Gelaten
Ireactie in
lgerije
Noorwegen hervat volgend
jaar de jacht op walvissen
BUITENLAND
Boudiaf kon gedroomde eenheid niet waarmaken
VN tikken
Kroatië op
de vingers
foidbvOowiant
DINSDAG 30 JUNI 1992
Communisten Mongolië
winnen overweldigend
ULAANBAATAR De communisti
sche Mongoolse Revolutionaire Volks
partij lijkt bij de parlementsverkiezin-
van zondag een overweldigende
te hebben geboekt. Woordvoer
ders van de oppositie zeiden gisteren
moet worden gevreesd dat een
ernstige slag aan het streven naar eco
nomische hervormingen is toege-
iracht.
'olgens zegslieden van de Sociaal De-
ocratische Partij en een coalitie van
ie andere niet-communistische par
tijen hadden de communisten ver-
ioedelijk 72 van de 76 parlementsze-
>ls in de wacht gesleept.
Ie voorspelling was op voorlopige uit
slagen gebaseerd.
Ministers weg om
kosten te sparen
CARACAS - Elf Venezolaanse ministers
zijn gisteren afgetreden als onderdeel
van een plan te bezuinigen op de staat
suitgaven. De ministersposten die door
de elf werden bekleed zullen verdwijnen.
„Het aftreden schept geen regeringscri
sis, noch ander ongemak voor de minis
ters en betekent niet dat een oordeel
wordt geveld over het optreden van de
ministers", verduidelijkte presidentieel
secretaris Celestino Armas de gang van
zaken. Twee presidentiele adviesraden
hadden de regering geadviseerd het aan
tal portefeuilles in het kabinet terug te
brengen van 27 naar negen. De president
volgde dat advies op. Doel is zodoende te
bezuinigen op het ambtenarenapparaat.
Zeventien doden
bij scheepsramp
in Indonesië
JAKARTA - Zeker zeventien
mensen zijn eergisteren omge
komen bij een scheepsramp in
Indonesië. Het schip, dat 206
passagiers aan boord had, kap
seisde ter hoogte van het eiland
Bali. Er worden nog 69 opvaren
den vermist. De overigen wer
den door een Taiwanese vissers
boot gered. Het schip Lombok
Utama, dat een maximumcapa
citeit heeft van 30 passagiers,
was op weg naar Kalimantan
met ongeveer 206 illegale arbei
ders aan boord toen het in een
storm terechtkwam.
Clinton, Perot
en Bush gelijk
in peilingen
WASHINGTON - De po
pulariteit van Bill Clin
ton, Ross Perot en presi
dent Bush is onder de
Amerikaanse kiezers on
geveer even groot.
Clinton staat volgens een
onlangs gepubliceerd
opinie-onderzoek op 33
procent, Perot op 30 pro
cent en Bush op 29 pro
cent. Met een foutmarge
van 3,5 procent betekent
dat een praktisch gelijke
stand.
Golkar blijft veruit
sterkste in Indonesië
JAKARTA - De sinds 1971 alleen regerende Gol-
kar-partij heeft bij de algemene verkiezingen
van 9 juni in Indonesië bijna driekwart van alle
parlementszetels behaald. Golkar sleepte bij de
stembusstrijd 282 van de 400 zetels in de wacht.
De regeringspartij kreeg 68 procent van de stem
men. Bij de verkiezingen van 1987 behaalde Gol
kar nog een stemmenpercentage van 73. De Isla
mitische Verenigde Ontwikkelingspartij (PPP)
behaalde in verhouding tot 1987 één zetel meer.
De partij komt nu met 62 afgevaardigden in het
parlement. De Christelijk-Nationale Democrati
sche Partij Indonesië (PDI) behaalde 56 zetels, 16
meer dan in 1987. In het parlement zijn 100 zetels
gereserveerd voor afgevaardigden uit het leger.
Deze parlementsleden zijn de belangrijkste
steun voor president Suharto.
,GIERS - In het fraaie pro-
inciehuis van Algiers, op de
iulevard langs de haven, ren-
le een aantal jeugdige ambte-
laren en ambtenaressen de
ippen op en af en ook naar
miten om het nieuws van de
(ja, moord op Boudiaf opgewon-
w den te verspreiden. Een versla-
veigen indruk maakten zij niet,
-,g( evenmin als de klanten in een
acl druk bezette patisserie aan de
O0, uverkant.
h Aan de tafeltjes werd gewoon
faj doorgekaart, of gingen de gas-
ltl, ten verder met dominospelen.
~te Een aantal gasten verzocht lui-
jj, dop of de radio niet wat zachter
Q,kon. „Monsieur", zei een oude
,ai)man aan een van de tafeltjes.
(l| „Ik ben te bejaard om me nog
aa druk te maken over de rege-
rt( ing van dit land. Het is tra-
-0. gisch en Boudiaf zelf heeft het
a, zeker niet verdiend. Maar de
h machthebbers in dit land trek-
ecj ken zich al jaren niets van de
bevolking aan en hebben Alge
rije langzaam ten gronde ge-
richt. U kunt niet verwachten
ee dat wij nu zitten te treuren",
(j Pas gisteravond, na het verto-
lC(. nen van de beelden van de
;an moord op de tv, begon het ge-
ve beurde door te dringen. De op
ee, zomerse avonden altijd druk-
0| ke boulevard langs de haven
k, lag er verlaten bij. Verschillen-
3e de restaurants hadden bij ge-
)Sf brek aan klanten hun deuren
ve gesloten. Van extra veilig-
30 heidsmaatregelen was ook gis-
311 teravond nog geen sprake,
j Overigens was niet in heel Al
gerije de sfeer zo gelaten.
Vooral in het Berberse Kaby-
lië, het berglandschap pal ten
oosten van Algiers, is de moord
op Boudiaf hard aangekomen.
fCabylië geldt als uitgesproken
anti-FIS, en de moord beves-
'Btigt veel Kabylen, ook die in
Algiers, in hun mening dat de
2 overheid het fundamentalisti-
z sche gevaar veel te zacht heeft
aangepakt.
Er was ook nog een heel ander
h, geluid in Algiers te horen. Een
ei aantal mensen gaf de Fransen
de schuld van de aanslag.
.Frankrijk heeft ons nooit de
onafhankelijkheid gegund",
zeggen zij, een veel in Algiers
gehoorde aanklacht herha
lend. „Allerlei subversieve ele
menten van het FIS krijgen
openlijk in Frankrijk de gele
genheid op te treden tegen ons
land. Het FIS en de Harkis, de
collaborateurs uit de Franse
tijd die na de onafhankelijk
heid naar Frankrijk vluchtten,
dat zijn twee handen op een
buik".
De aanslag op Boudiaf vormt
in zekere zin een hoogtepunt
van een toenemende golf aan
slagen en geweldplegingen in
Algerije de afgelopen maan
den. Bijna dagelijks worden le
den van de Algerijnse veilig
heidsdiensten, door islamiti
sche terreurgroepen ver
moord, worden branden ge
sticht in overheidsgebouwen,
of bomaanslagen gepleegd. De
bevolking heeft daar tot nu toe
zeer laconiek op gereageerd.
Het is duidelijk dat met de
aanslag op Boudiaf een hele
nieuwe situatie is ontstaan. De
Algerijnse minister van defen
sie Nezzar liet al weten dat le
ger en veiligheidsdienst bereid
en in staat zijn een openlijke
oorlog tegen het islamitisch-
fundamentalistische geweld te
voeren. Met het wegvallen van
de als gematigd beschouwde
burger Boudiaf is de kans
groot dat het leger nu ook for
meel de politieke macht in het
land gaat uitoefenen.
Een groot deel van de Franse
Algerijnen bleek gistermiddag
opgetogen over de dood van
Boudiaf. Vooral de jeugdige
aanhangers van de extremisti
sche FIS gingen de straat op
en zongen en dansten, zodra
een cameraploeg zich in de
buurt waagde. „Natuurlijk zijn
we blij. Boudiaf was een dicta
tor. Wij van de FIS zouden de
verkiezingen hebben gewon-
De Franse politici hebben zich
met een ongebruikelijke snel
heid allemaal fel uitgesproken
tegen de moord op de Algerijn
se leider. Men vreest dat in het
land, dat tot 1962 een Franse
kolonie was, de chaos uit
breekt. Met het risico, dat deze
ook naar Frankrijk overslaat.
Veiligheidsmensen en politici bekommeren zich over de president die zwaar gewond op de grond ligt. Boudiaf zou enkele uren later in het
ziekenhüis overlijden.
FOTO: AP
Idoor
RACHID KHIARI
ALGIERS - Het magere, asce
tische gelaat van Mohamed
Boudiaf was tot een half jaar
geleden de meeste Algerijnen
volledig onbekend. Op 16 janu
ari keerde hij evenwel uit bal
lingschap uit Marokko terug
om het leger te steunen bij het
onderdrukken van de islamiti
sche fundamentalisten die op
het punt stonden in vrije ver
kiezingen de macht te grijpen.
De militaire leiders die in janu
ari president Chadli Bendjedid
afzetten en de eerste vrije ver
kiezingen in Algerije annu
leerden, zagen in hem een ide
aal uithangbord en presenteer
den hem als het symbool van
de eenheid die Algerije zo no
dig had. Boudiaf, die vorige
week 73 werd, stemde in met
het voorzitterschap van het
vijf leden tellende Hoge
Staatscomité, dat enkele da
gen voor zijn komst de macht
had gegrepen.
Boudiaf was een van de „ne
gen vaders van de revolutie"
die aan het einde van de jaren
veertig het gewapende verzet
tegen de Franse overheersing
hadden georganiseerd. Zijn
gezag werd nog vergroot door
dat hij samen met de latere
president Ahmed Ben Bella
vijf jaar, van 1956 tot 1961, in
de gevangenis had gezeten.
In de Tweede Wereldoorlog
diende hij als adjudant in het
Franse leger. Na afloop van de
oorlog raakte hij betrokken bij
de onafhankelijkheidsbewe
ging. Op 1 november 1954 be
gonnen hij, Ben Bella en enke
le anderen de strijd voor onaf
hankelijkheid. In 1956 werd
een vliegtuig met Ben Bella,
Boudiaf en anderen door Fran
se gevechtsvliegtuigen onder
schept. De rest van de oorlog
zat het gezelschap gevangen
en had geen aandeel in de
strijd. Desalniettemin werd
Boudiaf in 1958 als minister in
de Voorlopige Republikeinse
Regering van Algerije geko
zen. In 1961 werd hij tot vice-
president benoemd.
Na de acht jaar durende oorlog
tegen Frankrijk en het verkrij
gen van onafhankelijkheid in
1962 verdween hij snel van het
toneel. Zijn onenigheid met
Ben Bella leidde tot zijn arres
tatie op beschuldiging van sa
menzwering tegen de staats
veiligheid. Boudiaf was meer
pro-westers en meer hervor
mingsgezind dan Ben Bella,
die hem al in 1963 dwong in
Marokko in ballingschap te
gaan. Daar leidde hij jarenlang
een steenbakkerij. In Marokko
richtte hij nog een Algerijnse
partij op, maar dat werd nooit
wat.
De 75 procent van de bevol
king die na de oorlog is gebo
ren, had voor januari dan ook
nog nooit van Boudiaf gehoord
en veel bejaarde mensen
meenden dat hij allang in bal
lingschap was gestorven. Zijn
betrekkelijke onbekendheid
maakte hem aantrekkelijk
voor de coupleiders die hoop
ten dat hij hun Hoge Staatsco
mité het nodige gezag zou
kunnen geven. Boudiaf was
immers niet besmet door de
corruptie die welig tierde in de
bijna dertig jaar dat het Natio
naal Bevrijdingsfront FLN als
enige partij in Algerije de
dienst uitmaakte.
De weinig charismatische
Boudiaf stemde in met het
voorzitterschap van het comité
en beloofde te dienen tot de de
mocratie zou zijn hersteld.
Maar het ontbrak hem volledig
aan een machtsbasis en hij
slaagde er nimmer in zich los
te maken van de militairen en
zich persoonlijk te profileren.
Het voordeel van de twijfel dat
de bevolking hem aanvanke
lijk schonk, ondermijnde hij
zelf al snel. Boudiaf verklaarde
zijn volledige steun aan de
bloedige campagne tegen het
Islamitische Reddingsfront
(FIS). Bovendien schaarde hij
zich achter de prijsverhogin
gen van voedsel en andere es-
sentiele artikelen die in het ka
der van economische hervor
mingen werden doorgevoerd.
Boudiaf probeerde het militai
re regime meer aanzien te ge
ven door een raadgevend li
chaam van zestig leden in het
leven te roepen, waarin reli
gieuze leiders, vrouwen, vak
bonden en andere groepen uit
de maatschappij waren verte
genwoordigd. Het ging even
wel om een exclusief gezel
schap, dat niet was gekozen en
dat geen werkelijke macht be
zat.
Een nieuwe
lente?
door BERT VAN VELZEN
Er hangt een koel regengordijn over het
sprookjesland van les Roches Fleuries, maar ik
heb het warm, bevangen als door kwade dampen.
De borstkas piept en fluit een beetje, ofschoon ik
een dozijn jaren niet meer rook. Halverwege een
klimmetje langs de oever van de hier in een trage
meander l iggende Semois keer ik om.
Het hart is een drumsolo begonnen en klopt als
dat van een konijn in paringsdrift. Wat heeft mij
getroffen? Een Ardense allergie, een zomergriepje,
een steek van een vreemde teek? Of is dit het
onvermijdelijke verval als gevolg van vele jaren
roekeloos leven? Ik geloof niet dat er van
onmiddellijk levensgevaar sprake is, want ik
benaderde gastronomische meesterwerkjes die
ons in de herberg waarin we ons hebben
verschanst worden voorgezet, met levenslustige
belangstelling.
Van het voorrecht de wijnen te mogen keuren
maak ik een enthousiast en dankbaar gebruik.
Van de Chablis uit 1986 weet ik de kleur te roemen
en op te merken dat de talmende afdronk al gauw
de negen seconden haalt. De Chateau Neufdu
Pape wordt geschonken in glazen met een inhoud
van ruim een liter. Op mijn verstandig verzoek
om 'een halfje graag' reageert de schenker terecht
met het uitgieten van een bodempje wijn,
waarvan het aroma een lange reis moet maken
alvorens het kan worden besnuffeld. Belgen eten
nogal stilletjes, alsof ze door hun eetgenot in
trance zijn gekomen. Ze spreken elkaar met U aan
en murmelen wat.
Wij lieten die gigantische wijnglazen tegen
elkaar aan ketsen en zingen als bourdonklokken
en onze stemmen waren luid en hard, als die van
Duitsers. Dat kwam doordat we blij waren elkaar
weer eens te zien en elkaar veel te vertellen
hadden. Ook in de vroege ochtend was de eetlust
scherp, als die van een jager die een nacht door de
bossen van Bouillon heeft gezworven. Niets wijst
hier op een ras naderende dood.
Zou er dan toch sprake zijn van verval? Mijn
algemene conditie heeft eerder in mijn bestaan het
zwaarst geleden in Engeland, en waar dat toe kan
leiden blijkt uit een zojuist verschenen studie over
de gammele staat waarin de Britten zich
bevinden. Drie van de vier Britse volwassenen
verfoeien lichaamsbeweging en tachtig procent
acht zich niettemin fit. Maar, zo blijkt nu, een op
de drie mannen en twee derde van de vrouwen
komt al snel in ademnood tijdens een kalme
wandeling op een glooiende weg.
Tijdens de lange terugreis over natte wegen wordt
mij een speciaal dieet aanbevolen. Vóór het
middaguur ete men slechts fruit. Voor de lunch
een salade of een boterhammetje of twee met
tomaat. Dan kieze men voor koolhydraten
enerzijds (pasta, aardappelen, brood) of
proteïnen (vlees, vis) anderzijds. Je mag ze niet
mengen, maar er, bij afzonderlijk gebruik, wel
groente bij eten.
Aan het einde van de hoofdmaaltijd ete men geen
fruit, want dat zou alleen maar gaan rotten. Melk
wordt door de ontwikkelaar van dit dieet
verboden, onder de bezwering dat apen ook geen
melk drinken. Het ei is achter zijn witte schaal
een onwelriekend monster, waarvan de ware aard
naar voren treedt als het een tijdje bij een
temperatuur van 37 graden op de stoep gelegen
heeft of, bij dezelfde temperatuur, in de tempel
van onze maag.
Men zegt dat mensen die door de goede gaven des
levens in verval zijn geraakt met fruit en een
straffe scheiding van koolhydraten en eiwitten
weer slank en fit kunnen worden. Het aardige van
dit dieet is datje er, zoals bij de verschrikkelijke
en eenzijdige hoogproteïnendiëten, waarbij men
zijn eigen vet moet verbranden, geen sloten water
bij hoeft te drinken en men zichzelf niet hoeft om
te bouwen tot een chemische wasserij die een
zware last legt op de nieren. Je mag er bescheiden
wijn bij drinken en in vrolijke stemming op zoek
gaan naar een nieuwe lente.
OSLO/GLASGOW - Noorwe
gen hervat volgend jaar de
commerciële walvisjacht in
het besef daardoor een golf
van protesten over zich heen te
zullen krijgen. Dat heeft pre
mier Gro Harlem Brundtland
gisteren gezegd.
,De regering zal het hoofd bie-
den aan de storm, die naar we
jiverwachten zal losbarsten", al
dus Brundtland op een pers
conferentie in Oslo. Op de gis
teren in Glasgow begonnen
jaarvergadering van de Inter
nationale Walvisvaartcommis
sie, die in 1982 een wereldwijd
verbod op de commerciële wal
visjacht instelde, werd furiues
gereageerd door de afgevaar
digden van de Verenigde Sta
ten en Groot-Brittannie. „Dit is
een geval van het pistool op
ons hoofd zetten en ons voor
schrijven wat we moeten
doen", zei de Amerikaanse ge
delegeerde John Kraus. „Dat is
geen onderhandelen te noe
men".
Kraus zei dat het nog te vroeg
was om te speculeren over eco
nomische sancties van de VS
tegen Noorwegen. De Britse
minister van visserij John
Gummer zei in zijn openings
toespraak dat de wereld ons
niet zal toestaan een terugkeer
naar het barbaarse verleden te
riskeren.
Noorwegen had het jachtver-
bod van de Internationale Wal
visvaartcommissie van 1982
tot 1988 al genegeerd, met het
argument dat de jacht op
dwergvinvissen van essentieel
belang was voor het levenson
derhoud van dorpsbewoners
aan de Noorse kust. In 1988 zag
de regering zich door protes
ten en de boycot van Noorse
produkten gedwongen de com
merciële walvisjacht tijdelijk
te verbieden. In 1991 liet ze
ook de jacht voor onderzoeks
doeleinden niet doorgaan. Dit
jaar echter mocht die worden
hervat.
Een Noorse functionaris zei
dat de Noren volgend jaar mi
nimaal 110 dwergvinvissen
zullen vangen voor onderzoek
en daarnaast nog een onbe
kend aantal voor commerciële
De Noorse premier Gro Harlem
Brundtland.
FOTO: AP
doeleinden. Noorwegen dood
de in het laatste seizoen, dat
het commercieel op walvissen
jaagde (1982-83), 1.700 dwerg-
vinvjssen.
KAPITEIN ROB - DE ONDERWERELD VAN PROFESSOR LUPARDI
- Wanneer Yoto naar de machinekamer loopt om daar de in- Zenuwinjector" en bijna onmiddellijk gaat er een trilling door het pot-
strumenten te controleren, komt Rob uit zijn schuilhoek te voorschijn, vissenlijf, het gevaarte schiet naar voren en geeft enkele krachtige
klimt naar boven en stapt over op de wachtende potvis. Snel duikt hij slagen met zijn staart. Dan duikt de potvis schuin naar beneden en
met Skip in de cockpit. En nu er van door! Ja, maar hoe wordt deze met grote snelheid worden Rob en Skip, op de rug van de vis, mee-
zonderlinge "boot" bestuurd? Rob bekijkt nauwkeurig de instrumen- gesleurd naar de diepte,
ten, maar het valt blijkbaar nogal mee. Hij drukt op de knop "Centrale
V
NEW YORK - Kroatië krijgt
vandaag waarschijnlijk een re
solutie van de Veiligheidsraad
aan zijn broek waarin de jonge
republiek wordt veroordeeld
voor aanvallen op door de VN
beschermde gebieden.
In de ontwerp-resolutie eist de
Veiligheidsraad dat Zagreb de
aanvallen onmiddellijk stopt
en zijn troepen terugtrekt uit
de omgeving van door Serviërs
bewoonde gebieden. Tegelij
kertijd zullen ook de Serviërs
in Kroatië en" de Joegoslavi
sche regering op de vingers
worden getikt voor overtredin
gen van de akkoorden.
Kroatië was vorig jaar het to
neel van bloedige gevechten
tussen etnische Serviërs en
Kroaten die de onafhankelijk
heidsverklaring van de repu
bliek steunden. Sinds april
zijn ongeveer 14.000 VN-man-
schappen in de jonge staat ge
stationeerd in vier zogeheten
beschermde gebieden (UN-
PA's) om de strijdende partijen
uit elkaar te houden en onre
gelmatige troepen te ontwape
nen totdat een duurzame vre
desregeling is gevonden. Maar
net buiten deze UNPA's, in de
zogenaamde roze zones met
een voornamelijk Servische
bevolking, voert het Kroati
sche leger regelmatig aanval
len uit om het gezag van de
Kroatische regering uit te brei
den. Zo zouden Kroatische
troepen onder andere bij Du-
brovnik aanvallen uitlokken.
In de resolutie wordt Kroatië
gevraagd mee te werken aan
een voorstel van VN-secreta-
ris-generaal Boutros Boutros
Ghali om ook in de roze zones
tijdelijk VN-manschappen te
stationeren. Zagreb zou zijn
troepen moeten terugtrekken
naar de posities die ze voor 21
juni hadden, toen de aanvallen
begonnen.
Nu humanitaire hulp voor de
bevolking van Sarajevo via het
vliegveld van de Bosnische
hoofdstad mogelijk wordt, lijkt
een militaire interventie in het
voormalige Joegoslavië voorlo
pig afgewend. Toch wordt wel
degelijk rekening gehouden
met de inzet van NAVO-troe-
pen of eenheden die onder de
vlag van de Westeuropese
Unie opereren. De Britten den
ken dat voor het begeleiden
van de voedseltranporten naar
Sarajevo, en rekening hou
dend met een eventuele mili
taire confrontatie met de Ser
viërs in de heuvels rond de
stad, 3Ö.000 grondsoldaten no
dig zijn. De VS spreken zelfs
van 50.000 soldaten. De Britten
beschouwen het met geweld
afdwingen van vrede als risico
vol. Bovendien weet niemand
hoe het etnische conflict opge
lost kan worden en dus lijkt
dan de aanwezigheid van een
vredesmacht voor jaren nood
zakelijk. Het ministerie van
Defensie in Den Haag ziet, in
hongerende
bevolking
bereiken.
FOTO: AP
het kader van de humanitaire
hulp of zelfs in geval van een
militaire interventie in Joego
slavië, een beperkte rol wegge
legd voor Nederland. Onlangs
liet minister Van den Broek
zich ontvallen dat Nederland
onder de vlag van de Westeuro
pese Unie wellicht marine
schepen beschikbaar zou kun
nen stellen voor een zeeblok
kadé. Aannemelijk is het vol
gens een woordvoerder van
Defensie dat Nederland vooral
logistieke steun verleent, in de
vorm van het sturen van
vrachtwagens.