Kabinet stelt geen limiet
aan aantal Joegoslaven
Van den Broek voorziet escalatie op de Balkan
Kosten psychiaters rijzen de pan uit
BINNENLAND
Bank verdient miljoenen aan wisselen van xtc-geld
Zevende
vrQUw
duinrell
oorder Dierenpark
jrkoopt olifantemest
Sociale huurwoningen
tellen minder kamers
ie helpt
Kroaten
njior naar
4trië op
ikantie
3gaan"
Woningcorporaties: eerst overleg met WVC
neidMOowuvnt
AO
DONDERDAG 13 AUGUSTUS 1992 O
APELDOORN - Nederlan
ders doen steeds vaker een
beroep op de hulp van vrijge
vestigde psychiaters. De kos
ten zijn tussen 1989 en 1991
met 117,7 procent toegeno
men tot landelijk 135 miljoen
gulden. Dat blijkt uit cijfers
van de Vereniging Neder
landse Zorgverzekeraars.
De VNZ heeft maatregelen aan
gekondigd om de kosten te be
teugelen, onder meer door een
forse tariefsverlaging tot inzet
van de onderhandelingen met
de psychiaters te maken. Vorig
jaar werden de tarieven ook al
met zeven procent verlaagd.
Volgens VNZ-woord voerder P.
Wagenaar zijn de kosten der
mate gestegen „dat dit niet
meer is te betalen".
Markt
De precieze oorzaak van de kos
tenstijging en groeiende vraag
is onduidelijk. Algemeen wordt
verondersteld dat de toename
te maken heeft met 'maat
schappelijke ontwikkelingen'.
Volgens Wagenaar heeft de
groeiende roep om hulp waar
schijnlijk te maken met het feit
dat het aanbod aan hulp is uit
gebreid. „Dat is het bekende ef
fect van de economische wet die
zegt dat aanbod vraag creëert".
Er komen steeds meer vrijge
vestigde psychiaters. Wage
naar: „Ze zien kennelijk een
markt. Je ziet nu al dat instel
lingen als de Riaggs en psychia
trische afdelingen van algeme
ne ziekenhuizen amper meer
aan psychiaters kunnen ko
men. Ze beginnen liever voor
zichzelf'.
Staatssecretaris Simons heeft
eerder al aangekondigd onder-
zoek te zullen doen naar de
exacte oorzaken van het groei
ende beroep op de geestelijke
gezondheidszorg. Ook Riaggs,
thuislozenzorg en jeugdhulp
verlening spreken van een forse
groei.
Simons overweegt volgens Wa
genaar intussen serieus de ei
gen bijdrage van cliënten van
vrijgevestigde psychiaters, nu
nog vijf gulden per zitting, te
verhogen. De bewindsman wif
daar in september over beslis
sen.
Weliswaar stijgen de uitgaven
voor vrijgevestigde psychiaters
explosief, toch gaat het Wage
naar 'veel te ver' nu al te con
cluderen dat 'Amerikaanse toe
standen' dreigen. In de Vere
nigde Staten wint de stelling
'Iedereen z'n eigen psychiater'
meer en meer aan kracht. Wa
genaar: „Maar daarvan wil ik
hier nog niet spreken. Daartoe
zouden we eerst eens uitgebreid
onderzoek moeten doen naar de
reden van de stijging".
AMSTERDAM De activitei
ten van een zeven leden tellen
de xtc-bende, die deze week in
Amsterdam terechtstaat, heb
ben de ANB Amrobank geen
windeieren gelegd. Alleen aan
het wisselen van Britse ponden,
afkomstig van de handel in ver
dovende middelen, heeft de
bank al bijna drie miljoen gul
den verdiend. Dat bleek giste
ren tijdens de derde zitting van
de rechtbank in het proces.
De maximale omzet van de ben
de bedroeg 300 miljoen gulden.
Er werden ruim 23 miljoen pil
len vervaardigd, waarvan er in
februari circa 3 miljoen in be
slag werden genomen. De mini
male verdienste van de organi
satie bedroeg 106 miljoen gul
den. De rechtbank bepaalde gis
teren aan het eind van de zit
ting dat de zaken tegen alle ver
dachten worden aangehouden
tot 3 november.
In enkele zaken wordt het on
derzoek terugverwezen naar de
rechter-commissaris om
PTT'ers als getuige te kunnen
horen. Deze medewerkers kun
nen niet in het openbaar wor
den gehoord omdat zij recht
streeks betrokken zijn geweest
bij het afluisteren van tele
foons. Als zij in het openbaar
verschijnen, zijn ze volgens de
rechtbank om te kopen door cri
minelen. Voor de voortzetting
van het proces worden opnieuw
enkele dagen uitgetrokken.
Arrestaties
Een regionaal rechercheteam
van de politie in Eindhoven
heeft gisteren in Horst (Lim
burg) een 42-jarige man aange
houden, die ervan wordt ver
dacht betrokken te zijn bij een
Nederlands-Belgische bende
die xtc-poeder produceerde en
verhandelde. De verdachte
wordt morgen voorgeleid. Vori
ge week vrijdag werden al vier
Nederlandse verdachten aange
houden, van wie drie in België.
De vijfde verdachte is eigenaar
van de woonboerderij waar de
recherche vorige week een con
tainer met 1.350 liter ether in
beslag heeft genomen. Die stof
wordt gebruikt by de produktie
van xtc en amfetamine.
(ADVERTENTIE)
Choq Magie Show. T/m 30 augustus.
Attraktiepark
2242JP Wassenaar. >fc 01751-40260
EL 020-6170935
I EGTUIGSTRMT 26.1059 CL AMSTERDAM.
Dp een oorlog woedt, kan de
antiepret niet drukken.
6 je geen televisie kijkt en
a kranten leest, merk je er
Is van. Je hélpt de Kroaten
f naar Istrië op vakantie te
n. De mensen daar schreeu-
t om toeristen. Hotels en
Jpings zijn half leeg, ze ver-
nen er geen fluit. Op de cam-
g in Rovinj waar normaal
zend Nederlanders vertoe-
I, waren nu ongeveer twintig
figenoten".
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Minister Van
den Broek van buitenlandse za
ken heeft de Kamer er gisteren
op gewezen dat de militaire in
terventie in Bosnië-Hercegovi-
na niet ophoudt met het be
schermen van hulptranspor
ten, het toezicht op het gebruik
van zware wapens en het in
specteren van gevangenkam
pen.
Hij vreest dat Servië uit een
dergelijke beperkte actie van
westerse landen zal afleiden dat
de annexatie van delen van Bos-
nië-Hercegovina stilzwijgend
wordt getolereerd. Van den
Broek: „In Kroatië is deze slui
pende annexatiepolitiek onge
wild geconsolideerd mede door
de inzet van uitsluitend blauw
helmen (ongewapende VN-mi-
litairen-red.). Alleen al uit het
feit dat de Serviërs al twee der
de van Bosnië-Hercegovina in
handen hebben met alle exces
sen van dien, blijkt dat het in
ternationale beleid niet dwin
gend genoeg is geweest. Ik
vrees toch een beetje dat de in
ternationale politieke discussie
over de risico's van de militaire
interventie volstrekt contra-
produktief (tegengesteld-red.)
werkt. Als we het namelijk zo
doen dat mijnheer Milosevic er
geen last van heeft dan roepen
we de noodsituatie in de Balkan
zelf over ons heen", aldus Van
den Broek, die vergroting van
de militaire dwang dan ook on
vermijdelijk acht. Voor de op
voering van de militaire druk
houdt de Nederlandse regering
nadrukkelijk alle strategische
opties open, inclusief de meest
vergaande vorm, namelijk een
grondoorlog of luchtaanval.
De bewindsman liet zich op
merkelijk terughoudend uit
over het creëren van veilige zo
nes. Het gaat dan om gebieden
waar inwoners van bezette ge
bieden naar toe worden geleid
onder bescherming van de Ver
enigde Naties. Van den Broek
vreest dat dergelijke gebieden
met name bevolkt zullen wor
den door groepen die het slacht
offer worden van 'etnische zui
veringen' door Serviërs. Het
gaat dan vooral om Bosnische
moslims die vervolgd worden.
De bewindsman vreest dat het
permanent inrichten van veili
ge zones de Servische politiek
in de kaart speelt.
Verschillende kamerfracties
hebben gisteren bij het kabinet
sterk aangedrongen op een vol
ledige blokkade rond Servië.
Het CDA-kamerlid De Hoop
Scheffer hekelde omringende
landen als Bulgarije, Roemenië
en Griekenland die volgens zijn
gegevens nog steeds goederen
aan Servië verhandelen. De
Hoop Scheffer wil met name
Griekenland aanpakken dat on
danks zijn lidmaatschap van de
EG en NAVO olie-handel met
Servië toelaat. De WD'er
Blaauw vindt dat de EG moet
dreigen met het dichtdraaien
van de geldkraan als Grieken
land niet meewerkt aan een vol
ledige blokkade. Naast een vol
ledige zeeblokkade moeten VN-
troepen de grenzen gaan bewa
ken van de omringende landen.
Roemenië en Bulgarije zouden
daar in ieder geval toe bereid-
zijn. Minister Van den Broek
heeft toegezegd samen met de
Duitse regering binnen de VN'
te beijveren voor een volledige
blokkade van Servië.
iel ministerie
tederwijs wil weer
"guit Zoetermeer
niETERMEER - Nadeafron-
gvan de reorganisatie op het
listerie van onderwijs en we-
Bchappen moet worden on-
Zocht hoe de terugkeer naar
Q Haag kan worden geregeld,
i zegt de hoogste baas van
ministerie, directeur-gene-
■nJ R. Meijerink, in een inter-
w in het personeelsblad. Vol-
fs Meijerink heeft de terug-
ir geen haast, 'maar het gaat
lgebeuren'. De belangrijkste
«Jen voor het ongenoegen over
huidige vestigingsplaats
ojgs de Europaweg betreft de
"tand tussen Den Haag
want daar gebeurt het..') en
Jtermeer. „Vandaar: Als we
reorganisatie op orde heb-
rnJ zou het het overwegen
ard zijn om een deel van die
apmisatie naar Den Haag te-
5te brengen".
s je zin hebt om aan je carrière te
werken, dan is het goed om te
•eten dat onze opleiding NIMA-A
Den Haag op 8 september start
en NIMA-B op 1 september.
VHM
Reclame- en Marketingonderwijs
i
MEN Bij het Noorder Dierenpark in Emmen is voor bezoe-
jnj sinds kort verse olifantemest te koop. Volgens de bioloog van
„n-park, H. Hidding, kwam de vraag naar dit produkt zo geregeld
re r dat besloten is de mest in emmers te verpakken en te koop
f 'te bieden. Onderzoek heeft aangetoond dat de uitwerpselen
jde dikhuiden een uitzonderlijke structuur en een zeer goede
°neralenverhouding bezitten. Dat maakt de stof meer dan koe-
ve It geschikt als voeding voor kuip- en ter rasplan ten. De tien oli-
-htjen in het Emmer dierenpark produceren per dag gemiddeld
anjend kilo uitwerpselen. Achthonderd kilo daarvan wordt ver-
i cijtof komt in het water terecht. De pure keutels worden nu ver-
lirield en per vijf kilo in emmers verpakt die voor 7,50 gulden te
hap zijn. Óp de belangstelling van sommigen voor tijgermest gaat
godierenpark niet in, hoewel het veronderstelde afschrikkingsef-
j p voor katten en konijnen van tijgermest uit onderzoek niet is
«ken.
Schiphol gaat bomen planten
SCHIPHOL Het aantal bomen op de luchthaven
Schiphol neemt toe van 1.800 nu tot ruim 65.000 in
het jaar 2000. President-directeur H. Smits van de
luchthaven maakte dat woensdag bekend bij de pre
sentatie van een plan voor de grootscheepse aanleg
van groenvoorzieningen op de luchthaven. Het ver
hogen van de landschappelijke kwaliteit van Schip
hol is een van de afspraken die het luchthavenbedrijf
heeft gemaakt met de overheid in het kader van het
zogenoede Plan van Aanpak. Volgens dat plan moet
Schiphol uitgroeien tot een van de grootste luchtha
vens in Europa. Om de nadelige gevolgen daarvan
voor het milieu zoveel mogelijk te beperken is onder
meer afgesproken dat de luchthaven een „groener"
aanzien krijgt. De beplanting komt voornamelijk
aan het landzijdegebied van de luchthaven. Het
luchtzijdegebied, de platformen en het banenstelsel,
moet om redenen van veiligheid gevrijwaard blijven
van hoge beplanting.
PAULKOOPMAN
DEN HAAG Het aantal kamers in
sociale huur- en koopwoningen is de
afgelopen jaren afgenomen. Tussen
1987 en 1990 steeg het aandeel van
driekamerwoningen in de sector, ten
koste van het aandeel vierkamerwo-
ningen.
Wel hadden de kamers een gemiddeld
grotere oppervlakte dan voorheen. Dit
blijkt uit een onderzoek van het minis
terie van volkshuisvesting dat staats
secretaris Heerma gisteren naar de
Tweede Kamer heeft gestuurd. De
kwaliteitsverschillen tussen de sociale
koop- en huursector zijn in de onder
zochte periode afgenomen, hoewel
koopwoningen nog altijd een iets ho
ger kwaliteitsniveau hebben dan soci
ale huurwoningen. In oppervlakte ge
meten werden de huur-gezinswonin-
gen groter (van 76 naar 80 vierkante
meter) en de huur-koopwoningen klei
ner (van 87 naar 85 vierkante meter).
Verder blijkt uit het onderzoek dat
liefst tachtig procent van de kopers
van gesubsidieerde woningen voor cir
ca 5000 gulden in kwaliteitsverbete
ring investeert.
Ontvoerd meisje herkend op pornofoto's
APELDOORN De politie van Apeldoorn is een zaak van kinder
pornografie op het spoor gekomen die ook naar het Belgische Leu
ven leidt. In verband met die zaak zijn twee verdachten aangehou
den, een 48-jarige man uit Breda en een 46-jarige man uit Brum-'
men. De zaak kwam vorige aan het rollen, toen de Apeldoornse po
litie werd getipt over een ontmoeting van de man uit Breda in
Apeldoorn met man uit Brummen. Bij hun aanhouding trof de po
litie in de auto van de Bredanaar een fototoestel en een album met
75 pornografische kinderfoto's aan. Bij een huiszoeking werden
nog eens 25 van dergelijke foto's aangetroffen. Op de foto's staan 7
tot 10 meisjes van 6 tot 10 jaar oud. In Leuven is inmiddels een 9-
jarig meisje uit die stad, dat op 29 maart van dit jaar een tijdje ver
mist is geweest, op foto's herkend. De man die haar had meegelokt
naar een huis dwong haar zich uit te kleden en nam foto's van
haar. Later bracht het meisje naar dezelfde plaats waar hij het
kind had meegelokt. Volgens het parket van Leuven wordt de Bre^
danaar verdacht van de ontvoering en de aanranding van de eer
baarheid van het 9-jarige meisje.
trvolg van de voorpagina)
HAAG Ook vakantie-
jers schuwen het voormali-
Joegoslavië niet. Op het
sfctische schiereiland Istrië
gepeven nu ongeveer 150.000
3g)sten, waaronder veel Ita-
efen, Slovenen, Duitsers en
.jjklein aantal Nederlanders,
^ministerie van buitenland-
laken raadt mensen af het
1imalige Joegoslavië te be
nnen (met uitzondering van
Menië), maar kan reisorgani-
niet verbieden vakanties
eirganiseren. Alle reisorgani-
;nfes hebben het voormalige
^jioslavië uit het programma
whrapt, met uitzondering
ujlhet Rotterdamse 'Phoenix-
Inties' dat wekelijks zo'n
ftig mensen naar Istrië of
eiland Krk brengt. „Je
)nkt er niets van oorlog, er
d*st een goede vakanties-
ni', verzekert directeur
inrkljacic. Hij heeft tot nog
gej slechts 500 boekingen
terwijl een ouderwetse
goed was voor 46.000 Ne-
idse toeristen. Nieuwe be-
ingen in Frankrijk
in de pijn enigszins ver-
iten. „Wij hebben geleerd
:n mono-cultuur niet goed
je beter de risico's kunt
iden, 1991 was ook al een
Vanwege de Golfoor-
:n de crisis in Joegoslavië
toen zevenduizend van de
jlfduizend boekingen gean-
ierd", aldus Brkljacic.
zijn vooral de fervente Joe-
gers, die de nega-
adviezen in de wind slaan
jichting Istrië koersen. Ge-
iniseerd of individueel, zo-
\peldoorner W. Vriezen, die
!4 jaar achtereen vakantie
dt in Joegoslavië. Het feit
■honderden kilometers ver-
DEN HAAG - De Neder
landse regering stelt voorals--
nog geen grens aan het aan
tal Joegoslavische vluchte
lingen dat in ons land kan
worden opgevangen. Dat
heeft staatssecretaris Kosto
gisteren gezegd in een inge
last debat met de Tweede-
Kamercommissies van wel
zijn en justitie. „Uiteindelijk
wordt die grens alleen maar
bepaald door onze opname
capaciteit".
Er zijn nu ruim tienduizend ge
vluchte ex-Joegoslaven in ons
land. Het merendeel van hen
verblijft bij familie of kennis
sen. Drieduizend personen zijn
ondergebracht in de reeds be
staande asielzoekerscentra.
Nog slechts een kleine vierhon
derd zitten in de drie voormali
ge kazernes die in Roermond,
Zuidlaren en Den Bosch spe
ciaal voor ex-Joegoslaven in ge
reedheid zijn gebracht. Deze ge
bouwen bieden onderdak aan
circa zestienhonderd mensen,
zodat er voorlopig nog geen
capaciteitsproblemen zijn.
Maar omdat rekening gehou
den moet worden met het nog
groter worden van de vluchte
lingenstroom, heeft de regering
het oog gericht op nog eens on
geveer vierduizend extra op
vangplaatsen, voegde minister
D'Ancona van WVC toe aan de
mededeling van Kosto. Daarbij
gaat het om nog meer militaire
kazernes maar ook om voorma
lige ziekenhuizen, bungalow
parken, internaten, kloosters
en meer van dit soort oorden.
En als de nood werkelijk aan de
man komt, heeft de minister
nog een lijst met „onorthodoxe
oplossingen" achter de hand.
Daarmee zou zij nog eens tien-
a vijftienduizend opvangplaat
sen kunnen creëren. De rege
ring zal ook een beroep doen op
de gemeenten om in kaart te
brengen welke panden binnen
hun grenzen geschikt zijn voor
opvang van ex-Joegoslaven.
Ook het aantal gastgezinnnen
wordt geïnventariseerd. Het to
tale resultaat zal aan de Kamer
worden voorgelegd in eery Plan
van Aanpak, met daarbij de ge
schatte kosten.
Als het gaat om vluchtelingen
uit het voormalige Joegoslavië,
onderscheidt de regering twee
hoofdcategorieën. De eerste
wordt gevormd door de 'ster
ken', die op eigen kracht ons
land weten te bereiken. De
tweede categorie zijn de zwak
ken: de bejaarden, zieken,
kampslachtoffers, vrouwen en
(wees)kinderen die niet op ei
gen kracht grote reizen kunnen
maken. Het zijn juist deze groe
pen die staatssecretaris Kosto
wil uitnodigen naar ons land te
komen, zonodig in Nederlandse
transportmiddelen.
Morgen gaan twee hoge ambte
naren, van WVC en Justitie,
naar Genève om van de Hoge
VN-Commissaris voor de
Vluchtelingen te horen of zij nu
al voor dit soort groepen onder
dak zoekt. Ook gaat Kosto op
korte termijn met een aantal
nationale organisaties praten
om te zien of zij ideeën hebben
op dit gebied. Hij denkt daarbij
vooral aan Vluchtelingenwerk
Nederland en Het Nederlandse
Rode Kruis.
De CDA'er Krajenbrink heeft
grote moeite met de 'TROO'.
Dat is de tijdelijke regeling die
Kosto speciaal heeft ontworpen
voor ex-Joegoslaven. De Neder
landse regering beschouwt deze
mensen niet als vluchtelingen
maar als ontheemden. Dat kost
minder geld en geeft de mensen
in kwestie minder rechten.
Krajenbrink is daarover ver
ontwaardigd. „Als dit nog geen
vluchtelingen zijn, dan weet ik
het niet meer"! Hij is het eens
met Vluchtelingenwerk dat de
regering zich schuldig maakt
aan uitholling van het Vluchte
lingenverdrag van de Verenig
de Naties.
ASSEN Er leven bij regiona
le afdelingen van de Nationale
Woningraad nog veel vragen
over de opvang van vluchtelin
gen uit het voormalige Joego
slavië in leegstaande huizen.
„Over wat voor termijn praat
je, hoe zit het met het geld en
met de begeleiding? Dat zijn al
lemaal dingen waar nog overleg
over gevoerd moet worden met
het ministerie van WVC", aldus
R. Simoons, woordvoerder van
het rayonkantoor van de NWR
voor de drie noordelijke provin
cies. Desondanks hebben veel
noordelijke woningcorporaties
inmiddels positief gereageerd
op het verzoek van het hoofd
kantoor van de NWR leegstaan
de huizen voor dit doel beschik
baar te stellen. Net als het mi
nisterie van WVC plaatst ook dus een woordvoerster van
het NCIV, de overkoepelende WVC. De NCIV heeft haar 460
organisatie van christelijke wo- leden gisteren een brief ge-
ningcorporaties, kanttekenin- stuurd waarin gevraagd wordt
gen bij de oproep. „Er zitten zoveel mogelijk woningen be-
nog duizenden asielzoekers in schikbaar te stellen voor 'gewo-
de opvangcentra te wachten op ne' asielzoekers, zodat er in de
opvang in woningen. Je kunt centrale opvang op asielzoe-
niet de ene groep zomaar huis- kerscentra ruimte komt voor de
vesten, terwijl de andere groep opvang van de vluchtelingen uit
al maanden zit te wachten", al- het voormalige Joegoslavië.
Bowlen
Tijdens haar bezoek aan Schotland krijgt koningin Beatrix les in 'carpet bowls' in het Braid House Day
Center, een ontmoetingscentrum voor ouderen in Livingston. Vandaag sluiten de koningin en prins Claus
i bezoek af.
Rouw
Een vriendje
van de 15-
jarige Hamito
Ouamar staat
bij de bloemen
die ter
nagedachtenis
aan Ouamar op
het basketbal
veldje bij
Hommelmeent
zijn gelegd.
Hamito werd
afgelopen
zondag door
een 46-jarige
buurtbewoner
met een
hagelgeweer
dood
geschoten.
Over de
motieven is
niets bekend.
Sindsdien
houdt de
gebeurtenis de
gemoederen in
de buurt bezig.
FOTO: ANP