KLM mikt op jaarlijkse groei van tien procent HCS probeert oude directeur te lozen Drooglegging boekhandels dreigt bij aanhoudende staking Centraal Boekhuis ECONOMIE Kamercommissie MKB hoort Horeca over paracommercialisme VN: „Markt is te ver doorgeschoten" Dela: „Uitvaartkosten stijgen dit jaar fors" Martinair: vluchten naar Zuid-Afrika niet lonend CcidócSomxmt DINSDAG 30 JUNI 1992 ij Benzine goedkoper, maar lpg duurder ROTTERDAM - Benzine wordt morgen een cent per li ter goedkoper. De prijs van LPG gaat 3,5 cent per liter om hoog. Deze prijsverhoging houdt onder andere verband met de stijging van de brand stofheffing per 1 juli. Deze ver hoogde brandstofheffing geldt ook voor loodvrije benzine. Toch worden de benzines goedkoper als gevolg van de lage dollarkoers en de interna tionale produktnoteringen. Huishoudelijk werk vormt 44 procent wereldproduktie PARIJS Huisvrouwen en - mannen nemen met hun onbetaald huishoudelijk werk 44 procent van de wereldproduktie voor hun rekening, zo heeft de OESO, de Organisatie voor Economische Samenwer king en Ontwikkeling, berekend. In een onlangs ver schenen studie van de organisatie staat dat aan werk zaamheden als koken, schoonmaken en luiers ver schonen op het ogenblik geen economisch belang wordt toegekend omdat er geen geld voor wordt be taald. Dat betekent wel dat de waarde van de taken die in de huishouding worden verricht wordt gene geerd, aldus de OESO. De regeringen moeten daar wat aan gaan doen. Eén manier waarop de waarde van huishoudelijk werk kan worden bepaald is de verdiensten te berekenen van de huisvrouw of - man wanneer die een 'normale' baan zou hebben. DEN HAAG De vaste kamercommissie voor het midden- en kleinbedrijf heeft de landelijke coördinatiecommissie van het Bedrijfsschap Horeca uitgenodigd voor een hoorzitting over paracommercie op 26 augustus. Dat gebeurt naar aanleiding van een onderzoek van het bedrijfsschap waarin wordt gesig naleerd dat 7 van de 10 gemeenten zich niet houden aan de nieuwe Drank- en Horecawet. Die maakt het via de gemeente lijke schenkvergunning sport-, club- en buurthuizen op pa pier onmogelijk om bruiloften en partijen aan te trekken en zo de erkende horeca oneigenlijk te beconcurreren. Bestaande vergunningen hadden voor 1 maart van dit jaar moeten wor den doorgelicht en aangescherpt. De meeste gemeenten heb ben dat nagelaten. Het is de bedoeling van de kamercommis sie om minister Andriessen van economische zaken hierop aan te spreken. Pirelli Groep schrapt nog eens duizend banen MILAAN Het Italiaanse concern Pirelli SpA (banden en kabels) wil in Italië nog eens 1.020 banen schrappen. De plannen hangen samen met de herstructurering die vorig jaar december is aangekondigd, zo liet Pirelli gisteren weten. In maart van dit jaar meldde het concern al vijfhonderd banen op te heffen. De duizend komen daar bovenop. In totaal zullen tot en met medio 1993 bij Pi relli 2.400 banen verdwijnen, waarvan 1.500 in Italië. Dat is ongeveer 3,7 procent van het totale personeelsbestand. Aan het einde van 1991 telde Pirelli 64.584 werknemers. Pirel li's bandenactiviteiten zijn gebundeld in het aan de Amsterdamse effectenbeurs geno teerde Pirelli Tyre Holding (PTH), voor 66 procent deel van Pirelli SpA. Incidentele factoren drukken nettowinst Reaal Verzekeringen DEN HAAG - Herverzekeringen en navorderingen van de cus hebben de nettowinst van Reaal Verzekeringen (Concoi en De Centrale, onderdeel van de Reaal Groep van verzeker; en banken) vorig jaar gedrukt. Het resultaat na belastingen d de met ruim 26 procent van 23,1 miljoen tot 17,5 miljoen, heeft de verzekeraar gisteren bekendgemaakt. De herverzekeringsactiviteiten, die weliswaar al jaren gele; zijn beëindigd, drukten het resultaat met 12,2 miljoen, ten de fiscus naheffingen vennootschapsbelasting over 1978 to met 1987 oplegde. Voor dit jaar verwacht Reaal een toeneming van de omzet en verbetering van de resultaten doordat de incidentele baten lasten per saldo lager zullen uitvallen. Reaal Verzekering heeft zijn omzet verleden jaar met 11 proc vergroot tot ruim 795 miljoen, waarbij de premie-inkoms met 15,1 procent stegen tot 500,8 miljoen en de opbrengst beleggingen en deelnemingen 5,6 procent omhoog ging 294,4 miljoen. AMSTELVEEN - De KLM mikt op een jaarlijk se groei van 10 procent bij vracht- en passagiersver voer. Daarnaast blijft kos tenreductie een belang rijk onderdeel van de KLM-strategie. Hoewel de markt weer enigs zins aantrekt, doet de KLM geen uitspraak over de winst voor het lopende boekjaar. Voor de korte termijn rekent de maatschappij echter op een lagere wmst, als gevolg van de toenemende concurrentie. De KLM kijkt redelijk tevre den terug op het afgelopen boekjaar. Internationaal leden de luchtvaartmaatschappijen het afgelopen jaar een record- verlies van bij elkaar 4 miljard dollar. De KLM wist een netto winst van 125 miljoen gulden te maken, een verbetering met 775 miljoen gulden ten opzich te van 1990/91. Een deel van het hogere resultaat was toe te schrijven aan de kostenverla gingen die werden doorge voerd. De arbeidsproduktivi- teit per werknemer steeg het afgelopen jaar met 9 procent. Het aantal personeelsleden nam met 500 af, terwijl de in komsten stegen. Meevaller Daarnaast was de KLM actie ver op de hoogwaardige ver voersmarkten en werd een deel van de onrendabele lijnen gesloten. Een meevaller was verder de daling van de brand stofkosten. De tegenvallende gang van- zaken bij de deelne mingen, vooral het Franse Air Littoral, het Britse Air UK en Nortwest Airlines, leverden per saldo een verlies op van 145 miljoen gulden. Daardoor bleef de winst op 125 miljoen gulden steken. De directie van de KLM is inmiddels begon nen met reorganisaties bij de deelnemingen, waardoor de re sultaten dit jaar sterk moeten verbeteren. De KLM verwacht voor de ko mende jaren een groei van 6 tot 7 procent in het vliegver keer. De KLM zelf wil jaarlijks met 10 procent groeien. De KLM wil die groei bereiken door meer samen te werken met andere maatschappijen en door autonome groei. In Zuid- oost-Azië werkt de KLM met een aantal maatschappijen sa men «en in de VS is er een sa menwerking met NWA. In Eu ropa is de strategie gericht op deelnemingen in regionale luchtvaartmaatschappijen. Investeringen De KLM investeert het komen de jaar 1,5 miljard gulden in nieuwe vliegtuigen en facilitei ten. Het afgelopen jaar werd in totaal al voor 1,7 miljard gul den geïnvesteerd. Een deel van die investeringen werd met geleend geld betaald, zo dat de rentelasten per saldo met 88 miljoen gulden toena men tot 252 miljoen gulden. Door de ambitieuze vernieu wing van de vloot beschikt de KLM nu reeds over één van de jongste vliegtuigvlbten ter we reld. Over de winstontwikkeling in het lopende boekjaar wil de KLM zoals gezegd geen con crete uitspraken doen. De on zekerheden in de luchtvaart wereld zijn zo groot dat een realistische inschatting niet is te maken. Als de Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen blij ven stunten op de Amerika- Europa routes heeft dat zeker een negatief effect op de winst gevendheid van de KLM. Daarnaast is het nog volstrekt onzeker wanneer de econo mieën van de VS en Groot Brit- tannië weer aantrekken. Bezorgdheid heerst er bij de KLM ten aanzien van de kos tenstijgingen in het internatio nale vliegverkeer. De kosten voor landingsrechten en ver keersgeleiding lopen steeds verder op. Daarnaast heeft men in Europa in toenemende mate te maken met vertragin gen als gevolg van de drukte in het luchtruim. De verwachte groei van het luchtverkeer zal die problemen alleen maar verergeren. Een betere samen werking tussen de Europese luchtverkeerscentra is daarom dringend gewenst, meent de KLM directie. Een rij Boeings 747's van de KLM op Schiphol. NEW YORK - Er is te veel aandacht voor de wer king van het marktme chanisme en te weinig voor de rol van de staat. Dat is schadelijk voor de economische ontwikke ling. Tot die conclusie ko men de Verenigde Naties in een rapport over de we reldeconomie. Door de ineenstorting van het communisme en het falen van de centraal geleide econo mieën zijn bemoeienissen van de overheid met de economie onder vuur komen te liggen. „De slinger is mogelijk doorge schoten in de richting van de markt, waardoor de rol en de verantwoordelijkheid van de staat worden verwaarloosd", aldus de VN. De staat heeft juist een „onontbeerlijke func tie" wat betreft het zorgen voor wetgeving, infrastructuur, mo netaire en financiële stabili teit, onderwijs, gezondheids zorg, een aanvaardbare inko mensverdeling en milieube scherming. De VN pleiten voor een actief beleid van bevordering van de economische groei. „Er is geen andere manier om de economi sche en politieke crises in de wereld op te lossen dan voor rang te geven aan het herstel van de groei". Regeringen heb ben veel te veel aandacht voor het beteugelen van de inflatie en het beperken van hun be grotingstekort. Het laag hou den van de inflatie vereist het hoog houden van de rente en dat ontmoedigt investeerders. De maatschappelijke kosten van de inflatiebeperking zijn daardoor erg hoog. Pas als er weer voldoende economische groei is kan de wereld de vruchten plukken van de ont spanning tussen Oost en West, zo staat in het rapport. In geval van economische neergang is er geen ruimte om de produk- tie van investerings- en con sumptiegoederen te vergroten ten koste van de produktie in de wapenindustrie. Het „vre- desdividend" is tot nog toe „verkwist" in begrotingsruzies in het Westen en economische chaos in de voormalige Sovjet unie. De economische groei in de wereld zal volgens de VN dit jaar uitkomen op één procent en volgend jaar op drie pro cent. De rijke landen zullen hun bruto nationale produkt dit jaar met twee procent zien groeien. De economische groei zal de werkloósheid nauwe lijks verminderen. De werk loosheid zal volgend jaar zeven procent bedragen, in West-Eu ropa zelfs tien procent. AMSTERDAM - HCS pro beert uit alle macht de vroege re directievoorzitter E.P. van den Boogaard, die zich nog be zighoudt met de sanering van de noodlijdende Amerikaanse deelneming Savin, te lozen, zonder hem daarbij een finan ciële tegemoetkoming te hoe ven geven. President-commissaris ir. J. van Engelshoven deed giste ren de aandeelhouders een voorstel Van den Boogaard, „voor zover deze nog niet is af getreden", met directe ingang te ontslaan om dringende re denen. Een uitleg wilde hij pas, zeer summier, geven toen de raadsman van Van den Boo gaard, mr. Van Vlijmen, een lang betoog te gunste van zijn cliënt had gehouden. Van den Boogaard acht zichzelf nog steeds statutair directeur van HCS en voelt er niets voor als Kop van Jut te worden ge bruikt in een discussie over me schuld heeft aan de ramp zalige gang van zaken bij het ooit gouden concern; dat boek te vorig jaar een verlies van ƒ411 miljoen en zit nu fnet een negatief eigen vermogen. Zelfs als er fouten zijn gemaakt, vindt hij dat hij recht heeft op de in zijn arbeidsovereen komst vermelde uitkering van 1,5 miljoen. Beslaglegging Van den Boogaard heeft intus sen voor het betreffende be drag beslag gelegd bij HCS. HCS heeft als reactie daarop, volgens Van Vlijmen op basis van een gefingeerd vorde ringsrecht, beslag gelegd op bijna alle vermogensbestand delen van Van den Boogaard. Van den Boogaard meent dat hij alles voor HCS heeft ge daan wat mogelijk was. Van Vlijmen wees erop dat er een intensieve betrokkenheid van anderen bij de beléidsbepalin- gen en beslissingen bestond. Hij noemde de vroegere com missarissen, de huisadvocaat mr. Josephus Jitta en de ac countants. Vanaf 30 juli vorig jaar was Van den Boogaard niet meer betrokken bij het be leid van HCS Technology, maar hield hij zich uitsluitend bezig met Infotech en Savin, waarmee het vanaf toen beter ging, aldus de raadsman. De ontwikkelingen die leidden tot het verlies van meer dan 400 miljoen, zijn bepaald door de accountants, de comissarissen en de nieuwe directie, zonder ingrepen van Van den Boo gaard. Optietransactie Cruciaal staat voor commissa rissen een optietransactie met Van den Boogaard, waarbij hij zich volgens hen heeft verrijkt. De opties stammen uit 1988 bij de indiensttreding van Van den Boogaard. De aan hem toe gekende opties (300.000) zijn tegen de regels in niet in het jaarverslag gemeld. Er moest toen een probleem worden weggewerkt. Van Vlijmen ging en detail in op deze zaak, waar bij uiteindelijk volgens hem ook de grootaandeelhouders Van den Nieuwenhuyzen en Melchior waren betrokken als mede de beursfirma Mulco. Van Vlijmen wees erop dat voor dringende redenen tot ontslag volgens het Burgerlijk Wetboek heel. wat nodig is (bij voorbeeld diefstal, mishande ling, verduistering), terwijl de wet verder eist dat een beslis sing tot ontslag onverwijld moet worden genomen. Dat is hier ook al niet het niet het ge val, aangezien Van den Boo gaard volgens zijn advocaat al direct na 1 juli geen bemoeie nis meer had met het directe beleid. Volgens hem is er ge woon sprake van het scheppen van een zaak die ertoe moet leiden dat HCS zonder plicht plegingen van Van den Boo gaard afkomt met als bijko mend motief de buitenwereld ervan te overtuigen dat er bij HCS maar één schuldige is voor de ramp. De anderen zou den dan buitep schot blijven. ABNAMRO Van Vlijmen stak ook een be schuldigende vinger uit naar huisbankiier ABN AMRO. Er zou een overeenkomst bestaan van 30 juli 1991, waarin onder meer was geregeld de voor dracht van een nieuwe statu tair directeur. Deze zou wor den benoemd door de nieuwe president-commissaris, die op zijn beurt zou worden voorge dragen door de bank. „Hieruit blijkt dudelijk dat ABN Amro in feite de macht bij HCS had overgenomen, tegen statutaire bepalingen in, onder bedrei ging met surséance". Verder zou ABN-AMRO-bestuurder mr. T. Groenink in juli het on- slag van Van den Boogaard, zonder vergoeding, hebben ge ëist, een en ander als uitdruk kelijke voorwaarde van herfi nanciering. Vanaf 30 juli was Van den Boogaard persona non grata voor de bank. ABN AMRO zou verder zonder me deweten of instemming van de directie betalingen aan derden hebben verricht. Op 31 juli hebben grootaandeelhouders 50 miljoen nieuw geld inge bracht, waarvan de helft direct naar de bank zou zijn gegaan. Ook zou de bank cijfers heb ben „gedicteerd". Volgens Van Vlijmen zijn de banken al vanaf eind juli vorig jaar druk doende hun risico zo veel mogelijk te beperken, met volledig voorbijgaan van de aandeelhouders, die uiteinde lijk met lege handen zullen achterblijven, zo voorspelde hij. Aandeelhouders bleken niet bepaald vol vertrouwen over de goede afloop van het HCS-avontuur. door G0DERT VAN C0LMJ0N CULEMBORG - „Ik bied de chauffeur die een be stelling komt afleveren al tijd een kopje koffie aan en maak een praatje met hem. Dat doe ik met de vertegenwoordigers van de uitgeverij ook. Als dat niet meer mag, wordt het wel heel erg grauw alle maal. Ik kan me hun wre vel heel goed voorstellen". Hoewel het arbeidsconflict al duidelijk van invloed is op zijn dienstverlening aan de klan ten, gaat de sympathie van boekhandelaar P.J. de Weijer in Amersfoort duidelijk uit naar de stakers van het Cen traal Boekhuis in Culemborg. Werknemers van het verzend huis, vanwaar jaarlijks zo'n 150.000 boeken naar de Neder landse boekwinkels worden gedistribueerd, leggen sinds vorige week dinsdag het werk neer voor hogere lonen en vriendelijker werkomstandig heden. Sinds eind vorig jaar een nieuwe directie aantrad, waait ér volgens het personeel een kille wind door de immen se magazijnen van het Cen traal Boekhuis. Het Centraal Boekhuis moet worden ge stroomlijnd om de concurren tie aan te kunnen met andere distributiebedrijven zoals Van Gend Loos, waarvan de lo nen volgens de directie aan merkelijk lager zijn. De meest ingrijpende maatregel was het voornemen om op 1 maart de eigen cao af te schaffen en de werknemers voortaan onder te brengen in de goedkopere cao van het wegvervoer. Dat zou voor de werknemers van het Boekhuis een inkomensacMe- ruitgang van tien procent heb ben betekend. Tegen de plannen riep de Dienstenbond FNV vorige week dinsdag een staking uit, waaraan door 250 van de 450 werknemers gehoor werd ge geven. Bovendien eist de bond een loonsverhoging van vier procent. Informeel Door de staking is de voorge nomen cao-wijziging inmid dels van tafel. Tijdens een in formeel overleg, afgelopen za terdag, zegde de directie toe toch te willen praten over een eigen bedrijfscao. Ook kwam de directie de bonden in hun looneis tegemoet met een structurele verhoging van twee procent plus een eenmali ge uitkering. Voor de bonden is dat echter niet lang niet vol doende. Bestuurder Jan Verheij van de Dienstenbond FNV, die met enkele collega's het actiecen trum in het Centraal Boekhuis bemant, zegt dat de staking doorgaat tot de directie toe geeft. „Inmiddels hebben 290 van de 450 werknemers zich bij ons aangesloten, maar dat cijfer geeft een wat vertekend beeld. Veel werknemers zijn al op vakantie, terwijl er ook veel ziekmeldingen zijn. Ik schat het aantal stakers feitelijk op zo'n 75 procent". De stakingsleider vindt het niet meer dan billijk dat de centrale boekverzenders een zelfde cao krijgen als hun col lega's in de tijdschriftendistri butie. „Die hebben ook vier procent meer gekregen. De ge middelde loonstijging be draagt dit jaar 4,3 procent. Wij vinden vier procent voor de boekverzenders daarom rede lijk", aldus Vérheij. Volgens de onlangs benoemd directeur van het distributie centrum, C. Hagenbeek, gaat de boekverzending gewoon door. Er zou slechts sprake zijn van een achterstand van enke le dagen. „Alle schappen in boekwinkels staan vol. Wij zi gen ervoor dat binnen de lej le mogelijkheden toch al wordt uitgeleverd en dat v de uitgeverijen alles gewo wordt ingereden". Hagenbe broedt op mogelijkheden impasse te doorbreken, ms wil daarover niets loslaten. Actieleider Verheij vindt c de organisaties van boekha dels en uitgevers - de eigei ren van het Centraal Boe huis - maar eens druk op de rectie moeten gaan uitoefene „Die hebben direct belang I het goed functioneren van h Boekhuis". Mondjesmaat R.M. Vrij, algemeen secreta van de Koninklijke Uitgeve bond, is uiterst terughoudei in zijn commentaar. De su gestie van Verheij dat zi bond zich als aandeelhouc met het conflict moet gaan 1 moeien, wijst hij van de han „De Raad van Commissarissi is een zelfstandig opererei college dat mans genoeg is o zijn eigen boontjes te doppei aldus Vrij. Hij voorziet gei problemen voor de uitgeve en boekhandels op korte tt mijn. „Er wordt weliswa maar mondjesmaat gelevei maar dat brengt de boekha dels en uitgeverijen absolu niet in moeilijkheden. D; moet het nog heel lang ga; duren voordat dat het gev is". Bart Vlek, directie-assiste van de Atheneumboekhanc in Amsterdam, onderschri de woorden van Vrij. Volge hem zitten de boekhandels de Randstad gunstig, omdat dicht bij de belangrijke uitg vershuizen zitten. „De best pende titels halen we da rechtstreeks op. De uitgeve hebben rekening met de st king gehouden en een vo< raad aangelegd". Aantal vacatures blijft dalen VOORBURG - Het aantal catures in ons land bedroi eind maart 89.000 of wel 22.0 minder dan een jaar eerder, dus het CBS. Eind maart 19 werd een record bereikt v; 134.000 vacatures, maar sine dien is een afname te zien. I de meest recente cijfers blij dat de dalende tendens n< steeds doorzet. Weliswaar w het aantal vacatures eii maart van dit jaar 10.000 hog dan eind december, maar c moet waarschijnlijk toeg schreven worden aan seizoen invloeden. SCHIPHOL - Beperkingen, in de onlangs door de Zuidafrikaan- se regering verstrekte vergunning voor chartervluchten maken het onrendabel om naar Zuid-Afrika te vliegen, zegt president directeur Martin Schroder van Martinair Holland. De nu ver leende tijdelijke vergunning geldt alleen voor twee vluchten voor Kerstmis van dit jaar naar Zuid-Afrika en twee vluchten vanuit dat land na nieuwjaar 1993. Dat betekent volgens Schro der dat Martinair en Transavia alleen met passagiers heen mo gen vliegen, terug leeg moeten vliegen en vervolgens later met lege vliegtuigen naar Zuid-Afrika moeten om de passagiers weer op te halen. „Dat is financieel en economisch zelfmoord", aldus Schroder die stelt dat zowel Martinair als Transavia om die reden in afwachting is van een permanente vergunning voor het uit voeren van chartervluchten naar Zuid-Afrika. EINDHOVEN - De uit vaartkosten zullen dit jaar fors stijgen, zo meldt Ne derlands grootste uit- vaartverzekeraar Dela in het jaarverslag. De verze keraar heeft berekend dat de kosten met zo'n kleine acht procent omhoog zul len gaan. „Enerzijds is dat het gevolg van de door de overheid aange wakkerde inflatie waardoor prijzen en lonen meer zullen stijgen dan in voorgaande ja ren, anderzijds omdat de mini- nale grafrusttermijn voor ei gen graven in de nieuwe Wet op de Lijkbezorging is ver lengd van 10 naar 20 jaar", al dus het jaarverslag. Dela kijkt overigens terug op een bevredigend 1991. De om zet (premie plus netto beleg gingsopbrengsten) steeg van ƒ206 miljoen naar ƒ216 mil joen. De winst ging met 11 pro cent omhoog naar 46,5 mil joen. Deze winst wordt toege voegd aan de algemene reser ves. De toeneming van het aantal verzekerden was vorig jaar met 29.765 ruim 22 pro cent hoger dan in 1990, toen er 24.300 verzekerden bijkwa men. Het aantal verzekerden kwam daarmee op ruim 1,75 miljoen. Het verzekerde kapi- De kosten van een begrafenis of crematie gaan dit jaar volgens uitvaartverzekeraar Dela zeker met een kleine acht procent omhoog. FOTO: SP taal was eind 1991 ruim 6,5 miljard, 4,5 procent hoger dan een jaar daarvoor. Het aantal door Dela verzorgde uitvaar ten steeg met 4 procent tot ruim 14.500. De helft betrof crematies. Het crematieper centage blijft heel gestaag toe-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 6