LEIDEN OMGEVING
SVI-lokatie Zuid-West
te haastig aangewezen
Leidenaar pleegde jarenlang incest met vijf dochters
HOFJES IN LEIDEN
Het Groot Sionshofje:
voor weduwen verboden
'Bebouwing Kooilaan moet niet doorgaan'
Krakers kantoorpand Hooigracht
moeten waarschijnlijk weer weg
Slimme EHBO-kit
r~ -
§x--
CcidócSoiruMit
VRIJDAG 3 JULI 1992
DEN HAAG/LEIDEN - Wegens ontucht
met vijf van zijn zes dochters is bij de recht
bank in Den Haag drie jaar gevangenis
straf, waarvan een jaar voorwaardelijk, ge
ëist tegen een 59-jarige Leidenaar. Bij zijn
oudste dochter had de man ook nog een
meisje verwekt, waar hij ook ontucht mee
zou hebben gepleegd. De incest heeft jaren
lang geduurd. Pas vorig jaar deden twee
dochters aangifte. Justitie wist al sinds
1987 van de incest. Maar men kon pas in
grijpen toen twee dochters vorig jaar aan
gifte deden. De Leidenaar misbruikte deze
meisjes tussen 1982-1989. Hij hoefde zich
gisteren bij de Haagse rechtbank niet te
verantwoorden voor de incest bij de drie an
dere slachtoffers. Die hebben nooit aangif
te willen doen. De Leidenaar is streng gelo
vig - 7de dag adventist en heeft zijn
vrouw via het geloof leren kennen, zo bleek
tijdens de zitting. Rechtbank-presidente,
mr. E. Timmermans, las uit het proces ver
baal, dat de kinderen het thuis niet echt ge
zellig hadden gevonden. Zij leden zwaar
onder het slechte huwelijk van hun ouders
en spraken met weinig sympathie over hun
moeder, die een dominante rol in het gezin
zou hebben gehad. Zij deed steeds een
beroep op haar omgeving, omdat zij hart
klachten heeft en soms met zelfmoord
dreigde. Volgens het psychiatrisch rapport
reageerde de man zijn spanningen en frus-
taties sexueel af. De sexuele relatie met zijn
vrouw was niet goed en de man richtte zich
in toenemende mate op zijn dochters, die
hij sexueel aantrekkelijk vond. Volgens het
rapport is de kans op herhaling niet denk
beeldig en zou de man eventueel incest-da-
der project bij het RIAGG moeten volgen.
Zowel de reclassering als de psychiater
pleitten tegen een onvoorwaardelijk cel
straf. De slachtoffers, en ook de moeder,
zouden daar geen baat bij hebben. Daarbij
moest de man TBS opgelegd krijgen. De of
ficier van justitie wilde gisteren echter
niets weten van een slechts voorwaardelijk
celstraf gecombineerd met een therapie.
Gezien de ernst van de zaak, was slechts
een langere celstraf afdoende, meende mr.
Renckens. Zij hoopte dat dit ook een af
schrikwekkend effect zou hebben op ande
re incestplegers. De verdachte zat gisteren
sprakeloos en aangeslagen in de beklaag
denbank. "Ik heb echt spijt", was het enige
wat hij aan het eind van de zitting kon zeg
gen. Eerder had hij al bekend. Hij weet de
incest toen aan de slechte seksuele relatie
met zijn vrouw. Daardoor was hij niet opge
wassen tegen de aantrekkingskracht van
zijn dochters. Zijn raadsman, mr. D. Las-
schuit, overhandigde de rechtbank giste
ren een brief van de huisarts. Die meende
dat de man lichamelijk en geestelijk niet in
staat was om een langere celstraf te onder
gaan. De raadsman pleitte voor de incest-
dader therapie of de door reclassering aan
bevolen zware RIAGG-therapie. Uitspraak
over twee weken
Toch snookercentrum
aan Utrechtse Veer
LEIDEN Er komt vrijwel
zeker een snookercentrum in
de voormalige panden van het
ambulancebedrijf van de ge
broeders de Jong aan de
Utrechtse Veer.
De volledige raadscommissie
voor ruimtelijke ordening
stemde gisteren in met het be
sluit van het college van b en
w om de bezwaren hiertegen
ongegrond te verklaren. Om
wonenden hadden bezwaar
gemaakt omdat ze vreesden
dat het meer als café dan als
snookercentrum zou gaan die
nen.
Geen nieuwbouw aan
Korevaarstraat
LEIDEN - De plannen voor nieuw
bouw bij het gebouw van de bakkerij
'Vooruit' aan de Korevaarstraat zijn af
geblazen. Niet alleen de voorgevel,
maar het gehele gebouw zal behouden
blijven. Dat zei wethouder T. van Rij
gisteren toen hem door de fractie van
de Socialistiese Partij alternatieve
plannen voor dit pand werden aange
boden. Eerder had een Haags architec
tenbureau een ontwerp germaakt Vol
gens de SP zou het gebouw een cultu
rele invulling kunnen krijgen, bijvoor
beeld een theater. Dit is volgens Van
Rij niet erg waarschijnlijk, omdat de
gemeente geen geld wil bijleggen op
de exploitatie van het pand.
Diep verscholen liggen ze in de binnenstad. Op de binnen
plaats is het enige hoorbare het ruisen van de bomen en het
getwinkeleer van de merels. Een poes koestert zich in de
zon. Hofjes, de kleine oases van rust in het drukke stadsle
ven. Leiden telt er niet minder dan 35, elk met een eigen ge
schiedenis. Gedurende de zomer maken wij een wandeling
langs een aantal van deze stille plekjes, kleine stukjes ver
stilde schoonheid in een levendige stad.
Het Groot Sionshofje.
I FOTO: WIM VAN NOORT
LEIDEN - Het Groot Sions
hofje aan de Sionsteeg 4 heeft
een bewogen geschiedenis
achter zich. Het werd gesticht
in het jaar 1480, stond ooit
zelfs ergens anders en is aan
het eind van de jaren zestig
gekraakt. Op zoek naar de
wortels van het hofje, dat
haar naam ontleent aan het
Nieuwe Testament (Op de
berg Sion werd immers het
Laatste Avondmaal gehou
den). De stichters van het
Groot Sionshofje waren Huge
van Zwieten en Luytgairt
Claisdochter van Boschuy-
sen. Ze hadden beiden blauw
bloed en bezaten het nodige
geld en bezittingen. In 1480,
toen ze het hofje stichtten,
bestemden ze het oorspron
kelijk voor veertien oude
echtparen. Deze werden in
hun onderhoud voorzien,
doordat (de nakomelingen
van) van Zwieten en Clais
dochter van Boschuysen be
zittingen en geld schonken.
Met nadruk werd vermeld
dat de twee stichters, beiden
bibliofiel, hun boeken 'tot
ewigen dagen' in het huis wil
den bewaren.
Het hofje werd oorspronke
lijk gesticht aan de Papen
gracht. De Commandeur en
de Huiszittenmeesters van
de Pieterkerk kregen het be
heer over Sionshofje. De
huiszittenmeesters zorgden
toentertijd voor thuis wonen
den armen. De bejaarde be
woners moesten bij hun in
trede verklaren zich aan be
paalde 'huisregels' te hou
den. Eén van de belangrijkste
regels was erg vrouw-on
vriendelijk: een vrouw moest
het hofje verlaten wanneer
haar man was overleden. Om
toch enigszins humaan over
te komen mocht ze als troost
de helft van de bezittingen
meenemen. Een weduwnaar
mocht gewoon in het, hofje
blijven wonen. Maar als hij
hertrouwde, was ook voor
hem het sein gekomen om te
vertrekken. Om alleenstaan
de vrouwen te helpen stichtte
Juffrouw Emmerantia Ban
ning in 1641 als tegenhanger
het Weduwenhofje ('Klein
Sionshofje').
Verval
Toen het hofje in de 17-de
eeuw in verval raakte, gingen
er stemmen op om het te ver
plaatsen. Als lokatie zou dan
de Herengracht kunnen die
nen. Deze was toen aangewe
zen voor stadsuitbreiding.
Het stadsbestuur stond de
verhuizing naar deze locatie
echter niet toe. Omdat ze toch
ook wel inzag dat er wat
moest veranderen, gaf ze in
1668 toestemming voor een
ander plan. Het Sint Pieters
Begijnhof aan de Sint Jo-
sephsteeg (de huidige Sions-
steeg) moest nodig worden
opgeknapt. Haar bewoners
moesten verhuizen naar 'het
Mierennest*, een klooster
complex aan de Oude Vest.
Bij de verhuizing van de be
woners van de Papengracht
naar de Sint Josephsteeg
werd boven de poort van het
hofje een zwarte steen ge
plaatst met het opschrift
'Zion'.
In 1837 kwam er een frisse
wind opzetten. Bewoners van
het hofje moesten opeens
'dankbaar zijn en behoren te
blijven voor het voorrecht
hen ten deel gevallen'. Hen
werd voortaan honderd gul
den entree-geld in rekening
gebracht, plus een welkomst
gift van anderhalve gulden.
Er veranderden echter ook
dingen ten goede. Vrouwen
mochten na 1803 in het Groot
Sionshofje blijven wonen, na
dat hun man gestorven was.
Begin deze eeuw waren som
mige huisjes aan een opknap
beurt toe. In 1913 werden
deze gerenoveerd. Gelukkig
heeft deze nauwelijks in
vloed gehad op het histori
sche aanzicht. In de woelige
jaren zestig kraakten enkele
jongeren het hofje en kwam
uit het binnenplaatsje de
geur van hasj.
Het hofje is nu bezit van de
Diaconie van de Hervormde
Gemeente in Leiden. Voor re-
notie van het hofje is door de
gemeenteraad vorige maand
krediet verleend.
Bron: Hofjes van Leiden;
H. Kleibrink, R. Spruit; Lei
den 1979.
LEIDEN - De plannen om op
het grasveld bij de hoek van de
Kooilaan en de Willem de Zwij
gerlaan een acht verdiepingen
hoge woontoren te bouwen,
moeten alsnog worden afge
blazen. Dat zei het WD-raads-
lid L. Driessen gisteren tijdens
de vergadering van de raads
commissie voor ruimtelijke or
dening.
De gen ^ente heeft eerder be
sloten op deze hoek 46 wonin
gen te bouwen. Ook Driessen
heeft voor deze plannen ge
stemd, maar zij heeft haar me
ning herzien. „Het veld wordt
nu veel door de jeugd gebruikt.
Als het grasveldje verdwijnt
zou de buurt in de problemen
kunnen komen".
Volgens Driessen zouden de
plannen beter kunnen worden
LEIDEN De lokatie
Voorschoterweg is te voor
barig naar buiten ge
bracht als mogelijke
bouwlocatie voor de schei-
dings- en vergistingsin-
stallatie (SVI). Er had ge
wacht moeten worden op
de definitieve milieu-ef-
fectenraportage, voordat
een voorkeur voor een
plek uitgesproken zou
worden.
Dit klonk gisteravond una
niem uit de monden van de
fractieleden, die zitting heb
ben in de commissie milieu. Ze
reageerden op de voortgangs
rapportage over de SVI. die en
kele weken geleden versche
nen is. Uit het hierin genoem
de voorlopig onderzoek naar
de milieueffecten een voor
schot op de officiële milieuef
fectenrapportage (MER)
bleek, dat de Voorschoterweg
als lokatie te prefereren is bo
ven de Rhijnhofweg in Oegst-
geest. In Leiden Zuid-West is
volgens de MER namelijk
geen overlast te verwachten
van stank of lawaai, terwijl in
Oegstgeest enkele woningen
en bedrijven in de hinderzone
zouden komen.
De kritiek richtte zich gister
avond met name op het vroege
tijdstip, waarop de Voorscho
terweg in de schijnwerpers is
komen te staan. CD A-raadslid
C. Kramp had zich geërgerd
aan een radio-interview, dat
wethouder H. de la Mar (mi
lieu) afgelopen zondag had ge
geven. Hierin had hij onom
wonden verteld dat de SVI
waarschijnlijk in Zuid-West
komt te staan. Volgens de wet
houder is openheid echter no
dig. „De bewoners moeten we
ten dat we, als de definitieve
MER in september positief uit
valt, daar een installatie willen
neerzetten. Ze moeten zich nu
kunnen wapenen tegen alle
cijfers en gegevens, die dan op
hen af zullen komen".
Onderzoek
De bewoners van Zuid-West
hebben geschokt gereageerd
op een mogelijke komst van de
SVI in hun wijk. De la Mar wil
aan de protesten van de bewo
ners tegemoet komen, door
25.000 gulden per jaar ter be
schikking te stellen voor een
onderzoek naar eventuele
overlast van de SVI. De la Mar:
„De bewoners mogen zelf be
palen op welk tijdstip het on
derzoek gebeurt. Bovendien
leggen we ons neer bij de uit
slag van het onderzoek. We
zullen dus niet zeggen dat de
onderzoeksmethode fout was
of iets dergelijks". Als het on
derzoek wijst op geur of la-
waai-overlast, dan moeten er
maatregelen worden getroffen.
Werken deze niet, dan wil De
la Mar de SVI resoluut sluiten.
PvdA-raadslid C. de Boer
vroeg zich af wat precies de cri
teria zijn voor de te onderzoe
ken overlast. De la Mar bena
drukte dat het begrip overlast
rekbaar is.Als er bijvoorbeeld
door de bouw van een nieuwe
flat een andere windrichting
ontstaat, waardoor een even
tuele geur ruikbaar zou wor
den, dan is dit reden om maat
regelen te nemen". WD-er
A. Geertsema meende dat het
te reserveren bedrag in ieder
geval zo laag mogelijk moet
zijn, omdat de overlast simpel
weg voorkómen moet worden.
In het najaar zal de Gevulei, de
Gemeenschappelijke Vuilver
werking van de Leidse regio,
moeten besüssen over de bouw
van een SVI.
'De la Mar verbindt politieke loopbaan aan oprichting fabriek'
li
LEIDEN - „We zijn op zich
niet tegen een compostfabriek,
maar wel tegen een experi
ment zoals de SVI aan de rand
van een woonwijk. We zijn
bang voor de volksgezondheid
en de overlast". Dit zegt
K. Griffioen, penningmeester
van de stichting Stop Vuilver
werking Voorschoterweg Lei
den (SVVL).
De stichting heeft tot nu toe
twee gesprekken met wethou
der H. de la Mar (milieu) ge
had. Griffioen: „We denken
dat hij zijn politieke loopbaan
aan de oprichting van de, fa
briek heeft verbonden, dus hij
schildert haar zo optimistish
mogelijk af. Maar wij zijn te
gen de komst van de SVI. We
hebben tenslotte al ervaring
met de stank van de rioolzuive
ring. Doordat de wind meestal
zuid-oost staat, trekt de stank
heel Zuid-West binnen. Dat zal
met de fabriek ook het geval
zijn". Hij wijst bovendien op
de mogelijke toekomstige wo
ningbouw aan de Voorschoter
weg. „Je gaat toch niet midden
in de dan ontstane woonkern
zo'n fabriek bouwen? En voor
al niet wanneer ze als experi
ment meteen wordt nage
bouwd". Griffioen twijfelt bo
vendien aan de nauwkeurig
heid van de voorlopige Milieu-
effèctenrapportage (MER). „Ik
heb enkele nieuwe rapporta
ges uit de MER onder ogen ge
had. Bij sommige onderwer
pen, zoals het bodemonder
zoek, stond ingevuld dat het
resultaat hiervan bij de andere
lokatie, in Oegstgeest, gewoon
niet bekend was".
De SVVL wil graag al bij voor
baat de beloofde 25.000 gulden
gemeentelijke onderzoeksbij
drage naar eventuele overlast
ontvangen. „Dan kunnen we
tenminste een contra-experti
se houden, als de definitieve
MER verschijnt. Dat is beter
dan een onderzoek te starten
als de fabriek er al lang en
breed staaf'. De la Mar vindt
deze wens echter te voorbarig
en meent dat de SVVL eerst
maar de MER moeten afwach
ten.
De stichting is op dit moment
volop bezig geld in te zamelen
onder de bewoners. „Om de ju
ridische procedures te kunnen
betalen die we zullen starten
als de bouw doorgaat". Begin
september organiseert de
stichting een hoorzitting voor
alle buurtbewoners, waarin ze
nogmaals zal proberen de be
woners te mobiliseren.
Jongen valt
van steiger
LEIDEN - Een 16-jarige jon
gen uit Leiden is gisteren bij
een renovatiepand aan de He
rengracht van een bouwsteiger
gevallen. Hij heeft daarbij
waarschijnlijk zijn rechter
been gebroken. De jongen was
bezig met een afdaling aan de
buitenzijde van de steiger.
Toen hij zijn voet op een zoge
heten 'schoor', een diagonale
dwarsverbinding, zette, stootte
hij ook een borgpen uit de stei
ger. De schoor schoot daarop
los. De Leidenaar viel van de
derde 'slag', ongeveer vanaf de
tweede verdieping, naar bene
den. Een stapel bouwmateria
len kon zijn val nog breken.
Parkeercontroleurs
voelen zich beledigd
LEIDEN Een 36-jarige
Katwijker is gisteravond
rond tien voor half zeven
aangehouden wegens 'bele
diging van een ambtenaar in
functie'. Even tevoren had
hij van twee vrouwelijke par
keercontroleurs op de Garen-
markt een parkeerbon gekre
gen. De Katwijker was het
hier echter volstrekt niet
mee eens en maakte de twee
controleurs uit voor alles wat
niet mooi was. Nu zijn de
mensen van de dienst Par
keerbeheer wel wat gewend,
maar deze woedeuitbarsting
was hen te gek. Zij deden
daarop aangifte. De man is
rond half tien weer in vrij
heid gesteld.
Post verdwenen
LEIDEN Uit de hal van
een flat aan de Arendshorst
zijn gistermorgen rond elf
uur drie bundels poststuk
ken verdwenen. Terwijl de
33-jarige postbode net een
andere bundel aan het 'uitlo
pen' was, lagen drie andere
bundels in de hal te wachten.
Op de PTT'er, wel te ver
staan, niet op de dief.
'Brughangen' in Leiden valt mee
LEIDEN Het zogenaamde
'brughangen', aan bruggen
hangende en op brugpeilers
spelende jongeren, lijkt in Lei
den nauwelijks voor te komen.
Provinciale brugwachters
klaagden onlangs over de toe
name van spelende jeugd op
bruggen. Ze zouden bij om
hooggetrokken bruggen vanaf
het hoogste punt in het water
springen, wat zeer gevaarlijk
P. Haanstra van de directie
Waterwerken meent dat het
'brughangen' met name voor
komt bij bruggen die op af
stand bediend worden. Kinde
ren zouden daar niet afge
schrikt worden door brug
wachters, omdat ze er eenvou
dig niet zijn. De wachters ope
nen en sluiten de bruggen van
af één centraal punt. Deze
bruggen zijn volgens hem
voornamelijk provinciale
bruggen. In Leiden staan er
ook een paar, met name over
het Rijn en Schiekanaal. Hier
komt het 'brughangen' vol
gens Haanstra echter niet
voor. Volgens A. van Paridon
van de Markt en Warendienst
zijn er ook geen alarme/ende
signalen van brugwachters bij
de kleinere bruggen. Ze
moeten één tot twee keer per
week naar deze bruggen toe
om het scheepverkeer er door
te laten. „Bij mooi weer sprin
gen er dan wel eens kinderen
in het water. Deze worden dan
gesommeerd op te houden".
Het gekraakte kantoorpand aan de Hooigracht nummer 40.
I FOTO: WIM VAN NOORT
gerealiseerd aan de andere
kant van de Kooilaan. „Het
grasveldje daar wordt nauwe
lijks gebruikt, want dat ligt vol
met hondepoep". De discussie
hierover zal na de zomer wor
den gevoerd, als de concrete
bouwontwerpen gereed zijn.
Wethouder T. van Rij liet ech
ter doorschemeren vast te wil
len houdên aan het raadsbe
sluit.
DEN HAAG/LEIDEN - De
krakers in het pand Hooi
gracht 15 zullen zeer waar
schijnlijk het veld moeten rui
men. Dat liet kort-gedingrech-
ter mr. J. de Groot gisteren
doorschemeren tijdens een
kort geding dat de eigenaar
van het pand. J. Platteel, heeft
aangespannen tegen de huidi
ge bewoners.
Door hun aanwezigheid zou
het monumentale pand onver-
zekerbaar zijn. Bovendien is
het nu voor de eigenaar onmo
gelijk de kantoorruimte te la
ten verbouwen. Platteels
raadsman, mr. R. Kohne,
schilderde de krakers van het
pand tijdens het kort geding af
als regelrechte vandalen. „De
bewoners behoren tot de harde
kern van de Leidse kraakbe
weging", betoogde hij. "Zij
trekken van pand tot pand en
deinzen niet terug voor grote
vernielingen". De raadsman
rekende voor dat de krakers in
het Hooigracht-pand al voor
75.000 gulden hebben ver
nield. Een verzekering kan de
eigenaar nergens meer afslui
ten. Bij een eventuele brand
dreigt Platteel daardoor onge
veer 400.000 gulden, de waarde
van het pand, te verliezen. De
krakers dwarsbomen boven
dien zijn plannen om het pand
te gaan verhuren. Platteel had
al een aannemer in de arm ge
nomen om de kantoorruimte
te verbouwen tot een studen
tenhuis. De aannemer kan nu
niet aan de slag. Spoedige ont
ruiming was volgens Kohne
daarom nu gewenst.
De raadsvrouw van de krakers,
mr. C. Brule, betwijfelde ech
ter of de bouwplannen van
Platteel wel zo serieus zijn. De
huisbaas zou de verplichte
bouwvergunning nog niet eens
hebben aangevraagd bij de ge
meente. Volgens Brule is het
ook nog maar de vraag of bur
gemeester en wethouders die
vergunning zal verlenen.
Kraakwacht
De bewering dat de krakers
grote vernielingen hebben
aangericht. ontkende zij
krachtig. De bewoners hebben
alleen maar de buitendeur ver
stevigd, om ongewenst bezoek
buiten te houden, verklaarde
de advocate. Platteel kreeg
steun van en 25-jarige man, die
een kamer in het pand zou
hebben gehuurd, tot het mo
ment waarop de krakers hem
eruit zetten. Voor de rechtbank
eiste ook hij gisteren zijn ka
mer terug. Volgens de krakers
zou de man echter geen werke
lijke huurder zijn maar een zo
geheten 'kraakwacht'. Hij be
schikte in het pand immers
niet over gas en electra.
Deze man werd ook door de po
litie in Leiden niet beschouwd
als werkelijke bewoner. De po
litie weigerde namelijk over te
gaan tot ontruiming toen het
pand twee maanden geleden
voor het eerst werd gekraakt.
Platteel moest indertijd ook
een beroep doen op dezelfde
kort geding-rechter. Die be
paalde toen dat het pand per 1
juni moest zijn ontruimd. De
Groot liet gisteren opnieuw
blijken weinig sympathie te
hebben voor krakers. Volgens
hem zouden de huidige bewo
ners geen enkel respect heb
ben voor de eigenaar.
Uitspraak op 16 juli.
Deze handzame EHBO-kit voor
thuis, in de caravan, auto of
boot, is voor u als u een
nieuwe abon
nee aanbrengt
De nieuwe
abonnee wordt ook
hartelijk onthaald:
deze krijgt de krant
de eerste twee weken
gratis.
1 Noteer als nieuwe abonnee ingaand
e:
i Dhr./Mevr.:
Voorl.:
Straat:
Postcode/plaats.
Telefoon:
(voor controle bezorging)
Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
Daarna wordt het abonnementsgeld betaald per:
I maand (automatische betaling) f 27,00
O kwartaal (automatische betaling) f 79,80
O kwartaal via acceptgiro f 82,80
I Stuur als dank de EHBO-kit naar:
Naam:
Stuur deze bon in een open envelop - postzegel niet nodiè - naar de 1
Leidse Courant, antwoordnummer 998. 2501 VC Den Haag JNZ
£etdóc(3owurnt
■lllirillHllIHgHH.lil»
