'finale
WEEKPUZZEL
Nr.27
Cryptogram
DAMMEN
BRIDGEN
MUNTEN
SCHAKEN
CcicUcSouACWit'
ZATERDAG 11 JULI 1992 PAGINA 26
's
PI
YH
7l) eO
PFi
[*i
1
T
ëlnJo e
M pr
EzWfl
K
'1
'fc
HL t Rj
E H
'feJ On" S
E
:bHk Is
H~
B E H
iT"
r
rsj
"Z-r/I^H
F)
JU
S
V
O
o Is Hm
E L
pHrS
N
E
u
*v
c
N 5
1 PFh
L
L
IJ
rf\
HÏTk H
I g
r\] Bh
1
L
IJ
'h
u
[E
H^7
HK\ E kl
X
i
tekJfllfl
[Alp pr
E
anna sa
i2un
L
Ha HD HQH HQ HH
ana aasaaaa aaa
hbhh Haaaa asras
HQSIQH HBS EIBHOG3
HQQ «LI JD ÜEE
H5I HQBE3 HBBH Ha
B HBaBEIBBBHBH D
HISBBBBB EaBBBBBB
lm I-W is I
De winnaars van puzzel 26 zijn:
A.F.v.d. Horst, Bachstraat 22,2324 GL Leiden.
A.C.J. Duindam, L. v. Ouderzorg 75, 2352 HK
Leidedorp.
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken op hun
bank- of girorekening bijgeschreven ot een
cheque toegestuurd.
HORIZONTAAL:
3. Hij geeft de toon aan (8).
6. Dat krijg je als die draken het eens
worden (14).
9. Om tot slot te deinen (8).
10. Angst voor verse (5).
12. Met geestdrift schildere(n) (5).
13. Inval met ID (4).
14. Ik eet het met angst (4).
18. Dingen voor schepen (6).
19. Bert draagt ze maar zij niet (7).
20. Die jongen is te huur (4).
21. Na koor zie ik licht (6).
VERTICAAL:
1. Scherpte op de tongpunt (7).
2. Knisperende sloten (10).
3. Dutten in een riviertje in N.
Brabant (8).
4. Kerel, werk en draag met
voorzichtigheid (12).
5. Ik moet kotsen van die kwast (6).
7. Met een boterham in de hand uit
de kamer weggaan (10).
8. Zij kan een ligplaats krijgen maar
ze verpest het (10).
11. Niet alleen ik (2).
15. Afzetgroente (6).
16. Doe het gelijk op die wijze (6).
Naam
Adres
Postcode
Woonplaats
Nogmaals
Nederlands kampioenschap
Vandaag voor de laatste maal aandacht
voor het Nederlands kampioenschap.
En in deze slotselectie uit het interes
sante partijenaanbod, mag het treffen
tussen Van der Wal en Wesselink uit de
eerste ronde beslist niet ontbreken. Dat
de oud-wereldkampioen uiteindelijk
^nderaan zou eindigen was na deze
partij zeker niet te voorspellen: al vroeg
in de opening zet hij zijn tegenstander
onder zware druk, sluit daarna het
daaropvolgende macro-eindspel win
nend af, maar geeft in tijdnood de winst
evenwel weer uit handen:
1.32-28 19-23 2.28x19 14x23 3.37-32 10-
14 4.41-37 5-10 5.34-29 23x34 6.39x30.
Deze ruilmanoevre betitelt Sijbrands in
het nieuwste nummer van Dammen als
'spelbederf. Natuurlijk is een keer 35-
30 in deze opening veel spannender,
maar de keus voor 6.34-29 23x34
7.39x30 is vrij algemeen, zodat het erop
lijkt dat door 35-30 ingeleide varianten
tot het verleden gaan behoren.
14-19 7.44-39 10-14 8.46-41 17-22 9.40-
34 11-17 10.45-40 6-11 11.50-45 1-6
12.31-27.
Een duidelijke beslissing: wit is op klas
siek spel uit, of wil in elk geval niet om
singelen. Een ander idee is 12.32-28
waarmee het spel terecht komt in de
partij Clerc-Van der Pal uit de 12e ron
de, terwijl na 12.30-25 een positie ont
staat die zich in de partijen Van Leeu-
wen-Meijer uit de 1-ste ronde en Van
der Kooij-Van der Wal uit de 10e ronde
heeft voorgedaan.
22x31 13.36x27 18-23 1430-25 13-18.
Logischer en beter lijkt 14...12-18.
15.34-29 23x34 16.39x30 8-13 17.43-39
18-23 1833-28 20-24 19.38-33 13-18.
Speelt teveel materiaal van zijn lange
vleugel weg. Beter lijkt 19...17-21 ge
volgd door 20...12-18.
20.49-43.
Speelbaar was ook 20.42-38 want de
Coup Royal met 24-29 21.33x22 4-10
22.28x19 17x28 23.32x23 9-13 24.19x17
11x44 hoeft wit niet te vrëzen: na 25.30-
24 kan zwart geen dam nemen met 44-
50 vanweg 26.23-19 14x23 27.49-44
50x20 28.25x5, zodat wit goed spel
heeft. Van der Wal heeft echter een
doelgericht plan.
9-13 21.43-38 4-9 22.39-34 2-8 2334-29!
23x34 24.40x20 15x24 25.28-23! 19x39
26.30x10 39-44.
Erg gevaarlijk, maar 26...9-14 27.10x19
13x24 is na 28.45-40 en 29.40-34 39x30
30.25x34 duidelijk heel slecht voor
zwart.
27.10-4 44-49 28.48-43 17-22 29.37-31.
Van der Wal, die zich hier reeds in tijd
nood bevond, berekende dat zwart nu
13-19 31.4x2 16-21 32.2x24 3-8 33.24x2
21-27 34. n.k. 11-16 35.2x11 6x39 36.29-
24 49x46 37.47-41 46x30 38.25x43 16-21
enz. Wesselink zag evenwel aan andere
combinatie: 29...16-21 30.27x16 13-19
31.4x2 18-23 32.2x24 3-8 33.24x2 11-17
34.2x11 23-28 35.32x23 13-18 36.23x21
6x39. Hij oordeelde die actie als te duur
en speelde 29.49-44 waarna het volgen
de zeer spannende - ook zwart kwam in
tijdnood - afspel op het bord verscheen:
30.42-37 44-49 31.4-15 13-19 32.25-20
19-23 33.41-36 23-29 34.38-33! 29x38
35.20-14 9x20 36.15x42 49x38 37.42x2
11-17 38.2x11 16x7.
Wit staat nu een schijf voor, maar heeft
vrijwel geen tijd meer.
39.47-42?
Winst is 39.45-40 om na 22-28 40.32x23
18x29 met 41.40-34 af te kunnen ruilen.
Het slot werd nu in razende tijdnood
van beiden afgewerkt, waarbij de spe
lers tot de 58-ste zet doorgingen.
22-28 40.32x23 18x29 41.35-30 6-11
42.45-40 3-9 43.37-32 29-33 44.40-34 9-
14 45.30-25 17-22 46.27x18 12x23 47.31-
27 11-17 48.36-31 23-29 49.34x23 33-39
50.23-18 39-44 51.18-13 7-12 52.25-20
14x25 53.13-9 44-49 54.42-38 49-40
55.9-3 40-23 56.31-26 23x46 57.27-22
17x28 58.3x50 en nadat de notaties wa
ren bijgewerkt kwamen de spelers re
mise overeen. En ook bij de twee vol
gende partijen is Wesselink betrokken,
die een goed toernooi afsloot met een
met Clerc en Jansen gedeelde vijfde tot 49.34x25 41-47 50.38-32 47-41 51.32-28
en met zevende plaats. 41x14 en wit gaf op.
De hier door Wesselink uitgevoerde
combinatie doet ook sterk denken aan
zijn partij tegen Heusdens: daarin brak
hij op soortgelijke wijze, maar dan ge
spiegeld, door. Hier tot slot de notatie
van dat in één van de interessantste he-
openingen gespeelde duel:
R. VAN DER PAL-W. WESSELINK
Vijfde ronde NK 1992.
1.32-28 18-23 2.33-29 23x32 3.37x28 20-
25.
Biedt wit de aanval aan.
4.41-37 12-18 5.29-24 19x30 6.35x24 7-
12 7.37-32 14-19 8.40-35 19x30 935x24
10-14 10.45-40 5-10 11.50-45 1-7 12.39-
33 16-21 13.44-39 21-26 14.49-44 26x37
15.42x31 18-23.
Kennelijk wilde wit toch niet omsinge
len; hij probeert nu in elk geval het cen
trum van wit over te nemen.
16.28x19 14x23 17.34-29 23x34
18.40x29 10-14 19.24-20 15x24
20.29x20.
De openingsschermutselingen hebben
geleid tot en positie met een witte rand-
schijf op 15.
13-19 21.20-15 12-18.
Stoort de witte opbouw: 22.46-41 mag
niet vanwege 14-20 enz.
22.47-42 7-12 23.45-40 19-23 24.32-28
23x32 25.38x27 9-13 26.42-38 18-23
27.46-41 13-19 28.40-34 8-13 29.41-37 2-
7 30.31-26 3-8 31.27-21 13-18 32.37-31
8-13 33.21-16 17-22 34.31-27 22x31
35.36x27 11-17 36.48-42 23-29 37.33x24
19x3038.38-33 14-19 39.42-38 19-23!
Zwart heeft het middenspel sterk be
handeld, en wit is in grote moeilijkhe
den.
40.44-40.
Leidt tot verlies, maar op 40.38-32 volgt
6-11! met dezelfde dreigingen als in de
partij.
30-35 41.38-32 35x44 42.39x50 6-11!
Forceert de winst.
De nu ontstane situatie heeft overigens
veel weg van de winst van Jansen op
Van der wal uit de rubriek van de vori
ge week: ook daarin werden door 4-10
ingeleide mogelijkheden wit noodlot
tig-
43.33-28.
Na 43.33-29 wint 4-10 44.15x4 13-19
enz. ook.
4-10! 44.28x8 12x3 45.15x4 3-8 46.4x22
17x37 47.43-38 37-41 48.50-45 25-30
1.32-28 17-22 2.28x17 11x22 3.37-32 12-
17 4.31-26 6-11 5.36-31 8-12 6.32-27 16-
21 7.27x16 22-28 8.33x22 18x36 9.41-37
19-23 10.37-32 14-19 11.32-27 10-14
12.27-21 20-24 13.38-33 5-10 14.42-38
15-20 15.34-29 23x34 16.39x30 10-15
17.44-39 13-18 18.30-25 9-13 19.40-34 4-
9 20.45-40 2-8 21.50-45 18-22 22.34-30
13-18 23.46-41 9-13 24.48-42 22-28
25.33x22 17x28 26.38-33 18-23 27.33x22
12-17 28.21x12 8x28 29.43-38 13-18
30.38-33 7-12! 31.33x13 19x8 32.16x29
24x44 33.41-37 44-50 34.37-32 50-11
35.40-34 11-2 36.42-37 8-12 37.32-28 12-
17 38.34-29 3-8 39.26-21 17x26 40.45-40
1-7 41.40-34 7-12 42.28-23 12-17 43.47-
41 36x47 44.49-44 47x24 45.30x10 15x4
46.25x14 26-31 47.37x26 17-21 48.26x17
8-12 49.17x8 2x50 en wit gaf op.
Carta mundi
Het tiende internationale Carta Mundi/
Alken Maes bridgefestival werd weder
om gedomineerd door Nederlandse
deelnemers. Het viertallentoernooi
werd gewonnen door Modalfa (Kirch-
hoff-Bakker en Sjoerds-Wintermans),
terwijl bij de open paren de eerste drie
plaatsen door jonge Nederlandse com
binaties werd opgeëist: Jean-Paul Vis-
Gert-Jan den Hartog, Chris ten Kate-
Bas Oosthoek en Marco ter Laare-Ger-
rit Rietveld.
Aan iedere tafel werden slechts twee
spellen gespeeld en een van de tafels
van Chris te Kate en Bas Oosthoek was
memorabel.
Chris te Kate begon met deze noord
hand:
92
4» HB854
De bieding (Z/OW):
ZUID WEST NOORD OOST
Op een laag niveau (34») kan al een
slempoging in klaveren worden ge
plaatst. En terecht, want deze noord
hand telt slechts 5 verliezers en tegen
over een opening (7 verliezers, of mooi
er) rechtvaardigt dat een dergelijke po
ging. Bas Oosthoek bracht deze 64»
vervolgens binnen door de schoppen-
kleur vrij te troeven, waardoor OW al
leen een ruitenslag kregen.
Z/OW
NOORD
A V B 8 7 6
92
4»
HB854
WEST
OOST
52
H 9 4 3
A 10 9 7
HB5 4
VB 105 3
H 8 7
4» 76
4» 103
ZUID
10
V 8 6 3 2
A 64
4»
A V 9 2
1. ♦Vvoor A
2. 10 voor het aas
3. schoppen laag getroefd
4. harten getroefd
5. schoppen hoog getroefd
6. harten getroefd
7. schoppen hoog getroefd
Met troef naar tafel en toen de troeven
2-2 bleken te zitten, waren 12 slagen
een feit.
Op het volgende spel ging de tegenpar
tij bijna in de fout. Waren ze dat echt
gegaan, dan zouden de no. 1 en 2 van
het toernooi van plaats hebben gewis
seld. Denk eens mee met deze oost
hand:
A 105 4
H 6 3 2
H 7
4» 1092
De bieding (W/allen):
WEST NOORD OOST ZUID
Op dit moment begreep oost er niets
meer van. Zou partner met slechts één
keycard zo geboden hebben? De enige
oplossing leek dat west een sterk ditri-
butioneel spel had, met misschien een
renonce schoppen. Oost gooide met
5^ de handdoek. Pech voor Oosthoek
ten Kate, want er zat ook geen slag
meer in:
W/allen
NOORD
V987
54
98642
V 3
WEST
OOST
H 3 2
A 105 4
A 1098
H 6 3 2
A V B 3
H 7
4» A 4
4» 1092
ZUID
B 6
V B 7
105
4»
HB8765
West was, waarschijnlijk vanwege de
warmte, in de war. Na 54» (0 of 3) moet
oost met 54 naar fV op zoek gaan.
Wanneer die met 5^ wordt ontkend,
kan het kansloze 6<P nog net vermeden
worden.
Correspondentie: p/a Léharstraat 10,
2162 AC Lisse.
Ruim 1000 jaar oud bedrijf
viert 90-jarig bestaan
De Munt in Utrecht heeft reeds een
hoge leeftijd. Haar geschiedenis gaat
ruim 1000 jaar terug. Toch viert zij
deze zomer haar 90-jarig bestaan, als
staatsbedrijf wel te verstaan.
STATUS
De muntactiviteiten moeten in
Utrecht vlak na 937 na Chr. zijn be
gonnen. In dat jaar kreeg bisschop
Balderik het recht van munt van de
Duitse keizer Otto I. Opvolgers van
Balderik hebben uit de activiteiten
van de bisschoppelijke Munt aardige
inkomsten getrokken. In de loop der
eeuwen heeft het munthuis de status
van stedelijke Munt, Munt van de
heerlijkheid Utrecht (t.t.v. Philips II),
Provinciale Munt, Koninklijke Munt
(t.t.v. Lodewijk Napoleon) en Keizer
lijke Munt (Napoleon Bonaparte) ge
had. Vanaf 1815 draagt de Munt in
Utrecht de naam 's Rijks Munt.
90 JAAR
De Munt is vanaf het prille begin een
private onderneming geweest. De di
recteur van de Munt, de muntmees
ter, had bij zijn aanstelling met de
overheid een overeenkomst gesloten
voor het recht op de aanmaak van
muntgeld. Voor de produktie nam de
muntmeester zelf werklieden in
dienst. Hij betaalde de overheid over
zijn produktie een vorm van belas
ting, de sleischat. Per 1 januari 1902
werd 's Rijks Munt van een private
onderneming een tak van dienst van
het Ministerie van Financiën, 's Rijks
Muntmeester en zijn personeel kre
gen de status van ambtenaar. Nu 90
jaar later is 's Rijks Munt zich aan het
voorbereiden op een verzelfstandi
ging. De Munt moet weer een onder
neming worden die op private leest is
geschoeid en die zich beter dan voor
heen kan gaan aanpassen aan de om
standigheden op de markt. Dit houdt
in dat nog meer dan voorheen ge
zocht wordt naar produktie-opdrach-
ten naast die van het Ministerie van
Financiën.
JUBILEUM
Gezien de plannen tot verzelfstandi
ging heeft 's Rijks Munt het 90-jarig
bestaan aangegrepen voor een heus
jubileum. Een tentoonstelling in de
hal van het monumentale pand van
's Rijks Munt aan de Leidseweg te
Utrecht is één van de festiviteiten van
dit jubileum. Deze tentoonstelling,
georganiseerd door de museumafde
ling van 's Rijks Munt, is voor publiek
gratis toegankelijk op werkdagen van
10.00 tot 16.00 uur en tevens tijdens
het weekend van 1 en 2 augustus ge
durende de happening MINISAIL.
De tentoonstelling duurt van 15 juni
1992 tot en met 15 januari 1993.
JUBILEUMPENNING
Als herinnering kunnen bezoekers
van de tentoonstelling zelf op een
authentieke muntpers uit de jaren '60
een speciaal ontworpen bezoeker
spenning slaan. Het ontwerp voor
deze penning is van de jonge 's Rijks
Munt Modelleur Elles Kloosterman.
De penning is uitgevoerd in cupronik-
kel en heeft een diameter van 26 mm.
De kosten bedragen 1.-.
Michael Tal
Idoor
LEO HOFLAND
Vorige week overleed op 55-jarige leef
tijd oud-wereldkampioen Michael Tal.
Zijn gezondheidstoestand was de laat
ste jaren al erg slecht, hetgeen hem er
overigens niet van weerhield, waar mo
gelijk, toernooien te spelen. Een betere
uiting van zijn liefde voor het spel kon
hij niet geven.
Zijn topjaren waren van 1957-1960.
Hierin werd hij Russisch kampioen,
won enkele belangrijke toernooien en
zette de kroon op zijn carrière door in
1960 Botwinnik te onttronen als we
reldkampioen. Dit alles ging met een
gewaagde en gedurfde stijl, die hem de
bijnaam 'Tovenaar van Riga' oplever
de. In stellingen waar weinig aan de
hand leek, 'toverde' Tal de meest ver
rassende combinaties op het bord. Na
zorgvuldige analyse bleken deze niet al
lemaal te kloppen, maar met beperkte
tijd konden zijn collega's veelal de
weerlegging niet vinden. Sommige
meenden dat de Rus zijn tegenstanders
hypnotiseerde en droegen een zonne
bril als ze tegenover hem zaten. Onder
andere Pal Benk kwam tot de conclusie
dat de oorzaak van zijn nederlagen daar
niet gezocht moest worden. Zo snel als
Tal de top bestormde, zo snel viel hij
weer terug. Een jaar later heroverde
Botwinnik zijn titel weer. Onderschat
ting was hiervan misschien de reden,
maar ook liet Tal's gezondheid het af
weten. Hierdoor verloor hij de 'magie'
in zijn spel, maar bleef nog wel zo'n
dertig jaar een 'gewone' wereldtopper.
Een enorme hoeveelheid schitterende
partijen heeft Tal de schaakwereld na
gelaten. Ik heb een selectie gemaakt die
zijn genoemde kwaliteiten demon
streert.
8
6
3
M. TAL-V. SMYSLOV
Kandidatentoernooi Bled/Portoroz,
1959 stelling na de 13e zet van zwart.
Tal had gewoontegetrouw zijn stelling
agressief opgezet en trakteert nu zijn
gerenommeerde tegenstander op een
enorme verrassing.
14.Dh4!?! bxc4 15.Dg5 Ph5.
Niet veel beter is 15...g6, 16.Lc3 Dxa2
17.Ph6+ Kg7 18.Ph4! Dal+ 19.Kd2
Da6 20.P4f5 met een gevaarlijke aan
val voor wit.
16.Ph6+ Kh8 17.Dxh5 Dxa2.
Na uitvoerige analyses kwamen de spe
lers achteraf tot de conclusie, dat
17...Lf6! de beste verdediging was. Wit
moet dan moeite doen om remise te
maken.
18.Lc3 Pf6 19.Dxf7! Dal+ 20.Kd2 Txf7
21.Pxf7 Kg8 22.Txal Kxf7 23.Pe5
Ke6 24.Pxc6 Pe4+ 25.Ke3 Lb6+
26.Ld4.
Zwart gaf het op.
8
3
M. TAL-E. TRINGOV
Interzonetoernooi, Amsterdam 1964
stelling na de 12e zet van zwart.
Tal heeft al een pion geofferd om zijn
stukken snel te ontwikkelen. Met zijn
volgende zet doorkruist hij de plannen
van zijn tegenstander, die gedacht had
dat er na 13.Le3 b5 14.Lb3 Pe7 geen
vuiltje aan de lucht zou zijn.
13.Dd6ü Dxc3.
Het andere stuk nemen verliest ook:
13...exf4 14.Pd5! Pd7 15.Pg5 Le5
16.Pc7+ Dxc7 17.Lxf7+ Kd8 18.Pe6
mat!
14.Tedl Pd7 15.Lxf7-l-! Kxf7 16.Pg5
Ke817.De6+.
Zwart gaf het op.
8
3
ABCDEFGH
M.TAL-NN
Rusland, 1964.
De zwarte koning staat natuurlijk niet
veilig, maar een eenvoudige beslissing
is niet te vinden. Tal verraste zijn tegen
stander met een aanval uit een com
pleet andere hoek.
1.Lb6!!Dxb6.
Gedwongen vanwege de dreiging
2.Dd8 mat.
2.Dh4+ Tfó.
Ook na 2...f6 3.Dh7+ is het mat op de
volgende zet.
3.Dxb4+.
Zwart gaf het op.
Correspondentie-adres: Leo Hofland,
C.Fockstraat 113, 2613 DE Delft.
