Vrouw- en geloofbeweging neemt heft in eigen handen Hooggerechtshof India gelast stopzetting bouw van tempel CcidócSotnant GEESTELIJK LEVEN OPINIE Lindeboom-instituut ergert zich aan discussie over pro life-leerstoel COMMENTAAR De begrafenis van de vijf omgekomen lijfwachten van de eveneens vermoorde onderzoeksrechter Paolo Borsellino in Palermo liep dinsdag uit op een ware manifestatie van volkswoede. De aanwezige politici werden uitgejouwd. Zelfs president Oscar Luigi Scalfaro werd bijna door de woedende menigte in de ziedende kerk gemolesteerd. De familie van de vermoorde Borsellino wees verontwaar digd een staatsbegrafenis van de hand. Ze zouden hem in be perkte familiekring de laatste eer bewijzen, zonder de hypo criete aanwezigheid van de staatsorganen. Sedert 1969 zijn er immers al 23 magistraten door de maffia vermoord. De staat vergenoegde zich telkens met een laatste postume hul de. En daar bleef het bij. Volgens de familie van Borsellino zou een staatsbegrafenis totaal ongepast zijn omdat de staat in zijn eigen rangen prominente personen telt die al lang iedere geloofwaardigheid hebben verloren. De staat wil dat niet, denken velen, omdat vele politici on der één hoedje met de georganiseerde misdaad spelen. De maffia en soortgelijke misdaadorganisaties kunnen blijven voortbestaan dank zij de medeplichtigheid in de hoogste po litieke kringen. CetdócSoutant DONDERDAG 23 JULI 1992 Syrische joden verlaten hun land ANDIJK De afgelopen maanden hebben 400 Syri sche joden hun land verlaten en zijn naar de Verenigde Staten afgereisd. Nog eens 2000 joden hebben boven dien een uitreisvisum aangevraagd bij de Syrische au toriteiten. Dat heeft Dorkas Hulp aan Vervolgden in Andijk van diverse bronnen vernomen. De uittocht van de 4500 leden tellende joodse gemeenschap in Syrië lijkt hiermee op gang te zijn gekomen. Op 13 april jl. verklaarde de Syrische president Assad dat joden voort aan het land mochten verlaten en zelfs konden emigre ren. Sinds 1949 heeft Syrië altijd een uitreisverbod voor joden gehandhaafd. Het land wilde hiermee voorkomen dat de joden zich in Israël zouden vestigen "om daar mee de zionistische entiteit te versterken". Joden die alsnog probeerden het land te verlaten, riskeerden riiarteling en jarenlange opsluiting. De joodse gemeen schap is bovendien altijd in haar bewegingsvrijheid be perkt, en sterk in de gaten gehouden door de Syrische geheime politie. De misdaad heeft haar helden; de dwaling haar martelaars. Yaakov Hazan, stichter van kibboets-beweging, overleden JERUZALEM, 22 juli (AP) - Yaakov Hazan, een van de oprichters van de socialistische kibboets-bewe ging Hashomer Hatzair, is gisteren op 92-jarige leef tijd overleden. Hazan was ook betrokken bij de oprichting en lei ding van de socialistische Mapam-beweging en was afgevaardigde in de Knesset van 1949 tot 1973. Ma- pam maakt nu deel uit van het linkse Meretz-blok dat zitting heeft in de coalitieregering van premier Yitzhak Rabin. Hazan zag in 1899 het levenslicht in Brest Litovsk, Rusland. Hij emigreerde in 1923 naar Palestina, waar hij zich inzette voor een samengaan van het zionistische en socialistische gedachtengoed, hetgeen uiteindelijk leidde tot de Hashomer Hatzair beweging. Hazan is vandaag begraven in de kibboets Mishmar Haemek, waar hij heeft gewoond sinds de oprichting in 1926. Transseksuele predikant niet gewenst GROUW De leden van de Gereformeerde Kerk in Grouw hebben zich uitgesproken tegen de beroeping van de transseksuele predikant J.A.A. de Boer. Nadat de beroepingscommissie haar had voorgedragen en de ker- keraad deze voordracht had overgenomen, wezen ge meenteleden met 37 stemmen voor en 44 stemmen te gen de beroeping van De Boer af. Na de dienst van 21 juni, waarin De Boer voorging, werden gemeenteleden in de gelegenheid gesteld om de predikant vragen te stellen. „Er werden mij zeer vertrouwelijke dingen ge vraagd, onder meer over mijn transformatie tot vrouw", aldus De Boer. „Ik ben heel ver gegaan om aan deze vra gen tegemoet te komen." Op een gemeente vergadering stemde 54 procent van de aanwezigen tegen de beroe ping van De Boer. De kerkeraad heeft „met grote droef heid" het uiteindelijke besluit genomen om De Boer niet DRIEBERGEN De tweede oecumenische vrouwensyno de die van 22 tot en met 27 augustus a.s. in Driebergen wordt gehouden, stelt een ac tieplan op voor de vrouw- en geloofbeweging voor de ko mende vijf jaar. De laatste dag van de synode zijn 1.000 vrouwen welkom in een tent op het terrein van Kerk en Wereld waar ze zich kunnen inschrijven voor medewer king aan acties waarover de maximaal 325 synodeleden de dagen ervoor hebben ge sproken. „Het gaat er die dag vooral om de taken te verdelen voor de ko mende vijfjaar", zegt coördina tor Annelies Knoppers van de vrouwensynode. „Een groep vrouwen kan bijvoorbeeld af spreken om eens per week de pastoor te bellen om na te gaan of hij zich aan zijn afspraken houdt". Werd vijfjaar geleden tijdens de eerste - eendaagse - vrouwensy node door de 70 synodeleden, afkomstig uit allerlei kerkge nootschappen, een aantal aan bevelingen gedaan aan de ker ken en de vrouw- en geloofbe weging, nu nemen de vrouwen zelf het heft in handen. Ze wachten niet langer lijdzaam af wat er met hun aanbevelingen gebeurt, maar houden zelf nauwlettend in de gaten, of de kerken hun beloften nakomen. Een ander verschil met vijfjaar geleden is dat de organisatie ditmaal in handen is van de vrouw- en geloofbeweging. De éerste synode werd georgani seerd door het vormingscen trum Kerk en Wereld in het ka der van" het symposium Vrouw en Macht - Vrouwenmacht, ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van het vrouwenwerk van Kerk en Wereld. In 1987 waren meer dan 250 vrouwen uit diverse maatschappelijke groeperingen aanwezig, maar zij mochten niet meepraten. Dit keer mogen zij wel hun zegje Gedurende de week is ruimte voor 325 deelnemers. Inmid dels hebben zich 230 vrouwen opgegeven voor de hele week en 250 voor de slotdag. Penning meester Gisela Hoeven ver wacht uiteindelijk 270 deelne mers gedurende de week en 550 op de slotdag. „Zij vormen een goede doorsnede van het vrouw- en geloofwerk in Neder land", aldus Hoeven. „Zowel individuen als afgevaardigden van groepen hebben zich opge geven, van binnenkerkelijk tot zeer radicaal en afkomstig uit allerlei denominaties". Lidkerken In januari 1989 heeft de Raad van Kerken, in reactie op de aanbevelingen van de eerste vrouwensynode - over onder meer positieve actie, verbete ring van de positie van bij stands-, zwarte, lesbische en ge scheiden vrouwen, vrouwen pastoraat en vrouwvriendelijke taal in de liturgie - de lidkerken verzocht aan te geven welk be leid zij op het gebied van vrou wenemancipatie voeren. De rooms-katholieke bisschop pen hebben tot nu toe niet op de aanbevelingen uit 1987 gerea geerd. In alle bisdommen be staan al wel zo'n tien a vijftien jaar werkgroepen 'vrouw en kerk'. Alle bisdommen, met uit zondering van Den Bosch en Limburg, hebben iemand in Vrouwen zitten bij kerkelijke bijeenkomsten meestal op de tribune, niet achter de bestuurstafel. dienst die het vrouwenwerk coördineert. Op verzoek van de Raad van Kerken, naar aanleiding van de aanbevelingen van de vrouwen synode, hebben de bisschoppen de nota 'Pastorale zorg inzake seksueel geweld en incest' ge publiceerd, waarvan verschil lende diocesane werkgroepen gebruik hebben gemaakt in hun overleg met de leiding van hun bisdom. De bisschoppen onder zoeken naar aanleiding van een rapport van de Katholieke Raad voor Kerk en Samenleving een aantal voorstellen voor een vrouwvriendelijker liturgie. De Nederlandse Hervormde Kerk heeft naar aanleiding van de aanbevelingen gepleit voor positieve actie, een vrouwenbu reau, aandacht voor de positie van vrouwen op de kerkelijke opleidingen en speciale aan dacht voor racisme, incest, ho moseksualiteit en echtschei ding. Het vrouwenbureau is in middels opgericht. De Gereformeerde Kerken in Nederland (GKN) voeren een actief beleid voor meer vrouwen in staffuncties, hoewel de prak tijk volgens de woordvoerder kerk wel eens „weer- is. Naar aanleiding van de vrouwensynode heeft de kerk een adviescommissie emancipatie in het leven geroe pen die het boekje 'Vrouw, taal en liturgie' heeft gepubliceerd en een discussie over incest heeft aangezwengeld. Feministische theologie is een vast onderdeel geworden van de twee opleidingen voor gerefor meerde predikanten. Vrouwe lijke synodeleden en leden van landelijke deputaatschappen kunnen de kosten voor kinder opvang declareren die zij ma ken om vergaderingen bij te kunnen wonen. Sinds 1987 kennen de Gereformeerde Ker ken een vertrouwenspersoon voor ongewenste intimiteiten, tot wie overigens ook mannen zich kunnen wenden. De discussie over homoseksua liteit is na de vrouwensynode volgens de woordvoerder in een „stroomversnelling" gekomen, onder meer door de instelling van een vertrouwenscommissie voor homoseksuele theologen. „De status van de aanbevelin gen is nihil", aldus de woord voerder, „maar ze hebben wel weerklank gevonden in de Ge reformeerde Kerken". Aan elkaar gebonden Het thema van de tweede oecu menische vrouwensynode is 'Naar een open en gebonden ruimte'. Daarmee willen de or ganisatoren aangeven dat openheid nodig is om verschil len tussen vrouwen zichtbaar te maken. Tegen die verschillen tussen vrouwen onderling liep men op tijdens de eerste vrou wensynode. Tegelijkertijd wil len de organisatoren met het thema uitdrukken dat vrouwen aan elkaar gebonden zijn in hun strijd tegen onderdruk king. De thema's die op de synode aan de orde komen, zijn onder gebracht in vier clusters: leren, dienen, vieren en delen. Onder die vier noemers staan werk groepen op het programma over thema's als vrouwen in Europa '92, taal in de liturgie, vrouwen in verschillende cultu ren, seksueel misbruik in het pastoraat en joodse en christe lijke feministes in gesprek. Daarnaast kunnen de deelne mers in werkgroepen discussië ren over de voorwaarden, orga nisatie en cultuur van de vrouw- en Groepen en organisaties die participeren in de vrouw- en ge loofbeweging, zijn vanaf het be gin bij de voorbereiding van de synode betrokken geweest. De coördinatie is in handen van drs. Annelies Knoppers, die speciaal voor dat doel in januari dit jaar is aangesteld. De organisatoren wordt vaak gevraagd of mannen ook mogen meedoen aan deze vrouwensy node. „Natuurlijk!", schrijven zij in hun nieuwsbrief. „Elke man die mee wil doen, kan geld storten op onze giro, zodat meer vrouwen kunnen deelne men. Vrouwen hebben altijd mannen gesubsidieerd voor sy nodes door hun collectegiften en door te zorgen voor de kinde ren terwijl de mannen verga derden. Nu is het de beurt aan mannen." Het aantal mannen dat aan deze oproep gehoor heeft gegeven is echter „op vier handjes te tellen", aldus een enigszins teleurgestelde pen ningmeester. Klok voor moslim-reizigers De Corsicaan René Berlandi heeft een klok ontworpen voor Moslim-reizigers. De klok geeft een belletje wanneer het tijd is voor gebed en geeft ook de richting van Mekka aan. foto: epa NEW DELHI - Het Indiase hooggerechtshof heeft gisteren de regering van de noordelijke deelstaat Uttar Pradesh op dracht gegeven ervoor te zor gen dat de bouw van een Hin doe-tempel op de plek waar een 16de-eeuwse moskee staat, wordt stopgezet. In heel India zijn de spannin gen tussen Hindoes en moslims hoog opgelopen in verband met de reeds jaren spelende tempel kwestie. Militante Hindoes hebben gezworen de moskee te zullen neerhalen om er een tempel ter ere van de Hindoe god Ram voor in de plaats te zetten. Ze zeggen dat Ram werd geboren op de plaats waar de moskee staat en dat op die plek eerder een tempel stond, die door een moslim-veroveraar met de grond gelijk werd ge maakt. Maandag werden bij botsingen tussen Hindoes en moslims in twee steden in het oosten en westen van het land in totaal zes mensen gedood. In 1990 kwamen 1.000 mensen om het leven bij gewelddadigheden in verband met het conflict om de bouw van de tempel in Ayod- hya. De Wereld-Hindoeraad, een fundamentalistische organisa tie, begon op 9 juli de tempel te bouwen, daarmee een verbod negerend van de rechtbank van Uttar Pradesh op bouwactivi teiten in en rond de moskee. De bouw ging gisteren door, on danks berichten dat de 600 aan de rand van Ayodhya gestatio neerde extra legermanschap- pen bezig waren op te rukken naar de moskee. „We zijn er klaar voor om te worden gecon fronteerd met kogels", zo liet een woordvoerder van de We reld-Hindoeraad het persbu reauweten. EDE Binnen de Vrije Uni versiteit wordt „een discus sie van laag niveau" gevoerd over de instelling van éen bij zondere leerstoel christelijke medische ethiek. Dat vindt voorzitter prof. dr. E. Schuurman van het Linde boom-instituut, dat vijf jaar geleden al een aanvraag in diende voor deze leerstoel. „Onbegrijpelijk" noemt Schuurman het negatieve ad vies dat de universiteitsraad van de VU onlangs uitbracht. De raad is vooral bang voor „ne gatieve beeldvorming" van de VU, als deze ertoe over gaat de 'pro life-leerstoel' aan de medi sche faculteit te vestigen. De RPF-senator heeft tot nu toe „geen enkel wetenschappelijk argument gehoord". „Men overschat de positie van zo'n bijzonder hoogleraar enorm. Wij worden veel belang rijker geacht dan wij in werke lijkheid zijn", aldus Schuur man. Het Lindeboom-instituut, genoemd naar de oprichter van de medische faculteit van de VU, wil slechts voor twee uur per week een hoogleraar aan stellen die vanuit christelijke optiek kritische vragen bij me dische ontwikkelingen plaatst. „Wij willen niks anders dan een heel bescheiden plaatsje", zegt de voorzitter. Het college van bestuur van de VU heeft daar geen problemen mee; de uni versiteitsraad, de faculteit en ook het VU-ziekenhuis wel. „Beneden peil", reageert Schuurman. „En wij worden helemaal niet gehoord". Hij heeft er echter alle vertrouwen in dat het bestuur in het najaar uiteindelijk instemt met de leerstoel. De tegenstanders van de leer stoel hebben volgens hem „een kwaad geweten" en „willen niet met hun eigen geschiede nis worden geconfronteerd". Zij willen alleen „een hoogle raar die bij voorbaat alles accep teert wat in een ziekenhuis wordt bedacht, een ethicus die alle ontwikkelingen dekt. Ter wijl wij kritische vragen stel len". Kritisch Het Lindeboominstituut, hal verwege de jaren tachtig opge richt, is tegen abortus en eutha nasie. Het staat kritisch tegen over reageerbuisbevruchting (IVF), experimenten met em bryo's en gen-manipulatie. „Wij proberen een christelijke medische ethiek te ontwikke- De maffia en de staat DAARMEE zegt de familie-Borsellino hardop wat velen in Italië denken: de staat heeft het vertrouwen van de burgers verloren. De gruwelijke moord op onderzoeksrechter Falco ne en zijn vrouw is pas twee maanden achter de rug. En op nieuw slaat de maffia toe waar en hoe zij wil. En de staat staat machteloos. MAAR is dat werkelijk zo? Velen in Italië zijn van mening dat de staat machteloos is omdat de staat nooit ernstig werk heeft gemaakt van de strijd tegen de georganiseerde mis daad, de maffia op Sicilië, de n'drangheta in Calabrië of de camorra van Napels. Wat de Siciliaanse maffia betreft zou het hooguit om 4000 tot 5000 bendeleden gaan. Hoe zou de staat met al zijn machtsmiddelen niet in staat kunnen zijn het maffia-monster te verpletteren? ZOLANG de Koude Oorlog heerste, bleef in Italië, zoals in alle Westeuropese landen, het politieke landschap min of meer bevroren. De NAVO verschafte een veilige paraplu en de EG het kader voor een merkwaardige economische her opleving. Met het smelten van het ijs tussen Oost en West is echter ook in West-Europa het politieke landschap in bewe ging gekomen. In Italië, land met een uiterst labiel politiek evenwicht, komen de schokken harder aan dan elders. IN de strijd om de politieke overleving na het pak slaag dat de traditionele partijen in de parlementsverkiezingen van april kregen komt de droesem van het poltieke leven aan de oppervlakte. De ene corruptiezaak na de andere wordt uit de doeken gedaan. Alle partijen van het politieke spectrum blijken boter op hun hoofd te hebben, vooral in het geïndustrialiseerde noorden van het land, waar politieke praktijken aan de dag gekomen zijn waarvan men zich kan afvragen in hoeverre zij verschillen van de afpersingsprak tijken van de georganiseerde misdaad in het zuiden. IN Italië wordt de 'partitocratie', of de machtsgreep van de partij centrales op het land, even hard aangevochten als el ders. Maar het politieke desintegratieproces in Italië ver loopt heel wat spectaculairder dan elders in West-Europa. De man die jarenlang de ongekroonde koning was van Italië, de christen-democraat Giulio Andreotti, voormalig rege ringsleider en would-be president, is voorlopig de enige zon debok. Hij mocht niet terugkeren in de nieuwe Italiaanse re gering. Maar Andreotti, als het ware het symbool zelf van de 'partitocratie', kan natuurlijk de enige niet zijn. Onzeker blijft of uit de overgangsperiode die Italië nu meemaakt, een nieuwe politieke orde kan ontstaan, een orde die opnieuw hét vertrouwen van de bevolking weet te winnen en die te gelijkertijd de kwalen kan aanpakken: de inefficiëntie van de staat, de corruptie en de georganiseerde misdaad. len, gebaseerd op de bijbel als Gods Woord", zegt de voorzit ter. „Wij zijn minder dogmatisch dan men wel denkt", zegt hij, wijzend op verschillende visies op IVF. „Wij worden afgeschil derd als fundamentalisten, dog matici en zelfs ayatollah's. We lijken wel een stelletje boeven. Men zegt dat wij banvloeken over anderen uitspreken, maar nee, men spreekt een banvloek over ons uit." Het Lindeboom-instituut orga niseert congressen en geeft we tenschappelijke publikaties over medisch-ethische kwesties uit, die volgens Schuurman door wetenschappers en politici redelijk worden ontvangen. „Okee, men is het niet altijd met ons eens, maar er wordt in ieder geval kennis van geno- Geen problemen De Rijksuniversiteit Leiden, waar dr. G. Glas mede namens het Lindeboom-instituut bij zonder hoogleraar is, en de uni versiteiten in Groningen en Rotterdam, waar gastcolleges zijn gegeven, hebben geen pro blemen met de pro life-organi- satie. „Maar aan de VU accep teert men zelfs onze eigen naam niet", aldus Schuurman. Hij legt uit dat eerst sprake was van de 'pro life-leerstoel', maar daarop werd gezegd dat alle me dici voor het leven zijn. Daarna werd het de 'leerstoel christelij ke medische ethiek' en de 'pro fessor Lindeboom-leerstoel', maar ook die vielen verkeerd. Nu is het de 'professor Linde boom-leerstoel voor reformato- risch-medische ethiek'. „Het is ons allemaal best, als u daar mee tevreden bent." Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit v Kantoor redactie Apothekersdijk 34, Leiden Kantoor advertentie- en abonnementenafdeling: Stationsweg 37, Leiden, Telefax 071 -134 941 Postadres Postbus 112300 AA Leiden. Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk 070-3190 933 070-3906 717 Postbus 9. 2501 CA Den Haag Hoofdkantoor Telefoon Telefax Postadres Alle kantoren zijn op maandag tot en met vrijdag geopend van 08 30 tot 17 00 uur Directeur/hoofdredacteur: J. Leune Adjunct-hoofdredacteur: J Timmers Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808) L. van Koot Leiden en omgeving (tel 071 - 144 046/047/48/49) G - J Onvlee (chef-redacteur), F Buurman, K van Kesteren, R Kleijn, drs. R. Koldenhof, M. Kroft, T Pieters en M Roso Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel 070 - 3190815): A van Rijn (chef), W. Bunschoten, drs R. Edens, drs. Chr, van der Hoff, A van Holstein, E Huisman, H. Jansen, drs. J. van Leeuwen - Voorbij, R de Roo Sport (tel 070 - 3190 826). in samenwerking met sportredactie Sijthoff Pers Kunst/rtv (tel 070 - 3190 834) G. Ansems (coordinator), B. Jansma, H Piet Geestelijk leven (tel 070 - 3190 835): L. Kooistra, drs P van Velthoven. Foto (tel. 070 - 3190 838) M. Konvalinka (chef) en S Evenhuis Redactie-secretaresse (tel 070 - 3190 819): T Kors. De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van - freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied; - de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, een re dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederland en België De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs. K. Swiers, M. van de Ven en P Vogels De parlementaire redactie bestaat uit R in 't Hout (chef). H Bijleveld, D. Hofland, P Koopman, D. van Rietschoten en K. van Wees - het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus, - de volgende correspondenten in het buitenland' drs. D J. van den Bergh (Peking), drs H. Botje (Tunis), A Courant (Athene), R. Hasselerharm (Johannesburg), drs A. Heering (Rome), B van Huét (Londen), M de Koninck (Washington), F Lindenkamp (Sao Paulo), B Schampers (Brussel), W Voordouw (Parijs), drs R Vunderink (Moskou), W. Werkman (Jeruzalem), G van Wijland (Belgrado), F Wijnands (Bonn), J Wijnen (Brussel) De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve vertaal- en publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London. Vertaalster: drs. M. de Cocq. Nabezorging Telefoon 071 -122 248 op ma. t/m v 15.00 uur n 08.30 tot 17.00 uur n 18 00 tot 19.00 uur, op za van 14 00 tot Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw) Bij automatische betaling: per maand 27,00 per kwartaal 79,80 per jaar 312,65 Bij betaling per acceptgirokaart per maand per kwartaal per jaar 28,20 82,80 318,65 e worden voldaan. Het abonnementsgeld diei Advertenties Informatie en tarieven over advertenties tel 071 - 141 905 Voor uitsluitend het door geven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702 Telefax voor uitsluitend advertenties 071 -140 680 Bankiers ABN/AMRO BANK NV 473 575 515 POSTBANK 663 050

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 2