H
oge fluittoon
oorbode explosie
'Puntenrijbewijs is in ons land technisch onmogelijk'
1
Cindu al jaren plaag voor omgeving
ANWB: drukte op buitenlandse wegen
a®®! duinrell
BINNENLAND
Hoge Raad vindt schadevergoeding
na besmetting met aids spoedeisend
DEN HAAG - De ANWB ver
wacht voor het komende week
einde nauwelijks extra drukte
op de Nederlandse wegen. Wel
zal het in het buitenland, met
name in België, Frankrijk en
Duitsland een stuk drukker
zijn, omdat daar grote delen
van de bevolking met vakantie
gaan.
Voor Nederland verwacht de
ANWB geen grote problemen.
Wellicht kan het op de door
gaande routes, in zowel ooste
lijke als zuidelijke richting wat
drukker zijn dan gebruikelijk.
In Frankrijk worden vijf mil
joen mensen op de weg ver
wacht, vier miljoen Fransen en
bijna een miljoen buitenland
se toeristen. Volgens een
woordvoerder van de actuele
verkeersinformatie van de
ANWB zal het in Frankrijk
morgen en zaterdag zeer druk
worden rond de grote steden
en de wegen richting het zui
den. Nu de meeste blokkades
zijn opgeheven zullen veel va
kantiegangers hun eerder van
wege de acties uitgestelde reis
alsnog ondernemen. Verder
houden veel Fransen een lang
weekeinde in verband met de
nationale feestdag op 14 juli.
In België begint dit weekeinde
de bouwvakvakantie. Naar
schatting een miljoen Belgen
gaan op pad waardoor morgen
en zaterdag vertragingen kun
nen optreden op de E40 Brus-
sel-Oostende, de E411 Brussel-
Arlon en de E25 Luik-Arlon. In
Duitsland krijgen enkele deel
staten en diverse autofabrie-
ken vakantie. In combinatie
met een tweede vakantiegolf
vanuit ZuidrDuitsland bete
kent dit volgens de ANWB zeer
druk verkeer morgenmiddag
en -avond en zaterdagmorgen.
Knelpunten zijn de Al Dord-
tmund-Hamburg, de A2 Han-
nover-Berlijn, de A9 Berlijn-
Nürnberg en de grensovergan
gen naar Oostenrijk.
Attraktiepark
2242 JP Wassenaar. Tel: 01751-4026Q
Geen krant ontvangen? Bel tussen
18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen
14 00 en 15.00 uur, teletoonnr. 071-
122248 en uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
ienzine en diesel
norgen twee
ent goedkoper
.OTTERDAM - Benzine en
ieselolie worden morgen twee
:nt per liter goedkoper. Dit
ebben marktleider Shell en
e Novok, de organisatie van
rije pomphouders gisteren
jeegedeeld. De prijsverlaging
l rordt veroorzaakt door de da
ng van de dollarkoers en de
iternationale produktnote-
ingen. De meest voorkomen-
e literprijzen aan de zelftank-
lomp worden dan 1,86 gulden
oor super plus loodvrij, 1,82
ulden voor Euro loodvrij, 1,98
lilden voor gelode superben-
ine en 1,13 gulden voor diesel.
Werkgevers beroepsvervoer:
DEN HAAG - De werkge
vers in het beroepsver
voer, die verenigd zijn in
het KNV, menen dat in
ons land geen 'puntenrij
bewijs' kan worden inge
voerd. De justitie in Ne
derland richt zich immers
op de opsporing van de
kentekenhouder, in het
geval van het beroepsver
voer dus de werkgever.
„Daardoor zal de werkelijke
overtreder, de man of vrouw
die achter het stuur zit, meest
al verborgen blijven. Hierdoor
kunnen geen strafpunten aan
individuele chauffeurs worden
toegekend", aldus het KNV
(Koninklijk Nederlands Ver
voer) in een persbericht.
De werkgevers voelen zich ge
steund in hun mening door
een rapport dat een ambtelijke
werkgroep een jaar geleden
heeft uitgebracht aan de mi
nisters May (verkeer) en
Hirsch Ballin (justitie). De
werkgroep schreef daarin dat
zij geen oplossing had kunnen
vinden voor het probleem dat
wordt veroorzaakt door het in
Nederland gebruikelijke sy
steem van de kentekenaan
sprakelijkheid. In ons land
wordt slechts twintig procent
van alle overtredingen vastge
steld door middel van staande-
houding van de chauffeur. De
rest wordt vastgelegd door (fo
tografische) registratie van de
nummerplaat.
De ambtelijke werkgroep
vindt dat percentage zo gering
dat de regering daarop geen
puntenstelsel, dat logischer
wijs persoonsgebonden is, kan
baseren. De werkgroep wees er
ook op dat de andere landen
met een puntenstelsel (bij
voorbeeld Duitsland en Frank
rijk) geen kentekenaansprake
lijkheid kennen. De oplossing
van dit typisch Nederlandse
probleem moet volgens de
ambtelijke deskundigen niet
worden gezocht in het afschaf
fen van de kentekenaanspra
kelijkheid, omdat dan de con
trole op de naleving van de ver
keersregels weer veel moeilij
ker zou worden.
FNV: Snelle verjaring
De VervoersbondrFNV, waar
bij 19.000 van de in totaal
70.000 werknemers in het be-
roepsgoederenvervoer zijn
aangesloten, is niet tegen een
puntenrijbewijs. „Beroeps
chauffeurs zijn geen ledepop
pen aan wie de baas alle wetten
stelt door middel van plan
ning, boordcomputer en satel
liet. Voor beroepschauffeurs
behoren in beginsel geen an
dere spèlregels te gelden dan
voor de overige weggebrui
kers", zegt de bond in een
perscommuniqué
De vervoersbond vindt echter
wel dat beroepschauffeurs niet
onevenredig zwaar getroffen
mogen worden door een pun
tensysteem. „Er moet reke
ning worden gehouden met
het feit dat het bezit van een
rijbewijs voor een chauffeur
een bestaansvoorwaarde is en
dat de kans op intrekking voor
hem veel groter is doordat hij
veel meer aan het verkeer
deelneemt. Zo goed als rech
ters daarmee rekening hou
den, zou dat ook in een instant
rechtspraktijk als een punten
stelsel opgenomen moeten
worden".
De bond zoekt de oplossing
van het probleem op het ter
rein van de verjaring van ver
oordelingen. Na verloop van
tijd kunnen weggebruikers
met een schone lei beginnen.
„Een notoire brokkenpiloot
die verhoudingsgewijs weinig
op de weg komt, kan daardoor
zijn rijbevoegdheid houden,
terwijl een beroepschauffeur-
die heel veel rijdt al snel bui
tenspel kan komen te staan.
Het zou mogelijk moeten zijn
de verjaring te verbinden aan
het persoonlijk kilometrage.
Van beroepschauffeurs kan
het persoonlijk kilometrage
worden geregistreerd door
middel van de tachograaf of de
boordcomputer".
2 foidóeOowiant
DONDERDAG 9 JULI 1992
rovincie Zeeland wil
usttoerisme indammen
IIDDELBURG Het Zeeuwse provinciebestuur
1 in het kustgebied geen nieuwe bungalowpar-
:en, appartementen, kampeerterreinen en dagre-
ireatieterreinen meer. Verdere groei van het kust-
oerisme zou nadelig zijn voor de kwaliteit van de
imgeving en de leefbaarheid en daarmee voor de
oekomst van de sector. Dat stellen Gedeputeerde
Itaten in hun concept-beleidsplan 'Recreatie en
lerisme in evenwicht'. Zij tekenen hierin aan dat
laarmate het toerisme groeit, het maatschappelijk
Iraagvlak afneemt. Files, parkeerdrukte, wachttij-
,en in winkels en criminaliteit zorgen bij de bevol
ing voor een gevoel van onbehagen, weten de be-
ituurders. Voor de Zeeuwse economie is het toeris-
,e echter van groot belang, tekenen ze hierbij aan.
ët beleid voor de toekomst zal zich dan ook meer
fichten op vernieuwing, verbreding en versterking
'an bestaande voorzieningen.
Personeel van Riagg's
dreigt met cao-acties
UTRECHT Het personeel van de regiona
le instellingen voor ambulante geestelijke
gezondheidszorg (Riagg's) dreigt met acties
nu de onderhandelingen over een nieuwe
cao zijn vastgelopen. Het breekpunt is de
verlenging van de bedrijfstijd die de werk
geversorganisatie NVAGG wil doorvoeren,
zo deelde onderhandelaar C. van Sprang van
de christelijke vakbond CFO mee na afloop
van het overleg dat gisteren werd gehouden.
De werkgevers willen volgens Van Sprang
de openingstijden van de Riagg's verruimen
zonder daar een 'fatsoenlijke' toeslag voor
de werknemers tegenover te stellen. De bon
den zullen de werkgeversorganisatie in een
ultimatum oproepen zo snel mogelijk hun
plannen in te trekken. Gebeurt dat niet, dan
volgen er acties.
DEN HAAG De eis tot uitkering van
smartegeld aan de 60-jarige man die in
september 1989 in het Academisch Me
disch Centrum (AMC) in Amsterdam
door een injectie werd besmet met het
aids-virus, is spoedeisend.
Ook is het voorschot van 300.000 gulden op het
geëiste smartegeld van 800.000 gulden in de bo
demprocedure niet te hoog. De Hoge Raad stel
de daarmee gisteren het AMC in het ongelijk.
Het AMC was in cassatie gegaan tegen de uit
spraak van het gerechtshof in Amsterdam dat
het toegekende smartegeld in kort geding
(200.000 gulden) bovenop een eerdere uitkering
van 100.000 gulden rechtmatig had geacht. Vol
gens het AMC had het bedrag de 'bovengrens'
voor smartegeld in het Nederlands recht van
150.000 gulden echter niet mogen overschrij
den. Daarnaast meende het ziekenhuis in te
genstelling tot het gerechtshof dat geen sprake
was van spoedeisend belang bij de uitkering
van het smartegeld omdat het onder vermo
gensrecht valt. Het hof stelde echter dat in dit
geval sprake is van 'onverwijlde spoed' waarbij
een onmiddellijke voorziening is vereist. De
man heeft immers een beperkte levensver
wachting van enkele jaren en wil zelf nog over
de vergoeding kunnen beschikken.
De destijds 57-jarige man werd op 5 september
1989 door een arts van het AMC intraveneus in
gespoten met een spuit die net tevoren was ge
bruikt voor een aids-patiënt.
Amsterdam vóór vernieuwing Bijlmer
AMSTERDAM De plannen voor de vernieuwing van een deel
van de Bijlmermeer inclusief de sloop van twee flats mei
daarin 812 woningen gaan definitief door. Een meerderheid
van de Amsterdamse gemeenteraad gaf daarvoor gisteravond
het groene licht. De deelraad Zuidoost had dat na een woelig^
vergadering de nacht ervoor al gedaan. Door de sloop en de verT
vanging door duurdere woningen hoopt Amsterdam een wat ge
varieerdere samenstelling van de Bijlmer-bevolking te krijgenj-
De raad steunde voorts het voorstel om het winkelcentrum Gan
zenhoef te slopen en te verplaatsen naar het metrostation.
Overijsselse Vecht vrij voor zalm
DEN HAAG Alle zes stuwen in de Overijsselse Vecht zullen in
1993 zijn voorzien van vistrappen. Daarmee wordt het voor vis
soorten als de zalm en de zeeforel mogelijk de rivier op te trek
ken. Dit blijkt uit de voortgangsrapportage van het ministerie
van landbouw, natuurbeheer en visserij over het project 'Zalm
terug in onze rivieren'. Inmiddels zijn vier stuwen in de Vecht
voorzien van vistrappen.
zi WGGÊN AHffN
/MAAK Tf SLAPfN lol]
z£ EtEn KKIJ6EN J
iod^
letaJITHOORN Tien se-
onden voor de explosie
eet Inge Michels al dat
de air iets heel ergs gaat ge-
/ijl aeuren. De bewoonster
oenjan het eerste woonhuis
inclhaast de chemische fa-
in jriek Cijidu kent het
i hejchrille geluid dat vlak
lit sloor tienen in toon maar
len jteeds hoger wordt. Te
ieköoog.
in^T(et is het geluid van een hars-
tetel zware druk, op nog geen
J50 meter afstand van haar wo-
g'Pïjing. Precies hetzelfde gepiep
partjan een kleinere ketel die een
:h blaar jaar geleden ontplofte,
)Qr ïaar toen minder schade aan-
njgc ichtte. „Ik was vanmorgen
Devallig net door mijn rug ge-
aan, vlak voordat ik bij de fa-
t Ce riek met de hond wilde gaan
idee randelen. Ik heb engeltjes bo-
uiteen mijn hoofd, want had ik
een last van mijn rug gehad,
an was ik gewoon bij de fa-
j riek aan het wandelen op het
'loment van de explosie",
ie v< Nu ciacht ik, laat ik maar even
v°8<aan liggen en ben toen naar
oennijn slaapkamer gegaan. Ik
nkvoorde het geluid maar aan-
le sJwellen en wist nog voor de
jjnal: dit gaat mis. Ik ken het
efluit als mijn broekzak. Het
ras veel hoger dan normaal en
leef maar aanhouden. Ik
islai,
keek naar buiten en toen
kwam de knal en een vuurbol.
Beneden schoot de voordeur
uit zijn voegen en de slaapka
mergordijnen zweefden als
een vliegend tapijt over mij
heen. Ze kwamen op mijn bed
terecht. Op een open dag voor
de chemie heeft Cindu ons ver
teld hoe mooi en veilig hun in
dustrie wel niet is en toen we
kritische vragen stelden, wer
den we de mond gesnoerd. En
Bouvier
Ze heeft als eerste gekeken
naar haar bouvier. „Die lag in
de gang onder het glas. Gelu-
kig heeft-ie niets opgelopen.
De ambulances en de politie
waren er razendsnel. Toen ben
ik maar naar buiten gegaan".
Haar verhaal komt in horten
en stoten omdat twee uur na de
explosie, als de dikke roetwol
ken nog boven de fabriek han
gen en op het bedrijfsterrein
herhaaldelijk vaten ontplof
fen, telkens de telefoon gaat.
Haar vader vraagt of hij haar
zal komen halen. Een kennis
biedt hetzelfde aan. Steeds
zegt ze: „Bedankt, maar je
kunt nu toch niks doen".
Ze laat drie-foto's zien van een
brandende ketel zien, die een
paar jaar geleden vlam vatte.
Het was één van de redenen
om lid te worden van de nieu
we belangenvereniging van
buurtschap Tarnen, die zich
onder meer inzet voor veilige
industrie. „Ik woon hier al
twaalf jaar in een mooi huis en
wil hier niet weg. Maar je leeft
wel dagelijks met het feit datje
naast de deur een chemische
fabriek hebt. In bed lig ik re
gelmatig te luisteren naar het
gefluit van de ketels, vaak
bang dat het niet zou ophou
den". Ze laat papieren zien van
een gifonderzoek in 1982, toen
benzopyreen werd gevonden
in boerenkool uit tuintjes, vol
gens de bewoners afkomstig
van de aangrenzende fabriek.
Een aantal tuinen werd toen
afgegraven, maar de hare niet
omdat de vervuiling zou mee
vallen. „In plaats van dat er
pas op de plaats wordt ge
maakt, breidt Cindu ook nog
steeds uit ten koste van woon
huizen, die zijn gesloopt. Maar
ik ga hier niet weg".
Brokstukken op het fabrieks
terrein zijn stille getuigen van
de enorme kracht van de ex
plosie. Een zwaar stuk metaal,
aan het zicht onttrokken door
brandslangen, blijkt over het
ruim tien meter Cindy-gebouw
gevlogen. Overal liggen zwart
geblakerde resten van de kete
linstallatie. Een zware pijp, ze
ker drie meter in lengte, heeft
een ruit van een auto stukge
slagen en ligt nu vlak voor het
bordje 'bezoekers'. Alle ruiten
van Cindu zijn gesprongen en
de gordijnen wapperen spook
achtig uit het inmiddels lege
gebouw. Brandweerlieden
dreggen in de Amstel naar mo
explosies
leroorzaakten
en enorme
wage op het
irrein van Cindu
hemicals.
FOTO: ANP
Idoor
ERIK VAN DER STRUIJS
UITHOORN - De enor
me ontploffing van giste
ren is niet het eerste inci
dent waarbij de olie- en
teerverwerkende onder
neming Cindu is betrok
ken. Al jarenlang zijn er
klachten over de vervui
ling en overlast die het be
drijf veroorzaakt. Een
kleine terugblik:
In 1980 stoot Cindu twee we
ken lang wettelijk niet toege
stane afvalstoffen uit. Dat
komt, zo bekent het bedrijf,
door een defecte installatie.
Een explosie in het ketelhuis,
waaraan in eerste instantie
geen ruchtbaarheid wordt ge
geven, heeft de verbrandings
installatie onbruikbaar ge
maakt. Het produktieproces
gaat echter gewoon door. Ver
vuilende afvalstoffen worden
rechtstreeks in de buitenlucht
geloosd.
Omwonenden komen hier pas
veel later achter. Tot hun grote
woede heeft Cindu alleen de
provincie Noord-Holland inge
licht over de explosie. Die
kwaadheid wordt nog groter
als blijkt dat de provincie mon
deling heeft ingestemd met de
voortgang van het produktie
proces.
Twee jaar later treft de Keu
ringsdienst van Waren een
grote hoeveelheid kankerver
wekkende stoffen aan in boe
renkool afkomstig uit volk
stuintjes in Uithoorn. Alle
groente die binnen een straal
van vijfhonderd meter rondom
de fabriek is gekweekt, mag
niet worden gegeten. De In
spectie voor de Volksgezond
heid raadt omwonenden ook
aan hun kinderen niet meer
buiten te laten spelen. De
grond is te zeer vervuild.
In 1983 worden in de buurt van
het bedrijf nog veel meer gifti
ge stoffen gevonden. Het
grondwater blijkt tot een diep
te van twintig meter vervuild
met fenolen. Sloten in de buurt
zijn eveneens sterk verontrei
nigd. Het gemeentebestuur
besluit ruim dertig volkstuin
tjes rond de chemische fabriek
geheel af te graven.
Een jaar later valt het besluit
een damwand rondom Cindu
aan te brengen. Vervuilde
grond hoopt men op die ma
nier te isoleren op het fabrieks
terrein. De verontreinigde slo
ten worden uitgebaggerd en de
giftige grond afgegraven. De
zaak lijkt daarmee uit de we
reld. Totdat in 1986 blijkt dat
de lieflijke Amstel tussen Uit
hoorn en Amstelveen zo ver
vuild is, dat er niet in meer
mag worden gezwommen.
De laatste jaren heeft Cindu
veel maatregelen genomen om
de vervuiling te beperken. De
Noordhollandse Milieufedera
tie beschouwt de chemische
onderneming sindsdien niet
langer als een 'lastig bedrijf.
In 1988 en 1989 doen zich ech
ter nieuwe explosies voor in
het ketelhuis van Cindu-doch-
ter Nevcin Polymers. De eerste
keer is er alleen materiële
schade: wederom raakt de ver
brandingsinstallatie onklaar,
waardoor in de omgeving een
grote stankoverlast ontstaat.
Bij de tweede explosie raakt
één werknemer gewond. In
beide gevallen wordt niet dui
delijk wat precies de oorzaak
van de explosies is geweest.
Desondanks menen de vak:
bonden dat Cindu en Nevcin
geen onveilige bedrijven zijn.
„Het zijn normale onderne
mingen", zei bestuurder G.
Honing van de Industriebond
FNV gisteren. „Ik heb van
mijn kader nooit signalen ge
kregen dat er situaties waren
waarop je moest ingrijpen".
Bestuurder K. Bommezij van
de Industrie- en Voedingsbond
CNV heeft de laatste tijd wel
'wat spanning' gemerkt door
het vertrek van enkele werkr
nemers op strategische posi
ties. „Het duurt minstens twee
jaar voordat nieuwe mensen
zijn opgeleid." Een direct ver
band met de explosie wilde zij
evenwel niet leggen.
]ASPER EN HOBBES
IK Hfg /WBfêHjPPN
/VIST Plf
HfBSÉN NAjWftHJKS
RJI/MTf oM IÉTS li PofN
gelijke slachtoffers onder een
verduisterde zon, die door dik
ke rookwolken is verdrongen.
Een 43-jarige architect van een
bureau naast de fabriek staat
van veraf naar de brand te kij
ken. „Ik moet nu aan mijn va
der denken. Hij heeft zijn hele
leven bij Cindu gewerkt en ligt
nu bij zijn collega's op het
kerkhof. Ze zijn allemaal niet
ouder geworden dan zestig. We
waren toen nog niet zo met mi
lieu bezig. Maar toch, er wordt
met gore rotzooi gewerkt, hoe
veel milieumaatregelen je ook
verzint". Het personeel van
het architectenbureau verliet
na de explosie onmiddellijk
het gebouw en hing een bordje
op 'Kantoor gesloten'.
„Je kan toch niet weten of er zo
aanstonds nog iets ontploft?",
zegt hij, even voorbij een we-
gafzetting, op veilige afstand
van de brandende fabriek. Op
dat moment knalt weer een vat
in de lucht en neemt de archi
tect de benen. „Wegwezen joh.
Dit is spelen met je leven",
roept hij na. Hij hoort niet wat
een brandweerman even ver
derop zegt: „Ach, het pruttelt
nog even na".
Twee werknemers van een an-
Een
geëmotioneerde
werkneemster van
Cindu Chemicals
zoekt troost bij
een collega.
FOTO:ANP
der bedrijf tegenover Cindu,
de Nederlandse Wegtanker
Maatschappij, zijn weer ge
woon aan het werk gegaan.
„Op de radio hoorden we dat er
geen gevaar meer is. Dan is het
onzinnig om thuis te blijven.
We hebben vandaag nog veel
te doen".
WZm
