leemde insekten moeilijk te weren
Opvang ex-Joegoslaven
Nederlandse missie naar Kroatië
BINNENLAND
A3
Kroonprins welkom
bij marathon New York
Cel en tbs voor dader
doodslag HEMA-bewaker
Léés die
lippen
BEL nu: 020 - 6 88 00 00
'SoiVUMlt
ZATERDAG 22 AUGUSTUS 1992
isto wil college
or de kansspelen
HAAG Staatssecretaris Kosto
justitie wil een college voor de kans-
>n in het leven roepen, dat voor een
enhangender beleid op dat gebied
zorgen. Naast een adviserende
rt het college ook een toezichthou-
|e taak, bijvoorbeeld over het gebied
1 fraude en gokverslaving. Kosto wil
j dit jaar een wetsvoorstel indienen
>en en ander regelt, zo schrijft hij na-
het kabinet in een brief aan de Ka-
Kosto volgt met zijn voornemen een
estie van de commissie-Haars, die in
rt van dit jaar een rapport uitbracht
het kansspelbeleid. Dat beleid is een
loei, zo oordeelde de commissie.
erplagen in woningen, zwembaden en plantekassen
r INIQUE VAN DE VEN
GENINGEN - „Je kunt
wachten. Een nieuwe
van insekten. Van nog
kakkerlakken, farao-
:en, tripsen of andere on-
inste beestjes die met
internationale verkeer
i\ reizen. Het meest bang
laik voor vreemde beestjes
a vorden ingevoerd vanuit
land met eenzelfde kli-
3 Nederland. Die
t tjes kunnen zich hier
vestigen en dan wordt
p 'ijding heel moeilijk".
rots laat ir. J. de Jonge van
ierplagendienst in Wage-
in een zwarte rat zien.
mooier dan de hier welbe-
bruine rat. Die donkere
oogjes, ranke gestalte en
Idige klimcapaciteiten. Ik
er echt lyrisch van wor-
De zwarte rat is terug van
n eweest. Tijdens de Middel
en brachten zijn vlooien
ivreesde pest over en nu
hij sinds enkele jaren de
1( sieve veehouderij in Bra
lt ikerlakken
plank staan grote glazen
1 n met daarin diverse soor-
akkerlakken. In één pot
het van de Duitse kak
ken: vijfentwintig jaar
n nog een bezienswaar-
d in een dierentuin, nu
Jier in tienduizenden Ne-
ïdse woningen. Net als
DEN HAAG Als kroonprins Willem-Alexander
op 1 november wil meedoen aan de marathon van
New York, wat hij volgens de Rijksvoorlichtings
dienst overweegt, is er voor hem altijd een start
nummer. Het toegestane maximum-aantal van 800
Nederlandse deelnemers is al wel overschreden,
maar de eventuele deelname van de Prins van Oran
je loopt „via een andere traject". Dat zegt Wim Ver
hoorn van Fast, de stichting die zich om marathon
lopers in den vreemde bekommert. De prins weet
nog niet zeker of hij aan de marathon van New York
zal meedoen, maar er zijn al wel voorbereidingen
getroffen. De prins lijkt in elk geval goed getraind:
hij liep onlangs nog de City-Pier-City-loop in Den
Haag. Dat is echter een halve marathon (21 kilome
ter), die van New York is een hele.
Archiefdozen sociale
dienst Haarlem terecht
HAARLEM Twee archiefdozen met dos
siers van de sociale dienst in Haarlem die
begin juli werden gestolen, zijn terecht. De
dozen werden donderdag door een onbe
kende man afgeleverd bij de redactie van
het Haarlems Dagblad. De archiefdozen
bevatten gegevens van cliënten van de ge
meentelijke kredietbank en van debiteu
ren van de sociale dienst. Het gaat om ge
gevens van mensen die al langer dan 4,5
jaar geen contact meer hebben met de
dienst. De dossiers zouden over een half
jaar worden vernietigd. Het onderzoek
naar de daders van de diefstal loopt nog.
De dozen werden destijds gestolen bij een
bedrijf dat de documenten van de sociale
dienst opslaat tot ze worden vernietigd.
AMSTERDAM De rechtbank in Amsterdam heeft gisteren
de 20-jarige Antilliaan M. W. conform de eis van de officier ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van twee jaar en tbs met
dwangverpleging wegens het doodsteken van een HEMA-be
waker. W., die in '88 verslaafd aan drugs raakte en een zwer
vend bestaan leidde, stak op 27 november vorig jaar de 27-jari-
ge bewaker Hans Aland dood voor de deur van een HEMA-ves-
tiging op het Bijlmerplein in Amsterdam-Zuidoost. Hij ge
bruikte daarvoor het grote mes dat hij een paar minuten
eerder in de winkel gestolen had. Hoewel W. zelf meent de be
waker min of meer per ongeluk „geprikt" te hebben, gaat de
rechtbank in het vonnis uit van opzettelijk doodsteken van de
jeugdige Aland. De steekpartij gebeurde nadat de bewaker W.
op straat wilde aanhouden in verband met de diefstal van het
mes van een paar gulden. W. die net wilde wegrijden op zijn die
ochtend ook gestolen fiets, draaide zich om en stak Aland neer.
Een medewerker van de Dierplagendienst in Wageningen aan het werk in het laboratorium De dienst
krijgt jaarlijks 2500 tot 3000 monsters van beestjes opgestuurd die na determinatie bijna altijd kunnen
worden thuisgebracht,
het ovenvisje, het zilvervisje en
de faraomier heeft de kakker
lak een thuis gevonden in Ne
derland.
„Eigenlijk is het hier veel te
koud voor deze oorspronkelijk
tropische beestjes. Maar onze
woningen zijn voortaan zo goed
verwarmd en geïsoleerd dat ze
bij weinig ventilatie gemakke
lijk kunnen overleven", aldus
De Jonge. De beestjes steken
niet, maar zijn bijzonder hin
derlijk en kunnen ook schade
aanrichten. De Jonge wijst op
een schilderij waarvan de verf
gulzig is aangevreten door
ovenvisjes.
Een vuil huis is zelden de oor
zaak van de aanwezigheid van
tropische insekten. Maar het
maakt hun verblijf wel aange
namer. De Jonge: „De beestjes
komen binnen met de aanschaf
van oude en nieuwe appara
tuur, exotisch voedsel, planten
of gewoon via de buren. De pro
blemen spelen dan ook vooral in
flatgebouwen. Als we allemaal
in een alleenstaand huis zou
den wonen, zouden de beestjes
geen kans krijgen zich te ver-
i foto: cees baars
spreiden en was het niet moei
lijk ze te bestrijden".
Nederland telt duizend profes
sionele ongediertebestrijders.
Zij kunnen om advies vragen bij
de Dierplagendienst van het
ministerie van VROM. De
dienst krijgt jaarlijks 2500 tot
3000 monsters van beestjes op
gestuurd die na determinatie
bijna altijd kunnen worden
thuisgebracht. Soms moet de
dienst accuut te hulp schieten
zoals bij het huis met het nieu
we rieten dak waaruit giganti
sche aantallen wolluizen kwa
men gekropen, zoals ook uit
houten meubels vreemde aan-
vreters kunnen kruipen.
Een nieuwe klant van de Dier
plagendienst is de beheerder
van het tropisch zwembad in
Nederland. Alle zwemparadij-
sen die voor de sfeer tropische
planten hebben geplaatst, heb
ben last van tropische mier-
soorten en een bepaald type
kakkerlak die graag aan de wor
tels van planten knaagt. De
beestjes voelen zich helemaal
thuis in het warme en vochtige
klimaat van een zwembad,
maar zijn er moeilijk te bestrij
den. „Om het spuiten met gif zo
lang mogelijk uit te stellen,
werken we veel met plakvallen,
maar het resultaat valt tegen",
aldus De Jonge. „Soms ben ik
bang dat iemand ze met een
bróodtrommeltje of zo mee
naar huis neemt, dat ze blijven
hangen in woningen en niet
meer zijn uit te roeien. Vroeger
had je voor elk beestje een be
strijdingsmiddel, maar het aan
tal wettelijke bestrijdingsmid
delen is in de loop van de jaren
danig teruggedrongen. Voor
een groot deel terecht. Maar
soms denk ik wel eens dat de
verhouding zoek is. Een hele
dag in een rokerige ruimte zit
ten is veel slechter dan bespo
ten voedsel".
Planten
De internationale handel en het
personenvervoer heeft in Ne
derland allerlei tropische beest
jes gebracht die binnen kunnen
overleven, maar buiten onher
roepelijk dood zouden gaan.
Het meest bevreesd is De Jonge
voor de komst en verspreiding
van een hinderlijk insekt dat
zich thuisvoelt in Nederland
omdat het uit een land komt
met een gelijksoortig klimaat,
zoals bij voorbeeld Japan. De
Planteziektenkundige Dienst
van het ministerie van land
bouw deelt die angst. Alle zen
dingen planten worden welis
waar gecontroleerd (tiendui
zenden per jaar, waarvan er ge
middeld honderd worden ver
nietigd), maar eitjes en larven
in stammetjes van bij voorbeeld
Bonsaiboompjes zijn niet te
ontdekken. En wat vakantie
gangers van verre bestemmin
gen mee naar huis nemen, blijft
helemaal ongezien. De eitjes die
thuis op de vensterbank uitko
men, leveren doorgaans weinig
schade op. Anders is het in de
professionele teelt. Vanuit de
Verenigde Staten zijn de zoge
noemde tripsen Nederland bin
nengekomen in de vorm van
eitjes. Tripsen zijn langwerpige
beestjes met vleugels, familie
van het bekende onweerbeestje.
Doordat de tripsen virusziek
ten overbrengen hebben zij in
de kassen van honderden telers
in het land kostbare schade
aangericht. Resistent geworden
van al het gif in de Verenigde
Staten, zijn de tripsen moeilijk
te bestrijden. En nu zitten deze
beestjes nog in de beperkte
ruimte van een kas. „Ik mag er
niet aan denken als er zich or
ganismen vestigen in het open
baar groen. Maar we wat kun
nen we anders doen dan zo goed
mogelijk controleren? Importe
ren betekent nu eenmaal risico
nemen", aldus coordinator im-
en export W. Verheul.
erre wacht:
ïjlosie niet
or meteoriet
a EN De explosie die
.vond in Friesland is
istreerd is niet veroor-
door de inslag van een
iriet of een ander object
e ruimte, zoals ruimte-
ot. De omvang van de ex-
vereist een naar verhou-
groot object dat diep de
kring van de aarde moet
innengedrongen. Tot deze
ïsie komt de Sterrewacht
n, onderdeel van de Rijks-
rsiteit Leiden,
wat er die avond wel heeft
igevonden boven noord-
Nederland tasten de des-
in het duister. Aan
nderzoek werd onder an-
meegewerkt door het
diverse politiekorpsen,
'lanetarium in Franeker
Dutch Meteor Society.
:htverschijnselen die zijn
nen hebben volgens
ei errewacht Leiden niets te
n met de explosie. Als het
ïe.teoor was geweest, had
;ezien moeten zijn vanuit
ïiden van Friesland, Gro-
Drente en Overijssel,
het op dat moment licht of
■olkt was.
ichtbal met een staart en
elderheid groter dan van
lie maan, had volgens de
'"wacht gedurende vijf tot
ieconden geruisloos langs
mei hebben moeten trek-
Twee tot drie minuten na
verdwijnen zou dan een
lelend geluid te horen
ei en zijn geweest, maar dat
SJ! liet het geval, aldus de
wacht Leiden.
UTRECHT Een missie van
ambtenaren van de ministeries
van buitenlandse zaken, WVC,
justitie en vertegenwoordigers
van het Nederlandse Rode
Kruis en Vluchtelingenwerk
Nederland gaat aanstaande
maandag naar Kroatië. De mis
sie gaat kijken naar de moge
lijkheden „kwetsbare" Bosni
sche vluchtelingen naar Neder
land te halen.
Dat heeft de stuurgroep die de
opvang van Joegoslavische
vluchtelingen in Nederland
coördineert, gisteren besloten.
Eventueel kan de missie ook ter
plekke ingaan op concrete ver
zoeken vluchtelingen op te ne
men. Daarvoor worden ge
sprekken gevoerd met verte
genwoordigers van het Hoge
Commissariaat voor de Vluch
telingen, het Internationale
Rode Kruis en de autoriteiten
in Kroatië. De missie zal zono
dig ook bezoeken brengen aan
vluchtelingenkampen in dé re
gio. Het bezoek van de missie
betekent dat de poging van de
Stichting Bosnië-Hercegovina
om 1.000 Bosnische ontheem
den vanuit Zagreb naar Neder
land te transporteren, op zijn
minst enige dagen moet worden
uitgesteld. Mocht inderdaad
blijken dat deze vluchtelingen
„kwetsbaar genoeg" zijn, dan
staat niets hun komst naar Ne
derland in de weg.
Het Hoge Commissariaat van
de Vluchtelingen UNHCR en de
regering van Kroatië hebben
gisteren een overeenkomst be
reikt over het mogelijke vertrek
van een groep van 300 dienst
plichtige moslims naar Neder
land. De 300 maken deel uit van
een grotere groep van 1500 die
probeert het vluchtelingen
kamp bij Bosanski Brod, 150
km ten noorden van Sarajevo,
te verlaten.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van justitie verklaarde
desgevraagd dat er nog geen
verzoek van het Hoge Commis
sariaat binnen is. „Maar wij
hebben ons al in een eerder sta
dium bereid verklaard de
dienstplichtigen op te nemen.
Wij wachten dus nu af'.
Joor BERT JANSMA
Er gisternacht lang op zitten wachten, maar toen het
eenmaal zover was halverwege toch in slaap
gedommeld. Ik heb het over de toespraak van de
Amerikaanse president George Bush op de conventie
van zijn partij. Vraag: ligt dat nu aan m ijn behoefte
aan slaap, of aan de heer Bush Ik ben in elk geval
redelijk uitgerust van vakantie teruggekomen. Bar
veel van politiek weet ik niet, maar de aanwezigheid
van al die ballonnen bij Amerikaanse
verkiezingsbijeenkomsten lijkt me symbolisch. Veel
lucht. Veel pompwerk en zó door te prikken. Volgens
het commentaar van collega Mare de Koninck vanuit
Houston in deze krant hield Bush zich nog in waar
het opmerkingen in de persoonlijke sfeer over zijn
tegenstander Bill Clinton betreft. Maar hoort u hier
de heer Brinkman al uitroepen dat de
opiniepeilingen zeggen dat hij er in joggingpak beter
uitziet dan de heer Wöltgens Hij zou zich schamen.
De wollige teksten van Nederlandse politici zijn
wonderen van helderheid vergeleken bij zo'n Bush-
babbel. Met de Amerikaanse econom ie gaat het bar
slecht, begrijp ik, maar van Bush geen woord erover.
Hij komt weer met de rookworst van de
belastingverlaging. En bekent dat hij de vorige keer
met die belastinguitspraak een foutje gemaakt heeft.
Read his lips.
In de schaduw van Bush zag ik ook Quayle een duit
in het zakje doen. Ik kan me niet aan de indruk
onttrekken, dat die nauwelijks in zichzelf gelooft
wanneer hij daar zo staat te oreren. Maar dapperheid
kan je hem niet ontzeggen. Als ze ooit over m ij in de
krant geschreven hadden, wat Amerikaanse bladen
over Quayle publiceerden, zat ik allang in een hutje
op de hei. Maar Quayle liet gisteren opnieuw weten
dat hij niet zo dom is als ze zeggen. Nadat hij net weer
een kersverse blunder had afgeleverd: Of hij zichzelf
als serieuze presidentskandidaat zag bij de volgende
verkiezingen, vroeg de pers. Dat zie ik in 1994 wel, zei
Quayle. Die verkiezingen zijn helaas pas in '96.
Tel foutje van domme Dan. Kan zó naast z'n eerdere
spelfout. Het Parool zet een aantal van de domme
uitspraken van Quayle op een rijtje. „Ik heb nooit erg
hard hoeven te werken om datgene te bereiken wat ik
nu bereikt heb is een mooie. „Als we niet slagen,
lopen we het risico te falen" is de volgende keiharde
van de Amerikaanse wijsgeer. „Vrienden, we kunnen
en zullen nooit toegeven aan datgene wat juist is
luidt z'n volgende verspreking. Hij heeft er geen spijt
van, zegt Quayle: „Ik blijf bij alle blunders die ik
gemaakt heb". Die man is in elk geval eerlijk. Hij
houdt tenminste woord. Read his lips.
Meer woningen voor asielzoekers
DEN HAAG Grote particuliere verhuurders, zoals pensioen
fondsen en levensverzekeraars, stellen in de nabije toekomst wo
ningen beschikbaar voor asielzoekers. Dat is het resultaat van
overleg tussen de verhuurders en minister D'Ancona van WVC en
staatssecretaris Heerma van volkshuisvesting. Het is de bedoeling
dat de woningen via de gemeenten verhuurd gaan worden. Vol
gens J. Droste van verzekeraar AMEV in Utrecht is afgesproken
dat de verhuurders hun woningen beschikbaar zullen stellen, zo
dra de gemeenten daarom vragen. In dat geval zal de huur ook
door de desbetreffende gemeente worden betaald. Het is ook aan
de gemeenten om te beslissen wie de woning krijgt toegewezen, al
dus Droste Om hoeveel woningen het gaat is vooralsnog onbekend.
ADVERTENTIE
Moslims en joden in gesprek met Joegoslavische meisjes. Een delegatie van joodse, islamitische en
christelijke gemeenschappen bracht gisteren een bezoek aan de vluchtelingen in de voormalige koning
Willem l-kazerne in Den Bosch. foto: anp
Bezoek de enige Finishing School
in Nederland en leer al de vaardig
heden die je nodig hebt voor later.
EC0LE
ZATERDAG 29 A
INTERNATIONALE BE'°"
TUN0N E
De internationaal vormende opleiding
n nieuwe
loging van
- zine-accijns
.0 De benzine-accijns
voorlopig niet verhoogd,
brij ft staatssecretaris Van
ivoort van financiën aan
mburgse Organisatie van
"je Ondernemers
in Venlo. De LOZO deed
nog een klemmend
3 op minister Maij van ver-
'n waterstaat om af te zien
en nieuwe verhoging van
nzine-accijns. Van Amels-
heeft de LOZO nu geschre-
d at aan een verdere verho-
thans" niet wordt ge-
In Duitsland en België is
nzine veel goedkoper dan
land. Vooral in Limburg
- en de pomphouders dat.
Eerste afgestudeerden in
„kunstmatige intelligentie"
UTRECHT - De eerste afgestudeerden in cognitieve kunstmati
ge intelligentie komen eraan. Aan de faculteit wijsbegeerte van de
rijksuniversiteit in Utrecht studeren volgende week vrijdag de eer
ste Nederlandse studenten af. Kunstmatige intelligentie is het
vakgebied dat probeert machines (computers en robots) te ontwer
pen die zich intelligent gedragen. Het vak heeft zich de laatste ja
ren flink ontwikkeld. Computers verslaan de meeste mensen bij
het schaken en stellen, volgens de universiteit, betere diagnoses
dan studenten in de medicijnen. Aan de andere kant blijkt het nog
steeds niet mogelijk een betrouwbare vertaalcomputer te maken.
Een speciaal aandachtsgebied van deze studierichting zijn de ex
pertsystemen: De kennis van menselijke deskundigen gaat in de
computer en wordt daar zo verwerkt dat de computer als het ware
zelf kan denken.
De studierichting is in 1988 gestart. Omdat het zo'n complex on
derwerp is, werken verschillende faculteiten samen. Volgens de
Utrechtse universiteit is het een succes; er staan 250 studenten in
geschreven en er worden 75 eerstejaars verwacht.
Meer justitiële samenwerking
met Antillen en Aruba
DEN HAAG De samenwerking op het gebied van de rechts
handhaving tussen Nederland en Aruba wordt uitgebreid. De
knelpunten met betrekking tot het vreemdelingenbeleid in de Ne
derlandse Antillen worden aangepakt. Dat zijn de ministers van
justitie Hirsch Ballin, tevens minister voor Antilliaanse en Aru
baanse Zaken, S. Römer (Nederlandse Antillen) en H. Croes (Aru
ba) gisteren in Den Haag overeengekomen, aldus een woordvoer
der van het ministerie van justitie. De samenwerking zal niet be
perkt blijven tot de politie, maar worden uitgebreid tot het open
baar ministerie, het gevangeniswezen en wetgeving. Op korte ter
mijn zal tussen beide landen ambtelijk overleg plaatsvinden om de
gemaakte afspraken vast te leggen in een protocol.
Gesterkt door de grote bereidheid in Nederland voor de opvang vari
vluchtelingen uit het voormalige Joegoslavië, stelt VluchtelingenWerk
een speciaal telefoonnummer beschikbaar waar iedereen naar toe
kan bellen die actief een bijdrage wil leveren.
van 10.00 tot 22.00 uur, 7 dagen per week
EN LAAT ZIEN HOE GASTVRIJ U BENT
Giro 5100 o.v.v. opvang Joegoslaven in Nederland
Vluchtelingenwerk is de landelijke organisatie die zich
inzet voor opvang van vluchtelingen en asielzoekers.
Vluchtelingenwerk zoekt:
Huizen
Leegstaande of leegkomende woonhuizen die voor opvang geschikt zijn.
We doen daarbij vooral een beroep op woningbouwcorporaties,
gemeenten, institutionele beleggers (pensioenfondsen) en particuliere
huiseigenaren die huizen beschikbaar willen stellen.
Vrijwilligers
Vrijwilligers die willen helpen bij de dagelijkse begeleiding van
Joegoslavische vluchtelingen. In heel Nederland zijn nu al 7.000
vrijwilligers voor vluchtelingen actief, verspreid over 500 gemeenten.
VluchtelingenWerk heeft nu echter dringend behoefte aan extra versterking
om de opvang van Joegoslavische vluchtelingen mogelijk te maken.
Gastgezinnen
Om iedereen op een goede manier op te vangen, kan ook de hulp van
gastgezinnen nodig zijn. Dit is geen eenvoudige opgave. Het gaat hierbij
om een tijdelijke opvang van drie maanden.
