OPGERUIMD STAAT NETJES
'Onrust' op ontdekkingsreis in Hollywood
unicef#
Bijzondere kunst
Centraal-Afrika
EEN KLEURENTELEVISIE STEEDS GOEDKOPER.
GOED OMTE WETEN.
Boeiend
requiem
van Verdi
met
klinkende
munt
Ccidóc Souacmt
KUNST/RTV
ZATERDAG 4 JULI 1992
Herman Gorterprijs 1992
voor Willem van Toorn
AMSTERDAM De Herman Gorterprijs is dit jaar
toegekend aan Willem van Toorn. Hij krijgt deze
poëzieprijs van 15.000 gulden voor zijn bundel
'Eiland'. Dit heeft het Amsterdams Fonds voor de
Kunst gisteren bekendgemaakt.
De jury, die bestond uit Benno Barnard. Rob
Schouten en Miijam Vanhee, is onder de indruk
van de wijze waarop Van Toorn in dit werk taal en
emotie met elkaar in evenwicht weet te brengen.
De dood is het centrale thema van 'Eiland'. Van
Toorn is al meer dan dertig jaar prominent aanwe
zig in de Nederlandse dichtkunst. Hij heeft zich
daarin een eigen, onverwisselbare plaats verwor
ven, aldus de jury. De Herman Gorterprijs wordt
vanaf 1972 jaarlijks toegekend voor poëzie, eerder
vanaf 1945 als de Poëzieprijs van de gemeente Am
sterdam. De prijs wordt Willem van Toorn op 23 ok
tober in het Amsterdamse Paradiso uitgereikt.
NCRV alleen in protest tegen zenderprofiel Radio 2 Edison uitgereikt aan Harper Brothers
AM^TFRTtAM Tto mnciniic Hone TTulfav honft rï 1 i-foron
HILVERSUM - De NCRV werkt
niet mee aan het nieuwe profiel
van Radio 2.
Als enige kan de omroep zich niet ver
enigen met de komst van een middle-of-
the-road muziekprogramma ochtends
van negen tot elf uur. Voor het overige
hebben de omroepen gisteren in de ver
gadering van het NOS-bestuur unaniem
ingestemd met de nieuwe profielen van
de publieke zenders Radio 1 tot en met
5.
Volgens adjunct-directeur radio en tele
visie C. Boerma van de NCRV had het
profiel van Radio 2 anders moeten wor
den uitgewerkt. Naar zijn mening is in
het verleden de afspraak gemaakt dat de
tweede radiozender een licht familiaal
karakter krijgt. In het nieuwe profiel
zijn korte actualiteiten en een program
ma als 'Wie weet waar Willem Wever
woont', waarin vragen van luisteraars
worden beantwoord, niet meer mogelijk.
De NCRV kreeg in het NOS-bestuur in
eerste instantie bijval van AVRO en
KRO. Zij steunden de NCRV in de be
oogde wijziging. Toen een meerderheid
bleek te ontbreken, stemden AVRO en
KRO echter wel in met het nieuwe pro
fiel van Radio 2. De NCRV kan in princi
pe door de NOS worden gedwongen op
de betrokken uren een passend muziek
programma uit te zenden. De omroepen
hebben namelijk ingestemd met een
nieuw reglement. Bij een conflict over
de invulling van het zenderprofiel kan
de NOS in laatste instantie een bindend
besluit nemen over een programma.
AMSTERDAM - De musicus Hans Dulfer heeft gisteren in Am
sterdam de Edison in de categorie jazz overhandigd aan de Har
per Brothers. De Amerikaanse broers Philip en Winard Harper
kregen de prijs voor hun derde album 'Artistry' uit 1991. De prijs
was hen begin dit jaar toegekend, maar omdat de groep bijna
nooit in Nederland optreedt, werd de uitreiking uitgesteld. De
Harpar Brothers traden vanacht op in het Tuschinski Theater in
Amsterdam ter gelegenheid van het Drum Rhythm Festival.
Guggenheimmuseum heropend
NEW YORK - Na een sluiting van meer dan twee jaar, waarin
het beroemde modernistische bouwwerk, dat architect Frank
Lloyd Wright in 1959 voltooide, gerenoveerd en uitgebreid is,
zijn de deuren van het Newyorkse Guggenheimmuseum weer
opengegaan. Honderden nieuwsgierige kunstliefhebbers ston
den voor de deuren van het Guggenheimmuseum te wachten om
als eersten een kijkje te nemen. Bij het gebouw, een van de
meest geliefde symbolen van de stad, werd een 10 verdiepingen
tellend nevengebouw gemetseld. In totaal kostte de renovatie en
de nieuwbouw 61 miljoen dollar.
Dit jaar geen
Top Naeff-prijs
AMSTERDAM - De
Top Naeff-prijs voor
jong theatertalent van
de Amsterdamse Thea
terschool wordt dit jaar
niet uitgereikt.
Er is wel kwaliteit en
vakbekwaamheid bij de
laatste lichting, volgens
de jury, maar het schort
aan werkelijk „uitzon
derlijk talent". De jury
bestond dit jaar uit de
mimograaf Jan Lange-
dijk, de dramaturge
Nienke Meeter en de
Dansers en choreograaf
Dries van der Post.
Cliff Cadaver: „Ik hou niet van mijn huid'
Onrust. Vierluik over jongerencul
tuur. VPRO-televisie. Nederland 2 om
20.13 uur. Zondag.
HILVERSUM - Amerika als
het land van de onbegrensde
mogelijkheden is een speel
tuin voor televisie-makers. Ex
tremiteiten liggen voor het op
scheppen, zijn eigenlijk zo
doorsnee dat niemand ervan
opkijkt. Dat Veronica juist de
Verenigde Staten koos voor
haar (zomer)reeks *Veronica
goes America' heeft niet alleen
te maken met de voorliefde
voor de radio in dat land. De
tocht over de Atlantische
Oceaan werd waarschijnlijk
eerder ingegeven door het feit
dat als je een camera aanzet, er
altijd wel leuke plaatjes uitrol
len.
Veronica is niet de enige om
roep die zijn beelden daar van
daan haalt, de VPRO doet het
ook in de eerste van een vier
luik 'Onrust'-programma's. Ze
maait daarmee niet alleen wat
gras weg voor de voeten van
Veronica, maar toont tevens
aan wat het verschil is tussen
een reportage (Veronica) en
een documentaire (VPRO).
Het is overigens zo dat samen
steller en regisseur Bram van
Splunteren van de VPRO ein
delijk de erkenning krijgt die
hij al heel lang verdient, name
lijk: 'Onrust' op de best beke
ken televisie-uren. Het gaat
om vier keer twee uur televisie
en de eerste aflevering is echt
om je vinger bij af te likken,
hoewel... Een waarschuwing is
op zijn plaats, want in dat eer
ste programma zitten scènes,
die een aantal kijkers liever
niet ziet. Zo bezoekt Bram met
zijn camera-ploeg de nacht
club Fuck „waar wij onze sexu-
aliteit vieren", aldus het com
mentaar van een van de regu
liere bezoekers.
Grondig
'Onrust in Hollywood' is een
knap gesneden documentaire,
die een grondige voorstudie
verraadt. Delen van videoclips,
maar ook filmfragmenten wor
den naadloos versneden met
interviewfragementen. Zo
mag Rob Bottin, die een Oscar
kreeg voor zijn speciale effec
ten in de speelfilm 'Total Re
call', commentaar geven op
Paul Verhoeven. Hij noemt
hem een gepassioneerd filmer,
die emotioneel betrokken is bij
elke scène. Wie denkt dat het
tijdens de opname-periode al
tijd pais en vree was tussen dit
duo, zit op een verkeerde golf
lengte. Tenslotte streeft Rob
naar een optimale visualise
ring van zijn effecten, maar
heeft Paul nog wat andere din
gen aan zijn hoofd. Tijdens de
discussies riep Paul dan ook
regelmatig: „bemoei je niet
met mijn film".
Hollywood is volgens zeggen
niet veel veranderd sinds de ja
ren twintig. „Hollywood Bou
levard is nog altijd een mag
neet die verliezers aantrekt",
is het wat koele commentaar
van Susan Tyrell, die er een
theatervoorstelling over
schreef en dat stuk 'My rotten
life' noemde. „Mooi", moet
Bram gedacht hebben, om er
vervolgens twee uur intrige
rende televisie te verzamelen.
Belangrijk onderdeel in deze
'Onrust' vormen de onderwer
pen over tatoeëren en body
piercing. Cliff Cadaver is een
van de mannen die in beeld
verschijnt om te vertellen
waarom hij zijn gehele lichaam
laat bedekken met tatoeages.
„Ik hou niet van mijn huid"
om er aan toe te voegen dat de
'schildering' weergeeft wat
hem innerlijk bezighoudt. Nie
mand zal kunnen ontkennen
dat tatoeage-artieste Jil Jordan
geen schitterend werk afle
vert, maar om daar nu altijd
mee rond te lopen! Nee. Overi
gens is de conditie van de huid
van belang bij de uitkomst van
de tatoeage. De zon heeft een
slechte invloed, maar ben je
vegetariër dan beschik je veel
al over een gezonde en daar
door gemakkelijk te bewerken
huid.
Populair
Bodypiercing wint heel snel
terrein. Vooral in San Francis
co is het uiterst populair in
progressieve en alternatieve
kringen. En die gaatjes, met
hun bijbehorende sieraad, zijn
niet langer alleen voor het oor
of de neus bestemd. Ze worden
op de meest pijnlijke plaatsen
geprikt om de sexuele revolu
tie een nog opwindender tintje
te geven.
Mooi, maar vooral tekenend is
het onderwerp over de duizen
den scriptschrijvers die Holly
wood bevolken. „Iedereen
schrijft hier een script" en bij
na net zoveel andere mensen
verdienen daar dan weer een
(vaak dikkere) boterham mee
dan al die schrijvers. Zo is Jus
tin Dardis een literair agent en
analyseert Elin Guthrie verha
len. Ze zien er gelukkig en flo
rissant uit. Uit hun verhalen
blijkt, dat het voor de schrij
vers vooral van belang is te we
ten hoe het spel wordt ge
speeld. Wie script- en emigra
tieplannen heeft en wat inzicht
wil krijgen, moet niet vergeten
om morgen te kijken.
Het Requiem van Verdi door de COV
Scheveningen, de Zangkoren Deo
Sacrum Poeldijk en het Eurochor met
medewerking van het Residentie Or
kest en vocale solisten. Het geheel
onder leiding van Jos Vranken. Anton
Philipszaal, Den Haag. Gisteravond.
Dirigent Jos Vranken en zijn
koren smaakten gisteravond
het genoegen Verdi's 'Requi
em' te kunnen uitvoeren voor
een talrijk publiek: de Anton
Philipszaal was uitverkocht. In
een tijd waarin de amateuristi
sche muziekbeoefening het
bijzonder moeilijk heeft is het
een goede zaak, dat het pu
bliek massaal onderstreept dat
de amateurs het zout in de mu-
ziekpap betekenen.
De weergave van het 'Requi
em' kwam tot stand in samen
werking met het Residentie
Orkest. Toch altijd weer een
uniek gebeuren dat samen
gaan van een beroepsorkest en
een amateurkoor onder leiding
van een koordirigent. Jos
Vranken was de bindende
kracht tussen orkest, solisten
en een drietal koren: de COV
Scheveningen, de Zangkoren
Deo Sarum Poeldijk en het Eu
rochor bestaande uit koristen
uit meerdere Europese landen.
Vranken is er op imponerende
wijze in geslaagd het geheel tot
een eenheid te smeden. Geen
sinecure, Verdi stelt aan de uit
voerenden hoge eisen. De ver
tolking wist van de eerste tot
de laatste noot te boeien, de
koorleden kenden hun partij
en uitstekend en reageerden
alert, de orkestleden leverden
aan het eind van een lang en
emotioneel seizoen een rede
lijk goede prestatie, kortom,
Vranken werd in de gelegen
heid gesteld zijn muzikale in
tenties te realiseren. Over het
algemeen nam Vranken de
tempi aan de rustige kant,
sommige solisten probeerden
een eigen tempo te verwezen
lijken. De sopraan Dorris van
de Meerendonk en de alt Mar-
gareth Beunders meenden de
clementie van het publiek te
moeten inroepen vanwege een
opkomende verkoudheid. Van
twee vakvrouwen zou een
meer professionele instelling
mogen worden verwacht. De
sopraan had rijkelijk veel into
natie-problemen, maar ver
toonde OQk weinig affiniteit
met de geest van het 'Requi
em'. De alt etaleerde ook nu
haar wonderschone geluid
maar zij zal een neiging tot zal
vend zingen moeten onder
drukken. De bas Pieter van
den Berg, een oude rot in het
vak, is een vocalist waarop een
dirigent kan bouwen. Ster van'
de avond was Ludwig Van Gij-
segem, een tenor met een gou
den stem die in al zijn vertol
kingen tot op de bodem van de
muziek gaat. Zijn weergave
van het 'Hostias et preces tibi'
was van een uitzonderlijke
schoonheid.
100 SLAAPKAMERS - 100 SLAAPKAMERS - 100 SLAAPKAMERS - 100 SLAAPKAMERS - 100 SLAAPKAMERS - 100 SLAAPKAMERS - 100 SLAAPKAMERS - 100 SLAAPKAMERS
Kom eens kijken naar Nederlands grootste kasten-presentatie!
Exklusief
bij „Oase"
alle
denkbare
kast-
Accessoires: draadkorven - kledingrekken - dassenhangers -
schoenenrekken - uittrekunits - ladenblokken - kledingroedes -
legplanken - binnenverlichting - etc.
Schuifdeurwand en
van vloer tot plafond en van wand tot wand
Schuifdeurwanden zijn in iedere kamer toepasbaar en in vele
deur- en kleur uitvoeringen verkrijgbaar.
Kastdeuren, of ze nu draaien - schuiven - rollen - vouwen of speciaal op-maat gemaakt, Oase heeft ze allemaal!
I DE 10 PLUSPUNTEN:
1. Speciaalzaak in slaapkamers.
2. Nergens een grotere keuze.
3. Speciaal sloapodviescentrum
4. De kollektie Hülsta slaapkamers.
5. Goed bereikbaar en makkelijk
parkeren.
6. Deskundige voorlichting
7. 12'/2 jaar garantie.
8. Levering door de gehele Benelux.
9. Gratis thuisbezorgen en monteren.
10. Eigen meubelmakerij.
hülsta !Z SWISSHLBS
Slaapkamer Speciaalzaken
Maak van uw slaapkamer een „Oase"
VESTIGINGEN IN:
ARNHEM Woonboulevard Arn
hem-Zuid BLEISWIJK Hoefweg
137 CAPELLE A/D IJSSEL Meu
belboulevard DEN BOSCH Meu
belboulevard de Herven t DIE-
MEN Meubelboulevard de Sniep
SON/Eindhoven Meubelplein
Ekkersrijt ENSCHEDE Meubel
plein Schuttersveld GRONINGEN
Meubelboulevard Peizerweg
HEERLEN Woonboulevard In de
Cramer LEIDSCHENDAM Win
kelcentrum Leidsenhage
SLIEDRECHT Meubelboulevard
UTRECHT Woonboulevard Kana
leneiland ZOETERWOUDE/RIJN-
DIJK Meubelboulevard Rijneke
Dit masker met veren uit Zaire is een van de voorwerpen die te zien
zijn op de tentoonstelling 'Kings of Africa', die tot en met 27 augustus
in Maastricht te bezichtigen is
FOTO:ANP
MAASTRICHT - Armoe,
aids en - in het gunstigste
geval - een monsterlijk
souvenir dat tante mee
bracht van haar geheel
verzorgde safari door Ke-
Dat zijn de dingen die de mees
te westerlingen voor zich zien
bij de naam Afrika. Dat dit
beeld schandelijk eenzijdig is,
blijkt onomstotelijk op de ten
toonstelling Kings of Africa,
die tot en met 27 augustus
wordt gehouden in het Maas
trichts Expositie en Congres
Centrum (MECC).
Er zijn daar bijna tweehonderd
artistiek hoogwaardige kunst
werken te zien uit oude cen
traal Afrikaanse koninkrijken.
De stukken, uit het bezit van
het Berlijnse Museum voor
Volkenkunde, bevinden zich
in Maastricht in een opzienba
rend labyrint van de Italiaanse
ontwerper Ettore Sottsass. De
bezoeker loopt als het ware in
een donker dorp en wordt on
dergedompeld in de mystiek.
Macht
De tentoongestelde paleis
kunst vertegenwoordigde wel
iswaar macht en prestige,
maar de Afrikaanse koningen
waren hooguit de eersten on
der hun gelijken. „Iedereen
was gelijk, omdat iedereen af
hankelijk was van God", legt
Prins Claus in zijn voorwoord
van de catalogus uit. „De be
sluiten van een regeerder wer
den alleen geaccepteerd -
en ook alleen maar genome-
n - als ze wensen en behoef
ten van de gemeenschap weer
gaven", aldus de prins.
In Afrika vertegenwoordigde
de koning zijn volk ook als ge
heel tegenover de wereld van
de voorouders, de geesten en
de goden. Hij werd beschouwd
als het kanaal waardoor boven
natuurlijke bijstand de samen
leving bereikte en kon ook
worden afgezet of zelfs gedood
als zijn volk door rampen werd
getroffen.
Belevenis
Ook zonder kennis van deze
achtergrond is de tentoonstel
ling een belevenis. Dat is voor
een zeer belangrijk deel te
danken aan het ontwerp van
Sottsass, die de mystiek volle
dig in tact liet en eigenlijk ver
sterkte door de kunstwerken,
omgeven door warme kleuren,
in een soort straatjes achter
vensters van gaas te plaatsen.
De kunstwerken hebben zelf
echter voldoende in huis om te
boeien. De bezoeker zal Picas
so begrijpen die zei dat Afri
kaanse kunst de beste was die
hij ooit had gezien. Bij binnen
komst wordt de tentoonstel-
lingsganger met recht vorste
lijk ontvangen door twee ko-
ningsbeelden uit Cameroun.
Nog maar net binnen treft men
dan de met schelpen en blau
we kralen versierde troon van
koning Njoya aan, althans de
naar verluidt ook zeer kostbare
kopie die hij in 1908 aan Keizer
Wilhelm II schonk.
Prins Njoya, de kleinzoon van
genoemde koning, was bij de
opening van Kings of Africa,
die onlangs plaatsvond, aan
wezig. Hij vertelde ervan te
dromen een dergelijke ten
toonstelling. eens in Afrika te
mogen organiseren, maar dat
zoiets nu nog technisch onmo
gelijk is, bij voorbeeld met het
oog op de conservering. De
kunstwerken hoeven ook niet
definitief terug, zo viel uit de
woorden van de prins op te ma
ken, want eens gegeven blijft
gegeven voor een Afrikaan.
Ook uit Cameroun zijn twee
enorme trommels, waaronder
één in de vorm van een olifant.
Behalve uit Cameroun zijn er
spullen uit Zaïre en Angola.
Het gaat om beelden in alle
soorten en maten (opvallend is
de uitstraling van de zoge
noemde krachtbeelden uit Zaï
re), gebruiksvoorwerpen als
meubels en pijpen, religieuze
voorwerpen en muziekinstru
menten (zoals een harpje op
voetjes uit Zaïre). Het meeste
stamt uit de vorige eeuw. Bij
de tentoonstelling is een meer
dan 300 pagina's tellende, ge
bonden catalogus uitgegeven,
ook naar een ontwerp van Sott
sass. Behalve het voorwoord
van prins Claus zijn er diverse
inleidingen in het boek te vin
den, waaronder die van initia
tiefneemster Erna Beumers,
conservator Afrika van het
Museum voor Volkenkunde in
Rotterdam. De prijs is 75 gul
den.
Steun
