Castro: zonder eenheid hebben
de kerken geen moreel gezag
George Bush voert 'religieuze
oorlog om de ziel van Amerika'
Aartsbisschop Belgrado klaagt
over vervolging rooms-katholieken
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
Anglicanen dringen aan op
schuldbelijdenis De Klerk
COMMENTAAR
Ccidóc Souoont
Cetdoe Qowumt
VRIJDAG 21 AUGUSTUS 1992
BELGRADO De rooms-ka
tholieken in Servië krijgen het
door anti-katholieke en anti-
Kroatische propaganda steeds
moeilijker. De vervolging is niet
zozeer het gevolg van acties van
de regering in Belgrado, maar
vooral van de 'leugens en laster'
die dagelijks door de Servische
media worden verkondigd, zegt
aartsbisschop Franc Perko van
Belgrado in een interview met
het Kroatische weekblad Glo
bus. Vooral jonge gezinnen zijn
bang voor strafmaatregelen, als
zij hun kinderen laten dopen en
openlijk voor hun lidmaatschap
van de Rooms-Katholieke Kerk
uitkomen, aldus Perko. De bis
schop heeft het aantal gelovi
gen in zijn bisdom gestaag zien
slinken van dertigduizend bij
zijn bisschopswijding vijf jaar
geleden tot tienduizend nu. Dit
aantal zal niet snel weer toene
men, verwacht Perko, want een
vreedzame oplossing van de
burgeroorlog in het voormalige
Joegoslavië zal naar zijn idee
nog jaren op zich laten wach
ten.
Men moet realistisch zijn en be
seffen dat de rooms-katholie-
ken een verdwijnende minder
heid zijn in Servië, aldus Perko.
Er staan in Belgrado zes katho
lieke kerken en in de rest van
Servië negen. In Servië was al
tijd al een anti-katholieke hou
ding waarneembaar, maar deze
was tot voor kort 'te verdra
gen'. Perko zegt dat vooral reli
gieuzen en kloosters onder de
vervolging te lijden hebben.
Sommige zusters hebben hun
klooster al moeten verlaten of
zijn op straat aangevallen. Toe
gangspoorten van kloosters zijn
in brand gestoken en op enkele
kloosters is een bomaanslag ge-
MBABANE De synode van de Anglicaanse Kerk in Zuid-Afrika
heeft president F.W. de Klerk opgeroepen schuld te belijden voor
Alle statistieken ten de steun van vroegere regeringen aan het apartheidsbeleid en de
spijt is de kurketrekker slachtoffers van dit beleid excuses aan te bieden. De synode onder
het gevaarlijkste leiding van aartsbisschop Desmond Tutu sprak uit dat De Klerk
keukengereedschap. schuld moet belijden in zijn 'symbolische positie van leider van het
volk en de partij die het duivelse systeem van de apartheid hebben
bedacht en ervan hebben geprofiteerd'. De Klerk zou God en de
Anoniem slachtoffers van de apartheid om vergeving moeten vragen en de
schade zoveel mogelijk moeten herstellen. Sinds De Klerk in fe
bruari 1990 een begin maakte met de ontmanteling van het apart
heidssysteem, is van kerkelijke zijde herhaaldelijk bij hem aange
drongen op zo'n schuldbelijdenis. De Klerk is echter nooit afgewe
ken van zijn standpunt dat de apartheid een ondoelmatig politiek
systeem was. Hij zag geen reden zo'n belijdenis uit te spreken en
zich te verontschuldigen voor de schade die de apartheid heeft aan
gericht.
Eerste-kamerlid Van
Ooijen:
Vaticaans
document
Godsgeschenk
voor homo's
NIJMEGEN Het document
van het Vaticaan waarin de ge
lijkberechtiging van hetero- en
homoseksuelen in de wet wordt
afgewezen, is een 'Godsge
schenk' voor de homobeweging.
De congregatie voor de geloofs
leer, die het document heeft op
gesteld, laat zich er namelijk in
kennen als 'een kat in het
nauw'. Zij ziet kennelijk geen
andere uitweg meer dan de wet
gever in te schakelen, nu al
haar pogingen om de rooms-ka
tholieken van de onaanvaard
baarheid van homoseksualiteit
te overtuigen hebben gefaald.
Dat schrijft het Eerste-Kamer-
lid David van Ooijen (PvdA),
dominicaan en de enige priester
in het Nederlands parlement,
in het progressief-katholieke
weekblad 'De Bazuin'. Hij
meent dat het document blijkt
geeft 'van zoveel kwaadaardig
heid' dat het niet alleen 'gewe
tensvolle wetgevers', maar ook
de kiezers en kerkelijke autori
teiten moet irriteren. Daarmee
zal de congregatie, die waakt
oVer de zuiverheid van de
rooms-katholieke leer, precies
het tegendeel bereiken van wat
zij beoogt.
Men kan het de congregatie
friet kwalijk nemen dat ze zich
met fundamentele kwesties van
het geloof bezighoudt, meent
Van Ooijen. Maar als zij haar
competentie overschrijdt en
zich op politiek terrein begeeft
door aan te geven hoe wetten
eruit moeten zien, wordt haar
standpunt evenzeer voorwerp
van politieke discussie als met
elk ander politiek standpunt
het geval is.
De congregatie heeft volgens
het kamerlid de neiging uitslui
tend vanuit de norm te redene
ren en geen begrip te tonen
voor de eigen verantwoordelijk
heid van de politici. De congre
gatie moet er zich daarom niet
over verbazen dat politici het
document als onbelangrijk ter
zijde leggen. Wie anderen niet
serieus neemt, wordt ook zelf
niet serieus genomen, aldus het
kamerlid.
De Gaykrant heeft het COC, de
belangenvereniging van homo
seksuelen, eerder deze week op
geroepen een proces tegen de
Nederlandse bisschoppen aan
te spannen als zij laten blijken
het met de congregatie eens te
zijn. De bisschoppen hebben tot
dusver niet op het document ge-
'Nacht und
Nebel'-actie tegen
zigeunerfamilies
in Münster
MÜNSTER De politie van
Münster heeft gistermorgen
vroeg in een door het plaatselij
ke vluchtelingenwerk als
'Nacht-und-Nebel-actie' om
schreven inval twee Joegoslavi
sche zigeunerfamilies van hun
bed gelicht.
Dat gebeurde na invallen in ge
bouwen van de Evangelische
Studenten Gemeinde in het
centrum van Münster en in de
pastorie van de Evangelisch Lu
therse Gemeinde in de voorstad
Hiltrup. Het stadsbestuur wil
de in totaal tien gezinsleden te
rugsturen naar Macedonië. Dat
zou met één gezin gisteravond
al gebeurd zijn vanaf de Lucht
haven Düsseldorf.
De razzia heeft in kerkelijke
kring tot grote verontwaardi
ging geleid. De twee gezinnen
waren juridisch uitgeproce
deerd. Hun advocaten probeer
den een herziening van de pro
cedure te bewerkstelligen, ver
telt Volker Hügel van de Vluch-
telingenraad Nordrheinland-
Westfalen. Sedert april waren
diverse gezinnen, behorende
tot de Roma-familie, onder de
hoede van zowel evangelisch-
lutherse als rooms-katholieke
kerkmensen genomen. De pas
tor van de kerk in Hiltrup heeft
naet het luiden van de klok nog
geprobeerd zijn gemeenteleden
te waarschuwen, maar even la
ter was de politie met de familie
al vertrokken.
GENEVE De kerken heb
ben niet het recht om verzoe
ning te prediken, als ze on
derling nog verdeeld zijn,
vindt de secretaris-generaal
van de Wereldraad van Ker
ken, dr. Emilio Castro. Het
feit dat een gemeenschappe
lijke avondmaalviering nog
steeds niet mogelijk is, ver
zwakt het getuigenis van de
kerken.
In een interview met het Duitse
persbureau EPD verwijst Ca
stro, die eind dit jaar vertrekt
bij de Wereldraad, naar een op
merking van ANC-leider Nel
son Mandela tijdens diens be
zoek aan Genève. Castro pro
beerde toen Mandela ervan te
overtuigen dat alle zwarte be
wegingen in Zuid-Afrika naar
eenheid zouden moeten stre
ven. Het droge antwoord van
Mandela was: ,,Ja, dat zullen
we proberen, maar eerst moet u
hetzelfde met de Rooms-Katho
lieke Kerk doen".
Het vraagstuk van de eenheid
der kerken hangt nauw samen
met dat van de gerechtigheid.
Ook het oplevend nationalisme
in Midden- en Oost-Europa is
een gevaar voor de eenheid der
kerken, aldus Castro. Samen
met de Konferentie van Euro
pese Kerken (KEK) heeft de
Wereldraad tot dusver twee
ontmoetingen georganiseerd
tussen de rooms-katholieke bis
schoppen van Kroatië en de
Servisch-orthodoxe bisschop
pen. Een derde ontmoeting
wordt misschien komende
Dr. Emilio Castro.
maand in Genève gehouden. De
kerk mag nooit geweld, oorlog
en haat steunen, vindt Castro.
Vredesgetuigenis
Het vredesgetuigenis moet vol
gens de scheidende secretaris
generaal binnen de Wereldraad
opnieuw prioriteit krijgen. Hij
noemt zichzelf een overtuigd
pacifist. In het conciliair proces
voor gerechtigheid, vrede en be
houd van de schepping is dit
element niet tot zijn recht geko
men. De huidige situatie in de
wereld verlangt grotere inspan
ningen van de kerken om de
vrede dichterbij te brengen,
vindt hij.
De discussie over de Golfoorlog
tijdens de assemblee van de We
reldraad vorig jaar in Canberra
was volgens Castro ook een dis
cussie over geweldloosheid.
Daar hebben de kerken gezegd
dat ze er nog niet aan toe zijn
zich gezamenlijk voor het paci
fisme uit te spreken. Maar het
blijft een belangrijk thema. Pas
als de wapens zwijgen, kan er
wat voor de armen worden ge
daan, onderstreept hij.
Niet alleen werkt de Wereld
raad mee aan de instandhou
ding van de dialoog tussen de
kerken in het vroegere Joego
slavië, ook gaan er vanuit Genè
ve delegaties naar conflictge
bieden om de mensen daar
moed in te spreken en de aan
dacht van de wereld op hen te
vestigen. Zo proberen we, aldus
Castro, ook de kerken te helpen
die in de Sovjetunie 70 jaar lang
en in de andere Oosteuropese
landen ruim 40 jaar zeer be
perkt in hun mogelijkheden wa-
Maar de kerken waren ook de
enige instellingen die onder het
communisme waren toegela
ten. Nu komen de mensen met
hun nationalistische opvattin
gen in de kerk, wat tot een ge
vaarlijke vermenging van reli
gie en nationalisme leidt. „Wij
moeten de kerken erop wijzen
dat ze een band met het volk
moeten houden, maar dat ze af
stand moeten nemen van natio
nalistische tendenzen", meent
Castro.
Castro wijst de kritiek uit
Duitsland van de hand dat de
Wereldraad partij kiest voor de
Servisch-Orthodoxe Kerk, die
lid is, en de smeekbeden van de
rooms-katholieken en moslims
in het vroegere Joegoslavië ne
geert. „Joegoslavië wordt voor
de Wereldraad geen tweede
kwestie-Roemenië", zegt Ca
stro desgevraagd, „omdat er
geen kwestie-Roemenië is ge
weest. Als het om solidariteit
met de kerken in een moeilijke
situatie gaat, hebben we dat tot
uitdrukking gebracht in Roe
menië en dat brengen wij nu in
praktijk in het vroegere Joego
slavië".
Uitdaging
Castro benadrukt dat de We
reldraad nooit heeft ingestemd
met de politieke standpunten
van de Roemeens-Orthodoxe
Kerk. „Ik daag alle journalisten
uit één zin in een document van
de Wereldraad aan te wijzen
waarin steun aan dictator Ni-
kolae Ceausescu werd betuigd.
Met de orthodoxen in Roemenië
hebben we heel moeilijke ge
sprekken gehad over hun hou
ding tegenover de toenmalige
regering. Solidariteit met de
kerken is één, instemming met
hun politieke opvattingen is
heel wat anders", zegt Castro.
De secretaris-generaal ging
niet in op de discussie binnen
het centraal comité over het be
leid van de Wereldraad tegen
over Roemenië. Een half jaar
voor de val van Ceausescu heeft
Castro persoonlijk het centraal
comité ervan weerhouden de
Roemeense dictator te veroor
delen.
Vaticaan
erkent Bosnië-
Hercegovina
VATICAANSTAD - Het Va
ticaan heeft aangekondigd
volledige diplomatieke be
trekkingen aan te gaan met
de voormalige Joegoslavi
sche republiek Bosnië-Her-
cegovina. Kroatië en Slove
nië werden begin dit jaar
door de Heilige Stoel erkend.
„Op dit moeilijke moment kan
de aanwezigheid van een verte
genwoordiger van de paus bij de
regering en bij de katholieke ge
meenschap bijdragen aan de be
ëindiging van de huidige trage
die", aldus een communiqué
van het Vaticaan.
Bosnië-Hercegovina en het Va
ticaan zullen streven naar har
telijke wederzijdse betrekkin
gen. Bosnië zal een ambassa
deur naar Rome sturen. Het
Vaticaan opent een apostoli
sche nuntiatuur in Sarajevo.
Paus Johannes Paulus II heeft
de afgelopen maanden geregeld
opgeroepen tot beëindiging van
de strijd in Bosnië-Hercegovi
na, die 'dood en vernietiging
zaait'.
Ook eiste hij krachtiger optre
den van de internationale ge
meenschap. Hij riep op tot 'in
ternationale druk en ingrepen',
maar doelde daarmee niet, zo
als het Vaticaan later moest
verklaren, op militair ingrijpen.
Het stilzwijgend toekijken bij
de agressie tegen weerloze vol
keren werd 'een zonde van de
nalatigheid' genoemd.
Zondag stuurde de paus een
speciale gezant, de Franse cu
rie-kardinaal Roger Etchega-
ray, naar Sarajevo om 'de ge
martelde bevolking de solidari
teit van de paus en de hele kerk
te betuigen'. Etchegaray, die al
twee keer eerder naar het voor
malige Joegoslavië werd gezon
den, heeft gesproken met poli
tieke en religieuze leiders.
Vorige week klaagde de rooms-
katholieke bisschop van Banja
Luka, Franjo Kumarica, over de
vervolgingen van priesters en
andere kerkleden. De 'etnische
zuivering' door de Serviërs
noemde hij 'een vorm van fas
cisme'. Voordat de burgeroor
log naar Bosnië-Hercegovina
oversloeg, woonden daar
750.000 rooms-katholieken op
een bevolking van 4,2 miljoen.
HOUSTON De campagne
van president George Bush,
waarin grote nadruk ligt op de
traditionele waarden van gezin
en huwelijk, maakt van de
Amerikaanse verkiezingsstrijd
een soort heilige oorlog om
Amerika's ziel.
Het begon met de toespraak
van de conservatieve Republi
kein Pat Buchanan, die op de
openingsdag van de conventie
in Houston zei: „Er is in dit
land een religieuze oorlog gaan
de om de ziel van Amerika".
Buchanan, die niet alleen de de
mocratische kandidaat Bill
Clinton en diens vrouw Hillary
scherp aanviel, maar ook homo
seksuelen en makers van por
nografie, vertegenwoordigt
slechts een deel van de partij en
dan nog niet eens het meest ex
treme. Ook elders in de partij
wordt dergelijke taal gespro
ken.
„Dit is geen strijd tussen twee
mannen. Dit is een oorlog", zei
de Republikeinse voorzitter
Rich Bond vorige week tegen de
leiders van de partij. „Het is een
oorlog tussen hun kijk op Ame
rika en onze kijk op Amerika,
hun waarden tegenover onze
waarden".
Voorheen liet alleen religieus
rechts zich op een dergelijke
manier uit. Nu lijkt het erop of
de hele Republikeinse Partij op
deze toer is gegaan. De kruis
tocht tegen zedelijke 'verwilde
ring' van de Amerikaanse sa
menleving wordt niet langer al
leen door het behoudende deel
van de partij gevoerd.
Ziet Clinton de verkiezingen als
een referendum over het beleid
van Bush, de Republikeinse
Partij gooit het steeds meer op
de traditionele waarden van
huwelijk en gezin. Volgens het
Clinton-kamp gaat het de Re
publikeinen echter niet om die
waarden zelf, maar willen zij
slechts de kiezer wijzen op het
seksleven van vele Democra
ten.
Een medewerker van Bush'
campagne noemde Clinton on
langs 'een rokkenjager', maar
moest zich daarvoor meteen
verontschuldigen. En Pat Bu
chanan zei dat onder de presi
dentskandidaten nooit grotere
voorstanders van homoseksua
liteit geweest zijn dan Bill Clin
ton en zijn 'running mate' Al
Gore.
Ook Hillary Clinton is een
dankbaar doelwit geworden. Bij
herhaling hebben de Republi
keinen haar ervan beschuldigd
kinderen op te zetten tegen hun
ouders. Ook een vergelijking
tussen het huwelijk en slavernij
wordt haar in de schoenen ge
schoven, gebaseerd op een
verkeerd citaat uit een artikel
dat zij negentien jaar geleden
schreef. Hillary Clinton is vol
gens Buchanan een 'radicale fe
ministe'.
Rechtse overwinning
Het partijprogramma dat
maandag door de conventie
werd aangenomen, was behou
dend genoeg om religieus
rechts het gevoel te geven een
overwinning te hebben be
haald. „Wij zijn hier om de
overwinning te vieren", zei
Ralph Reed van de Christian
Coalition. „De partij is 'pro-life'
en 'pro-family' geworden. Wij
hebben gewonnen, de feminis
tes hebben verloren".
Religieus rechts een los ver
band van fundamentalistische
protestanten en katholieken,
bijeengehouden door de tradi
tionele gezinswaarden en ver
zet tegen abortus wordt
door de meeste Amerikanen ge
zien als een marginale politieke
kracht.
Maar religieus rechts is diep ge
worteld in de samenleving en
heeft recente schandalen rond
prominente televisiepredikan
ten als Jimmy Swaggart en Jim
Bakker overleefd. De beweging
vervulde een sleutelrol bij de
opkomst van de Republikeinen
aan het eind van de jaren zeven
tig en vooral bij de verkiezing
van Ronald Reagan in 1980.
Nadat Barbara Bush eerder
deze week had gezegd dat abor
tus geen politieke kwestie moet
zijn en Hillary Clinton buiten
de campagne dient te worden
gehouden, hief Martin Mawyer
van Christian Action Network
meteen de waarschuwende vin
ger. Bush' campagne speelt vol
gens hem met vuur als ze zowel
religieus rechts als de liberale
Republikeinen probeert tevre
den te stellen.
Herdenking coup
Vele Moskovieten herdachten
gisteren bij bij het Witte Huis in
Moskou de couppoging van een
jaar geleden. Ze zongen, dans
ten, luisterden naar toespraken
en legden bloemen op de plaats
waar de drie jongemannen om
kwamen in een treffen met Sov
jet-tanks in de nacht van 20 op
21 augustus 1991. Sommigen,
zoals op de foto, gaven ook ui
ting aan hun religieuze gevoe
lens. Een wit-rood-blauwe vlag
wapperde op het Witte Huis net
als tijdens de drie spannende
dagen van de coup. Ook de lich
te motregen deed aan de dagen
van vorig jaar herinneren. Rege
ringsleiders, dichters en schrij
vers hielden toespraken vanaf
hetzelfde balcon op de derde
verdieping waar Boris Jeltsin en
Edouard Sjevardnadze de bevol
king opriepen voor de democra
tie te strijden.
FOTO: AP
Haïtiaanse tragedie
De publikatie van het jongste Amnesty-rapport over|
tuatie op Haïti bevestigt wat iedereen al lang wist: de s|
dingen van mensenrechten zijn opnieuw sterk toegentk
na de militaire staatsgreep waarbij president Jeanft
trand Aristide in september vorig jaar werd afgezet. Dèi
stand is momenteel bijna zo erg (en volgens verschel
bronnen erger) als onder de moorddadige dictatuur val-
der en zoon Duvalier, die het land dertig jaar lang in hf
zeren greep hielden. Ook het vorige Amnesty-rapport
in januari, vier maanden na de coup werd gepublic
maakte al melding van honderden standrechtelijke e
ties, willekeurige arrestaties en folteringen op grote sc
Zoals Amnesty opmerkt, is dat dan nog slechts het topj
de ijsberg. De dagelijkse terreur waaronder de bevolki
lijden heeft, kan niet eens in statistieken worden omg
De enige mogelijkheid die vele Haïtianen nog zien om t(
snappen, is in gammele bootjes wegvluchten over zee.
is voor hen beter dan te blijven.
Haïti is een zwaar ziek land, het is het prototype v#
Derde-Werelddictatuur met een machtig militair app;
en een bevolking die werkelijk niets heeft. Voor de Soi
sche tragedie losbarstte, was Haïti het armste land tei
reld. De elkaar sinds de instorting van de Duvalier-d
tuur opgevolgde generaals hebben zich allemaal zo sne
gelijk willen verrijken ten koste van de bevolking. Of hi
generaal Cedras is die regeert, of generaal Namphy, i
voormalige Tonton-Macoutesleider Roger Lafontant,
de gewone Haïtianen maakt het geen verschil uit. Ni<
weet wat er moet gebeuren om Haïti nog te redden. Vol
pessimisten is het te laat om nog fundamentele verand
gen door te drijven, en was Aristide de laatste kans. I
hopelijk een te sombere visie, maar voor velen was Ari
wel de laatste hoop. De massa's in de sloppenwijken ge
den in elk geval dat hij werkelijk iets zou veranderen, i
de negen maanden dat hij president was, gebeurde ei
eindelijk wat. Maar dat maakte Aristide gevaarlijk vo
elite. Hoe voorzichtig hij ook manoeuvreerde, het sto
op voorhand vast dat hij in botsing zou komen met de
tairen en dat hij die confrontatie zou verliezen.
De impasse sinds de coup is compleet. Ondanks ger<
opduikende geruchten en een al twee keer aangekor
akkoord, is er nauwelijks kans dat Aristide snel zal teri
ren en dat de democratie kan worden hersteld. Generae
dras zou daarmee zijn eigen (politieke) doodvonnis teke
Anderzijds is Aristide niet bereid de macht te delen m
generaals. Hij verwerpt resoluut het door de Amerika
president Bush voorgestelde compromis daarover. D(
middeling van de Organisatie van Amerikaanse St
heeft niets uitgehaald en de door de OAS ingestelde
delsboycot heeft het regime-Cedras niet op de knieën gt
gen. Op dat punt heeft Aristide zich vergist, hij had vas
loofd dat een totaal embargo de junta zou uithollen. De]
gen die echter te lijden hebben, zijn de gewone burgen
elite wordt bevoorraad via smokkelroutes uit Florida c
ders in de Caraïben. Een land dat er zo erg aan toe is!
een bijna ideale voedingsbodem moeten zijn voor eenf
het volk gedragen omwenteling, zoals in de vroegere (f
blok-landen of op de Filippijnen. Helaas is die Haïtid
bevolking zo lang en zo brutaal uitgebuit, dat zij maa],
dringende wens heeft: overleven. Politieke rechten en
heden, democratie, persvrijheid en zelfs het recht on
menswaardig bestaan zijn bijna een luxe die zij zichl
kunnen permitteren. Wat er verder in Haïti gebeurt, i|
open vraag. Het enige wat duidelijk is, is dat de laatste f
zijde van de tragedie nog niet geschreven is.
Uitgave:
Kantoor redactie:
Kantoor advertentie- e
abonnementenafdeling Stationsweg 37, Leiden.
Telefax: 071 -134 941
Postadres Postbus 112300 AA Leiden.
Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk.
070-3190 933.
070-3906 717.
Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Hoofdkantoor
Telefoon:
Telefax:
Postadres:
Alle kantoren zijn op
maandag tot en met
vrijdag geopend van
08.30 tot 17.00 uur.
Directeur/hoofdredacteur: J. Leune.
Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers.
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808) L. van Koot.
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel. 070-3190815):
A. van Rijn (chef), drs. R Edens, A. van Holstein, E. Hulsman, H Jansen, drs.
Leeuwen - Voorbij, R. de Roo
Sport (tel. 070 - 3190 826): in samenwerking met sportredactie Sijthoff Pers.
Kunst/rtv (tel 070 - 3190 834) G Ansems (coördinator), B Jansma, H. Piet
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): drs. P van Velthoven,
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef) en S. Evenhuis
Redactie-secretaresse (tel. 070 -3190 819): T. Kors
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied;
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, e
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederla
België De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs. K Swl
M. van de Ven en P. Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit R in 't H
(chef), H Bijleveld, D. Hofland, P. Koopman, D. van Rietschoten en K. van
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus,
- de volgende correspondenten in het buitenland: drs. D. J. van den Bergh
(Peking), drs. H. Botje (Tunis), A. Courant (Athene), R. Hasselerharm
(Johannesburg), drs A. Heering (Rome), B. van Huët (Londen), M. de Konii
(Washington), F Lindenkamp (Sao Paulo), B Schampers (Brussel), W. Vooi
(Parijs), drs. R. Vunderink (Moskou), W Werkman (Jeruzalem), G. var
(Belgrado), F. Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel).
n 08.30 tot 17.00 u
15.00 u
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand
per kwartaal
per Jaar
Bij betaling per acceptgirokaart:
per maand j
per kwartaal j
n 18.00 tot 19.00 u
27,00
79,80
312,65
28,20
82,80
318,65
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 -141 905. Voor uitsluitend heti
geven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 140 680.
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050