Frankrijk stuurt gevechts
helikopters naar Sarajevo
BRIGHT PC
NOW OR NEVER!
Amnesty veroordeelt Antillen en Aruba
Nieuwe Algerijnse premier
wil 'oorlogseconomie'
De gravin houdt van
franje aan lam
BINNENLAND BUITENLAND
Eindelijk naam
gevonden voor
Kanaaltunnel-
trein: 'Le Shuttle
Bekentenis in Frans aids-schandaal
TORENS EN KANTELEN l
CiidacSowuvnt
DONDERDAG 9 JULI 1992
Idoor
BOB VAN HUËT
LONDEN - Na ruim
twee jaar bekvechten
zijn Britten en Fransen
er in geslaagd overeen
stemming te bereiken
over de naam, het logo
en de kleuren van de
toekomstige Kanaal-
tunneltrein. Het com
promis werd uiteinde
lijk gevonden in 'Le
Shuttle'.
Naam en een snel ogend,
Nike-achtig, symbool ko
men voorop de zilverkleuri
ge treinen met groene, blau
we en witte strepen. Voor dit
diplomatieke hoogstandje
hebben designbureau's
Wolffs Olins uit Londen en
ADSA uit Parijs opdracht
gever Eurotunnel een reke
ning gepresenteerd van
ruim anderhalf miljoen gul
den.
Ingewijden spreken van de
taaiste Brits-Franse onder
handelingen sinds de geza
menlijk gebouwde Concor
de. Heel wat Frans lawaai
was destijds nodig om een
'e' achter Concord te krijgen
zodat het supersonische pa
radepaard toch meer naar
knoflook dan naar fish and
chips zou rieken. Het effekt
van de extra 'e' overtrof de
stoutste Franse verwachtin
gen. De meeste mensen be
schouwen de Concorde als
typisch voorbeeld is van
Gallisch genie.
Maar de Britten wilden zich
geen tweede keer de kaas
van het brood laten eten. Na
diepgaand marktonderzoek
bleek 'Shuttle' de meest ge
schikte naam voor het bees
tje. Engelsen, Fransen,
maar ook geënquêteerde
Nederlanders en Belgen be
grepen dat tenminste het
beste. Alternatieve voorstel
len als 'Laser' en 'Dart' wer
den afgewezen.
Probleem was wel dat een
kaal 'Shuttle' het Franse
aandeel in het hele projekt
vergat. A raison van ander
half miljoen gulden bedach
ten de designers het hybri
dische en onwaarschijnlijk
klinkende: 'Le Shuttle'. In
normaal Frans zou het ding
'La Navette' heten. Zo rede
nerend was 'The Navette'
natuurlijk een ook moge
lijkheid geweest.
De designbureaus aan deze
en gene zijde van het Ka
naal waren ontketend. Om
aan te geven dat hun 'Le
Shuttle' sneller zou gaan
dan de veerboten (de trein
reis zal 35 minuten duren)
werd een flitsend logo ge
creëerd: een dynamische
veeg, die ook een gehandi
capte meeuw zou kunnen
zijn. Bij nadere bestudering
blijkt het nieuwe Shuttle
logo verdacht veel weg te
hebben van de beeldmer
ken van sportartikelenfabri
kant Nike en ook van de de
odorant Sure. Maar voor een
designtje van anderhalf mil
joen gulden kun je natuur
lijk niet op de voorste rij zit
ten. Een woordvoerdster
van Eurotunnel laat weten
het honorarium voor al deze
Brits-Franse-creativiteit
niet buitensporig te vinden.
Het is inderdaad een drup
pel in het Kanaal vergele
ken met de laatste kostenra
ming van het Tunnelpro-
jekt: 28,9 miljard gulden.
DEN HAAG De politie op de Ne
derlandse Antillen en Aruba maakt
zich volgens Amnesty schuldig aan
„zeer bruut" optreden. Dat schrijft
Amnesty International in het van
daag gepubliceerde jaarverslag.
Het is voor het eerst dat de Antillen en
Aruba staan vermeld in de jaarlijkse lijst
van landen waar de mensenrechten wor
den geschonden. Op Curagao overleed in
1990 een arrestant die door de politie op
straat was geschopt en geslagen. Een jaar
later, in mei 1991, moest een andere man
worden opgenomen in het ziekenhuis na
dat politie-agenten hem met een wapen
stok zouden hebben afgeranseld. Ook op
Aruba maakten arrestanten melding van
afranselingen en andere mishandelingen
door de politie. Amnesty heeft bij de Ne
derlandse minister voor justitie en Antili-
aanse en Arubaanse zaken, Ernst Hirsch
Ballin, aangedrongen op een onpartijdig
onderzoek.
Een diepe kloof gaapt tussen de mooie
woorden van regeringen over respect voor
de mensenrechten en de dagelijkse prak
tijk, waar martelingen, verdwijningen en
politieke moorden onverminderd door
gaan.
Kloof
Volgens de organisatie voor de mensen
rechten vinden grove schendingen in de
wereld steeds vaker plaats onder verant
woordelijkheid van regeringen die hebben
beloofd de Rechten van de Mens te respec
teren. De regeringen kondigen vaak on
derzoeken aan waarvan ze van te voren
weten dat die nergens toe zullen leiden.
„Deze techniek wordt gebruikt om kritiek
te omzeilen". In haar jaarverslag keert
Amnesty International zich ook tegen am
nestieregelingen waardoor schenders van
de mensenrechten aan vervolging ont
kwamen of hun straf ontliepen. „Zelfs in
Argentinië heeft de politiek zich al snel
aan haar verantwoordelijkheid onttrok
ken". De verantwoordelijken voor de „vui
le oorlog", waarbij meer dan achtduizend
mensen in het niets verdwenen, ontkwa
men zo aan hun straf. De gratieverlening
ondermijnt volgens Amnesty „het streven
naar waarheid en gerechtigheid".
Moordenaar gepakt
TOKYO - Drieduizend man
sterk heeft de Japanse oproer
politie vanochtend in de heu
vels rond Tokyo een man opge
pakt, die een politie-agent had
gedood en twee andere men
sen had neergeschoten. De 23-
jarige Watanabe werd rond het
middaguur gearresteerd in de
deuropening van een huis
waar hij een bejaard echtpaar
had gegijzeld. Eerder was hij
de heuvels van de westelijke
Tokyose voorstad Yamoto in
gevlucht. Watanabe, die na een
mislukte autodiefstal twee
agenten en een huisvrouw
neerschoot, zorgde voor sensa
tie in het land waar relatief
weinig schietpartijen plaats
vinden.
Afghaans verzet
wil gevangene
militairen ruilen
ISLAMABAD De radicale
Afghaanse guerrilla-groep
Hezb-i-Islami van G. Hekma-
tyar heeft gisteren aangebo
den gevangen militairen van
de voormalige Sovjetunie vrij
te laten in ruil voor guerrilla
strijders, die daar worden vast
gehouden. De Hezb wil praten
over een uitwisseling met de
regeringen van Tadzjikistan,
Oezbekistan en andere voor
malige Sovjetrepublieken.
Voordat het verzet in Afgha
nistan de macht in Kabul vero
verde op de door de voormali
ge Sovjetregering gesteunde
regering van president Naji-
bullah, weigerde Hekmatyar
steeds te praten over een mo
gelijke ruil van gevangenen.
Dat zou thuishoren in een alge
hele oplossing van de Af
ghaanse kwestie. Volgens
Moskou worden er meer dan
300 soldaten in Afghanistan
worden vermist.
PAKIJS - Frankrijk
heeft besloten 13 ge
vechtshelikopters met 144
man naar Sarajevo te stu
ren om deel te nemen aan
de bescherming van de
Bosnische hoofdstad. Dat
heeft de de legervoorlich-
tingsdienst in Parijs van
daag bekend gemaakt.
Het gaat om negen Puma- en
vier Gazelle-helikopters, die
per schip vanuit Toulon naar
de Kroatische haven Rijeka
worden gebracht en vandaar
naar Sarajevo zullen vliegen.
In Sarajevo hebben functiona
rissen gisteren om een Ameri
kaanse interventie gevraagd
om de belegering van de stad
te doorbreken. Diverse wester
se regeringen zouden hebben
aangeboden wapens aan Bos
nië te verkopen als de Verenig
de Naties en de Europese Ge
meenschap niet militiar ingrij
pen.
Weg vrij
Voor een militair optreden van
leden van de NAVO of de West
Europese Unie (WEU) om in
het voormalige Joegoslavië de
vrede te bewaren is gisteren op
de CVSE-conferentie in Hel
sinki de weg vrijgemaakt. In
de ontwerp-slotverklaring ver
klaren de CVSE-landen dat
vredebewarende acties onder
de hoede van de Conferentie
over Veiligheid en Samenwer
king in Europa gewenst zijn
om na de Koude Oorlog beter
aan conflictbeheersing en -pre
ventie te kunnen doen. De
CVSE heeft zelf geen militaire
middelen, maar zal operaties
'uitbesteden' aan internationa
le organisaties.
Servië en Montenegro zijn
door de CVSE als lidstaat tot 14
oktober geschorst. Daardoor
kunnen ze niet deelnemen aan
de topconferentie, die vandaag
en morgen plaatsvindt.
Bij gevechten in Bosnië-Her-
cegovina zijn de afgelopen 24
uur zeker twintig doden geval
len en 100 gewonden. De mees
te slachtoffers vielen in Saraje
vo. Nadat in de nacht van dins
dag op woensdag feller werd
gevochten dan de nachten er
voor luwden de vijandelijkhe
den in de Bosnische hoofdstad
gisteren overdag. Maar vol
gens Kroatische media lever
den in het noorden van Bos-
nië-Hercegovina Serviërs
enerzijds en Kroaten en Mos
lims anderzijds fel slag. De he
vigste gevechten hadden
plaats in Gradacac, 190 kilome
ter ten noorden van Sarajevo.
De stad wordt gecontroleerd
door Kroatische eenheden. De
afgelopen 24 uur konden 16
transportvliegtuigen met
voedsel en medicijnen de door
de VN gecontroleerde luchtha
ven bereiken. Een journalist
van Radio Sarajevo noemde de
distributie van hulp een regel
rechte ramp. Volgens I. Tiragic
komt er veel te weinig hulp
binnen en komt deze niet be
stemder plaatse.
Ballonrace ba"onvaarders Evert Louwman (links) en Gerhard Hoogeslag zit
ten op de gondel, terwijl reserve-ballonvaarster Monique Willems
vanuit de koepel toekijkt. Louwman en Hoogeslag zullen met deze
ballon meedoen aan de eerste Transatlantic ballonrace. Het duo ver
dedigt de Nederlandse kleuren tijdens dit evenement, waaraan nog
vier andere teams meedoen. De start is in Bangor, in de Amerikaanse
staat Maine, op of na 16 augustus, afhankelijk van het weer.
FOTO: ANP
Bright 286 AT/16 MHz processor. Geheugen 1 MB RAM, uit te
breiden tot 32 MB. Snelle 40 MB harde schijf.
iM- 1.777.-
Bright 386 SX/20 MHz processor. Geheugen 2 MB RAM, uit te
breiden tot 32 MB. Zeer snelle 80 MB harde schijf. AAA
Afm.- Z.yyyr
Bright 386 DX/40 MHz processor. Geheugen 2 MB RAM, uit te
breiden tot 64 MB. Zeer snelle 80 MB harde schijf. *>AA
W- 3.777.-
Voor alledrie de aanbiedingen geldt super VGA monochroom-
monitor, MS DOS 5.0 en Geoworks Ensemble r^^riissuPer
Nederlands, 3.5 en 5.25 HD-diskdrive, muis, 72 Hz
12 maanden garantie en telefonische hulplijn. ^eurenmon'rtot 5
V&D,UWWARENHUIS\t
PARIJS - De hoofdverdachte
in het proces na het aids-
schandaal in Frankrijk, de
voormalige chef van de bloed
transfusiedienst (CNTS) Mi
chel Garretta, heeft gisteren
voor het eerst erkend een fout
te hebben begaan. Hij neemt
de verantwoordelijkheid op
zich voor de weigering in 1985
onbesmet bloed te in te voeren.
Als gevolg van dit besluit zijn
256 mensen die met het HIV-
virus besmet bloed toegediend
hebben gekregen aan aids
overleden, terwijl 1.200 hemo-
filie-patiënten aan de ziekte lij
den. Garretta, die met zijn
schuldbekentenis zorgde voor
een schok in de rechtszaal,
toen hij zei zich „waarschijn
lijk te hebben vergist" toen hij
besloot tot juli 1985 besmt
bloed te blijven toedienen. H*
zei indertijd te hebben gekqc
zen voor „het minst slechte!
alternatief: een compromis
tussen de eisen voor de volk?''
gezondheid en de financiële'
beperkingen. Daarmee is n|e
het hoge woord eruit: de finaijr
ciële criteria wogen zwaardejc
dan de volksgezondheid.
Gravin van Aldenburg Bentinck: „Als ze Vragen of ik de huishoudster ben, zeg ik ja. Maar dan moeten j
ze niet door gaan vragen natuurlijk, want dan val ik door de mand".
Nederland telt een respectabel aantal landhuizen en
kastelen. De bewoners daarvan zijn lang niet altijd
gediend van publiek. De paar families die de bezoe
kers wel een kijkje in de keuken gunnen, doen dat
meestal uit pure geldnood. De lusten en lasten van
het wonen op een landgoed. Vandaag: Kasteel Mid-
dachten.
Idoor besteed. Ze vindt het even-
KARIN SWIERS min leuk als ze herkend
wordt. Als bezoekers voor het
portret van haar moeder op
merken dat 'ze' toch wel op
haar moeder lijkt, kan ze wel
door de grond zakken. „Als ze
vragen of ik de huishoudster
ben, zeg ik ja. Maar dan
moeten ze niet door gaan vra
gen natuurlijk, want dan val
ik door de mand".
MIDDACHTEN - Een mo
dern wit bankje met geel ro-
zendessin detoneert met de
rest van de omgeving in de
blauwe zaal van Kasteel Mid-
dachten. Kussens met rozen-
dessin op de antieke stoelen
helpen niet. Het is geen ge
zicht.
Isabelle Gravin van Alden
burg Bentinck (66) loopt de
kamer binnen. Geen spier
van haar gezicht vertrekt. Ze
zegt de vrouwen die met het
inrichten bezig zijn vriende
lijk gedag, vraagt of er nog
meubels de kamer uit
moeten en sjouwt de als over
bodig aangewezen lamp zelf
de kamer uit.
Het wemelt van de mensen
op en om het indrukwekken
de kasteel in De Steeg. Een
'glossy' tijdschrift heeft Mid-
dachten uitgekozen als loca
tie voor een driedaagse 'ro-
zenfair' en die beurs wordt in
allerijl opgebouwd. De tuinen
zijn bezaaid met tenten, op
het plein voor het kasteel is
een terras met buitentap in
gericht, de kelder staat vol ro-
zenserviezen en in het koets
huis is een abonnement op
het magazine per direct mo
gelijk. Middenin deze tijdelij
ke mierenhoop woont de gra
vin, in een van de zogeheten
'bouwhuizen', een bijgebouw
waarin vroeger de oogst werd
opgeslagen. Ze houdt stie
kem een beetje toezicht op
het gekrioel voor de deur en
grijpt in waar dat nodig is.
Bijvoorbeeld als een auto het
terrein opkomt en dreigt de
messcherpe kanten van de
grasperken plat te rijden.
Normaliter blijft de gravin
het liefst op de achtergrond.
Rondleidingen, ontvangsten
en diners zijn aan haar niet
Koninkrijkje
Wordt de drukte de gravin te
veel, dan fietst ze door de
prachtige tuinen of maakt ze
een bosrit te paard. Verhui
zen ziet ze niet zitten, de boel
verkopen is helemaal uit den
boze. Middachten is al acht
eeuwen in het bezit van de fa
milie, te beginnen bij Jaco
bus de Mithdac in 1190. Bij
het kasteel hoort een 110 hec
tare tellend landgoed met
bossen en veehoudersbedrij-
ven. De gebouwen die tot het
landgoed behoren hebben
rood-witte luiken, de kleuren
van het familiewapen.
De inkomsten uit verhuur
van het kasteel, pacht, bos
bouw en 25.000 bezoekers per
jaar zijn niet voldoende om
het landgoed in stand te hou
den. De overheid spekt waar
nodig de begroting. Net zoals
de inwoners van De Steeg bij
dragen aan 'hun kasteel'.
Zo'n vijftig vrijwilligers hou
den zich bezig met ontvang
sten, rondleidingen, het wie
den van de kruidentuin, het
naaien van de gordijnen en
andere klusjes. Ook een re
den voor de gravin om zich
niet terug te trekken. „Je
kunt de mensen die meehel
pen ook niet in de steek la
ten". De gravin staat op, ver
laat het kabinet om iemand
even het beloofde snoer te
overhandigen.
Het blijft ook met alle hulp
FOTO: PETER DRENT j,
schipperen, maar het land-1
goed mag niet uit elkaar val- ft
len, zegt de adviseur van dep
familie Bentinck, N. Conijn. jl
„Anders hou je een huis met a
tuintje over, met nieuwbouw- fc
wijken die oprukken tot aanp
de voordeur. De sfeer van een r,
compleet familie-landgoed fê
ben je dan kwijt". Belangrijke
vindt hij ook dat de gravinjs
haar stempel drukt op hetp
woonhuis en op de tuin. Datid
vindt hij de kracht van Mid-1
dachten. „Het is zoveel per-a
soonlijker dan een museum, C
Het is haar huis, naar haarl
smaak ingericht. Alle lampe-ili
kappen hebben franjes, want ii
de gravin houdt van franjes". !t:
De gravin loopt weer binnen, It
nu heeft een ander dringend e
sleutels nodig. Conijn staat Ir
op en gaat de bos brengen, t
Het behoud van Middachten p
kost veel energie, merkt den
gravin op. „Je moet er posi-s
tief tegen aan kijken. Het is
toch mooi werk. We moeten e
dankbaar zijn dat we zoiets I.
nog hebben. Als je ziet hoeiv
wij hier leven, dat is toch li.
mooi". Een spoor van eentt
glimlach. „Het is nog mooier
als je geld zou hebben om al- B'
les op te knappen. Ik zoup
graag onafhankelijk zijn van If
de overheid, maar dat kun je I
tegenwoordig niet meer", ti
Zonder overheid waren de il
tuinmuur en de toegangs- p
brug tot het kasteel niet ge- e
restaureerd. Nu moet de 'bui-1<
tenbrug' dringend worden fa
opgeknapt. En altijd is er wel fa
weer wat anders dat nodig It
aangepakt moet worden. De g
gravin schudt zachtjes het (e
hoofd. „Ik wil het zo graag af-
maken, maar af is het nooit". U
1
E
Kasteel Middachten in De
Steeg is de hele maand juli ge- f
opendbehalve op maandag,
van 12.00 tot 16.00 uur. De k
tuinen zijn van 15 mei tot 15 v
september geopend van 10.30 P
tot 16.30 uur. Entree tuinen P
f3,50, entree huis en tuinen P
f8. Groepen kunnen op aan- F
vraag een afspraak maken. P
Informatie: 08309-52186 (tus- F
sen 9.00 en 12.00 uur). K
ALGIERS - De Algerijn
se premier Sid Ahmed
Ghozali is gisteren afge
treden en opgevolgd door
Belaid Abdesslam. Ab-
desslam, oud-minister
van industrie en energie,
riep onlangs op tot de in
voering van een oorlogse
conomie om Algerije uit
het slop te trekken.
De nieuwe premier wordt be
schouwd als de vader van de
industrialisering in Algerije.
„Algerije moet olie zaaien om
industrie te oogsten" is zijn
slagzin. Abdesslam (64) diende
van 1965 tot 1977 als minister
onder president Houari Bou-
medienne. Later werd hij door
president Chadli Benjedid op
zij gezet wegens een te autori
tair economisch beleid. Sinds
1980 heeft Abdesslam geen po
litieke rol meer gespeeld.
De vertrekkende Ghozali was
sinds juni vorig jaar als pre
mier in functie. Vanaf januari
werkte hij samen met het
Hoge Staatscomité, maar hij
slaagde er niet in de economi
sche toestand van Algerije te
verbeteren. Een kwart van de
Algerijnse beroepsbevolking
is werkloos. Abdesslam moet
vooral proberen de Algerijnse
jeugd een economisch alterna
tief te bieden voor het islami
tisch fundamentalisme, dat
door de uitzichtloze toestand
veel aanhang heeft verworven.
Verwacht wordt dat Abdess
lam binnen enkele dagen een
nieuwe regering vormt. In Al
giers wordt gespeculeerd dat
Abdesslam gematigde funda
mentalisten in zijn regering
zal opnemen, in een poging na
tionale eenheid te scheppen.
De nieuwe premier staat een
meer interventionistische aan
pak voor en zal mogelijk bezui
nigingen afkondigen en de
overheidsinvesteringen in de
publieke sector opvoeren.
Dinsdag trad Ghozali al af als
lid van het centrale comit van
het regerende Nationaal Ba
vrijdingsfront (FLN), de partir
die Algerije heeft bestuurf
sinds het land in 1962 onafhanf
kelijk werd van Frankrijk. Ir
zijn ontslagbrief aan Ali Kaft.
de nieuwe voorzitter van her
Staatscomité, zegt Ghozali daP
hij plaats wil maken voor eer
„geloofwaardige en sterke ree
gering die de boosaardige
krachten kan uitbannen uit df
economie, het overheidsappaf'
raat en de behoudende ml
dia". Ghozali verwees daarmer
naar de corruptie binnen her1
FLN, die ook de vorige weet
vermoorde voorzitter van ha.
Staatscomité, Mohamed B01M
diaf, probeerde aan te pakken!
In de oostelijke stad Annabs
waar vorige week preside™
Mohamed Boudiaf werd veij
moord, hielden gisteren bijnS
duizend mensen een protesj
demonstratie. Ze eisten
waarheid over de achtergron
van de moord op Boudiaf.
(ADVERTENTIE)
SUSKE EN WISKE - DE SCHERPE SCORPIOEN
