Vakantiegangers vaak te duur uit bij het wisselen van geld ficidócSoiruwt ECONOMIE VS eisen van sjeik 290 miljoen boete Werkloosheid in EG w stijgt nog steeds b' Schade blokkades in Frankrijk valt mee voor Nederland Nederlandse directeur wordt laagst betaald Verlies Franse havens half miljard door dokwerkersconflict Besprekingen overheid en ambtenaren Curasao in het slop geraakt DONDERDAG 9 JULI 1992 Meer werknemers betrokken bij collectieve ontslagen DEN HAAG In ons land zijn vorig jaar 76.000 ontslagaan vragen ingediend, wat veel meer is dan in 1990, toen het er ruim 62.000 waren. De grootste toename zat bij de collectieve ontslagaanvra gen (20 personen of meer). In deze categorie vielen vorig jaar 10.662 ontslagen, tegen 3.294 in 1990. Het aantal bij col lectief ontslag betrokken werknemers daalde jarenlang. Dat blijkt uit een rapportage van de Arbeidsvoorziening, die gisteren door minister De Vries van sociale zaken naar de Tweede Kamer is gestuurd. Van de niet-collectieve ontslagaanvragen ging het in 42 procent om aanvragen vanwege bedrijfseconomische rede nen; 20 procent vanwege niet-bedrijfseconomische rede nen en 22 procent vanwege arbeidsongeschiktheid. Er wer den vorig jaar 55.789 ontslagaanvragen verleend, 3.971 ge weigerd en de rest - 13.450 - ingetrokken. In 44.814 gevallen was de behandelingsduur korter dan zes weken. Dat spoort met de landelijke richtlijn. Benzine en diesel morgen twee cent goedkoper ROTTERDAM - Benzine en dieselolie worden morgen twee cent per liter goedkoper. Dit hebben marktleider Shell en de Novok, de organisatie van vrije pomphouders gisteren meegedeeld. De prijsverlaging wordt veroorzaakt door de da ling van de dollarkoers en de internationale produktnote- ringen. De meest voorkomen de literprijzen aan de zelftank- pomp worden dan 1,86 gulden voor super plus loodvrij, 1,82 gulden voor Euro loodvrij, 1,98 gulden voor gelode superben- zine en 1,13 gulden voor diesel. Trotel dendert door Duitsland WIN'Ï'HERTUR Vanaf 1995 kunnen toeristen en za kenlieden gebruik maken van de trotel, een treinhotel die nachtverbindingen gaat onderhouden tussen Duits land, Zwitserland en Oostenrijk. De Zwitserse, Oosten rijkse en Duitse spoorwegen hebben gisteren in het Zwitserse Winthertur de oprichtingsakte getekend van Hotelzug AG met een aanvangskapitaal van 45,6 miljoen Zwitserse frank 57 miljoen). Voor iets hogere prijzen dan voor de huidige slaapwagons krijgen de reizigers in de treinen de beschikking over eerste-klas hotelkamers met een of twee bedden, toilet en douche; toeristenklas se met een of twee bedden en wasgelegenheid en omge bouwde wagons met ligstoelen. De treinen krijgen bo vendien een servicewagon aangekoppeld voor kleine eetwaren en ontbijt. Hotelzug krijgt de beschikking over 92 nieuwe en omgebouwde wagons. Die kosten in totaal ongeveer 300 miljoen Zwitserse frank 375 miljoen). De treinhotels worden vooralsnog ingezet op de verbindin gen Bazel-Zürich-Wenen, Wenen-Frankfurt-Keulen- Dortmund en Zürich-Bazel-Hamburg. WASHINGTON De Amerikaanse autoriteiten hebben de tegoeden bevroren van de Saudische bankier Sjeik Khalid bin Mahfouz, een van de di recteuren van de BCCI bank, en eisen van hem een boete van 170 miljoen dollar. Het bestuur van de Amerikaanse nationale bank, de Federal Reserve Board, heeft Khalid er gisteren van beschuldigd in 1986 in het geheim van de Bank of Credit and Com merce International (BCCI) 28,7 procent van de aandelen van de moedermaatschappij van de Ame rikaanse bank First American te hebben gekocht. Khalid, die tot voor kort aan het hoofd stond van de grootste bank van Saudi-Arabië, National Commer cial Bank of Saudia Arabia, overtrad met die aan koop de Amerikaanse bankwet. De boete is de hoogste is die ooit door de nationale bank van een particulier is geëist. nog BRUSSEL De werkloosheid in de Europese Gemldoo schap is in mei gestegen tot gemiddeld 9,5 procent,^01 hoogste percentage sinds november 1988. Vorig jaarpng lag het nog op 8,6 procent. Nederland vormt een gunsnof uitzondering. Als enige lidstaat is het aantal werklozeVaai een jaar tijd gedaald: van 7,1 tot 6,8 procent, zo blijkt uitken teren verspreide cijfers van het EG-bureau voor de stjde c tiek (Eurostat). In alle andere lidstaten, met name Portijte 1< Duitsland (zonder de ex-DDR), België, Denemarkeijpak Groot-Brittannië, stijgt het werkloosheidspercentage yan steeds. Mannen raken meer dan vrouwen hun baan kiveg terwijl de grootste werkloosheid voorkomt in de leeftijd! tegorie boven 25 jaar. Ierland spant nog steeds de kfee met een werkloosheidspercentage van 17,4 procent,poli volgd door Spanje (16,4), Italië (11), Groot-Brittannië (jcen en Frankrijk (10). Luxemburg, dat een kleine 380.000 iifloo: ners telt, springt eruit met slechts 1,8 procent werklozergen DEN HAAG - Vakantie gangers in Europa maken vaak meer kosten bij het wisselen van geld dan ze zelf door hebben. Dat komt door het volstrekt ondoorzichtige betalings systeem dat banken en grenswisselkantoren han teren. Pas als de toeristen later de reguutjes nog eens nauwkeurig bekij ken, bemerken ze hoeveel geld ze precies hebben be taald. Vaak zijn die af schriftjes ook nog zo on volledig dat iedere vorm van controle op de trans actie onmogelijk is. Uit een praktijkonderzoek van de Europese consumentenor ganisatie BEUC blijkt dat het voor de kosten weinig verschil maakt of je gewoon Neder lands geld wisselt tegen bui tenlandse valuta of dat je je cheques probeert te verzilver en. Ook het land waar men geld wisselt doet weinig terza ke. De helft van de banken in Europa (met name in België, Denemarken, Portugal en Spanje) geeft bij het wisselen van geld te voren geen inzage in de provisie die er betaald moet worden. Ook de informa tie over de wisselkoersen blijft achterwege. De grenswissel kantoren brengen het er wat dat betreft iets beter af dan de banken. Slechts tien procent van de grenswisselkantoren laat hier een steekje vallen. Eén op de drie bankinstellin gen geeft weliswaar de wissel koersen aan, maar zegt er niet bij hoeveel de instelling rekent voor de verleende diensten. BEUC De consumentenorganisatie BEUC kreeg in Nederland te maken met een grenswissel kantoor dat bijna tien procent provisie berekende over het opgenomen bedrag. Er is trou wens toch al geen pijl te trek ken op de transactiekosten die de banken berekenen. In Duitsland varieerden de kos ten bij voorbeeld van mini maal 0,5 ecu tot maximaal 10,5 ecu. De Europese consumentenor ganisatie onderzocht ook de schriftelijke informatie die de consument voor zijn vakantie ontving en de afschriften die na afloop in de brievenbus gle den. De informatie bleek mis leidend te zijn, onvolledig of helemaal te ontbreken. De klant krijgt daardoor geen in zage in de kosten en weet ook niet welke voorwaarden er in het buitenland van toepassing zijn. Hij weet bij voorbeeld niet hoeveel geld hij mag ophalen en onder welke omstandighe den zijn kaart kan worden in getrokken. De Europese con sumentenorganisatie heeft vier jaar geleden een soortge lijk onderzoek gedaan naar het betalingsverkeer in Europa. Adviezen „De situatie is sindsdien nau welijks verbeterd", vertelt eco nomisch adviseur Laura Mos- ca. „De Europese Commissie heeft wel adviezen gegeven,- maar dergelijke aanbevelin gen maken absoluut geen in druk als ze geen bindend ka rakter hebben". „Hoe zou de consument moeten geloven in een Europese markt", vervolgt ze, „als er al geen duidelijk heid komt in zoiets eenvou digs als het betalingsverkeer. Het betalingsverkeer is nog steeds niet transparant. Daar door is de consument niet in de gelegenheid de koersen en heffingen eerlijk met elkaar te vergelijken". De consumen tenorganisatie pleit dan ook voor een betalingssysteem dat de klant volkomen duidelijk heid verschaft over de kosten. Volgens Mosca is het aantal creditcards de afgelopen jaren toegenomen en groeide ook het aantal winkels en betaalau tomaten waar men met derge lijke kaarten terecht kan. De Eurocheque heeft een hoge vlucht genomen in landen als Nederland, België, Luxem burg, Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. De creditcard (Visa, Eurocard/Mastercard, American Express en Diners' Club) is vooral populair in het Verenigd Koninkrijk, Spanje en Frankrijk. In Portugal en Griekenland werkt men nog vaak cash. Geschillencommissie De Geschillencommissie Bankbedrijf in Amsterdam heeft nog maar één keer te ma ken gehad met een klacht over de wisselkoersen. In het geval, dat twee jaar geleden heeft ge speeld, is uitgesproken dat de betrokken bank zijn koersen en transactiekosten duidelijk zichtbaar moest aangeven. De Rabobank hanteert bij het ver rekenen van de Eurocheques de girale wisselkoersen met een opslag van 2,25 procent. Door het volstrekt ondoorzichtige betalingssysteem dat banken en grenswisselkantoren hanteren zijn va kantiegangers bij het wisselen van geld vaak duurder uit dan gedacht FOTO: SP Een gewone geldtransactie valt daarom altijd iets duurder uit dan betaling met Euroche ques en de klant betaalt een rijksdaalder voor de 'service'. De Rabobank, stelt voorlicht ster Fokkeline Padmos, ziet een teruggang in het cheque- gebruik van vijf tot tien pro cent. Dat komt door de op-' komst van de geldautomaat. In het buitenland groeit het che- quegebruik nog wel, omdat steeds meer landen de Euro cheque als betalingsmiddel ac cepteren. In de landen rond de Middelandse Zee is er een klei ne terugval, want ook daar. groeit het aantal betaalauto maten. In totaal zijn er 75.000 betaalautomaten in Europa waar men met zijn Europas te recht kan. Het aantal betaalau tomaten groeit jaarlijks met 175 procent. De Rabobank ver wacht dat men in de toekomst met de Europas ook bij buiten landse benzinestations terecht kan. Idoor PEET VOGELS DEN HAAG - De schade die de Franse blokkade-acties de Nederlandse economie toe brengen is gering. Volgens een woordvoerder van de EVO, de organisatie van verladers, be draagt de totale schade inmid dels ongeveer 300 miljoen gul den. Op een jaarlijkse produk- tie van meer dan 400 miljard gulden in Nederland is dat een schijntje. Vandaag zijn de be trokkenen in Den Haag bijeen gekomen om de precieze scha de vast te stellen. Het bedrag van 300 miljoen gulden is opgebouwd uit alle mogelijke schades die veroor zaakt zijn, zoals stilstaande vrachtwagens en bedorven la dingen. Verder zijn er bedrij ven in Nederland die de pro- duktie stil moesten leggen, omdat grondstoffen uit Frank rijk niet aangevoerd werden. Ook de extra kosten van lucht transport in plaats van wegver voer zitten hier in. Daarnaast hebben de transporteurs en verladers geen ladingen naar Spanje en Portugal kunnen vervoeren. De transportondernemingen schatten het totale verlies in middels op 10 miljoen gulden. Voor een bedrijfstak waar naar schatting 12 miljard gulden per jaar omgaat is dat een over zichtelijk bedrag. De trans portbedrijven zullen de klap dan ook wel overleven. Alleen de transporteurs die toevallig met veel wagens in Frankrijk zaten kunnen in moeilijkhe den komen. Bij de verladers ligt het moei lijker. Degenen die bloemen, fruit of vlees vervoeren kun nen de lading gevoegelijk af schrijven. Daarnaast kan er ook geen nieuwe lading ver voerd worden. Toch is er geen sprake van paniek. Een deel van de schade kan waarschijn lijk worden goedgemaakt als de Franse wegen weer blokka- devrij is. Voor de totale economie is de actie van de Franse chauffeurs niet meer dan een rimpeling. Omgerekend levert de actie een verlies op van zeven hon- derste procent van het natio naal inkomen. Dat is evenveel als een dagje vorst de bouw kost aan verlet. De Britse formule l-rijder Nigel Mensell en zijn vrouw Roseanne reden gisteren in het Engelse Brooklands in een antieke Renault 14CV. Zij deden dit ter gelegenheid van het 90-jarig bestaan van Renault in Groot- Brittannië. Met een dergelijke auto won Marcel Renault in 1902 de Parijs- Wenenrace. FOTO: EPA AMSTERDAM Interna tionaal gezien worden Ne derlandse directeuren het laagst betaald. Een bank directeur verdient het meest, een directeur in de metaalindustrie wordt het minst betaald. De vaste- kostenvergoeding verliest terrein, een auto van de zaak wint aan populariteit en slechts een kwart van de directeuren heeft een schadeloosstelling vastge legd. Dit zijn enkele uitkomsten van een onderzoek dat het Neder lands Centrum van Directeu ren en Commissarissen NCD samen met Hay Management Consultants heeft ingesteld naar honorering van directeu ren en commissarissen in Ne derland. Commissarissen besteden ge middeld veertien dagen per jaar aan een commissariaat, waarbij het honorarium uit eenloopt van nihil tot 100.000. Gemiddeld ontvangt een commissaris 21.000 voor zijn inspanningen. De kosten van een raad van commissaris sen variëren van 13.000 tot 295.000. De gemiddelde brutosalaris sen voor directeuren in het on derzoek variëren van 144.300 tot ƒ381.800. De gemiddelde verhoging van het vaste inko men voor directeuren gedu rende de afgelopen vier jaar is 5,7 procent. Dit is nauwelijks hoger dan de stijgingen die werknemers, niet-directeuren, ontvingen (circa 5,25 procent), zodat van denivellering nau welijks sprake is. Bij een ver gelijking van de salarissen in acht westerse landen liggen die in Nederland zowel bruto als netto laag ten opzichte van andere landen. Bruto is alleen een directeur in het Verenigd Koninkrijk slechter af. Netto staat de Nederlandse directeur op de laagste plaats. Duitse en Zwitserse directeuren hebben gemiddeld 80 procent meer in komen te besteden. Qua be drijfstak lopen de salarissen nogal uiteen. Een directeur die bij een bank of verzekerings maatschappij werkt, verdient in Nederland het meest (negen procent meer dan gemiddeld). Een directeur in de metaalin dustrie krijgt het minst (zes procent minder dan het gemid delde). IC 1 PARIJS - De Franse havens hebben ruim vijfhonderd mil joen gulden verloren door de stakingen, die zijn veroorzaakt doof het conflict rond de 8300 dokwerkers, die weigeren een nieuwe arbeidsovereenkomst te aanvaarden, aldus de Franse minister van Zeezaken, Char les Josselin. „Een groot deel van dat geld is nu getransfereerd naar met name Antwerpen en Rotter dam. Veel boten weigerden nog aan te leggen in de Franse havens, bang als ze zijn niët te worden gelost als gevolg van de stakingen". Volgende week wordt duidelijk of de minister in zijn opzet slaagt. „Het huidi ge wegconflict zorgt er alleen maar voor dat de problemen in de havens nog groter worden," aldus de minister. Vooral de Franse vissers heb ben erg te lijden van de blok kades van het wegvervoer. „Ruim een week van visvangst ligt nu in de koelcellen. Er zijn boten die langer op zee blijven, in de hoop dat de blokkades snel ophouden. Maar het is duidelijk dat de prijzen zullen zakken, zodra het aanbod heel groot is. Ik hoop dat we nog meer ellende kunnen voorko men". En ellende, die heeft Josselin al genoeg in de ha vens. „Er is nu een soort mora torium. Er wordt even niet ge staakt, terwijl in alle havens wordt gesproken over de voor stellen van de regering. We willen inderdaad enkele privi leges afschaffen, om de dok werkers daardoor meer sociale zekerheid te geven. Dat heeft tot voordeel dat we de competi tie met havens als Barcelona, Genua, Antwerpen en Rotter dam weer aankunnen. Want dat pleit hadden we al lang ver loren". Arbeidsbeurs De Franse regering wil een uit 1947 stammende arbeidsover eenkomst voor de havenarbei ders veranderen. De dokwer kers, allen verplicht lid van de communistische CGT, voeren al bijna een jaar actie tegen die voorstellen. De huidige situa tie is dat de 8300 Franse dok werkers zich iedere dag bij een arbeidsbeurs gaan melden. De overslagbedrijven trekken de hoeveelheid arbeiders aan, die ze nodig hebben. De rest keert daarop werkloos naar huis te rug, maar met behoud van sa laris. Het is niet ongebruike lijk dat een dokwerker in Frankrijk 60.000 gulden per jaar verdient voor amper 140 gewerkte dagen. Josselin wil dat de havenarbeiders in vaste dienst komen bij de overslag bedrijven. Hierdoor zouden ze een maandsalaris ontvangen, en recht hebben op sociale be scherming. Dat is namelijk nu niet het geval. Daardoor zou den overigens wel naar schat ting 3.600 banen verdwijnen. „Maar we kunnen niet anders. De kosten van het overladen werden door het oude systeem, veel te hoog, zodat reders be sloten voortaan uit te wijken naar Rotterdam of Antwerpen. De Franse havens bloeden langzaam leeg". Josselin ver wacht niet dat per vijftien juli - de dag dat de dokwerkers- bond, de havenwerkgevers en de Franse overheid elkaar weer ontmoeten- alle havens meteen akkoord zullen gaan. „Maar vooral voor de noord- Franse havens ben ik optimis tisch. In Marseille, waar de harde kern van de CGT werkt, zal het allemaal iets moeilijker zijn. Maar ze zullen zich onge twijfeld bij de voorstellen neer-, leggen. Dat is hard nodig ook. Want alleen op die manier kunnen de Franse havens weer meedoen in het spel". Glastuinbouw bereid tot energieconvenant DEN HAAG De Nederland se glastuinbouw is bereid jaar lijks 27 miljoen gulden te in vesteren in energiebesparende maatregelen. Met dit geld kan de hoeveelheid verbruikte energie per produkt in het jaar 2000 met 16 procent zijn ver minderd. Als tegenprestatie moet de overheid afzien van de invoe ring van verdere energiehef fingen. Dat is de inhoud van het convenant dat het Land bouwschap in Den Haag wil sluiten met de overheid. Vol- gens een woordvoerder van het Landbouwschap zal het to tale energieverbruik van de glastuinbouw nog wel verder stijgen, maar zijn er mogelijk heden om de efficiëntie te ver beteren. Sinds 1980 is de energie-effi- ciëntie met 34 procent verbe terd. Door daar nog 16 procent aan toe te voegen wordt het energieverbruik per produkt gehalveerd. De 27 miljoen gul den aan jaarlijkse investerin gen kan worden vergaard met een toeslag op de gasprijs van 0,7 cent per kubieke meter. De woordvoerder verwacht dat de ondertekening van het con venant dit najaar zal plaatsvin den. Mogelijk struikelblok is de invoering van verdere ener gieheffingen. Om die reden wil het Landbouwschap ontbin dende voorwaarden opnemen in het convenant. Schoenmakeil vrezen hogen btw-tarief l Idoor DICK HOFLAND DEN HAAG De schoef kers vrezen dat hun toch dreigde bestaan nog verd gevaar komt, als hun pro ten onder het hoge btw-1 gaan vallen, zoals het kal heeft voorgesteld. De Fe< tie van Schoenmakersboi schrijft dat in een brief aai nister Kok van financiën he: Het werk van schoenmak valt momenteel onder het n btw-tarief van 6%. Het kal ft wil dat verhogen tot 17,5% nieuwe hoge tarief dat p; oktober moet ingaan. De 1 prijs van reparaties gaat cme door 11,5% omhoog, erine: schoenmakers zijn bang d) dan veel klanten zullen ve) zen. Omdat de economisc^a; tuatie voor de meesten hen toch al niet rooskleur: zal dat naar verwachting minimaal één op de twinti doodsteek betekenen. D< volgen voor de werkgele! heid zullen naar verwacli^" nog groter zijn; velen zuB hun baan verliezen enl^ nieuwe schoenmakers geen enkele behoefte meei staan. Volgens gegevens^ 1990 zijn er 1747 onderneij gen, waar zend mens zet, die per jaar afneemt^ droeg toen 275 miljoen guli Per hoofd van de bevolkiice21 dat 18 gulden. Over het meen brengen mensen alrre' nog echt dure schoenen Pe' reparatie bij een schoeif?e2 steller. Ondanks een recafeis campagne onder het 'Gun schoenen een twfl ronde", is de omzet niet t nomen. In de brief wijzen de scheer makers erop, dat hun werk dar belangrijk is voor een goedwoi lieu. Volgens cijfers van net Centraal Bureau voor de !u>a; tistiek (CBS) gooien Nedeijtua ders bij elkaar jaarlijks o\ik veer tien miljoen paar scmei nen weg zonder dat die ooiLtet een schoenmaker zijn Inu •weest. Veelal gaat het dafal c om schoenen die geheel oi'Jet deeltelijk van plastic matfcet aal zijn gemaakt. Schoenjb stellers kunnen ook die repareren, waardoor de a berg aanmerkelijk wordt. iuaf to twid tto|A Utrecht versoepelt openingstijde van de winkel: UTRECHT - De gem< te Utrecht mag de ningstijden van de kels gaan versoepelen winkels in die plaats gen van maandag totfoe met zaterdag open blij tót uiterlijk negen uu avonds, als het aantal ningsuren per wii maar niet hoger wordt 52. lSMlDI Minister Andriessen van nomische zaken heeft poj i/_ gereageerd op de aanvraaj versoepeling van de gem teraad. Of de winkels nu o<D grote getale later open zijn is zeer de vraag. Toe: gemeenteraad zich in n '°cx over deze zaak boog, hac^dv slechts elf winkeliers bel >c stelling getoond voor veie ming van de openingstij fêrsv In plaatsen die eerder toes J ming kregen om te experii teren met de openingstij wordt hiervan slechts bepjen gebruik gemaakt, zo b 3cho eerder uit onderzoeksresir ten die werden aangebd1 aan de Tweede kamer. De !r bonden van het winkelpf neel staan niet te springeiRu_ de versoepeling en klei Joosi winkeliers vinden dat hetpc véleven hieronder lijdt. WILLEMSTAD - De bespre kingen tussen de Antilliaanse overheid en het eilandsbe- stuur van Curasao met de ge zamenlijke ambtenarenbon den over het uitbetalen van vijf procent indexering zijn in het slop geraakt. De bonden beschouwen de onderhande lingen als verbroken. Zij reke nen erop dat de indexering eind deze maand bij het salaris wordt uitgekeerd. Wanneer dat niet het geval is, zal de rechter om een uitspraak worden ge vraagd. Na het weekeinde heb ben partijen niet meer met el kaar gesproken. De bonden hebben dé overheden schrifte lijk hun standpunt meege deeld. Het eilandgebied Cura sao heeft al een begrotingste kort van ruim 73 miljoen gul den. Door de salarisverhogin gen komt daar nog eens een 30 miljoen bij. Daarnaast zijn er schulden bij onder meer het persioenfonds, de Sociale Ver zekeringsbank en op de kapi taalmarkt. In totaal belopen deze volgens een zegsman van de oppositie rond 600 miljoen gulden. Het eiland heeft sinds 1990 in acht emissies ruim 200 miljoen geleend op de kapi taalmarkt. Op de laatste emis sie van 1 juli werd voor m dan 32 miljoen gulden in schreven. Een emissie in ai dit jaar haalde een bedrag 18 miljoen. De oppositie dat bij zo'n grote schuld de miljoen extra voor de uil ring van vijf procent aan ambtenaren in het niet valt- CD. ken iuys

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 6