Leidse Courant | 1992 | 25 augustus 1992 | pagina 2

Oecumene van onderop stimuleren

Faber probeert Serven en Kroaten aan tafel te krijgen

GEESTELIJK LEVEN OPINIE

h

Nieuwe secretaris-generaal:

Waldensen kritiseren Ratzinger

COMMENTAAR

licwlóc Vlou-umt

DINSDAG 25 AUGUSTUS 1992

Toch pro-life leerstoel aan VU

AMSTERDAM - Het hoogste bestuursorgaan van de Vrije Uni
versiteit, de Vereniging voor Christelijk Onderwijs, heeft inge
stemd met de instelling van een bijzondere leerstoel medische
ethiek van het Lindeboom Instituut. Bezwaren van de universi
teitsraad, de faculteitsraad medicijnen en het bestuur van het VU-
ziekenhuis tegen de orthodoxe standpunten van het Instituut zijn
aan de kant geschoven. Dat meldt het universiteitsblad Ad Valvas.

Het Lindeboom Instituut is een bundeling van een aantal pro-life-
organisaties in Ede. Het probeert volgens een eerdere uitspraak
van de voorzitter, prof. dr. E. Schuurman, ,,een christelijke medi
sche ethiek te ontwikkelen, gebaseerd op de Bijbel als Gods
Woord. Dat betekent afwijzing van abortus en euthanasie en een
uiterste terughoudendheid met zaken als reageerbuisbevruchting,
experimenten met embryo's en gen-manipulatie. Binnen de Vrije
Universiteit zijn deze kwesties veel minder omstreden. Er bestond
nogal wat weerstand tegen de nieuwe leerstoel. Wie de nieuwe
functionaris wordt is nog niet bekend.

Van Ooijen weigert priesterambt neer te leggen

Ieder mens neemt de
kleuren van zijn
omgeving aan.

Chinees spreekwoord

HUISSEN - „Ik vind dat de
brief van de Romeinse Congre
gatie voor de Geloofsleer over
de homoseksuelen echt over de
rand is. Deze opvatting is zo
particulier, de congregatie
heeft zich daarmee echt verga
loppeerd. Dat is in het verleden
wel vaker het geval geweest. De
voorbeelden zijn legio."
Dit zegt het eerste-kamerlid
David van Ooijen, tevens pries
ter, naar aanleiding van een te
legram van de Titus Brandsma
Stichting, een organisatie van

behoudende katholieken waar
in deze er bij Van Ooijen op aan
dringt dat deze uit de orde van
de dominicanen stapt en het
priesterambt neerlegt. Volgens
secretaris J.A.A. Leechburgh
Auwers van de stichting drui
sen de ideeën van het kamerlid
in tegen de leer van de kerk, die
door het Vaticaan en de Neder
landse bisschoppen wordt uit-

Van Ooijen: „Ik wil graag met
deze mensen discussiëren maar
niet op deze manier. U hoort
mij niet zeggen dat alles maar
een pot nat is. Maar deze me
neer stelt zich op alsof hij de
kardinaal zelf is. Mij is door de

redactie van het blad de Bazuin
gevraagd als politicus op de
brief van het Vaticaan te reage
ren. Wel, noch als politicus
noch als priester vind ik het
verantwoord te discrimineren.
Dat staat ook met zoveel
woorden in een van de docu
menten van het Tweede Vati
caans Concilie (Nostra Aetate)
waarin discriminatie wordt af
gewezen.

Het hoofd van de dominicane-
norde in Nederland, pater P.
Struik, ziet geen enkele aanlei
ding voor ingrijpen. „Wij staan
helemaal achter Van Ooijen, we
hebben geen enkel probleem
met zijn visie", aldus Struik.

Konrad
Raiser leidt
Wereldraad
kerken

Idoor

DIRK VISSER

GENEVE De Duitse theo
loog dr. Konrad Raiser (54) is
gisteren benoemd tot secreta
ris-generaal van de Wereldraad
van Kerken. Hij volgt per 1 ja
nuari 1993 dr. Emilio Castro
op, die sinds 1985 de koepelor
ganisatie van 320 protestantse,
orthodoxe en Anglicaanse ker
ken met ruim 400 miljoen leden
heeft geleid.

Raiser, sinds 1983 hoogleraar
systematische theologie en oe-
cumenica te Bochum, is de eer
ste Duitser in deze functie. Zijn
voorgangers waren de Neder
lander dr. W.A. Visser 't Hooft,
de Amerikaan dr. Eugene Car
son Blake, de van het Caribi
sche eiland Dominica afkomsti
ge dr. Philip Potter en de Uru
guay aan Castro. Raiser werkte
van 1969 tot 1983 bij de Wereld
raad.

Hij was in die laatste functie te
vens verantwoordelijk voor de
sociale en politieke program
ma's.

Tijdens een besloten zitting in
Genève gaf het 150 leden tellen
de centraal comité (parlement)
van de Wereldraad met 86 te
gen 59 stemmen bij één onthou
ding de voorkeur aan de luthe
raan Raiser boven de Engelse
Anglicaan dr. Martin Conway,
rector van Selly Oaks te Bir
mingham.

door

IDIRK VISSER
HAITZE DE BOER

GENEVE „Mijn eigen le
ven is de laatste vijfentwintig
jaar gevormd door de We
reldraad", zei dr. Konrad
Raiser gisteren in Genève,
nadat het centrale comité
van de Wereldraad van Ker
ken hem had benoemd.

Acht jaar geleden zat het er
voor de Duitse lutherse predi
kant nog niet in. Hij werd pro
fessor in de theologie en de oe
cumene in Bochum. Nu verkoos
het centrale comité hem in een
besloten zitting van ongeveer
anderhalf uur boven de Brit Da
vid Martin Conway die de in
stemming had van de vertegen
woordigers van de Oosteurope-
se kerken.

De 54-jarige Raiser was vooral
de favoriete, man van de stafle
den, zo werd de laatste dagen
duidelijk uit speculaties in de
'wandelgangen'. Daar werd hij
al in 1973, na vier jaar staflid te
zijn geweest, de tweede man na
Potter; sinds 1979 was hij te
vens de chef van het program
ma voor gerechtigheid en
dienst. Raiser schreef twee boe
ken, één daarvan, getiteld 'Oe-
kumene im Uebergang', ver
scheen in 1989.

In één van zijn vele publikaties
over de Wereldraad noemt Rai
ser deze "de incarnatie van een
roeping, die verder gaat dan ie
der van ons in zijn persoonlijk

christelijk leven kan uitdra
gen".

De benoemingscommissie
schetste Raiser als „een zeer
bekwame bruggenbouwer" zo
wel tussen -de kerkelijke top en
de basis als tussen de verschil
lende visies binnen de Wereld
raad. „Hij heeft de moed voor
zijn mening uit te komen en de
wijsheid goed naar anderen te
kunnen luisteren."

De belangrijkste taak van de
Wereldraad is dat de oecumeni
sche organisatie weer profiel
krijgt, zo meent Raiser. De com
missies en de staf moeten nieu
we doelstellingen formuleren.
Daardoor ontstaat er, zo hoopt
hij, een klimaat waarin de We
reldraad weer vooruit kijkt en
zich niet langer met navelsta
ren bezighoudt.

Het is volgens Raiser nodig dat

er iets van de oorspronkelijke
vitaliteit van de oecumenische
beweging terugkomt. Zij is als
vernieuwingsbeweging aan de
rand van de kerken ontstaan.
De Wereldraad moet zich uit de
institutionele gevangenschap
bevrijden.

Voor veel christenen worden de
verschillen tussen de verschil
lende kerken steeds onbelang
rijker. De pogingen via theolo
gische gesprekken toenadering
tussen de kerken te bereiken
zijn zo ongeveer vastgelopen.
Het is volgens Raiser veel be
langrijker aan te knopen bij de
oecumenische experimenten
aan de basis. Daardoor kunnen
de verschillen tussen de kerke
lijke tradities in beweging ko-

Raiser erkent dat de aanpak
van de jaren '70 om via analyse
van de internationale situatie
veranderingen op lokaal niveau
te bewerkstelligen, niet meer
werkt. Plaatselijk zijn er veel
vernieuwingsbewegingen
werkzaam, soms chaotisch en
nog moeilijk te organiseren,
maar getuigend van een grote
vitaliteit. Daarom pleit hij er nu
voor „lokaal te denken".
Verwacht wordt dat hij zich
sterk zal verzetten tegen het
verlangen van de orthodoxe en
andere behoudende kerken, dat
de Wereldraad zich meer moet
concentreren op de eenwording
der kerken ten koste van sociale
en politieke activiteiten. Ook
binnen de EKD was Raisers

IC

I

ROME De christelijke oe
cumene maakt trieste tijden
door. Kardinaal Ratzinger
heeft het „oecomenische
bouwwerk gesloopt met zijn
recente brief aan de bis
schoppen", waarin hij
schrijft dat de christelijke
eenheid alleen kan worden
hersteld onder leiding van de
paus van Rome.

De beschuldiging aan het adres
van de hoeder van de katholie
ke orthodoxie is zondag geuit
door dominee Valdo Benecchi
in de openingstoespraak tot de
Waldenser Synode, die tot 28
augustus wordt gehouden in
Torre Pellice, de kleine hoofd
stad van de ten westen van Tu
rijn gelegen Waldenser Dalen.
Aan de Synode nemen 180 gees
telijken en leken mee, die in to
taal 136 Waldenser gemeenten
vertegenwoordigen in Italië en
Noord- en Zuid-Amerika.

De Waldenser kerk telt circa
20.000 lidmaten, van wie de
helft in de Dalen woont, en
vormt daarmee een minuscuul
protestants vlekje op de egaal
katholieke Italiaanse laars.
Toch is het belang van de Wal
densen groter dan hun aantal
doet vermoeden. Hun leer gaat
terug tot Petrus Valdes, de uit
Lyon afkomstige twaalfde
eeuwse veldprediker wiens vol
gelingen als 'ketters' werden
uitgeroeid. Alleen in de Cotti-
sche Alpen op de grens van
Frankrijk en Italië overleefde
een klein groepje, dat zich in
1532 aansloot op aandrang van
de Zwitserse hervormer Guil-
laume Farel, de leermeester
van Calvijn, aansloot bij de pas
begonnen Reformatie. Daar
mee deden zij definitief afstand
van heiligenbeelden, kruisweg
staties, wijwatervaten en ande
re Roomse parafernalia om ver
volgens eeuwenlang stand te
houden - onder meer met diplo
matieke steun van Oliver
Cromwell en stadhouder-ko
ning Willem III - tegen de zware
vervolging van de hertogen van

öavoye en de Franse koningen.
Voor protestanten over de hele
wereld gelden de Waldensen
daarom als voorlopers van de
Hervorming, zodat de Dalen
nog altijd een belangrijk protes
tants bedevaartsoord zijn.

Maar de Waldensen, die alge
meen worden geacht om hun
integriteit en bijzonder actief
zijn in vluchtelingenwerk en
oecomenische sociale activitei
ten, vervullen in Italië tevens
een voorbeeldfunctie voor (pro
gressieve) katholieken. De Wal
denser kerk kent al sinds 1967
vrouwelijke zielszorgers en gis
teren heeft de Synode zich be
ziggehouden met het probleem
van de dubbele carrière van do
mineesechtparen, dat voor ka
tholieken op dit moment nog
volslagen surrealistisch is.' De
Synode wordt door pers en tele
visie aandachtig gevolgd, zodat
de vermaning van dominee Be
necchi binnen Italië waar
schijnlijk meer gehoor zal krij
gen dan eensluidende kritiek
van buitenlandse protestanten.

DEN HAAG Met een zak
vol dollars onder zijn hemd
reisde IKV-secretaris Mient-
Jan Faber de afgelopen we
ken door het voormalige Joe
goslavië, militairen omko
pend om van het ene in het
andere deel van het land te
komen en zijn leven niet ze
ker door de talloze brand
haarden. „Het lijkt wel of ie
dereen er op uit is je daar het
leven zó zuur mogelijk te ma
ken".

Faber zocht kennissen en con
tacten op die werden opge
bouwd in de tijd van de koude
oorlog. Nu was het doel om die
mensen die tot verschillende et
nische groeperingen behoren
opnieuw aan de tafel te krijgen.
Het is zijn antwoord op de kri
tiek dat de vredesbeweging nu
er in Europa een oorlog op on
gekende schaal aan de gang is
het er maar bij laat zitten.
„Onze eerste taak als vredesbe
weging is daar nu in Joegoslavië
aanwezig te zijn". „Je ziet dat

die groepen daar, zelfs als ze
zouden willen, helemaal niet
weten hoe ze met elkaar
moeten omgaan. Ik kwam in
Vojvodina een rooms-katholie-
ke bisschop tegen die de hoede
heeft over de Hongaarse min
derheid in Servië. Die man
klaagde steen en been over de
situatie en was eigenlijk dpods-
bang. Of hij nog wel eens con
tact had met zijn Servisch-or-
thodoxe collega die in Belgrado
zat? Nee, die had hij al een jaar
lang niet meer gesproken, ook
al beschouwde hij hem als een

goede vriend. Twee dagen later
zit ik tegenover die Servische
collega en vertel hem hoe zijn
rooms-katholieke collega er bij
zit. Als je hem wijst op de moge
lijkheid dat jé die man gewoon
zou kunnen bellen, valt hij in
eens uit zijn rol. De mystiek die
om hem hangt, valt weg. Hij
werd aan het denken gezet. Hij
zou bellen".

„Verscheidene malen is tegen
mij gezegd dat er behoefte is
aan mensen die een oecumeni
sche rol zouden kunnen vervul
len. Er werd dan tegen mij ge
zegd dat wij in Nederland daar
zoveel ervaring mee hebben. Je
moet inderdaad vaststellen dat
die mensen gewoon de cultuur
niet hebben om te weten hoe ze
zoiets moeten aanpakken".

Of de oorlog in het voormalige
Joegoslavië nu wel of niet ook

vindt Faber een academische
discussie. „Je moet gewoon
vaststellen dat de religies daar
deel van het conflict zijn. De
mensen slagen er niet in uit
hun rol als moslim, rooms-ka-

tholiek of orthodox te stappen.
Ze zitten allemaal in hetzelfde
schuitje".

Hij heeft geen verklaring voor
het feit hoe het geweld tussen
de verschillende etnische groe
pen zo heftig kon oplaaien. „De
geest is uit de fles. Iedereen
wordt tegen elkaar opgefokt.
Een Serviër is doodsbang voor
een Kroaat, de moslim wan
trouwt de orthodoxe, het is een
oorlog van allen tegen allen".

IKV'ers proberen op basis van
hun oude contacten meer van
dit soort ronde-tafelgesprekken
te organiseren. „Voor die men
sen zijn de hernieuwde contac
ten met buitenlanders enorm
belangrijk. In Nis, een stad in
Servië, slaagden we erin een
ronde tafel-gesprek te houden
tussen vertegenwoordigers van
diverse etnische groeperingen,
voor het merendeel mensen af
komstig van een universiteit. Ik
merk dat zoiets gewaardeerd
wordt".

De ronde-tafelgesprekken
moeten in november uitmon
den in een grote conferentie in

Skopje van vredesgroeperingen
over de betrekkingen tussen de
diverse bevolkingsgroepen
waar de president van Macedo
nië, een deelnemer aan de met
het IKV gelieerde Europese Ci
tizens Peace Conference, zijn
medewerking aan wil verlenen.
Het probleem is dat de beter op
geleiden vaak wel inzien dat er
onderlinge contacten moeten
worden onderhouden. „In Novi
Sad, een stad in het islamitische
gedeelte van Servië, hadden we
ook een ronde-tafelgesprek
waar zo'n zestig mensen aan
deel namen. Toen liep ik daarna
een moskee binnen waar meis
jes aan het zingen waren. Na
derhand hoorde ik wat ze zon
gen en dan schrik je toch wel
even".

Volgens Faber moeten inspan
ning van buiten af er uit be
staan het gewone leven weer op
gang te brengen. De EG heeft
gefaald door niet bijtijds de be
stuurlijke problemen in Joego
slavië te onderkennen. Een jaar
geleden had het nog geholpen
als er een soort van protecto
raat was ingesteld om de be
stuurlijke problemen te over

kandidatuur om dezelfde reden
niet onomstreden.

Raiser woonde vanaf zijn acht
ste jaar in Göttingen waar zijn
vader hoogleraar rechten was.
Na zijn studie, onder meer aan
de vooraanstaande Harvard
universiteit in Amerika, trad
hij in 1969 in dienst van de
theologische afdeling (geloof en
kerkorde) van de Wereldraad
van Kerken. Vier jaar later
werd hij plaatsvervangend se
cretaris-generaal en tevens
hoofd van de afdeling voor ge
rechtigheid en dienstverlening.

Het lezen van Dietrich Bon-
hoeffers "'Verzet en overgave'
bracht Raiser ertoe niet voor
muziek of architectuur te kie
zen, maar theologie te gaan stu
deren. Op de universiteit miste
hij de relatie tussen de theolo
gie en het dagelijks leven. Als
vicaris bij een industriepredi
kant in Berlijn leerde hij de we
reld van fabrieksarbeiders en
vakbondsfunctionarissen ken-

Volgens dr. K. Blei van de Ne
derlands Hervormde Kerk
heeft de Wereldraad met Raiser
een man van formaat binnenge-

De gereformeerde theologe
Aukje Westra (de andere Ne
derlandse afgevaardigde)
noemde de nieuwe secretaris
een open man die het beste uit
de mensen weet te halen. Even
min als Blei wilde ze zeggen hoe
ze had gestemd.

Bedrieglijke rust

TWEE jaar al zwijgen de wapens in Libanon, maar de rin
die na de akkoorden van Taif is ingetreden, is bedrieglijk ef
heeft de oorzaken van vijftien jaar verwoestende burgerot g<
log nooit weggenomen. Hoe broos de herwonnen eenheid r
blijkt uit de spanning rond de eerste algemene verkiezing nl
sinds 1972. Precies het element dat moet bevestigen datl"
banon een normale samenleving wordt, dreigt de burg(1(i
oorlog weer te doen losbarsten. Uitgeschreven onder auslê
ciën van Syrië hebben de verkiezingen alle breuklijnen w<
blootgelegd. Het was voorspelbaar dat de christenen, vooi
de maronieten, zich met alle mogelijke middelen tegen
verkiezingen zouden verzetten. De verkiezingen zouden i tl
mers de nieuwe verhoudingen tussen de religieuze groep
weerspiegelen, en dat zou betekenen dat de machtsposi
van de maronieten uitgehold wordt. In het vorige paij
ment, waar de machtsverhoudingen nog gebaseerd
op de grondwet van 1943, waren de christenen overver 1
genwoordigd. De grondwet bepaalde dat de maronieten
tijd de president leveren en gaf de christelijke groepén ii 1
meer zetels dan soennitische en shi'itische moslims sami j
terwijl zij sinds lang amper dertig procent van de bevolki
uitmaken.

HET feit dat de christenen gelijke vertegenwoordiging v
de moslims hebben aanvaard, maakt een einde aan de ma
nitische droom van een christelijk-Arabisch Libanon,
tweede reden voor het verzet is dat de verkiezingen volge
de christenen enkel tot doel hebben de Syrische overhe
sing te bevestigen. Als uitvloeisel van de in november 19!t
gesloten akkoorden van Taif moeten de Syrische troep
zich in september uit Libanon terugtrekken. De 40.000
rische militairen werden in 1976 als Arabische vredesmai
naar Libanon gestuurd om te beletten dat de burgeroor
zich zou uitbreiden. Sindsdien zijn zij voor president Ass
een handig middel geweest om zijn territoriale aansprak"
op Libanon kracht bij te zetten. Nu zijn troepen zich ten
trekken, wil Assad zich op een andere manier handhav
Het aan de macht brengen van een op pro-Syrische me
derheid rustende regering, zou voor hem ideaal zijn. Asst
rekende erop dat de christenen de verkiezingen zouden b
cotten en de gebeurtenissen lijken hem gelijk te geven. P
Syrische stromannen kunnen dan de zetels opeisen.

De Syrische tactiek wordt echter ook met argwaan g
door de Libanese moslims. Figuren als de soennitische p J*
mier Sohl of de shi'itische parlementsvoorzitter Hoessee
Hoesseini zouden al hun macht verliezen als Assad te V5
invloed krijgt in Beiroet. Zij hebben moeten toezien hoe
sad als beloning voor zijn steun aan de anti-Saddam-coali r
tijdens de Golfoorlog Libanon vrijwel als wingewest moii
opeisen. Tijdens de burgeroorlog hadden de moslims er vat
op gerekend dat grotere Syrische invloed de christenen 2
neutraliseren. Dat is ook zo, maar het is ook ten koste \L
de moslims gegaan. In Assads Syrië is er voor niema'
plaats behalve voor hemzelf. Assads strategie zou echter a
een onverwacht neveneffect kunnen hebben. De verkiez*
gen dreigen immers de positie van de Hezbollah te verst
ken. De Hezbollah wil geen democratie, zij wil enkel een[]
Iraanse leest geschoeide staat uitbouwen en daarvoor 2
alle middelen geoorloofd. Met fraude en intimidatie blijktji
in sommige delen van Libanon al een groter aandeel in
macht te hebben verworven dan haar toekomt. Voor Ho
seini Hoesseini is dat al aanleiding geworden om ontslag j
nemen. Een oprukkende Hezbollah bedreigt iedereen er
het recept voor een weer oplaaiende burgeroorlog. Als
opnieuw uitbreekt zal ook Assad machteloos staan.

Alva-bijbel

Een medewerkster van het Amsterdams Joods Historisch Museum bekijkt nauwkeurig een bladzijde uit
een facsimilé-uitgave van de zogenaamde Alva-bijbel. De Alva-bijbel uit 1430 is volgens het museum een
van de interessantste Middeleeuwse handschriften uit de joods-chrustelijke traditie. Vanaf 31 augustus
wordt de bijbel in het museum tentoongesteld.

FOTO:ANP

winnen. Militaire oplossingen
zijn volgens Faber uit den boze.
Hij pleit voor uitbreiding van
door militairen geleide hulpver
lening op zoveel mogelijk plaat
sen en niet alleen zoals nu in
Sarajevo. Ondersteuning van
de ene of van de andere etnische
groepering zal alleen maar
meer slachtoffers eisen. „Ik was
in een dorpje in noordelijk Bos
nië waar de moslims klaar ston
den om de Serviërs te verdrij
ven. Ze dachten dat het hun wel
zou lukken, maar het pakte
heel anders uit, want de mos
lims werden verdreven door de
Serviërs. Eigenlijk hadden ze
dus allebei er belang bij om ^e
zaak niet op de spits te drijven.

In Sarajevo kun je precies aan
geven waar de moslims wonen,
de Kroaten en de Serviërs. De
sluipschutters zitten meestal
hogerop in de bergen en weten
precies waar ze moeten schie
ten, maar in de stad zelf moeten
die mensen het met elkaar zien
uit te houden. We moeten pro
beren met militaire hulp de
zaak zien open te houden, het
gewone leven weer op gang te
brengen".

£cidóc0ou%ant

Uitgave: Westerpers bv (maakt deel uit

Kantoor redactie: Apothekersdijk 34, Leiden.
Kantoor advertentie- en

abonnementenafdeling: Stationsweg 37, Leiden.
Telefax: 071 - 134 941

Postadres: Postbus 112300 AA Leiden.

Hoofdkantoor:
Telefoon:

Telefax:

Postadres:

Alle kantoren zijn op
maandag tot en met
vrijdag geopend van
08.30 tot 17.00 uur.

Directeur/hoofdredacteur: J. Leune.
Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers.

Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk.

070-3190 933.

070-3906 717.

Postbus 9, 2501 CA Den Haag

Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808): L van Koot.

Leiden en omgeving (tel. 071 - 144 046/047/48/49): G.- J. Onvlee (chef-redacteu
F. Buurman, K. van Kesteren, R. Kleijn, drs. R. Koldenhof, M. Kroft, T. Pieters
M. Roso.

Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel 070 - 3190815):

A. van Rijn (chef), drs. R. Edens, A. van Holstein, E. Huisman, H. Jansen, drs.

Leeuwen - Voorbij, R. de Roo.

Sport (tel. 070 - 3190 826)' in samenwerking met sportredactie Sijthoff Pers.
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834) G. Ansems (coördinator), B. Jansma, H. Piét.
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): drs. P van Velthoven.

Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef) en S. Evenhuis.

Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T. Kors

De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:

- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied;

- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie,
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederland
België De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs. K Swiers
M. van de Ven en P Vogels. De parlementaire redactie bestaat uitR. in 't Hou!
(chef), H. Bijleveld, D Hofland, P. Koopman, D. van Rietschoten en K. van

- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;

- de volgende correspondenten in het buitenland: drs. D. J. van den Bergh
(Peking), drs. H. Botje (Tunis), A. Courant (Athene), R. Hasselerharm
(Johannesburg), drs A Heering (Rome), B. van Huët (Londen), M. de Konincl!
(Washington), F. Lindenkamp (Sao Paulo), B Schampers (Brussel), W. Voordo
(Parijs), drs. R. Vunderink (Moskou), W. Werkman (Jeruzalem), G. van Wijland
(Belgrado), F. Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel).

De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve vertaal-

publlcatlerechten van The Times en The Sunday Times of London. Vertaalster:

M.de Cocq.

n 08.30 tot 17.00 uur.
n 18.00 tot 19.00 uur, op za. van 14.00

Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)

Bij automatische betaling:

per maand 27,00

per kwartaal 79,80
per jaar 312,65

Bij betaling per acceptgirokaart:

per maand 28,20

per kwartaal 82,80

per jaar 318,65

Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.

Advertenties

Informatie en tarieven over advertenties tel. [phone]. Voor uitsluitend het do
geven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702.

Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 140 680,

Bankiers

ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050