Olympische Spelen
w
Gekte zal het van verstand winnen
Zwerver
voelt zich
een pure
realist
D3
LEII
comrrtifisa
LEIDSE COURANT ZATERDAG 25 JULI
De Spelen in Barcelona, zoals IOC-president Samaranch de stad had beloofd. En dat terwijl toenmalige
voorzitter van het NOC, tevens commissaris van de koningjn «Groningen, Henk Vonhoff en zijn
partijgenoot de burgemeester van Blaricum Anneke Le Coultre echt hebben geloofd dat Amsterdam een
goeie kans had. En nadat in Lausanne Amsterdam om de oren was gemept met vijf van die negentig IOC-
stemmen, hield het mallotige duo nog vol dat het de met rotte eieren gooiende Saar Boerlage en haar
schamele trawanten waren geweest die liet Olympische feestje voor Amsterdam hadden bedorven.
door Pim Stoel
Laat in de morgen hobbelt
er een bus over het kleve
rige asfalt van de schroei
end hete Ramblas. Hij
stopt bij de Sagrada Fa-
milia. Een in een T-shirt
met als opdruk Cobi, de
mascotte van de Olympi
sche Spelen, alsmede een
wazige beeltenis van de
beroemdste onvoltooide kathedraal ter
wereld gehulde Japanner stapt uit.
Richt zijn camera op de in de lucht tril
lende en zo lijkt het, haast smeltende
torens, drukt af, en met het geluid van
een repeteergeweer jast de op hol gesla
gen elektronische Nikon er 36 opnames
door heen.
De toerist kijkt verbijsterd naar het ap
paraat, legt een nieuw filmpje in dat
vervolgens met dezelfde grote snelheid
door zijn apparaat raast. Hij lacht verle
gen, koopt een paar ansichtkaarten van
het bouwwerk, loopt even later langs de
krypte waarin de genialearchitect van
.a. de Sagrada Familia begraven ligt, al
heeft niemand minder dan Salvador
Dali altijd volgehouden dat tijdens de
ïurgeroorlog in 1936 het rapalje de
tomben heeft geopend waarna het lijk
van Antoni Gaudi i Cornet, althans dat
wat er van over was, door kinderen aan
;en touw door de straten is getrokken.
Als een kerkrat
iVat er ook met zijn stoffelijke resten
gebeurd is, overleden is hij in ieder ge-
zal, op 7 juni 1926 kwam Gaudi,74 jaar
)ud, en zo arm als een kerkrat terwijl
lij aan het collecteren was om geld bij-
;en te brengen voor de voltooiing van
sijn kathedraal, onder tramlijn 30. Hij
vas niet meteen dood maar zo verminkt
m bloedend uit zoveel wonden dat vier
;axichauffeurs weigerden de ongelukki
ge naar een ziekenhuis te brengen.
)aar uiteindelijk toch aangekomen
stierf hij op de armenzaak Wellicht dat
lij zich, nu zijn levenswerk ter onder
steuning van de Olympische gedachte
in tot heil van de middenstand op goed-
:ope T-shirts prijkt, als hij daar ten-
inste nog ligt in zijn graf omdraait
aar het kan ook zijn dat hij een en an-
ler afdoet met de opmerking Rauxa.
luxa en Seny, oftewel gekte en gezond
'erstand, schrijft Robert Hughes in zijn
loek Barcelona Koningin der Steden,
lestaan hier naast elkaar als kruis en
lunt op een geldstukje kunt ze niet
scheiden.
•e houden elkaar in ieder geval in even-
icht. Barcelona heeft zich niet gek la-
tn maken in de aanloop naar de Olym-
lische happening van 1992, zich niet la
ai verblinden door de glans van de
•lympische Ringen. Integendeel: als de
ranmiddag op gang gekomen mallemo-
n over ruim twee weken weer tot stil-
;and zal zijn gekomen, heeft Barcelona
jen nieuw vliegveld, een echt strand,
m rondweg van dertig kilometer, een
fernieuwde haven, en een op veel plaat-
in prachtig gerestaureerde oude stad.
!n dat allemaal dankzij een Financiële
ïjectie van bijna vijftien miljard gul
len. Natuurlijk, het zal even duren
foordat de toeristische wereld vergeten
zijn hoe de middenstand van Barce-
ina tijdens de Spelen vakkundig aan
iet Fileren is geslagen, tot welk een
ankzinnige (rauxa) hoogte de prijzen
ijn opgedreven, maar uiteindelijk als
Ie seny is teruggekeerd, zal iedereen
jet vernieuwde Barcelona willen zien,
dat gaat echt geld opbrengen.
re laten de Sagrada Familia achter
|ns, rijden richting Park Guell ook al
itworpen door Gaudi aan het begin
m deze eeuw en na een jarenlange op-
iapbeurt weer open voor het publiek.
Amsterdam
j)e Japanner knikt als we hem vragen
ffhij hier voor de Spelen is, maar
phudt niet begrijpend het hoofd als we
em zeggen dat het indertijd maar een
aar, 85 van de 90 IOC-stemmen, heeft
(escheeld of hij had nu in Amsterdam in
e bus gezeten gehuld in een T-shirt
liet daarop de Magere Brug en mis-
phien ook nog wel de kop van mascott-
te Van Thijn..
No, no, zegt hij, no Games in Amster
dam, Games hier in Barcelona in City
van president Samaranch, en daarmee
raakt hij ongewild des pudels kern. Al
in 1980 toen Juan Antonio Samaranch
zich als opvolger van de onkreukbare
Lord Killanin had laten kiezen tot op
perhoofd van het IOC beloofde hij de
toenmalige burgemeester van Barcelo
na Serra dat hij hemel en aarde zou be
wegen om de spelen in 1992 naar de Ca-
telaanse havenstad te halen. Dat belet
te de sluwe Spanjaard niet om jaren la
ter Amsterdam te melden dat die stad
samen met nog wat andere goedgelovi
ge steden, ook best een kans had de
Olympische happening binnen haar
poorten te krijgen. Een leugentje om
bestwil natuurlijk, in verband met de
publiciteit moest er toch sprake zijn van
een echte verkiezing.
Die avond in een van de zijstraten ach
ter de Ramblas, daar waar heroinehoer-
tjes en druggebruikers ondanks alle po
gingen van de politie ze voor de duur
van de Spelen te verwijderen nog steeds
het straatbeeld bepalen, zegt in een cafe
op een zwartwit TV Carl Lewis in rap
nagesynchroniseerd Spaans dat hij en
niet de nieuwe wereldrecordhouder
Mike Powell het verspringen gaat win
nen in het Olympisch Stadion van Bar
celona. Bijna niemand kijkt en luistert,
de glazen worden in snel tempo gevuld
en geleegd, rook van sigaretten legt een
vettige nevel over de neonverlichtingen
als Juan Antonio Samaranch aanstal
ten maakt een speech te houden, zet de
eigenaar het tv-toestel uit.
Fascistische groet
Juan Antonio Samaranch. Als we de
schrijvers van In de ban van de Ringen,
Simson en Jennings mogen geloven, is
de IOC-voorzitter een soort dr. Stran-
gelove die nog steeds moeite heeft zijn
telkens weer in fascistische groet om-
hoogschietende rechterarm onder con
trole te houden. „Bijna veertig jaar lang
is", aldus de auteurs, „Juan Antonio
Samaranch een fervent aanhanger van
het langst gecontinueerde dictatoriale
regime van Europa geweest".
De hofhouding van Samaranch protes
teerde aanvankelijk heftig. Men zou de
schrijvers een proces aan doen, maar
daar is het tot op heden niet van geko
men. Hoe het ook zij, vast staat dat
Juan Antonio Samaranch, toen hij
twaalf jaar geleden aan de macht kwam
binnen het IOC, van plan was met har
de hand de bijna failliete boedel weer op
poten te zetten.
Er was na een beminnelijke, maar
zwakke Engelse Lord een Spaanse tore
ro voor nodig om het door boycots, poli
tiek, terrorisme en doping verzwakte
amteuristische Olympische ideaal van
baron de Coubertin de beslissende esto-
cada toe te dienen. Een stierevechter
als Antonio Chamaco voert zo'n dood
steek met zijn zwaard in een vloeiende
beweging uit. President Samaranch
deed er wat langer over, begeleid door
het kritiekloze applaus van zijn nu 93
volgelingen, maar hier in Barcelona is
het dan zo ver. De nieuwe beweging is
een feit, de aanwezigheid hier van bas
ketballende Amerikaanse multimiljo
nairs die morgen hun wedstrijdenserie
mogen openen tegen de armoedzaaiers
uit Angolo bewijst dat het de multina
tional IOC uitsluitend nog maar om de
knikkers en niet meer om het amateu
ristische spel gaat. Dat is natuurlijk pri
ma, aan echte amateurs heb je niks,
echte amateurs slikken niet, die zijn
niet bereid hun ziel en zaligheid te ver
kopen voor weer nieuwe records en gou
den plakken en als ze dat nog wel willen
doen zijn bij hen de seny en de rauxa
niet in balans.
Laatste nacht
De nacht valt zwaar over Barcelona, de
laatste nacht voordat de Olympisch ko
los op gang zal komen. Een onrustige en
slapeloze nacht waarin eigenlijk alleen
op de enorme bovengrondse begraaf
plaats met zijn straten en pleinen op de
flanken van de Montjuic de vlucht van
de vleermuizen en de stilte hoorbaar
zijn, evenals wellicht voor de goede ver
staander de gesprekken van de bewo
ners van deze dode stad. Die terwijl een
aftakelende maan haar laatste kwartier
is ingegaan debateren over het nut van
de Spelen die al voor 1936 aan de stad
waren toegewezen maar in verband
met de burgeroorlog toen naar Berlijn
verhuisden.
„Heel jammer", zegt zacht een in die
burgeroorlog door een facist omge
brachte schermer, „ik had kunnen win
nen", maar dat wordt door de anderen
weggehoond, als hij zo goed was waar
om had hij indertijd dan geen kans ge
zien de bajonetstoot van zijn vijand te
pareren.
„Sport is de redding van Barcelona",
meent een beroepsvoetballer die tot aan
dat moment nooit meer heeft opge
merkt dan dat de bal in zijn tijd ook
rond was, „die duizenden mensen ko
men de volgende twee weken heus niet
om de musea te bezoeken of de Sagrada
Familia van Gaudi, die komen om top
prestaties te zien, en trouwens het voet
balmuseum van Barcelona trekt sedert
jaar en dag meer bezoekers dan de mu
sea van Gaudi, Picasso en Tapies bij el
kaar".
Als hij weerwoord krijgt wordt hij boos.
„Gaudi", sneert hij, „die wilden ze toen
hij onder de tram gekomen was niet in
hun taxi's vervoeren, en als Johan
Cruijff morgen, wat God verhoedde, on
der de tram zou komen, zouden de taxi-
chaufeurs van Barcelona elkaar de strot
afsnijden in een poging hem zijn laatste
rit te mogen bezorgen".
„Ach" sust een te jong in het harnas ge
storven toreo, „een tram is net als een
stier, je weet dat hij komt, je gaat opzij,
honderden keren gaat het goed, en dan
ineens word je toch overreden".
Maar meer tijd voor diepgaande bespie
gelingen is er niet, de schimmen lossen
op als een enorme zon kolkend uit zee
oprijst en de Montjuic, het Olympisch
Stadion en stad Barcelona in vuur en
vlam zet. De stad waar veertien dagen
lang de anabolen het van macrobioti
sche voeding gaan winnen, de farma
ceutische industrie het van pure trai
ning, de hebzucht het van het mededo
gen, de rauxa het van de seny oftewel de
gekte het van het gezond verstand.
En dat laatste mag natuurlijk best, al
thans voor twee weken...
eindredactie/samenstelling rob vente peter dijkgraaf vormgeving rlck e. ïausent
