
mon werden naast goud en zilver ook
prachtige manden gevonden. En wie
kent niet het biezen mandje van Mozes?
Of de manden die als krijgstlist werden
gebruikt om vijandelijke strijders een
belegerde stad binnen te krijgen
In Nederland zijn manden altijd be
langrijk geweest. Nederlandse manden
makers waren echte ambachtslieden, al
vanaf 1597 vormen ze een zelfstandig
gilde en ze hebben zelfs een eigen graf
kelder in de St. Jacobikerk in Utrecht.
Manden vind je over de gehele wereld,
gemaakt van robuust wilgeteen of ver
fijnd bamboe. Soms slordig en ruw,
maar ook ingenieus en verfijnd. Naast
die donkerbruine Nederlandse aardap
pelmanden zijn er Franse druivenpluk-
bakken en de manden van gevlochten
druiveranken, Italiaanse
draadmandjes, Engelse
plukbaskets, Amerikaanse
boomschorsmanden, man
den uit Portugal naast exo
tische manden van bam
boe en rotan uit het Verre
Oosten.
Over al deze manden kan
men lezen in het boek
'Manden'. Met veel en
thousiasme schrijft Pien
Lemstra over al die verschillende soor
ten, terwijl veel mooie foto's het boek
tot een lust voor het oog maken. Die fo
to's geven vooral de prachtige arrange
menten weer die Fernande Hora Sicca-
ma, een bekende Nederlandse bloem-
sierkunstenaar, speciaal voor dit boek
heeft samengesteld. Bovendien kan
men heel veel nuttige tips opdoen om
zelf arrangementen te maken.
Manden, Uitgeverij Terra,/ 49,90.
eindredactie coos versteeg vormgeving peter j. c. martens
foto Frans van Ommeren
Manden uit vele windstreken, maar ze passen allemaal in het
interieur.
