De Klerk
n ontbindt
omstreden
legereenheid
Huiszoekingen bij
Waalse socialisten
ftzidócGomcwt
BINNENLAND BUITENLAND
Frankrijk
dreigt met
kernproeven
Bezoek aan Zuid-Afrika nog niet van de baan
België
heeft te
veel artsen
Particuliere bewakers profiteren
van groeiende misdaad in Rusland
Duits monument voor joodse slachtoffers
NEDERLAND ZOETLAND
Een muisje met een staartje
i MAAK EEN
THUIS VAN
i" HUN TEHUIS
WOENSDAG 15 JULI 1992
PARIJS - Frankrijk zal in 1993
zijn kernproeven hervatten, na
een pauze van een jaar, als de
andere kernwapenmogendhe-
den zich niet bij het Franse mo
ratorium aansluiten. President
Francois Mitterrand zei giste
ren in een vraaggesprek voor
de Franse televisie dat Parijs de
plicht heeft opnieuw te begin
nen met atoomproeven als Rus
land zijn proeven hervat en de
Verenigde Staten en Groot-
Brittannië hun kernwapentests
voortzetten.
Idoor
RIK IN 'T HOUT
DEN HAAG - Het opnieuw niet doorgaan
van het bezoek van een Nederlandse rege
ringsdelegatie aan Zuid-Afrika, betekent
niet dat dit bezoek helemaal van de baan
is. Wanneer ANC-leider Mandela en de
Zuidafrikaanse president De Klerk beiden
de tijd wel rijp achten, hoopt de Neder
landse regering een nieuwe afspraak te
kunnen maken. Ook is er nog een kans dat
minister Van den Broek van buitenlandse
zaken alleen naar Zuid-Afrika gaat.
Van den Broek schrijft dit in een brief aan
de Tweede Kameer. Het voor 10 en 11 au
gustus geplande bezoek van hemzelf, pre
mier Lubbers en minister Kok van Finan
ciën aan Pretoria kan niet doorgaan, om
dat de opschorting van de Codesa-onder-
handelingen over een democratisch Zuid-
Afrika en de verheviging van het geweld
in dat land de volle aandacht vragen van
de betrokken partijen.
Afgelopen vrijdag heeft Van den Broek in
een uitvoerig telefoongesprek met zijn
Zuidafrikaanse collega JPik' Botha over
het afgelasten van het bezoek gesproken.
Volgens Van den Broeks woordvoerder
waren beide ministers het erover eens dat
het bezoek thans niet passend is. Premier
Lubbers heeft over de kwestie contact ge
had met de Zuidafrikaanse president De
Klerk. Het ANC is via diplomatieke kana
len over het uitstel geïnformeerd.
De reeds lang voorgenomen reis van de
EG-troika naar Zuid-Afrika vindt nu waar
schijnlijk in september plaats, aldus Van
den Broeks woordvoerder. In de troika zit
ten de Britse minister van buitenlandse
zaken Douglas Hurd (de huidige EG-voor-
zitter), de Portugees Joa de Deus Pinheiro
(vorige voorzitter) en de Deense bewinds
man Uffe Ellemann-Jensen, de komende
EG-voorzitter.
Nederland blijft bereid eventueel politie
deskundigheid te leveren in verband met
een verbetering van de geweldssituatie in
Zuid-Afrika.
De EG-troika moet uitvinden of vanuit de
EG of EG-landen een bijdrage kan worden
geleverd. Na het bloedbad in Boipatong
heeft president De Klerk de bereidheid
uitgesproken internationale waarnemers
en politie-deskundigen inzage te geven in
de bevindingen van de commissie die de
gebeurtenissen in Boipatong onderzoekt.
Geen uitleg
Vergeefs wachten werknemers van Fokker Special Products in Hoogeveen op de raad van bestuur. De
werknemers van de vestiging in Drenthe hielden gisteren een werkonderbreking. Ze wilden de raad vra
gen in de kantine tekst en uitleg te geven over de toekomst. Ze vragen zich af of er voor hun vestiging, die
bijdraagt aan de concernwinst, wel een toekomst is na de fusie met vliegtuigbouwer Dasa foto: anp
JOHANNESBURG - Aan
de vooravond van een ver
gadering van de VN-Vei-
ligheidsraad over Zuid-
Afrika heeft de Zuidafri
kaanse president F. W. de
Klerk aangekondigd dat
hij een omstreden leger
eenheid zal ontbinden. De
eenheid is herhaaldelijk
beschuldigd van het aan
wakkeren van geweld in
de zwarte woonoorden.
Het omstreden Bataljon-32,
een door blanken geleide een
heid van zwarte soldaten die
voor het merendeel uit Angola
komen, is per vandaag terug
getrokken uit alle zwarte
woonoorden.
Deze concessie, plus de belofte
om een politie-eenheid met de
naam „Koevoet" op te heffen,
komt tegemoet aan een van de
belangrijkste voorwaarden die
het ANC heeft gesteld aan het
hervatten van het CODESA-
overleg over een nieuw non-ra
ciaal Zuid-Afrika.
Koevoet en Bataljon-32 waren
belangrijke eenheden van de
regeringstroepen van Zuid-
Afrika in de grensoorlog in Na
mibia en het zuiden van Ango
la tegen de SWAPO, de Organi
satie van het Zuidwestafri-
kaanse Volk die nu de regering
vormt van Namibia.
De Klerk stelde ook een ver
bod in het vooruitzicht op het
dragen van gevaarlijke wapens
in de onrustige gebieden.
Daarmee komt hij waarschijn
lijk tegemoet aan de door. het
ANC gestelde eis, dat het Zu
lu's, aanhangers van de Inkat-
ha Vrijheidspartij, wordt ver
boden tijdens demonstraties
hun traditionele knuppels en
speren bij zich te dragen.
Idoor
BERT SCHAMPERS
BRUSSEL - België heeft, op
Italië na, de meeste artsen in
de Europese Gemeenschap.
Eind vorig jaar telde België
35.199 artsen, onder wie ruim
17.000 huisartsen. Het aantal
artsen bij onze zuiderburen is
in vijftien jaar tijd verdubbeld.
België is dan ook het enige
land in Europa waar voor de
opleiding geneeskunde geen
beperkingen bestaan. Het tijd
schrift 'De Huisarts' schrijft
dat de statistieken aantonen
dat een numerus clausus voor
geneeskunde noodzakelijk is.
Alleen Vlaanderen al heeft
evenveel artsen als Nederland,
dat ruim twee zoveel inwoners
heeft. De vakorganisaties heb
ben bij de Belgische minister
van sociale zaken aangedron
gen op maatregelen om de uni
versitaire opleiding genees
kunde moeilijker toegankelijk
te maken. Heel wat Nederland
se studenten zijn door de nu
merus clausus die op Neder
landse faculteiten geldt uitge
weken naar België. Volgens
'De Huisarts' is het overschot
aan artsen in België een van de
oorzaken van de wantoestan
den in de gezondheidszorg, dat
voortdurend door geldgebrek
wordt geplaagd. Onlangs
staakte het verplegend perso
neel in de gezondheidszorg
voor uitvoering van een eerder
gesloten cao-akkoord. Ook de
artsen in de ziekenhuizen leg
den het werk neer, omdat ze
meer geld willen.
Idoor
ROB VUNDERINK
MOSKOU Valentin Kosja-
kov is zijn leven in Moskou
niet zeker. Waarom anders
houdt hij zijn pistool omge
gespt terwijl hij op kantoor be
zoekers ontvangt?
„Er zijn hier heel wat boeven
die mij om zeep willen hel
pen", lacht Kosjakov, uiterlijk
een dertig jaar jongere versie
van prins Bernhard. „Onze fir
ma verhindert hen immers al
lerlei kraakjes te zetten".
De oud-rechercheur van de
Moskouse politie leidt tegen
woordig de firma Alex, een van
de eerste particuliere bewa
kingsdiensten in Rusland. Het
bedrijf voorziet in een enorme
behoefte, want onder de huidi
ge crisis in het land heeft de
misdaad nagenoeg vrij spel.
Alex boert goed. Sinds kort
houdt Kosjakov kantoor in een
voormalig 'paleisje' van de
Communistische Partij. Bij de
ingang en in de donkere gan
gen bij de lift houden in ca
mouflagepak gestoken jonge
lui met zwarte wapenstok aan
de riem de wacht. Zij vervelen
zich zichtbaar te pletter. Het
kantoor van de chef is uitge
rust met dure, geïmporteerde
telefoontoestellen, een fotoko
pieerapparaat, walkie-talkies.
een intercom-systeem; kort
om, voldoende apparatuur om
het gezicht van een onderbe
taalde Moskouse politiechef
groen te doen zien van af
gunst. Kosjakov steekt met het
elegante gebaar van een gedis
tingeerd zakenman een Ca
melsigaret op. Dan begint hij,
wijzend op een Engelstalig
krantje voor de buitenlandse
gemeenschap in Moskou, te
foeteren op Anatoli Goerzin
van Binnenlandse Zaken." De
burgerbevolking mag geen wa
pens dragen en Alex zou geen
vuurwapenvergunning heb
ben", vertelt Goerzin in die
krant. „Hier!", de oud-politie
man duwt me een document
onder de neus waarop zijn foto
prijkt. Inderdaad, het is een
vergunning. „Bij onze over
heid weet de linkerhand ge
woon niet wat de rechterhand
doet", zegt d'e chef van Alex,
kloppend op zijn 9mm-pistool
van het merk Makarov. Zijn
assistent, een lange man met
een donker ringbaardje, duwt
me zijn vergunning ook onder
de neus en grijpt naar een half
automatisch machinegeweer.
„Een Remington", zegt hij,
liefkozend over de loop strij
kend. „Weet je wat dat is, een
Remington"?
Alex beschermt politici, zaken
lieden en hun gezinnen, am
bassadeurs, rocksterren, res
taurants en particuliere bedrij
ven. Russische ondernemin
gen hebben nogal eens te lij
den van afpersing. Dat zal Kos
jakov en zijn mensen niet snel
overkomen.
„Ons pakken ze niet", zegt de
veiligheidsman, een snelle
blik werpend op zijn Makarov.
„Sterker nog. De discotheek
Night'Flight is de enige die
niet wordt afgeperst door de
maffia, enkel en alleen omdat
wij dat bedrijf onder bewaking
hebben. Linke boel daar, bij
Night Flight. We pakken daar
vaak misdadigers met messen
en vuurwapens". Night Flight
is een Zweeds-Russische joint
venture aan de voormalige
Gorkistraat in Moskou waar je
met dollars moet betalen en
waar het wemelt van Russin
netjes die tegen betaling in
harde deviezen hun ongelimi
teerde diensten aanbieden.
Gedurende de drie jaar dat
Kosjakovs firma bestaat, heeft
nog geen medewerker tijdens
de dienst het leven verloren.
Slechts tweemaal zijn er op
door Alex bewaakte objecten
gewapende overvallen ge
pleegd. Kosjakov beseft dat er
zwaardere tijden voor de deur
staan. Gedurende de eerste
vijf maanden van dit jaar is de
misdaad in Rusland over de
hele linie met 35,2 procent toe
genomen.
Wandelvierdaagse
Paraplu's en regenkleding bepaalden gisteren het beeld tijdens de
eerste dag van de Apeldoornse wandelvierdaagse. Ongeveer 2000
wandelaars verkennen dit jaar de bos- en heidepaden rond Apel
doorn. De vierdaagse wordt voor de 39e keer gehouden.foto: anp
BERLIJN In Berlijn wordt volgd worden met het monu- woordvoerder van het ministe-
een gedenkteken opgericht ment niet herdacht. Bij de her- rie van binnenlandse zaken zei
voor de joodse slachtoffers van eniging in 1990 barstte de dis- dat de regering een apart mo
de holocaust. Zigeuners en an- cussie los over een monument nument voor de zigeuners niet
dere bevolkingsgroepen die voor de slachtoffers van de ho- afwijst. Het gedenkteken komt
tijdens de Tweede Wereldoor- locaust in de nieuwe rege- tussen de Potsdamer Platz en
log door de nazi's werden ver- ringswijk in Berlijn. Een de Brandenburger Tor.
Directeur De Ries (rechts) en een medewerker bij de koperen 'glanstrommels' waarin de haqelties
van een flinterdun suikerlaagje worden voorzien. foto: Ronald kersten
Nederlanders zijn een volk van snoepers en zoete
kauwen. Tientallen miljoenen kilo's suikerwaren
vinden jaarlijks vanuit fabrieken in binnen- en bui
tenland hun weg naar de Nederlandse consumenten.
Maar wie staat er ooit bij stil hoe al die zoetigheden
worden gemaakt? Vijf verslaggevers maakten on
langs een 'snoepreisje' in eigen land en een zesde
dook, de gevolgen van onze snoeplust overziend, in
de geheimen van de tandpasta.
BAARN - Dat muisjes staar
tjes hebben is algemeen be
kend. Ook bij broodversier
der De Ruijter kunnen ze er
over meepraten. Met een
piepklein muisje en dito
staartje begon het allemaal,
132 jaar geleden.
In een boerenvoorhuis te
Baarn schudde banketbak
ker Cornelis Rutgerus de
Ruijter boven een mild vuur
tje een handvol anijszaadjes
en een suikermelange door
elkaar. Door het schudden en
branden ontstonden kleine
suikerbolletjes, waar het
anijssteeltje nog uitstak.
'Muisjes!' moet Cornelis ge
dacht hebben.
Cornelis heeft het niet meer
mee mogen maken, maar de
kleine versnapering werkte
zich in de loop der jaren op
tot oer-Nerderlands hoofd
ingrediënt bij het ritueel
rondom de geboorte. En de
combinatie van kloeke on
dernemingsgeest en het
muisje zorgde voor succes
volle nazaten: het gestampte
muisje, een muisje van sui
ker (de vruchtenhagel) en
van chocola (de chocoladeha-
gel) en uiteindelijk als kroon
op de evolutie het platgewal
ste hagelslagje: de vlok.
De heer P. de Ries, algemeen
directeur van De Ruijter, ver
telt het niet zonder trots:
„Voordat Cornelis Rutgerus
de muisjes uitvond, bestond
er in ons land nog niet zoiets
als een 'beschuit met muis
jes' voor bij de geboorte. Dat
de muisjes van Cornelis lan
delijk ingang vonden, is ei
genlijk louter aan toeval te
danken".
Een winkeltje in Utrecht,
waaraan Cornelis zijn muis
jes verkocht, verpakte de kor
reltjes in fraaie flacons. In de
stad ontstond het gebruik die
leuke flesjes met muisjes bij
geboorten cadeau te geven.
Anijs was immers goed voor
de vorming van moedermelk.
Deze Utrechtse traditie breid
de zich geleidelijk uit over
heel Nederland. Zo rukte on
geveer gelijk met de uitbrei
ding van ons spoorwegnet
ook het muisje op als feestbe-
leg bij goede tijdingen.
De Ries: „De produktie van
het hedendaagse muisje be
rust nog steeds op hetzelfde
principe dat Cornelis han
teerde: anijszaad, suiker, be
weging en warmte. Alleen
worden de koperen drageer-
ketels nu machinaal in bewe
ging gehouden en de ingre
diënten automatisch toege
voegd. Doordat de muisjes in
de ketel langs elkaar wrijven,
gaan ze vanzelf glanzen".
Gekleurd deeg
In de fabriek van De Ruijter,
sinds 1928 gevestigd in een
voormalig meisjesinternaat
in Baarn, ruikt het afwisse
lend naar anijs, zoet en cho
colade. Een beetje smulpa-
penkind moet bij het betre
den van de fabriek onmiddel
lijk het water in de mond lo
pen. Zachtjes snorren de
trommels waarin het deeg
(chocola- of suikerdeeg) ge
kneed wordt, zoemen de lo
pende banden waarover het
broodbeleg getransporteerd
wordt en klik-klakken de in-
pakmachines.
Het eerst komen we langs de
vruchtenhagel, die door een
kleurrijk en verrassend een
voudig produktieproces ont
staat. Op drie lopende band
jes marcheert het gele, oranje
en rose deeg naar drie trom
mels die aan de onderkant
met een geperforeerde staal
plaat zijn afgedekt. Daar
wordt de pasta doorheen ge
perst en ontstaan dunne
slierten beslag. Op de lopen
de band gaat het spul de
'droogstraat' in waar het van
zelf bros wordt en in kleine
stukjes breekt.
Na de Tweede Wereldoorlog,
het moet in 1950 zijn geweest,
kwamen de nazaten van Cor
nelis de Ruijter op het idee
ook broodbeleg van chocola
te gaan maken. Een logische
gedachte eigenlijk, omdat
chocola na de oorlog gezien
werd als een zeer luxe, maar
gewild consumptieartikel.
Met het produktieproces was
De Ruijter al vrij vertrouwd:
ook de chocola wordt ge
kneed, gaat door een gaatjes-
zeef en wordt gedroogd. Hun
glans krijgen de hageltjes in
een koperen 'glanstrommel',
een soort betonmolen waarin
de hagel van een flinterdun
suikerlaagje wordt voorzien.
De dikke brokken die in de
zeven achterblijven zijn een
gewild artikel onder de
buurtkinderen.
Mokkahagel
De laatste jaren is het assorti
ment van De Ruijter, inmid
dels geen familiebedrijf meer
maar onderdeel van het
CSM-concern, stormachtig
uitgebreid. Van een leien
dakje is dat niet altijd ge
gaan, onthult De Ries. „Om
bijvoorbeeld vijf nieuwe sma
ken hagel te kunnen introdu
ceren, onze 'De Ruijter Origi
nals', hebben we er eerst zo'n
veertig getest. Mokkahagel
maken, één van die smaken,
lijkt misschien eenvoudig.
Maar welke koffiesoort ge
bruik je ervoor? Die kun je
niet bij Albert Heijn uit het
rek plukken. Zoiets moet uit
gebreid worden getest. Een
nieuw produkt uit het labora
torium smaakte onlangs
voortreffelijk, maar produk
tie op de grotere machines
bleek afbreuk te doen aan de
kwaliteit. Waar het aan lag
weten we nog niet, maar het
was gewoon minder lekker".
De groeimogelijkheden van
De Ruijter zijn letterlijk be
grensd doordat de artikelen -
vruchtenhagel, muisjes,
strooichocolade - vrijwel uit
sluitend in Nederland gege
ten worden. Bij Fransen, Ita
lianen, Denen, laat staan Ja
panners hoef je echt niet met
Nederlandse broodversiering
aan te komen. De Ries is er
niet rouwig om. „Behalve
naar België, de grensstreek
met Duitsland en de heim-
weegebieden, zoals Australië
•en Canada, exporteren we
nauwelijks. Een grote export
markt zit er voor ons ook niet
in. Om bijvoorbeeld de Fran
sen massaal aan de hagelslag
te krijgen zou je voor miljoe
nen guldens aan marketing
en reclame moeten verspijke
ren, geld dat je nooit terug
verdient. En dan nog blijft
hagelslag nu eenmaal niet
goed op stokbrood liggen".
SUSKE EN WISKE - DE SCHERPE SCORPIOEN
30.000 Kinderen, verdeeld over allerlei soorten interna
ten, pleeggezinnen en gezinsvervangende tehuizen,
kunnen niet terugvallen op hun eigen ouders. Het
Nationaal Fonds Kinderbescherming springt daarom
bij met financiële hulp. Zo worden noodzakelijke voor
zieningen voor de opvoeding vaak toch nog mogelijk.
Steun daarom het Nationaal Fonds Kinderbe
scherming.
NATIONAAL
FONDS
KINDERBESCHERMING
Standaard Uitgeverij/Wavery Producti
4 0 4 0 4 0
BRUSSEL - De Luikse offi
cier van justitie en medewer
kers van de Belgische gerech
telijke politie hebben gisteren
huiszoekingen verricht bij af
delingen van de Parti Socialis-
te in Luik en omgeving. Aan
leiding daarvoor waren de uit
latingen van oud-minister Van
der Biest dat de Waalse socia
listen een systeem hanteerden
waarbij ondernemingen in ruil
voor smeergeld konden reke
nen op overheidsopdrachten.
Merkwaardig is dat het Luikse
gerecht pas gisteren een on
derzoek is gestart naar de af
faire en niet vorig jaar al, toen
Van der Biest op eigen verzoek
met dit verhaal naar de officier
van justitie stapte. De kritiek
op de Luikse magistratuur
wordt dan ook steeds luider.
De rechterlijke macht en leden
