21
Duizenden horen klok van
Brezi voor 't eerst luiden
Grote opruimklus in 'De Herberg'
Nog steeds spanning tussen religie en psychoanalyse
Geestelijk Leven Opinie
Schik
COMMENTAAR
Onstuimige groei Pinkster-
groepen in Rio de Janeiro
RIO DE JANEIRO Om de andere dag neemt
in Rio de Janeiro een Pinkstergroepering een
nieuwe kerk in gebruik. Uit een onderzoek dat
gisteren door de Braziliaanse pers is gepubli
ceerd, blijkt dat er in Rio, waar meer dan tien
miljoen mensen wonen, ongeveer 3300 prote
stantse kerken te vinden zijn. De Rooms-Katho-
lieke Kerk, waartoe volgens de officiële cijfers
4e meerderheid van de Brazilianen behoort,
hébben in de stad 1251 kerken tot hun beschik
king. Vooral in de wijken waar de armen wonen,
groeit de Pinksterbeweging. Zo zijn in de wijk
Sao Goncalo, waai- de 330.000 inwoners vaak in
zeer armoedige omstandigheden leven, 22 ka
tholieke kerken en 248 protestantse kerken te
vinden.
Wie altijd en alleen
sympathiek wordt
gevonden,
is een sukkel!
Ontslagen r.-k. priester
gewijd in Anglicaanse
kerk
SYDNEY David McAuliffe, die om zijn homo
seksualiteit enkele jaren geleden werd ontsla
gen als rooms-katholiek priester, is kortgeleden
gewijd in de Anglicaanse Kerk van Australië.
Tegen het Franse persbureau AFP zei McAulif
fe dat hij op 20 augustus is gewijd door de aarts
bisschop van Perth, Peter Carnley. Hij is daar
mee de eerste anglicaanse priester in Australië
die openlijk voor zijn homoseksualiteit uitkomt.
De wijdingsplechtigheid droeg een besloten ka
rakter en had plaats in de residentie van de
aartsbisschop. McAuliffe stichtte in 1988 de ho
moseksuele gemeente van de Verrijzenis in
Perth. Hij heeft diverse homoseksuele relaties
ingezegend.
Paus Johannes naar Baltische staten
LORENZAGO Paus Johannes
Paulus II brengt in september 1993
een bezoek aan de Baltische staten
Estland, Letland en Litouwen. Dat
heeft de woordvoerder van het Vati-
caan, Joaquin Navarro-Valls, mee
gedeeld in Lorenzago, de plaats in
de Italiaanse Alpen waar de paus op
dit moment verblijft om te herstel
len van de darmoperatie die hij vori
ge maand onderging.
Het wordt het eerste bezoek van de
paus aan landen die tot vorig jaar
deel uitmaakten van de Sovjetunie.
De paus heeft herhaaldelijk laten
blijken dat hij naar Rusland en de
Oekraïne wil reizen, maar de con-
De bus is aardig op weg.
Reclame
door JOKE FORCEVILLE
Heeft u, beste lezer, ook schik in uw leven Nee,
luister goed, ik heb het niet over de schrik van uw
leven. Ik heb het over schik. De aanleiding zal u
straks duidelijk worden. Nu vast schrijf ik dat ik
lang over dit woord heb zitten nadenken. Ik geloof dat
het een ouderwetse term is. Vroeger, als de oudste
zuster van mijn moeder 's winters op bezoek kwam
en er lag ijs, ging ze altijd met ons naar schaatsende
kinderen kijken. Als ze terug was, zei ze altijd
voldaan dat ze zo 'n schik had gehad om de schik van
die kinderen.
Van langgeleden herinner ik me verder was het
in de derde klas dat we moesten spellen in de
leesles: „De kin-de-ren had-den schik bij hettol-len".
Toen zaten we op de lagere school, die nu basisschool
heet. Zouden ze, vraag ik me wel eens af, daar bij de
leerlingen tegenwoordig ook nog de basis leggen voor
het schik hebben in het leven Ik hoop het maar.
Waarom zou schik hebben verouderd zijn Ik weet het
niet. Ik vind lol hebben namelijk niet precies
hetzelfde. Of lijkt het op plezierIn elk geval, ik
verzeker het u, ook nu nog bestaan er volwassenen die
schik in hun leven hebben.
Ongeveer tweemaal per maand moet ik voor
vergadering naar Utrecht. Dat is een auto-
onvriendelijke stad. Ik waag het niet met eigen
vervoer erheen te gaan. Ik laat me vervoeren, ga met
de bus. Dat is een hele zit, maar wat ik allemaal niet
zie onderweg.En hoor We tuffen door allerlei
leuke plaatsen en plaatsjes en overal stappen mensen
in die, zogauw ze gezeten zijn, opvallend veel te
vertellen hebben. Mijn voornemens om eens een flink
stuk te lezen in mijn boek, gaan daarmee in rook op.
Zelfs in mijn diepzinnige overpeinzingen word ik
Een paar weken geleden werd ik afgeleid door luid
gelach van de chauffeur, die door de microfoon
berichtte: Wat heb ik een schik, wat heb ik een
schik!". Iedereen keek op en constateerde hoe wij met
een behoorlijk vaartje over de busbaan de dubbele file
rechts voorbijstoven. Wat schoten wij op. De
eerlijkheid gebiedt me overigens eraan toe te voegen
da t er geen zweem van leedvermaak doorklonk in zijn
stem. Het verheugde hem blijkbaar alleen oprecht dat
hij het voordeel van het openbaar vervoer metterdaad
bewees. „Maar wacht", vervolgde hij kort daarop,
„laat ik niet te vroeg juichen. Daar heb je de brug. En
als die open is, moeten wij net zo goed stilstaan". We
hadden geluk, geen open brug. Toen we in Utrecht
waren gearriveerd, heb ik de buschauffeur bedankt.
Ik zei hem dat ik van zijn cabaretnummer had
genoten. Alweer bleek hij schik te hebben.
Nadat ik was uitgestapt, zwaaide hij vrolijk naar
mij. Ik liet de bus passeren voordat ik overstak. Dat
kon ik zonder levensgevaar. Er was geen kip, pardon
geen auto op de weg.Op de achterruit van mijn
bus kon ik toen nog net lezen: 'De bus is aardig op
BREZI Er luidt weer een
klok in Brezi. Duizenden
Tsjechen, uit dit dorp en om
geving, en met hen zo'n hon
derdvijftig Nederlanders
hebben dit gisteren met ei
gen oren kunnen horen. Ge
doopt als hij was door kardi
naal A.J. Simonis, werd hij
na het middaguur de toren
ingehesen, waarna zijn wel
luidende klanken weldra
over het zeshonderd inwo
ners tellende dorp werden
uitgestrooid.
Hoogtepunt van een actie in
onze krant die op 1 februari be
gon. Hoogtepunt ook van een
enerverende morgen, waarin de
ene plechtigheid met de andere
werd afgewisseld. Nadat eerst
nog met bezorgde blikken naar
een bewolkte hemel werd geke
ken, stroomde later in gedempt
zonlicht het immense terrein
voor het kerkje van Brezi vol
met gelovigen en wellicht
meer nog niet-gelovigen, die
wilden weten wat voor bijzon
ders daar wel zou geschieden.
Allereerst werd in drie toespra
ken het doel van de bijeenkomst
toegelicht en werden dan
kwoorden gesproken aan het
adres van iedereen die aan deze
bijzondere actie had meegehol
pen. Want niet alleen werd
daarmee een in 1942 door de
nazi's gestolen klok aan deze
kleine gemeenschap als het
ware teruggegeven, maar ook
werd het kerkje van de H. Bar-
tholomeus op het orgel
na geheel gerestaureerd.
Dat was de reden dat mgr. Si
monis graag ingaand op de
uitnodiging uit Praag - bereid
was niet alleen de klok te do
pen, maar ook het kerkje op
nieuw in te zegenen. Afzonder
lijke plechtigheden, die uit
mondden in concelebratie door
de twee bischoppen, vele pries
ters en de door de kardinaal op
gedragen plechtige gezongen
Latijnse heilige mis. Een na
veertig jaar communisme op
zijn minst opzienbarende ge
beurtenis in Tsjechoslowakije.
Vandaar dat er ook opvallend
veel pers en zelfs de Tsjechische
televisie bij vertegenwoordigd
waren.
Drie koren, een in de kerk en
twee op het buitenterrein, be
geleidden de plechtigheden.
Het koor Phoenix uit Den Haag
onder leiding van Nico Vlasveld
zong onder meer een mis van
W.A. Mozart. De twee andere
koren kwamen uit Ricany, niet
ver van Brezi gelegen.
In hun toespraken dankten
mgr. F. Radkovsky uit Praag,
mgr. J. Skarvada en pastoor K.
Shubert de Nederlandse wel
doeners voor hun gaven. Zon
der die zou, aldus de burge
meester van Brezi, de restaura
tie van de kerk onmogelijk zijn
geweest.
Ook namens het comité 'Klok
voor Brezi' werd het woord ge
voerd. „Net als veel steden in
Nederland in Tsjechoslowakije
een soms zelfs hechte
stedenband hebben gesmeed,
zo heeft onze krant een zij
het meer geestelijke band
tot stand gebracht tussen haar
lezers en de mensen in Brezi en
wijde omgeving", aldus de co
mité-voorzitter.
Na de mis onderhielden de bis
schoppen zich met de talrijke
aanwezigen en beantwoordden
vragen, waarbij kardinaal Si
monis zich niet onbetuigd liet.
Hij zou kardinaal Simonis niet
zijn geweest als hij zelf niet
even achter het orgel zou zijn
gaan zitten om een improvisa
tie ten beste te bren- gen.
In een persoonlijke reactie zei
hij het verbazingwekkend te
vinden dat een zo klein begon
nen actie zulke grote gevolgen
zou hebben. Mgr. Radkovsky
meende dat het 'zaad van het
geloof ermee is gezaaid en
hoopte dat er later een rijke
oogst uit zou voortkomen. Dat
mgr. Simonis er ook zo over
dacht bleek wel uit het feit dat
hij midden onder de plech- tig-
heden plotseling een gehandi
capt kind een halsketting met
kruisjes in de hand duwde. De
viering rond de klok, die ook
werd bezocht door een minister
van het nieuwe kabinet van
Tsjechië, voltrok zich in een op
merkelijk vriendelijke sfeer, die
velen zich nog lang zullen heu
gen. Vooral het moment dat de
klok ging luiden en tegelijker
tijd het koor het Hallelujah van
Handel inzette.
Schandpaal
Na een oecumenische dienst te hebben bijgewoond in de RK kerk in Zaltbommel hebben kerkgangers
en leden van belangengroepen tegen de ontzanding in Maas en Waal een schandpaal in de polder ge
plaatst. De paal, met het opschrift "Hier vreet de dood' is bedoeld als waarschuwingsbaken tegen de ont
zanding.
OOSTERBEEK - Een
groep vutters, studenten en
huisvrouwen is vorige week
in landhuis 'De Pietersberg'
in Oosterbeek gearriveerd
voor een grote opruimklus.
Ze zullen de hele inboedel
van het voormalige conferen
tie-oord in dozen pakken.
Het huis wordt het komend
half jaar verbouwd en met
bezems gekeerd. Daarna
jnoet het een 'Herberg' wor
den. Een Missionair Diako-
naal Centrum, waar mensen
een paar weken: op adem
kunnen komen.
De Hervormde Bond voor In
wendige Zending (IZB) heeft de
Pietersberg onlangs aange
kocht, in samenwerking met de
Generale Diakonale Raad van
de Nederlandse Hervormde
Kerk. Ds. G. de Fijter uit Haren
is speciaal met de coördinatie
van het project belast, als predi
kant voor buitengewone werk
zaamheden. „Er is inmiddels
1,2 miljoen gulden ingezameld.
En we hebben de hele winter de
tijd om de drie miljoen te halen.
De actie loopt uitstekend. „In
mei 1993 moet De Herberg aan
ongeveer vijfentwintig mensen
onderdak bieden. Mensen met
sociale en geestelijke proble
men. De behoefte in het land is
veel groter, maar wé moeten
ons er niet aan vertillen, dus we
beginnen voorzichtig".
De IZB heeft onlangs een evan
gelistenechtpaar benoemd om
het huis te beheren. „Het zijn
geen professionele hulpverle
ners, maar dat is ook niet de be
doeling. Het centrum is be
stemd voor mensen die even af
stand moeten nemen -van de
thuissituatie om tot zichzelf en
tot God te komen. Daarbij kun
nen ze begeleiding krijgen van.
de staf. Na maximaal zes weken
moeten ze dan weer naar huis
kunnen".
De Fijter benadrukt dat De
Herberg niet de taak van de ge
meente wil overnemen. „De
plaatselijke gemeente moet al
lereerst zelf zorg dragen voor
mensen die in problemen zit
ten. De kerk moet met de ogen
van Christus om zich heen kij
ken. Soms schieten de handen
van de plaatselijke gemeenten
te kort. Dan is de Herberg de
lange arm".
De staf van De Herberg blijft
tot zes mensen beperkt. „We
hebben vier part-timers nodig:
een sociaal-psychiatrisch ver
pleegkundige of maatschappe
lijk werker, een actïviteitenbe-
geleider, een huishoudelijk me
dewerker en een kok. En verder
zullen de gasten ook taken in
het huis moeten verrichten.
Dat is wel gezond".
Waarschijnlijk zal de IZB daar
naast ook een beroep kunnen
doen op een arsenaal vrijwilli
gers. Een oproep in een aantal
kerkelijke bladen heeft al veer
tig reacties opgeleverd.
AMSTERDAM - Ruim vijf
tig jaar na de dood van Sig-
mund Freud is de spanning
tussen psychoanalyse en reli
gie niet verdwenen.
Niet alleen hebben de kerken
hun negatieve houding tegen
over de psychoanalyse nog niet
laten varen, zoals blijkt uit de
schorsing van de Duitse pries
ter en psychotherapeut Eugen
Drewermann, die in zijn werk
selijke vernietigingsdrang sti
muleert.
Maar er is ook sprake van toe
nadering. Steeds meer psychoa
nalytici zijn positiever over de
godsdienst gaan denken. De be
langstelling voor een cursus
Klinisch Pastorale Vorming is
onder rooms-katholieke en
protestantse pastores zo groot
dat de cursussen de komende
jaren zijn volgeboekt. In deze
cursussen wordt onder meer ge
werkt met de resultaten van de
met elkaar probeert te verbin
den. Sommige psychoanalytici
menen dat juist de godsdienst
mensen ziek maakt en de men-
Een van de 'vaders' van de Kli
nisch Pastorale Vorming, dr. H.
Faber, behoorde tot de onge
veer tweehonderd mensen die
zaterdag naar de Rode Hoed in
Amsterdam waren gekomen om
in die voormalige remonstrant
se kerk na te denken over de re
latie tussen religie en psychoa
nalyse. Een der organisatoren,
stafpsycholoog dr. J.J. Baneke
van het St. Lucasziekenhuis in
Amsterdam, ging uitgebreid in
op de visie van Freud op de reli
gie. Voor Freud was godsdienst
een neurotische dwang, een po
ging om een compromis te vin
den tussen enerzijds de wens
om driften uit te leven en an
derzijds de dwang van de cul
tuur om deze te beheersen. Re
ligie is voor hem een kinderlij
ker vorm van zo'n zoeken naar
een compromis dan de weten
schap, maar zij is voor de mees
te mensen de hoogst bereikba
re. Kernbegrip in Freuds analy
se is de illusie: een poging van
de mens om zijn wensen te ver
vullen los van de werkelijkheid.
Baneke toonde aan de hand van
de Zwitserse lutherse predikant
Oscar Pfister aan dat sommi
gen binnen de kerk Freuds op
vattingen weigerden te veroor
delen. Pfister had waardering
voor de door Freud ontwikkelde
psychoanalyse, maar koesterde
bezwaren tegen diens visie op
de godsdienst. Volgens Pfister
heeft Freud over het hoofd ge
zien dat in de hoogste ontwik
kelingsfasen van godsdienst de
dwang juist wordt opgeheven.
Jezus stelt tegenover de gebo
den van de wet het gebod van de
liefde. Juist het liberale protes
tantisme met zijn nadruk op de
eigen verantwoordelijkheid van
het individu en zijn streng kri-
tisch-wetenschappelijke hou
ding maakt duidelijk dat
Freuds visie niet voor elke gods-
De psychoanalyticus dr. F.
Koerselman, eveneens verbon
den aan het Lucas Ziekenhuis,
bracht daartegen in dat gods
dienst vaak 'iets minder moois'
is dan mensen als Pfister me
nen. Hij erkende dat 'sommige
rijpere vormen van religie',
waarin woorden als vergeving
en tolerantie een belangrijke
plaats innemen, een positieve
invloed op mensen kunnen heb
ben, maar er moet niet worden
vergeten dat 'er geen oorlog is
gebeurd zonder dat godsdienst
er een rol in speelde'. Een psy
choanalyticus mag
flicten tussen het Vaticaan en de
Russisch-Orthodoxe Kerk over on
der meer de benoeming van rooms-
katholieke bisschoppen in het ge
bied van de vroegere Sovjetunie ma
ken zo'n reis voorlopig onmogelijk.
Behalve de Baltische staten zal de
paus volgend jaar Uganda bezoe
ken, zijn negende reis naar Afrika.
In juni 1993 gaat hij naar Spanje en
twee maanden later brengt hij een
bezoek aan de wereldjongerendag
in de Amerikaanse stad Denver.
De paus heeft dit jaar nog een bui
tenlandse reis op zijn programma
staan: een bezoek aan de vergade
ring van de Latijnsamerikaanse bis
schoppenconferentie in Santo Do
mingo in oktober.
Religieuze leiders
VS willen God
buiten de campagne
houden
NEW YORK Amerikaanse
religieuze leiders hebben hun
bezorgdheid geuit over de dis
cussies over religie in de Ameri-;
kaanse presidentsverkiezingen
en hebben president George
Bush en zijn Republikeinse par
tij gewaarschuwd dat een par
tijdig gebruik van Gods naam
blasfemisch is.
„Wij moeten duidelijk maken
dat God van geen van beide par
tijen is, wij geloven dat wij allen
van God zijn", zo schreven 23
kerkelijke leiders, onder wie le
den van de nationale raad van
kerken, aan Bush en de Repu
blikeinse partij. „Elk partijdig
gebruik van de naam God leidt
in de regel tot intolerantie en
verdeeldheid", en het is een te
ken van religieuze arrogantie,
zo schreef de groep, waar ook
een episcopaalse bisschop deel
van uitmaakte. Bush is een
nooit als iets heiigs beschouwen
waaraan hij in zijn gesprekken
met de patiënt niet mag komen.
Als de godsdienst een negatieve
invloed heeft, is de psychoana
lyticus verplicht het geloof aan
te pakken als 'het virus' dat de
patiënt ziek maakt.
Faber zei te vermoeden dat
door de psychoanalyse de scep
sis onder gelovigen is toegeno
men. Veler geloofshouding kan
worden samengevat in het bij
belwoord: „Heer, ik geloof, kom
mijn ongeloof te hulp". Klopt
de visie van Freud dat het ge
loof is aangepraat, vroeg Faber
zich af. Hij riep de psychoanaly
tici op onderzoek te doen naar
'de ernstige religieuze situatie
van dit ogenblik'.
Afghaanse tragedie
ZELDEN is een politieke evolutie met zo veel nauwkeuri1'
heid voorspeld als de strijd die de afgelopen weken is losgr
barsten in Afghanistan. Sinds de terugtrekking van de laaj
ste Sovjettroepen in februari 1989 stond het vast dat er ei
escalatie van geweld zou losbreken zodra de verschillen!
islamitische milities slaags raakten. Het heeft nog gedum,
tot de val van het regime van president Najibullah in api
voor het zover was, maar de door iedereen voorspélde 'libji
nisering' van het land begint nu elke dag meer realiteit
worden.
DRIE weken beleg door de milities van de fundamentalis!1
sche rebellenleider Gulbuddin Hekmatyar hebben de hooi
stad Kaboel veel meer verwoest dan alle beschietingen
dens de veertien jaar strijd van het islamitische verzet teg
het communistische regime van president Najibullah.
krijgsheren maken zich nu op voor de grote afrekenii
want het is duidelijk dat hetgeen er gebeurt slechts
voorspel op een nog veel grotere tragedie is.
De communistische machtsgreep van 1978 en de aanv
zigheid van de honderdduizend man Sovjettroepen die h
meer dan tien jaar lang in het zadel hielden, overbrugden
geschillen tussen de verschillende etnische groepen. Ma
het verdwijnen van de gemeenschappelijke vijand heeft
oude rivaliteiten weer blootgelegd en er is nu een grc
en bijzonder gevaarlijk verschil met vroeger: alle
lities zijn nu uitgerust met een omvangrijk wapenarsena
Zoals de afgelopen dagen is gebleken, zijn organisaties als
Hezb-i-Islami van Hekmatyar in staat om de hoofdstad 1
puin te schieten en duizenden mensen de dood in te jagen.
HEKMATYAR maakt deel uit van de Pathanen of Pa
toen, de grootste etnische groep die meestal aan de macht
geweest in Kaboel en nu haar kans ziet om groepen als
Oezbeken en de Tadzjieken opnieuw te domineren. Gueri
laleiders als de Tadzjiek Ahmed Shah Massoud, die jare
lang de zwaarste inspanningen in de strijd tegen de comm
nisten heeft geleverd, zijn echter niet van plan dat zonder
slag stoot te laten gebeuren. Met bovendien diepe sch
dingslijnen tussen soennitische en sji'itische moslims en
manipulaties door buurlanden als Iran en Pakistan die i
invloed in Afghanistan hun regionale ambities kracht v.
len bijzetten, ligt bijna het recept voor een permanente bi
geroorlog klaar.
De Verenigde Naties hebben daarvoor steeds gevreesd
daarom geprobeerd een nationale regering op de been
brengen, waarin alle groepen vertegenwoordigd zoud
zijn. Die zou algemene verkiezingen moeten voorbereide i
De huidige regering.van interim-president Rabbani was h
na een stap in de goede richting. De weigering van Hekm
tyar aan die regering deel te nemen lijkt alle pogingen
verzoening echter voor lange tijd onmogelijk te hebben j
maakt.
AFGHANISTAN komt daardoor in een uitzichtloze spira
terecht. Als elke bemiddeling faalt, moeten de wapens de k
slissing afdwingen. Geen enkele militie is echter in staat
ander militair te overwinnen, terwijl Pakistan of Iran
geen geval zullen aanvaarden dat de met hen samenwerke
de groepen worden verslagen. Afghanistan is bovendien
lang geen inzet meer van de confrontatie tussen Ameriïk
nen en Russen. Sinds de terugtrekking van de Sovjets, het
het land ook voor de Amerikanen geen strategisch bela
meer. Dat betekent dat er vanuit de Veiligheidsraad weii
zal worden ondernomen om het conflict te beëindigen,
Afghanen worden dan gedoemd hun problemen zelf op
lossen. Hoeveel doden er zullen vallen eer dat gebeurt, du
niemand te voorspellen. Van een tweede Somalia is n
geen sprake, maar in elke oorlog zijn de gewone burgers
tijd de eerste slachtoffers. Voor hen moet de nachtmen
pas goed beginnen.
Een andere groep van meer dan
vijftig religieuze leiders en ge
leerden, voornamelijk protes
tanten, maar ook enkele katho
lieken en joden, verklaarde be
zorgd te zijn over het misbruik
van religie als een campagne
thema. „Geloof in God zou ons
moeten verenigen, niet verde-
De oproep van de vijftig reli
gieuze leiders was duidelijk ge
richt op Bush, die de Democra
ten vorige week tijdens een bij
eenkomst van religieuze con
servatieven bekritiseerde om
dat zij God niet in hun verkie
zingsprogramma hadden ge
noemd. Tijdens de Republikein
se conventie in Houston ver
klaarde Bush bovendien dat 'je
geen president kunt zijn als je
niet in God gelooft'. En zo'n uit
spraak is in strijd met de Ameri
kaanse grondwet, waarin staat
dat iemands geloof geen reden
mag zijn om iemand te weige
ren voor het presidentsambt.
uT CeidócSoumnt
Uitgave: Westerpers bv (maakt deel uit vi
Kantoor redactie: Apothekersdijk 34, Leiden.
Kantoor advertentie- en
abonnementenafdeling: Stationsweg 37, Leiden.
Postadres:
Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk.
070-3190 933.
070-3906 717
Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Hoofdkantoor:
Telefoon:
Telefax:
Postadres:
Alle kantoren zijn op
maandag tot en met
vrijdag geopend van
08.30 tot 17.00 uur.
Directeur/hoofdredacteur: J. Leune
Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers.
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808): L. van Koot.
Leiden en omgeving (tel. 071 - 144 046/047/48/49): G.- J. Onvlee (chef-redacteur
F. Buurman, K. van Kesteren, R. Kleijn, drs R. Koldenhof, M. Kroft, T. Pieters e~
M. Roso.
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel. 070 - 3190815):
A. van Rijn (chef), drs. R. Edens, A. van Holstein, E. Huisman, H. Jansen, drs. J
Leeuwen - Voorbij, R. de Roo.
Sport (tel. 070 - 3190 826): in samenwerking met sportredactie Sijthoff Pers.
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): in samenwerking met kunst- en rtv-redactie Sijtho
Pers.
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): drs. P van Velthoven.
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef) en S. Evenhuis.
Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T. Kors.
De Leidse Courant maakt verder gebruik v,
in zijn verspreidingsgebied;
van de Stichting Pers Unie, een i
ale kranten in Nederland i
- dep
dactioneel samenwerkingsverband v
België. De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs. K. Swiers
M. van de Ven en P. Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit R in 't Hout
(chef), H. Bijleveld, D Hofland, P,Koopman, D. van Rietschoten en K. van Wee
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
- de volgende correspondenten in het buitenland: drs. D. J. van den Bergh
(Peking), drs. H. Botje (Tunis). A. Courant (Athene), R. Hasselerharm
(Johannesburg), drs A. Heering (Rome), B van Huët (Londen), M de Koninck
(Washington), F. Lindenkamp (Sao Paulo), B. Schampers (Brussel), W. Voordoi
(Parijs), drs. R. Vunderink (Moskou), W Werkman (Jeruzalem), G. van V -
(Belgrado), F. Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel).
De Leidse Courant heeft als lid vé
publicatierechten van The Times
M. de Cocq.
i Wijland
i de Stichting Pers Unie de exclusieve vertaal-1
in The Sunday Times of London. Vertaalster: d
Nabezorging
Telefoon: 071 - 122 248 op ma. t/m vr. var
15.00 uur.
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling
per maand
per kwartaal
per jaar
Bij betaling per acceptgirokaart:
per maand
per kwartaal
18.00 tot 19.00 u
28,20
82,80
318,65
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 141 905. Voor uitsluitend het do
geven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 140 680.
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050
