Jongejans is afgeknapt op Miami
Te veel afleiding
voor broers Potma
Frans Göbel gewogen
en te licht bevonden
SPORT
Van den Heuvel terecht
in de schaduw toppers
'De wereld houdt van
Amerikaanse atleten'
Boardman als formule I-coureur
"Lex,
er staat nog
een bonnetje
van je---"
"Eh, donderdag
Henk, echt,
donderdag".
£eidóc Courant
DONDERDAG 30 JULI 1992
Barcelona - De wereld houdt
van de Amerikaanse atleten.
Na vijf dagen Olympische Spe
len kunnen de volgende gedrag
safwijkingen van de sporthel
den genoteerd worden: uit pro
test het hoofd kaal scheren, de
journalist spelen hoewel dit
verboden is, een coach een leu
genaar noemen, vloeken naar
het publiek, een glibberige mat
de schuld van een valpartij ge
ven, dreigen afwijkende kleding
te dragen tijdens de warming
up. Geen wonder dat de wereld
van de Amerikaanse atleten
houdt. De Amerikanen hebben
naast basketbal, volleybal en
zwemmen nu eenmaal behoefte
aan gebeurtenissen waar je kan
opvallen.
Al tijdens de openingsceremo
nie brak Carl Lewis met alle re
gels van het protocol door een
draadloze telefoon open te klap
pen en een live-verslag te geven
terwijl hij met de Amerikaanse
ploeg door het stadion in Barce
lona marcheerde. Kort daar
voor tekende hij twee lucratieve
contracten met Europese kran
ten voor zijn versie van de Spe
len. Verboden, Carl.
Maar hij is niet de enige atleet
die als journalist iets bijver
dient. Basketballer Charles
Barkley bood de krant USA To
day een stukje over de wedstrijd
van de 'US Air Force' tegen
Kroatië aan. Fout Charles. Het
Internationale Olympisch Co
mité (IOC) gaf beide heren een
reprimande en beide heren be
loofden beterschap. Erkend
dwarsligger Barkley voegde
hier echter stekerig aan toe dat,
„ze niet alle kleine dingen
moeten opblazen". En dat, „ze
ons meer moeten waarderen
omdat we een groots basketbal
team zijn".
Kale kop
Maandag verbaasde het volley
balteam door in de arena te tre
den met kaal geschoren koppen
uit protest tegen de omzetting
van hun overwinning een dag
eerder op Japan in verlies. Zon
dag vroeg de zwemster Jenny
Thompson, wereldrecordhoud
ster op de 100 meter, openlijk
om een dopingtest voor de Chi
nese zwemster, die haar ver
sloeg.
De wereld houdt van de Ameri
kaanse atleten. Maar misschien
ging Barkley toch iets te ver.
Zondag, in de wedstrijd tegen
Angola, keerde het publiek zich
tegen hem, omdat hij een mage
re Angolees - Barley zelf weegt
113 kilo schoon aan de haak -
een elleboog in de maag splitste.
„Hij sloeg mij en ik sloeg te
rug", was het commentaar van
Barkley. „Het is een getto
kwestie en fysiek onderdeel van
een wedstrijd". Maandag kreeg
Barkley tegen Kroatië een tech
nische fout, omdat hij het pu
bliek uitschold.
Heel Amerika, en heel de we
reld, want de wereld houdt ten
slotte van de Amerikaanse atle
ten, kijkt ondertussen uit naar
de onvermijdelijke uitreikings
ceremonie van de gouden me
daille aan het 'Dream Team' en
in het bijzonder naar welke out
fit Michael 'Air' Jordan daarbij
zal dragen. Het Amerikaanse
Olympische Comité heeft een
contract met sponsor Reebok,
waarin staat dat alle atleten tij
dens de medaille-uitreiking de
kleding van het sportkledingbe-
drijf moeten dragen. Maar Jor
dan zweert bij Nike, dat bij
draagt in zijn levensonderhoud
in de vorm van een miljoenen
contract.
„Ik ga absoluut geen pak van
Reebok aantrekken", heeft Jor
dan al laten weten. Woordvoer
der Mike Morgan van het Ame
rikaanse Olympische Comité
reageerde met de woorden dat,
„geen enkele atleet op het podi
um zal staan zonder Reebok
outfit. Het geld dat we van Ree
bok krijgen ondersteunt de trai
ning van duizenden atleten.
Het 'Dream Team' begrijpt dit
waarschijnlijk niet", aldus
Morgan, die er fijntjes aan toe
voegde dat dergelijke menings
verschillen het imago van het
basketbalteam kunnen scha
den.
Maar de wereld houdt van de
Amerikaanse atleten, nietwaar.
BADMINTON
Barcelona - Sarwendah Ku-
sumawardhani heeft Erica van
den Heuvel terug op aarde ge
zet. De Helmondse badminton-
ster hunkert naar erkenning in
het enkelspel, zoekt aandacht
en wil niet meer gezien worden
als het hulpje van Eline Coene
in het dubbelspel. Een rol die ze
jaren gedwee speelde.
Gisteren maakte de Indonesi
sche nummer twee een einde
aan haar solo-optreden in Bar
celona. Na een sterke eerste
game (8-11), kwam de Brabant
se er in de tweede tegen de Azia
tische winnares van de Dutch
Open helemaal niet meer aan te
pas (3-11). Zoels te verwachten
was.
Van den Heuvel is dé dubbel-
specialiste van Nederland. Ze
grossiert bij de jaarlijkse natio
nale kampioenschappen in ti
tels voor koppels, als partner
van Coene en in de mix. Voor
het enkelspel acht bondscoach
Martijn van Dooremalen haar
minder geschikt. Dat steekt de
speelster al jaren, gaf ze diverse
malen toe.
Altijd stond ze in de schaduw
van Coene en Van der Knaap.
Onterecht, zoals ze zelf zegt. Ze
kan in het enkelspel pieken,
maar is wisselvallig. Gisteren
stond ze als enige Nederlandse
in Barcelona op de baan en dus
in de spotlights. Tegen een we
reldtopper. Dat is doping voor
de speelster met éen van de
hardste smashes ter wereld.
Oude fout
Eén game stribbelde Van den
Heuvel heftig tegen. Met een
voorsprong van 6-1 op zak ver
viel ze in haar oude fout. Ze
Erica van den Heuvel:
herkansing.
dacht de winst binnen handbe
reik te hebben en vergaloppeer
de zich. Sarwendah, uitgerust
met uitschuifbare armen, pakte
plotseling weer alles en bracht
de game alsnog tot een goed.ein-
de. „Ik ging verkrampt spelen
op die gunstige stand", keek ze
terug op haar sterke start. Na
het eerste verlies had ze niets
meer in te brengen. De Indone
sische verdedigster kwalificeer
de zich met 11-3 voor de derde
ronde.
Vandaag krijgt Van den Heuvel
een nieuwe kans. In het dubbel
spel. Aan de hand van de niet
fitte Coene. Tegen de Zweedse
foto epa
Amerikaanse sportlieden oogsten over het algemeen
waardering in de sportwereld. Rechts Magie
Johnson met Clyde Dressier van het
basketbalteam van de VS.
In tegenstelling tot zijn zus Daphne gaat Edwin
Jongejans na de Olympische Spelen vrolijk verder
met schoonspringen. Hij richt zijn blik op Atlanta
1996. In Barcelona kwam hij vanaf de drie
meterplank niet verder dan een zevende plaats.
Spaans spreken. Gezelligheid
zal ik er ook nooit vinden. Dus
wat heb ik er verder nog te zoe
ken? Alleen om te sporten is Mi
ami ideaal. Ik heb er uitsteken
de faciliteiten en mijn coach
Randy Ableman reken ik tot
één van de beste van de wereld.
Alleen hem en mijn zusje zal ik
missen".
Voor alle zekerheid heeft Jon
gejans een aantal bezittingen,
zoals zijn auto, achtergelaten in
Miami. „Ik heb me voorgeno
men om voor minimaal een half
jaar naar Australië te gaan. Ik
kan wonen in het huis van
bondscoach Steve Foley. Als het
me er bevalt, dan blijf ik zeker
langer. Mijn auto staat echter
nog in Miami, want wellicht
valt Australië wel tegen en be
gin ik de Verenigde Staten toch
weer te missen. Je weet het
nóóit".
Twijfelaar
Men mag Jongejans gerust een
twijfelaar noemen, want eigen
lijk weet hij niet wat hij wil. De
universiteit van Miami bezocht
hij vier jaar, maar zijn business-
opleiding maakte hij niet af. In
feite wil hij maar één ding en
dat is dagelijks van de duik-
plank springen. „Tja, wat als ik
straks 29 jaar ben na Atlanta?
Ik zou het eigenlijk niet weten.
Ik hoop dit leven nog minimaal
vier jaar vol te houden. Voorlo
pig heb ik voldoende geld om
het een half jaar vol te houden
in Brisbane. Ik heb goede hoop
dat de NSF en het NOF (Oly-
misch fonds) hun steun zullen
continueren. Met daarnaast de
bijdragen van mijn sponsors
kan ik het wel rooien. Als alle
geldkranen echter dicht gaan,
dan heb ik een probleem".
Sinds een jaar is Edwin Jonge
jans niet meer 'de broer van
door Dennis Mulkens
Barcelona Edwin Jongejans
zocht in 1984 samen met zijn
zus Daphne zijn geluk in de
Verenigde Staten. Na het olym
pische toernooi pakt hij ander
maal zijn koffers. Australië is
zijn nieuwe reisdoel. „Ik ben af
geknapt op Miami. Ik heb er het
afgelopen jaar met tegenzin ge
zeten".
Het duurde even, maar na bijna
acht jaar is Jongejans tot de
conclusie gekomen dat het le
ven in Amerika voor hem te op
pervlakkig is. „Each man for
himself. Zo gaat het daar. Ik
ben vorig jaar vier maanden
ziek geweest, had iets wat op de
ziekte van Pfeiffer leek. In die
periode heb ik mijn vrienden le
ren kennen. Ik had er minder
dan ik had verwacht".
„Toen ik in Miami aankwam
was die wereld daar op de uni
versiteit voor mij het einde. Ik
zat er met allemaal leeftijdsge
noten. Maar ik ben onderhand
met mijn 25 jaar ook een stukje
ouder geworden. Die kinderen
van zestien, zeventien jaar zeg
gen me gewoon niets meer. Met
de bevolking krijg je er amper
contact, want de helft bestaat
uit Cubanen, die alleen maar
Mark Edward Lenzi in actie op weg naar de gouden medaille op de drie-meterplank.
Daphne', die altijd alle publici
teit naar zich toetrok. In Syd
ney veroverde hij in 1991 de we
reldtitel op de één-meterplank.
Tweehonderd centimeter hoger
zit hij, zo werd gisteren in het
uitzicht over de hele stad bie
dende schoonspringbad op de
Montjuic nog eens bevestigd,
iets verder van de wereldtop
verwijderd. „Ik ben sterk en ex
plosief. Daardoor kan ik me op
de laagste plank wat beter on
derscheiden van de concurren
tie. Toch merk ik dat ik op de
drie meter steeds meer vooruit
gang boek. Het is mijn pech dat
alleen de' drie-meterplank op
het olympisch programma
staat. Wellicht dat daar over
vier jaar verandering in komt,
maar dat beslissen de hoge
heren van de wereldbond".
Hoge pet
Van dat gezelschap heeft Jon
gejans bepaald geen hoge pet
op, zo liet hij gisteren in niet
mis te verstane bewoordingen
nog eens blijken nadat de Ame
rikaan Mark Lenzi uiteindelijk
de titel had gegrepen. „We zit
ten hier met de slechtste jury
van de wereld opgescheept. Ik
wil niet zeggen dat ik met een
andere jury hoger was geëin
digd dan een zevende plaats,
maar bij mijn negende sprong
zat er 2,5 punt verschil in de ju
rering. Dat soort zaken mag
toch niet voorkomen. Hier zit
ten mensen die goed zijn inge
voerd in de wereldbond. Ze hou
den elkaar de hand boven het
hoofd en willen de Olympische
Spelen voor geen goud missen".
Bij de Amerikaanse selectie
wedstrijden is het volgens Jon
gejans beter geregeld. De ex-
Amstelvener, die er tussen de
wedstrijden de gewoonte op na
houdt een aantal sigaretten te
roken: „Daar zitten bijna alleen
maar coaches langs de kant. Ze
geven een eigen jongen mis
schien eens voordeel, maar dat
maakt over een heel toernooi
niets uit. Bovendien zitten ze
daar volledig afgescheiden van
elkaar. Ze zien niet wat de an
der aan punten geeft en ze ken
nen geen tussenstanden. Het is
veel eerlijker dan zoals het er
hier aan toegaat".
ZEILEN
ROEIEN
Mark Neeleman en Jos Schrier kampen in hun Star ook met gebrek aan
voldoende wind op de tweede olympische zeildag.
klus. De fysieke achterstand
van haar partner kan Van den
Heuvel alsnog de hoofdrol, die
ze zo ambieert, bezorgen.
Barcelona Alleen sterkere
wind kan de Nederlandse zeil
boten in de olympische regatta
naar voren blazen. Na de twee
de dag heeft alleen surfster Do-
rien de Vries nog direct uitzicht
op een medaille.
De veelbelovende Flying
Dutchman-équipe van de Frie
se broers Potma is na gisteren
als zeventiende terug te vinden.
Ook stuurman Willem Potma is
niet vies van een windvlaag,
maar hij vindt het te simpel om
het falen alleen daarop af te
schuiven. Nee, de Fries zegt de
scherpte te missen. Hoe dat mo
gelijk is in de belangrijkste re
gatta van vier jaar?
„Dit is zo'n bijzondere wed
strijd. Wij zeilers maken nooit
mee dat we tussen allerlei ande
re sporters vertoeven. In het
olympisch dorp is veel afleiding.
Je kunt je daarvan helemaal af
wenden of eraan proberen te
wennen. Wij doen het laatste.
Ik merk bijvoorbeeld, dat we bij
het vertrek tekens niet bovenop
de startlijst zitten. Niet echt
scherp dus, maar dat kan nog
komen. Hopelijk met wat meer
wind". Waarna zijn broer Ger
hard zegt: „Maar een dikke
kracht zeven zullen we deze
week niet beleven".
Dorien de Vries voer in de vier
de en vijfde race naar de vierde
en zevende plaats en duikelde
in het klassement van de eerste
naar de derde positie. Met drie
andere plaatsen in de top-tien,
Neeleman (Star), Van Teylin-
gen (Tornado) en Van Leeuwen
(Europe), kan bondscoach Pels
ook figuurlijk niet met zijn
hoofd in de wolken lopen. Te
meer daar de overige boten, zo
als de FD van de Potma's en de
470 van de gebroeders Kóuwen-
hoven, in de achterhoede zijn
terug te vinden.
Zeebonken
Pels mist wind. Nederlander-s
zijn van oudsher rauwe zeebon
ken, ze houden wel van een ste
vige bries. Tot nog tóe zijn bo
ven de Middellandse Zee slechts
zuchtjes waargenomen. „Als
het even meer dan tien knopen
zou waaien, gaan onze zeilers
als een raket", aldus Pels. „Ik
bedoel echte knopen, geen
Spaanse. Alle windmeters hier
geven drie te veel aan, dat heb
ben de meteorologen zelf toege
geven. Ze zullen wel reclame
willen maken voor Barcelona".
De wind zakte tegen het einde
van de races naar zes knopen,
nog geen twee Beaufort.
Pels liet zijn ploeg voorgaand
aan Barcelona zo veel mogelijk
trainen onder wisselende om
standigheden. „Overleven bij
licht -, toeslaan bij zwaar
weer", noemt hij dat. In Barce
lona wil het maar niet vlotten
met het opsteken van een ge
zonde bries. Lichte zeilsters, als
de Italiaanse Sensini op de
plank, komen bovendrijven.
Overgewicht
Eigenlijk, zegt Pels, doen zijn
zeilers het zo slecht nog niet.
Mark Neeleman en Jos Schrier
zijn goede voorbeelden. Met
hun 210 kilogram drukken ze
voor het goede te zwaar in de
Star-boot. Als het weinig waait,
anders is hun overgewicht gun
stig. Toch eindigde het duo als
zevende, vlak achter een paar
concurrenten en is de boot naar
de achtste plaats in het klasse
ment geklommen. Een paar da
gen zwaar weer en de twee
schieten omhoog, verwacht de
coach.
Neeleman is een bijzondere zei
ler. Hij, geboren in Bagdad, is
toe aan zijn derde Olympische
Spelen. Met de Finn eindigde
hij in 1980 (Tallinn) als achtste,
vier jaar later in Los Angeles als
negende. Zijn laatste olympisch
toernooi, want zo ziet hij dat,
moet de beste klassering ople
veren. De tegenvallende Kou-
wenhovens zijn, als 26e van de
rangschikking, alleen nog goed
voor een dagoverwinning.
Banyoles Het halen van de
Olympische Spelen is voor
Frans Göbel de top van zijn
laatste topsportseizoen geble
ken. De kwalificatie in Keulen
was het hoogtepunt.
De Amsterdamse arts heeft er
op het Meer van Banyoles geen
glanzend vervolg aan kunnen
geven. Hij werd gisteren in de
herkansing uitgeschakeld.
„Mijn seizoen is mislukt", stel
de hij onomwonden.
De verbanning van Göbel naar
de C-finale, voor hooguit de der
tiende plaats, gebeurde niet
door de eersten de besten. De
derde herkansing werd gewon
nen door de 26-jarige Estlander
Joeri Jaanson, wereldkampioen
in 1990. Tweede werd de 39-ja-
rige Finse brandweerman Pert-
ti Karppinen, drievoudig Olym
pisch kampioen ('76, '80, '84)
en tweevoudig wereldkampioen
('79,'85).
Göbel verwachtte te moeten
duelleren om de tweede plaats
met Jaanson. De dove Estlan
der was ook de man, die hij in
Keulen versloeg voor de finale
plaats in de wereldbekerwed
strijd, die goed was voor zijn
plaats in de Olympische roei-
ploeg. Het werd echter Karppi
nen. Jaanson startte zeer snel
met de bedoeling goed oog te
houden op de ontwikkelingen.
Bovendien zette hij de concur
rentie in zijn golfslag. Het risico
van zijn raketstart was dat hij
zichzelf kon opblazen.
Göbel had in overleg met coach
Hans Maarleveld voor een beet-
je rustige start gekozen om zo
veel mogelijk over te houden
voor de eindsprint. Na 500 me
ter lag hij vierde achter Jaan
son, Karppinen en ook nog de
Hongaar Mitring. Na duizend
meter rukte Göbel op. Hij ging
Mitring voorbij en naderde
Karppinen. Jaanson bleef op af
stand meester over de situatie
en zijn energie.
Beest
Het liep uit op een lange sprint
tussen Göbel en Karppinen.
Een verloren strijd voor de Am
sterdamse arts. „Karppinen is
een beest en ik wist dat hij ook
altijd kracht over heeft voor de
sprint".
Göbel kwam terug tot 1,16 se
conden. Het was spannend tot
de laatste meters. „Ik zit met
gemengde gevoelens", zei hij op
het botenterrein. „Ik heb mijn
best gedaan, er veel voor opzij
gezet, maar ik moet vaststellen
dat mijn Olympische missie is
mislukt".
De Olympische Spelen van Bar
celona moesten de afsluiting
van zijn topsportloopbaan zijn.
Göbel, arts op de afdeling gy
naecologie in het ziekenhuis
van IJmuiden, wil graag huis
arts worden ergens in een dorp
in het oosten van het land. Op
de vraag of hij nu stopt met
roeien, reageerde hij bedacht
zaam. „Ik ga met een andere in
stelling door met trainen. Ik
kan me nu namelijk geen drie
dagen achter elkaar zonder
training voorstellen
Göbel wordt volgend jaar be
slist teruggezien in de nationale
wedstrijden. Hij verdedigt zon
der twijfel de beker van de skiff-
head op de Amstel. Voor de
Olympische Spelen is hij te licht
gebleken. De overstap van de
tweevoudig wereldkampioen
lichte skiff ('89, '90) naar de
Olympische open klasse bleek
te groot om in één jaar te be
werkstelligen. Hetgeen overi
gens werd onderstreept door de
uitschakeling van de Ier Niall
O'Toole, de huidige wereld
kampioen in de licht skiff. „In
het lichte veld kende ik ieder
een, in het zware veld werd ik
voortdurend verrast. Ik kon
daar geen tactiek op bepalen".
Barcelona - Chris Boardman
domineerde de achtervolging
zoals zijn landgenoot Nigel
Mansell dit seizoen de strijd om
de wereldtitel formule I terrori
seert. De Brit werd gisteravond
olympisch kampioen op de vier
kilometer achtervolging op een
super-revolutionair rijwiel. Het
was voor het eerst sinds 1920
dat een Engelsman weer een
gouden medaille pakte op dat
onderdeel.
In de finale vernederde Board
man wereldkampioen Jens
Lehmann. De Duitser werd
twee ronden voor het einde ge
dubbeld door de Brit met zijn
ultra-lichte karretje. Samenge
steld uit één stuk titanium ver
sterkt met carbonfiber. Ont
worpen door ingenieurs van Lo
tus Cars.
Zij hebben ervaring met de
technische ontwikkelingen in
de autosport. Onder meer voor
de formule 1. Ze hebben de ken
nis van aërodynamica toege
past op de fiets. Zadel, pedalen
en de ketting zijn zo verwerkt
dat ze bijna geen luchtweer-
stand veroorzaken. Ook is veel
zorg besteed aan de positie van
het stuur en de houding van
Boardman op de fiets. De baan- Dinsdag scherpte hij het nog
renner bracht maandagavond eens aan: 4.24,496. De tijden
het officieuze wereldrecord op worden niet erkend omdat er
de 4000 meter al tot 4.27,357. twee renners in de baan waren.
ADVERTENTIE
Donderdag 6 augustus vallen de eerste prijzen weer.
MEER KANS, MEER GELD, IN DE STAATSLOTERIJ.-^*
