£cidóe
Twee menselijke
fouten oorzaak
van ramp Cindu
Dasa moet aan Fokker
verdere concessies doen
IT
2
3
g
11
24
25
28
Kardinaal Simonis bij
doop klok voor Brezi
Tijdens Tour komt geen sterveling Valkenburg uit
CVSE-top eindigt
met sprankje hoop
li
„Joseph Luns lokte in 1965 en
1974 zelf een couppoging uit"
jA AUTOWEEMSKERIt
rl4 Dagen Gratiï n
£eidóc6ouxant
ZATERDAG
11 JULI 1992
28 PAGINA'S
In vier katernen
GEESTELIJK LEVEN
I 'Lid zijn van twee
[y kerken is verrijkend'
1 Asielzoekers sneller
uit centra plaatsen
Polen heeft voor het
eerst in historie een
vrouwelijke premier
LEIDEN OMGEVING
fingelse krant hekelt
waliteit Noordwijkse
stranden
NOS steunt
bezuinigingen
omroeporkesten
kale nuchterheid
van Lucas Reijnders
Speurtochten bij
papoea's naar
vliegtuigwrakken
Joel Silver houdt van
getallen achter zijn
filmtitels
geestelijk leven/opinie
binnenland
buitenland
leiden/regio
dienstverlening
kunst/rtv
rtv-programmas
weer/puzzel/menu
sport
opinie
economie
finale
12713
12/13
15/16/17
Noriega krijgt
veertig jaar
1IAMI De voormalige Pa
jamese dictator Antonio Ma
wel Noriega is gisteren in Mi
wii tot veertig jaar cel veroor
eeld wegens drugshandel
bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv). Directeur-hoofdredacteur: J.W.C. Leune.
83ste jaargang no. 25387. Losse nummers 1,50.
Af en toe zon. Tegen de avond
verder toenemende bewolking,
later gevolgd door regen. Mid-
dagtemperatuur yan 19 graden
aan zee tot 24 graden in het oos
ten van het land. Wind draaiend
van west naar zuid en toene
mend tot matig, kracht 4, aan de
kust tot vrij krachtig, 5.
DEN HAAG - Op uitnodiging van het Tsjechoslo-
waakse episcopaat en het comité 'Klok voor Brezi'
heeft kardinaal dr. A.J. Simonis toegezegd op 30
augustus aanwezig te zijn bij de plechtigheden
rondom de doop van een nieuwe klok voor en de in
zegening van het kerkje van de H. Bartholomeus in
Brezi. Onder de lezers van Het Binnenhof/Leidse
Courant is de afgelopen maanden een geldinzame
lingsactie gehouden, die tot resultaat heeft gehad
dat inmiddels vrijwel het hele kerkje in dit dorp
kon worden gerestaureerd. Aanleiding vormde het
feit dat de parochie van de H. Bartholomeus in 1942
zijn klok aan de nazi's moest afstaan. Dit jaar, vijf
tig jaar later, horen de parochianen een geheel
nieuwe klok op 30 augustus weer feestelijk luiden.
Finale: Klok voor Brezi, symbool van Europese
eenheid.
VALKENBURG - Alpe-
d'Huez-achtige taferelen in
Valkenburg. Het Limburgse
plaatsje dat toch al niet heeft
te klagen over toeristen, is
gisteravond en vandaag bij
kans onder de voet gelopen
in afwachting van de Tour
karavaan die in dit zuidelij
ke deel van Nederland gaat
finishen. De eerste bermtoe
risten nestelden zich gister
avond al langs de route.
In het centrum van de toeristen
plaats heerst een koortsachtige
stemming. De terrassen zitten
overvol. Toch laat niet iedereen
zich gek maken. „Als je hier over
twee weken komt, tijdens de top
van de vakantie, dan is het het
nog drukker", zegt een pizzaver
koopster laconiek.
Twee Franse jongemannen met
een hoogwerker rijden Valken-#
burg in. Ze kijken slaperig. Het
wordt een korte nacht in een ho
telletje. De twee zijn betrokken
bij de opbouw van het Tourdorp
dat bij de finish in het plaatsje
Vilt, even buiten Valkenburg,
wordt gebouwd.
Een sliert auto's rijdt op de Cau-
berg stapvoets omhoog. De inzit
tenden willen zonder moeite te
doen met eigen ogen het traject
van de 1450 meter lange klim
zien, die de wielrenners moeten
overbruggen om 71 meter hoger
te komen. Nieuwsgierigen zitten
op de tribune. Voor de grote dag
zelf hebben ze geen kaartje.
De beheerder van camping De
Cauberg wijst bezoekers hun
stek.
„Prachtig"
„Ongelooflijk druk is het, prach
tig", zegt hij tevreden. Drie kam
peerders uit Geleen krijgen een
plaatsje in een hoek van het ter
rein. „Moet je je voorstellen, we
Wonen vijftien kilometer hiervan
daan. Maar we gaan hier alvast de
nacht 'doorbrengen, anders ko
men we zaterdag de berg niet
meer op", zegt Herman Cremers
aan de vooravond van de aan
komst. Hij houdt het op Frans
Maessen als etappewinnaar.
De eigenaar van hotel Onder de
Linden in het centrum van Val
kenburg heeft er een pand bij ge
huurd. „Normaal gesproken heb
ik plaats voor 43 mensen, nu heb
ik dik zeventig mensen te sla
pen". Wie eenmaal in Valkenburg
zit, hoeft er niet op te rekenen er
nog uit te komen. Vanwege de
Tour de France is een groot deel
van het Zuidlimburgse Heuvel
land voor verkeer afgesloten. Om
te voorkomen dat in die chaos
mensen met spoed naar het zie
kenhuis zouden moeten, heeft
personeel van het Maastrichtse
academisch ziekenhuis in Val
kenburg een noodpost ingericht.
Als vandaag de Tour-karavaan de
toeristenplaats binnenrijdt, zal
het dorp een weekend lang in het
middelpunt van de belangstel
ling staan. Vanaf maandag is Val
kenburg weer een 'gewone' toe
ristenplaats. Alleen iets minder
druk.
UITHOORN - De ramp
woensdag bij Nevcin Poly
mers, onderdeel van de
chemische fabriek Cindu
in Uithoorn, is veroor
zaakt door twee menselij
ke fouten. Het openbaar
ministerie en de arbeids
inspectie zijn onderzoe
ken begonnen naar moge
lijke onregelmatigheden.
De eerste fout was dat de reac
tor gevuld werd met de ver
keerde samenstelling chemi
sche stoffen, waardoor ver
keerde sterk reactieve produk-
ten voor een explosie zorgden.
De tweede fout was dat nie
mand van het produktieteam
die verkeerde samenstelling
van stoffen in de reactor heeft
opgemerkt. Een ramp kon niet
meer voorkomen worden. Dit
hebben A. Staalstra, lid van de
raad van bestuur van Cindu,
en A. Eijkenboom, directeur
van Nevcin Polymers, gister
avond bekendgemaakt. Bij
Cindu volgde woensdagoch
tend na een ontploffing een
grote brand, waarbij drie be-
drijfsbrandweerlieden (de'47-
jarige G.Th.G. Gijzen,
H.R.A.M. de Meijer (34) en C.
de Bruin (40), allen uit Uit
hoorn) omkwamen. Tien men
sen raakten gewond, van wie
er nog enkelen in het zieken
huis liggen.
Volgens de directie van Cindu
is er geen enkele aanwijzing
voor technische mankemen
ten aan de ketels en zijn het
echt verkeerde, eyistige men
selijke handelingen geweest
die de ramp hebben veroor
zaakt. Verklaringen van perso
neelsleden en metingen heb
ben dat uitgewezen.
Dinsdagavond tegen midder
nacht kwam door een verkeer
de receptuur een veel te reac
tief mengsel in de reactor te
recht. De temperatuur in de
tank steeg daarna tot 300 gra
den waardoor de druk toenam.
Tijdens de stijging van de tem
peratuur in de ketel werd de
bedrijfsbrandweer gewaar
schuwd om het reactorvat koel
te houden. Kort voor de explo
sie, tegen tien uur woensdag
ochtend, ontdekte een perso
neelslid van de administratie
de verkeerde samenstelling.
Een explosie was toen al niet
meer te voorkomen. Het reac
torvat klapte uit elkaar. In de
chemische wereld is een der
gelijk proces van niet meer in
de hand te houden tempera
tuurstijging bekend onder de
naam „runaway". Na de ont
ploffing ging damp de lucht in
en ontbrandde uit zichzelf. De
ketel en de vloeistof in de ketel
raakten vervolgens in brand,
waarna de brandende vloeistof
over het terrein werd ver
spreid. Delen van de ontplofte
ketel werden vervolgens weg
geslingerd en raakten weer an
dere tanks, die daarop ontplof
ten.
De onderzoeken naar de gang
van zaken bij het chemische
bedrijf Cindu zijn voorlopig
nog niet afgelopen. Binnen
kort zal de ramp nog eens na
gespeeld worden voor onaf
hankelijke deskundigen.
Zeventiende North Sea
Het zeventiende North Sea Jazz festival ging van start: weer duizenden jazzfans voor honderden sterren,
dekt door trompettist Clark Terry, trok een vol Tuinpaviljoen.
Dianne Reeves, ooit ont-
FOTO: FREDERIK COENRAAD
HELSINKI - Het topbe-
raad vafi de Conferentie
voor Veiligheid en Samen
werking in Europa is gis
teren in Helsinki dan toch
niet helemaal in mineur
geëindigd. „De uitkom
sten hebben aan onze ver
wachtingen voldaan", zei
minister Van den Broek
na afloop.
De CVSE is volgens hem uitge
groeid tot een politiek forum
van alle Europese landen - en
de twee bondgenoten aan de
andere kant van de Oceaan -
dat in staat moet zijn in te spe
len op de instabiele situatie in
Europa.
Van den Broek toonde zich ui
termate verheugd over zijn ei
gen diplomatieke succes in
verband met de aanstelling
van een hoge commissaris
voor de minderheden. De be
noeming van zo'n 'troubles
hooter' kan binnen enkele we
ken worden verwacht. Maar
ook het" Nederlands-Ameri
kaanse voorstel om NAVO en
WEU voor vredeshandhaving
beschikbaar te stellen aan de
CVSE, heeft in Helsinki ieders
instemming gekregen.
Andere positieve uitkomsten
van de top, noemde Van den
Broek nog het in werking tre
den van het CFE-akkoord. Dit
verdrag over de vermindering
van de hoeveelheid conventio
nele wapens is, op de parle
menten van Armenië en Wit-
Rusland na, door alle CVSE-
landen aangenomen. Voor de
ratificatie door de twee ex-Sov-
jet-republieken, waar de parle
menten al aan een langdurig
zomerreces zijn begonnen, is
een noodoplossing- bedacht,
zodat met de uitvoering van
het CFE-verdrag kan worden
begonnen. Ook het verdrag dat
de plafonds bepaalt van de
troepensterkte per land, is in
Helsinki aangenomen. „Op
het gebied van wapenbeheer
sing heeft de CVSE een stap
vooruit gezet", vond Van den
Broek. „Er wordt niet langer
tussen veiligheidsblokken on
derhandeld over ontwapening,
maar door alle 51 landen die bij
de CVSE zijn aangesloten".
Pagina A5: Conflict Joegosla
vië domper op CVSE-top
Oud-minister Stemerdink:
li
Droogte
Duizenden dode vissen liggen op de bodem van een uitgedroogd
waterreservoir in de Zuidkoreaanse plaats Haman. Ook veel rijstvel
den wordën door de droogte gegeseld.
FOTO: EPA
DEN HAAG - Mr. Joseph
Luns heeft gelijk als hij
zegt dat hoge militairen in
ons land een couppoging
hebben ondernomen.
Dat is zelfs twee keer gebeurd:
in 1965 en in 1974. Maar Luns
is niet zo onschuldig als hij
zich voordoet. De oud-minister
van buitenlandse zaken en
voormalig secretaris-generaal
van de NAVO heeft beide
couppogingen zelf min of meer
uitgelokt.
Dit stelt mr. Bram Stemer
dink, oud-staats secretaris en
oud-minister van defensie en
thans lid van de Tweede Ka
mer voor de PvdA, in een zelf
geschreven artikel in
NRC/Handelsblad. Bij het
woord 'coup' moet men vol
gens Stemerdink echter niet
denken aan een militaire
staatsgreep zoals deze eeuw in
Griekenland en Spanje zijn ge
pleegd maar „aan het aanwak
keren van een zodanige onrust
binnen de krijgsmacht dat als
het ware vanzelf de roep om
een sterke man zou ontstaan.
Deze sterke man (Luns) zou
dan via normale verkiezingen
het premierschap moeten ver
werven".
Volgens Stemerdink heeft in
maart 1965 een aantal hoge mi
litairen zich tot Luns, de toen
malige zeer populaire minister
van buitenlandse zaken, ge
wend met een verzoek een po
ging te wagen de formatie van
het 'rooms-rode' kabinet-Cals-
/Vondeling alsnog te doen mis
lukken en zich in te zetten
voor nieuwe verkiezingen
„met uiteraard Luns als lijst
trekker van de KVP".
Tip (12)
AUTOVERHUUR
F.PRANQ«S
Verhuur van luxe auto's en
busjes vanaf 30.- p. dag.
HOOFDSTRAAT 104 - LEIDERDORP
Tel. 071-894040
(ADVERTENTIES)
Het NORTH SEA JAZZ Festival
drie avonden lang 'live' bij
RADIO WEST »'lr
de uitspraak
ield Noriega een drie uur du-
ende toespraak waarin hij be
oogde een onschuldig slacht
offer te zijn van de politieke
'ervolging van de VS. De
echtbank oordeelde echter
lat Noriega 40 jaar in de cel
Ooet doorbrengen voor hij in
anmerking komt voor voor
waardelijke vrijlating. Noriega
everde zich op 3 januari 1990
lit aan de Amerikaanse inva-
iemacht die twee weken
lerder Panama was binnenge-
'allen.
ADVOCATEN
VAN ROY c.s
Rapenburg 55,2311 GH Leiden.
Tel. (071) 122362
Radio West (88.4 FM)...
Jazz op z'n best
Donderdag 9, vrijdag 10,
zaterdag 11 en zondag 12 juli
van 18.00 tot 24,00 uur.
Geen krant ontvangen? Bel tussen
18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur, telefoonnr. 071-
122248 en uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
Mi L^>
OFF. DEALER
LEIDEN NISSAN ROELOFARENDSVEEN
Lammenschansweg 128 Alkemadelaan 1
Tel. 071-310811 Tel. 01713-12866.
DEN HAAG - Zondere
verdere concessies en ga
ranties van de Deutsche
Aerospace (Dasa) aan Fok
ker zal minister Andries-
sen van economische za
ken niet overgaan tot ver
koop van de staatsaande-
len in het vliegtuigbouw
bedrijf. In dat geval zal de
overname van Fokker
door het Duitse bedrijf
niet doorgaan.
Dit blijkt uit reacties van het
ministerie van economische
zaken en Fokker. Officieel
spreekt het ministerie van
constructieve gesprekken,
maar achter de schermen
blijkt dat Dasa weinig tege
moetkomt aan de Nederlandse
eisen. Minister Andriessen, ge
steund door de Tweede Kamer,
wil nu harde garanties hebben
voor het voortbestaan van Fok
ker als zelfscheppende vlieg
tuigindustrie. Die garantie kan
gegeven worden door Dasa
geen volledige zeggenschap
over Fokker te geven, maar
daar lijkt de Duitse vliegtuig
bouwer weinig voor te voelen.
Die wil het .toekomstige bezit
van 51 procent van de Fokker
aandelen ook vertaald zien in
een meerderheid in de raad
van commissarissen. De Ne
derlandse staat heeft 31,6 pro
cent van de Fokker-aandelen
in handen die een waarde ver
tegenwoordigen van ruim 400
miljoen gulden. De andere 68,4
procent van de aandelen zijn
in handen van een groot aantal
kleinere aandeelhouders in
binnen- en buitenland. Zonder
de verkoop van Fokker-aande
len door de Nederlandse staat
is het vrijwel onmogelijk voor
Dasa om het gevraagde meer
derheidsbelang van 51 procent
in Fokker te verkrijgen. Minis
ter Andriessen stuurt aan op
de garantie dat Fokker het lei
derschap krijgt in de produk-
tie van kleinere vliegtuigen als
de Fokker 100 en de Fokker 70.
Het betreft dan vooral de pro-
duktie en assemblage. Dins
dag worden de onderhandelin
gen tussen Dasa, Fokker en
ambtenaren van economische
zaken verder gevoerd. Maan
dag over een week verwacht
Fokker het definitieve fiat van
minister Andriessen, waarna
de overname binnen enkele
dagen een feit kan zijn. De
werknemers van Fokker heb
ben gisteren een korte periode
het werk stilgelegd om uiting
te geven aan hun ongerustheid
die eergisteren groeide na het
vertrek van F. Swarttouw als
lid van de raad van commissa-
Wat je van ver haalt is lekker, maar 'Uit in Zuid-Holland' valt
ook niet te versmaden. Onder deze titel wordt er in een
toeristische actie op gewezen dat Zuid-Holland wemelt van de
mogelijkheden om er in de vakantie op uit te gaan. Wie van
bloemen, tuinen, parken en buitenplaatsen houdt kan
bijvoorbeeld in het Boskoopse Boomkwekerijmuseum terecht,
waar een tentoonsteling wordt gehouden van antieke boeken,
handgekleurde platen en andere voorwerpen. Veel van het
materiaal is zelfs nog nooit eerder tentoongesteld. Waarbij je
zo'n beetje dezelfde ervaring hebt als bij het openslaan van de
Leidse Courant, de krant die dagelijks met dingen komt waar we
nog niet eerder van hebben gehoord. De expositie is open van
één tot vijf uur en wel tot 31 augustus, van maandag tot en met
zaterdag. Dezelfde dagen als waarop de Leidse Courant
verschijnt.
Ik wil de Leidse Courant 2 weken lang, gratis en
vrijblijvend, ontvangen.
een proefabonnement van 5 weken. Ik hoef voor
slechts 3 weken te betalen, t.w. f. 19,50.
O direct een definitief abonnement.
De eerste 2 weken krijg ik de krant gratis.
Daarna wil ik betalen per:
O maand f. 27,00 (met automatische betaling)
kwartaal f. 82,80.
Dhr/Mevr:
Voorl:
Postcode/Plaats:
Telefoon:
(voor controle op bezorging]
Bei 071-313677
Of deze bon opsturen in een
open envelop - zonder postzegel -
naar Leidse Courant,
Antwoordnummer 998,
8 711848 003017" j