f
1
mal
Ie
Joel Silver
houdt van
getallen
achter zijn
filmtitels
l£eidóc6outtmt'
ZATERDAG 11 JULI 1992 PAGINA 28
LONDEN Ooit een gelukkig
mens gezien? Ik wel. Joel Silver,
producent van 'Lethal Weapon
3' (vanaf 17 juli in de bioscoop)
en nog een hele serie internatio
nale succesfilms. „I'm a happy
man" roept hij diverse malen na
drukkelijk. Dick Maas en Lau
rens Geels zijn dezer dagen
zwartkijkers vergêleken bij Sil
ver. „Ik heb erg veel geluk ge
had" voegt de Amerikaan er aan
toe. Zijn 'Lethal Weapon 3'
hoeft alleen 'Batman returns' te
laten voorgaan op de recordlijst
van Amerikaanse bioscooppre
mières en bij de eerste Europese
vertoningen, in' Zweden, gingen
ook alle records eraan.
Joel Silver en zijn regisseur Richard
Donner lopen in het Penthouse van het
Londense Dorchester rond alsof ze er
met vakantie zijn. Donner, een grote
gebruinde man met een verwarde bos
met grijs doorschoten zwart haar, komt
zich vrolijk aan het gezelschap voorstel
len. „Hi, I'm Dick Donner". Zijn stem
is even gebronsd als hijzelf. Hij straalt
zelfverzekerdheid en succes uit. „Is er
een roker hier?" vraagt hij. Ik dus. Hij
bietst een sigaretje, steekt 'm op en ver
dwijnt met een collega-journalist voor
een interview. Ik mag met zijn producer
praten, Silver. Een ongewone keus,
want producenten nemen filmmaat
schappijen meestal niet op in het pro
motiecircus dat ze op touw zetten voor
een film. Ik zeg ja, omdat Silver een fe
nomeen is. Een Hollywoods movie-
monster, wiens films meestal vele mil
joenen winst maken: '48 hours', 'Bever
ly Hills Cop', 'Die hard', 'Predator',
'Lethal Weapon'. Wie zit achter dat
succes? Een man met een creatieve
drijfveer? Een super-opportunist? Een
'tycoon' met dollartekens in de ogen?
Joel Silver is nog zwaarder dan regis
seur Donner. Een lang wijd en zwart
shirt over z'n buik, een zwarte fladde
rende broek om z'n benen. Vanaf het
moment dat hij gaat zitten, gebeurt er
iets merkwaardigs. Hij straalt alle rust
van de wereld uit. Maar zijn benen
doen bijna onafhankelijk van zijn li
chaam een soort vitusdans op het tapijt.
Ze bewegen, springen omhoog, huppe
len. Als van een man die eigenlijk de
rust mist om stil te zitten. Hij moet pra
ten, maar zijn benen protesteren. Wil
len actie.
Gemene deler
„Ik heb net een film geregisseerd" be
kent Silver, „maar dat ik doe ik van m'n
leven niet meer". Het gaat om een tv-
episode van 'Tales from the crypt',
waarvan Silvers maatschappij er al
meer dan vijftig maakte. „Geen van
onze regisseurs was vrij, toen heb ik 't
gedaan. In vijf dagen. Geen problemen
noor, maar ik bèn gewoon geen regis
seur. Ik moet produceren, de kunst van
het mógelijk maken. Daar ben ik 't bes
te in". Het Amerikaanse blad Premiere
schilderde Silver ooit af als 'The Sel-
znick of Schlock', de Keizer van het Ac-
tiewerk, van de films voor de Grootste
Gemene Deler, het hap- en slikwerk
voor de massa. Silver was razend. Hij
stond een verslaggever toe een aantal
dagen bij zijn werk te zijn. Uit dat recti
ficerende artikel.komt Silver te voor
schijn als een man die schreeuwt,
fleemt, regelt, 'deals' maakt, bezeten
bezig met de logistieke en artistieke
kant van het filmen. „Een films is als
een haai die moet zwemmen" zegt hij.
„Je zoekt een locatie, je zorgt dat hij
vrijkomt, en je draait. Je gaat naar de
volgende locatie, zorgt dat hij vrij is en
je draait. Wanneer je stopt, gaat de haai
dood". Woorden die hij bijna
schreeuwt tegen de autoriteiten van de
staat Califomië, waar afgesproken toe
stemmingen om op locatie te filmen
niet loskomen. „Weet je wat dat kost"
roept hij. „Dit is een peperduur circus
dat onder weg is. Ik vraag m'n locatie-
manager: heb je alle handtekeningen
binnen? Maar dan is er ergens een
vrouwtje dat aarzelt, omdat ze bang is
dat we de rozen in haar tuintje bescha
digen. Echt, je kan haar bij wijze van
spreken goedkoper uit de weg laten rui
men, dan te wachten tot ze dat ver
draaide papiertje getekend heeft".
Alles voor de film, alles om hem binnen
het budget, draaiende erfelevend te hou
den. „Ik heb van jongsaf aan eigenlijk
maar één ding gewild" vertelt Silver in
Londen, „films produceren". Het be
gon met het boek over een van de grote
Mel Gibson als Martin Riggs richtlijn wapen op de tegenstander.
Movie Moguls uit het verleden dat hij
als kind las: 'King Cohn: the lifes and ti
mes of Hajrry Cohn'. Na z'n studie start
te Silver bij Lawrence Gordon Produc
tions, als assistent van de baas. Binnen
de kortste keren was hij er President
van.de Filmafdeling. Eddie Murphy's
'48 hours' was z'n eerste zelfstandige
produktie. Op zoek naar een herken
baar stempel op z'n successen, het wet
tig gedeponeerde 'Een Joel Silver
Film', draait Silver moeilijk met z'n
hoofd. „Films maken is het werk van
een hoop mensen. Wat er van Joel Sil
ver herkenbaar is? Ik weet wat ik wil,
wat ik kan en wat ik leuk vind. Mijn
maatschappij levert amusement. Ik kan
geen 'The last emperor' maken. Ik
maak films die een zo breed mogelijk
publiek aanspreken. Daar heb ik ver
stand van. Je hebt films waar de rol van
de producent snel afgelopen is. Ik maak
films die behoorlijk wat kosten. Actie
films met enorme logistieke proble
men. Daarbij is een producent erg be
langrijk. En daarom maak ik ze. We
zijn een ploeg, werken vaak met vaste
regsiseurs, bijna als een oude Holly-
wood-studio. Ik houd van getallen ach
ter m'n titels. Ik houd van serie-films,
van werken met karakters die je kent.
Ik zit te wachten tot ik 'Beverly Hills
Cop 3' kan maken met Eddy Murphy.
Er wordt geroepen dat een vierde 'Let
hal Weapon' me niet lukt. Ik zit gewoon
te popelen om 'Lethal Weapon 4' te
maken".
Mevrouw donner
Een voorbeeldje graag, meneer Silver,
hoe ging dat bij 'Lethal Weapon 3'?
„We kochten eerst dat script voor 1.
Óver een jonge politieman, ex-Viet-
nam, met zelfmoordneigingen. Gekop
peld aan die oudere zwarte recher
cheur, een familieman die het liefst
geen ellende aan z'n lijf had. Dat duo
werkte. In nummer 2 zochten we nieu
we elementen rond diezelfde karakters.
Joe Pesci onder andere. De film werd
een nog groter succes. In nummer drie
wilden we een uitgangspunt waarin we
de karakters van die twee politieman
nen, Mel Gibson en Danny Glover dus,
meer ruimte konden geven. Dat kader
werd simpelweg de laatste week van
Glover vóór z'n pensioen. Dat moest-
ten we gaan invullen. Joe Pesci hebben
we weer het verhaal binnen gehaald,
plus een nieuwe figuur. Dat was eerst
een man, een rechercheur van de Inter
ne Controle bij de politie. Maar de
vrouw van rechercheur Donner zei:
„Jullie zijn gek, van die man moet je
een vrouw maken". Om ons gezicht te
redden, hebben we voor ons uit ge
mompeld dat wij dat ook al dachten.
Maar ze had gelijk. En wij hadden weer
nieuwe mogelijkheden. Zo werkt dat,
zoals bij elke film. Ik wilde graag een
achtervolging zien met twee van die ge
pantserde geldwagens. Die kwam er.
En toen had iemand het diee om in een
van die wagens een vrouwelijke chauf
feur neer te zetten. Zo ontstaat weer
een nieuw karaktertje dat iets aan de
film toevoegt".
Danny Glover in actie als Roger Murtaugh in 'Lethal Weapon 3'.
Murtaugh (Danny Glover links) en Riggs (Mel Gibson) maken Leo Getz (Joe Pesy) dui
delijk zich niet met hun zaken te bemoeien. FOTO'S: PR
Problemen lijken er, in die Londense
hotelkamer, niet te bestaan voor Joel
Silver. Geld? Nee. „Ik heb de laatste
negen jaar negentien films gemaakt.
Negen ervan hebben meer dan honderd
miljoen dollar opgebracht". Écht geen
geldproblemen? „Nee, ik financier zelf
niets. Ik ben geen 'executive producer'.
Ik werk voor een studio (in dit geval
Warner Bros. BJ). Die zorgt voor het
geld'. Maar studio's zijn toch ook wat
voorzichtiger geworden? „Iedere stu
dio wil wel een paar van de actiefilms
die ik maak. Omdat bewezen is dat die
het overal ter wereld doen. In de bio
scoop en op video". Ook geen krappere
budgetten? „Nee, als ik een achtervol
ging neerzet en ik zeg dat die zo en zo
veel kost, zegt een studio echt niet: Dat
klopt niet, die kost minder. Zij weten
óók d^t als je dat en dat op het doek
wilt zetten, je er zo en zoveel voor moet
neertellen". Kortom, Joel Silver is een
'happy man'. Zelfs de Coen-broers (van
'Raising Arizona' en 'Blood simple')
stapten op hem af. De Coens waren he
lemaal niet zo tevreden over de films
waar wij in Europa in de filmhuizen zo
over juichen. Ze willen meer. Silver:
„Ze maken interessante films, hebben
in Cannes de Gouden Palm gewonnen.
Maar ze zeggen: waarom krijgen wij
niet dat grote publiek dat naar andere
films gaat? Daar ga ik ze bij helpen. Het
gaat een heel gekke film worden, let op.
Ik zorg dat ze dat grote publiek krij
gen.". Silvers talent om de massa te mo
tiveren zal eveneens goed besteed zijn
aan de tanende ster van Sylvester Stal
lone wiens nieuwste film, 'Demolition
Man', hij ook voor z'n rekening neemt.
„Ik ben nergens bang voor" zegt Joel
Silver. „Ik weet dat de studio's actie
films willen, ik weet dat er weinig men
sen zijn die ze kunnen maken, en mijn
films kosten ook niet zo krankzinnig
veel. 'Lethal weapon 3' kostte dertig
miljoen dollar. Niet veel voor een grote
actiefilm. Helemaal op locatie ge
maakt, niet teveel transportkosten,
geen grote sets te bouwen a la 'Bat
man'. Ik heb het gevoel dat na het ma
ken van 'Die hard 2' niets meer moeilijk
voor me is. Want dat was verschrikke
lijk". Ha, eindelijk dan, tóch proble
men. Silver: „We moesten in de winter
filmen. Het wérd maar niet koud, er
kwam geen sneeuw. De logistieke pro
blemen waren enorm". En meteen
komt hij met één nummer dat hij niet
achter een Joel Silver-produktie wil zet
ten, één film die hij niet wil maken 'Die
hard 3'. „Ik heb nee gezegd, omdat 'Die
hard' alleen nog maar over grootscha
ligheid gaat, over 'scope', 'scale', 'big
ness'. Zo'n film kan niet goedkoper
worden, het publiek zou teleurgesteld
zijn. En het gaat allang niet meer over
karakters, het gaat alleen om méér. Ik
vind dat je in deze tijd zulke films niet
meer kan maken. Karakters moeten bij
mij toch de basis zijn". Hij zingt nog
even de lof van zijn Nederlandse came
raman Jan de Bont, die 'Die hard', 'Let
hal weapon 3' en Silvers eigen episode
van 'Tales from the crypt' draaide.
„Een fantastisch karakter. De regisseur
is de motor van de film, maar alles komt
toch samen bij de cameraman. Hij moet
de film levend houden". En dan die an
dere Nederlander, Paul Verhoeven. Sil
ver: „Wat zou ik graag met hém wer
ken. Alles krijgt bij hem net ietsje meer.
Wat wij maken is 'total exploitation', de
wetten van de getallen. 'Basic Instinct'
had een routine-thriller kunnen zijn.
Verhoeven tilt 'm op. Zo'n ondervra
gingsscène, duizend maal gezien. Ver
hoeven maakt er iets speciaals van".
'Lethal weapon 3' opent (en sluit) met
de vernietiging van een enorm gebouw.
Siver: „We kregen een telefoontje uit
Orlando. Het gemeentehuis zou afge
broken moeten worden. Via een implo
sie. Of wij daar iets mee konden. We
zijn gaan praten met onze technische
mensen of zij zonder gevaar hun vuur
werk en explosieven konden koppelen.
En we hebben besloten de film ermee
te beginnen". Een tip voor de gemeente
Amsterdam: Wanneer stfaks die twee
flats in de Bijlmer moeten worden afge
broken, loont het misschien een tele
foontje te plegen aan het adres van Joel
Silver. Of, wie weet, misschien zijn Dick
Maas en Laurens Geels wel geïnteres
seerd.
