Met voedselhulp alleen is Derde Wereld niet geholpen
Filatelistische
oorlog met Manneke
Pis in de hoofdrol
„De hemel is rood...
i de synagoge brandt...
bravo! bravo!"
Leger en fatalisme verhinderen
opsporing van vermiste Thais
BUITENLAND
Harteloze Goebbels:
(fceidaeSomcwt
MAANDAG 6 JULI 1992
Si
M
;OME „Voedselhulp moet geen doel op
ich zijn, maar een middel om mensen te
ielpen zelfvoorzienend te worden". Dat is
de filosofie van Catherine Bertini, een kor
date Amerikaanse die sinds april van dit
r'njjaar aan het hoofd staat van het Wereld-
!°eiVoedselprogramma (WFP) van de Verenig-
reide Naties.
d aaj)e 42-jarige Bertini, die als staatssecreta
ris in de regering-Bush belast was met de
armenzorg voor circa veertig miljoen
®n(Amerikanen, geeft echter toe dat vooral in
"duidelijk Afrika de toestand dermate ho
peloos is, dat het WFP noodgedwongen
wel de nadruk moet leggen op noodhulp.
Het in 1961 opgerichte WFP, dat in Rome
is gevestigd en veldkantoren heeft in 82
landen, is op dit moment verreweg de
grootste hulporganisatie in dit door droog
te en hongersnood geteisterde deel van de
wereld. Vorig jaar heeft het WFP hiervoor
driehonderd miljoen dollar aan voedsel
uitgedeeld, en dit jaar zal dat bedrag nog
beduidend hoger liggen. Verder is het
WFP actief in landen als Bangladesh, dat
nog te lijden heeft onder de gevolgen van
de overstromingsramp van vorig jaar, en
Cambodja, dat niet alleen te kampen heeft
met de naweeën van de burgeroorlog,
maar ook nog eens honderdduizenden
vluchtelingen uit Birma moet voeden.
„Voedsel is op dit moment het grootste
probleem", zegt Bertini, „om circa acht
tien miljoen mensen in zuidelijk Afrika
van de hongerdood te redden moeten we
ruim vier miljoen ton bijeenbrengen.
Maar daarnaast, moet een goede infra
structuur worden geschapen. In het noor
den van Malawi is bijvoorbeeld een voed-
seloverschot, terwijl in het zuiden honger
wordt geleden. Daar zijn wegen dus be
langrijker dan voedsel".
Het beleid van het WFP is daarom ook ge
richt op de aanbouw van wegen, loodsen
en scholen, waarvoor ruim een derde deel
van de begroting van 1,6 miljard dollar
(1992) is uitgetrokken. Waar mogelijk wor
den de arbeiders in voedsel betaald, ook
om de bevolking niet te laten wennen aan
het idee van gratis voedselhulp. Bij de dis
tributie van voedsel werken de veldwer
kers van het WFP nauw samen met parti
culiere hulporganisaties als Care, Save the
Children en kerkelijke groeperingen.
„Deze mensen doen hun werk met een ge
weldige inzet en iedere cent die aan hun
wordt gegeven is goed besteed", zegt Ber
tini.
Het WFP zelf wordt voornamelijk gefinan
cierd door VN-lidstaten, die geen vaste
contributie betalen maar volkomen vrij
zijn in de bijdrage die ze willen geven. Ne
derland, dat van oudsher een grote voor
stander is van multilaterale hulpverle
ning, is daarom, een van de grootste geld
schieters van het WFP, terwijl landen als
Frankrijk en Italië, die de voorkeur geven
aan bilaterale contacten met voormalige
koloniën, maar een geringe bijdrage leve
ren.
„Als we ons werk goed doen, krijgen we
dus ook meer geld b innen", zegt Bertini,
die daarom is begonnen met een grondige
reorganisatie onder de circa vijftienhon
derd personeelsleden van het WFP, om de
voor VN-organisaties zo kenmerkende bu
reaucratisering een halt toe te roepen.
Verder is de benoeming van Bertini zelf al
een garantie voor een beter functioneren.
Haar voorganger, de Australiër James Ing
ram, leefde in voortdurende onmin met de
directeur-generaal van de eveneens in
Rome gevestigde Wereldvoedselorganisa
tie FAO. Edouard Saouma. En omdat het
WFP zijn programma in overleg met de
FAO moet opstellen, was die persoonlijke
vete nu niet direct bevorderlijk voor de be
strijding van de honger in de wereld.
Na het WFP zal over anderhalf jaar ook de
FAO grondig gaan moderniseren. Dat is
althans de mening van ingenieur F. Prille-
vits, de Nederlandse permanente verte
genwoordiger bij de FAO. die daarmee be
doelt dat dan de autocraat Saouma zal te
rugtreden, waarschijnlijk om plaats te ma
ken voor een Nederlander, de huidige
KRO-voorzitter en voormalige minister
van landbouw Braks.
Betoging tegen bewerker van dagboeken Goebbels
J. LONDEN Ongeveer 200 demonstranten
2' hebben eergisteren voor het huis van de Brit-
se historicus David Irving betoogd tegen het
plan van de Britse krant Sunday Times, hem
de bewerking te laten verzorgen van de ge-
vonden dagboeken van Joseph Goebbels.
De betogers, voor het merendeel familieleden
van overlevenden van de Holocaust, beschul-
k i digden Irving van sympathieën met extreem-
rechts. Irving heeft herhaaldelijk verklaard
j dat de jodenvernietiging in de Tweede We-
P reldoorlog buiten medeweten van Adolf Hit-
I Ier is uitgevoerd. De historicus plaatst tevens
kanttekeningen bij het aantal slachtoffers
van de Holocaust. Volgens hem ligt dat aantal
lager dan de algemeen aanvaarde zes miljoen.
De Sunday Times heeft het voornemen de
dagboeken van Hitiers propagandachef ko
mend najaar te publiceren. De krant heeft in
middels laten weten dat niet Irving de dag
boeken zal redigeren. De krant heeft deze op
dracht toegewezen aan Norman Stone, pro
fessor moderne geschiedenis aan de Universi
teit van Oxford. Waarschijnlijk blijft Irving
nauw bij het project betrokken: hij is name
lijk een van de weinigen die het handschrift
van Göbbels kan ontcijferen.
ap jONDEN Eind vorige
veek werd bekend dat de
Sunday Times de exclu-
jieve rechten heeft bedon-
{en van de dagboeken van
iazi-propagandachef Jo-
Y* teph Goebbels. Een inte-
[J[ {rale versie van de dag-
joeken is ontdekt in de
ar jientrale Archieven van
Irijfie Russische regering in
veidoskou. De dagboeken
Dieden een nieuw en gede-
lCj djailleerd inzicht in het
en functioneren van de nazi-
lagdictatuur en de betrekkin-
>or c^en van Hitiers Derde
ch$ijk met buitenlandse
aniachten als Engeland en
ua ie Sovjetunie,
nne
gelde Sunday Times zal vanaf
lorbfolgende week in serievorm
IvieJassages uit de dagboeken pu-
crattliceren. De passages bevatten
a vi$ieuwe informatie over de be-
angrijkste gebeurtenissen in
e uitet leven van Adolf Hitler van-
apeflf 1933, het jaar waarin hij aan
en i|e macht kwam, tot zijn dood
Conti een Berlijnse bunker in
orn|945.
oerisn zijn dagboeken bèschrijft
ndeuoebbels onder meer hoe de
itristallnacht werd geënsce
neerd. de pogrom in 1938 tegen
de joden. Verder beschrijft hij
de gespannen sfeer in de hoog
ste regionen van het nazi-regi
me toen Hitier zijn laatste
kaarten uitspeelde in het po-
kerspel dat uitmondde in de
tweede wereldoorlog.
Andere zaken waarvan Goeb
bels verslag doet zijn de Sude-
tencrisis en de ontmanteling
van Tsjechoslowakije; de Pool
se crisis en het uitbreken van
de oorlog in 1939; de moord
zuchtige zuivering van de
nazi-partij in 1934; Hitiers re
actie op de Japanse aanval op
Pearl Harbour en de mislukte
aanslag op Hitler in 1944.
Goebbels, die de Duitse media
bestierde en adviseur was van
Hitler, was een dwangmatig
dagboekschrijver.
Hij en zijn vrouw pleegden
binnnen 24 uur na Hitiers
dood zelfmoord - na eerst hun
zes kinderen te hebben ge
dood. Na zijn dood is een deel
van Goebbels dagboeken aan
getroffen in het voormalige
Oost-Duitsland en de Sovjetu
nie. Belangrijke delen over
een aantal beslissende ontwik
kelingen in de nazi-tijd ontbra
ken evenwel.
Compleet
De vondst in Moskou is de eer
ste complete versie van de dag
boeken. Ze zijn vastgelegd op
honderden breekbare micro-fi
ches die in 1945 door een nazi
fotograaf werden gemaakt on-
In Moskou is een complete versie ontdekt van de dagboeken van Jo
seph Goebbels. Deze foto van Hitler's minister van propaganda da
teert van oktober 1942. foto: archief
der supervisie van Goebbels
privésecretaris Richard Otte.
De microfiches zouden na de
oorlog in een aluminium doos
in een bos buiten Potsdam be
graven zijn, van 1945 tot 1990
in het communistische Oost-
Duitsland.
De glazen plaatjes werden
eerder dit jaar ontdekt door
Duitse wetenschappers in het
'speciale archief te Moskou,
waar uit Berlijn gestolen docu
menten liggen opgeslagen. De
Sunday Times werd van het
bestaan van de microfiches op
de hoogte gesteld door de zeer
omstreden extreem-rechtse
Britse historicus David Irving.
Na felle protesten tegen Irving
is Norman Stone, professor
moderne geschiedenis aan de
Universiteit van Oxford, aan
getrokken om de dagboeken te
analyseren. Stone stelt dat de
dagboeken worden geken
merkt door Goebbels specifie
ke 'flapuit-kwaliteit': „Ze be
vatten de juiste combinatie
van trivia en sfeertekening".
Cynicus
Goebbels blijkt een harteloos
cynicus, vooral in de passages
over de Kristallnacht. Goeb
bels verheugt zich in de orgie
van verwoestingen: „De hemel
is bloedrood... de synagoge
brandt... Bravo! Bravo!". Ook
Hitiers expliciete rol bij de po
grom wordt duidelijk wanneer
Goebbels het eerste nieuws
van de demonstraties tegen de
joden in Berlijn beschrijft:
„Hij (Hitier) beveelt dat de de
monstraties door moeten gaan.
Trek de politie terug. Het is
tijd geworden dat de joden de
toorn van het volk zullen voe
len. Ik breng de politie en de
partij de instructies over".
De volgende dag zat Hitler met
Goebbels in zijn favoriete Itali
aanse restaurant in München
en toonde zich tevreden over
de bloedige nacht. „Ik doe ver
slag aan de Führer in de oste-
ria. Hij is het met alles eens.
Zijn mening is erg radicaal en
agressief. De actie zelf is per
fect verlopen. Honderd doden.
Maar geen schade aan Duitse
eigendommen".
Ondanks de terughoudend
heid van sommige van zijn ad
viseurs was Hitier vastbeslo
ten dat Duitsland oorlog moest
voeren. Hij speelde tot op de
laatste minuut een spel van
kat en muis met Engeland om
het lot van Tsjechoslowakije in
1938 en Polen in 1939. De plan
nen voor de invasie van Polen
lagen al klaar. Goebbels bestu
deerde alle nuances van toe
spraken van de Britse premier
Chamberlain om er achter te
komen of Engeland zou vech
ten of niet.
Chamberlain wordt door Goeb
bels een ijskoude oude Engels
man genoemd, een vos. Maar
Hitler was niet bang voor hem.
„De Führer zal Chamberlain
zijn kaart laten zien en dat is
dat. Basta!... Londen is onnoe
melijk bang voor geweld... De
Engelsen zullen zich ongetwij
feld gewonnen geven wanneer
ze worden geconfronteerd met
harde oppositie".
Maar Chamberlain lijkt het
spel harder te hebben gespeeld
dan was voorzien. „De Führer
geeft hem zijn memorandum.
Er volgt een bittere ruzie over
bepaalde punten. Het loopt zo
uit de hand dat Chamberlain
plotseling opstaat om weg te
gaan: hij heeft zijn plicht ge
daan, het heeft geen zin om
verder te praten en hij kan een
gerust geweten hebben".
Toen dit dodelijke spel een
jaar later de beslissende fase
inging, bracht Goebbels uren
door met het lezen van af
schriften van de afgetapte tele
foongesprekken van de Franse
en Britse ambassadeurs in
Berlijn over het sensationele
nieuws van het non-agressie
pact tussen de nazi's en de
Sovjetunie.
Binnen een paar dagen besloot
Hitier evenwel dat de oorlog
doorgang moest vinden. Goeb
bels op 31 augustus 1939: .Al
les erg rustig. De Führer heeft
zijn besluit genomen..." Een
paar uur later schrijft hij: „De
aanval is ingezet. Het is een
goed gevoel om ten strijde te
trekken".
(c) The Sunday Times, Londen
BRUSSEL Al jaren be
weren twee Belgische ste
den, Brussel en Geraards-
bergen, het oudste beeldje
van Manneken Pis in huis
te hebben. De afgelopen
dagen is ook een filatelis
tische oorlog uitgebroken
tussen de Belgische poste
rijen, die een officiële
Manneken Pis-zegel in
Brussel presenteerde, en
het Broederschap van
Manneken Pis uit Ge-
raardsbergen, dat eigen
sluitzegels heeft laten
drukken.
De sluitzegel; die in Geraards-
bergen is uitgegeven, is door
een lid van het Broederschap
uit protest tegen de Brusselse
arrogantie als postzegel ge
bruikt. De kaart met zegel glip
te onopgemerkt door de fran
keermachine van de Belgische
posterijen, maar belandde uit
eindelijk wel in de directieka
mer van de post. De schrijver
uitte bij de uitgifte van tie
Manneken Pis-zegel zijn ver
ontwaardiging over een folder
tje dat de posterijen hebben la
ten maken. Daarin wordt be
weerd dat het beeldje in Ge
raardsbergen een kopie is van
het Brusselse manneken.
Op en rond de 'Muur' in de
Oostvlaamse wielerstad waren
ze diep beledigd. "We voelen
ons serieus op onze pik ge
trapt, om het maar in Manne
ken Pis-termen te zeggen",
vertelt Olaf Geerts van het
Broederschap. Geerts en zijn
broeders hebben, lang geleden
alweer, het stadsarchief van
Dendermonde overhoop ge
haald en daar de bewijzen ge
vonden dat het manneken van
Geraardsbergen al in 1459 op
een fonteintje werd geplaatst,
terwijl Brussel pas in 1719 zijn
beeldje kreeg.
Niet begrepen
De ludieke actie van het Broe
derschap, dat sluitzegels liet
drukken met daarop het man
neken, het jaartal 1459 en de
tekst: "Ik ben de oudste", is in
Brussel bij de posterijen niet
helemaal goed begrepen. Gis
termorgen werd een inspec
teur van de PTT naar het Broe
derschap gestuurd om de da
mes en heren in Geraardsber
gen op hun verantwoordelijk
heid te wijzen. De post dreigde
met een proces wegens fraude,
maar laat dat nu vallen. Olaf
Geerts: "Wij hebben onze men
sen op het hart gedrukt de
Tussen de twee Belgische steden Geraardsbergen en Brussel is een
filatelistische oorlog uitgebroken. Het onderwerp: Manneken
Pis. foto: sp
sluitzegel niet-als postzegel te
gebruiken".
Het Broederschap hoopt hoe
dan ook ooit nog de erkenning
te krijgen voor het manneken
van Geraardsbergen, dat gro
ter is dan dat in Brussel.
"Brussel heeft een echt stads-
jongetje, veel fijner en door
een bekende beeldhouwer ge
maakt. Ons manneken is een
volksjongen". De notabelen
van Geraardsbergen lieten
zich in de vijftiende eeuw in
Noord-Frankrijk inspireren.
Op een banket zagen zij cupi
do-figuren - symbool van de
vruchtbaarheid - suikerwater
plassen.
Het leek hen prachtig om met
zo'n plassend manneken hun
stad op te fleuren. Overigens,
de originele mannekens in
Brussel en Geraardsbergen
zijn opgeborgen in musea. De
toerist moet het doen met een
Idoor
SHEILA Mc NULTY
BANGKOK Er is weinig
gedaan om de ruim 850
Thais op te sporen, die bij
na vijf weken geleden ver
dwenen tijdens de bloedi
ge onderdrukking door
het leger van demonstra
ties voor democratie. Zo
wel de regering als activis
ten hebben dit toegege
ven.
Politici, activisten en studen
ten zeggen dat de regering ver
misten moet opsporen die ver
dwenen toen het leger van 17
tot 20 mei honderden demon
stranten voor democratie ver
moordde of verwondde. Maar
onderminister van binnen
landse zaken Anek Sithiprasa-
sana zegt dat de regering niet
weet waar ze moet beginnen
en dat ze wacht totdat de bevol
king met aanwijzingen komt.
„Verwacht u dat we erop uit
gaan en zelf alles gaan bekij
ken?", vraagt hij. „We hebben
geen enkele informatie".
Er zijn twee regeringscommis
sies in het leven geroepen om
naar de vermisten te zoeken,
maar deze hebben geen leger
kampen of andere plaatsen on
derzocht. De voorzitter van
een van de commissies, Sop-
hon Ratanakorn, zegt dat zijn
commissie niet genoeg bewijs
heeft om een doorzoeking van
de kampen mogelijk te maken
en dat hij en zijn medewerkers
worden gehindend door een ge
brek aan bevoegdheden, geld
en zelfs kantoorruimte.
Kampen
Het Thaise fatalisme, dat
wordt verergerd door de angst
voor de lange arm van de
strijdkrachten, houdt de bevol
king af van medewerking bij
de opsporing. Algemeen wordt
aangenomen dat soldaten de
vermisten hebben vermoord.
Het meest gehoorde gerucht is
dat hun lichamen zijn begra
ven in militaire kampen ver
spreid over Thailand, of langs
de grenzen met Cambodja en
Burma zijn achtergelaten.
Het leger heeft de beschuldi
gingen herhaaldelijk ontkend
en zegt dat de betreffende per
sonen - de helft van hen be
staat uit studenten, de overige
zijn arbeiders en werknemers
uit de middenklasse - zich mo
gelijk verborgen houden, of
om persoonlijke redenen van
huis zijn weggelopen.
„Het wordt minder een priori
teit", zegt Surin Pitsuwan, een
voormalig parlementslid voor
de Democratische Partij. „Er
lijkt een gevoel van intimida
tie te zijn, maar het is vooral
vanwege de Thaise aard van
vergeten en vergeven".
Vele van de leiders van de pro
testen geven toe dat ze nog
niets gedaan hebben aan de
opsporing. „Het spijt me dat
we dit minder aandacht heb
ben gegeven dan we zouden
moeten doen", zei Prinya The-
vanaruemitrkul, secretaris-ge
neraal van de Studentenfede
ratie van Thailand. „Misschien
is het een fout van de Thaise
samenleving".
Rector
Dr. Pradit Charoenthaithawee,
rector van de Mahidol Univer
siteit, werd bedreigd nadat hij
had gezegd dat hij geloofwaar
dige aanwijzingen van een ge
neraal van het leger zou onder
zoeken dat de vermisten op
militaire terreinen waren be
graven. Enkele dagen later
trad Pradit uit een regerings
commissie die het legeroptre-
den tijdens de demonstraties
onderzoekt. Het leger werkt
niet echt mee aan de opspo
ring. Legerwoordvoerder Jatu-
rit Promsakha na Sakon Nak-
hon leidde vorige week ver
slaggevers rond over een mili
tair terrein bij Bangkok om
te bewijzen dat daar geen li
chamen van vermisten waren.
Het was tijdens de twee uur
durende rondleiding door het
uitstrekte kamp, met veel ge
boomte, struiken en moeras
sen, echter onmogelijk te be
palen of deze bewering juist
was.
Sommigen bekritiseren waar
nemend premier Anand Pany-
arachun, omdat deze de mili
taire leiders verantwoordelijk
voor het bloedige legeroptre-
den niet de laan heeft uitge
stuurd. Anand omzeilt deze
kwestie en richt zich op de in
september te houden verkie
zingen, het herstel van het
imago van Thailand in het bui
tenland en het weer opgang
krijgen van de economie.
Jzztijdens grootscheepse demonstraties in Bangkok en andere plaatsen in Thailand zijn duizenden mensen opgepakt. De speurtocht naar de
hensen, die nog niet boven water zijn en vermoedelijk vermoord, staat op een laag pitje. foto ap
