LEIDEN OMGEVING
Mythe rond reuze
nog lang niet uitgebloeid
Rabobank plaatst twee geldautomaten aan Stille Mare
Dode man in singel blijkt verdronken
WEEKEINDE
Uitnodiging
ËeidóeGou/umt
Leids gemeentebestuur stuurt brief
over anti-homowet Nicaragua
LEIDEN De dreigende strafbaarstelling van homoseksualiteit en sodo
mie in Nicaragua is voor het Leidse college van Burgemeester en Wethou
ders aanleiding een brief te sturen aan president Violetta Chamorro van
dat land. Het college doet in die brief een beroep op de president haar veto
uit te spreken over het inmiddels door het parlement aanvaarde wetsarti
kel. Dat zou de laatste mogelijkheid zijn om invoering ervan te voorko
men. B en W merken in de brief op dat het wetsartikel in strijd is met de
Algemene Verklaring van de Rechten van de Mens. Die is ook door Nica
ragua ondertekend.
In de brief wijst het college op de relatie die Leiden heeft met de Nicara
guaanse stad Juigalpa. Daardoor is het gemeentebestuur nauw betrok
ken bij ontwikkelingen in Nicaragua en wordt geprobeerd daar ook de be
volking van op de hoogte te houden. De brief moet volgens de gemeente
bestuurders vanuit die betrokkenheid worden gezien.
ZATERDAG 1 AUGUSTUS 1992
Vliegeren bij
Volkenkunde
LEIDEN Kinderen tussen
de 9 en 12 jaar mogen op zon
dag 2 augustus in het muj
seum van Volkenkunde een
Indonesische vlieger maken
en zelf oplaten. Voorts wor
den er Indonesische spelle
tjes gespeeld en mogen kin
deren een ritje maken met
een Indonesische fiets, een
becak. De entree in het mu
seum kost voor kinderen 6
gulden. De groepen starten
om 12.00 uur en 14.30 uur.
LEIDEN Bezoekers aan de Leidse bin
nenstad hebben binnenkort de beschikking
over twee nieuwe geldautomaten. De Rabo
bank is van plan die te plaatsen aan de Stille
Mare. Daarmee komt het aantal geldauto
maten van de banken in de binnenstad op
vier.
Het plan van de Rabobank Leiden en Oegst-
geest staat nog niet definitief vast. „Het is juri
disch nog niet helemaal rond. Het hoofdkantoor
in Utrecht moet nog statutair goedkeuring ver
lenen. Maar we- hopen dat dat slechts een for
maliteit is", aldus een optimistische M. de
Jong, adjunct-directeur van de Leidse Rabo
bank. „Ik verwacht dat de geldautomaten zeker
voor het einde van het jaar in gebruik zijn, ei
genlijk eerder nog in het derde kwartaal". Ook
de bouwvergunning is nog niet verleend.
Daarmee is het laatste deel van het voormalige
pand van ijzerhandel Janse, die enige maanden
geleden een nieuw onderkomen op de hoek van
de Stille Mare en de Stille Rijn betrok, ver
huurd. Het gedeelte aan de Haarlemmerstraat
werd verhuurd aan de CD-zaak Van Leest.
Voor de Stille Mare is gekozen vanwege de lig
ging. De Jong: „De behoefte aan geldautomaten
is duidelijk aan het toenemen. Als ik in het
weekend door de stad liep, vielen mij al de rijen
voor de automaten aan de Breestraat en de
Oude Rijn op". Daarnaast wil de Rabobank in
de binnenstad een vaste voet aan de grond krij
gen voor het moment waarop de tijd rijp is voor
uitgebreidere geautomatiseerde service aan de
klanten. Klanten zouden niet alleen terecht
kunnen voor het ophalen van geld, maar ook
voor vreemde valuta, reisverzekeringen, het
maken van afspraken en informatie over be
schikbare leningen. De Jong benadrukt echter
dat dit zogeheten 'direct service concept' nog in
ontwikkeling is en pas over enkele jaren zou
kunnen worden ingevoerd. Maar ook dan is er
nog steeds geen sprake van een volwaardig bij
kantoor van de bank. „Zover willen we niet
De politie sloot gisteren direct een gebied af langs het deel van de Morssingel waar het lichaam van de
verdronken man was aangetroffen. Duikers zochten in het water naar sporen. foto: wim van noort
LEIDEN De man die gister
ochtend dood werd aangetrof-
Ifen in het water van de Mors
singel, blijkt te zijn verdronken.
Een misdrijf wordt door de poli
tie uitgesloten. Het gaat om een
63-jarige Leidenaar. Omdat nog
iniet alle familieleden van de
man op de hoogte zijn gesteld
'van zijn overlijden, is zijn iden
titeit nog niet vrijgegeven.
Volgens politiewoordvoerder D.
Graveland was de man donder
dagavond uit geweest in de bin
nenstad. Daarna ging hij te voet
naar huis. Zijn weg voerde
langs de Morssingel. Door onbe
kende oorzaak is hij te water ge
raakt en vervolgens verdron
ken. Hoewel niet duidelijk is
hoe hij in het water terecht is
gekomen, staat volgens Grave
land wel vast dat het niet door
toedoen van anderen is. „De
conclusie van het gerechtelijk
laboratorium en van onze men-
sen was heel snel eensluidend".
Na het vinden van het stoffelijk
overschot begon de politie van
morgen direct een groots opge
zette zoekactie. Het gebied van
de Morssingel ter hoogte van
het Rijksmuseum van Volken
kunde werd afgezet en vervol
gens uitgekamd. Bovendien
werden duikers van de brand
weer opgeroepen om in de sin
gel te zoeken. Volgens Grave
land een gebruikelijke actie.
„We willen niet het risico lopen
dat als het wel om een misdrijf
gaat sporen zijn vertrapt of ver
dwenen. We hebben het terrein
afgezet om het zonodig heel mi
nutieus te kunnen onderzoe
ken". Nadat bleek dat de Leide
naar door verdrinking was om
gekomen is gistermiddag het
terrein weer vrijgegeven.
LEIDEN Om de Victoria
Regia, later Victoria Amazo-
nica, hangt een aura van my
thevorming. En niet ten on
rechte. Met bladeren van
meer dan twee meter leek
het een plant die niet van
deze wereld kon zijn en magi
sche krachten in zich moest
dragen.
De mythe werd nog eens ver
sterkt toen de plant in tropische
tuinen in Nederland weigerde
tè bloeien of dat alleen deed op
momenten waarop het haar
leek uit te komen. Die nukken
en grillen vertoont ze nog
steeds, ook in de Leidse Hortus
Botanicus.
Deze week kondigde de botani
sche tuin aan dat de Victoria in
de tweede helft van augustus
zou gaan bloeien. Met die mede
deling leek het alsof de lelie
maar één keer per jaar bloeit
om daarna af te sterven. En die
ene keer moet de wereld van
zelfsprekend gaan zien.
Dat is niet geheel naar waar
heid, moet Jan de Koning van
de Hortus bekennen. „Dit is
haar derde of vierde bloem",
terwijl hij wijst op de paarse
overblijfselen van wat eens een
schitterende witte lelie moet
zijn geweest. „Als ze eenmaal
gaat bloeien, brengt ze eens in
de vier a vijf dagen een bloem
voort. En dat kan tien, twaalf,
soms dertien keer op rij gebeu
ren. Maar we verwachten dat ze
de mooiste en grootste bloemen
voortbrengt over twee of twee-
ëneenhalve week Daarom wil
len we er pas in de tweede helft
van augustus een show van ma
ken".
Ongrijpbaar
Niet alleen het kortstondige be
staan van een lelie maar ook het
feit dat ze over het algemeen
slechts 's nachts wil bloeien,
maakt de Victoria tot een on
grijpbare schoonheid. Ze kon
digt haar bloei altijd heel kort
vantevoren aan. De Koning:
„Rond vijf uur gaat de knop, die
zich in de dagen daarvoor heeft
ontwikkeld, een klein stukje
open. Daarbij verspreidt de
bloem een zoetige, ananas-ach-
tige geur. Dan weetje dat ze die
nacht definitief gaat bloeien. De
daaropvolgende nacht komt ze
nog eenmaal uit, maar dan is de
bloem al roze. Daarna vergaat
de bloem definitief'.
Zodra de bloem gaat geuren, is
dat het teken voor de Hortus
om in actie te komen. Vorig jaar
viel de show in duigen. De plant
had zich op het laatste moment
alsnog bedacht, en had toch
maar besloten niet meer uit te
komen, ondanks de goede voor
tekenen. Als er nu tekenen van
bloei zullen komen, moet het op
zeer korte termijn aan het pu
bliek bekend worden gemaakt.
„Ik denk dat we dat maar via de
lokale radio aankondigen". De
Koning was er twee jaar gele
den niet bij toen de bloei wel tot
'lokaal evenement' werd verhe
ven. „Maar het schijnt dat er
een rij van de kas tot op het Ra
penburg stond om de bloem te
bekijken. Vijfduizend mensen
waren er, op één avond. Daar
om hebben we dit jaar gekozen
voor drie avonden, om de druk
te wat te spreiden en meer men
sen de kans te geven om de
bloem te zien".
Ademloos
Net als in andere botanische
tuinen, wordt de Victoria in de
Leidse Hortus enigszins gema
nipuleerd. In Groningen wordt
Gekte (1)
Een zeehondje spoelt aan op
het strand tussen Katwijk en
Noordwijk. Het is hoogzomer
en voor de plaatselijke media
komt zo'n incident dat zich in
geen twintig jaar heeft voorge
daan als een geschenk uit de
hemel. Kranten en de regiona
le omroep storten zich op het
diertje waar de Dierenambu
lance Oegstgeest zich over ont
fermt.
Zo'n gebeurtenis kun je moei
lijk geheim noemen, maar als
de Oegstgeester Dierenambu
lance zich niet bewust was ge
weest van het bijzondere van
het geval, had het toch een tijd
geduurd voor iemand er iets
van had gehoord. Mogelijk pas
als het diertje hoog en breed in
Pieterburen in de zeehonden
crèche had gezeten.
De zeehond was namelijk ge
vonden door een particulier die
in alle vroegte over het strand
struinde en zelf de dierenam
bulance waarschuwde. Die
haalde het dier op en zorgde er
voor dat het via de
Valkenburg in Pieterburen te
recht kwam. Anderen kwamen
daar zeker in eerste instantie
niet aan te pas. Zo kon het ge
beuren dat dinsdagochtend de
politie in de kustgemeenten
langdurig werd lastiggevallen
met vragen over een zeehond
je, terwijl de Hermandad op
dat moment nog niet eens op
de hoogte was van het bestaan
van het later 'Jantje' gedoopte
beestje.
vliegbasis Huilertje
rburen te- 1
Voor het eerst in twintig jaar spoelde de afgelopen week een zeehondje aan op het Zuidhollandse strand,
het naar Pieterburen. (Zie: Gekte.
Met een gecharterd vliegtuig ging
foto: wim van noort
Gekte (2)
Jantje bleek een piepjonge zee
hond te zijn, een vrouwtje -
een zeeteefje? - dat vroegtijdig
zonder moeder op drift was ge
raakt. Uitgehongerd en ge
wond spoelde het diertje aan.
Maar al die inspanningen wa
ren niet voor niets. De opvang
mocht er wezen. Per ambulan
ce via Oegstgeest naar Valken
burg om vervolgens naar Pie
terburen te vliegen.
Nu is het prachtig dat er een
zeehondencrèche is waar Lenie
't Hart zich als een inmiddels
nationaal figuur al jarenlang
succesvol inspant om de zee
hond in de Nederlandse wate
ren te behouden. En het is ook
mooi dat de bevolking bereid is
daar zoveel aan bij te dragen
dat die crèche fatsoenlijk kan
draaien.
Maar wie er niet zo vaak mee te
maken heeft, knippert toch
met zijn ogen als hij hoort dat
het voor 'Pieterburen' gebrui
kelijk is om voor vervoer van
elders aangetroffen zeehondjes
op afroep te beschikken over
een op Eelde gestationeerd
Cessna-vliegtuig. Een prachti
ge voorziening die ongetwijfeld
zijn nut voor de zeehonden
stand heeft bewezen.
Toch bekruipt je als buiten
staander het gênante gevoel
dat het bestaan zo'n actie voor
Nederlandse zeehondjes maar
moeilijk is uit te leggen aan be
zoekers die in hun eigen land
een harde strijd moeten voeren
voor hun bestaan. Laat staan
aan vluchtelingen die te horen
krijgen dat er hier voor hen
geen geld en geen plaats is.
Soms lijkt de grens tussen na
tuurbescherming en gekte heel
Bollebak(l)
De Jongerenafdeling van. de
FNV deed deze week verslag
van een geheime operatie. De
afgelopen weken hadden vier
kaderleden 'undercover' bol
len gepeld bij negen bollenbe-
drijven in Noord-Holland.
Operatie Hyacinth overi
gens een knolgewas dat zoals
iéder in de Bollenstreek opge
groeid kind weet nu juist niet
gepeld wordt - bleek niet he
lemaal datgene op te leveren
waarop de' Günther Walrafï-
klonen hadden gehoopt.
De bollenboeren in de Noord
bleken geen bullebakken.
Neen, meldden de jongens en
meisjes van de ondernemende
vakbond blij, ze bleken juist
erg vriendelijk. Eén van 1ien
bestond het zelfs zijn honderd-
koppige pellerslegioen tijdens
een warme zomermiddag te
trakteren op Cornetto's. De
FNV wist dan ook weinig an
ders tegen de brute bollenboe
ren te berde te brengen, dan
dat het toch wel uiterst onge
lukkig zitten was op zo'n bol-
lenkistje. En zo werd het 'Ik,
Ali' een 'Ik, baalnie' en zal het
juichverhaal over werken in de
bollen ongetwijfeld nog lang
door bollenboeren geciteerd
worden om nog maar eens aan
te tonen dat het werken in de
Bollebak (2)
Het is jammer dat de bondspel-
lers zich beperkt hebben tot
Noord-Holland. Waren ze naar
de Bollenstreek gekomen, dan
had men mogelijk wat meer
munitie voor hun hedendaags
J'Accuse gevonden. Want wie
ooit met rood ontstoken tul
penvingers voor zo'n kuubkist
natte bollen heeft gezeten en
zijn kistje bollen tot drie keer
toe met een nors 'nie vol ge
noeg' zag worden terugge
stuurd, weet wel beter. Pellen
is een hell of a job Engels is
tegenwoordig de voertaal in de
gemiddelde bollenschuur -
waarmee slechts de allerbesten
een aanvaardbaar loontje kun
nen verdienen. En het werk is
er sinds de intrede van de pel-
machines ook niet beter op ge
worden. In die machines pas
sen alleen de grote, gladde en
dus snel te pellen bollen. De
arme peller rest derhalve de
kleine en moeilijk te villen ge
vallen, waar dus niets mee te
verdienen valt.
Cornetto's worden in de Bol
lenstreek niet uitgedeeld. Wel
verschijnen bij de grote bedrij
ven vaak snackwagens op het
terrein, waarbij de bollen wer
ker z'n moeizaam bij elkaar ge
pelde centen kwijt kan. Blijk
baar zijn de bollenboeren in de
Bollenstreek niet zulke softies
als hun collega's in de Noord.
Of zou het FNV niet goed opge
let hebben. Wie werken in de
bollen leuk zegt te vinden
maakt een grapje. Een bolle-
Nieuwe stijl
Wie onlangs in het postkantoor
aan de Breestraat of aan de
Schipholweg is geweest, heeft
er al mee kennisgemaakt: het
postkantoor-nieuwe stijl. Nou
ja: een aanzetje daartoe. We
moeten niet overdrijven. Een
verbouwing zoals die twee jaar
geleden plaatsvond op het
hoofdpostkantoor in Den Haag
is het tenslotte niet. Maar wat
niet is kan komen, en Tante
Pos heeft nog veel meer in haar
mars nu ze niet langer meer
opereert onder de veel te bezie
lende vleugels van het ministe
rie.
Het lijkt er dus op dat de reus
met lemen voeten ook in Lei
den van zijn plaats komt. Het
begon met de openstelling van
het postkantoor aan de Bree
straat op zaterdag. En nu is, na
het in verschillende andere
plaatsen in Nederland met suc
ces te hebben getest, ook in
Leiden het éénrijwachtsys-
teem ingevoerd. Het is even
wennen maar het zal ook U
snel bevallen: nooit meer in de
verkeerde rij staan, nooit meer
zuchten omdat uitgerekend u
achter een meneer staat die
uitgebreid staat te argumente
ren waarom hij zijn kenteken
bewijs wil laten overschrijven
maar zich niet wil legitimeren.
Kortom, zo'n rij is bijna ideaal.
Bijna. Want wie helemaal aan
het begin van de rij staat, kan
nauwelijks overzien welk loket
vrijgekomen is, of welk loket
net is geopend. Dat geldt zeker
voor het postkantoor aan de
Breestraat, waar licht een
schaars goed is. Wachtenden in
de rij aan de Schipholweg heb
ben wat dat aangaat toch aan
zienlijk gemakkelijker.
Maar laten we niet te veel kri
tiek spuien en Tante Pos in
Leiden een faire kans geven.
Misschien valt er nog wat te
doen met een belletje, of een
lichtje dat liefst ook nog knip
pert, of een lief stemmetje dat
zegt: volgende klant, loket 5.
Maar dat is weer lastig voor
niet-Nederlandstalige toeris
ten. Het is ook nooit goed. Ty
pisch Hollands. U bent in elk
geval gewaarschuwd: pas op,
niet in slaap vallen voor het lo
ket.
Waken
De door diefstallen geplaagde
winkeliers van de Leidse Haar
lemmerstraat hebben de han
den ineen geslagen en bewa
kers aangesteld om hun spul
len te bewaken. Een initiatief
dat al lang in de lucht hing,
maar dat nu eindelijk is uitge
voerd.
Voor de de winkeliers valt te
hopen dat ze daarnaast ook een
goed contact houden met de
Leidse politie. Die had de afge
lopen week de handen vol aan
een bewaker van de vestiging
van een groot Japans elektro
nicabedrijf op het bedrijfster
rein Roomburg. De man had in
een halfjaar voor een half mil
joen aan video- en audio-appa-
ratuur die hij moest bewaken
mee naar huis genomen. De
tijd zal moeten leren of de win
keliers met de bewakers een
oplossing of een nieuw pro
bleem in huis hebben gehaald.
aan het einde van de nacht een
kap over de bloem gezet, zodat
de nacht langer lijkt te duren.
Leiden zet er juist eerder een
kap op om de indruk te wekken
dat de nacht eerder invalt. „In
tropische landen bloeit ze echt
heel wat regelmatiger, zoals de
normale waterlelie in de grach
ten hier. Een maand geleden
was ik in Bogor, ter gelegenheid
van het jubileum van de vriend
schapsband die bestaat tussen
de botanische tuin daar en dé
Hortus. Om tien uur 's morgens
lagen daar nog tien bloemen
volkomen open op het water".
De Nederlandse wetenschap
pers restte slechts ademloze be
wondering.
Zelfs Jan de Koning, prefect van de Hortus Botanicus, wordt nog al
tijd even stil als hij een bloeiende Victoria Amazonica ziet. foto:
wim van noort
OMNIVERSUM
Onderga het sensationele gevoei
direct betrokken te zijn bij film
beelden, dié
geprojecteerd
worden op een scherm van maar liefst 840 m-'.
Als dank voor het opgeven van een nieuwe abonnee krijgt l
een gratis entreebewijs voor het Omniversum toegestuurd
De nieuwe lezer krijgt onze krant de eerste 2 weken gratis
^Tloteer als nieuwe ahnnnee intraanrlo-
I Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis..
Daarna wordt het abonnementsgeld betaald per:
maand (automatische betaling) f 27,00
I O kwartaal (automatische betaling) f79.80
O kwartaal via acceptgiro f 82.80
Stuur als dank het gratis entreebewijs naar:
- Naam:
Straat:
Postcode/plaats:
i Stuur deze bon in een open envelop - postzegel niet nodig - naar de
Leidse Courant, antwoordnummer 998, 2501 VC Den Haag. JNZ
ÊeidóeSomo/nt
■iimuiiainiimumii»
Dhr./Mevr.:
Voorl.:
Straat:
Postcode/plaats:
Telefoon:
•oor controle bezorging)
