nale
Presidents
kandidaat VS
Bill Clinton
kiest
veilige weg
van traditie
Conventie Democratische Partij
opeens misplaatste traditie...
'CeidóeSouta/ni
ZATERDAG 11 JULI 1992 PAGINA 21
NEW YORK - Aanvankelijk
waren er nog leuke wilde plan
nen. Om Bill Clinton op het po
dium van de conventie-zaal een
nummertje op zijn saxofoon te
laten weggeven. Of om de presi
dentskandidaat een van zijn,
thuis in Little Rock beroemde,
immitaties ten beste te doen ge
ven van Elvis Presley. Bij voor
keur met 'Don't be cruel'.
Men zou immers iets bijzonders
moeten doen om waarachtige aandacht
van heel Amerika en van de hele wereld
te krijgen voor wat er komende maan
dag in New York van start gaat: de De
mocratische Nationale Conventie 1992,
een van de meest massale en dure poli
tieke vergaderingen die mensen ooit
zichzelf hebben aangedaan. Maar con
ventie-producer Gary Smith en Clin
ton's campagnestaf hebben tenslotte
gekozen voor de veilige weg van de tra
ditie. De opluchting is zo groot dat de
Democratische Witte Huis-gegadigde
Bill Clinton tenslotte toch alle aanval
len op zijn karakter heeft overleefd en
als winnaar uit de slopende serie voor-
verkiezingen binnen zijn partij is geko
men, dat nu alle risico's moeten worden
vermeden. En Clinton's recente enquê
te-winst op de ware tegenstanders
George Bush en Ross Perot, nodigt
eveneens uit tot behoudzucht. 'Veilig'
is een conventie trouwens nooit, want
alleen al de omvang van het aanwezige
legioen wereldpers vormt een krachtige
magneet voor soms heel onwelkome
gasten. Elders in New York deden zich
deze week straatrellen voor die lichte
lijk herinnerden aan het Los Angeles
van negen weken geleden. Een herha
ling van massieve stedelijke onrust op
de drempel van de Democratische con
ventie, is voor elke Clinton-aanhanger
een huiveringwekkende eventualiteit.
Geen frivoliteiten dus op de politieke
'extravaganza' op Manhattan, die met
meer dan 40.000 verzamelde politici,
journalisten en genodigden nog vele
malen omvangrijker (en irrelevanter,
zeggen de critici) is dan pakweg de we
reldtop van deze week in München.
Geen gewaagde experimenten ook tij
dens de conventie, zoals de voorgestel
de nationale 'town meeting', waarin in
principe alle 250 miljoen Amerikanen
vanuit hun huiskamers naar het con
ventie-computercentrum in Madison
Square Garden zouden kunnen bellen
om hun opinie te geven over de politie
ke 'issues' die daar door de 4.500 regio
nale afgevaardigden van de Democrati
sche Partij worden 'besproken'.
En dus zal de vaststelling van het De
mocratische verkiezingsprogramma,
zoals altijd al het geval is geweest op
deze vierjaarlijkse congressen, het ge
bruikelijke ritueel blijven. Zonder noe
menswaardige discussie zal het sociaal
uiterst voorzichtige, maar door Clinton
'revolutionair' genoemde ontwerp-pro-
gram van de 'platform-commissie' (ho
gere belasting voor rijken, meer bezui
nigingen op defensie, veel beloften aan
de hardwerkende middenklasse, weinig
gan de allerarmsten) worden goedge
keurd. Oceaangolven van gekleurde
stembriefjes zullen de gedelegeerden -
afkomstig van Florida tot Alaska en van
Hawaii tot Maine - teweegbrengen.
En de duizenden bordjes met 'Clinton'
De Amerikaanse presidentskandidaat Bill Clinton en zijn echtgenote Hillary temidden van hun aanhang in New York.
erop zullen voortdurend en georke
streerd-enthousiast dansen totaan de
horizon, zoals in voorgaande Democra
tische conventies de namen dansten
van die andere - uiteindelijk meestal
succesloze - Democratische presidents
kandidaten als Michael Dukakis, Wal
ter Mondale, Jimmy Carter, George
McGovem en Hubert Humphrey.
Ongemakkelijk
Het zal - als het explosieve New York
zich kalm houdt - gewoon weer het
vierjaarlijkse feestelijke uitje zijn voor
de horden afgevaardigden, die met geld
uit de partijkas naar de legendarische
stad aan de Hudson mogen reizen om
er vier dagen lang voor het oog van tal
loze tv-camera's in dezelfde zaal te kun
nen zitten als wereldberoemde partij
genoten als Ted Kennedy en Mario Cu
omo. En dwalen kunnen ze er, de een
voudige partijwerkers, door de honder
den glinsterende recepties in de luxe
hotels van midtown Manhattan. Of zich
met de limousine naar een show op
Broadway of een concert in Central
Park te laten vervoeren.
In zo'n overdadige ambiance heeft de
partij van Amerika's gewone man, de
Democratische Partij, sinds mensen
heugenis al haar conventie gehouden
die pleegt uit te monden in de officiële
nominatie van de presidentskandidaat.
De Republikeinen, de business-partij
van de rijken en de kleine middenstand,
doen trouwens net zoiets (volgende
maand in Houston), maar hun conven
tie is met 2.500 afgevaardigden kleiner
en ze plegen hun samenzijn wat sober
der te vieren.
Hoewel dus in New York als vanouds
ook de wolken rode, blauwe en witte
ballonnen in reusachtige netten aan het
plafond klaarhangen om neer te dalen
op Bill en Hillary Clinton en het beoog
de vice-presidentiële echtpaar, voelen
de organisatoren van het festijn zich
ditmaal toch zichtbaar ongemakkelijk.
Want de conventie mag dan anno 1992
niet veranderd zijn, Amerika is dat wel.
Averechts
Sterker dan ooit sedert de Tweede We
reldoorlog heerst immers in het land
een anti-politieke stemming, waarin
miljoenen burgers hun wantrouwen en
weerzin uiten tegen alles wat met 'poli-
tics-as-usual' te maken heeft. De op
komst van de partijloze indringer en
derde presidentskandidaat Ross Perot,
de duizelingwekkende neergang van
Republikeins president George Bush in
de opiniepeilingen, de populariteit van
eerdere rebelse kandidaten als Pat Bu
chanan, Paul Tsongas en Jerry Brown,
de onthutsend lage opkomst bij de
voorverkiezingen, het vrijwillig ontslag
dat tientallen Congresleden uit de poli
tiek nemen, omdat ze niet langer overal
voor boef willen worden uitgemaakt,
dat alles weerspiegelt een Amerikaans
publiek dat op z'n best op zoek is naar
nieuwe politieke regels en spelers, en
op z'n slechtst het geloof in de demo
cratie heeft verloren.
In die atmosfeer kan een Democrati
sche conventie - grotendeels ontwor
pen om via de televisie de kiezers tot
een stem op de partij te verleiden - wel
heel gemakkelijk het doel missen, zo
niet averechts uitpakken. En de ironie
wil dat anno 1992 diezelfde televisie dat
gevaar bestrijdt door zich van de con
venties af te wenden... Het zijn immers
de Amerikaanse tv-omroepen die dit
jaar het scherpst op het veranderde po
litieke klimaat reageren en tot drasti
sche inkorting hebben besloten van de
tijd die zij in vroeger jaren aan verslag
geving van het evenement plachten te
besteden. Nog maar vier jaar terug kon
het kijkerspubliek in de VS vier avon
den lang telkens vier uur achtereen op
de drie belangrijkste kanalen tegelijk
(CBS, ABC en NBC) rechtstreeks ge
tuige zijn van het gedoe tijdens zowel
de Democratische als de Republikeinse
conventie. Ditmaal plannen de drie
'networks' één schamel uurtje per
avond, nie't eens rechtstreeks en pas
vanaf 22.00 uur.
'Spontaan'
Dat lijkt een geweldige klap voor aller
eerst Bill Clinton en zijn campagnema
chine, die erop gerekend hadden de ko
mende week de Amerikaanse bevol
king vanuit het conventiecentrum in
New York maximaal te kunnen besto
ken met het Democratische anti-Bush
en anti-Perot-vuur. De meest getalen
teerde sprekers en de dramatische vi
deo-film over de sympathieke leider
Bill Clinton blijken nu dan ook zinloos
op 'prime time' gezet, de vroege avond
uren waarop de meeste Amerikanen tv
kijken. Maar misschien valt de schade
van de verwaarlozing door de omroe
pen mee. „Veel kijkers zullen de politi
ci dankbaar zijn dat ze hen dit jaar min
der lastig vallen. Hij weet het misschien
zelf nog niet, maar Bill Clinton zou wel
eens populairder kunnen worden naar
mate hij minder in de huiskamers
komt", aldus CBS-producent Lane
Vernardos. En diens collega van ABC
zegt: „Wij willen geen spreekbuis meer
zijn van politici die ons willen gebrui
ken. Daarmee bewijzen we onze kijkers
een dienst. De omroepen zijn er niet
om een afgezaagd politiek feestje -
waar dit jaar bovendien niemand echt
blij kan zijn - uit te zenden, maar om
nieuws te brengen. En de Democrati
sche Partij heeft alles op alles gezet om
komende week verrassingen te voorko
men". Zo voorgekookt zijn inderdaad
de stemmingen en zo strikt is de agenda
van de conventie dat er zelfs een uur is
ingeruimd voor 'spontane demonstra
ties'...
Overigens kunnen de media in de VS
zich geen misrekening veroorloven en
is het aantal journalisten dat omroepen
en kranten komende week voor de ze
kerheid naar de happening stuurt nog
altijd Amerikaans royaal. Alleen al
NBC 'dekt' met een team van 400 ver
slaggevers en camera-personeel de con
ventie en de Washington Post vaardigt
30 schrijvende en fotograferende jour
nalisten af. En de ware politiek ver
slaafde tv-kijkers kunnen voor uitge
breider conventie-uitzendingen terecht
bij kabelzenders als CNN en CSPAN.
Hillary
In de aanloop naar de conventie die zo
nadrukkelijk een anti-climax belooft te
worden, heeft het 'dramatisch niveau'
dat Clinton en de zijnen proberen op te
bouwen, iets grotesks gekregen. Het
enige geheim dat de presidentskandi
daat deze week nog te vergeven had,
was de naam van degene die hij had uit
verkoren zijn 'running mate' (kandi
daat vice-president) te worden. Clinton
leek te genieten van het raadsel dat
vooral de pers bezighield, maar dat in
de appreciatie van veel 'gewone' Ame
rikanen van de arrogante veronderstel
ling uitging dat de bevolking van de%
Verenigde Staten heus in spanning kon
worden gebracht rond de vraag wie de
running mate van Bill Clinton wordt...
Woensdagavond werd bekend dat dit
senator Albert Gore uit Tennessee is
geworden. Volgens een bron bij de
campagnestaf van Clinton werd de keu
ze bepaald tijdens een bijeenkomst in
het huis van de gouverneur in Little
Rock. Gore (44) accepteerde het aan
bod telefonisch. Zijn benoeming bete
kent dat de Democraten met kandida
ten uit het zuiden de verkiezingen in-
'gaan. Ook de .kleinere intriges van de
conventie lijken door het vergrootglas
van de media een opgeblazen aanblik te
gaan krijgen. Hoe van harte zal New
Yorks gouverneur Cuomo klinken als
hij, zoals toegezegd, de laatste speech
houdt ter introductie van 'the next pre
sident of the United States, Bill Clin
ton'? Die twee zijn immers geen vrien
den, zeker niet sedert Clinton in een op
band vastgelegd telefoongesprek met
zijn beweerde buitenechtelijke vriendin
Jennifer Flowers over de Italiaans-
Amerikaan Cuomo sprak als iemand
'die handelt alsof ie bij de maffia is'. En
hoe zal Hillary Clinton, door de conser
vatieve partijvleugel gewantrouwd om
haar feminisme, de rol van kandidaat-
'first lady' op zich nemen? En wat voor
onthaal zal senator Ted Kennedy krij
gen, die zojuist een jarenlang uiterst ge
varieerd vrijgezellenleven heeft afge
zworen in een eed van huwelijkstrouw
aan de oneindig veel jongere juriste
Vicki Reggie? En hoe geestig zal
Texaans gouverneur en conventie-
voorzitter Ann Richards weer zijn? En
,hoe fel Jesse Jackson, hoe adrem Paul
Tsongas en recalcitrant Jerry Brown?
Het is dat soort politiek amusement
waarnaar de conventie-gangers uitzien,
maar dat voor overig Amerika te onbe
tekenend lijkt om door geboeid te zul
len worden. Dat overig Amerika im
mers zucht onder de taaiste economi
sche recessie sedert de Grote Depressie
van zestig jaar geleden en kan het tradi
tionele gedrag van de gevestigde poli
tieke orde moeilijk nog aanzien. Zoals,
zo lijkt het, ook de gevestigde politiek
nog slecht het ware Amerika kan aan
zien, dat zich in zijn treurigste variant
afspeelt op de trottoirs en in de metro
stations rond Madison Square Garden.
Daar immers 'wonen' honderden New
Yorkse daklozen die, op aandrang van
de organisatoren van deDemocrati
sche conventie, door de gemeente New
York met zachte hand zijn verwijderd
uit het zicht van partijgangers en we
reldpers. Ze hebben onderdak aange
boden gekregen, die zwervers, in nabu
rige dagverblijven. Tijdelijk. Voor de
duur van het ouderwetse en typisch
Amerikaanse politieke feest, dat anno
1992 opeens buitenissig en misplaatst
lijkt.
Het
Amerikaanse
verkiezings
circus draait
weer met
toeters en
bellen op volle
toeren.
FOTO'S: ANP
