•Sigarettenmakers in VS
jirezen smartegeld niet
ECONOMIE
23
WEEKOVERZICHT
Japanse beurs
beheerst sentiment
NS: goederenvervoer Duitsland
in zelfstandige onderneming
Bedrijfsleven staat voor grote veranderingen
k
GELD GOED
- olland International neemt
ieerderheidsbelang in Spido
JSWIJK - De reisorganisatie Holland International gaat een
lang nemen van 60 procent in Spido, het rondvaartbedrijf in
havens van Rotterdam, dat een volle dochter is van Smit In-
nationale. Dit hebben Holland International en Spido giste-
gezamenlijk meegedeeld. Smit Internationale streeft naar
samenwerkingsverband voor Spido zodat deze verder kan
ofiteren van de marktkansen binnen het groeiend toerisme in
Rijn-delta en zich beter kan bewapenen tegen de sterker wor-
nd concurrentie. Holland International kan door de deelne-
ng zijn positie op de markt van inkomend toerisme in Neder-
id aanzienlijk versterken. Spido vervoert jaarlijks ongeveer
0.000 passagiers met zes luxe schepen. Bovendien worden
iepen verhuurd voor groepen van 30 tot 400 personen. Spido
eft 40 personeelsleden in vaste dienst, die vorig jaar met een
sitief bedrijfsresultaat wisten af te sluiten. Deze zullen in
>nst treden bij Holland International. De betrokken cao's en
leidsvoorwaardenpakketten worden gerespecteerd en de
erneming heeft geen invloed op de werkgelegenheid.
ZATERDAG 27 JUNI 1992
Amex moet Esmil helpen geld
Libië terug te vorderen
AMSTERDAM American Express Bank
(Amex) moet Hoogovens-dochter Esmil hel
pen de laatste betaling van 20 miljoen voor
de bouw van een ontziltingsinstallatie van Li
bië los te krijgen. Dat heeft rechtbankpresi
dent mr. J. Vrakking besloten in een kort ge
ding dat Esmil tegen Amex had aangespan
nen. Amex beëindigde de samenwerking met
Esmil begin dit jaar op instigatie van de Ame
rikaanse regering. Een in februari 1986 inge
stelde handelsboycot van de Amerikanen te
gen Libië werd eind 1991 verscherpt, omdat
het land weigerde de twee verdachten van de
aanslag op het PanAm-toestel bij Lockerbie
uit te leveren. Door de stap van Amex liep Es
mil volgens de advocaat van de Hoogovens
telg kans de 20 miljoen geheel mis te lopen.
Het is nog niet duidelijk of Amex tegen de uit
spraak in beroep gaat.
Firato 92 gaat toch door
AMSTERDAM - De tweejaarlijkse audio- en videobeurs
Firato gaat dit jaar toch door. Dat hebben de belangenor
ganisatie in de elektronicabranche FIAR en de RAI giste
ren bekendgemaakt. Het besluit is het resultaat van in
tensief overleg tussen de betrokken partijen. In een
eerder stadium was twijfel gerezen over de representativi
teit van de Firato, doordat een aantal grote fabrikanten be
sloot niet deel te nemen. De RAI spande vorige week een
kort geding aan tegen elf van de afzeggers en vroeg de
rechter hen te gebieden alsnog aan de beurs mee te doen.
Rechtbankpresident mr. B. Asscher besloot echter het ge
ding aan te houden tot 30 juni en drong aan op hernieuwd
overleg tussen de strijdende partijen. De FIAR had inmid
dels besloten haar leden (80 procent van de Firato-deelne-
mers) alsnog positief te adviseren over deelname en de af
gehaakte producenten te bewegen van gedachten te ver
anderen. Aan de Firato 92 doen meer dan honderd bedrij
ven mee. De beurs wordt gehouden van maandag 14 tot en
met zondag 20 september en neemt het totale Europacom
plex van 45.000 vierkante meter in beslag.
PTT en KLM samen
in Interpost
DEN HAAG - De KLM en PTT Post
nemen elk voor vijftig procent deel in
de nieuwe onderneming Interpost,
die gevestigd wordt in Hoofddorp en
wereldwijd ongeveer 400 werkne
mers telt.
Dit bedrijf gaat zich toeleggen op we
reldwijde distributie vap internatio
nale publikaties zoals tijdschriften,
boeken en catalogi. Het contract hier
voor werd gisteren getekend, nadat
KLM en PTT vorig jaar al bekend
maakten de samenwerking te zullen
verstevigen. Verkooporganisaties
van de KLM in de VS, Canada, het
Verre Oosten en op Schiphol, alsme
de PDS Handling in Hoofddorp gaan
over naar Interpost.
Hoogovens schrapt fors
in investeringsprogramma
BEVERWIJK Hoogovens gaat drastisch
schrappen in het investeringsprogramma voor
1992. Dat heeft ir. A van der Velden, directeur
produktie van de divisie staal bij Hoogovens,
aangekondigd in het jongste nummer van het
personeelsblad „De Grijper", dat gisteren uit
kwam. Verdergaande maatregelen zijn mis
schien in de toekomst nog nodig, zo laat de di
recteur weten. Van der Velden, die per half ok
tober voorzitter van de directie Staal wordt,
noemt het investeringsprogramma voor dit jaar
al „mager". De situatie wordt volgens de Hoogo
vens-directeur „nog zorgelijker" omdat zo'n be
perking van de investeringen zich ook al in 1991
heeft voorgedaan. De Westeuropese staalindu
strie heeft al ruim twee jaar te lijden onder een
flinke prijsdaling als gevolg van het overaanbod
op de Europese markt.
fcSHINGTON - In de
ïgeving van Washing-
DC steekt tijdens een
pconcert in de open
cht een meisje een siga-
op. Een jongen voor
lar op het grasveld
aait zich om en trekt
n vies gezicht. „Wees
et bezorgd", zegt het
eisje, ,je krijgt er niks
n. We zitten hier toch
liten?" Waarop de jon-
n antwoordt: „Ik maak
geen zorgen over me-
If, ik maak me zorgen
el er jou".
intolerantie jegens de ro
nde minderheid in de Vere-
;de Staten heeft een fanatis-
bereikt waarin dit soort
tfermende bemoeienis met
dampende individu aan de
le van de dag is. Roken is
overal in het openbare le-
8pi verboden en waar de on-
ugd nog wel formeel is toe-
itaan, kan de dader rekenen
ogenblikkelijke repriman-
van zijn (v/m) humane om
ring.
de hele VS rookt nu nog
g lar twintig procent van de
plussers. In de jaren vijftig
|s dat zeventig procent. En
de Amerikaanse oostkust,
r in urbane gebieden als
'■|w York, Boston en Washing-
de trend wordt gezet, be-
8 Drt nog maar ruim tien pro-
2 it van de bevolking tot de
niddels zonderlinge onder-
p irt der tabaksgebruikers. De
lats waar nog het meeste ge-
>kt wordt is de auto, waar-
i - indien in eenzaamheid
•eden - de relatieve privacy
scherming biedt tegen de
andige wereld,
ken is uit en rokers zijn a-
:iale figuren die met hun
tweedehandse walm anderen
proberen mee te slepen in hun
zelfvernietiging. Op hun best
zijn rokers maatschappelijke
'losers', verslaafde zielepoten
die op eigen kracht het leven
niet aankunnen. Iedereen
weet dat elk jaar in de VS nog
steeds bijna een half miljoen
van de in totaal 250 miljoen
Amerikanen sterft aan de siga
ret. Verzekeraars nemen geen
rokers meer op, bedrijven ne
men ze niet meer aan en chi
rurgen opereren eerst alle an
deren alvorens ze het levens
reddende mes nog in een roker
willen zetten.
Geen wonder dat de Ameri
kaanse tabaksindustrie deze
week niet erg onder de indruk
was van de uitspraak van het
Amerikaanse Hooggerechts
hof dat rokers wier gezondheid
inderdaad geleden heeft onder
de hebbelijkheid, in principe
de gelegenheid moeten krij
gen de sigarettenrhakers voor
het gerecht te dagen en scha
declaims te eisen.
Niet onder de indruk zijn fabri
kanten als Philip Morris en R. J
Reynolds, omdat ze alle ver
trouwen hebben voor - elke
rechter te kunnen aantonen
dat in de hierboven omschre
ven Amerikaanse atmosfeer
iedereen liegt die zegt niet ge
weten te hebben dat roken bui
tengewoon gevaarlijk is voor
de gezondheid. Dat laatste
staat bovendien in de VS al se
dert de zestiger jaren, bevolen
door de wet, in niet mis te ver
stane bewoordingen op elk pak
sigaretten of andere tabak
sproducten.
Overwinning
Het Hooggerechtshof in Was
hington besliste woensdag dat
zulke waarschuwingen op de
verpakking niet automatisch
de tabaksindustrie bescher
men tegen alle schadeclaims
van tabaksslachtoffers of hun
nabestaanden. Lagere recht
banken kunnen daarom van
nu af aan zulke eisen in behan
deling nemen en, zo meent het
Hof, toewijzen indien de kla
ger kan aantonen „dat de fabri
kant opzettelijk informatie
over het gevaar van roken
heeft achtergehouden, over
die informatie heeft gelogen,
of heeft samengezworen met
andere producenten om de
waarheid over de relatie tus
sen roken en gezondheid te
misvormen".
Toen die uitspraak bekend
werd, maakten de koersen van
tabaksaandelen op Wall Street
aanvankelijk een ferme tuime
ling. Handelaren vreesden een
lawine van juridische aan
klachten vanuit de bevolking
tegen de industrie. En smarte
geld pleegt in Amerika zeer
royaal te worden vastgesteld.
Maar de juristen van Philip
Morris lieten weten de Hofuit
spraak te beschouwen als een
„belangrijke overwinning",
omdat het Hof impliciet had
beslist dat rokers hun klacht
niet kunnen baseren op het
simpele argument dat ze on
voldoende gewaarschuwd wa
ren.
„Wij hebben ons nooit schul
dig gemaakt aan frauduleuze
verzwijging van de medische
implicaties en niemand zal
zulks dan ook ooit kunnen be
wijzen", aldus de woordvoer
der van Philip Morris. Waarna
de aandelen van deze grootste
sigarettenfabrikant van Ame
rika de beursdag zelf afsloten
met een bescheiden winst!
Reclame
Niettemin hopen de georgani
seerde anti-rokers in de VS dat
de Hofuitspraak wel degelijk
tot smartegeld-uitkeringen
kan leiden en dat de omvang
daarvan de tabaksindustrie de
das om zal doen. Tot dusverre
is het nog nooit tot een toewij
zing van een schadeclaim ge
komen. In totaal lopen er in
Jim Purol (rechts) en Mike Papa roken geen van beiden. Om eens te laten zien wat de gemiddelde roker
per dag de lucht inblaast, hebben ze elk vijftig sigaretten, tien sigaren en drie pijpen in de mond
gestoken. foto:ANP
heel Amerika slechts 50 van
zulke zaken bij diverse recht
banken, een aantal dat nu hoe
dan ook zal toenemen.
Juristen van de Amerikaanse
Hart Accociatie en van Bur
gers voor een Rookvrije Sa
menleving, menen voldoende
belastende informatie te heb
ben over de manier waarop de
tabaksindustrie intern weten
schappelijk onderzoek naar de
effecten van roken heeft gema
nipuleerd alvorens tot publica
tie over te gaan. Ook zouden
beproefde reclame-methoden,
die zich vooral richten op de
jeugd en waarin roken wordt
geassocieerd met sportieve
prestaties en maatschappelijk
succes, kunnen vallen onder
wat het Hof 'misvormde waar
heid' noemt. Onduidelijk is of
ook buitenlandse tabaksslach
toffers de Amerikaanse indus
trie nu voor het gerecht kun
nen gaan dagen. De sigaretten-
makers in de VS hebben de in
eigen land sterk teruggelopen
verkopen meer dan gecompen
seerd met toegenomen expor
ten naar Europa (in Nederland
b.v. groeit het aantal rokers
weer) en vooral naar Azie, waar
in Japan en andere landen
reusachtig veel gerookt wordt.
De Hofuitspraak van deze
week betrof het specifieke ge
val van Rose Cipollone, die in
1984 aan longkanker overleed,
na 40 jaar zwaar te hebben ge
rookt. Haar nabestaanden kre
gen door een rechter 400.000
dollar schadevergoeding toe
gewezen, te betalen door drie
sigarettenfabrieken. Maar een
hogere rechter vernietigde die
uitspraak, met het argument
dat Rose het gevaar kende, ze
ker sedert 1966, toen de ver
plichte waarschuwende tekst
op de verpakkingen ver
scheen. Van het allerhoogste
Hof mag de familie-Cippolone
- en mag iedereen die zich ta
baksslachtoffer acht - het nu
(opnieuw) proberen. Zonder
enige garantie op succes.
DEN HAAG - Het is ze
uiteindelijk dan toch ge
lukt, de Japanners. Na
de hele week al dappere
pogingen te hebben ge
waagd sloot de Japanse
effectenbeurs gisteren
op een nieuw diepte
punt. De overige beur
zen lieten zich een beet
je meeslepen, maar hiel
den de schade beperkt
tot procentjes.
De Japanners zijn een beetje
verwend door de aanhou
dende economische succes
sen. Voor dit jaar wordt een
economische groei voor
speld van 3,5 procent en het
hele land jammert dat er een
crisis is. Als minister Kok dit
groeicijfer voor Nederland
kon presenteren zou het
feest zijn bij financiën en
een extra vrije dag voor de
ambtenaren. Japan is echter
gewend aan groeipercenta
ges van 5 of meer, dus de
aandeelhouders raakten in
paniek en stootten hun aan
delen masaal af. De kopers
bleven met de armen over el
kaar toekijken hoe de koer
sen verder daalden.
Nu de Japanse beursindex,
de Nikkei, onder de 16.000
punten is gedaald, dreigt er
een nieuw probleem voor Ja
pan. De pensioenfondsen en
levensverzekeraars hebben
een groot deel van hun ver
mogen in Japanse aandelen
belegd. Door de koersdaling
daalt hun vermogen zo sterk
dat de toekomstige uitbeta
lingen aan de verzekerden in
gevaar komt. Vandaar dat de
regering werd opgeroepen
de economie te stimuleren
om een ergere crisis te voor
komen. Voorlopig belooft de
regering van alles, maar tot
concrete daden is het nog
niet gekomen.
De overige industrielanden
keken met gemengde gevoe
lens naar de Japanse perike
len. Een instortende Japanse
economie is het laatste wat
de industriële landen kun
nen gebruiken, want Japan
is één van de motoren die de
wereldhandel moeten aan
trekken. Uit Amerikaanse
cijfers bleek dat de economie
in de VS nog niet echt op
gang wil komen. De econo
mische groei is weliswaar
iets sterker dan eerder werd
aangenomen, maar de be
drijven zijn somber in hun
winstverwachtigingen. Een
verdere renteverlaging om
de economie te stimuleren
wordt daarom niet uitgeslo
ten. Als voorschotje daarop
ging de dollarkoers wereld
wijd met enige centen naar
beneden.
In Europa lijkt de kans op
een renteverlaging voorlopig
verkeken. In Duitsland
groeit de geldhoeveelheid
veel te hard naar de zin van
de centrale bank. De banken
geven meer kredieten dan
de economische groei recht
vaardigt, dus moet een hoge
rente de leenlust van de
Duitse burgers en bedrijven
beperken.
De economische verhoudin
gen in Europa geven de
Duitse centrale bank een
zware stem. Als Duitsland de
rente hoog houdt, moeten de
andere Europese landen
morrend volgen. Met de
slappe zomertijd voor de
deur en een hoge rente kun
nen de effectenbeurzen zich
opmaken voor een zeer slap
seizoen.
ifnemende
raag naar
liegvakantie
IHIPHOL De vraag naar
rzorgde vliegvakanties naar
)ral de bestemmingen rond
Middellandse Zee is de laat-
weken sterk achtergeble-
n bij de verwachting. Vol-
ns directeur P. Legro van
ansavia Airlines is de oor-
ak het aanhoudende mooie
er gedurende het voorjaar,
combinatie met het Europe-
kampioenschap voetbal,
ansavia is de grootste ver
erder in Nederland van toe
ten naar het Middellandse-
egebied. Legro: „Ook in
88 bleef het aantal boekin*
n in de voorzomer laag ten-
volge van het Europese
mpioenschap. Daarna trok
g enorm aan tengevol-
van het slechte weer in Ne-
rland". Slecht weer zou
ansavia op dit moment goed
komen. Toch trekt volgens
gro de vraag op dit moment
weer aan. „De reisorgani-
loren hebben maandag een
elvoud besteld van het aan-
stoelen dat zij gedurende de
le vorige week kochten." De
Dei van de vraag naar vlieg-
gstoelen op bestemmingen
id de Middelandse Zee zal
or de inzinking van de laat-
weken over het hele lopen-
zomerseizoen inderdaad
komen onder de optimisti-
ie prognose van 30 tot 40
öcent die Transavia dit voor-
ir hanteerde.
vt'.
1 A
Eerste catamaran cruiseschip
's Werelds eerste catamaran cruiseschip de 'Radisson Diamond' ligt in de haven van het Franse Bor
deaux. Het snelle schip, dat in Finland is gebouwd, gaat cruises maken in het Caraïbisch gebied en op de
Middellandse Zee.
foto:epa
iterpolisen AVCB
«wegnaar fusie
LBURG/NAARDEN - In-
polis in Tilburg en Avéro
ntraal Beheer (AVCB) zijn
eens geworden over de eer
stappen op weg naar de be-
gde fusie.
eerste fase behelst een we-
rzijdse participatie, bestuur
de integratie en een gecoör-
leerd beleid voor de distri-
tie van verzekeringspro-
kten via de Rabobank, de ei-
naar van Interpolis, zo heb-
n de twee verzekeraars gis-
en bekendgemaakt.
rCB Holding neemt van de
tbobank 15 procent van de
ndelen Interpolis over, ter-
jl de bank in het bezit komt
n 15 procent van het AVCB-
ndelenkapitaal.
UTRECHT - Het goederen
vervoer tussen Nederland en
Duitsland moet binnen afzien
bare tijd worden georgani
seerd door één zelfstandige
commerciële onderneming. De
Nederlandse Spoorwegen en
de Deutsche Bundesbahn (DB)
starten daarom volgend jaar
met een proef voor een geza
menlijk management van het
goederenvervoer tussen Ne
derland en Beieren. Dat meld
de het NS-blad Koppeling gis
teren.
Volgens NS is de samenwer
king belangrijk gezien de ver
wachte toename van het inter
nationale goederenvervoer per
spoor. Het volume vanuit Ne
derland zal in 2010 verviervou
digen tot 52 miljoen ton. Daar
van gaat 32 miljoen ton naar
Duitsland. Om die goederen
zonder problemen te vervoe
ren, is intensieve samenwer
king met DB noodzakelijk, al
dus NS. Het samenwerkings
verband tussen NS en DB, dat
onder de naam Assen-manage-
ment door het leven gaat,
wordt verantwoordelijk voor
de marketing, logistiek en or
ganisatie van de treinverbin
dingen tussen Nederland en
Duitsland.*De proef duurt drie
jaar.
Op het traject tussen Neder
land en Beieren wordt nu vijf
keer per week gereden. Tot
2010 zal het goederenvervoer
over deze spoorwegen vervier
voudigen of zelfs verzesvoudi
gen, zo meldt de Koppeling.
Deze zomer start NS-Goederen
ook onderhandelingen met de
Franse spoorwegen (SNCF)
over nauwere samenwerking.
Tapie krijgt een bod van miljard mark voor Adidas
PARIJS De president-direc
teur van de Duitse fabrikant
van sportartikelen Adidas,
Rene Jaggi, heeft de Franse
ondernemer en meerderheid
saandeelhouder Bernard Ta
pie een miljard mark geboden Jaggi bevestigde gisteren dat
voor het bedrijf. Dit bedrag ligt
dicht bij wat Tapie wil hebben,
zo heeft de Fransman ver
klaard tegenover het e
sche dagblad Les Echos.
hij namens een internationale
groep investeerders een bod
heeft gedaan, maar noemde
geen bedrag.
Vraag: dreigt een steeds gro
tere penetratie van buiten
landse ondernemingen in het
Nederlandse bedrijfsleven?
Het aantal directe penetra
ties van het type Dasa-Fok-
ker is tot dusverre te verwaar
lozen. Voor buitenlandse in
stitutionele beleggers, beleg-
gings- en pensioenfondsen
biedt het bedrijfsleven ken
nelijk ook veel aantrekke
lijks.
Een onderneming, waarin
een buitenlands concern op
de een of andere manier een
meerderheidsbelang ver
werft, dient echter goed te be
seffen, dat de onafhankelijk
heid wordt prijsgegeven. Bo
vendien moet rekening wor
den gehouden met de komst
van andere opvattingen op
het gebied van management,
financiën, verkoop en perso
neelszaken. Voor de gemid
delde Nederlander, die ge
wend is onder alle omstan
digheden zijn eigen boontjes
te doppen, valt zo'n verande
ring vaak niet mee.
Buitenlandse penetraties
worden overigens bemoei
lijkt door de beschermings
constructies waarmee het Ne
derlandse bedrijfsleven
poogt binnendringers af te
weren. Of dit systeem op lan
ge termijn te handhaven zal
zijn, waag ik te betwijfelen.
Die twijfel wordt gevoed door
het straffe, rechtlijnige beleid
van Brussel dat een al te gro
te afscherming van nationale
belangen en alles wat zweemt
naar kartelvorming er niet
eenvoudiger op maakt.
Vertrouwen
De grote binnenlandse beleg
gers blijken overigens een
onverwoestbaar vertrouwen
te hebben in de toekomst van
het Nederlandse bedrijfs
leven. Zij bouwen daarin aan
zienlijke belangen op. Dat is
niet plezierig voor de Amster
damse effectenbeurs, die
daardoor wordt opgescheept
met lange reeksen slecht ver
handelbare fondsen. Het ad
vies dat ik dezer dagen las om
liever te beleggen in kleine
ondernemingen lijkt mij dan
ook niet erg verstandig.
Ik moet daarbij opmerken,
dat er participaties zijn, waar
van je je zelfs afvraagt: „Hoe
halen ze het in hun hoofd om
in zoiets een belang te ne
men". En dan denk ik nog
niet eens aan flops als HCS,
Infotheek en Management
Share. Soms wordt geld ge
stoken in niet zo gezonde on
dernemingen om bepaalde
zakelijke belangen te be
schermen of om financieel
zwakke ondernemingen weer
op de been te helpen. Ik
noem hier in het bijzonder
Wolters Schaberg (WS), die
dezer dagen aankondigde
zo'n twee miljoen gulden in
de Delftse aardewerkfabriek
De Porceleyne Fles te willen
steken, om de export van dit
kwakkelende bedrijf op te
krikken. Een ander voor
beeld van gezond makend
werk heeft Wolters Schaberg
geleverd bij Blydenstein-Wil-
link. WS wordt van dergelijke
reddingsoperaties beslist
niet armer, maar aan de ande
re kant dient te worden ge
zegd, dat veel geredde onder
nemingen zonder WS-ingre-
pen vermoedelijk ten dode
opgeschreven zouden zijn ge
weest.
Aandelenpakketten
In andere gevallen hebben
families aanzienlijke aande
lenpakketten in ondernemin
gen, die eens voor 100 pro
cent hun eigendom waren.
De nazaten van deze families
hebben geen enkele binding
meer met de bedrijven en wil
len hun belangen eindelijk
wel eens afstoten. Een ty
pisch voorbeeld is Vendex In
ternational die thans voor
haar aandeelhouders een
soort grijs circuit probeert te
creëren om de aandelen beter
verhandelbaar te maken. Als
je de gang van zaken bij Ven
dex (o.m. Vroom en Drees-
mann) overziet, vraag je je af
of de familie niet dezelfde
fout maakt als vele anderen
die hun bezit willen verkopen
in periodes, waarin analisten
en andere rekenmeesters on
herroepelijk tot de conclusie
komen dat de tijd voor derge
lijke transacties niet gunstig
is. Hierbij wil ik aantekenen,
dat Vendex na alle rumoer
van de laatste jaren de beurs
gang voorlopig wel kan ver
geten.
Kapitaalkrachtige mensen
met visie kunnen met al deze
activiteiten veel geld verdie
nen... en verliezen. Wat dat
verliezen betreft: denk aan fi
guren als Willem Smit en de
anderen, die met hun beleg
gingen in high tech onderne
mingen en 'dozenschuivers'
(ondernemingen die compu
ters in de originele verpak
king over de toonbank aan de
klanten leveren) ontelbare
miljoenen hebben verloren.
Andere zeeperds blijven dit
soort rijken evenmin be
spaard. Ik denk in dit ver
band aan onroerend goed - in
ruim een jaar tijd is tweemaal
een crisis in de sector com
mercieel onroerend goed ont
staan en zijn miljoenenverlie-
zen geleden. Hoewel met
man en macht wordt gepro
beerd deze markt weer ge
zond te praten, zijn er des
kundigen, die niet schromen
aan een spoedig herstel te
twijfelen.
WMZ
Dankzij de Wet Melding Zeg
genschap (WMZ) zijn veel
buitenlandse deelnemingen
in gezonde Nederlandse ven
nootschappen aan het licht
gekomen. Die deelnemingen
beperken zich bepaald niet
tot de EG.
Noord-Amerika een Zuid-
oo^t-Azië zijn eveneens ruim
vertegenwoordigd. Ik noem
als voorbeelden de Berghui-
zer Papierfabriek, die voor
57,84 procent eigendom is
van de Finse Enzo Gutzeit, en
Hagemeyer, waarin First Pa
cific Investments partici
peert met 62,55 procent. Dat
laatste bedrijf heeft boven
dien een belang van 43,6 pro
cent opgebouwd in Interna-
tio-Müller.
Daarbij komen dan de parti
cipaties van de Nederlandse
dochtermaatschappijen van
buitenlandse concerns - ik
noem het verzekeringscon
cern Delta Lloyd, een 100 pro
cent belang van de Engelse
Commercial Union. Ook het
zuiver, Nederlandse (levens-
)verzekeringsbedrijf heeft
aanzienlijke belangen bij de
Nederlandse handel en in
dustrie. De hoofdrol in dit
'beleggingsspel' wordt ge
speeld door de Nationale Ne
derlanden oftewel de ING
Groep.
Vennootschappen
Buiten beschouwing laat ik
hier de belangen van de alge
mene banken bij allerlei ven
nootschappen. Vaak betreft
dat restanten van mislukte
emissies en introducties, die
nog aan de man gebracht
moeten worden. Ik noem het
pakket van twee miljoen aan
delen van Randstad uitzend
bureau, dat bij de Amro Bank
was overgebleven van een
mislukte introductie en dat
medio maart 1991 kon wor
den ondergebracht bij enkele
institutionele beleggers.
Die WMZ heeft uiteraard veel
goede kanten, maar het risico
dreigt dat allerlei stieke
merds thans met behulp van
stromannen een aantal be
langen van maximaal 4,99
procent in een onderneming
opbouwen, om vervolgens ge
zamenlijk een overval te ple
gen.
Kortom, ondanks alle trans
parantie zijn de mogelijkhe
den in het beursverkeer voor
figuren, die voorzichtig ach
ter de schermen opereren
nog steeds groot. De topfunc
tionarissen in het bedrijfs
leven moeten links en rechts
en overal op hun hoede zijn!
