'Lid zijn twee kerken verrijkend'
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
Diefstal op
spoor 5a
Kledij van kardinaal uit de kast gehaald
COMMENTAAR
Tv-predikant Robertson
schenkt 200 miljoen
£cidóe@oti4a/nt
SaidMOowuvnt
ZATERDAG 11 JULI 1992
De enige steen die
sommigen bijdragen
tot de opbouw van de
maatschappij gooien
ze dan nog door een
■ruit.
Karei Jonckheere
Kardinaal Hume had
wel willen trouwen
LONDEN - De Engelse kardinaal Basil
Hume heeft er geregeld spijt van dat hij niet
getrouwd is. „Elke keer als ik bij een huwelijk
betrokken ben en de mensen zie die gaan
trouwen, dan zeg ik tegen mezelf: dat had ik
kunnen zijn." „Ik denk dat iemand die celiba
tair leeft, zelfs als hij daarmee tevreden is,
moet betreuren dat hij niet getrouwd is", al
dus de aartsbisschop van Westminster in een
interview met de BBC dat zondag wordt uitge
zonden. Ook priesters willen „liefhebben en
liefgehad worden". Het hoofd van de RK Kerk
in Engeland voegt eraan toe dat „het heel be
langrijk is om zich te realiseren dat mensen
niet voor het celibaat kiezen omdat zij iets te
gen het huwelijk hebben". Zij kiezen ervoor
omdat ze „geroepen" zijn tot een andere ma
niervan leven.
Kardinaal Hume.
Limburgse kerken willen geld zien
voor schade aardbeving
ROERMOND - Drie maanden na de aardbeving in Limburg hebben de
gezamenlijke kerken alle Limburgers opgeroepen financieel bij te dra
gen aan het herstel van beschadigde kerkgebouwen. In totaal is er on
geveer 26 miljoen gulden nodig voor tachtig kerkgebouwen, meldt het
bisdom Roermond. De kerken hebben zich van meet af aan terughou
dend opgesteld, om de belangen van particulieren niet te schaden. Nu
de actie ter leniging van particuliere noden is afgesloten, hebben zij
geen problemen meer met een oproep om bij te dragen aan het 'Nood
fonds Aardbeving Kerken'. Het fonds heeft tot nu toe 300.000 gulden
aan giften ontvangen. „De een wacht duidelijk op de ander. En die im
passe moet doorbroken worden", zegt A.H.A. Filott, algemeen econoom
van het bisdom. Snel herstel van de kerkgebouwen is noodzakelijk, te
meer daar de noodvoorzieningen aan een aantal kerkgebouwen het niet
onder alle weersomstandigheden zullen houden.
Filott rekent erop dat particulieren, bedrijven, instellingen, parochies
en gemeenten „een gezamenlijke krachtsinspanning zullen leveren om
een belangrijk stuk cultureel-historisch erfgoed te behouden". Daarna
•zal de centrale overheid „gegarandeerd ook over de brug komen".
door MARINUS V.D BERG
De trein van Brussel-Zuid naar Amsterdam, stopt
op spoor 5a, ondergronds in Brussel-centraal. Ik
heb mijn reistas naast mij staan. Als we stilstaan,
tikt iemand op het raam. Hij probeert mijn
aandacht te trekken. Ik kijk. Op hetzelfde moment
is er een andere jongeman in de trein. Ineens zie ik
dat hij mijn reistas pakt. Omdat hij merkt dat ik
het zie, laat hij hem staan op de volgende bank en
vlucht weg. Het gebeurt allemaal in een fractie
van enkele seconden. Ik besef dan nauwelijks wat
er precies gebeurt. Als we al weer rijden dringt tot
me tot doordat ik slachtoffer was van een bijna-
roof. Mijn hart klopt me in de keel. Ik doe mijn
verhaal aan een conductrice. Ze besteedt er even
aandacht aan. „Er wordt op televisie voor
gewaarschuwd", zegt ze. Het voorval knabbelt
aan mijn veiligheidsgevoel. Ik heb me in de trein
altijd heel veilig gevoeld. Nu weet ik, dat het ook
daar oppassen is. Weer wat bijgekomen
concentreer ik me op het nieuwste jeugdboek van
Jaak Dreesen, een Belgische jeugdauteur: jrAan
de overkant van de rivier". Hij schrijft overeen
meisje van veertien dat op een vreemde wijze een
ongeluk krijgt en-niet uit haar bewusteloosheid
ontwaakt. Na enkele weken wordt ze naar huis
gebracht. De dokter begint zich af te vragen of ze
wel wakker wil worden. Misschien heeft ze angst
voor het leven. Jaak Dreesen vertelt het verhaal
van een meisje die een onveilige opvoeding heeft
gehad. Haar moeder kon haar geen liefde geven,
want zij had dat nooit ontvangen van haar
moeder die in een Duits concentratiekamp heeft
gezeten. Er zijn heel veel verschillende redenen
die ertoe leiden dat kinderen een onveilige jeugd
hebben. Die onveiligheid kan leiden tot
neerslachtigheid. Ze kan ook leiden tot het nemen
van onverantwoordde risico's, die de vorm
aannemen van criminaliteit. Wie niets te
verliezen heeft, waagt soms van alles om te
overleven. Bij het bed van het bewusteloze meisje
zit haar oma. Ze waakt, ze neuriet een lied, ze
vertelt van haar ervaringen in het kamp. „Je moet
de werkelijkheid weten om haar aan te kunnen",
zegt ze. „Je moet goed luisteren als je een baby
hoort lachen. Een mens kan wel honderdduizend
geluiden horen, maar de lach van een baby is het
mooiste. Er zijn immers alle geheimen van de
ménsen in verborgen. Geloof me! Het is roekeloos
van die baby zo onbekommerd te lachen; maar hij
doet het. Terwijl hij lacht, zegt hij: Neem me.
Aanvaard me. Geef mij een naam. Hou van me.
Laat me nooit in de steek. Dat zegt een baby, die
lacht, mijn kind". Zo wordt er me op deze reis nog
een andere boodschap meegegeven. Het is lastig
om van je spullen beroofd te worden, maar het is
een levenslast als je beroofd bent van de
aanvaardende liefde. Als er niemand is die om je
geeft, die jou doet voelen dat jij de moeite waard
bent. Waar geen aandacht is, daar verkommert de
ziel van de mens. Ze wordt een woestijn. Wie
liefde en aandacht geeft, die investeert in de
toekomst. Liefde en aandacht zorgen ervoor dat
een mens zelfvertrouwen, eigenwaardering
ontwikkelt. Er wordt heel wat geïnvesteerd in
steeds meer veiligheidsmaatregelen. Er kunnen
steeds meer deuren steeds beter op slot. Toch is er
tegelijk een groeiend aantal mensen die klopt en
vraagt om brood en liefde. Gerechtigheid en liefde
zijn de gouden sleutels die de deur openen naar
een toekomst die echt veilig is. „Je moet daarom
goed luisteren als je een baby hoort lachen!"
Idoor
HA1TZE DE BOER
HEMELUM „Ik wil het
christen-zijn in de volle
breedte beleven". Zo mo
tiveert Peter Vessies (49)
in Hemelum zijn wat on
gebruikelijke verzoek on
langs aan de kerkeraad
van de samen op weg-ge-
meente van Hemelum
c. a. om als lid te worden
toegelaten. De kerkeraad
willigde het verzoek in en
zo behoort Vessies, lid van
de rooms-katholieke paro
chie van Bakhuizen waar
hij zelfs penningmeester
is van het kerkbestuur, nu
officieel bij twee kerken.
„Ik ervaar het als heel ver
rijkend", zegt hij.
Een tamelijk uniek geval.
'Grensverkeer' is er door de ja
ren heen vaker. Een predikant
die priester is geweest of een
pastoor van hervormde af
komst, niemand die er van op
kijkt. Zelfs een van de Neder
landse bisschoppen, bisschop
Bar, heeft een protestants ver
leden. Maai- Vessies kent geen
soortgelijke gevallen van dub
bel lidmaatschap.
Zo'n dertien jaar geleden
kwam hij met zijn gezin
(vrouw en twee kinderen) uit
Driehuis-Velsen naar de Friese
Zuidwesthoek. Hun huis staat
er in het 'grensgebied' tussen
Bakhuizen en Hemelum. De
afstand tot de dorpen is respec
tievelijk 3 en 2 kilometer. „We
hebben met beide dorpen te
maken. Omdat we van huis uit
rooms-katholiek zijn, heeft dat
mede een rol gespeeld in de
keuze van de nieuwe woon
plaats". Bakhuizen is een
roomse enclave in een overwe
gend protestantse streek.
„Wij wilden meer ruimte, ook
voor de kinderen", zo legt hij
de verhuizing naar het Noor
den uit. In diezelfde tijd groei
de het verlangen naar meer ei
gen tijd. Reden om in plaats
van veertig twintig uur per
week te gaan werken. „Het was
een bepaalde ontwikkeling.
We wilden wat anders, wat
dichter bij mensen, dichter bij
de natuur, dichter bij jezelf
ook".
„Het werk vind ik heel plezie
rig, maar het moet geen alles
opslokkende bezigheid zijn; er
moet ook tijd zijn voor vrijwil
ligerswerk. Zoals voor Amnes
ty International, waarvoor ik
hier de maandelijkse schrijfa-
vonden organiseer. Ik ben ver
der nog penningmeester van
een aantal clubs.Maar 't
hoeft geen ophemelend ver
haal te worden. Ik doe dit met
veel plezier en ik leer er ook
veel van. Dat is met geen geld
te betalen".
Vessies is lid van de Mariën-
burggroep, een landelijke ver-
Officieel dubbel lidmaatschap nog niet mogelijk
"Officieel kan het niet. We
krijgen wel regelmatig ver
zoeken onder ogen van men
sen die van beide kerken lid
willen zijn, maar wij vinden
het anti-oecumenisch". Dat
zegt ds. A. W. Berkhof, secre
taris van het hervormd
Rome-beraad (officieel 'Her
vormd beraad over de ver
houding tot de Rooms-Katho-
lieke Kerk'), over de stap van
Peter Vessies.
Ook van katholieke zijde is
wat Vessies gedaan formeel
gezien onmogelijk. De ge
dachte hierachter is volgens
Berkhof dat een kerkgenoot
schap gezien wordt als onder
deel van een groter geheel en
dat sluit het lidmaatschap
van twee kerken tegelijk uit.
Het zou ook een gebrek aan
erkenning van de andere
kerk betekenen. Overigens
verzacht Berkhof zijn oordeel
met de opmerking: „We zou
den er eens over moeten pra
ten, als er veel meer vraag
naar komt".
eniging van kritische rooms-
katholieken die een 'frisse
wind' door de kerk wil laten
waaien. „Ik ben al vijfen
twintig jaar met oecumene be
zig. Dat boeit mij en houdt mij
bezig". Vessies is zich bewust
van de verschillen tussen de
kerken: bij rooms-katholieken
gaat het in de dienst vooral om
het vierende element, terwijl
protestanten de Woordverkon
diging meer' centraal stellen.
"Er zijn in de loop der eeuwen
verschillende kampen ont
staan als gevolg van polarise
rende krachten. Men is na de
Reformatie uit elkaar ge
groeid. Je ziet vandaag wel oe
cumenische werkgroepen,
maar, met alle respect, ik zie
weinig voeding vanuit de ach
terban, weinig uitwerking naar
de verschillende richtingen.
Het hoeft om mij niet één grote
kerk te worden, maar ik zou
van christelijke gemeenschap
pen willen dat ze meer open en
gastvrij zijn. Ik' denk ook aan
de eerste christenen, waar je
de richtingen niet had. Vanuit
de top van de kerken zie ik
weinig veranderen. Er gebeurt
wel iets, maar men houdt de
deuren naar elkaar nog niet zo
erg open. Toen heb ik gedacht:
als je nu zelf eens vraagt om te
worden opgenomen, kun je
aan den lijve ervaren wat het
In een dorp komt men elkaar
gedurende de week regelmatig
tegen. „Men doet zes dagen
lang allerlei dingen samen,
maar ontmoet elkaar niet in
een intiem gebeuren als de
kerkdienst. Dat vind ik jam
mer".
Aha..
Over de genoemde verschillen,
"door mensen bedacht", wilde
hij heenstappen. „Het besluit
kwam, na lang wikken en we
gen als een soort Aha-Erleb-
nis". Hij heeft met zijn vrouw
al een aantal protestantse
diensten bijgewoond. Heeft
zelfs deelgenomen aan het hei
lig avondmaal. Dat was een bij
zondere ervaring, maar eigen
lijk niet zo verschillend van de
eucharistieviering in de paro
chie. „Het was een heel her
kenbaar gebeuren, ik vond het
heel vanzelfsprekend zoals
het, zittend aan tafel, toeging".
In de samen-op-weg-gemeente
van Hemelum is het echtpaar
Vessies gastvrij ontvangen.
Om met beide kerken feeling
te houden, gaat men meestal
op zaterdag naar de mis en 's
zondags naar een protestantse
dienst. „Ik wil er heel bewust
mee omgaan", merkt hij op.
Op de vraag of het officieel
Idoor
KLAAS GOINGA
UTRECHT - Ooit benoemde
de paus van Rome drie kinde
ren tot kardinaal. Het ging om
paus Paulus III Farnese, die
aan zijn kleinzonen in de leef
tijd van 14 en 16 jaar de rode
kardinaalshoed met vijftien
kwasten aan beide kanten uit
reikte. De Kerk had er drie
nieuwe Prinsen bij, daarmee
tegelijkertijd aangevend hoe
zeer ze in de zestiende eeuw
verstrikt was geraakt in carièr-
re makerij en baantjesjagerij.
Een gruwel in de ogen van de
beroemde Rotterdamse huma
nist Erasmus, die in zijn Lof
der Zotheid deze misstanden
aan de kaak stelde, zonder ove
rigens zo ver te gaan dat hij de
banvloek tegen zich hoorde
uitspreken. Erasmus veiwerk-
te zijn kritiek op de Kerk zo in
genieus in zijn teksten, dat er
in 'de Eeuwige Stad' grote ach
ting voor hem bestond; Paulus
III Farnese wilde hem daar
voor zelfs tot kardinaal 'kro
nen'. Maar Erasmus behield
zijn onafhankelijke geest en
weigerde.
Wie de tentoonstelling over
'De kleren van de kardinaal' in
het Qatharijneconvent in
Utrecht bezoekt, zal ongetwij
feld Erasmus' karakteristiek
over de uitmonstering van kar
dinalen lezen. 'Wat betekent
de witte kleur van de albe an
ders dan een vlekkeloze le
venswandel?' zo vraagt Eras
mus zich af. 'En wat is de bete
kenis van de purperen toog?
Niets anders dan de branden
de liefde tot God! Wat betekent
die royaal neergolvende cappa,
die zo wijd is dat zij niet alleen
Zijne Eminentie met muildier
en al kan omhullen, maar wel
een kameel kan bedekken?
Niets anders dan allesomvat
tende naastenliefde, die ieder
een te hulp komt, tot lering is,
bemoediging, vertroosting, be
risping of vermaning. Die
vrede sticht, de slechte heer
sers weerstaat en niet alleen
haar goed, maar ook vrijwillig
haar bloed offert ten behoeve
van de kude van Christus'.
„Wanneer zij dit alles overwo
gen", zo vervolgt Erasmus zijn
overpeinzingen over het kardi
nalen-college, „dan zou nie
mand de kardinaalshoed bege
ren en er graag afstand van
doen. Ja nog liever het moeiza
me en kommervolle bestaan
lijden van de apostelen uit de
christelijke oudheid". Kortom,
een onmogelijke opgave voor
de drie kind-kardinalen van
Paulus III Farnese.
In Nederland
Katholiek Nederland heeft tot
dus ver zeven kardinalen ge
kend: twee in de zestiende
eeuw en vijf in de twintigste
eeuw van wie twee nog leven.
Eén van hen was Erasmus'
tijdgenoot Adrianus van
Utrecht, die zelfs tot paus werd
gekozen. Als Adrianus VI werd
hij fel bekritiseerd. Dat weer
hield hem er niet van Willem
van Enckevoirt tot kardinaal te
benoemen (de enige tijdens
zijn pontificaat!), het prototype
van een baantjesjager. Deze
werd o.a. tot bisschop van
Utrecht gewijd wat hem 2.000
dukaten per jaar opleverde.
Hij heeft zich er nooit laten
zien... Van Enckevoirt stierf als
een puissant rijk man, die
meerdere Nederlanders in
Rome behulpzaam was bij 'een
carièrre-in-de-kerk.
De gewaden van zestiende-
eeuwse kardinalen uit Neder
land zult u niet aantreffen in
het Catharijneconvent. Wel die
van de kardinalen De Jong en
Alfrink. Ze maakten deel uit
van de collectie gewaden, die
in 1989 door het aartsbisdom
aan het museum in bruikleen
werden gegeven. In 1968 was
de bisschoppelijke eredienst
en het ceremonieel daarbij
aanzienlijk gewijzigd en een
groot aantal gewaden (waaron
der de oude kardinaalsgarde
robe) raakte in onbruik. De ge
ëxposeerde voorwerpen date
ren alle van na 1853, het jaar
waarin Rome voor het eerst
sinds de zestiende eeuw weer
een aartsbisschop van Utrecht
benoemde: mgr. Johannes
Zwijsen.
Symbolen
Hoewel in 1968 afgeschaft is de
rode kardinaalshoed bij uit
stek het symbool van een kar
dinaal. Al sinds 1245. In de
loop der eeuwen werd de hoed
steeds groter en in de zestien
de eeuw torste een knecht de
hoed als waardigheidsteken op
een staak voor de kardinaal,
uit. Later werd de hoed zó
groot dat hij onhanteerbaar
werd. Verder krijgt een kardi
naal zijn zijn kardinaalscreatie
een ring van de paus, die bijna
altijd is voorzien van een gele
steen. En verder was daar o.a.
de cappa magna: hèt staatsie
gewaad voor kardinalen. De
kleur is rood net als die van de
bonnet en het kalotjes (sche
delkapje). Ook tot de kardi-
naalskleding behoren de (fraai
geborduurde) kazuifels, koor
kleden en andere misgewaden,
die de kardinaal draagt wan
neer hij een mis celebreert.
Zoals gezegd werden in 1968
de kledingsvoorschriften dras
tisch gewijzigd: de pontificale
kousen en schoenen als ook de
handschoenen verdwenen. En
ook de ondertuniek en de on-
derdalmatiek gingen de kast
in, evenals het schootdoek. In
het Utrechtse museum is dit
onderdeel van het 'rijke Room
se leven' weer voor een bepaal
de tijd uit de kast gehaald.
N.a.v. de expositie 'Kleren van
de kardinaal' in het Utrechtse
Catharijneconvent. Tl lm 27
september. Openingstijden:
van dinsdag t//m vrijdag van
10.00-17.00 uur; zaterdag en
7i 11.00-17.00 uur.
Weinig kans voor verhaal l
De organisaties van het Nederlandse wegvervoer, het
ninklijk Nederlands Vervoer uitgezonderd, zijn teleurgesteld
in minister Maij-Weggen van verkeer en waterstaat. Het fejd
dat de minister het bedrijfsleven „politiek wil steunen" b|V
zijn verhaalsacties voor de geleden schade van ruim hondeip
miljoen gulden is de transporteurs niet voldoende. De minil^
ter moet het voortouw nemen, vinden NOB-WegtranspoiL.
Wegvervoer CVO en EVO. 'n
EEN begrijpelijk standpunt, voor wie bedenkt dat de vel®
voerders bij een door henzelf ingediende compensatie-claiijfc
weinig of geen kans maken. De Franse regering kan immeij?]
volgens de geldende verdragen en wetgeving alleen aansprj.^
kelijk worden gesteld voor de schade als aangetoond kal,
worden dat zij „nalatig" is geweest. En dat laatste kan de rf"
gering-Mitterrand in alle redelijkheid moeilijk worden vei
weten.
HOEWEL het omstreden puntensysteem al kracht van w^
had en de chauffeurs bij hun acties niet gesteund werdeÉ
door de transportbonden, is de Franse regering reeds in eef
vroeg stadium gaan onderhandelen in een poging aan d
blokkades een einde te maken. Dat de chauffeurs zich aal
het eerste bereikte compromis niets gelegen lieten liggeji
kan moeilijk de Franse overheid in de schoenen worden g||
schoven.
De Europese parlementariër Pam Cornelissen stelde vorig
week zaterdag voor de NCRV-microfoon dat wèl van 'nalati
heid' sprake zou zijn als de Franse regering niet voor donde
dag nadere actie zou ondernemen. Alsof deze woorden tot
het Elysée waren doorgedrongen, rukten al maandag de ee
ste soldaten en politiemensen uit om nabij Lyon blokkad^d
op té ruimen.
Het is spijtig voor de transportondernemers maar de kan
is groot dat zij dit jaar als hun cijfers kloppen hondeifk
miljoen gulden in mindering zullen moeten brengen op hu
toch al niet florissante bedrijfsresultaten. Waarschijnli;
doen zij vanuit dit besef nu een uiterste poging om Maij-We
gen en ook minister Van den Broek voor hun karretje
spannen. Maar de Fransen zien de Nederlandse bewindslii k
den al aankomen. De verbazing en ontgoocheling van c
transportondernemers over de weigering van Maij en Vs
den Broek om voor hen de hete kolen uit het vuur te halen,
danook wat hypocriet.
kan, zegt hij dat de hervormde
kerkorde er op nagezien is. Er
waren geen belemmeringen.
Een goede ervaring vindt hij
het groothuisbezoek. "Dat
hebben we als verhelderend en
bemoedigend ervaren".
Veel reacties heeft Vessies niet
gehad. Eén keer belde iemand
die had gehoord dat er wat aan
de hand zou zijn in het kerkbe
stuur. „Er wordt ook wel eens
banaal gedaan. Alsof het om
het lidmaatschap van een
sportvereniging zou gaan.
Maar ik ga er naar mijn idee
zuiver mee om. Ik wil eigenlijk
terug naar de eerste christen
gemeente waar ruimte was
voor ieder. Waar men niet als
gelijkgezinden in een hokje
zat en zei: wat hebben we het
fijn met elkaar. De kerk moet
een open huis zijn".
Hij zou ook graag in het bevol
kingsregister de aanduiding
'rooms-katholiek' willen laten
vervangen door 'christen'. „Ik
wil nog uitzoeken of dat kan,
want het gaat mij er om meer
in de breedte christen te zijn.
Er wordt aan mijn christen
zijn een dimensie toegevoegd,
namelijk de verkondiging. Ik
heb al van jongs af aan dat ik er
niet bij kon als mensen elkaar
pijn deden op geloofsgebied of
fel van mening verschilden".
VIRGINIA BEACH/NEW YORK De Amerikaanse t(
levisiepredikant Pat Robertson heeft aangekondig
dat hij 117 miljoen dollar (ruim 200 miljoen gulden) z;
schenken aan de Regent Universiteit in Virgini|f
Beach, die hij vijftien jaar geleden zelfheeft opgericht.'
V
Robertson verdient zijn miljoenen met 'Family Channel', het
vijf na grootste kabelstation in de Verenigde Staten. Dit op win
gerichte station is voortgekomen uit Robertson's (niet comme n
ciële) 'Christian Broadcasting Network' (CBN). De televisiepr
dikant, die in 1988 probeerde presidentskandidaat te worden vi
de Republikeinse Partij, leek eerder dit jaar de nieuwe eigena n
te worden van het armlastige persbureau UPI. Hij trok zich ect«
ter op het allerlaatste moment als koper terug. Jim Bakker, R(g<
bertson's minder fortuinlijke collega die in 1989 wegens fraudjg'
tot 18 jaar gevangenisstraf werd veroordeeld, hoorde dezer dah'
gen dat er een nieuwe eigenaar is voor zijn religieus themapari g<
'New Heritage USA' in Fort Mill omvat onder meer winkels, ee|
hotel en een waterpark.
Uitgave:
Kantoor redactie
Kantoor advertentie-1
abonnementenafdeling: Stationsweg 37, Leiden
Telefax: 071 -134 941
Postbus 112300 AA Leiden.
Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk.
070-3190 933.
070-3906 717.
Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Desiderius Erasmus: kritiek op baantjesjagerij ir
Hoofdkantoor
Telefoon:
Postadres
Alle kantoren zijn op
maandag tot en met
vrijdag geopend van
08.30 tot 17.00 uur.
Directeur/hoofdredacteur: J. Leune.
Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers.
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 8
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel. 070 - 3190815):
A. van Rijn (chef), W Bunschoten, drs. R. Edens, drs. Chr. van der Hoff, A.
Holstein, E. Huisman, H. Jansen, drs. J. van Leeuwen - Voorbij, R. de Roo
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834) G. Ansems (coördinator), B. Jansma, H Piët
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L. Kooistra, drs. P van Velthoven.
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef) en S. Evenhuis.
Opmaak (tel: 070 - 3190 831): Ch. Bels (chef), A. de Bruijn, W Diekstra, L. Henny,
J. Hofmeester, C. de Kier, H. Nieuwmans, H. Schneider.
Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T. Kors.
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied;
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, een re
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederland er
België. De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn H. Leber, drs. K. Swiers,
M. van de Ven en P. Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit R. in 't Hout
(chef), H. Bijleveld, D Hofland, P. Koopman, D. van Rietschoten en K. van Wees
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus,
- de volgende correspondenten in het buitenland: drs. D. J. van den Bergh
(Peking), drs. H. Botje (Tunis), A. Courant (Athene), R. Hasselerharm
(Johannesburg), drs. A. Heering (Rome), B. van Huët (Londen), M. de Koninck
(Washington), F. Lindenkamp (Sao Paulo), B. Schampers (Brussel), W Voordouw
(Parijs), drs R. Vunderink (Moskou), W. Werkman (Jeruzalerrt), G. van Wijland
(Belgrado), F. Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel).
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve vertaal- en
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London. Vertaalster: drs.
M. de Cocq. 1
n 08.30 tot 17.00 uur.
n 18.00 tot 19.00 uur, op z
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand 27,00
per kwartaal 79,80
per jaar 312,65
Bij betaling per acceptgirokaart:
per maand
per kwartaal
per jaar
28,20
82,80
318,65
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 -141 905. Voor uitsluitend het door
geven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 -140 680
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050