Ook het zeilen wordt duur betaald
De herrijzenis van Gail Devers
81
Olympische Spelen
Christie
doorbreekt
hegemonie
Amerika
vrije Uw /ersïteï
Leidsche Courant
maandag 3 augustus 1992
Nederland dreigt in Barcelona in een bronzen
tijdperk te blijven steken. Maar helaas telt bij de
Spelen eigenlijk alleen maar de eerste plaats.
Dorien de Vries moest het bij het surfen ook met de
derde plaats doen. Dat brons van haar heeft het
NOC overigens wel goud gekost.
door Pim Stoel
Barcelona Waarom kunnen
sommige mensen toch zo om
niks boos worden? Neem de
chef de mission van de Neder
landse equipe in Barcelona, An-
dré Bolhuis. Na een dag van
hard werken staat hij in het
Holland House aan de Haven
wat uit te blazen. „Hij zou",
zegt onze ex-hockeyer met een
sigaretje in de ene hand en een
biertje in de andere, „eigenlijk
als hij onze sporters aan het
werk ziet, het liefst zo tussen ze
springen om weer mee te
doen".
En als dan voor de grap wordt
opgemerkt dat hij op zijn leef
tijd inderdaad nog best mee zou
kunnen in dit voornamelijk
bronzen tijdperk waar Neder
land in dreigt te blijven steken
hier in Barcelona, wordt hij
woedend.
„We zijn", grauwt Bolhuis,
„amper een week bezig, we heb
ben al zes bronzen plakken en
twee zilveren, er valt derhalve
helemaal niks te klagen over de
prestaties van onze jongens en
meisjes hier".
Dat kan wel wezen, maar he
laas telt ook op de Spelen uit
eindelijk alleen de eerste plaats,
de tweede en de derde vallen
onder de categorie troostprij
zen.
Als dat ergens duidelijk wordt,
is het wel op de 100 meter van
de heren. Acht perfect opgefok
te, anabolisch geheel verant
woorde kanjers, met bovenar
men waarop ze de honderd me
ter ook nog binnen de twaalf se
conden zouden kunnen lopen,
gaan van quitte. Lewis is er niet
bij, dus kan eindelijk eens ie
mand anders winnen.
Haat
Het wordt een Engelsman en is
de man die tweede wordt,
Frank Fredericks blij met zijn
zilveren plak? Neen, hij is daar
niet blij mee. Hij haat zilver, hij
is allergisch voor zilver. Hij
heeft net zoveel getraind, ge
slikt en afgezien als de winnaar,
hij komt op de streep zeshon
derdste van een seconde tekort,
Barcelona Dennis Mitchell
won zaterdagavond achter
Frank Fredericks en de Britse
winnaar Linford Christie een
bronzen medaille bij de hon
derd meter sprint. Het werd de
Amerikaan bijna kwalijk geno
men dat hij er blij mee was.
Want de Amerikaanse pers
luidde onmiddellijk de nood
klok. Nadat Carl Lewis twee
maal achtereen de gouden me
daille had veroverd moest juist
op dit belangrijke onderdeel het
eremetaal aan een Brit worden
overgegedaan. Dat deed pijn.
„De mensen in Amerika
moeten eens leren begrijpen
dat een honderd meter sprint
onvoorspelbaar is", zei Mitchell
achteraf. „Er kan zo veel mis
gaan, de tijden liggen zo dicht
bij elkaar, dat de kleinste de
tails de doorslag geven. Wij
kunnen dus niet altijd winnen.
Over het algemeen bekeken
zijn wij nog steeds de besten in
de wereld op dit nummer. Van
daag waren een man uit Groot-
Brittannië en een man uit Na
mibië gewoon sterker".
Christie (*32), troostte zijn jonge
Amerikaanse collega met de ge
dachte dat hij nog voldoende
kansen krijgt olympisch goud te
halen. „Ik ben zelf te oud voor
Atlanta, al ben ik nog niet van
plan te stoppen", zei de Brit die
met 9,96 seconden als enige on
der de tien seconden bleef.
Christie voelde zich een groot
winnaar. „Ik heb vandaag de
drie Amerikanen verslagen die
op hun beurt Lewis bij selectie
wedstrijden klopten. Ik heb
Carl in mijn leven ook een paar
keer geklopt. Deze medaille
komt mij toe".
en vier jaar van totale opoffe
ring zijn naar de Filistijnen.
Trouwens onze eigen roeier
Rienks, die zich ook vier jaar uit
de naad heeft gezwoegd om nog
een keer een gooi naar het goud
te kunnen doen, neemt de felici
taties voor zijn bronzen plak in
ontvangst met een gezicht alsof
het condoleances betreffen.
Jammer, tussen haakjes, dat
onze dameshockeyers niet meer
naar het brons kunnen henge
len, maar als een verrassing
kwam dit niet, voor ons niet al
thans. Immers, hoe kan een
team dat naar elkaar toeroept
'dames is ons arsenaal aan
slechte passes nu eindelijk uit
geput', ooit winnen van een
team als dat van Korea. Waar
de coach na afloop hoogst per
soonlijk elke dame die een ver
keerde pass heeft gegeven een
klets om de oren geeft. Dan leer
je wel goed passen, al spelen ze
in dat land amper acht jaar hoc
key.
Gezakt
Maar om nog even op onze chef
de mission terug te komen, als
zijn woede over die flauwe grap
pen inzake de bronstijd der
Oranje-klanten wat is gezakt,
wil hij best melden dat het werk
van zo'n chef de mission geen
sinecure is. Hij werkt zich ei
genlijk te barsten.
„Pas nog", zegt hij, „is hij uren
in touw geweest als gevolg van
een akelig akkevietje waar de
politie aan te pas is gekomen,
compleet met een drie vellen
dik proces verbaal. De loco-bur
gemeester van het olympisch
dorp belde hem, een man waar
tegen hij nog gehockeyed heeft
en die hij drie kapotte knieën
heeft geslagen in de goede oude
tijd, en die zei: André jongen,
nou zitje echt in de shit. Die en
die van je ploeg heeft dat en dat
geflikt, dat heeft verregaande
gevolgen voor die man".
„Heb je de andere partij ge
hoord?", vroeg chef de mission
Bolhuis alert, „neen, nou dan
doen we dat eerst en dan gaan
we samen een glas bier drinken,
dan komen we er wel uit. Welnu
we hebben drie uur zitten pra
ten en toen waren we eruit.
Welke sporter of offical en wel
ke sport het hier betrof, neen
jongens, je denkt toch niet dat
ik zo stom ben om jullie dat te
vertellen, dat is geheim, dat zeg
ik niet, ik wil per se niet dat het
uitlekt", zegt André Bolhuis,
chef de mission dan.
Zou hij nou echt niet begrijpen
dat hij net zo goed met grote let
ters op een schoolbord had kun
nen schrijven: dames en heren
de chef d'equipe van de hockey
ers, de heer Joost Bellaart,
heeft omdat we geen video-op-
namen mochten maken van het
optreden van de Spaanse hoc-
keyploeg amok gemaakt. Dat
namelijk is geschied, zo blijkt
bij enige navraag.
Nu kunnen we best begrijpen
dat de heer Bellaart, van wie we
trouwens altijd al hebben ge
dacht dat ze hem beter als offi
cial van de boksers hadden kun
nen meenemen dan als chef van
de hockeyers, boos werd toen er
geen opnames van die Spanjo
len mochten worden gemaakt.
Omdat het lot van zijn jongens
vanavond toch een beetje af
hangt van de vraag hoeveel
goals Spanje tegen Pakistan
maakt. Pakt dat ongunstig uit,
dan zijn we de klos en dan kan
Oranje hier zelfs niet meer in
het bronzen tijdperk verzeild
raken.
Over zeilen gesproken, onze
zeilers kunnen eindelijk toch
ook het lied 'In het bronsgroen
eikenhout' meezingen, zij het
zachtjes want één derde plaats
geeft natuurlijk geen rede tot
immense feestvreugde. Ze heb
ben het slecht gehad hier, die
zeilers. Want konden onze
schaatsers vroeger onder het
betreurenswaardige bewind
van Tjaart Kloosterboer niet te
gen werkijs, onze zeilers zijn
geen gulden waard als de wind
kracht onder het cijfertje drie
zit.
„Dat", zegt de coach, een klein
bunnyachtig baasje, Jeroen
Pels genaamd, „zijn we in Ne
derland niet gewend, in Neder
land waait het altijd hard".
Dat zeilen geschiedt recht te
genover het olympisch dorp,
dat weer onderdeel is van de
nog vol te bouwen wijk die Bar
celona's nieuwe maritieme fa-
gade moet worden. De wijk heet
Nova Icaria, Nieuw Icarie, is
dus vernoemd naar de ideale ar
beidersgemeenschap Icaria, die
een handjevol idealistische Eu
ropeanen in de vorige eeuw te
vergeefs in de VS trachtte te
stichten.
Vermogen
Als ideale arbeidersgemeen
schap is trouwens ook dit
Nieuw Icarie van Barcelona ge
doemd te mislukken, want de
huizen en de flats kosten een
vermogen en zijn net zo bereik
baar voor Jan Modaal als paté
de foix gras voor een Parijse clo
chard.
Een van die idealisten indertijd
was de Catalaan Narcis Montu-
riol. Hij ligt begraven aan zee,
op El Cementerio Viejo, het
oude kerkhof, op een steenworp
afstand van dé ringweg die
langs de Nova Icaria loopt, en
hij raakte in de vorige eeuw
vooral bekend als uitvinder van
de duikboot de Ictineo, die hij
alleen voor vredesdoeleinden
wilde gebruiken en die dus pas
send van olijfhout was ge
maakt.
Terwijl duizenden toekijkende
Barcelonezen de adem inhiel
den bleef Monturiol in zijn
duikboot maar liefst twaalf mi
nuten onder in het toen nog hel
dere water van de haven van
Barcelona. Helaas zagen de au
toriteiten niets in onderzeebo
ten, hij kreeg nei'gens financië
le steun en stierf tenslotte arm
als een kerkrat.
Niet bevroedend dat ooit, meer
dan honderd jaar later, op de
zelfde plaats waar hij de Ictineo
voor het eprst testte, momen
teel twee tot de tanden gewa
pende en derhalve absoluut
niet vreedzame onderzeeërs lig
gen om er voor te waken dat er
geen terroristen van uit zee de
olympische happening komen
versteren. En ook dat de kroon
prins van Spanje onder het toe
ziend oog van zijn moeder veilig
zijn wedstrijden kan varen.
Hij doet dat in de Soling-klasse
en z'n moeder kijkt toe vanaf
het dek van een mooi schip, we
zwaaien naar haar als we langs-
varen op zoek naar onze Neder
landse nazaten van kapitein
Rob en ze wuift vriendelijk te
rug. Ze is natuurlijk terecht
trots op de olympische verrich
tingen van haar zoon, wij had
den het ook best leuk gevonden
als onze kroonprins zich op
olympisch niveau zou manifes
teren. Maar helaas, die is voor
lopig nog niet veel verder geko
men dan het aanduwen van
Yvonne van Gennip bij het ijs-
gala in Heerenveen, sportief ge
zien ook geen geringe prestatie,
maar het is nu eenmaal geen
olympische discipline.
De Spaanse kroonprins bereikt
overigens krap de finale, terwijl
onze eigen Roy Heiner in de So-
ling-klasse om het populair te
zeggen geen deuk in een pakje
boter vaart. Heiner baalt als
een Spaanse vechtstier. „De
boot", zegt hij, „deugde voor
geen meter, dat ding was niet
vooruit te branden, hij had een
nieuwe moeten kopen, maar ja
het geld was op. En nu, nu is de
toekomst uiterst onzeker, hij
had alles op deze Spelen gezet,
zijn tijd, zijn geld geïnvesteerd,
het was alles of niets en het
werd niets. Wat hij nu moet
weet hij niet, hij had willen
doorvaren op de Soling tot en
met de Spelen van '96 maar na
dit echec zal het lastig zijn
sponsors te vinden".
Lusteloos
Hij zegt het allemaal terwijl hij
lusteloos zijn boot afspuit, ter
wijl vanuit de Nederlandse
loods opgewekt doch naar later
zal blijken prematuur feestge
druis klinkt, want op de voor
laatste dag van hun zeilwed
strijden wint Stephan van de
Berg twee races bij het plank-
zeilen (Lechner), wordt Dorien
de Vries achter elkaar tweede
en derde, winnen Mark Neele-
man en Jos Schrier de voorlaat
ste Star-wedstrijd en als de
punten zijn geteld staan er met
nog maar één zeildag voor de
boeg vijf Nederlandse boten of
planken bij de eerste zeven in
hun klasse.
„Vijf reeële kansen op een me
daille, dat is nog nooit vertoond
in de Nederlandse olympische
geschiedenis", juicht Nick de
Jong, chef d 'equipe, maar hij
juicht te vroeg zo zal blijken.
Omdat een dag later Neeleman
en Schier weliswaar vierde wor
den maar in het eindklasse
ment net buiten de meda
vallen en ook de andere mar
lijke Nederlandse deelnen
geen vuist kunnen
(werkijs, pardon weinig wini
En we het dus moeten heb
van onze surfer (Lechner)
rien de Vries. Die tot giste
alle wedstrijden in de kopgi
heeft weten te beëindigen
nog een gooi kan doen naar
zilver. Zover komt het
Omdat ze in de zenuwen
valse start maakt en tot h
grote opluchting ziet hoe
haar enige rivale voor de dt
plek de Frangaise Maud I
bert in de fout gaat.
De dames worden uit de st
genomen, en de champagne
worden opengetrokken
Dorien de Vries, die ooit sl
leerde op een uitgegraven z
put bij Haaksbergen. En ei
Barcelona dus voor zorgt da
zeil-équipe niet geheel met 1
handen naar huis hoeft.
Dat brons van haar heeft
NOC overigens wel goud
kost. Maar liefst 22 official:
zeilers zijn naar de Catalaa
stad gereisd, het transport
de boten was ook niet goedki
dus niet alleen de vis hier, m
ook het olympische ze
wordt duur betaald.
FOTO epa
De Amerikaanse atlete is dolgelukkig met haar gouden sprint en laat het publiek
delen in haar vreugde.
Gail Devers is in de statistieken van de IAAF
slechts te vinden bij de 100 m horden. De
Amerikaanse, die vorig jaar bijna haar voeten had
moeten laten amputeren, verraste de wereld door
in Barcelona de sprint naar zich toe te trekken.
De drie sprintsters die in het
volle Olympisch Stadion op de
Montjuic zaterdavond het podi
um mochten beklimmen onder
gingen de kritiek van Torrence
gelaten. „Zij had gedacht hier
vandaag te winnen. Dat is even
tegengevallen en uit teleurstel
ling gaat ze dit nu roepen. Ik zie
haar straks wel bij de doping
controle", zei Cuthbert.
„Ik word hier in Barcelona door
bijna iedereen genegeerd. Nie
mand kijkt naar me om. Ik voel
wel aan waarom ze zo hande
len. Maar daar trek ik me dus
niets van aan", stelde Privalova
nuchter.
De winnares zelf wilde na het
betoog van Kersee niet eens se
rieus ingaan op de kritiek van
haar landgenote. Gail Devers,
een vrolijk 25-jarig sprintka
nonnetje uit Seattle, verkeerde
in hogere sferen. Niet in de laat
ste plaats had ze met haar gou
den race van 10,82 zichzelf ver
rast door juist in de belangrijk
ste loop van haar leven 0,13 se
conde van haar persoonlijk bes
te, tijd af te knabbelen. „Dit is
een droom. Ik kan het eigenlijk
allemaal niet bevatten".
Levensverhaal
Wie haar levensverhaal hoorde
door Devers in tien minuten
rap bijeen gerateld kon de
opwinding van de Amerikaanse
wel billijken. Anderhalfjaar ge
leden, in maart 1991, kreeg ze
van de medici te horen dat haar
voeten zouden moeten worden
geamputeerd indien de voorge
door Dennis Mulkens
Barcelona Met veel gevoel
voor show en gespeelde veront
waardiging barstte Bob Kersee
- zaterdagavond bijna uit zijn
voegen. Iemand had het ge
waagd een uitspraak van de
Amerikaanse Gwen Torrence
te citeren, die na haar vierde
plaats op de honderd meter had
beweerd dat twee van de drie
medaille-winnaressen zouden
zijn gedrogeerd.
„Het is een schande dat dit zo
maar wordt geroepen",
schreeuwde de privé-coach van
winnares Gail Devers. De Ame
rikaan nam het in felle bewoor
dingen op voor zijn pupil en de
als tweede aangekomen Jamai-
caanse Juliet Cuthbert. De win
nares van het brons, Irina Pri
valova uit het GOS, liet Kersee
even buiten beschouwing.
„Gail en Juliet zijn grote atle
tes. Het is taal van een gefrus
treerd meisje".
schreven medicijnen niet zou
den aanslaan. Twee dagen na
die mededeling begon Devers te
herstellen van de ziekte van
Graves. „Een aandoening die
enorm wordt onderschat", zei
de olympische opvolgster van
Florence Griffith. „Ik heb de
meest vreemde dingen met
mijn lichaam meegemaakt. Als
ik mijn voeten in mijn schoenen
plaatste leek het alsof ik zes
paar sokken droeg. Zo dik wa
ren ze. Ik was een wrak dat
naar de badkamer moest wor
den gedragen. Niets kon ik
meer".
Al op jonge leeftijd ontdekte
Gail Devers dat ze hard kon lo
pen. Op de universiteit begon ze
als twaalfjarige met atletiek. De
korte nummers trokken het
1.60 metende typische product
van de Amerikaanse samenle
ving nog het meest aan. Vooral
op de horden was ze bijna niet
te kloppen. „Totdat ik me in
1988, één dag na m'n huwelijk,
plotseling ziek begon te voelen.
Iedereen dacht dat het van de
spanning van het huwelijk
kwam. Ik wist dat er iets niet
goed zat. Ik heb nog meegedaan
aan de Spelen in Seoel, maar ik
haalde niet eens de finale".
Terug van dat olympisch toer
nooi zette zich een lijdensweg in
die ruim twee jaar zou duren.
Ze klaagde over pijn in haar
hoofd, kreeg last van een ver
minderd gezichtsvermogen,
verloor veel bloed, zag wonden
openspringen als ze zich ergens
aan stootte en kreeg steeds dik
kere voeten.
„De diagnoses van de artsen
waren steeds verschillend. Ik
had migraine, hyperventilatie,
een oogaandoening of atletiek-
voetjes. Eind 1990 werd ont
dekt dat ik de ziekte van Graves
had".
Nadat een amputatie ter spr
was gekomen gelukkig sl
gen de medicijnen die ze
steeds dagelijks moet slik
aan werkte Devers raze
snel aan haar rentree op de
letiekbaan. „Dank zij Bobby
ik hier nu", wees ze naar I
coach Kersee, die zijn pupi,
no time had zien herrijzen.
„Hij heeft me steeds gezeg(
altijd in te blijven geloven.-
was het ook die ineens
droom kreeg en mij weer za£
pen op de baan. Dat was in
vember 1990. Een jaar k
stond ik in Tokio bij het 1
aan de start op de honderd i
ter horden. Die tweede
was de grootste overwinninj
mijn leven. Nooit heb ik r
gelukkig gevoeld, missch
zelfs vandaag niet".
Ottey
Terwijl de grote favoriete 1
rence fel uithaalde richting i
deel van de dames die in de i
dailies waren gevallen, was
Jamaicaanse Merlene Ot
iets subtieler in haar comm
taar. De in Rome woonacht
32-jarige sprintster maakt e
jaren een gewoonte van de si
ste seizoentijden neer te zett
Maar op de dag dat er een gr
finale is van internationale
lure blijkt de concurrentie be
te kunnen pieken.
„Ja, ik ben zwaar teleui
steld", zei Ottey, die alleen
Los Angeles met brons erei
taal op het kortste sprintnii
mer had behaald. „Ik had
dacht dat het nu mijn tijd
zijn om te winnen. Maar w
liepen anderen sneller. Eig
lijk begrijp ik dat niet. Als
hier op de 200 meter geen s
ces boek, overweeg ik sterk
stoppen met atletiek. Want
heeft het geen zin".
Nico Rienks (links) en Henk-Jan Zwolle passeren ook al als derde de finish. Echt blij zijn ze er niet mee.
