mmuo
Dubbelrol
Massaal protest
van boeren tegen
streekplan Brabant
S T AIT MUI
Wao begint na kwart eeuw aan een nieuw leven
CcidócSoivumt
BINNENLAND
CBS verwacht groei
aantal huishoudens
FSV protesteert tegen
bezuinigingen bij NS
the Society shop«
Hoge verwachtingen rond aidsconferentie
BEROEMDE TERRASSEN
Kubussen balanceren boven
de Rotterdamse terrassen
WOENSDAG 1 JULI 1992
DEN HAAG Het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS) verwacht dat het aantal huis
houdens tussen 1990 en 2010 met 1,2 miljoen zal
groeien tot 7,2 miljoen. Het aantal niet-gehuw-
de paren neemt toe van 400 tot 600.000. Ook het
aantal éénpersoonshuishoudens groeit sterk:
van 1,7 naar 2,6 miljoen. Terwijl nu één op de
vier huishoudens uit één persoon bestaat, zal
dat over twintig jaar één op de drie huishoudens
zijn. Het gemiddelde huishouden zal in 2010 uit
2,27 personen bestaan, tegen 2,45 in 1990. De
toename van het aantal huishoudens met 1,2
miljoen kan voor ruim de helft worden toege
schreven aan de groei van de bevolking. De rest
van de toename komt door veranderingen in de
leeftijdsamenstelling van de bevolking en door
gedragsveranderingen.
Bejaardenoorden pleiten voor
snelle invoering plan-Simons
UTRECHT Als het aan
voorzitter C.J. Korver van de
Vereniging van Nederlandse
Bejaardenoorden (VNB) ligt,
mag er niet meer worden ge
treuzeld over de invoering
van de stelselherziening in
de gezondheidszorg (plan-
Simons).
Volgens hem is het in het be
lang v£n de zorg voor oude
ren dat er één financierings
regime komt, waarbij de in
tramurale zorg voor ouderen
onderdeel is van die beoogde
zorgverzekering. Korver
deed deze uitspraken van
daag tijdens de opening van
de algemene vergadering
van de VNB in Ede. Hij he
kelde daar de politieke dis
cussie over het plan-Simons
dat volgens hem dreigt te
verzanden in procedure-dis
cussies over het aftreden van
Simons of het optreden van
de CD A-senator Kaland.
Korver riep de kamerleden
en het kabinet dan ook op
om te praten over de inhoud
van de zorg en niet over al
lerlei barrières die worden
opgeworpen om de stelsel
herziening tegen te houden
of te vertragen.
UTRECHT - De spoorwegvakbond FSV heeft gis
teren protest aangetekend tegen een bezuinigings
operatie die volgens haar op stapel staat bij de
dienst Bedrijfsbeveiliging van de Nederlandse
Spoorwegen. NS ontkent dat er van zo'n operatie
sprake is. Volgens de FSV dreigen afspraken die
vorig jaar zijn gemaakt om agressie tegen te gaan,
nu door bezuinigingen op het beveiligingsperso
neel ongedaan gemaakt te worden. Ze zegt dat er
bij het personeel ook onrust en onbegrip is ont
staan over een mogelijke reorganisatie van de Hon
denbrigade. Uitvoering van dit voorstel leidt tot
een verdere isolatie van NS-personeel op de kleine
stations, doordat de bedrijfsbeveiligingsdienst
geen personeel heeft om hier toezicht te houden,
aldus de FSV. Bovendien zou geen surveillance
meer mogelijk zijn langs de spoorbaan, evenmin
als het met honden begeleiden van voetbaltreinen.
DEN BOSCH - Meer dan
2.000 boeren met even zo
veel landbouwtrekkers
hebben gisteren in Den
Bosch luidruchtig gepro
testeerd voor het Provin
ciehuis tegen het ont
werp-streekplan van de
provincie. De manifesta
tie leidde tot fikse ver
keersopstoppingen in de
stad en op de rijksweg.
Utrecht-Den Bosch.
In het streekplan is door Gede
puteerde Staten vastgelegd
waar in de toekomst in Noord-
Brabant gewoond, gewerkt en
gerecreëerd mag worden. Ook
wordt bepaald welke gebieden
zijn bedoeld voor agrarisch ge
bruik. De boeren vinden dat in
het ontwerp-streekplan de na
druk te veel ligt op het milieu
en de natuur. Ze zijn bang dat
daardoor hun bedrijfsvoering
in gevaar komt. Daarnaast me
nen ze dat het plan voorbij gaat
aan de milieumaatregelen die
de boeren zelf al hebben ge
troffen voor hun bedrijven.
De boosheid van de boeren is
vooral gericht op de CDA-ge-
deputeerde P. Jacobs. Zij is
verantwoordelijk voor het
plan. In het verleden trad het
CDA steeds op als belangenbe
hartiger van de Brabantse boe
ren, zo stellen ze. Nu is duide
lijk dat de CDA-fractie instemt
met het ontwerp-streekplan.
Tijdens de manifestatie wer
den Jacobs en de commissaris
van de koningin F. Houben be
kogeld met onder meer eieren
en tomaten. Jacobs brak daar
op haar toespraak tot de boze
Brabantse agrariërs meteen af
en vluchtte met Houben het
Provinciehuis, in. Eén van de
leiders van de boerenbijeen-
komst haastte zich vervolgens
te stellen dat het nooit de be
doeling was geweest om zo de
manifestatie te beëindigen en
bood Jacobs zijn excuses aan.
Opnieuw
Later zegde Jacobs toe op
nieuw overleg te zullen voeren
met de boerenorganisaties in
Noord-Brabant. Ze meende dat
ze de organisaties kan overtui
gen dat geen enkel boerenbe
drijf in Noord-Brabant als ge
volg van het ontwerpplan moet
verdwijnen. „De continuïteit
van elk volwaardig gezinsbe
drijf is verzekerd. De provincie
gaat evenwel straks niet bepa
len welk bedrijf dat etiket ver
dient. Daarvoor willen we een
onafhankelijke commissie in
het leven roepen die het ver
trouwen moet hebben van de
boeren", aldus de gedeputeer
de.
Jacobs benadrukte nog dat het
alleen gaat om bedrijven die in
gebieden liggen waar in princi
pe de natuur en het milieu een
belangrijkere plaats innemen
dan de agrarische bedrijven.
Het gaat dan om 20 procent
van het Brabantse grondge
bied.
De demonstrerende boeren
hebben de provinciale politici
tot 14 juli de tijd gegeven con
cessies te doen met betrekking
tot het plan. Komen die er niet,
dan staan hardere acties op het
programma, aldus een woord
voerder van de boeren. Het
ontwerp-streekplan zal op 17
juli door provinciale staten
worden besproken. Voor die
datum denkt Jacobs de boeren
de gewenste duidelijkheid te
kunnen geven.
Commissaris van de koningin in Brabant mr. F.Houben (links) en
CDA-gedeputeerde P. Jacobs luisteren naar de protesterende boe
ren bij het provinciehuis.
FOTO:ANP
AMSTERDAM De snelheid
waarmee het H IV-virus en
daarmee de ziekte aids zich
wereldwijd verspreidt én de in
middels deels verouderde be
nadering van de aidsbestrij-
ding, maken een wereldwijde
eendrachtige samenwerking
om de epidemie onder controle
te krijgen noodzakelijk.
De internationale aidsconfe
rentie die van 19 tot en met 24
juli in de RAI in Amsterdam
wordt gehouden, kan en moet
volgens de organisatie een bij
drage leveren om de interna
tionale impasse in het bestrij
den van de gevreesde ziekte te
doorbreken. Voorzitter Jona
than Mann, hoogleraar aan de
Harvard School of Public He
alth heeft vertrouwen in het
succes van de aidsconferentie.
„De wereldwijde aanpak van
aids schiet nu tekort", ver
klaarde Mann gisteren tijdens
een persconferentie in Amster
dam. „Met de conferentie,
waarin voor het eerst een veel
heid van groepen, organisaties
en overheden zijn vertegen
woordigd, willen we een bood
schap van hoop en levëh laten
klinken. De aidsconferentie
moet bijdragen tot meer be
grip, kennis en solidariteit zo
dat de strijd tegen aids uit de
wereldwijde impasse komt. We
hebben er vertrouwen in sa
men deze epidemie te kunnen
bedwingen".
De organisatie van de aidscon
ferentie is geen sinecure. Voor
de conferentie hebben zich tot
nu toe 9.000 deelnemers aan
gemeld van wie 755 uit ontwik
kelingslanden, 3.262 uit de
Verenigde Staten, 120 uit Oost-
Europa en ruim 900 uit Neder
land.
Id
ROTTERDAM - Waar
zie je bezoekers van een
terras met een creditcard
betalen? In Rotterdam,
aan de Oude Haven om
precies te zijn.
De zon hoeft maar een beetje
te schijnen om de zakenlie
den uit hun kantoorkolossen
te lokken. Tussen twaalf en
twee uur zijn ze herkenbaar
aan de decent gestreepte
overhemden, waarvan de
mouwen een beetje zijn opge
rold. De colbertjes hangen los
over de stoelen. De moderne
zakenman bestelt tussen
twaalf, en twee uur tapas
(Spaanse hapjes) of quiche
met een spaatje. Lekker ge
zond. De oude garde houdt
het bij forse uitsmijters, friet
en een biertje. Lekker slecht
dus.
Deze bijzondere terrascate
gorie heeft geen tijd, of
neemt geen tijd, om van al
het fraais dat de Oude Haven
biedt te genieten. Winkelen
de huisvrouwen, studenten
en toeristen nemen die tijd
echter wel. En gelijk hebben
ze. Wie neerzijgt in de rieten
stoelen in het hart van het ge
bied, bijvoorbeeld bij Thea
tercafé Plan-C of Cambrinus,
heeft een prachtig uitzicht.
Zo ligt in de haven niet alleen
moeder eend met haar jon
gen, maar ook Nederlands va
rend cultuurbezit. Prachtige
oude tjalken en klippers wor
den in deze haven, beter be
kend als het Openlucht Bin-
nenvaartmuseum, opge
knapt. Op de dwarshelling
van de scheepshelling 'Ko
ningspoort' staat altijd wel
een historisch zeilend be-
drijfsvaartuig waaraan wordt
gewerkt. De klussen variëren
van twee weken tot zeven
jaar. Hoe hoger het wrakge
halte, hoe tijdrovender de
restauratie (informatie: 010-
4334430).
Het potlood
Oud en nieuw wisselen el
kaar constant af in de Oude
Haven. Moeten de schepen
van het openlucht museum
de haven uit via de oude
Spanjaardsbrug uit 1860, het
scheepvaartverkeer van de
Nieuwe Maas vaart onder de
moderne Willemsbrug door.
Deze Nederlandse versie van
de Golden Gate Bridge in San
Francisco, verbindt noord en
zuid Rotterdam met elkaar.
Boven de terrassen balance
ren de bekende kubuswonin
gen op palen. Architect Piet
Blom is verantwoordelijk
voor deze woningen in het
'Blaakse Bos'. In een model
woning wordt getoond hoe
(on)aangenaam het leven is
in een gekantelde kubus. De
woning is ingericht met spe
ciaal ontworpen en aangepast
meubilair voor deze nieuwer
wetse manier van paalwonen
(informatie: 010-4142285).
Achter de kubussen staat 'het
potlood', een woonflat met
een rond puntdak, en de su
permoderne centrale biblio
theek, 'Nederlands grootste
boekenkast'. In ieder geval is
het de enige bibliotheek met
roltrappen.
Witte Huis
Vóór de terrassen staat nog
een van Rotterdams weinige
oude gebouwen. Het 45 meter
hoge en tien verdiepingen
tellende Witte Huis, inclusief
kroeg, restaurant en terras.
Toen het in 1897 werd ge
bouwd was het de eerste en
de hoogste kantoorwolken
krabber in Europa. Dit record
is inmiddels diverse malen
gebroken. Nederlands hoog
ste kantoor staat nog steeds
in Rotterdam, de Delftse
Poort, met een glanzende
kantoortoren van 151 meter
hoog.
Onder de terrassen wordt ge
werkt aan de spoortunnel.
Eén tunnel van 3,5 kilometer
lengte die onder de Maas, het
Noordereiland en de Ko
ningshaven doorloopt. Men
sen die meer willen weten
van dit prestigieuze project
kunnen terecht bij het nabij
gelegen informatiecentrum
(010-4120050).
Rotterdam is een werkstad
en dat zullen de terrasbezoe
kers weten ook. Het gebied
rondom de Oude Haven is ei
genlijk één grote bouwput.
Het achter de terrassen gele
gen station Blaak krijgt een
nieuwe kap, ondergronds
wordt een nieuw overstapsta
tion aangelegd en de zeven-
tiende-eeuwse Wijnhaven
panden aan de rand van de
Oude Haven worden weer op
gebouwd. Deze historische
koopmanshuizen moesten
wijken voor de bouw van de
spoortunnel. Overal slingert
bouwmateriaal rond, op de
stoepen ligt zand, hekken
versperren regelmatig de
weg. Tel daar nog het drukke
verkeer rondom het gebied
bij op en de conclusie is dui
delijk. De Oude Haven vormt
een oase van rust. Behalve op
zwoele zomeravonden, dan
schuifelt een massa voetgan
gersverkeer langs de terras
sen. Lekker eten, sfeerver
lichting en livemuziek ma
ken de terrasvreugde com
pleet. Wie zei ook alweer dat
het in Rotterdam niet leuk
uitgaan is?
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen 14.00 en
15.00 uur, telefoonnr. 071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond nabe-
Duopak Fotohome films:
2x36 opnamen: f 15,-
Met 2x f 1,25 korting op
ontwikkelen en afdrukken. J
"De beste koop" volgens
de Consumentenbond. a 'M
Dealers? VJ j
0I0-4344422
AMSTERDAM - Van
daag is het vijfentwintig
jaar geleden dat de wet op
de arbeidsongeschikt
heidsverzekering (wao) in
werking trad. De laatste
jaren staat deze sociale
verzekeringswet onder
steeds zwaardere druk.
De regering wil het aantal
mensen dat een wao-uitkering
krijgt al jarenlang terugdrin
gen. Daarvoor zijn allerlei re
gelingen bedacht en ook nog
in de maak. Mensen met een
uitkering voelen zich soms te
gen de muur gezet. Zij kunnen
slachtoffer worden van de wil
lekeur van verzekeringsartsen
en arbeidsdeskundigen. Sinds
de jacht op wao-uitkeringen is
geopend is het aantal beroep
sprocedures tegen uitspraken
SUSKE EN WISKE - DE SCHERPE SCORPIOEN
- Standaard Uitgeverij/Wavery Productions
van bedrijfsverenigingen ook
aanmerkelijk gestegen.
De cijfers van de Gemeen
schappelijke Medische Dienst
(GMD), de keurings- en bege
leidingsdienst voor wao'ers, to
nen aan dat steeds fminder
mensen arbeidsongeschikt
worden verklaard. Daarmee is
een keerpunt bereikt van een
jarenlange forse groei van het
aantal arbeidsongeschikten in
Nederland. De overigens ge
ringe daling is onder meer het
gevolg van de in 1987 inge
voerde stelselherziening. Van
af die tijd speelt het feit of ie
mand met zijn of haar handi
cap een betaalde baan kan krij
gen geen rol meer bij de beslis
sing of iemand arbeidsge
schikt is.
Omgerekend in volledige uit
keringsjaren, waarbij twee per
sonen met ieder een halve uit
kering als één worden gere
kend, telde Nederland eind
maart dit jaar 748.000 wao-uit
keringen. En dat is maar twee
honderd meer dan eind de
cember 1991, terwijl in dezelf
de periode een jaar eerder de
stijging nog ruim achtduizend
telde.
De regering wil het aantal
wao'ers nog verder terugdrin
gen. De felle discussie daar
over heeft volgens W. Knijff
van het GMD-hoofdkantoor in
Amsterdam alleen al een psy
chologisch effect gehad. Het
aantal ziektemeldingen is vol
gens hem niet teruggelopen,
maar de ziekteduur wel. Ver
der heeft staatssecretaris Ter
Veld plannen in de maak om
arbeidsongeschikten ook werk
te laten accepteren dat onder
hun oorspronkelijk oplei
dingsniveau ligt. Dus: de afge
keurde hoogleraar verricht
lichte administratieve werk
zaamheden. Het is nog maar
de vraag of zoiets enig effect
zal opleveren. Knijff: „De wao
is een loondervingswet. Dus
het loon dat iemand heeft ver
diend is 'bepalend. Een piloot
die een bril moet dragen wordt
volledig afgekeurd. Een voet
baller die een bril moet dragen
kan ander werk zoeken. Een
piloot verdient zoveel geld dat
het moeilijk zal zijn een baan
Een arts bezig met een keuring. Volgens advocaten die voor de be
langen van wao'ers opkomen is er een nieuwe trend: sneller en strak
ker herkeuren.
FOTO: DIJKSTRA
voor hem te vinden met het
zelfde inkomen. Het plan om
de piloot of de hoogleraar
straks" lichte administratieve
werkzaamheden te laten doen,
lijkt mij tot mislukken ge
doemd. Het is een dom person-
beelsbeleid om overgekwalifi-
ceerd personeel in dienst te ne
men. Die hoogleraar zal bin
nen de kortste keren geen ple
zier meer in dat administratie
ve werk hebben, dus dan krijg
je onvrede en vervolgens weer
ziekteverzuim".
Uitkering
Later dit jaar komt het kabinet
met voorstellen om de hoogte
van de wao-uitkering in de toe
komst afhankelijk te maken
van werkervaring en leeftijd.
De staatssecretaris denkt dat
deze maatregelen structureel
3,5 miljard gulden zullen ople
veren. Het hoofdbestuur van
de GMD verwacht dat deze op
brengst maximaal een half
miljard gulden zal zijn. Maar
nog voordat er over opbrengst
gesproken kan worden, komen
eerst de voorstellen zelf nog
aan bod. De FNV is tegen de
voorstellen, omdat die de uit-
keringsvoorwaarden alleen
maar verslechteren en het per
centage arbeidsongeschikten
nauwelijks zal verminderen.
De werkgevers in de Sociale
Verzekeringsraad steunen de
kabinetsvoorstellen wel.
De effecten van de stelselher
ziening van 1987 zijn volgens
Knijff ook nu pas te zien. Dus
effecten van nog te nemen
maatregelen laten zich ook pas
vele jaren later zien. „Je kunt
niet een maatregel invoeren en
dan verwachten dat een hele
organisatie in één keer de
knop opmdraait. Zoiets heeft
tijd nodig. En nu komen steeds
meer mensen in een werkloos
heidsvoorziening terecht om
dat de keuringsarts samen met
de arbeidsdeskundige heeft
vastgesteld dat de persoon nog
kan werken. Niet de kwaal is
maatstaf, maar de restcapaci-
teit om wat werk te doen. Er
wordt niet gekeken of er dan
werk voor die persoon beschik
baar is. Al met al heeft de hele
herziening tot nu toe geen op
zienbarende verschuivingen
opgeleverd, evenmin als de
hele herkeuringsoperatie van
35-jarigen. Wel is de explosieve
groei van de laatste jaren is tot
staan gebracht".
Mensen zijn zelf steeds meer
bereid zich te laten begeleiden
naar ander werk, constateert
GMD-deskundige K. Stol uit
Assen. De bedrijven zijn be
reid wao'ers in dienst te ne
men. Dat komt doordat de re
gering dat met subsidies aan
trekkelijk heeft gemaakt. De
werkgevers kunnen een
beroep doen op loonkosten
subsidie of op het scholings
budget. „Maar het is wel roeien
tegen de stroom in. We hebben
veel kandidaten voor een vaca
ture. Gelukkig kennen wij de
bedrijven, zodat we misschien
een streepje voor hebben".
Strakker herkeuren
Maar intussen vallen er men
sen die voorheen zonder pro
blemen in de wao zouden te
recht komen, tussen wal en
schip. Het beleid ten aanzien
van (her)keuringen zou wezen
lijk niet veranderd zijn, maar
volgens advocaten die voor de
belangen van wao'ers opko
men is er wel degelijk een
nieuwe trend: sneller en strak
ker herkeuren. Mevrouw P. is
een voorbeeld van die lang
zaam maar zeker ingevoerde
strengere aanpak. Zij was vo
rig jaar volledig afgekeurd,
omdat de gevolgen van haar
ziekte, fïbromyalgie, haar niet
in staat stellen werk te doen.
Ze heeft altijd pijn en is niet in
staat lange tijd in dezelfde
houding te werken. Nu heeft
haar bedrijfsvereniging haar
laten weten dat ze per 1 juni
jongstleden geen wao-uitke
ring meer krijgt, maar een ww-
uitkering. Aan die beslissing is
volgens mevrouw P. geep her
keuring voorafgegaan, wat
zeer ongebruikelijk zou zijn.
Ze hebben haar wel gevraagd
of haar echtgenoot weer werk
heeft. Mevrouw P. is getrouwd
en geen kostwinner. Na ver
loop van tijd staat haar inko
men dus op het nulpunt. Me
vrouw P. is in beroep gegaan
tegen de beslissing van haar
bedrijfsvereniging. Zij be
grijpt niet waarom de ene per
soon met fybromyalgie wel een
volledige wao-uitkering krijgt
en een ander, zoals zij, met de
zelfde ziekte, in de ww terecht
komt.
Zoals W. Knijff al zei is de
kwaal niet de maatstaf voor de
beslissing, maar de restcapaci-
teit om werk te doen. Bij me
vrouw P. wordt die kennelijk
nog zo hoog geschat, dat zij
volgens de bedrijfsvereniging
met lichte werkzaamheden in
bijvoorbeeld een drogisterij
wel evenveel geld zou kunnen
verdienen als dat zij zeventien
jaar lang in de fabriek heeft ge
daan.
In beroep
Fibromyalgie is een van de
glibberige terreinen waarbij de
cliënten sterk afhankelijk zijn
van het oordeel van de keu
ringsarts en de arbeidsdeskun
dige. De jurist van de nationale
vereniging voor fibromyalgie-
patiënten, R.A.J. Delescen,
heeft tal van beroepszaken te
gen bedrijfsverenigingen lo
pen. Er zijn geen richtlijnen
aan te geven: „Fibromyalgie is
geen objectieve afwijking. Het
is een pijn- en vermoeidheids
syndroom. Hoe schat je in hoe
veel pijn iemand heeft en of hij
daarmee in staat is te werken",
zegt Delescen. „Maar het loont
zeker de moeite in beroep te
gaan, want er is een nieuwe
trend dat ook pijn een objectie
ve maatstaf kan zijn bij het be
palen of iemand arbeidsge
schikt is of niet. De Centrale
Raad van Beroep moet heel
snel haar standpunt bepalen
om grote verschillen in behan
deling te voorkomen".
